Η αρχή του Μπρους Λη …

…. και το πρόβλημα της «φυσικότητας» ή αλλιώς της «λεπτής ρύθμισης» στη φυσική των υψηλών ενεργειών Όταν οι ελεύθερες παράμετροι ή οι φυσικές σταθερές που εμφανίζονται σε μια θεωρία λαμβάνουν σχετικές τιμές της «τάξης του 1», τότε λέμε ότι η… Read More ›

Πρόσφατα άρθρα

  • Το Παρελθόν και το Μέλλον της Θεωρίας των Χορδών

    Μια συζήτηση του Brian Greene με τον Edward Witten Στο μακρινό 1986, όταν ένας από τους σημαντικότερους φυσικούς της εποχής μας, ο Edward Witten έδινε μια διάλεξη στο Χάρβαρντ σχετικά με τη Θεωρία των Χορδών, κάποια στιγμή ένας μεταπτυχιακός φοιτητής… Read More ›

  • Φαϊνμάνιο (Feynmanium): Το τέλος του περιοδικού πίνακα στοιχείων;

    Θα τελειώσει κάποτε ο περιοδικός πίνακας των στοιχείων; Ο αστικος μύθος λέει πως ο Ρίτσαρντ Φάυνμαν είχε θέσει ένα τέλος στο περιοδικό σύστημα μετά το υποθετικό στοιχείο 137, που ονομάζεται untriseptium ή ανεπίσημα feynmanium προς τιμήν του. Το επιβεβαιώνει και… Read More ›

  • Ο διαστρικός κομήτης 3I/ATLAS στην πλησιέστερη απόσταση από τη Γη

    Ο διαστρικός κομήτης 3I/ATLAS (το τρίτο γνωστό διαστρικό αντικείμενο που εντοπίστηκε μέχρι σήμερα) θα κάνει την πλησιέστερη προσέγγισή του στη Γη την Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς από το σύστημα Horizons του Εργαστηρίου JPL της NASA , ο κομήτης 3I/ATLAS… Read More ›

  • Ένας παράξενος εξωπλανήτης με σχήμα λεμονιού

    Αλλά το σχήμα του είναι ίσως το λιγότερο περίεργο πράγμα σε αυτόν Αστρονόμοι χρησιμοποιώντας το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb, ανακάλυψαν έναν παράξενο εξωπλανήτη σε σχήμα λεμονιού που περιφέρεται γύρω από ένα πάλσαρ – ένα υπερπυκνό, ταχέως περιστρεφόμενο νεκρό άστρο νετρονίων. Το παράξενο… Read More ›

  • Η έναρξη της αποστολής «Γένεσις»

    Πριν από 80 χρόνια, το Πρόγραμμα Μανχάταν συγκέντρωσε τους φυσικούς των ΗΠΑ (αλλά και άλλων χωρών) με σκοπό να προλάβουν τους Γερμανούς στην κατασκευή της πρώτης πυρηνικής βόμβας. Πριν από 60 χρόνια, το πρόγραμμα Απόλλων οδήγησε τους πρώτους ανθρώπους στη… Read More ›

  • Από το εξαιρετικά μεγάλο στο απίστευτα μικρό

    Το Παρατηρητήριο ακτίνων Χ Chandra της NASA – το κορυφαίο τηλεσκόπιο στον κόσμο που ανιχνεύει ακτίνες Χ από το διάστημα – χρησιμοποίησε εικόνες από το nikonsmallworld.com, για να συγκρίνει εικόνες του μικρόκοσμου με εικόνες του μακρόκοσμου, προβάλλοντας τις διαφορές και… Read More ›

  • Οι εξωγήινοι πολιτισμοί τελειώνουν με πάταγο

    «… αυτός είναι ο τρόπος που ο κόσμος τελειώνει, όχι με πάταγο αλλά με έναν λυγμό», γράφει ο Τ. Σ. Έλιοτ, στο ποίημα του «Οι κούφιοι άνθρωποι». To αντίθετο υποστηρίζει ο David Kipping για τους εξωγήινους πολιτισμούς, στο άρθρο του… Read More ›

  • Τα 10 σημαντικότερα άλυτα προβλήματα Φυσικής

    … του 21ου αιώνα Mε το ξεκίνημα της νέας χιλιετίας, το έτος 2000, οι φυσικοί δημιούργησαν μια λίστα με τα δέκα σημαντικότερα άλυτα προβλήματα στον τομέα τους. Έκτοτε πέρασαν 25 χρόνια. Άραγε υπήρξε κάποια πρόοδος όσον αφορά την επίλυσή τους;… Read More ›

  • Ρόμπερτ Νόις: Ο άνθρωπος που έδωσε στον κόσμο το πιο σημαντικό του εργαλείο

    Στις 12 Δεκεμβρίου του 1927 σε μια μικρή πόλη της Αϊόβα γεννήθηκε ο Ρόμπερτ Νόις (Robert Noyce). Ο Νόις ως παιδί δεν του αρκούσε να ξέρει «πώς δουλεύει κάτι». Ήθελε να μάθει πώς γίνεται καλύτερο. Στα δώδεκά του έφτιαξε αεροπλάνο, στα… Read More ›

  • Πόσο απέχει το Voyager 1 από τη Γη τώρα;

    Αυτή τη στιγμή απέχει από τη Γη περίπου 25,5 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα ή 170,29 AU (αστρονομικές μονάδες) ή περίπου 1 ημέρα φωτός, παρά 23 λεπτά φωτός! Όταν λέμε 1 ημέρα φωτός εννούμε την απόσταση που διανύει το φως στο κενό σε… Read More ›

  • Μάριους Σόφους Λι: Ο «κατάσκοπος» των μαθηματικών

    Συνδυάζοντας τη γλώσσα των ομάδων με αυτή της γεωμετρίας και της γραμμικής άλγεβρας, ο Μάριους Σόφους Λι (Marius Sophus Lie) δημιούργησε ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία των μαθηματικών. Στα μαθηματικά, τα πανταχού παρόντα αντικείμενα που ονομάζονται ομάδες εμφανίζουν σχεδόν… Read More ›

  • Ο φυσικός που βρήκε έναν νέο τρόπο παρατήρησης του σύμπαντος

    Ο Τόνι Τάισον (Tony Tyson) περιλαμβάνεται στη λίστα του περιοδικού Nature με τους 10 επιστήμονες που διαμόρφωσαν την επιστήμη το 2025 Το πανίσχυρο νέο τηλεσκόπιο Vera Rubin στη Χιλή, που τέθηκε φέτος σε λειτουργία υπόσχεται επανάσταση στη χαρτογράφηση του σύμπαντος…. Read More ›

  • Πότε θα γίνει η επόμενη επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη;

    H αποστολή Απόλλων 17 ήταν η τελευταία επανδρωμένη αποστολή της NASA στη Σελήνη. Διήρκησε από τις 7 έως τις 19 Δεκεμβρίου του 1972. Στην επιφάνεια της Σελήνης περπάτησαν ο Gene Cernan και ο γεωλόγος Harrison Schmitt, ενώ ο Ronald Evans βρισκόταν σε… Read More ›

  • Νόμπελ Φυσικής 2025: Οι διαλέξεις των βραβευθέντων φυσικών

    Στα 100 γενέθλια της κβαντομηχανικής, το βραβείο Νόμπελ 2025 στην Φυσική απονεμήθηκε στους John Clarke, Michel H. Devoret και John M. Martinis για την ανακάλυψη του φαινομένου της κβαντικής σήραγγας και της κβάντωσης ενέργειας σε ένα μακροσκοπικό (υπεραγώγιμο) ηλεκτρικό κύκλωμα (Διαβάστε σχετικά: ‘Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2025‘ και ‘Μια… Read More ›

  • Μια αμοιβάδα που διευρύνει τα όρια της ζωής

    Παλαιότερα πιστεύαμε ότι τα πολύπλοκα κύτταρα δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν πάνω από συγκεκριμένη θερμοκρασία, αλλά μια μικροσκοπική αμοιβάδα απέδειξε ότι αυτή η υπόθεση ήταν λανθασμένη. Μια μικροσκοπική αμοιβάδα κατέρριψε ένα αρκετά μεγάλο ρεκόρ. Το νεοανακαλυφθέν είδος μονοκύτταρου οργανισμού μπορεί να… Read More ›

  • Τι ώρα είναι στον Άρη; 

    Γιατί ο χρόνος τρέχει ταχύτερα στον γείτονα της Γης Εξαιτίας της θεωρίας της σχετικότητας του Αϊνστάιν, ένα ρολόι στην επιφάνεια του Άρη θα κέρδιζε 477 μικροδευτερόλεπτα ανά ημέρα σε σχέση με τα ρολόγια στη Γη Χάρη σε ένα δίκτυο συγχρονισμένων… Read More ›

  • Όνειρα Κομητών

    Ένας κομήτης εμφανίστηκε στον ουρανό. Και όπως γίνεται συνήθως, πολλοί φοβήθηκαν πως έφτασε το τέλος του χρόνου. Αλλά μετά από δύο εβδομάδες, εξαφανίστηκε τόσο ήσυχα όσο είχε έρθει. Η ζωή και ο θάνατος συνέχισαν να εναλλάσσονται στη Γη. Κάποιοι συλλογίστηκαν… Read More ›

  • Υπάρχουν κβαντικές μαύρες τρύπες που εξατμίζονται «ακαριαία»;

    Το πείραμα CMS, χρησιμοποιώντας και τεχνητή νοημοσύνη, αναζήτησε μικροσκοπικές κβαντικές μαύρες τρύπες που εξατμίζονται στιγμιαία. Οι μαύρες τρύπες που ψάχνουν οι αστροφυσικοί είναι οι «κλασικές» μαύρες τρύπες, αυτές που προκύπτουν όταν πεθαίνουν τα άστρα καθώς καταρρέουν βαρυτικά ή τις υπερμαζικές… Read More ›

  • Το πρώτο SMS

    3 Δεκεμβρίου 1992: Το μήνυμα που αλλάζει τον κόσμο Είναι βράδυ στο Λονδίνο, 3 Δεκεμβρίου του 1992. Στο γραφείο της Vodafone, τα φώτα δεν έχουν σβήσει. Στην οθόνη ενός υπολογιστή, ο μηχανικός Neil Papworth πληκτρολογεί κάτι που μοιάζει ασήμαντο. Δύο… Read More ›

  • Η «υπερπανσέληνος» της 5ης Δεκεμβρίου

    Η απόσταση Γης-Σελήνης δεν είναι σταθερή. Κατά μέσο όρο, η Σελήνη απέχει περίπου 384.400 χιλιόμετρα από τη Γη, ενώ το εύρος της απόστασης κυμαίνεται από την ελάχιστη απόσταση των 356.500 χιλιομέτρων (περίγειο) έως την μέγιστη απόσταση των 406.700 χιλιομέτρων (απόγειο). Oi… Read More ›

  • Ο νυχτερινός ουρανός του Δεκεμβρίου, χωρίς τηλεσκόπιο

    Τον μήνα Δεκέμβριο, όσον αφορά τις εμφανίσεις των πλανητών:Ερμής: Σε μέγιστη δυτική αποχή 21ο (πρωινός ουρανός) στις 8/12 με φαινόμενο μέγεθος -0,5Αφροδίτη: Πολύ κοντά στον Ήλιο, αθέατηΆρης: Πολύ κοντά στον Ήλιο, αθέατοςΔίας: Ορατός στο βραδινό ουρανό, μεσουρανεί 02:30 στο μέσο… Read More ›

  • Η μούχλα του Τσερνόμπιλ που «τρέφεται» με ακτινοβολία

    Οι μύκητες που επιβιώνουν στα πιο ραδιενεργά σημεία του Τσερνόμπιλ δείχνουν να αξιοποιούν την ακτινοβολία προκειμένου να αναπτυχθούν, ενώ οι ιδιότητές τους ίσως αποτελέσουν λύση για την προστασία από κοσμικές ακτίνες Η μούχλα που βρέθηκε στον τόπο της πυρηνικής καταστροφής… Read More ›

  • Σπαζοκεφαλιές Φυσικής, Λογικής, Μαθηματικών

    … σε ένα βιβλίο-παχνίδι που ακονίζει το μυαλό Παραθέτουμε τις δυο σπαζοκεφαλιές που σχετίζονται με τα δύο σκίτσα του εξωφύλλου: 47. Τί ώρα είναι;Το ρολόι της εκκλησίας ενός χωριού χτυπά τις ακέραιες ώρες τόσες φορές όσο δείχνει ο ωροδείκτης και… Read More ›

  • Ο μεγαλύτερος ανιχνευτής νετρίνων στον κόσμο άρχισε να λειτουργεί στην Κίνα

    Τρισεκατομμύρια νετρίνα περνούν μέσα από το σώμα μας κάθε μέρα. Προέρχονται από τον Ήλιο και το βαθύτερο διάστημα. Για να ανιχνευθούν αυτά τα φευγαλέα υποατομικά σωματίδια απαιτούνται τεράστιοι ανιχνευτές. Σαν αυτόν που βρίσκεται 700 μέτρα κάτω από τους κυματιστούς λόφους… Read More ›

  • Οι «χαμένες αδελφές» των Πλειάδων γεμίζουν τον νυχτερινό ουρανό

    Μόνο επτά άστρα είναι ορατά με γυμνό μάτι στο αστρικό σμήνος των Πλειάδων. Ο πραγματικός αριθμός υπερβαίνει τις 3.000. Κοιτάξτε προς τα ανατολικά ένα χειμωνιάτικο βράδυ λίγο μετά τη δύση, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Ταύρου. Αποκλείεται να μην δείτε… Read More ›

  • Κι άλλη «άμεση» απόδειξη ύπαρξης της σκοτεινής ύλης

    Ο αστροφυσικός Tomonori Totani αναλύοντας παλαιότερα δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi, υποστηρίζει πως ένα περίσσευμα ακτίνων γάμμα με ενέργεια 20 GeV περίπου, φαίνεται να ταιριάζει με την σφαιρική άλω της σκοτεινής ύλης γύρω από το κέντρο του Γαλαξία μας…. Read More ›

  • Εστιάζοντας στο Νεφέλωμα Πεταλούδα

    Το τηλεσκόπιο Gemini South γιορτάζει την 25η επέτειό του δημοσιεύοντας μια εκπληκτική φωτογραφία του Νεφελώματος Πεταλούδα ή NGC 6302 Το NGC 6302 είναι ένα διπολικό πλανητικό νεφέλωμα που βρίσκεται σε απόσταση μεταξύ 2500 και 3800 ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό… Read More ›

  • Πόσες θεμελιώδεις μονάδες χρειάζεται εντέλει η Φυσική;

    Στο Διεθνές Σύστημα Μονάδων υπάρχουν επτά θεμελιώδεις μονάδες: το δευτερόλεπτο, το μέτρο, το χιλιόγραμμο, το αμπέρ, το κέλβιν, το mole και η καντέλα. Σχεδόν όλοι συμφωνούν ότι οι τέσσερις τελευταίες, αυστηρά μιλώντας, δεν είναι απαραίτητες· μπορούν να υπολογιστούν από τις… Read More ›

  • Κίρκεγκωρ και Νίτσε

    (…) Ήδη, από τα μέσα του 19ου αιώνος άρχισαν να υπάρχουν τάσεις διαφορετικές – τάσεις αντιλογικές – που βλέπουν τον άνθρωπο όχι ως απόλυτα λογικό ον, αλλά ως μια σύνθεση τάσεων και δυνάμεων, που δεν είναι όλες λογικές.Έτσι, αντίθετα προς… Read More ›

  • Ο χαμένος πλανήτης που δημιούργησε την Σελήνη

    Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση στο περιοδικό Science [The Moon-forming impactor Theia originated from the inner Solar System], ο πλανήτης Θεία, του οποίου η αρχέγονη σύγκρουση με την Γη πιθανότατα δημιούργησε τη Σελήνη, προήλθε από το εσωτερικό του ηλιακού μας συστήματος… Read More ›

  • Μαθήματα από τη Γεωλογία για τον Άνθρωπο: Όταν η πίεση δημιουργεί διαμάντια

    Δεν μπορεί αυτή να είναι μια βαθιά μεταφορά για τον άνθρωπο; Μπροστά στην πίεση, έχουμε δύο επιλογές: να θρυμματιστούμε ή να “ανακρυσταλλωθούμε”. Στη φύση, η πίεση δεν είναι μόνο απειλή, είναι και δημιουργός. Στα έγκατα της Γης, εκεί όπου οι… Read More ›

  • Βρύα επέζησαν για εννέα μήνες στο διάστημα

    Τα βρύα ήταν τα πρώτα φυτά που εξαπλώθηκαν από το νερό στην ξηρά. Όπως φαίνεται θα μπορούσαν να εξαπλωθούν και στο Διάστημα. Από τις παγωμένες κορυφές των Ιμαλαΐων μέχρι την καυτή Κοιλάδα του Θανάτου στην Καλιφόρνια, και από την τούνδρα… Read More ›

  • Αποκωδικοποιώντας τον James Watson

    Ο άνθρωπος που άλλαξε τη βιολογία και η δύσκολη κληρονομιά του Συνετέλεσε στην αποκάλυψη της δομής του κώδικα της ζωής, του DNA, μετασχημάτισε την επιστημονική εκπαίδευση και έρευνα και υπήρξε μια βαθιά αμφιλεγόμενη προσωπικότητα μέχρι το τέλος Δημήτρης Θάνος(*) –… Read More ›

  • 3I/ATLAS: κομήτης από έναν άλλο κόσμο

    O αστροφωτογράφος Satoru Murata από το Νέο Μεξικό τράβηξε μια εντυπωσιακή φωτογραφία του διαστρικού κομήτη 3I/ATLAS χρησιμοποιώντας ένα τηλεσκόπιο 0,2 μέτρων, την Κυριακή (16 Νοεμβρίου) λίγο πριν την ανατολή του ηλίου. Στην εικόνα βλέπουμε τις πολλαπλές ουρές του κομήτη, μια υπενθύμιση… Read More ›

  • Η σχέση Αστροφυσικής και Τεχνητής Νοημοσύνης

    Αν ο Άλμπερτ Αϊνστάιν ή ο Στίβεν Χόκινγκ είχαν στη διάθεσή τους εξελιγμένη Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) την εποχή που προσπαθούσαν να αποδείξουν τις θεωρίες τους, πιθανώς θα έφταναν ταχύτερα πιο κοντά στις αποδείξεις, που ακόμη και σήμερα φυσικοί και αστροφυσικοί αναζητούν, για να αποκωδικοποιήσουν τα μυστήρια… Read More ›

  • Τι απέγινε η Θεωρία Χορδών;

    Στις αρχές του 21ου αιώνα, πολλοί φυσικοί πίστευαν ότι η θεωρία των χορδών μπορούσε να μας δώσει τις οριστικές απαντήσεις για όλα τα μυστήρια του σύμπαντος… Τις έχει δώσει όντως; Σε γενικές γραμμές, η θεωρία των χορδών είναι ένα μαθηματικό… Read More ›

  • Ποιά ήταν η θερμοκρασία του Σύμπαντος όταν ο Θεός είπε «γενηθήτω φως»;

    Οι φυσικοί προσδιόρισαν έμμεσα την θερμοκρασία που είχε το Σύμπαν στα πρώτα μικροδευτερόλεπτα μετά την Μεγάλη Έκρηξη, όταν το μόνο που υπήρχε ήταν μια καυτή σούπα από πλάσμα κουάρκ-γλοιονίων, φωτονίων και άλλων στοιχειωδών σωματιδίων. Τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια οι… Read More ›

  • Στέφανος Τραχανάς: Ο μαθητής και ο δάσκαλος

    Ο Γιάννης Ηλιόπουλος και ο Στέφανος Τραχανάς μοιράζονται σκέψεις και εμπειρίες που αναδεικνύουν τον ρόλο του δασκάλου, την πορεία του μαθητή και τη γοητεία της κβαντικής φυσικής μέσα από τη μαθησιακή εμπειρία:

  • Ο κβαντικός γάτος του Τσέσαϊρ

    Είναι δυνατόν μια ιδιότητα ενός σωματιδίου να βρίσκεται σε διαφορετική θέση από το ίδιο το σωματίδιο; Η πόλωση ενός φωτονίου, για παράδειγμα, θα μπορούσε να βρίσκεται σε ένα εντελώς διαφορετικό σημείο από το ίδιο το φωτόνιο; Αν κάτι τέτοιο είναι… Read More ›

  • Δέκα Χρόνια Mathesis: Με λογισμό και μ’ όνειρο

    Με αφορμή την συμπλήρωση της πρώτης δεκαετίας του, το Κέντρο Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων Mathesis σάς προσκαλεί σε μία βραδιά κατά την οποία θα έχει τη χαρά να ευχαριστήσει τους φίλους και συνοδοιπόρους του. Αλλά να δείξει επίσης –κάνοντας τον απολογισμό… Read More ›

  • Ποιό είναι το πραγματικό σχήμα ενός σουπερνόβα;

    Αστρονόμοι παρατήρησαν έναν υπερκαινοφανή αστέρα ή σουπερνόβα μόλις μία ημέρα μετά τον εντοπισμό του. Στα αρχικά στάδια της έκρηξης ενός υπερκαινοφανούς αστέρα, όταν δεν έχει ξεκινήσει ακόμα η αλληλεπίδραση με το υλικό γύρω από το ετοιμοθάνατο άστρο, διατηρείται το πραγματικό… Read More ›

  • Ο ιδιοφυής Ρώσος μαθηματικός που αρνήθηκε το έπαθλο ενός εκατομμυρίου δολαρίων

    Ο Ρώσος μαθηματικός Γκριγκόρι Πέρελμαν στις 11 Νοεμβρίου 2002 δημοσίευσε αθόρυβα την εργασία του στην οποία έλυνε μία από τις πιο διάσημες εικασίες των μαθηματικών – την εικασία του Πουανκαρέ. Στη συνέχεια απέρριψε το έπαθλο του 1 εκατομμυρίου δολαρίων που… Read More ›

  • H θερμοκρασία των μαύρων τρυπών με απλή φυσική

    Η σημαντικότερη ανακάλυψη του βρετανικού φυσικού Στίβεν Χόκινγκ ήταν ότι «οι μαύρες τρύπες δεν είναι και τόσο μαύρες», καθώς εκπέμπουν θερμική ακτινοβολία σαν να ήταν θερμά σώματα, με απόλυτη θερμοκρασία που υπολογίζεται από μια εξίσωση γνωστή ως θερμοκρασία Hawking: ,… Read More ›

  • Ένα ρυάκι από αστρική στάχτη

    Η πρώτη εικόνα από το τηλεσκόπιο Vera C. Rubin αποκάλυψε μια αστρική «ουρά» στον εντυπωσιακό γαλαξία Μ61 που θα μπορούσε να εξηγήσει τις μυστηριώδεις ιδιότητές του. Λίγους μήνες μετά την πολυαναμενόμενη έναρξη λειτουργίας του, το αστεροσκοπείο Vera C. Rubin, αρχίζει… Read More ›

  • Τζέιμς Γουάτσον (1928-2025)

    Στις 6 Νοεμβρίου 2025 έφυγε από τη ζωή ο Αμερικανός βιολόγος Τζέιμς Γουάτσον σε ηλικία 97 ετών. Ήταν γνωστός για την ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA το 1953, μαζί με τον Φράνσις Κρικ. Για αυτή την ανακάλυψη οι Γουάτσον… Read More ›

  • Το ψυγείο του Αϊνστάιν

    «Θερμοδυναμική είναι ένα ατυχέστατο όνομα για κάτι που είναι αναμφισβήτητα η πιο χρήσιμη, η πιο καθολική επιστημονική θεωρία που διατυπώθηκε ποτέ. Η λέξη μοιάζει να αναφέρεται σε ένα περιορισμένο γνωστικό αντικείμενο που αφορά μόνο τη συμπεριφορά της θερμότητας. Πράγματι, εκεί… Read More ›

  • Το σενάριο της Μεγάλης Σύνθλιψης του Σύμπαντος επιστρέφει

    Αστρονόμοι αμφισβητούν τη θεωρία που βραβεύτηκε με Νόμπελ σύμφωνα με την οποία ο θάνατος του σύμπαντος θα είναι η Μεγάλη Ψύχρα ή η Μεγάλη Ρήξη. Υποστηρίζουν ότι το σύμπαν θα μπορούσε να τελειώσει ακολουθώντας το σενάριο της Μεγάλης Σύνθλιψης. Το… Read More ›

  • Η μεγαλύτερη και αρχαιότερη έκλαμψη μαύρης τρύπας

    … που έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα Η έκλαμψη ανακαλύφθηκε από το Zwicky Transient Facility και (μάλλον) είναι το αποτέλεσμα του γεύματος μιάς γιγαντιαίας μαύρης τρύπας. Τα πιο ογκώδη άστρα στο σύμπαν είναι προορισμένα να εκραγούν ως λαμπρά σουπερνόβα πριν καταρρεύσουν… Read More ›

  • Σχετικά με την «υπερπανσέληνο» του Νοεμβρίου

    Στις 5 Νοεμβρίου θα δούμε την μεγαλύτερη Πανσέληνο του έτους με φαινόμενη διάμετρο 33,37′, περίπου 8% μεγαλύτερη από την μέση διάμετρο των 31′ λεπτών του τόξου. Όπως έχουμε ξαναγράψει, ο όρος υπερπανσέληνος δεν είναι επιστημονικός όρος. Επινοήθηκε το 1979 από τον… Read More ›

  • Μηχανή Carnot και μαύρες τρύπες

    Το 1824 ο Sadi Carnot δημοσίευσε το βιβλίο του με τίτλο «Σκέψεις επί της κινητήριας δυνάμεως του πυρός» στο οποίο περιγράφει μια θερμική μηχανή με την μέγιστη δυνατή απόδοση, θέτοντας ένα όριο στο κλάσμα της θερμότητας που μπορεί να μετατραπεί… Read More ›

  • Ο νυχτερινός ουρανός του Νοεμβρίου, χωρίς τηλεσκόπιο

    Τον μήνα Νοέμβριο, όσον αφορά τις εμφανίσεις των πλανητών:Ερμής: Σε κατώτερη σύνοδο (μπρΟστά από τον Ήλιο) στις 20/11, αθέατος.Αφροδίτη: Πολύ χαμηλά στον πρωινό ανατολικό ουρανό με φαινόμενο μέγεθος -3,9, φαινόμενη διάμετρο 10′ ‘, φωτισμός δίσκου 98%)Άρης: Πολύ κοντά στο Ήλιο,… Read More ›

  • Σχετικά με το τρίτο διαστρικό αντικείμενο που διασχίζει το ηλιακό μας σύστημα

    Το διαστρικό αντικείμενο ανακαλύφθηκε πριν από τέσσερις μήνες και ονομάστηκε προσωρινά A11pl3Z. Στη συνέχεια χαρακτηρίστηκε ως κομήτης και ονομάστηκε επίσημα C/2025 N1 (ATLAS) ή 3I/ATLAS (όπου το 3Ι σημαίνει ότι είναι το τρίτο διαστρικό αντικείμενο που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα,… Read More ›

  • 31 Οκτωβρίου: Ημέρα Σκοτεινής Ύλης

    Η Ημέρα Σκοτεινής Ύλης (Dark Matter Day) «γιορτάζεται» και φέτος στις 31 Οκτωβρίου, για ένατη φορά παγκοσμίως, με σκοπό να ευαισθητοποιήσει το κοινό για την προσπάθεια των φυσικών να φωτίσουν ένα από τα μεγάλα μυστήρια του σύμπαντος. Λιγότερο από το… Read More ›

  • Ο φωτοφόρος αιθέρας και το πείραμα Trouton–Noble

    Ένα όχι και τόσο γνωστό πείραμα που ερμηνεύεται από την θεωρία της σχετικότητας Τον 19ο αιώνα είχε ολοκληρωθεί η θεωρία του Maxwell σύμφωνα με την οποία το φως ήταν εγκάρσιο ηλεκτρομαγνητικό κύμα. Όμως, επειδή κάθε γνωστό κύμα (ηχητικό, σεισμικό, κλπ)… Read More ›

  • Βέρνερ φον Μπράουν και απλή Φυσική

    O Βέρνερ φον Μπράουν (Wernher Magnus Maximilian Freiherr von Braun, 1912-1977) ήταν Γερμανός μηχανικός με σημαντική συμβολή στη δημιουργία των βαλλιστικών πυραύλων στη ναζιστική Γερμανία και μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, στις ΗΠΑ ,στην κατασκευή των πυραύλων που θα μετέφεραν τους αστροναύτες στη Σελήνη. Το 1932,… Read More ›

  • Το παράδοξο του Gibbs και η «υποκειμενική» εντροπία

    Δύο ιδανικά αέρια Α και Β περιέχονται σε ένα δοχείο διαχωρισμένα μεταξύ τους με ένα διάφραγμα. Τα αέρια έχουν την ίδια πίεση και θερμοκρασία και αρχικά καταλαμβάνουν όγκους VA και VB​. Αφαιρώντας το διάφραγμα τα αέρια αναμειγνύονται. Όταν ολοκληρωθεί η… Read More ›

  • Γιατί ο χρόνος φαίνεται να περνά πιο γρήγορα όσο μεγαλώνουμε;

    Γιατί όσο μεγαλώνουμε ο χρόνος φαίνεται να περνά πιο γρήγορα; Η απάντηση σε αυτό το διαχρονικό ερώτημα βρίσκεται στον τρόπο που ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται τα γεγονότα. Το συμπέρασμα αυτό προέκυψε στο πλαίσιο μελέτης κατά την οποία, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε λειτουργική… Read More ›

  • Ένα επαληθεύσιμο κβαντικό πλεονέκτημα

    Ο νέος πρωτοποριακός αλγόριθμος κβαντικού υπολογιστή «Quantum Echoes» της Google ανοίγει τον δρόμο για επιστημονικές ανακαλύψεις Τον πρωτοποριακό αλγόριθμο κβαντικού υπολογιστή «Quantum Echoes», που εκτελείται στο κβαντικό τσιπ Willow 13.000 φορές πιο γρήγορα από τον καλύτερο κλασικό αλγόριθμο στον ταχύτερο… Read More ›

  • Γιατί να υπάρχει το σύμπαν;

    «(…) Γίνεται να διερωτώμαστε για την ίδια την ύπαρξη του σύμπαντος; Να διερωτώμαστε δημόσια και να μην παρεμβαίνει αμέσως ο εσωτερικός λογοκριτής για να διαβιβάσει το ερώτημα μας στο τμήμα θεολογίας, παραδείγματος χάριν; Ή, έστω, στον τομέα μεταφυσικής – με… Read More ›

  • Αρχαιολογικές Ταλαντώσεις

    Τα μοάι είναι αγάλματα που βρίσκονται στο Νησί του Πάσχα. Πρόκειται για μονολιθικά αγάλματα που απεικονίζουν ανθρώπινες μορφές. Υπολογίζεται πως δημιουργήθηκαν γύρω στο 1250 με 1500 μ.Χ. Τα αγάλματα έχουν ύψος από 2,5 έως 10 μέτρα, και ζυγίζουν από 5 έως 86 τόνους, ενώ… Read More ›

  • Ο προδότης θα είναι ο πρώτος που θα σε πλησιάσει

    O Νονός Βίτο Κορλεόνε ανάρρωνε από τα τραύματα που υπέστη κατά την απόπειρα δολοφονίας του από τον Σολότσο, τον έμπορο ναρκωτικών. Ο Βίτο είχε αποσυρθεί και τα ηνία της οικογένειας είχε αναλάβει ο νεαρός Μάικλ Κορλεόνε. Ο Νονός ήξερε ότι,… Read More ›

  • Η αυγή των γαλαξιακών δίσκων

    Η χαοτική κίνηση στο εσωτερικό των πρώτων γαλαξιών του νεαρού σύμπαντος Χαοτικοί, ακατάστατοι και ταραγμένοι. Οι γαλαξίες που σχηματίστηκαν μόλις μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη δεν έμοιαζαν καθόλου με τους γαλαξίες που βλέπουμε σήμερα. Αυτό διαπίστωσαν αστρονόμοι,… Read More ›

  • Ανίχνευσαν οινόπνευμα και ξύδι σε γειτονικό γαλαξία

    Μια ματιά του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb στη χημεία του αρχέγονου σύμπαντος Οι αστρονόμοι μελετώντας τον πρωτοαστέρα ST6 στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου με τα ειδικά όργανα του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb, ανίχνευσαν την ύπαρξη πολύπλοκων οργανικών μορίων όπως: μεθανόλη… Read More ›

  • Ο καιρός των δολοφόνων

    Πρωτάκουσα να γίνεται λόγος για τον Ρεμπώ, το 1927, στο υπόγειο ενός βρώμικου σπιτιού στο Μπρούκλιν. Στα τριανταέξι μου χρόνια, βρισκόμουν ακόμα φυλακισμένος στη δικιά μου ατέλειωτη Εποχή στην Κόλαση. Ένα συναρπαστικό βιβλίο για τον Ρεμπώ κυκλοφορούσε στο σπίτι, αλλά… Read More ›

  • Τσεν Νινγκ Γιάνγκ (1922-2025)

    Ο Τσεν Νινγκ Γιανγκ (Chen-Ning Yang), ένας από τους πιο αναγνωρισμένους φυσικούς στον κόσμο πέθανε σε ηλικία 103 ετών στις 18 Οκτωβρίου, σύμφωνα με κινεζικά ειδησεογραφικά μέσα. Είχε βραβευθεί με Νόμπελ Φυσικής το 1957. Ο Yang εργάστηκε πάνω σε διάφορα… Read More ›

  • Ένα κβάντο μαγνητικής ροής

    Για να παραστήσουμε ένα μαγνητικό πεδίο χρησιμοποιούμε τις (νοητές) μαγνητικές δυναμικές γραμμές, οι οποίες μας δείχνουν την μορφή του μαγνητικού πεδίου που εμφανίζεται γύρω από τους μαγνήτες ή τα ηλεκτρικά ρεύματα. Ένα χρήσιμο μέγεθος στον ηλεκτρομαγνητισμό είναι η μαγνητική ροή… Read More ›

  • Η σκοτεινή ύλη πίσω από την μυστηριώδη λάμψη ακτίνων γ στον Γαλαξία μας;

    Μια μυστηριώδης διάχυτη λάμψη ακτίνων γάμμα κοντά στο κέντρο του Γαλαξία μας έχει προβληματίσει τους ερευνητές εδώ και δεκαετίες, καθώς προσπαθούν να διακρίνουν αν το φως προέρχεται από συγκρουόμενα σωματίδια σκοτεινής ύλης ή από ταχέως περιστρεφόμενους αστέρες νετρονίων. Σύμφωνα με… Read More ›

  • Οι εξωγήινοι βαρέθηκαν να μας ψάχνουν;

    Ο αστροφυσικός Robin H.D. Corbet στη δημοσίευση με τίτλο «A Less Terrifying Universe? Mundanity as an Explanation for the Fermi Paradox» προτείνει μια εντελώς πεζή θεωρία για να εξηγήσει το γεγονός ότι δεν έχουμε επικοινωνήσει ακόμη με εξωγήινους: αν υπάρχουν… Read More ›

  • Ο ξένος

    «… Αυτό που θα διαβάσει ο αναγνώστης στον Ξένο είναι η ιστορία ενός ανθρώπου που, δίχως τίποτα το ηρωικό στη συμπεριφορά του, δέχεται να πεθάνει για την αλήθεια. Ένιωσα εξάλλου την ανάγκη να πω, κι ας μοιάζει παράδοξο, πως προσπάθησα ν’ αποδώσω… Read More ›

  • Τα μαθηματικά πίσω από το διαδικτυακό πόκερ

    Οι άνθρωποι δημιουργούν μια μοναδική διάταξη στην τράπουλα όταν την ανακατεύουν, κάτι που δεν μπορούν να κάνουν εξίσου καλά οι υπολογιστές (ακόμα) Αν έχετε ανακατέψει ποτέ μια τράπουλα, είναι σχεδόν σίγουρο πως έχετε δημιουργήσει μια μοναδική διάταξη των φύλλων της… Read More ›

  • H κάμερα του κινητού ως ιατρικό εργαλείο

    Τι κοινό έχουν η κάμερα του κινητού τηλεφώνου, ο θόρυβος του πλυντηρίου και οι σωληνώσεις νερού; Ο Σβέτακ Πατέλ (Shwetak Patel), καθηγητής Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον και επικεφαλής των Τεχνολογιών Υγείας στη Google, είδε υπάρχουσες υποδομές και εξοπλισμό, όπως… Read More ›

  • Ένα μπλέιζαρ με δυο μαύρες τρύπες

    Kβάζαρ (quasar) είναι ένας εξαιρετικά φωτεινός ενεργός γαλαξιακός πυρήνας (AGN). Περιέχει μια υπερμαζική μαύρη τρύπα η οποία δημιουργεί έναν δίσκο προσαύξησης εκπέμποντας ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από ραδιοκύματα μέχρι ακτίνες γ. Πολλές φορές δημιουργούνται πίδακες (jets) που εκτοξεύουν ύλη σχεδόν με την… Read More ›

  • Μια κβαντομηχανική σήραγγα στα χέρια μας

    Το Νόμπελ Φυσικής του 2025 απονεμήθηκε στους John Clarke, Michel Devoret και στον «ελληνοαμερικανό» 😀 John Martinis για την ανακάλυψη του φαινομένου της κβαντικής σήραγγας και της κβάντωσης ενέργειας σε ένα μακροσκοπικό (υπεραγώγιμο) ηλεκτρικό κύκλωμα. Το βραβείο σχετίζεται σίγουρα με… Read More ›

  • Βραβείο Νόμπελ Χημείας 2025

    Η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών βραβεύει με το Νόμπελ Χημείας 2025 τους Susumu Kitagawa, Richard Robson και Omar M. Yaghi «για την ανάπτυξη μεταλλο-οργανικών παλισίων (metal–organic frameworks – MOFs)». Οι βραβευθέντες ανέπτυξαν έναν νέο τύπο μοριακής αρχιτεκτονικής. Οι κατασκευές που δημιούργησαν – μεταλλο-οργανικά πλαίσια –… Read More ›

  • Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2025

    (νεώτερη ενημέρωση)Το βραβείο Νόμπελ 2025 στην Φυσική απονεμήθηκε στους John Clarke, Michel H. Devoret και John M. Martinis «για την ανακάλυψη του μακροσκοπικού φαινομένου κβαντομηχανικής σήραγγας (macroscopic quantum tunnelling) και της κβάντωσης ενέργειας σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα» Οι βραβευθέντες χρησιμοποίησαν μια σειρά πειραμάτων για… Read More ›

  • Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 2025

    Tο Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 2025 απονεμήθηκε στους: Mary E. Brunkow (ΗΠΑ), Fred Ramsdell (ΗΠΑ) και Shimon Sakaguchi (Ιαπωνία) «για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με την περιφερική ανοσολογική ανοχή» Νόμπελ Ιατρικής 2025: Τι είναι η περιφερειακή ανοσολογική ανοχή; Το βραβείο Νόμπελ… Read More ›

  • Ανδρέας Θεοφίλου (1940-2025)

    Με βαθιά συγκίνηση ανακοινώνεται ο θάνατος του διακεκριμένου θεωρητικού φυσικού Ανδρέα Θεοφίλου, ενός φυσικού που άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στην ελληνική και διεθνή επιστημονική κοινότητα. Έφυγε από τη ζωή χθες, Κυριακή 5 Οκτωβρίου, σε ηλικία 85 ετών, ύστερα από μακρά μάχη με προβλήματα… Read More ›

  • Η σκοτεινή ενέργεια αναδύεται από τις καρδιές των μαύρων τρυπών

    Μια αμφιλεγόμενη θεωρία επιχειρεί να εξηγήσει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της κοσμολογίας: την προέλευση της σκοτεινής ενέργειας στην οποία αποδίδεται η παρατηρησιακά αποδεδειγμένη επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος. Οι μαύρες τρύπες «καταβροχθίζουν» τα πάντα, ακόμη και την ακτινοβολία. Τι θα… Read More ›

  • Ποιά είναι πέντε κορυφαία βραβεία Νόμπελ Φυσικής του 21ου αιώνα;

    Περιμένοντας την ανακοίνωση του βραβείου Νόμπελ Φυσικής 2025 την Τρίτη 7 Οκτωβρίου, το περιοδικό Physics World επιλέγει τα σημαντικότερα βραβεία Νόμπελ στη Φυσική του 21ου αιώνα με τα εξής κριτήρια: ● είναι εύκολο να κατανοηθούν ● εμπεριείχαν ένα πειραματικό ή θεωρητικό επίτευγμα υψηλής… Read More ›

  • Επιστημονική Ομάδα Φυσικών Επιστημών ΙΕΠ χωρίς Φυσικό!

    Υπάρχουν Χημικός, Βιολόγος, Γεωλόγος, αλλά όχι Φυσικός Το πρόβλημα της συνάντησης δυο κινητών, είναι από τα παλιότερα που υπήρχαν στα βιβλία Φυσικής. Είναι από τα ομορφότερα θέματα Κινηματικής, αλλά και ένα ουσιαστικό θέμα στις καθημερινές μετακινήσεις. Σε αυτές μπορεί να… Read More ›

  • Τα 5 μεγάλα προβλήματα της Φυσικής

    Σε πόσο χρόνο θα λυθούν; Πώς θα ενοποιηθεί η κβαντομηχανική με την βαρύτητα; Τι είναι η σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια; Ποιά είναι η προέλευση του σύμπαντος; Είναι δυνατή μια φυσική θεωρία των πάντων; Σύμφωνα με την Sabine Hossenfelder… Read More ›

  • Σπούτνικ 1, ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος της Γης

    Μικρός δορυφόρος, μεγάλη κρίση, τεράστιο άλμα: Η εκτόξευση που άλλαξε την Ιστορία – Όταν ο Ψυχρός Πόλεμος ανέβηκε στον ουρανό με τον Σπούτνικ Από το Μπαϊκονούρ υψώνεται ένα μεταλλικό σώμα, όσο μια μπάλα θαλάσσης (διάμετρος 58 εκατοστά, βάρος 83,6 κιλά),… Read More ›

  • Ζωή στον Εγκέλαδο; Ενισχύονται οι ενδείξεις ότι ο δορυφόρος του Κρόνου είναι φιλόξενος

    Αναδρομική ανάλυση δεδομένων του σκάφους Cassini αποκαλύπτει την παρουσία νέων οργανικών μορίων στον Εγκέλαδο, ο οποίος κρύβει κάτω από την επιφάνειά του έναν απέραντο ωκεανό. Ξεσκονίζοντας τα δεδομένα της αποστολής Cassini που μελέτησε από κοντά τον Κρόνο για πάνω από… Read More ›

  • Ο μονόδρομος του Homo stellaris

    Η συνεχής και ανελέητη ανθρώπινη επιδρομή στο περιβάλλον θα οδηγήσει μοιραία και στην εξαφάνιση του ανθρώπινου είδους. Εκτός αν προλάβουμε να εποικίσουμε το Διάστημα αλλάζοντας και εμάς τους ίδιους Μανώλης Πλειώνης –tovima.gr Η εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη μας από την εμφάνιση… Read More ›

  • Το μεγάλο κύμα

    Ένα γιγάντιο κύμα με αστέρια που κυματίζει από το κέντρο του Γαλαξία μας προς τα έξω ανακάλυψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Γαία (Gaia) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). Γνωρίζουμε ότι τα αστέρια του Γαλαξία περιστρέφονται γύρω από το κέντρο του και… Read More ›

  • Ο νυχτερινός ουρανός του Οκτωβρίου, χωρίς τηλεσκόπιο

    Τον μήνα Οκτώβριο, όσον αφορά τις εμφανίσεις των πλανητών:Ερμής: Σε μέγιστη ανατολική αποχή 24ο (απογευματινός ουρανός) στις 29/10 με μέγεθος -0,2Αφροδίτη: Χαμηλά στον πρωινό ανατολικό ουρανό, ανατέλλει 2 ώρες πριν τον Ήλιο στο μέσο του μήνα (φαινόμενο μέγεθος -3,9, φαινόμενη… Read More ›

  • Υπάρχουν νετρίνα με αρνητική μάζα;

    Τα νετρίνα είναι ηλεκτρικά ουδέτερα στοιχειώδη σωματίδια και το γεγονός ότι διαθέτουν μικρή μεν, αλλά όχι μηδενική μάζα, αποτελεί την μοναδική αναμφισβήτητη ρωγμή του Καθιερωμένου Πρότυπου των στοιχειωδών σωματιδίων, σύμφωνα με το οποίο τα νετρίνα έχουν μηδενική μάζα. Προσφάτως, εμφανίστηκαν κάποιες δημοσιεύσεις… Read More ›

  • Εγκώμιο στη βραδύτητα

    «Σπεύδε βραδέως» έλεγε ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας Οκταβιανός Αύγουστος, εγκωμιάζοντας την ικανότητα να ενεργεί κανείς με προσοχή και σύνεση, χωρίς να βιάζεται. Μπορεί ο αυτοκράτωρ να μην είχε ιδέα για το φυσικό μέγεθος που ονομάζεται βραδύτητα, αλλά σίγουρα θα το… Read More ›

  • Ο σταυρός του Αϊνστάιν

    Ραδιοαστρονόμοι ανακάλυψαν ένα σπάνιο κοσμικό μοτίβο, τον επονομαζόμενο «σταυρό του Αϊνστάιν» (Einstein Cross), που θα τους βοηθήσει να μάθουν περισσότερα για την σκοτεινή ύλη του σύμπαντος Ο σταυρός του Αϊνστάιν είναι ένα φαινόμενο βαρυτικού φακού, όπου το φως από ένα… Read More ›

  • Το σύμπαν είναι στατικό; Όχι, διαστέλλεται! Μήπως επιβραδύνεται; Όχι, επιταχύνεται!

    Το σύμπαν έχει τη συνήθεια να διαψεύδει «αναμφισβήτητες» θεωρίες Για τους αστρονόμους της δεκαετίας του 1990 ήταν αυτονόητο ότι το σύμπαν διαστέλλεται. Κι όχι μόνο. Εξαιτίας της βαρυτικής αλληλεπίδρασης τα μεγάλα αστρονομικά αντικείμενα όπως οι γαλαξίες έλκονται μεταξύ τους και… Read More ›

  • To μαθηματικό πρόβλημα του Πλάτωνα και το ChatGPT

    Στον διάλογο του Πλάτωνα «Μένων ή Περί αρετής πειραστικός», στο χωρίο 82c-85b, ο Σωκράτης διδάσκει σε έναν δούλο πώς να διπλασιάσει το εμβαδόν ενός τετραγώνου. Αρχικά, ο δούλος προτείνει λανθασμένα να διπλασιαστεί το μήκος κάθε πλευράς, αλλά ο Σωκράτης τελικά… Read More ›

  • Το παιδί του φτωχού σιδερά που άναψε τον κόσμο

    Ο αυτοδίδακτος Φάραντεϊ χωρίς τον οποίο δεν θα υπήρχαν δίκτυα ηλεκτρισμού, κινητήρες και… το αυτονόητο «ανάβει το φως» Στη συνοικία Νιούινγκτον, έξω από το Λονδίνο, ένα αγόρι έρχεται στον κόσμο σε μια φτωχή οικογένεια: ο πατέρας σιδεράς, η μητέρα βράχος… Read More ›

  • Ο μεγαλύτερος φυσικός που παραμένει σχεδόν άγνωστος

    Ποιός είναι ο μεγαλύτερος όλων των φυσικών; Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να σκεφτήκατε τον Ισαάκ Νεύτωνα ή τον Άλμπερτ Αϊνστάιν. Και δικαίως. Ο Νεύτωνας είναι αναμφισβήτητα ο πατέρας της φυσικής και του λογισμού, ενώ το πρόσωπο του Αϊνστάιν είναι ουσιαστικά συνώνυμο… Read More ›

  • Το Βραβείο Νόμπελ τρελής Φυσικής 2025

    Τα βραβεία Νόμπελ της τρελής επιστήμης (Ig Nobel) δίνονται σε αντισυμβατικές μελέτες και ανακαλύψεις, πολλές από τις οποίες δημοσιεύονται ακόμα και σε σοβαρά επιστημονικά περιοδικά. Mε σύνθημα «πρώτα σε κάνουν να γελάσεις, μετά να σκεφθείς», τα βραβεία Ig απονέμονται από… Read More ›

  • Η αποτυχία ενός δισεκατομμυριούχου να φτάσει στα άστρα

    Το 2016 ήταν για τον δισεκατομμυριούχο (πρώην φυσικό) Yuri Milner μια καλή χρονιά. Δεν αντιμετώπιζε καμία στενότητα 😉 κι έτσι, αποφάσισε να ξοδέψει ένα μέρος των χρημάτων του για να στείλει πολλά και πολύ μικρά διαστημόπλοια προς τα άστρα. Το πρωτόγνωρο… Read More ›

  • Από πού έρχονται τα κοσμικά νετρίνα υψηλής ενέργειας;

    Οι μαύρες τρύπες που δημιουργήθηκαν στο αρχέγονο σύμπαν θα μπορούσαν να εξηγήσουν τα πρόσφατα παρατηρηθέντα νετρίνα εξαιρετικά υψηλής ενέργειας αστροφυσικής προελευσης. Από το 2011, το πείραμα IceCube στον Νότιο Πόλο έχει ανιχνεύσει αρκετά κοσμικά νετρίνα με ενέργειες μεγαλύτερες από 1015eV… Read More ›

  • Αναζητώντας ήλιο στη Σελήνη

    Το στοιχείο ήλιο ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά ως μια άγνωστη, κίτρινη φασματική γραμμή στο ηλιακό φως κατά τη διάρκεια μιας ηλιακής έκλειψης το 1868. Ο Joseph Norman Lockyer πρότεινε ότι η γραμμή οφειλόταν σε ένα νέο στοιχείο, το οποίο ονόμασε … ήλιο. Η… Read More ›

  • Λευτέρης Οικονόμου: Ο Κόσμος ο μικρός, ο μέγας

    … σύμφωνα με τη Φυσική Αυτόν τον Κόσμο, που εκτείνεται από το αφάνταστα μικρό μέχρι το αδιανόητα μεγάλο, μπορούμε άραγε να τον κατανοήσουμε; Ναι, απαντά η Φυσική (και τούτο το βιβλίο επιδιώκει να τεκμηριώσει την καταφατική απάντηση), αρκεί να επικεντρωθούμε… Read More ›

  • Μπορεί να παρατηρηθεί η έκρηξη μιας μαύρης τρύπας;

    Το σκοτεινό φορτίο και οι εκρήξεις αρχέγονων μαύρων τρυπών Σύμφωνα με τη θεωρία οι μαύρες τρύπες εξατμίζονται εκπέμποντας ακτινοβολία Hawking – φωτόνια και διάφορα υποατομικά σωματίδια – πέρα ​​από τους ορίζοντες γεγονότων τους. Η χαρακτηριστική θερμοκρασία αυτής της εκπομπής, και… Read More ›

  • Ποιό είναι το μικρότερο σωματίδιο στο σύμπαν;

    Η απάντηση σε αυτό το φαινομενικά απλό ερώτημα δεν είναι τόσο εύκολη Τα πρωτόνια και τα νετρόνια που συμμετέχουν στον σχηματισμό των πυρήνων των ατόμων, τα φωτόνια που αντιλαμβανόμαστε ως φως και τα ηλεκτρόνια που δημιουργούν την ροή του ηλεκτρικού ρεύματος, είναι… Read More ›

  • Η πρώτη ανίχνευση βαρυτικού κύματος στην ιστορία της φυσικής

    Στις 14 Σεπτεμβρίου του 2015 οι δύο ανιχνευτές του Παρατηρητηρίου Βαρυτικών Κυμάτων LIGO ανίχνευσαν ταυτόχρονα ένα παροδικό σήμα βαρυτικού κύματος (Observation of Gravitational Waves from a Binary Black Hole Merger). Η ημερομηνία καταγράφηκε ως η πρώτη ανίχνευση βαρυτικού κύματος στην… Read More ›

  • Βαρυτικά κύματα από την συγχώνευση μαύρων τρυπών δικαιώνουν τον Στίβεν Χόκινγκ

    …και τον Άλμπερτ Αϊνστάιν (νεώτερη ενημέρωση 11/11/2025)Οι κυματισμοί του χωροχρόνου εξαιτίας της συγχώνευσης δύο μαύρων τρυπών στο σύμπαν επιβεβαίωσαν παράξενες πτυχές της φυσικής των μαύρων τρυπών Πριν από 1,3-1,4 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν στη Γη ζούσαν μόνο μικροοργανισμοί, σε ένα απόμακρο… Read More ›

  • Η φυσική των ελεύθερων βολών του Γιάννη Αντετοκούνμπο

    … στον αγώνα της εθνικής μπάσκετ για μετάλλιο Η εθνική μπάσκετ βρίσκεται μετά από 16 χρόνια στην τετράδα ενός ευρωμπάσκετ. Απόψε αγωνίζεται εναντίον της Τουρκίας και μεθαύριο θα αντιμετωπίσει ή την Γερμανία ή την Φινλανδία. Κρίσιμο ρόλο στην κατάκτηση του μεταλλίου… Read More ›

  • To πιο ξεκάθαρο τιτίβισμα βαρυτικών κυμάτων

    Στο βίντεο που ακολουθεί συγκρίνεται το σήμα του βαρυτικού κύματος GW250114 που ανιχνεύθηκε πρόσφατα, με το πρώτο σήμα βαρυτικού κύματος (GW150914) που εντοπίστηκε το 2015. Και τα δύο βαρυτικά κύματα προήλθαν από συγκρουόμενες μαύρες τρύπες, η καθεμία με μάζα από… Read More ›

  • Η ισχυρότερη ένδειξη ότι ο Άρης φιλοξενούσε ζωή στο παρελθόν

    Το διαστημικό όχημα Perseverance συνεχίζει την συλλογή και διερεύνηση δειγμάτων πυριγενών και ιζηματογενών πετρωμάτων από το εσωτερικό του κρατήρα Jezero για να προσδιορίσει τις αρχέγονες γεωλογικές διεργασίες στον πλανήτη Άρη, την κατοικησιμότητά του και να αναζητήσει πιθανές βιο-υπογραφές. Στο πλαίσιο… Read More ›

  • Ήλιος: Ο κυρίαρχος του Πλανητικού μας Συστήματος

    Γράφει ο Αθ. Δ. Γκίκας, Μαθηματικός Ο Ήλιος στέλνει κύματα από φως στην Οίτη και τα χωριά της. Θέλω να περπατώ ανάμεσά τους γιατί έτσι καταλαβαίνω ότι ζω βαθιά το χρόνο και γίνομαι ένα μ’ αυτόν. Ο Ήλιος είναι το… Read More ›

  • Όταν το σύμπαν είχε θερμοκρασία δωματίου

    Στα πρώτα στάδια της θερμής Μεγάλης Έκρηξης, στο σύμπαν επικρατούσαν απίστευτα υψηλές θερμοκρασίες. Αλλά κατά τη διάρκεια των 13,8 δισεκατομμυρίων ετών της ιστορίας του σύμπαντός μας, ο χώρος διαστέλλεται και το σύμπαν ψύχεται. Σήμερα η θερμοκρασία του σύμπαντος είναι ελάχιστα… Read More ›

  • Σάββας Δημόπουλος: Από την Κωνσταντινούπολη στο Στάνφορντ

    … και την καταξίωση στον χώρο της Σωματιδιακής Φυσικής. Ο Σάββας Δημόπουλος, «ένας από πιο οξυδερκείς κατασκευαστές μοντέλων σωματιδιακής φυσικής των τελευταίων ετών» , πριν από μερικά χρόνια είχε δώσει συνέντευξη στον David Zierler, όταν ο Zierler ήταν συνεργάτης του… Read More ›

  • Παρατήρηση της Ολικής Έκλειψης Σελήνης

    Την Κυριακή 7 Σεπτεμβριου 2025 θα πραγματοποιηθεί ολική έκλειψη Σελήνης, ορατή και από την Ελλάδα. (νεώτερη ενημέρωση) Σε διάφορα μέρη της Ελλάδας οργανώνονται εκδηλώσεις παρατήρησης της έκλειψης: Αθήνα Το Κέντρο Επισκεπτών Θησείου καλεί το ευρύ κοινό για παρατήρηση της έκλειψης… Read More ›

  • Ένα διαφορετικό «Παράδειγμα» από μια αρχέγονη και σχεδόν γυμνή μαύρη τρύπα

    … που εντόπισε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb Όταν στην Φυσική κατά καιρούς προκύπτουν νέα πειραματικά δεδομένα που η καθιερωμένη θεωρία αδυνατεί να ερμηνεύσει, τότε συνήθως προκύπτει η επονομαζόμενη αλλαγή Παραδείγματος (Paradigm shift). Μεταβαίνουμε σε μια νέα θεωρία, όχι συμπληρωματική… Read More ›

  • Από τις ψησταριές στο διάστημα

    Πολυκυκλικοί Αρωματικοί Υδρογονάνθρακες Το 2004, μια ομάδα αστρονόμων εντόπισε τους υδρογονάνθρακες που ονομάζονται ανθρακένιο και πυρένιο σε μια εκπληκτική δομή που ονομάζεται HD 44179 ή Νεφέλωμα Κόκκινο Ορθογώνιο (Red Rectangle Nebula). Το νεφέλωμα απέχει από τη Γη 2300 έτη φωτός και… Read More ›

  • Ο νυχτερινός ουρανός του Σεπτεμβρίου, χωρίς τηλεσκόπιο

    Έκλειψη Σελήνης την Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου 2025 Τον μήνα Σεπτέμβριο, όσον αφορά τις εμφανίσεις των πλανητών:Ερμής: Σε ανώτερη σύνοδο (πίσω από τον Ήλιο) στις 13/9, αθέατος. Αφροδίτη: Στον πρωινό ουρανό, ανατέλλει 02,5 ώρες πριν τον Ήλιο στο μέσο του μήνα… Read More ›

  • Σάββας Δημόπουλος: Μικρά Εργαστήρια … Μεγάλο Σύμπαν

    Πώς θα γίνουν οι μελλοντικές ανακαλύψεις στη Φυσική Τι έρχεται μετά την εποχή των γιγάντιων επιταχυντών; Μπορεί το Καθιερωμένο Πρότυπο των στοιχειωδών σωματιδίων να έχει εξηγήσει ένα μεγάλο φάσμα φαινομένων με εκπληκτική ακρίβεια, ωστόσο πολλά ερωτήματα παραμένουν ακόμα αναπάντητα: Τι… Read More ›

  • Η οικοδομή στηρίζει την αστρονομία

    Το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών στις ΗΠΑ χρηματοδοτεί δύο Παρατηρητήρια Βαρυτικών Κυμάτων, το LIGO Hanford που βρίσκεται στην πολιτεία Washington, στη βορειοδυτική ακτή των ΗΠΑ, κοντά στην πόλη Richland, και το δίδυμό του, το LIGO Livingston στη Louisiana. Τα έγγραφα του… Read More ›

  • Έτσι δημιούργησε ο Χάιζενμπεργκ την κβαντομηχανική

    Το καλοκαίρι του 1925, ο Βέρνερ Χάιζενμπεργκ διατύπωσε την πρώτη συνεπή θεωρία της κβαντομηχανικής. Ξεκινώντας από το 1900, η ​​κβαντική φυσική ήταν μια συλλογή αυθαίρετων και αναπόδεικτων κανόνων που σήμερα είναι γνωστοί ως η παλαιά κβαντική θεωρία. Ο Χάιζενμπεργκ τα… Read More ›

  • Μπορούμε να πιούμε τους δακτύλιους του Κρόνου;

    Πίνεται το νερό που προέρχεται από τους παγωμένους δακτυλίους του Κρόνου; Ναι, αλλά με κάποιες προϋποθέσεις … Πρόκειται για μια φαινομενικά εύκολη ερώτηση, αλλά δεν είναι και τόσο απλή. Οι δακτύλιοι του Κρόνου παρατηρήθηκαν για πρώτη φορά από τον Γαλιλαίο… Read More ›

  • Οι μηχανές του James Watt που άλλαξαν τον κόσμο

    … ανάβοντας το καμίνι της Βιομηχανικής Επανάστασης Στη μικρή πόλη Γκρίνoκ της Σκωτίας, το 1736, ένα παιδί γεννιέται σε μια οικογένεια ναυπηγών. Ο James Watt είναι μικρόσωμος, φιλάσθενος, με συχνούς πονοκεφάλους. Μα βρίσκει παρηγοριά στον πάγκο με τα εργαλεία του… Read More ›

  • Η ισχυρότερη έκρηξη ραδιοκυμάτων που καταγράφηκε μέχρι σήμερα

    Διεθνής ομάδα αστρονόμων παρατήρησε μία από τις φωτεινότερες ταχείες ραδιοεκλάμψεις (FRBs) που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα – και εντόπισε την θέση της σε έναν κοντινό γαλαξία, τον NGC 4141. Καταχωρήθηκε στους αστρονομικούς καταλόγους με το όνομα FRB 20250316A, αλλά έχει… Read More ›

  • Μαύρη Σελήνη και μαύρη είναι η νύχτα στα βουνά

    Μας λένε ότι αύριο, Σάββατο 23 Αυγούστου, θα «βιώσουμε» το φαινόμενο της μαύρης Σελήνης. Πιανόμαστε εντελώς αδιάβαστοι. Και αισθανόμαστε «άβολα». Όχι μόνο δεν ξέρουμε τι είναι η μαύρη Σελήνη, αλλά είναι η πρώτη φορά που συναντάμε αυτόν τον όρο σε… Read More ›

  • Το σύμπαν μέσα σε έναν σωλήνα

    ● Σύμφωνα με τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης, το σύμπαν μας ήταν κάποτε πολύ θερμό, πολύ πυκνό, πολύ ομοιόμορφο, αλλά και πάρα πολύ μικρό. Έκτοτε, διαστέλλεται, ψύχεται και συνεχίζει να εξελίσσεται.● Οι πιο συνηθισμένες οπτικές απεικονίσεις της ιστορίας του σύμπαντος δείχνουν… Read More ›

  • Νέο φεγγάρι ανακαλύφθηκε στον Ουρανό

    Η κινούμενη εικόνα στο βίντεο δείχνει τον νεοανακαλυφθέντα δορυφόρο του πλανήτη Ουρανού, που ονομάστηκε S/2025 U1. Έτσι, ο Ουρανός διαθέτει πλέον 29 δορυφόρους. Η ανακάλυψη έγινε με την κάμερα NIRCam (Near-Infrared Camera) του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb της NASA στις… Read More ›

  • Ευτύχης Μπιτσάκης (1927 – 2025)

    Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 98 ετών ο φυσικός-χημικός και φιλόσοφος Ευτύχης Μπιτσάκης. Ο Ευτύχης Μπιτσάκης γεννήθηκε στο Κάδρος του Δήμου Καντάνου της Κρήτης. Σπούδασε Χημεία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, Θεωρητική Φυσική και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού. Ήταν διδάκτορας της… Read More ›

  • Ποιές είναι οι πιθανότητες επιβίωσης των Voyager 1 και 2

    … καθώς θα διασχίζουν το Νέφος του Όορτ; Η πιθανότητα να κερδίσετε το λαχείο είναι 100.000 φορές μεγαλύτερη από την πιθανότητα κάποιο από τα δυο Voyager να συγκρουστεί με αντικείμενο του νέφους Όορτ. Το Νέφος του Oort είναι μια τεράστια περιοχή παγωμένων… Read More ›

  • H Τροία έπεσε θύμα του οικολογικού Δούρειου Ίππου που η ίδια δημιούργησε

    Ορισμένες φορές, οι σπόροι της κατάρρευσης σπέρνονται στο ίδιο το έδαφος της ευημερίας. Κάτω από τα λαμπερά τείχη της αρχαίας Τροίας, η γη ράγιζε σιωπηλά υπό το βάρος της ίδιας της φιλοδοξίας της. Σήμερα, όταν μιλάμε για περιβαλλοντική καταστροφή, το… Read More ›

  • Η ζούγκλα της επιστημονικής έρευνας

    Τα πιο ορατά προβλήματα στην επιστημονική έρευνα είναι κατά κάποιο τρόπο τα λιγότερο σημαντικά. Για παράδειγμα, τα «πειραγμένα» πειραματικά δεδομένα και η λογοκλοπή συνήθως αποκαλύπτονται και γίνονται πρωτοσέλιδα. Όμως υπάρχουν και οργανωμένες απάτες. Περιλαμβάνουν δίκτυα που πωλούν παραπομπές σε δημοσιεύσεις ψευδοεπιστημόνων… Read More ›

  • Το νεφέλωμα που μοιάζει με εξωγήινο

    Το Νεφέλωμα του Ανατολικού Πέπλου (NGC 6992) βρίσκεται σε απόσταση 1.470 ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Κύκνου. Είναι ένα εντυπωσιακό νεφέλωμα που δημιουργήθηκε από την έκρηξη ενός υπεκαινοφανούς αστέρα, πριν από 5-10 χιλιάδες χρόνια. Στον ουρανό φαίνεται… Read More ›

  • Το μυστήριο με το συμπαντικό θείο

    Το θείο (S) είναι το δέκατο πιο άφθονο στοιχείο στο σύμπαν και θεωρείται ζωτικό χημικό στοιχείο για τους πλανήτες, τη ζωή και την εξέλιξη των άστρων. Η έλλειψη μοριακού θείου στο διάστημα αποτελεί μυστήριο εδώ και χρόνια. Η παρατηρούμενη ποσότητα… Read More ›

  • Το μαθηματικό κόλπο που κρύβεται στον αριθμό της πιστωτικής σας κάρτας

    Βρίσκεστε στην οθόνη του υπολογιστή σας λίγο πριν την ολοκλήρωση μιας διαδικτυακής αγοράς, έτοιμοι να εισαγάγετε τον αριθμό της πιστωτικής σας κάρτας. Τον πληκτρολογείτε και βλέπετε ακαριαία ένα κόκκινο μήνυμα σφάλματος: «Παρακαλώ εισάγετε έναν έγκυρο αριθμό πιστωτικής κάρτας». Ενοχλημένοι, ελέγχετε… Read More ›

  •  Ο Δίας θα αγγίξει την Αφροδίτη

    … ξημέρωμα Τρίτης 12 Αυγούστου Στις 12 Αυγούστου, η Αφροδίτη και ο Δίας θα φαίνονται πολύ κοντά στον πρωινό ουρανό. Στην πιο κοντινή τους απόσταση, θα απέχουν λιγότερο από 1ο (1 μοίρα). Έτσι, αν τεντώσετε το μικρό σας δάχτυλο κατά μήκος… Read More ›

  • Ωκεανοί από κομήτες

    Νέες παρατηρήσεις του ραδιοτηλεσκοπίου ALMA δείχνουν ότι το νερό στον κομήτη τύπου Halley, 12P/Pons-Brooks, μοιάζει με το νερό των ωκεανών της Γης, ενισχύοντας την θεωρία σύμφωνα με την οποία οι κομήτες βοήθησαν τον πλανήτη μας να γίνει κατοικήσιμος Νέα έρευνα… Read More ›

  • Ένα κωδικοποιημένο μήνυμα στη φανέλλα ποδοσφαιρικής ομάδας

    Ένα κωδικοποιημένο μήνυμα περιέχει η εντός έδρας εμφάνιση της ποδοσφαιρικής ομάδας Λίνκολν Σίτι, όπου στις λευκές λωρίδες αναγράφεται μια φράση χρησιμοποιώντας τον δυαδικό κώδικα Μπουλ. Αυτό έγινε για να τιμηθεί ο Τζορτζ Μπουλ (George Boole), μαθηματικός, φιλόσοφος και μελετητής της… Read More ›