Oι κοσμολογικές θεωρίες κατατάσσονται γενικά σε τρεις κατηγορίες:(1) Τις θεωρίες σταθερής κατάστασης, που υποστηρίζουν ότι το σύμπαν παραμένει αιώνια αμετάβλητο.(2) Τις θεωρίες, όπως η Μεγάλη Έκρηξη, συμφωνα με τις οποίες το σύμπαν εμφανίστηκε ξαφνικά κάποια συγκεκριμένη στιγμή του παρελθόντος και έκτοτε εξελίσσονται.(3) Και τις… Read More ›
PHYSICS
Παρατηρήθηκε μιά σπάνια διάσπαση του μποζονίου Higgs
… στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) του CERN Οι πειραματικές ομάδες ATLAS και CMS στο CERN, ένωσαν τις δυνάμεις τους για να ανιχνεύσουν τα πρώτα στοιχεία μιας σπάνιας διάσπασης του μποζονίου Higgs προς ένα μποζόνιο Ζ και ένα φωτόνιο Η… Read More ›
Ανακαλύφθηκε άστρο από σκοτεινή ύλη;
Ενώ ένα άστρο σκοτεινής ύλης θα μπορούσε θεωρητικά να υπάρχει, προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν την ύπαρξή του Η υψηλής ακρίβειας αστρομετρική αποστολή GAIA του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος ανέφερε πρόσφατα την αξιοσημείωτη ανακάλυψη ενός άστρου σαν… Read More ›
Το πλησιέστερο σουπερνόβα στη Γη
… της τελευταίας δεκαετίας Ερασιτέχνες και επαγγελματίες αστρονόμοι σε όλο τον πλανήτη παρακολουθούν στον γαλαξία M101 την εξέλιξη του πλησιέστερου στη Γη σουπερνόβα των τελευταίων δέκα ετών. To νέο σουπερνόβα ονομάστηκε SN2023ixf. To νέο σουπερνόβα που ανακάλυψε ο ερασιτέχνης αστρονόμος… Read More ›
Τι κρύβεται πίσω από το σφαιρικό σχήμα του ηλεκτρονίου;
Η σχεση της σφαιρικότητας του ηλεκτρονίου με την ύπαρξη νέων σωματιδίων Αν το φορτίο του ηλεκτρονίου δεν ήταν απόλυτα σφαιρικό, θα μπορούσε να αποκαλύψει την ύπαρξη κρυμμένων σωματιδίων. Νέες μετρήσεις δείχνουν ότι τείνει προς την τέλεια σφαιρικότητα. Φανταστείτε ένα ηλεκτρόνιο… Read More ›
Βαρυτικές μηχανές και άλλες «προφητείες»
… του Φρίμαν Ντάισον Ως βαρυτική μηχανή ορίζεται μια κατάλληλη διάταξη μαζών της οποίας η βαρυτική δυναμική ενέργεια μπορεί να μετατραπεί σε ωφέλιμο έργο. Θα μπορουσε να πει κανείς ότι οι νερόμυλοι, τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια ή το φιλόδοξο υποβοηθητικό σύστημα… Read More ›
Πώς υπολογίζεται η «μισή» παράγωγος της συνάρτησης f(x)=x
Έχει νόημα η μισή παράγωγος της συνάρτησης f(x)=x, δηλαδή μια έκφραση της μορφής ; Θα ξεκινήσουμε με την συνάρτηση , παραγωγίζοντάς την διαδοχικά: Χρησιμοποιώντας την γενίκευση του παραγοντικού με την συνάρτηση γάμμα , παίρνουμε: Θέτοντας και προκύπτει: και δεδομένου ότι… Read More ›
Ο συντονισμός που δημιούργησε το 25% της ύπαρξής μας
Η πυρηνική σύντηξη δευτερίου-τριτίου οδήγησε στον σχηματισμό του αρχέγονου ηλίου που αποτελεί το 25% της βαρυονικής ύλης του σύμπαντος Κατά τη διάρκεια της αρχέγονης πυρηνοσύνθεσης στα πρώτα λεπτά της Μεγάλης Έκρηξης, η αντίδραση σύντηξης δευτερίου-τριτίου 2Η+3Η→n+4Ηe, είναι υπεύθυνη για το… Read More ›
Πώς ήταν το σύμπαν 1 δευτερόλεπτο μετά την Μεγάλη Έκρηξη;
Ο Σάββας Δημόπουλος εξετάζει την δυνατότητα κατασκευής ενός «τηλεσκοπίου αρχέγονων νετρίνων» που θα μας αποκαλύψει την εικόνα του σύμπαντος ένα δευτερόλεπτο μετά την Μεγάλη Έκρηξη Το «κοσμικό υπόβαθρο νετρίνων (Cosmic Neutrino Background ή CνB)» είναι ένα κοσμολογικό κατάλοιπο ανάλογο με το κοσμικό… Read More ›
Η «Βαρύτητα» έγινε 50 ετών
Η Διεθνής Εταιρεία Γενικής Σχετικότητας και Βαρύτητας διοργάνωσε στις 3 Μαΐου μια διαδικτυακή εκδήλωση για τον εορτασμό της 50ής επετείου από την δημοσίευση του βιβλίου «Gravitation» , των Charles W. Misner, Kip S. Thorne και John Archibald, ένα βιβλίο που… Read More ›
Υπάρχουν εξωγήινοι που παρακολουθούν τα κινητά μας τηλέφωνα;
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, αν υπάρχουν προηγμένοι εξωγήινοι πολιτισμοί σε απόσταση έως και 10 ετών φωτός από τη Γη, θα μπορούσαν να εντοπίσουν τον γήινο πολιτισμό από τα ραδιοφωνικά κύματα που εκπέμπουν οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο… Read More ›
Ανιχνεύοντας σκοτεινά φωτόνια με ραδιοτηλεσκόπια
Από την έρευνα των σπάνιων αλληλεπιδράσεων μεταξύ σκοτεινών φωτονίων και κανονικής ύλης προκύπτουν περιορισμοί σχετικοί με τις ιδιότητες της υπερ-ελαφράς σκοτεινής ύλης. Το σκοτεινό φωτόνιο είναι ένα υποθετικό σωματίδιο του σκοτεινού τομέα, ένα νέο είδος μποζονίων βαθμίδας, που μεσολαβούν στις… Read More ›
Ευγένιος Αντωνιάδης: ο Έλληνας αστρονόμος που αποκωδικοποίησε τον πλανήτη Άρη
Κέντρο Επισκεπτών Θησείου 06/05/2023 Μια ομιλία του διακεκριμένου μελετητή της ιστορίας του πλανήτη Άρη και πολυγραφότατου συγγραφέα βιβλίων Αστρονομίας William Sheehan από την Αριζόνα των ΗΠΑ, θα πραγματοποιηθεί στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου, το Σάββατο 06/05/2023, ώρα 20:00 κάτω από τον… Read More ›
Νέο πρόγραμμα σπουδών για το σημαντικότερο μάθημα του Λυκείου
Το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος της Φυσικής των Α’, Β’ και Γ’ τάξεων Γενικού Λυκείου ορίζεται ως εξής:Α. ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΤο γνωσιακό αντικείμενο Φυσική Λυκείου αφορά στη σχολική εκδοχή της επιστήμης της Φυσικής, όπως αυτή πρέπει να παρουσιάζεται στα μαθήματα… Read More ›
Το Βραβείο Φυσικής Feltrinelli 2023 στον Ιωάννη Ηλιόπουλο
Ο Ιωάννης Ηλιόπουλος βραβεύθηκε με το διεθνές βραβείο Φυσικής Feltrinelli 2023, για την θεωρητική πρόβλεψη της ύπαρξης ενός νέου τύπου κουάρκ. Το 1969, ο Ηλιόπουλος, σε συνεργασία με τους S. L. Glashow και L. Maiani, προέβλεψαν θεωρητικά την ύπαρξη ενός… Read More ›
Η αστρονομία στην καθημερινή ζωή
Ο μέσος πολίτης θεωρεί την αστρονομία ως μια «δύσκολη» επιστήμη, η οποία γίνεται κατανοητή μόνον από τους ειδικούς. Η αλήθεια είναι ότι οι «αστρονομικά» μεγάλες αποστάσεις, η δημιουργία του κόσμου από το τίποτα κατά τη Μεγάλη ‘Εκρηξη, οι λευκοί νάνοι… Read More ›
Συσσωματώματα νουκλεονίων σε πυρηνικές αντιδράσεις
Οι συγκρούσεις υψηλής ενέργειας έχουν ως αποτέλεσμα το σχηματισμό συσσωματωμάτων νουκλεονίων (νετρονίων και πρωτονίων) μέσα στους ατομικούς πυρήνες και την εκπομπή υψηλής ενέργειας σωματιδίων Όταν δύο πυρήνες ηλίου-4 (4He) συγκρούονται μεταξύ τους, σχηματίζουν έναν πυρήνα βηρυλλίου-8 (8Be). Kι αν ένας… Read More ›
Η τροχιά ενός ‘εμφιαλωμένου’ βορείου πόλου
Τα βιβλία φυσικής χρησιμοποιούν την έννοια των μαγνητικών δυναμικών γραμμών για να οπτικοποιήσουν το μαγνητικό πεδίο, ώστε να γίνουν κατανοητά φυσικά μεγέθη όπως η ένταση και η ροή του μαγνητικού πεδίου (το ίδιο ισχύει και για τις δυναμικές γραμμές του… Read More ›
Τι απέγινε η «θεωρία των πάντων»;
Η θεωρία των πάντων υπήρξε εμμονή των φυσικών στη δεκαετία του 1980. Τι απέγινε λοιπόν; Μόνο οι αισιόδοξοι τα καταφέρνουν σ’ αυτόν τον κόσμο – είχε διαβάσει στο περιτύλιγμα μιας καραμέλας ο θεωρητικός φυσικός John Ellis. Του κόλλησε τόσο πολύ… Read More ›
Πολύ σκληρό για να πεθάνει το Voyager 2
Η ερευνητική δραστηριότητα του Voyager 2 θα συνεχιστεί για άλλα τρία χρόνια Το Voyager 2 εκτοξεύτηκε από τη Γη πριν από 46 χρόνια (!!), στις 20 Αυγούστου 1977. Είναι το μόνο διαστημικό σκάφος που πλησίασε και φωτογράφησε τους τέσσερις πλανήτες:… Read More ›
Κβαντομηχανική ελεύθερη πτώση
Ένα από τα απλούστερα και σημαντικότερα προβλήματα της κλασικής φυσικής, είναι η μελέτη της κίνησης μιας μπάλας μάζας m που αφήνεται να πέσει ελεύθερα από ύψος H και ανακλάται ελαστικά από το οριζόντιο επίπεδο έδαφος. Aν g είναι η σταθερή… Read More ›
Παρατηρήθηκε αέριο φωτονίων με ‘αρνητική θερμοκρασία’
… στην κλίμακα Κέλβιν Ερευνητές στη Γερμανία και τις ΗΠΑ δημιούργησαν αέριo φωτονίων που μπορεί να υπάρξει σε «αρνητικές θερμοκρασίες», κάτω από το απόλυτο μηδέν της κλίμακας Κέλβιν, ενώ υφίσταται βασικές θερμοδυναμικές διεργασίες – συμπεριλαμβανομένης της διαστολής και της συμπίεσης. Η έρευνα θα μπορούσε… Read More ›
Η ελεύθερη πτώση του Wile E. Coyote
Ο Wile E. Coyote είναι ο ένας εκ των δυο πρωταγωνιστών στη σειρά κινουμένων σχεδίων Wile E. Coyote and the Road Runner. Το αποκαλούμενο Κογιότ με τις χιλιάδες αποτυχημένες προσπάθειες να πιάσει τον ταχύτατο Road Runner, είναι μάλλον η πιο… Read More ›
Πώς τρώνε οι υπερμαζικές μαύρες τρύπες;
Οι υπερμαζικές ή υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στα κέντρα των γαλαξιών έχουν μια ακόρεστη πείνα τρώγοντας μεσοαστρική σκόνη, αέρια, άστρα, άλλες μαύρες τρύπες και ότιδήποτε τολμήσει να τις πλησιάσει. Όμως τρώνε άτσαλα και βίαια, με αποτέλεσμα να απελευθερώνεται τεράστια ποσότητα ενέργειας… Read More ›
To James Webb καταγράφει την γαλαξιακή σύγκρουση Arp 220
Ο Halton Christian «Chip» Arp (1927–2013) ήταν Αμερικανός αστρονόμος, που υπήρξε φοιτητής του Edwin Hubble. Eίναι γνωστός για τον άτλαντα των ιδιόμορφων γαλαξιών, αλλά και για την κριτική του εναντίον της θεωρίας της Μεγάλης Έκρηξης και την αμφισβήτιση του νόμου… Read More ›
Η Lucy έστειλε τις πρώτες φωτογραφίες αστεροειδών
… που θα επισκεφθεί Το διαστημικό σκάφος της NASA Lucy καθώς διασχίζει αθόρυβα το ηλιακό σύστημα έριξε μια σύντομη ματιά στους αστεροειδείς που πρόκειται να επισκεφτεί από απόσταση εκατοντάδων χιλιάδων χιλιομέτρων. Η Lucy εκτοξεύθηκε τον Οκτώβριο του 2021 και το… Read More ›
Η ανακατασκευή της εικόνας της μαύρης τρύπας M87*
Τον Απρίλιο του 2019 δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της αστρονομίας η πρώτη φωτογραφία (του περιβάλλοντος) μιας μαύρης τρύπας. Πρόκειται για την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα που βρίσκεται στον γαλαξία Messier 87, σε απόσταση 52 εκατομμύρια έτη φωτός από τη… Read More ›
Η τριγωνομετρική απόδειξη του Πυθαγορείου θεωρήματος
…. από τις μαθήτριες Calcea Johnson και Ne’Kiya Jackson Δύο μαθήτριες απέδειξαν το Πυθαγόρειο θεώρημα με έναν πρωτότυπο τρόπο χρησιμοποιώντας τριγωνομετρία. Όμως, ένας μαθηματικός στις αρχές του 20ου αιώνα, ο Elisha Scott Loomis, θεωρούσε ότι η οποιαδήποτε απόδειξη του Πυθαγορείου… Read More ›
Το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο χωρίς φωτόνια
Η θεωρητική ερμηνεία των πειραματικών δεδομένων του φωτοηλεκτρικού φαινομένου είναι ένα πολύ δύσκολο πρόβλημα, αν δεν είμαστε υποψιασμένοι εκ των προτέρων για την σωματιδιακή φύση του φωτός. Υποψιασμένος ήταν και ο Einstein (από τον Planck) όταν ερμήνευε το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο…. Read More ›
Είναι η βαρύτητα δύναμη;
Σύμφωνα με το «νόμο» του Βρετανού δημοσιογράφου Ian Betterridge «η απάντηση σε οποιοδήποτε τίτλο που τελειώνει με ερωτηματικό, είναι η λέξη όχι». Ισχύει και για τον τίτλο «Είναι η βαρύτητα δύναμη;» ; Στο βίντεο που ακολουθεί, ο Dr. Don Lincoln… Read More ›
Η κυματική φύση της σκοτεινής ύλης
Η σκοτεινή ύλη θα μπορούσε να αποτελείται από σωματίδια με τόσο μικρή μάζα, ώστε να κυριαρχεί η κυματική φύση τους Αν και οι κινήσεις των γαλαξιών μας δίνουν ενδείξεις ότι η σκοτεινή ύλη σίγουρα υπάρχει, μέχρι σήμερα οι επιστήμονες δεν… Read More ›
Αντιστροφή της ροής θερμότητας λόγω περιστροφής
Η θερμότητα ρέει αυθόρμητα από τα θερμότερα προς τα ψυχρότερα σώματα. Αυτό μας λέει ο πιο ισχυρός νόμος της φυσικής – ο 2ος θερμοδυναμικός νόμος. Όμως μια γρήγορη περιστροφή θα μπορούσε να παραβιάσει αυτόν τον κανόνα. Οι 4 ισοδύναμες διατυπώσεις… Read More ›
Τι είναι τα πλακάκια Αϊνστάιν;
Ένα ενδιαφέρον μαθηματικό πρόβλημα είναι η πλακόστρωση ενός επιπέδου – η κάλυψή του με πολυγωνικά πλακάκια, χωρίς όμως να δημιουργούνται κενά ή επικαλύψεις. Ο περισσότερος κόσμος νομίζει ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατό αν χρησιμοποιηθούν μόνο τετράγωνα ή μόνο ισόπλευρα τρίγωνα… Read More ›
Τα παράξενα γυάλινα σφαιρίδια στην Σελήνη
… περιέχουν νερό Νερό περιέχουν τα μικροσκοπικά γυάλινα σφαιρίδια στην επιφάνεια της Σελήνης που ανακάλυψε η κινεζική αποστολή Chang’e 5. Πρόκειται για μια νέα πηγή νερού, που θα μπορούσε να βοηθήσει τους μελλοντικούς αστροναύτες να παράγουν πόσιμο νερό, οξυγόνο, ακόμη… Read More ›
Ταυτόχρονη παραγωγή τεσσάρων κορυφαίων κουάρκ
Το πείραμα ATLAS στο CERN ανακοίνωσε την παρατήρηση της ταυτόχρονης παραγωγής τεσσάρων κορυφαίων (top) κουάρκ. Αυτή είναι μια από τις πιο σπάνιες – και βαρύτερες – διεργασίες που έχουν παρατηρηθεί ποτέ στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), με συνολική μάζα σωματιδίων… Read More ›
Το διαστημόπλοιο OSIRIS-REx της NASA ‘επιστρέφει’ στη Γη
… στις 24 Σεπτεμβρίου. Μεταφέρει δείγμα εδάφους από τον αστεροειδή Bennu. To 2016 η NASA εκτόξευσε το διαστημόπλοιο OSIRIS-Rex, ένα σκάφος στο μέγεθος ενός μικρού λεωφορείου, με προορισμό τον αστεροειδή Bennu. Ο αστεροειδής Μπενού έχει διάμετρο περίπου 500 μέτρων και απέχει απόσταση… Read More ›
Στον Luis Caffarelli το «Νόμπελ των Μαθηματικών»
Το θεωρούμενο ως «Nόμπελ» των Μαθηματικών Βραβείο Abel 2023 απονεμήθηκε στον 75χρονο Luis A. Caffarelli Οι εξισώσεις είναι εργαλεία που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες για να προβλέψουν τη συμπεριφορά του φυσικού κόσμου. Τα περισσότερα φυσικά φαινόμενα όπως, κύματα διαφόρων ειδών, ροή… Read More ›
Πώς σχηματίστηκαν τα πρώτα άστρα στο αρχέγονο σύμπαν
Τα πρώτα άστρα του σύμπαντος γεννήθηκαν σε ομάδες και όχι ως μεμονωμένα μεμονωμένα άστρα. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουν οι ερευνητές Hartwig et al, στην δημοσίευσή τους με τίτλο «Machine Learning Detects Multiplicity of the First Stars in Stellar Archaeology Data«,… Read More ›
Μια νέα μέτρηση της μάζας του μποζονίου W
… που συμφωνεί με την θεωρία Το πείραμα CDF (Collider Detector at Fermilab) στις ΗΠΑ, πριν από έναν χρόνο περίπου μέτρησε την μάζα του μποζονίου W βρίσκοντας mexp=80433,5±9,4 MeV. Η τιμή αυτή ήταν αρκετά μεγαλύτερη από την θεωρητικά αναμενόμενη mth=80357±6… Read More ›
Πλάνα από την 48η πτήση του ελικοπτέρου Ingenuity στον πλανήτη Άρη
Το ελικοπτεράκι της NASA έφτασε σε ύψος 12 μέτρων και διάνυσε 398 μέτρα για 149,9 δευτερόλεπτα με ταχύτητα 16,7 χλμ./ώρα, στην 48η πτήση του, που πραγματοποιήθηκε την 21η Μαρτίου 2023. Υπενθυμίζεται ότι το ρεκόρ ύψους του Ingenuity ήταν ~14 μέτρα… Read More ›
Μια σύγκρουση αστέρων νετρονίων
Όταν ένα τεράστιο άστρο πεθαίνει σε μια έκρηξη σουπερνόβα, μπορεί να αφήσει πίσω του ένα μικρό, αλλά πολύ πυκνό υπόλειμμα που ονομάζεται άστρο νετρονίων. Μερικές φορές, δύο άστρα νετρονίων παγιδεύονται σε έναν βαρυτικό εναγκαλισμό, εκπέμποντας βαρυτικά κύματα καθώς χορεύουν το… Read More ›
Σχετικά με το κοσμικό υπόβαθρο νετρίνων
… στην επιφάνεια της Γης Εκτός από το κοσμικό υπόβαθρο της μικροκυματικής ακτινοβολίας (Cosmic Microwave Background ή CMB) υπάρχει και το κοσμικό υπόβαθρο νετρίνων (CνB), που συνίσταται από τα νετρίνα που περίσσεψαν μετά την Μεγάλη Έκρηξη και κυκλοφορούν μέχρι σήμερα ανάμεσά μας (όπως… Read More ›
Βραβείο όσκαρ στην θεωρία του πολυσύμπαντος
Η ταινία «Everything Everywhere All at Once (Τα Πάντα Όλα)» στην πρόσφατη απονομή των βραβείων όσκαρ, κατέκτησε συνολικά επτά αγαλματίδια, ενώ ήταν υποψήφια για 11. Μεταξύ αυτών ήταν και το σημαντικότερο όλων, το βραβείο της καλύτερης ταινίας. Βέβαια κάποιοι ισχυρίζονται… Read More ›
Είναι η επιτάχυνση το κλειδί στη λύση του παραδόξου των διδύμων;
Το παράδοξο των διδύμων προκύπτει με τον εξής τρόπο: Ενώ ο ένας δίδυμος παραμένει στη Γη, ο άλλος γίνεται αστροναύτης μπαίνοντας σε ένα διαστημόπλοιο και ταξιδεύει με πολύ μεγάλη ταχύτητα προς ένα μακρινό άστρο, και τη συνέχεια επιστρέφει στη Γη…. Read More ›
Η 14η Μαρτίου και ο αριθμός π=3,14
Το 1988 ο φυσικός Larry Shaw είχε την έμπνευση να συνδέσει τον αριθμό π=3,1415927…, με την ημερομηνία 3/14 ή 14 Μαρτίου. Εκείνη την εποχή εργαζόταν στο Exploratorium, ένα μουσείο για την επιστήμη και την τεχνολογία στο San Francisco, όπου καθιερώθηκε την 14η… Read More ›
Ένα ρολόι σταματημένο
Yποθέστε ότι βρίσκεστε πάνω σε ένα τρόλεϊ που αρχικά είναι ακίνητο δίπλα στο μεγάλο ρολόϊ στην κεντρική πλατεία της πόλης. Βλέπετε ότι το ρολόι δείχνει 12 το μεσημέρι, όπως και οι θαμώνες της πλατείας. Η φράση «δείχνει 12 το μεσημέρι»… Read More ›
Υπεραγωγιμότητα σε θερμοκρασία δωματίου
… και πίεση 1 GPa, δέκα χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από την ατμοσφαιρική πίεση Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Rochester στις ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας υδρίδιο του λουτεσίου με πρόσμιξη αζώτου κατασκεύασαν υπεραγωγό (υλικό με μηδενική αντίσταση στο ηλεκτρικό ρεύμα) σε θερμοκρασία 20,5… Read More ›
Ένας αστεροειδής μπορεί να χτυπήσει τη Γη το 2046
… σύμφωνα με τη NASA ● Οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι ο αστεροειδής 2023 DW με διάμετρο 50 μέτρα έχει πιθανότητα περίπου 1 προς 600 να συγκρουστεί με τον πλανήτη μας σε 23 χρόνια. ● Οι ερευνητές δεν ανησυχούν για… Read More ›
Ποιός είναι ο πιο βαρετός αριθμός στον κόσμο;
Το ότι οι πρώτοι αριθμοί και οι δυνάμεις του 2 γοητεύουν πολλούς ανθρώπους δεν αποτελεί έκπληξη. Στην πραγματικότητα, το σύνολο των αριθμών χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τους ενδιαφέροντες και τους βαρετούς. Ποιος είναι ο αγαπημένος σου αριθμός; Πολλοί άνθρωποι μπορεί… Read More ›
Τι είναι το υπολογιστόνιο (ή computronium);
Είναι άλλο ένα στοιχειώδες σωματίδιο; O όρος υπολογιστόνιο (ή computronium) επινοήθηκε από τους ερευνητές του ΜΙΤ Norman Margolus και Tommaso Toffoli, το 1991, για να δηλώσουν οποιαδήποτε ουσία μπορεί να εκτελέσει υπολογισμούς – να χρησιμοποιηθεί δηλαδή ως «προγραμματιζόμενη ύλη». Πρόκειται… Read More ›
Σκουληκότρυπες στο εργαστήριο
Στη Φυσική η σκουληκότρυπα, γνωστή και ως γέφυρα Αϊνστάιν-Ρόζεν, είναι μια υποθετική σήραγγα που συνδέει απομακρυσμένα σημεία του χωροχρόνου. Παρότι η ύπαρξη των σκουληκοτρυπών επιτρέπεται από την θεωρία της σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν, προς το παρόν δεν έχουν εντοπιστεί στο… Read More ›
Η NASA επιβεβαιώνει την εκτροπή αστεροειδούς
…. από την αποστολή DART με τρεις επιστημονικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό Nature Tο διαστημικό σκάφος της NASA Double Asteroid Redirection Test (DART), προσέκρουσε στις 26 Σεπτεμβρίου στον αστεροειδή Δίμορφο, ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον μεγαλύτερο αστεροειδή, τον Δίδυμο…. Read More ›
Ο Stephen Wolfram εξηγεί τις βασικές αρχές λειτουργίας του ChatGPT
Ο Stephen Wolfram σε ηλικία 24 ετών, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, εγκατέλειψε την επιτυχημένη ερευνητική του πορεία στην σωματιδιακή φυσική για να ασχοληθεί με τα κυτταρικά αυτόματα διαμέσου προσομοιώσεων σε υπολογιστή. Μεταξύ άλλων, άρχισε να αναπτύσσει το σύστημα… Read More ›
Έχει δημιουργήσει κανείς μαύρη τρύπα στη Γη;
Η δημιουργία μιας μαύρης τρύπας σε εργαστήριο είναι πέρα από την τρέχουσα τεχνολογία, αλλά θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα στο μέλλον Στη λαϊκή φαντασία, οι μαύρες τρύπες είναι αδηφάγα τέρατα που καταβροχθίζουν οτιδήποτε βρίσκεται κοντά τους. Αυτός είναι ο λόγος… Read More ›
Τα ξεχασμένα πειράματα οριζόντιας βολής του Λεονάρντο ντα Βίντσι
Απεικονίζουν την ελεύθερη πτώση ως ομαλά επιταχυνόμενη κίνηση Οι ερευνητές Morteza Gharib, Chris Roh και Flavio Noca σε ένα άρθρο που δημοσίευσαν στο περιοδικό Leonardo, μελετώντας ένα από τα σημειωματάρια του Λεονάρντο ντα Βίντσι δείχνουν ότι ο Ιταλός πολυμαθής είχε… Read More ›
Είναι δυνατή η διάσπαση του πρωτονίου;
Το υδρογόνο που είναι το πιο άφθονο στοιχείο στο σύμπαν μας, συνίσταται από ένα πρωτόνιο και ένα ηλεκτρόνιο. Δεδομένου ότι το υδρογόνο υπάρχει από τότε που ξεκίνησε το σύμπαν, και το σύμπαν εξακολουθεί να υπάρχει, σημαίνει ότι τόσο τα πρωτόνια… Read More ›
Είναι οι μαύρες τρύπες η σκοτεινή ενέργεια;
Η απλούστερη εξήγηση για την σκοτεινή ενέργεια είναι η κοσμολογική σταθερά Λ, στην οποία αποδίδεται η παρατηρούμενη επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος (και όχι η στατικότητά του όπως λανθασμένα θεώρησε αρχικά ο Αϊνστάιν). Δύο πρόσφατες δημοσιεύσεις υποστηρίζουν πως βρέθηκαν ενδείξεις στα πρατηρησιακά δεδομένα… Read More ›
Διασκεδάζοντας με την κυκλοφορία του αίματος στην καρδιά
Αν και η καρδιά είναι ένα πολύπλοκο όργανο, στο βίντεο που ακολουθεί περιγράφεται η λειτουργία της με έναν πολύ απλό και κυρίως διασκεδαστικό τρόπο: Υπενθυμίζεται ότι η καρδιά είναι μια φυσική αντλία που παίρνει το αίμα από τις φλέβες, στις οποίες βρίσκεται σε χαμηλή πίεση… Read More ›
Σχετικά με την πρόβλεψη των σεισμών
Μια ερευνητική ομάδα αποτελούμενη από σεισμολόγους και στατιστικολόγους του Πανεπιστημίου Northwestern υποστηρίζει ότι ανάπτυξε μια νέα μέθοδο ή καλύτερα ένα νέο μοντέλο που υπολογίζει την πιθανότητα για το πότε και πού μπορεί να κάνει την εμφάνιση της μια μεγάλη σεισμική… Read More ›
Ημέρα Περιοδικού Πίνακα των χημικών στοιχείων
Η 7η Φεβρουαρίου έχει καθιερωθεί ως η μέρα του περιοδικού πίνακα των χημικών στοιχείων. Υπενθυμίζεται ότι ο δημιουργός της πρώτης έκδοσης του περιοδικού πίνακα των χημικών στοιχείων, Ντμίτρι Ιβάνοβιτς Μεντελέγιεφ, γεννήθηκε την 8η Φεβρουαρίου του 1834. …. ακολουθεί ένας εικονογραφημένος περιοδικός πίνακας… Read More ›
Πρέπει να κατασκευάσουμε έναν επιταχυντή μιονίων;
Το μιόνιο (από το ελληνικό γράμμα μι) είναι στοιχειώδες σωματίδιο παρόμοιο με το ηλεκτρόνιο, με αρνητικό ηλεκτρικό φορτίο και σπιν 1⁄2. Μαζί με το ηλεκτρόνιο, το ταυ λεπτόνιο, και τα τρία νετρίνα, είναι ταξινομημένο ως λεπτόνιο. Είναι ένα ασταθές υποατομικό σωματίδιο και έχει τη δεύτερη πιο μακροχρόνια μέση… Read More ›
Η Ελιγολάνδη με το μοναδικό της δέντρο
Το καλοκαίρι του 1925 (i), ένας εικοσιτριάχρονος Γερμανός πέρασε μέρες αγωνιώδους μοναξιάς σε ένα ανεμοδαρμένο νησί της Βόρειας Θάλασσας: την Ελιγολάνδη(ii) ή Χέλγκολαντ (Helgoland) – το Ιερό νησί. Σ’ αυτό το νησί, συνέλαβε την μαθηματική δομή της κβαντικής φυσικής. Ίσως… Read More ›
Πώς μπορείτε να δείτε τον πράσινο κομήτη
… καθώς πλησιάζει στην Γη Ο εντυπωσιακός κομήτης C/2022 E3 (ZTF) θα μπορούσε να γίνει ορατός με γυμνό μάτι κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες μακριά από την φωτορύπανση των πόλεων. Ο κομήτης πλησιάζει γρήγορα στο περίγειο, το πιο κοντινό του… Read More ›
Η εποχή της αβεβαιότητας
Ένας πρίγκιπας αλλάζει τα δεδομένα (…) Τον Νοέμβριο του 1924 συγκεντρώνεται ολόκληρη η Σχολή Φυσικής του Πανεπιστημίου των Παρισίων για να ακούσει την υπεράσπιση της διδακτορικής διατριβής του Λουί ντε Μπρολί.Ο Ντε Μπρολί υψώνει την αριστοκτατικά έρρινη φωνή του και… Read More ›
Η προέλευση της αρχής της αβεβαιότητας
Για να εντοπίσουμε την θέση ενός αντικειμένου παρατηρώντας το, πρέπει να το φωτίσουμε. Να ρίξουμε πάνω του φωτόνια, μερικά από τα οποία αφού προσκρούσουν στο αντικείμενο, θα ανακλαστούν και θα φτάσουν στα μάτια μας. Το φως, αν και σπάνια το… Read More ›
Η πιο σύντομη δημοσίευση στη Φυσική
Ο λόγος της μάζας του πρωτονίου προς τη μάζα του ηλεκτρονίου σύμφωνα με τις σημερινές εκτιμήσεις (CODATA Value: proton-electron mass ratio) είναι μ = mp/me = 1836,15267389(17). Το 1951 η πειραματική τιμή του λόγου ήταν 1836,12 και ο Friedrich Lenz ανακάλυψε την μαθηματική σύμπτωση… Read More ›
Η μελωδία των ατόμων
Ο μετασχηματισμός των φασματικών γραμμών κάθε στοιχείου σε μουσικούς τόνους ως διασκεδαστικό παιχνίδι Στο βίντεο που ακολουθεί ακούγονται «οι ήχοι των ατόμων» υδρογόνου (Η), ηλίου (He), λιθίου (Li), των αμετάλλων (C, N, O), των αλογόνων (F, Cl, Br) και των… Read More ›
Εναντίον της ερμηνείας «σκάσε και υπολόγιζε»
ή με άλλα λόγια εναντίον της ερμηνείας της Κοπεγχάγης Η πλειοψηφία των φυσικών θεωρούσε ότι εφόσον οι κανόνες που βάζει η κβαντική θεωρία κάνουν επιτυχείς προβλέψεις, τότε δεν υπάρχει λόγος να εξηγήσουμε γιατί αυτοί οι πρακτικοί κανόνες λειτουργούν σωστά. Γιατί… Read More ›
Γκρέτε Χέρμαν εναντίον Τζον φον Νόϊμαν
Για πολλά χρόνια ένα θεώρημα του John von Neumann εμπόδιζε τους «αιρετικούς», όπως οι Einstein και Louis de Broglie, να υπερασπιστούν μια κβαντική θεωρία ρεαλιστική απαλλαγμένη από την πιθανοκρατία. Ο θεός δεν παίζει ζάρια με τον κόσμο έλεγε ο Αϊνστάιν…. Read More ›
Μια διάσπαση του πρωτονίου
… που δεν παρατηρήθηκε ποτέ Ο ανιχνευτής Super-Kamiokande (ή Super-K) που κέρδισε ένα βραβείο Νόμπελ για την αποκάλυψη των ταλαντώσεων των νετρίνων, αναζήτησε και την πιθανή διάσπαση του πρωτονίου προς ένα λεπτόνιο και ένα μεσόνιο που στη συνέχεια διασπάται προς δυο… Read More ›
Όλο το χρυσάφι του Σύμπαντος δημιουργήθηκε (πιθανότατα) με αυτόν τον τρόπο
Επί δεκαετίες επικρατούσε η άποψη ότι ο χρυσός σχηματίστηκε κατά την διάρκεια των εκρήξεων σουπερνόβα, μαζί με δεκάδες άλλα βαριά στοιχεία που τοποθετούνται στις κάτω σειρές του περιοδικού πίνακα. Όμως, τα τελευταία χρόνια εδραιώνεται μια διαφορετική άποψη. Το 1957 οι φυσικοί Margaret… Read More ›
Διερευνώντας την πυρηνική άλω
Μια νέα ερμηνεία των σχετικά υψηλών ενεργών διατομών σύντηξης πυρήνων με άλω Ορισμένοι πυρήνες διαθέτουν μια «άλω» που αποτελείται από ένα ή δύο νουκλεόνια που περιφέρονται σε απόσταση από το κέντρο του πυρήνα. Τέτοιοι πυρήνες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα – ή… Read More ›
Ένας κομήτης στον νυχτερινό ουρανό του Ιανουαρίου
… επανεμφανίζεται για πρώτη φορά μετά από 50.000 χρόνια Ο κομήτης C/2022 E3 (ZTF) ανακαλύφθηκε από το τηλεσκόπιο Zwicky στις 2 Μαρτίου 2022. Ο κομήτης θα φτάσει στο περιήλιο του στις 12 Ιανουαρίου 2023, σε απόσταση 1,11 AU (166 εκατομμύρια… Read More ›
Aν οι εξωγήινοι έρθουν σε επαφή με την ανθρωπότητα
… ποιός θα αποφασίσει τι θα κάνουμε στη συνέχεια; Πολλοί επιστήμονες ανησυχούν ότι οι άνθρωποι θα αντιδρούσαν «σαν ακέφαλα κοτόπουλα» Η επιστημονική φαντασία περιέγραψε αυτή τη στιγμή χιλιάδες φορές. Καθώς οι αστρονόμοι χτενίζουν το σύμπαν με τα ισχυρά τηλεσκόπια τους,… Read More ›
Οι ‘Νέοι Ορίζοντες’ κοιμούνται στα όρια του ηλιακού μας συστήματος
Πού βρίσκεται το διαστημικό σκάφος New Horizons της NASΑ; Σε απόσταση 8.5 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη (περίπου 56 αστρονομικές μονάδες), και διασχίζει τη Ζώνη Kuiper. Έχοντας τους Arrokoth και Πλούτωνα σταθερά στον καθρέφτη του, το διαστημόπλοιο New Horizons από… Read More ›
Ιανουάριος 2023 – Συνοπτικό αστροημερολόγιο
Ιανουάριος 2023 – Συνοπτικό αστροημερολόγιο 2 Ο Ουρανός σε απόσταση 0,5ο από τη Σελήνη 3 Η Σελήνη σε απόσταση 0,8ο από τον Άρη 3 Μέγιστο βροχής διαττόντων Τετραντίδες 4 Η Γη στο περιήλιο της τροχιάς της (0,983 AU από τον… Read More ›
Το μοντέλο της Μαρίας Γκέπερτ-Μάγιερ
(…) Το απλούστερο στοιχείο στο Σύμπαν, το υδρογόνο (1H), είναι και το πιο άφθονο. Το δεύτερο απλούστερο στοιχείο στο Σύμπαν, το ήλιο (2Ηe), είναι το το δεύτερο πιο άφθονο. Σε ένα εύτακτο από αισθητική άποψη Σύμπαν, το τρίτο απλούστερο στοιχείο,… Read More ›
Τι ενδιαφέρον κρύβει το 2023;
(νεώτερη ενημέρωση) Μαθηματικά το 2023, εκτός από περιττός αριθμός είναι αριθμός harshad διότι διαιρείται με το άθροισμα των ψηφίων του: 2023/(2+0+2+3)=289 Αναλύεται σε γινόμενο πρώτων παραγόντων ως 2023=7x17x17διαιρείται από τους αριθμούς 1, 7, 17, 119, 289, 2023και διαιρεί τον αριθμό 3812-1 Στο… Read More ›
Πώς είναι ο χειμώνας στον Άρη;
Όταν έρχεται ο χειμώνας στον Άρη, η επιφάνειά του μεταμορφώνεται σε ένα πραγματικά απόκοσμο σκηνικό, με χιόνι, πάγο και θερμοκρασίες υπό το μηδέν. Με τις χαμηλότερες θερμοκρασίες να εμφανίζονται στους πόλους του πλανήτη, έως και μείον μείον 123 βαθμοί Κελσίου…. Read More ›
Το χριστουγεννιάτικο δώρο του Σρέντιγκερ
διαβάστε σχετικά: Το παράδοξο της γάτας του Schrödinger
Νετρίνα από έναν κοντινό γαλαξία αποκαλύπτουν τα μυστικά των μαύρων τρυπών
Το παρατηρητήριο IceCube ανίχνευσε για πρώτη φορά νετρίνα από έναν ενεργό γαλαξία Στον ζωολογικό κήπο των υποατομικών σωματιδίων, τα νετρίνα είναι περίεργα θηρία. Σε αντίθεση με τα πιο γνωστά σωματίδια όπως τα ηλεκτρόνια και τα πρωτόνια, τα απόκοσμα νετρίνα μόλις… Read More ›
Το Θεώρημα των Χριστουγέννων του Fermat
Το Θεώρημα των Χριστουγέννων του Fermat μας λέει πότε ένας περιττός πρώτος αριθμός p μπορεί να γραφτεί ως άθροισμα δύο τετραγώνων ακέραιων αριθμών x και y : Αν p είναι πρώτος αριθμός, τότε: Όπως και με το διάσημο τελευταίο του… Read More ›
Αναναζητώντας σκοτεινή ύλη στην γειτονιά της Shangri-La
Η αναζήτηση στις πρώτες μετρήσεις ενός καινούργιου παρατηρητηρίου ακτίνων γάμμα για ενδείξεις διάσπασης βαρέων σωματιδίων σκοτεινής ύλης, θέτει ένα χαμηλότερο όριο στη διάρκεια ζωής αυτών των υποθετικών σωματιδίων. Ψάχνοντας κανείς για την μυθική Shangri-La στο Οροπέδιο του Θιβέτ, σίγουρα σε… Read More ›
Το πείραμα LHCb έβαλε τα λεπτόνια σε μια σειρά
Το πείραμα LHCb πριν από λίγες ημέρες παρουσίασε μια νέα ανάλυση των πειραματικών δεδομένων από τις σπάνιες διασπάσεις Β-μεσονίων, οι οποίες χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της παγκοσμιότητας της λεπτονικής γεύσης, ένα βασικό χαρακτηριστικό του Καθιερωμένου Προτύπου των στοιχειωδών σωματιδίων. Προηγούμενες… Read More ›
Κυκλώματα και μιγαδικοί αριθμοί
Τα τρία βασικά στοιχεία που εμφανίζονται στα κυκλώματα εναλλασσομένου ρεύματος είναι: ο ωμικός αντιστάτης R, ο πυκνωτής χωρητικότητας C και το πηνίο με συντελεστή αυτεπαγωγής L. Το καθένα από αυτά τα στοιχεία «δυσκολεύει» με τον δικό του τρόπο τη ροή… Read More ›
Πυρηνική σύντηξη με απόδοση 150%
Η επιστημονική είδηση που κυριάρχησε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης την περασμένη εβδομάδα είναι σχετικά με το επίτευγμα-ρεκόρ στην παραγωγή ενέργειας από πυρηνική σύντηξη, ότι «για πρώτη φορά έπειτα από δεκαετίες πειραματισμών αμερικανοί ερευνητές πέτυχαν πυρηνική σύντηξη με θετικό ισοζύγιο ενέργειας». Ενδεικτικό της σημασίας… Read More ›
Διείσδυση στον πυρήνα του Ήλιου με νετρίνα
Μελετώντας τα νετρίνα που παράγονται στον Ήλιο ως προϊόντα μιας σειράς πυρηνικών αντιδράσεων (κύκλος CNO), οι φυσικοί επανεκτίμησαν την χημική σύνθεση του πυρήνα του Ήλιου Τα ηλιακά νετρίνα παράγονται ως προϊόντα των πυρηνικών αντιδράσεων σύντηξης στον πυρήνα του Ήλιου. Οι… Read More ›
Η κβαντομηχανική στα σχολεία
(νεώτερη ενημέρωση 17/12/2022) ==================================== Ο Σύλλογος Φυσικών Κρήτης διοργανώνει διαδικτυακό σεμινάριο-συζήτηση με τον Στέφανο Τραχανά με αφορμή το μεταβατικό πρόγραμμα σπουδών της Γ Λυκείου και την διδασκαλία εισαγωγικών εννοιών της Κβαντομηχανικής. Ο Στέφανος Τραχανάς, συγγραφέας βασικών Πανεπιστημιακών συγγραμμάτων Κβαντομηχανικής και… Read More ›
Από την περιφρόνηση στο βραβείο Νόμπελ
Κανείς δεν έπαιρνε στα σοβαρά τα κβαντικά πειράματα του John F. Clauser – 50 χρόνια μετά, βραβεύθηκε με Νόμπελ Φυσικής Στη δεκαετία του 1960, ο Clauser ήταν μεταπτυχιακός φοιτητής φυσικής στο πανεπιστήμιο Columbia. Κατά τύχη βρήκε στη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου… Read More ›
Το συντομότερο κεφάλαιο σε βιβλίο Φυσικής
… περιλαμβάνει μόνο μία πρόταση Το συναντάμε στο βιβλίο του Joseph Conlon με τίτλο ‘Why String Theory?‘. Πρόκειται για το 7ο κεφάλαιο που αναφέρεται στην απευθείας πειραματική επαλήθευση της θεωρίας των χορδών: Αφού λοιπόν δεν υπάρχει καμία άμεση πειραματική απόδειξη… Read More ›
Νόμπελ Φυσικής 2022: Οι διαλέξεις των βραβευθέντων φυσικών
Οι Alain Aspect, John F. Clauser και Anton Zeilinger βραβεύθηκαν με το Νόμπελ Φυσικής 2022 «για τα πειράματα με συν-πλεκόμενα (entangled) φωτόνια, που επιβεβαιώνουν την παραβίαση των ανισοτήτων Bell και την πρωτοποριακή επιστήμη της κβαντικής πληροφορικής». Οι διαλέξεις των Aspect, Clauser και Zeilinger, που δόθηκαν σήμερα, στο πλαίσιο… Read More ›
Η φυσική του Αριστοτέλη
Μέχρι τον καιρό του Γαλιλαίου, η επιστήμη και η αυθεντία του Αριστοτέλη είχαν κυριαρχήσει για πολύ καιρό στο δυτικό πνεύμα, για να το οδηγήσουν τελικά σε αδιέξοδο. Η αριστοτελική φιλοσοφία ήταν η πιο ευρύχωρη από όλες τις φιλοσοφίες. Καταρχήν εξηγούσε… Read More ›
Αστρολογία: Η επίδραση των άστρων στις ζωές μας
Ένα ανύπαρκτο φαινόμενο με ανύπαρκτη επιστημονική βάση Πόσες φορές μικρότερη είναι η βαρυτική δύναμη που μας ασκούν διάφορα ουράνια σώματα σε σχέση με τη γήινη βαρύτητα:Ήλιος <-> Χίλιες φορές μικρότερη από την γήινη βαρύτηταΣελήνη <-> Εκατομμύρια φορές μικρότερη από τη… Read More ›
Τα ανεξιχνίαστα μυστήρια της θεμελιώδους φυσικής
Ποια είναι τα μεγαλύτερα μυστήρια στη θεμελιώδη φυσική; Και τι ακριβώς είναι η θεμελιώδης φυσική; Τα ερωτήματα αυτά εξετάζει στο βίντεο που ακολουθεί ο John Carlos Baez, καθηγητής μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας. Ταυτόχρονα κάνει και μια σύντομη εισαγωγή στο… Read More ›
Απόκρυψη του πλανήτη Άρη από τη Σελήνη
… στις 8 Δεκεμβρίου λίγο πριν την ανατολή του ήλιου Στις 8 Δεκεμβρίου, στις 7:14 π.μ., λίγο πριν την ανατολή του ήλιου μπορούμε να παρατηρήσουμε δυτικά (βορειοδυτικά) πολύ χαμηλα στον ουρανό, την ‘έκλειψη’ του πλανήτη Άρη από τον δίσκο της… Read More ›
Η αινιγματική τέταρτη διάσταση (και οι εξωτικές σφαίρες)
Η ανακάλυψη το 1956 από τον John Milnor των εξωτικών λείων υπερ-σφαιρών σε χώρο επτά διαστάσεων ήταν εντελώς απροσδόκητη. Σηματοδότησε την εμφάνιση της διαφορικής τοπολογίας και την έκρηξη εμπνεύσεων μιας γενιάς λαμπρών μαθηματικών. Αυτή η έκρηξη κράτησε δεκαετίες και άλλαξε… Read More ›
Πόσο γρήγορη είναι η βαρύτητα;
Η βαρυτική αλληλεπίδραση είναι μια από τις 4 γνωστές αλληλεπιδράσεις (βαρυτική, ηλεκτρομαγνητική, ασθενής, ισχυρή) που καθορίζουν το σύμπαν μας. Διαδίδεται ακαριαία ή με πεπερασμένη ταχύτητα; Κι αν διαδίδεται με κάποια ταχύτητα, ποιά είναι η τιμή της και πως την μετράμε;… Read More ›
Kατασκεύασαν οι φυσικοί μια σκουληκότρυπα σε έναν κβαντικό υπολογιστή;
(νεώτερη ενημέρωση 25/1/2022) Στη φυσική η σκουληκότρυπα είναι μια υποθετική τοπολογική ιδιότητα του χωροχρόνου – μία σήραγγα που συνδέει δύο απομακρυσμένα σημεία του επιτυγχάνοντας μια συντόμευση στο χωροχρόνο. Θεωρητικοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους Einstein και Rosen το 1935 με την δημοσίευση ‘The… Read More ›
Ο αριθμός Avogadro δεν ανακαλύφθηκε από τον Avogadro
Σε αντίθεση με τις πεποιθήσεις γενεών φοιτητών χημείας, ο αριθμός του Avogadro – ο αριθμός των σωματιδίων στην ποσότητα που είναι γνωστή ως mole – δεν ανακαλύφθηκε από τον Amadeo Avogadro (1776-1856). Ο Avogadro ήταν ένας δικηγόρος που ενδιαφερόταν για… Read More ›
Η μελωδία ενός αστρικού σμήνους
Το αστρικό σμήνος Pismis 24 βρίσκεται στο εσωτερικό του μεγάλου νεφελώματος NGC 6357 που απέχει περίπου 8.000 έτη φωτός από την Γη. Στο βίντεο που ακολουθεί μπορούμε να ακούσουμε την μελωδία που αντιστοίχισαν οι επιστήμονες της NASA στην εικόνα του… Read More ›
Μια εξίσωση φυσικής ως σύνθημα διαδηλωτών στην Κίνα
Οι φοιτητές διαμαρτύρονται απαιτώντας «δημοκρατία, κράτος δικαίου και ελευθερία έκφρασης» κατά τη διάρκεια διαδήλωσης στο Πανεπιστήμιο Tsinghua του Πεκίνου. Η πρωτοτυπία της διαμαρτυρίας βρίσκεται στα πλακάτ των φοιτητών που περιέχουν την εξίσωση Friedmann! Η εξίσωση του Friedmann περιγράφει την εξίσωση… Read More ›
Το μυστήριο του σπιν
Σύμφωνα με τα σχολικά βιβλία «ο κβαντικός αριθμός του σπιν ενός ηλεκτρονίου καθορίζει την ιδιοπεριστροφή του ηλεκτρονίου…. Σε κάθε τροχιακό δε μπορούμε να έχουμε περισσότερα από δύο ηλεκτρόνια και επιπλέον το ένα περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του αντίθετα από… Read More ›
Ένα πρόβλημα με τρίχες
Ποια είναι η πιθανότητα ώστε δυο άνθρωποι στο Λονδίνο να έχουν τον ίδιο αριθμό τριχών στο κεφάλι τους; Πολύ κοντά στο μηδέν (αν όχι μηδενική) είναι η απάντηση που μας έρχεται αβίαστα στο μυαλό μας… Κι όμως η απάντηση είναι… Read More ›
Εκπέμπει νετρόνια η Σελήνη;
Κάθε πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα βομβαρδίζεται συνεχώς με τα πρωτόνια των κοσμικών ακτίνων. Η Σελήνη δεν έχει ατμόσφαιρα, επομένως αυτά τα πρωτόνια βομβαρδίζουν ανενόχλητα την σεληνιακή επιφάνεια αλληλεπιδρώντας με τους πυρήνες των πετρωμάτων που συνιστούν το σεληνιακό έδαφος. Έτσι… Read More ›
Η παρατήρηση της Σελήνης και του Ήλιου από ανιχνευτή σωματιδίων
Η σκιά του Ήλιου και της Σελήνης στην ροή των μιονίων που παράγουν οι κοσμικές ακτίνες όταν αληλεπιδρούν με την ατμόσφαιρα, παρατηρήθηκε από τον ανιχνευτή KM3NeT/ORCA. Το KM3NeT είναι μια ερευνητική υποδομή από υποθαλάσσια τηλεσκόπια νετρίνων που κατασκευάζονται στον πυθμένα… Read More ›
Η εξωγήινη ζωή και το μέλλον της ανθρωπότητας στο σύμπαν
Θα καταφέρουμε να αποφύγουμε το «Μεγάλο Φίλτρο»; Το 1950 ο φυσικός Enrico Fermi με το διάσημο ερώτημά του «που βρίσκονται;» επεσήμανε το θεμελιώδες παράδοξο σχετικά με τους εξωγήινους. Μόνο στον δικό μας Γαλαξία υπάρχουν δισεκατομμύρια εξωπλανήτες – και ακόμα κι… Read More ›
Συνείδηση και Κβαντική Φυσική
O Eugene Wigner πέρα από την συνεισφορά του στην κβαντομηχανική και πυρηνική φυσική προβληματιζόταν πάντα με τα θεμέλια της κβαντικής θεωρίας. Υποστήριζε πως στην μελέτη του μικρόκοσμου υπεισέρχεται αλληλεπιδρώντας και η συνείδηση του παρατηρητή. Η συνείδηση, όχι ως μια υπερβατική οντότητα,… Read More ›
Άλλη μια έκλειψη ηλίου στον πλανήτη Άρη
Η παραπάνω εικόνα λήφθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2022 (Sol 621) στην τοπική μέση ηλιακή ώρα 13:56:29. Πρόκειται σύμφωνα με ψηφοφορία του κοινού για την φωτογραφία της εβδομάδας (13-19 Νοεμβρίου 2022) της αποστολής Perseverance στον Άρη. Το διαστημικό όχημα Mars Perseverance της… Read More ›
Αναζητώντας απαντήσεις για τα μεγαλύτερα μυστήρια του σύμπαντος
Συνέντευξη του Σάββα Δημόπουλου Ο Σάββας Δημόπουλος είναι καθηγητής φυσικής στοιχειωδών σωματιδίων στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Γεννήθηκε το 1952 στην Κωνσταντινούπολη, αλλά πολύ γρήγορα μετακόμισε στην Αθήνα εξαιτίας του οργανωμένου πογκρόμ εναντίον της ελληνικής μειονότητας, που κατέληξε στην τουρκική νύχτα των… Read More ›
Τι σημαίνουν τα ‘ρόνα’, ‘κβέτα’, ‘ρόντο’ και ‘κβέκτο’
Επισημοποιήθηκαν 4 νέα προθέματα μονάδων μέτρησης Μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα οι επιστήμονες σε διάφορες χώρες του κόσμου χρησιμοποιούσαν διάφορα συστήματα μονάδων. Έτσι π.χ. στη Βρετανία μετρούσαν το μήκος σε ίντσες, ενώ στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε cm ή m…. Read More ›
Φωτογραφίζοντας γαλαξίες που υπήρξαν πριν από 13,5 δισ. χρόνια
Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb μας αποκάλυψε τις εικόνες γαλαξιών που υπήρξαν πριν από 13,5 δισεκατομμύρια χρόνια!Πώς καταφέρνει αυτό το τηλεσκόπιο να φτάνει πέρα από την ανθρώπινη φαντασία και να βλέπει τόσο πίσω στον χρόνο; Το James Webb είναι το… Read More ›
Ο πλανήτης Γη από το Orion
Ένας πύραυλος Space Launch System εκτοξεύθηκε από τον πλανήτη Γη την Τετάρτη 16 Νοεμβρίου μεταφέροντας το διαστημικό σκάφος Orion, στην πρώτη ολοκληρωμένη δοκιμή των συστημάτων της αποστολής Artemis 1. Πάνω από μια ώρα μετά την απογείωση από το ιστορικό συγκρότημα… Read More ›
Ένα αστέρι γεννιέται
Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb απαθανάτισε νέφος σε σχήμα κλεψύδρας κατά τον σχηματισμό νέου άστρου Μια κοσμική κλεψύδρα γύρω από ένα άστρο που ακόμη βρίσκεται στη διαδικασία σχηματισμού του… Αυτή είναι η νέα εντυπωσιακή εικόνα που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο… Read More ›
Προς τη Σελήνη
H Άρτεμις διαδέχεται τον αδελφό της Απόλλωνα στην εξερεύνηση της Σελήνης Με εκκωφαντικό θόρυβο, ο νέος γιγάντιος πύραυλος της NASA, ο ισχυρότερος του κόσμου, απογειώθηκε σήμερα από τη Φλόριντα με κατεύθυνση της Σελήνη, για την πρώτη μη επανδρωμένη αποστολή του… Read More ›
Όλα είναι κυματοσωμάτια
Σωμάτια ως προς τη φύση τους, κύματα ως προς την κίνησή τους Ο Is. Newton (1642-1727) επηρεασμένος ίσως από την εικόνα της φωτεινής ακτίνας θεωρούσε ότι το φως αποτελείται από στοιχειώδη σωμάτια, δηλαδή από οντότητες που(α) είναι αδιαίρετες,(β) οδεύουν από… Read More ›
Προς την επίλυση εικασίας σχετικά με τους πρώτους αριθμούς
Πρώτοι αριθμοί (2, 3, 5, 7, 11, 13, ….) ονομάζονται οι αριθμοί που διαιρούνται μόνο με την μονάδα και τον εαυτό τους. Από τους αριθμούς αυτούς προκύπτουν όλοι οι άλλοι (οι σύνθετοι αριθμοί) με την πράξη του πολλαπλασιασμού. Με λίγα… Read More ›
Μπορούμε να ξεχωρίσουμε τις σκουληκότρυπες από τις μαύρες τρύπες;
Θεωρητικοί υπολογισμοί δείχνουν ότι οι σκουληκότρυπες – θεωρητικά προς το παρόν αστροφυσικά αντικείμενα – είναι δύσκολο να διακριθούν από τις μαύρες τρύπες Σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας, οι σκουληκότρυπες συνήθως απεικονίζονται ως σήραγγες που οδηγούν τους ταξιδιώτες μεταξύ δύο σημείων στο… Read More ›
Το Hubble παρακολουθεί την έκρηξη σουπερνόβα
Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε τρεις διαφορετικές στιγμές της έκρηξης ενός σουπερνόβα στο αρχέγονο σύμπαν. Το άστρο εξερράγη πριν από 11 (και πλέον) δισεκατομμύρια χρόνια. Είναι η πρώτη λεπτομερής ματιά σε ένα σουπερνόβα τόσο νωρίς στην ιστορία του σύμπαντος. Η… Read More ›
Εστιάζοντας σε έναν (όχι πολύ) μακρινό γαλαξία
Νέες εικόνες του James Webb, από τον νάνο γαλαξία Wolf–Lundmark–Melotte (WLM) Ο WLM είναι ένας νάνος γαλαξίας στη γειτονιά του Γαλαξία μας, απέχει περίπου 3 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη. Είναι ένας σχετικά απομονωμένος γαλαξίας και οι αστρονόμοι πιστεύουν… Read More ›
Πού βρίσκονται οι ψυχρότερες περιοχές του σύμπαντος;
Η κοσμική ακτινοβολία μικροκυμάτων, το κατάλοιπο της Μεγάλης Έκρηξης που γεμίζει ολόκληρο το σύμπαν αντιστοιχεί σε μια θερμοκρασία περίπου 2,7 Κ. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι στο διάστημα, όπου υπάρχει μόνο η κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου, εμφανίζεται και η μικρότερη θερμοκρασία… Read More ›
Η ερμηνεία της υπεραγωγιμότητας του υδραργύρου
… 111 χρόνια μετά την ανακάλυψή της Ο Χάικε Κάμερλιν Όνες (Heike Kamerlingh Onnes. 1853 – 1926) ήταν Ολλανδός πειραματικός φυσικός και νομπελίστας ο οποίος πρωτοπόρησε σε μεθόδους ψύξης και διερεύνησε πως συμπεριφέρονται τα υλικά όταν ψύχονται σε θερμοκρασίες κοντά… Read More ›
Μήπως η θεωρία του πολυσύμπαντος πρέπει να εγκαταληφθεί;
Την ιδέα του πολυσύμπαντος στήριξαν(-στηρίζουν) αρκετοί φυσικοί (Stephen Hawking, Brian Greene κ.ά), ενώ κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι είναι αντιεπιστημονική, αφού οι προβλέψεις της θεωρίας είναι αδύνατο να ελεγχθούν – μια θεμελιώδης απαίτηση που καθορίζει όλες τις επιστημονικές θεωρίες. Τι μας… Read More ›
Ξεκίνησε μια νέα εποχή για την αστρονομία νετρίνων
Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του ανιχνευτή νετρίνων IceCube στην Ανταρκτική, οι φυσικοί αποκαλύπτουν μια κοσμική πηγή νετρίνων υψηλής ενέργειας. Στον φαινομενικά ακίνδυνο σπειροειδή γαλαξία Messier 77 (M77 ή NGC 1068) που απέχει 47 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη, ‘κρύβεται’ μια… Read More ›
Ένας ‘φανταστικός’ τύπος για τις ρίζες του τριωνύμου
Θεωρούμε την συνάρτηση του τριωνύμου (με α=1). Παραγωγίζοντας και εξισώνοντας με το μηδέν , προκύπτει ότι για , η συνάρτηση παίρνει την ελάχιστη ή μέγιστη τιμή της, Έτσι, ο γνωστός τύπος που δίνει τις ρίζες του τριωνύμου μπορεί να γραφεί… Read More ›
Ημέρα Σκοτεινής Ύλης
Σήμερα είναι η Ημέρα Σκοτεινής Ύλης. Η Σκοτεινή Ύλη είναι ελάχιστα τρομακτική σε σχέση με άλλα πράγματα που συμβαίνουν σήμερα, αλλά πολύ πιο μυστηριώδης. Την ψάχνουμε … την ψάχνουμε … και την ψάχνουμε … αλλά δεν μπορούμε να την δούμε…. Read More ›
Ο επιθανάτιος ρόγχος του ραδιοτηλεσκοπίου Arecibo
Mπορεί το διάσημο παρατηρητήριο Arecibo στο Πουέρτο Ρίκο να κατέρρευσε ολοσχερώς το 2020, όμως οι αστροφυσικοί θα συνεχίσουν να δημοσιεύουν την ανάλυση των δεδομένων που συγκεντρώθηκαν πριν την κατάρρευσή του. Για παράδειγμα, η δημοσίευση της 22ας Σεπτεμβρίου του 2022 με… Read More ›
Ημέρα του ολοκληρώματος
Σαν σήμερα πριν από 347 χρόνια [29 Οκτωβρίου του 1675] ο Gottfried Leibniz έγραψε για πρώτη φορά το σύμβολο του ολοκληρώματος ∫ Το σύμβολο του ολοκληρώματος ∫ είναι ένα ‘τεντωμένο’ S που σημαίνει άθροισμα. Έτσι το ∫dx σημαίνει το άθροισμα… Read More ›
Η ισχυρή δύναμη μπορεί να μην είναι τόσο ισχυρή
… όσο προβλέπει η θεωρία Μια ακριβής μέτρηση του τρόπου με τον οποίο η δομή ενός πρωτονίου παραμορφώνεται σε ένα ηλεκτρικό πεδίο Τα πρωτόνια και τα νετρόνια συνίστανται από μικρότερα σωματίδια που ονομάζονται κουάρκ, τα οποία συγκρατούνται μεταξύ τους διαμέσου… Read More ›
Πού βρίσκεται το μέγιστο στο φάσμα μέλανος σώματος;
Το 1893 ο Γερμανός Wilhelm Wien (Νόμπελ Φυσικής 1911) απέδειξε χρησιμοποιώντας κλασική θερμοδυναμική, αυτό που είχε ήδη παρατηρήσει ποιοτικά ο Αμερικανός Samuel Langley: ότι το μήκος κύματος στο οποίο εκπέμπεται η περισσότερη ποσότητα ακτινοβολίας ενός θερμού (μέλανος) σώματος είναι αντιστρόφως… Read More ›
Ένα σχοινί κρέμεται από ελικόπτερο
Ένα ελικόπτερο πετάει οριζόντια με σταθερή ταχύτητα. Ένα εύκαμπτο (μή εκτατό) ομοιόμορφο σχοινί κρέμεται από το ελικόπτερο. Η αντίσταση του αέρα δεν είναι αμελητέα. Ποιό από τα παρακάτω σχήματα θα πάρει το σχοινί καθώς το ελικόπτερο θα κινείται προς τα… Read More ›