Υπάρχουν σκοτεινά μποζόνια;

Ενδείξεις σκοτεινής ύλης στα φάσματα των ισοτόπων του υττερβίου Τον περασμένο Ιούνιο το πείραμα XENON ανέφερε ανίχνευση φωτονίων που σύμφωνα με την θεωρία οφείλονται σε έναν τύπο σωματιδίων σκοτεινής ύλης, τα σκοτεινά μποζόνια. Νέα αποτελέσματα ανακοίνωσαν άλλες δυο πειραματικές ομάδες, που αναζητούν επίσης σκοτεινά μποζόνια, η μια εκ των οποίων βλέπει στα δεδομένα της ενδείξεις […]

Η Μετεωρολογία γράφει Ιστορία

Οι αρχαίοι Έλληνες εκμεταλλεύθηκαν τις κλιματολογικές συνθήκες για να νικήσουν τους Πέρσες στη Σαλαμίνα Η επιλογή του σημείου της σύγκρουσης με τους Πέρσες στη Σαλαμίνα ήταν άριστα μελετημένη από τους αρχαίους Έλληνες και καθόλου τυχαία, καθώς βασιζόταν στη γνώση των τοπικών κλιματολογικών συνθηκών. Αυτό δείχνει μία νέα μελέτη από το Κέντρο Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας […]

Φαινόμενον: το περιοδικό του τμήματος Φυσικής του Α.Π.Θ.

σημείωμα της σύνταξης: Το παρόν τεύχος του «ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΝ» περιλαμβάνει άρθρο-αφιέρωμα στον πρόσφατα εκλιπόντα Ι. Χ. Σειραδάκη και άρθρα σχετικά με τις δραστηριότητες φοιτητών του τμήματος. Η ύλη πλαισιώνεται από άρθρα για το μαγνητικό πεδίο της Γης, τους αστεροειδείς και τους μετεωρίτες, την πολυμηνυματική αστρονομία και το πληθωριστικό μοντέλο του σύμπαντος. Παρουσιάζονται επίσης θέματα υλικών και […]

Ο κορωνοϊός πάει σχολείο

Σπύρος Μανουσέλης – efsyn.gr Μετά από αναβολή μιας εβδομάδας έχει πια ληφθεί οριστικά η απόφαση να χτυπήσει την επόμενη Δευτέρα το «πρώτο κουδούνι» της νέας σχολικής χρονιάς. Πώς η σημερινή κυβέρνηση σκέφτεται να διαχειριστεί μια επιπρόσθετη υγειονομική-κοινωνική κρίση που θα οφείλεται αποκλειστικά στην προκλητική ολιγωρία της τους προηγούμενους μήνες στο να προετοιμάσει την ασφαλή επιστροφή […]

Ο 82χρονος που «πέρασε» στο Φυσικό του ΑΠΘ

Αποδεικνύοντας πως ο στόχος δεν έχει ηλικία και κάθε ρεκόρ μπορεί να καταρριφθεί, ο Κερκυραίος Νίκος Καρύδης, κατάφερε με την εισαγωγή του στο τμήμα της Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου να ανέβει στο βάθρο των επιτυχιών των πανελλαδικών εξετάσεων, σε ηλικία 82 ετών. Με ένα ιδιαίτερο πείσμα και εμφανέστατη οξυδέρκεια, αποφάσισε, στα 77 του χρόνια να […]

Tα αναπάντεχα μαθηματικά της μάσκας

Γιατί οι μάσκες λειτουργούν καλύτερα απ’ ότι νομίζετε Μέσα σε «ένα λεπτό φυσικής» περιγράφεται η χρησιμότητα της μάσκας στον καιρό της πανδημίας:

Δεν βρέθηκαν εξωγήινοι στο 0,001% των άστρων του γαλαξία μας

Η μεγαλύτερη έως τώρα έρευνα στον ουρανό, γύρω από περίπου 10,3 εκατομμύρια άστρα, ακόμη μια φορά απέβη άκαρπη, καθώς απέτυχε να ανιχνεύσει την παραμικρή τεχνολογική «υπογραφή» κάποιου εξωγήινου πολιτισμού. Οι επιστήμονες, πάντως, δεν το βάζουν κάτω και συνεχίζουν τις προσπάθειές τους. Η νέα έρευνα στο νότιο αστερισμό των Ιστίων, η οποία έγινε με το αυστραλιανό […]

Η κβαντική προέλευση των ατομικών φασμάτων

«Όταν εφαρμόσουμε ορισμένη τάση σε γυάλινο σωλήνα που περιέχει αέριο σε χαμηλή πίεση (όπως στις διαφημιστικές λυχνίες νέου), τότε θα παρατηρήσουμε ότι το αέριο εκπέμπει φως. Αν το φως αυτό αναλυθεί, όταν, για παράδειγμα, περάσει μέσα από ένα γυάλινο πρίσμα, τότε θα παρατηρήσουμε μια σειρά από φωτεινές γραμμές. Κάθε γραμμή αντιστοιχεί σε ένα διαφορετικό μήκος […]

Πόσο δίκαια μπορείτε να κόψετε ένα καρπούζι;

Πώς διαμέσου των μαθηματικών κόβουμε ένα καρπούζι σε φέτες ίσων όγκων Το σχήμα ενός καρπουζιού είναι ελλειψοειδές, η πιο ακριβέστερα, ένα σφαιροειδές με δυο ίσους ημιάξονες. Ο συνολικός όγκος ενός σφαιροειδούς καρπουζιού είναι  Vtot = 4πb2α/3, όπου α το μήκος του κύριου ημιάξονα (α>b). Το να κόψει κανείς ένα καρπούζι σε 2 ή 4 μέρη είναι […]

Mια νέα ανακάλυψη σχετικά με το δωδεκάεδρο

Ξεκινώντας από μια κορυφή ενός πλατωνικού στερεού, μπορείτε να περπατήσετε σε ευθεία διαδρομή την επιφάνειά του, και χωρίς να περάσετε από κάποια άλλη κορυφή, να επιστρέψετε στην αρχική σας θέση; Για βρείτε την απάντηση χρειάζεστε ένα ντόνατ με 81 τρύπες! Υποθέστε πως στέκεστε σε μια από τις κορυφές ενός πλατωνικού στερεού. Υπάρχει κάποια ευθεία διαδρομή […]

GW Orionis : Ανακαλύφτηκε πλανήτης ο οποίος φωτίζεται από τρεις ήλιους

Το ηλιακό σύστημα GW Orionis απέχει από τη Γη 1.300 έτη φωτός. Πρόκειται για ένα σπάνιο παράδειγμα ουράνιας δομής τριπλού αστέρα, με δύο ήλιους να περιστρέφονται ο ένας γύρω από τον άλλο και ένα τρίτο αστέρι να περιστρέφεται γύρω τους, εκατοντάδες εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά Το ηλιακό σύστημα GW Orionis απέχει από τη Γη 1.300 έτη […]

Οι μεγαλύτερες ανακαλύψεις στην Φυσική του 20ου αιώνα

Μια συζήτηση με τους: Steven Weinberg (Νόμπελ Φυσικής, 1979), William Phillips (Νόμπελ Φυσικής, 1997), Sir Anthony Leggett FRS (Νόμπελ Φυσικής, 2003), John Mather (Νόμπελ Φυσικής, 2006) Συμμετέχουν:  Jocelyn Bell Burnell,  S. James Gates Jr,  Chung-Pei Ma παρουσίαση – συντονισμός: Jo Ashbourn – Brian Greene via JD M

Τα αστρονομικά γεγονότα του Σεπτεμβρίου

πηγή: www.astrovox.gr

«Αρχέγονο διάστημα»: Τα κρυμμένα μυστικά μετεωρίτη στην Ανταρκτική

Είναι η πρώτη φορά που Έλληνες επιστήμονες έχουν στην διάθεσή τους ένα μικρό, μοναδικό κομμάτι ιστορίας της δημιουργίας του σύμπαντος μέσα σε ένα εργαστήριο της χώρας κάνοντας εφικτό το… ταξίδι στο χρόνο αλλά και στην ιστορία του σύμπαντος, χωρίς να βγουν έξω από τα όρια της Γης “Καλά κρυμμένα μυστικά” της δημιουργίας του ηλιακού μας […]

Περί covid-19 και συγκρίσεων με τη γρίπη

Φαίνεται πως ένα από τα αγαπημένα επιχειρήματα όσων θεωρούν ότι η ιστορία με τον covid-19 είναι παραμύθι/συνωμοσία/υπερβολή, είναι η σύγκριση με την εποχική γρίπη. Μια παραλλαγή αυτού του επιχειρήματος λέει, ότι “Το 2014-15 η γρίπη σκότωσε 4000 άτομα και τώρα γίνεται όλος αυτός ο πανικός για 200 θανάτους;” ή κάτι παρόμοιο. Εκ πρώτης όψεως το […]

Η εξέλιξη του σκαθαριού που έγινε κινηματογραφιστής

Οι επιστήμονες κατασκεύασαν μια μικροσκοπική ασύρματη κάμερα την οποία προσάρμοσαν σε ένα σκαθάρι, κι αυτό άρχισε να κινηματογραφεί τον μικρόκοσμό του (η αληθινή ιστορία: physicsgg.me/2020/07/18). Τι συνέβη στη συνέχεια; πηγή: https://twitter.com/newscientist/status/1294891763916779520

O κορωνοϊός θα μας «συντροφεύει» σε όλη μας τη ζωή

Θα συνεχίσει και στο απώτερο μέλλον να κυκλοφορεί στην ανθρωπότητα ο κορονοϊός SARS-CoV-2, ο οποίος προκαλεί τη νόσο Covid-19, έχει μεταδοθεί σε περισσότερα από 20 εκατομμύρια ανθρώπους στη Γη (μόνο τα διαγνωσμένα κρούσματα), έχει ήδη σκοτώσει περίπου 730.000 ασθενείς και δυστυχώς ξανασηκώνει «κεφάλι» σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα. Αν υπήρξε κάποια περίοδος […]

Πώς γνωρίζουμε ότι οι μαύρες τρύπες υπάρχουν;

Ο Dr. Don Lincoln από το Fermilab, μας εξηγεί γιατί είμαστε σίγουροι ότι οι μαύρες τρύπες υπάρχουν:

Η αστρική προέλευση του φωσφόρου

Ανακάλυψη νέου είδους άστρων, πλούσιων σε έναν από τους «σπόρους της ζωής» στο σύμπαν Για ανακάλυψη ενός νέου είδους άστρων, πολύ πλούσιων σε φώσφορο, κάνουν λόγο σε επιστημονικό τους άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications αστρονόμοι του Instituto de Astrofisica de Canarias (IAC) και ερευνητές επιστημών υπολογιστή του Universidade da Coruña. Κάτι τέτοιο θα εξηγούσε […]

Ο Χάρτης της Κβαντικής Φυσικής

Ανοιχτή επιστολή προς … ΙΕΠ

Την Τρίτη 21 Ιουλίου 2020 απέστειλα στον Κο Ραυτόπουλο, το μοναδικό Φυσικό της Επιστημονικής Επιτροπής Φυσικών Επιστημών του ΙΕΠ, την παρακάτω επιστολή. Γεια σας κύριε Ραυτόπουλε. Ονομάζομαι Ανδρέας Ριζόπουλος και έχω διδάξει Φυσική στο Δημόσιο Γενικό Λύκειο 20 έτη και άλλα 10 περίπου στον Ιδιωτικό τομέα. ΄Εχω οργανική θέση στο 12ο ΓΕΛ Πάτρας. Το σχολικό […]

Απρόσμενα υψηλός ο αριθμός των εξωπλανητών που μπορεί να φιλοξενούν ζωή

Ο μόνος κατοικήσιμος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος είναι η Γη, ωστόσο νέα έρευνα δείχνει πως άλλα άστρα μπορεί να έχουν μέχρι και επτά πλανήτες σαν τη Γη, εάν απουσιάζει κάποιος γίγαντας αερίων όπως ο Δίας. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε έρευνα του Στίβεν Κέιν, αστροβιολόγου του University of California, Riverside, η οποία δημοσιεύτηκε στο Astronomical Journal. H αναζήτηση ζωής […]

Η χημεία του καρπουζιού

Το κόκκινο χρώμα στο εσωτερικό του καρπουζιού (ή της ντομάτας) οφείλεται στη σχετικά μεγάλη περιεκτικότητά τους στην χημική ένωση λυκοπένιο. Το όνομα αυτό προέρχεται από την εναλλακτική ονομασία της ντομάτας: Solanum lycopersicum. Στην ελληνική βιβλιογραφία αναφέρεται και ως λυκοπένη. Το λυκοπένιο ως καροτενοειδές αναφέρεται και ως ψ,ψ-καροτένιο (ψ,ψ-carotene). Το άρωμα του καρπουζιού οφείλεται σε διάφορες […]

Ταξίδι στους ωκεανούς των άστρων

Όταν οι Ευρωπαίοι θαλασσοπόροι ανακάλυπταν τροπικά ζώα και νέους αστερισμούς στο νότιο ημισφαίριο άρθρο των Διονύση Σιμόπουλου και Ηλία Μαγκλίνη στην Καθημερινή (26/6/2020): «Βίωσα την πλέον ζωντανή επαφή μου με την απεραντοσύνη της φύσης χρόνια πριν στο Αιγαίο Πέλαγος», έγραφε το 2013 στο περιοδικό Harper’s ο φυσικός και συγγραφέας Αλαν Λάιτμαν (Alan Lightman, «Our Place […]

Πώς μια πυρκαγιά δημιουργεί το δικό της καιρό;

Σύνταξη άρθρου: Θ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος, Β. Κοτρώνη Σε κάθε μεγάλη πυρκαγιά, είναι σύνηθες να αναφέρεται πως «η φωτιά δημιουργεί το δικό της καιρό» . Αυτό συνέβη και στη χθεσινή (Τετάρτη 22 Ιουλίου 2020) μεγάλη πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στις Κεχριές Κορινθίας και η οποία συνοδεύτηκε από τη δημιουργία ενός νέφους pyrocumulus(1) (πυρό-σωρείτης). Τα συγκεκριμένα νέφη δημιουργούνται από τις ισχυρές ανοδικές κινήσεις του αέρα που […]

Για πρώτη φορά φωτογράφησαν άμεσα δυο εξωπλανήτες

… σε τροχιά γύρω από ένα άστρο σαν τον Ήλιο Το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (ESO’s VLT) κατάφερε να φωτογραφήσει για πρώτη φορά ένα άστρο σαν το Ήλιο μας που συνοδεύεται από δύο γιγάντιους εξωπλανήτες. Οι φωτογραφίες εξωπλανητικών συστημάτων είναι εξαιρετικά σπάνιες και – μέχρι σήμερα – οι αστρονόμοι δεν είχαν παρατηρήσει […]

Μάνος Χατζόπουλος: Τα “διαζύγια” είναι εκρηκτικά και στο Διάστημα

(νεώτερη ενημέρωση 2/8/2020) Ο 34χρονος Μάνος Χατζόπουλος, ένας από τους 76 νέους ερευνητές που κέρδισαν υποτροφία από το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας για να ετοιμάσουν την έρευνά τους την επόμενη πενταετία, μιλάει για το φαινόμενο των «αστρικών συμπήξεων» και του «θανάτου των άστρων» Tο όνομά του συμπεριλαμβάνεται στη λίστα του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας με τους 76 […]

Η καμπύλη του προβάτου

Οι παραμετρικές εξισώσεις [x=x(t), y=y(t)] της καμπύλης του προβάτου είναι λίγο περίπλοκες: καιΗ καμπύλη που ορίζουν αυτές οι εξισώσεις για t από 0 έως 2π παριστάνει πράγματι ένα πρόβατο! πηγή: https://www.wolframalpha.com/input/?i=sheep+curve

Η υπεριώδης καταστροφή του κορωνοϊού

Στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα η υπεριώδης ακτινοβολία (UV) βρίσκεται ανάμεσα στις ακτίνες Χ και το ορατό φως, καλύπτοντας μια περιοχή μηκών κύματος από 100 έως 400 νανόμετρα (1nm=10–9 m). Θεωρούμε[1] τρία είδη υπεριώδους ακτινοβολίας: την UVC (100-280 nm), η οποία είναι εξαιρετικά επικίνδυνη, αλλά φτάνει πολύ δύσκολα στην επιφάνεια της γης διότι απορροφάται από το στρώμα του […]