ΒΑΡΥΤΗΤΑ

Ένα μικρό βήμα προς την κβαντική βαρύτητα

Mετρήθηκε βαρυτική έλξη ίση με 0,00000000000000003 Newton Η βαρύτητα διαφέρει από τις τρεις άλλες γνωστές θεμελιώδεις δυνάμεις (ηλεκτρομαγνητική, ασθενής πυρηνική και ισχυρή πυρηνική) επειδή περιγράφεται καλύτερα ως μια καμπυλότητα του χωροχρόνου. Γι αυτό το λόγο ‘αντιστέκεται’ στην ενσωμάτωσή της στην κβαντική… Read More ›

Πράσινο φως στην κατασκευή των διαστημοπλοίων της LISA

ΕΓΚΡΙΘΗΚΕ Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ LISA – Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΑΠΘ Η LISA (Laser Interferometer Space Antenna) είναι η μελλοντική διαστημική αποστολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) που στοχεύει στην ανίχνευση Βαρυτικών Κυμάτων σε χαμηλότερες συχνότητες από τους επίγειους… Read More ›

Τι σημαίνει το ότι «η βαρύτητα δεν είναι δύναμη»;

Ο Αϊνστάιν είναι διάσημος για τη θεωρία της γενικής σχετικότητας. Μας έχει διδάξει ότι η βαρύτητα δεν είναι δύναμη. Η βαρύτητα είναι συνέπεια της κίνησης σε έναν χωροχρόνο που έχει καμπυλωθεί από την παρουσία μαζών. Αν δεν υπάρχουν μάζες κοντά… Read More ›

Οι 4 + 1 κινήσεις της γης

Έχετε σκεφτεί ότι: Γυρίζουμε γύρω από τον ήλιο με 107.000 km/h, γύρω απο τη γη με 1500 km/h, η μετάπτωση του άξονα περιστροφής της γης μας περιστρέφει αργά κυκλικά στην επιφάνεια ενός κώνου με αποτέλεσμα σε 14000 χρόνια ζωή νάχουμε… Read More ›

Η ελεύθερη πτώση ενός «μήλου αντιύλης»

Το πείραμα ALPHA-g στο CERN μέτρησε την επίδραση της βαρύτητας στην αντιύλη Αν αφήσετε κοντά στην επιφάνεια της Γης ένα «μήλο από αντιύλη», αυτό θα πέσει ελεύθερα όπως ένα μήλο από κανονική ύλη; Σύμφωνα με την πρώτη απευθείας μέτρηση που… Read More ›

Το ΑΠΘ ανακοίνωσε την ανίχνευση μιας νέας υποψήφιας πηγής βαρυτικών κυμάτων

Την Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2023 στις 10.11 π.μ, ήταν η πρώτη φορά που η ανίχνευση μιας νέας υποψήφιας πηγής βαρυτικών κυμάτων από τους ανιχνευτές LIGO στις ΗΠΑ ανακοινώθηκε από ερευνητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μέσω του General Coordinates Circular (GCN)… Read More ›

Charles W. Misner (1932-2023)

Ο Charles Misner σπούδασε φυσική στο Πανεπιστήμιο της Notre Dame και εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα «Outline of Feynman Quantization of General Relativity. Derivation of Field Equations. Vanishing of the Hamiltonian(1957)», στο Πανεπιστημίο του Πρίνστον υπό την επίβλεψη του John… Read More ›

Βαρυτικές μηχανές και άλλες «προφητείες»

… του Φρίμαν Ντάισον Ως βαρυτική μηχανή ορίζεται μια κατάλληλη διάταξη μαζών της οποίας η βαρυτική δυναμική ενέργεια μπορεί να μετατραπεί σε ωφέλιμο έργο. Θα μπορουσε να πει κανείς ότι οι νερόμυλοι, τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια ή το φιλόδοξο υποβοηθητικό σύστημα… Read More ›

Είναι η βαρύτητα δύναμη;

Σύμφωνα με το «νόμο» του Βρετανού δημοσιογράφου Ian Betterridge «η απάντηση σε οποιοδήποτε τίτλο που τελειώνει με ερωτηματικό, είναι η λέξη όχι». Ισχύει και για τον τίτλο «Είναι η βαρύτητα δύναμη;» ; Στο βίντεο που ακολουθεί, ο Dr. Don Lincoln… Read More ›

Τα ξεχασμένα πειράματα οριζόντιας βολής του Λεονάρντο ντα Βίντσι

Απεικονίζουν την ελεύθερη πτώση ως ομαλά επιταχυνόμενη κίνηση Οι ερευνητές Morteza Gharib, Chris Roh και Flavio Noca σε ένα άρθρο που δημοσίευσαν στο περιοδικό Leonardo, μελετώντας ένα από τα σημειωματάρια του Λεονάρντο ντα Βίντσι δείχνουν ότι ο Ιταλός πολυμαθής είχε… Read More ›

Αστρολογία: Η επίδραση των άστρων στις ζωές μας

Ένα ανύπαρκτο φαινόμενο με ανύπαρκτη επιστημονική βάση Πόσες φορές μικρότερη είναι η βαρυτική δύναμη που μας ασκούν διάφορα ουράνια σώματα σε σχέση με τη γήινη βαρύτητα:Ήλιος <-> Χίλιες φορές μικρότερη από την γήινη βαρύτηταΣελήνη <-> Εκατομμύρια φορές μικρότερη από τη… Read More ›

Πόσο γρήγορη είναι η βαρύτητα;

Η βαρυτική αλληλεπίδραση είναι μια από τις 4 γνωστές αλληλεπιδράσεις (βαρυτική, ηλεκτρομαγνητική, ασθενής, ισχυρή) που καθορίζουν το σύμπαν μας. Διαδίδεται ακαριαία ή με πεπερασμένη ταχύτητα; Κι αν διαδίδεται με κάποια ταχύτητα, ποιά είναι η τιμή της και πως την μετράμε;… Read More ›

Η αρχή της ισοδυναμίας κάτω από ένα «μικροσκόπιο»

Πρόκειται για τον τίτλο ενός κόμικ που περιγράφει τα αποτελέσματα της δορυφορικής αποστολής MicroSCOPE, η οποία διερεύνησε την ασθενή αρχή της ισοδυναμίας, επιβεβαιώνοντας με εκπληκτική ακρίβεια την ισότητα αδρανειακής και βαρυτικής μάζας: πηγή: https://physics.aps.org/articles/v15/95

Από τον πύργο της Πίζας στον δορυφόρο MicroSCOPE

Η γενική θεωρία σχετικότητας του Αϊνστάιν πέρασε επιτυχώς άλλο ένα τεστ της στο διάστημα Οι επιστήμονες για μια ακόμη φορά επιβεβαίωσαν ότι η γενική θεωρία σχετικότητας του Αϊνστάιν είναι σωστή. Η νέα επιβεβαίωση ήλθε από την γαλλική αποστολή MICROSCOPE που… Read More ›

Μια κλασική προσέγγιση της εξίσωσης διαστολής του σύμπαντος

Ταχύτητα διαφυγής και διαστολή του σύμπαντος Ένα κλασικό πρόβλημα απλής φυσικής είναι ο προσδιορισμός της ταχύτητας διαφυγής υδ ενός σώματος που εκτοξεύεται από την επιφάνεια ενός σφαιρκού και ομογενούς πλανήτη (χωρίς ατμόσφαιρα). Και όταν λέμε ταχύτητα διαφυγής εννοούμε την αρχική… Read More ›

Η σκοτεινή πλευρά

H σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια έχουν παρόμοιο χαρακτήρα, οπότε η από κοινού παρουσίασή τους έχει λογική βάση. Αμφότερες αναφέρονται σε παρατηρούμενες αστρονομικές κινήσεις δίχως εμφανή αιτία. Θα ήταν ακριβέστερο, αν και λιγότερο εντυπωσιακό, να αναφερόμαστε σε «ανεξήγητες επιταχύνσεις»… Read More ›

Το βαρυτικό ανάλογο του ατόμου του υδρογόνου

H «Εισαγωγή στην Κβαντική Μηχανική» του David J. Griffiths στην σελίδα 144 περιέχει μια άσκηση (την 4.16), όπου εξετάζεται το σύστημα Γης-Ήλιου ως ένα βαρυτικό ανάλογο του ατόμου του υδρογόνου. Η δυναμική ενέργεια στο άτομο του υδρογόνου είναι και με… Read More ›

Νετρίνα εναντίον Νεύτωνα

Η πρώτη ηλιοκεντρική υπόθεση – το αστρονομικό μοντέλο σύμφωνα με το οποίο η Γη και οι πλανήτες περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο, το κέντρο του σύμπαντος, προτάθηκε από τον Αρίσταρχο τον Σάμιο τον 3ο αιώνα π.Χ. Μερικούς αιώνες αργότερα εμφανίστηκε… Read More ›

Το μικρό ρομπότ, οι μαύρες τρύπες και η σπαγγετοποίηση

Οι παλιρροϊκές δυνάμεις που δημιουργούνται από μια μαύρη τρύπα μπορεί να είναι τόσο ισχυρές ώστε να προκαλέσουν σε κάποιο αντικείμενο απεριόριστο τέντωμα – αυτό που είναι γνωστό ως μακαρονοποίηση ή σπαγγετοποίηση. H λεπτομερής ανάλυση αυτού του φαινομένου απαιτεί την χρήση… Read More ›

Η Σελήνη ως ανιχνευτής βαρυτικών κυμάτων

Διαμέσου μιάς νέας τεχνικής ανάλυσης, οι μετρήσεις ακριβείας της απόστασης Γης-Σελήνης θα βελτιώσουν τις εκτιμήσεις σχετικά με το υπόβαθρο των βαρυτικών κυμάτων στο σύμπαν. Ο καταιγισμός όλων των βαρυτικών κυμάτων που βομβαρδίζουν συνεχώς την Γη στο εύρος συχνοτήτων της τάξης… Read More ›

Όταν η απλή φυσική μας φαίνεται δύσκολη

… δεν έχουμε τίποτα να χάσουμε, παρά μόνο τις αλυσίδες μας! O πρόγονος των τρομερών προβλημάτων φυσικής με ‘μεταβλητές μάζες’ που βασάνισαν γενιές μαθητών μέχρι σήμερα, ήταν η δημοσίευση με τίτλο ‘On a Class of Dynamical Problems‘ (1857) του μαθηματικού Arthur Cayley,… Read More ›

Μπορούν οι αστεροειδείς να μειώσουν την μέση θερμοκρασία της Γης

… χωρίς να την καταστρέψουν; Η τεχνική της βαρυτικής υποβοήθησης συνήθως αναφέρεται στην επιτάχυνση των διαστημικών σκαφών, χωρίς την κατανάλωση επιπλέον καυσίμων, έτσι ώστε αυτά να φτάνουν γρηγορότερα στους πιο μακρινούς προορισμούς του ηλιακού μας σύστημα. Η τεχνική προτάθηκε για… Read More ›

Μια ‘σχολική’ απόδειξη του πρώτου νόμου του Κέπλερ

1ος νόμος Kepler: Οι τροχιά ενός πλανήτη είναι έλλειψη και Ήλιος βρίσκεται στην μία εστία της έλλειψης.2ος νόμος Kepler: Η ακτίνα που ενώνει τον Ήλιο και τον κάθε πλανήτη διαγράφει σε ίσους χρόνους ίσα εμβαδά.3ος νόμος Kepler: Το τετράγωνο της περιόδου περιφοράς του κάθε πλανήτη… Read More ›

Πώς θα υπολόγιζε ένας μαθητής Λυκείου την μάζα μιας μαύρης τρύπας;

Οι αστρονόμοι του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στη Χιλή, ενώ διερευνούσαν το αστρικό σμήνος NGC1850 διαπίστωσαν ότι ένα άστρο περιφερόταν μόνο του διαγράφοντας μια κυκλική τροχιά, χωρίς όμως να βλέπουν στο εσωτερικό της τροχιάς του κάποιο άλλο αντικείμενο, του οποίου η δύναμη… Read More ›

Ένας ανορθόδοξος τρόπος μέτρησης του g

… χρησιμοποιώντας ένα μπαλάκι, μια μετροταινία και ένα χρονόμετρο. Αφήνουμε ένα μπαλάκι να πέσει ελεύθερα από ύψος . Αν είναι το ύψος που φτάνει το μπαλάκι μετά την πρώτη αναπήδηση και το χρονικό διάστημα αναπηδήσεων, τότε να δείξετε ότι η… Read More ›

Ατομικό ρολόι επιβεβαιώνει την γενική θεωρία της σχετικότητας σε αποστάσεις χιλιοστού

Η θεωρία της γενικής σχετικότητας του Αϊνστάιν μας λέει ότι ο ρυθμός των ρολογιών εξαρτάται από την βαρύτητα (ένα φαινόμενο που είναι γνωστό ως βαρυτική ερυθρή μετατόπιση). Ένα ρολόι τοποθετημένο σε κάποιο υψόμετρο χτυπά γρηγορότερα σε σχέση με ένα ρολόι… Read More ›

Το πείραμα του Γαλιλαίου στη Σελήνη πριν από 50 χρόνια

Σύμφωνα με τον μύθο ο Γαλιλαίος, αφήνοντας να πέσουν ελεύθερα διάφορα σώματα από τον Πύργο της Πίζας, απέδειξε πειραματικά ότι σώματα με διαφορετικές μάζες πέφτουν με την ίδια επιτάχυνση: «κάθε σώμα που αφήνεται να πέσει υπό την επίδραση του βάρους… Read More ›

Ταχύτητες διαφυγής από πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος

Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε την εκτόξευση πυραύλων, από τις επιφάνειες: του Ήλιου, όλων των πλανητών, της Σελήνης, του Πλούτωνα, και του αστεροειδούς Δήμητρα (Ceres). Οι πύραυλοι σε κάθε περίπτωση κινούνται με σταθερή ταχύτητα που ισούται με την ταχύτητα διαφυγής(*)…. Read More ›

Ελεύθερη πτώση από ύψος ενός χιλιομέτρου

… σε πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε μια μπάλα να πέφτει ελεύθερα από ύψος 1000 μέτρων από την επιφάνεια: του Ήλιου, όλων των πλανητών, της Σελήνης, του Πλούτωνα, και του αστεροειδούς Δήμητρα (Ceres), υποθέτοντας ότι… Read More ›

Υδροστατική πίεση και ελεύθερη πτώση

Είναι γνωστό ότι η υδροστατική πίεση (Ρυδρ=ρgh) έχει νόημα μόνο εφόσον το υγρό βρίσκεται μέσα σε πεδίο βαρύτητας. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί με ένα απλό και καλοκαιρινό πείραμα. Αντί να πειραματιστούμε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό όπου επικρατούν συνθήκες έλλειψης βαρύτητας… Read More ›

O κύκλος που σχηματίζουν οι ταχύτητες ενός πλανήτη

Έστω ένας πλανήτης που κινείται σε κυκλική τροχιά γύρω από τον ήλιο. Βέβαια, στην πραγματικότητα ο πλανήτης και ο ήλιος περιφέρονται γύρω από το κοινό κέντρο μάζας τους, αλλά αυτό μπορούμε να το παρακάμψουμε θεωρώντας την ανηγμένη μάζα του συστήματος… Read More ›

Από τους νόμους του Νεύτωνα στο κραχ του 1929 και τις μαύρες τρύπες

Ένας από τους αναπάντεχους λόγους αναζωπύρωσης της έρευνας σχετικά με την βαρύτητα ήταν ο Αμερικανός χρηματιστής Roger Babson (1875–1967). Ο Babson σπούδασε μηχανικός στο ΜΙΤ, αλλά στράφηκε προς την χρηματαγορά στα χρόνια της δόξας της στην δεκαετία του 1920. Ίδρυσε… Read More ›

Επιτόπια άλματα σε πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος

… στη Σελήνη και τον Πλούτωνα Στη φύση υπάρχουν 4 είδη θεμελιωδών δυνάμεων: βαρυτικές, ηλεκτρομαγνητικές, ασθενείς πυρηνικές και ισχυρές πυρηνικές. Παρότι η βαρύτητα υπήρξε η πρώτη θεμελιώδης στη φύση που μελετήθηκε ποσοτικά, πρόκειται για την ασθενέστερη όλων. Όμως, όλοι οι… Read More ›

Ποιά είναι η αλήθεια για την αντιβαρύτητα;

Η έννοια της αντιβαρύτητας αναφέρεται στην υποθετική ύπαρξη κάποιου φυσικού νόμου αντίθετου της βαρύτητας – στην ύπαρξη μιας νέας δύναμης που απωθεί την ύλη. Δεν έχει σχέση με την εξουδετέρωση της βαρυτικής δύναμης από τις ήδη γνωστές δυνάμεις, όπως π.χ. η άνωση ή οι… Read More ›

Βίντεο: Τι σημαίνει Gravitricity

Η μετατροπή της ηλεκτρικής ενέργειας σε βαρυτική και αντιστρόφως Το σύστημα Gravitricity θα λειτουργεί υποβοηθητικά σαν «μια τεράστια μπαταρία», που θα αποθηκεύει υπό μορφή βαρυτικής δυναμικής ενέργειας την ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που χάνεται όταν δεν χρησιμοποιείται άμεσα…. Read More ›

Το ασθενέστερο βαρυτικό πεδίο που μετρήθηκε μέχρι σήμερα

Mέτρησαν βαρυτική δύναμη της τάξης των 10-13 newtons ή 0,0000000000001 N, μεταξύ δυο σφαιρικών μαζών 90 μιλιγραμμαρίων, που απείχαν μεταξύ τους περίπου δύο χιλιοστά     Σύμφωνα με το νόμο της βαρύτητας του Νεύτωνα η δύναμη με την οποία έλκονται δυο… Read More ›

Είναι δυνατή η ανίχνευση μαύρων τρυπών που έχουν «μαλλιά»;

Σύμφωνα με μια νέα δημοσίευση, οι σχεδόν ακραίες περιπτώσεις μαύρων τρυπών που παραβιάζουν το θεώρημα “no-hair” (όπως είχε προτείνει ο Στέφανος Αρετάκης), θα μπορούσαν να ανιχνευθούν από τα παρατηρητήρια βαρυτικών κυμάτων. Εκτός από το όνομά τους οι μαύρες τρύπες οφείλουν… Read More ›

Το πείραμα της ελεύθερης πτώσης του Γαλιλαίου … με άτομα

Σύμφωνα με τον μύθο ο Γαλιλαίος, αφήνοντας να πέσουν ελεύθερα διάφορα σώματα από τον Πύργο της Πίζας, απέδειξε πειραματικά ότι σώματα με διαφορετικές μάζες πέφτουν με την ίδια επιτάχυνση: «κάθε σώμα που αφήνεται να πέσει υπό την επίδραση του βάρους… Read More ›

Σταύρος Κατσανέβας: Ανακαλύπτουμε το «σκοτεινό» σύμπαν

Νομίζουμε ότι είμαστε το αντίστοιχο της επανάστασης του Γαλιλαίου όταν κοίταξε με το τηλεσκόπιό του τον ουρανό Συνέντευξη του Σταύρου Κατσανέβα στην Λίνα Γιάνναρου (Καθημερινή 13/9/2020)διαβάστε την συνένετευξη ΕΔΩ: Σε μια εποχή χωρίς βεβαιότητες, με τον πλανήτη υπό σοβαρή δοκιμασία,… Read More ›

Η άσκηση που ο Νεύτωνας θα έλυνε μέσα σε 5 λεπτά

Ο Νεύτωνας απέδειξε ότι το βαρυτικό πεδίο σε οποιοδήποτε εσωτερικό σημείο μιας κοίλης σφαίρας ισούται με μηδέν, χρησιμοποιώντας πολύ απλά γεωμετρικά επιχειρήματα (βλέπε π.χ. ΕΔΩ: Force on a point inside a hollow sphere ή ΕΔΩ: Newton’s superb theorem: An elementary… Read More ›

Ένα πείραμα ελεύθερης πτώσης τεραστίων διαστάσεων

Κι άλλη πειραματική επιβεβαίωση της γενικής θεωρίας της σχετικότητας Η θεωρία της βαρύτητας του Αϊνστάιν – η γενική θεωρία της σχετικότητας – βασίζεται στην παγκοσμιότητα της ελεύθερης πτώσης, σύμφωνα με την οποία όλα τα σώματα αποκτούν την ίδια επιτάχυνση σε… Read More ›

Γιατί οι τροχιές των πλανητών είναι ελλείψεις;

3,5 αιώνες μετά την διατύπωση του νόμου της βαρύτητας από τον νεαρό φοιτητή Ισαάκ Νεύτωνα, κατά την διάρκεια της επιδημίας της βουβωνικής πανώλης στην Αγγλία, θα αποδείξουμε, για να ξεχάσουμε λιγάκι την τωρινή πανδημία του κορωνοϊού, γιατί η τροχιά ενός… Read More ›

Ραδιοσήματα από συγκρούσεις βαρυτονίων;

Οι συγκρούσεις μεταξύ βαρυτονίων θα μπορούσαν να παράξουν φωτόνια με συχνότητες στην περιοχή των ραδιοσυχνοτήτων Αν η βαρύτητα και η κβαντική μηχανική είναι δυνατόν να ενοποιηθούν, τότε τα βαρυτικά κύματα – τα οποία συνήθως μελετώνται ως ένα κλασικό φαινόμενο χρησιμοποιώντας… Read More ›

Ψάχνοντας για αντικείμενα από σκοτεινή ύλη στο εσωτερικό της Γης

… με βαρυτόμετρα Η σκοτεινή ύλη είναι μια άγνωστη μορφή ύλης. Δεν αλληλεπιδρά ηλεκτρομαγνητικά με την συνηθισμένη ύλη και γι αυτό δεν την βλέπουμε. Αλληλεπιδρά όμως βαρυτικά και υπάρχουν ατράνταχτα αστρονομικά δεδομένα που το αποδεικνύουν. Για παράδειγμα, εξαιτίας της σκοτεινής… Read More ›

Η μάζα των βαρυτονίων θα μπορούσε να εξηγήσει την σκοτεινή ενέργεια;

Η Claudia de Rham, θεωρητική φυσικός στο Imperial College, διατύπωσε μια θεωρία που θα μπορούσε να εξηγήσει την επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος Το σύμπαν όχι μόνο διαστέλλεται, αλλά διαστέλλεται επιταχυνόμενα. Ενώ η διαστολή του σύμπαντος αποδίδεται στην Μεγάλη Έκρηξη που… Read More ›

Οι πλανήτες και τα σωματίδια της βαρύτητας

Τα όρια της κβαντικής βαρύτητας από παρατηρήσεις πλανητών Μια νέα ανάλυση βελτιώνει τις εκτιμήσεις για την μάζα του βαρυτονίου χρησιμοποιώντας δεδομένα από το Ηλιακό μας Σύστημα. Η δύναμη της βαρύτητας, που περιγράφεται από την γενική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν,… Read More ›

Περίπου 17 φορές την ημέρα

Σε ένα υποθετικό τούνελ που διέρχεται από το κέντρο της Γης και συνδέει τον βόρειο με το νότιο πόλο της Γης, αφήνουμε να πέσει ελεύθερα ένα μικρό σώμα μάζας m. Υποθέτοντας ότι δεν υπάρχει αντίσταση του αέρα και ότι η… Read More ›

Βίντεο: Η άγνοιά μας σχετικά με την βαρύτητα

O γνωστός νευτώνειος νόμος της παγκόσμιας έλξης εφαρμόζεται με πολύ ακριβή αποτελέσματα σε κλίμακες του ηλιακού μας συστήματος ή και μεγαλύτερες. Όταν όμως εφαρμόζεται σε πολύ μικρότερες κλίμακες τότε τα αποτελέσματα είναι αβέβαια. Το βίντεο του «ενός λεπτού φυσικής» που… Read More ›

Ανακοινώθηκαν επίσημα 4 νέες ανιχνεύσεις βαρυτικών κυμάτων

Από τότε που ανιχνεύθηκαν για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα το Σεπτέμβριο του 2015, έχουν έως τώρα επιβεβαιωθεί συνολικά 11 περιστατικά από τους επίγειους ανιχνευτές LIGO και VIRGO. Συγκεκριμένα πρόκειται για βαρυτικά κύματα («ρυτιδώσεις» του χωροχρόνου που φθάνουν στον πλανήτη μας)… Read More ›

Διονύσης Σιμόπουλος: Ο ανθρώπινος και κάποιος άλλος πολιτισμός, ίσως συναντηθούν

* «Είμαστε Αστρόσκονη» είναι ο τίτλος του ενδιαφέροντος βιβλίου σας. Μπορείτε να μας λύσετε το «μυστήριο» της ανθρώπινης εξέλιξης; Το «μυστήριο», όπως λέτε της ανθρώπινης εξέλιξης έχει μελετηθεί από την εποχή του Κάρολου Δαρβίνου και μέχρι σήμερα από τους ειδικούς… Read More ›

Οι ακριβέστερες μετρήσεις της βαρυτικής σταθεράς

… με δυο ανεξάρτητες μεθόδους O νόμος της παγκόσμιας έλξης που διατυπώθηκε το 1687 από τον Νεύτωνα μας λέει ότι η δύναμη με την οποία έλκονται δυο σημειακές μάζες είναι ανάλογη του γινομένου των δυο μαζών και αντιστρόφως ανάλογη του… Read More ›

Ένα βήμα πιο κοντά στην κβαντική βαρύτητα;

Mια νέα προσέγγιση για την συσχέτιση της γενικής θεωρίας της σχετικότητας του Αϊνστάιν με την κβαντική φυσική περιέχεται στην εργασία που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Physics [Quantum formulation of the Einstein equivalence principle]. Οι ιδέες που αναπτύσσονται στην εν λόγω εργασία… Read More ›

H Βίκυ Καλογερά μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ

Συγχαρητήριο τηλεφώνημα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας δέχτηκε η Βίκυ Καλογερά, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Northwestern στο Illinois για την εκλογή της ως μέλους της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ. H Βίκυ Καλογερά  συμμετέχει στην ερευνητική ομάδα ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων (LIGO)… Read More ›

Τα βαρυτικά κύματα ενός κορακιού

Πως τα κοράκια δημιουργούσαν προβλήματα στον ανιχνευτή βαρυτικών κυμάτων LIGO Τα συμπαθητικά πουλιά προσπαθώντας να ξεδιψάσουν ραμφίζοντας τον πάγο που κάλυπτε σωλήνες της διάταξης του ανιχνευτή, προκαλούσαν δυσλειτουργία στην συλλογή δεδομένων. Σύμφωνα με την ανακοίνωση που έκανε στις 16 Απριλίου… Read More ›

Βίκυ Καλογερά: Δυο διαλέξεις για τα βαρυτικά κύματα

Ο Robert Hofstadter (1915 – 1990) ήταν Αμερικανός φυσικός που το 1961 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής για τις πρωτότυπες μελέτες της σκέδασης ηλεκτρονίου από ατομικό πυρήνα, και για τις σχετικές ανακαλύψεις σχετικά με τη δομή των νουκλεονίων. Γεννήθηκε… Read More ›

Μετρώντας την επιτάχυνση της βαρύτητας στη Σελήνη

… μέσα από βίντεο της NASA Ένα πρόγραμμα με το οποίο μπορεί κανείς να πραγματοποιήσει μετρήσεις αναλύοντας βίντεο ονομάζεται Tracker. Δημιουργήθηκε από τον Douglas Brown και διατίθεται ΔΩΡΕΑΝ εδώ: https://physlets.org/tracker/ Μπορούμε για παράδειγμα να βιντεοσκοπήσουμε μια οριζόντια βολή και στη… Read More ›

Ελέγχοντας την ισχύ του νόμου της βαρύτητας με νετρόνια

Eίναι γνωστό πως υπάρχουν 4 θεμελιώδεις αλληλεπιδράσεις στη φύση: η ισχυρή πυρηνική, η ασθενής πυρηνική, η ηλεκτρομαγνητική και η βαρυτική. Οι τρεις πρώτες ενοποιούνται στο πλαίσιο μιας επανακανονικοποιημένης σχετικιστικής κβαντικής θεωρίας βαθμίδας, γνωστής ως Καθιερωμένο Πρότυπο της σωματιδιακής φυσικής. Η… Read More ›

Οι αφανείς λεγεωνάριοι που δεν τιμήθηκαν με το Νόμπελ Φυσικής 2017

Το 2015, οι δίδυμοι ανιχνευτές LIGO ανίχνευσαν για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα – μία από τις σημαντικότερες προβλέψεις της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Για την επιτυχία αυτή, τιμήθηκαν χθες με το βραβείο Νόμπελ μόνο τρία άτομα, ενώ συμμετείχαν στην έρευνα… Read More ›

Το πρώτο βαρυτικό κύμα που ανιχνεύθηκε από τρεις γήινους ανιχνευτές

Μια σημαντική ανακοίνωση σχετικά με τα βαρυτικά κύματα από τους ερευνητές των ανιχνευτών LIGO και VIRGO Την ενημέρωση σχετικά με την φυσική των βαρυτικών κυμάτων μπορείτε να παρακολουθήσετε ΕΔΩ: Προς το παρόν δεν έχει διαρρεύσει κάτι σχετικά με το τι θα… Read More ›

Κι ο ανιχνευτής Virgo στο κυνήγι των βαρυτικών κυμάτων

Ένας τρίτος ανιχνευτής βαρυτικών κυμάτων άρχισε να λειτουργεί. Ο ανιχνευτής Virgo κοντά στην Πίζα της Ιταλίας συνδέθηκε επίσημα με τους δυο ανιχνευτές LIGO στις ΗΠΑ (o ένας στην πολιτεία της Ουάσινγκτον και o άλλος στη Λουιζιάνα) την 1η Αυγούστου. Και… Read More ›

Μαύρες τρύπες και βαρυτόνια

Κατά τη διάρκεια του αρχαιοζωικού μεγααιώνα, όταν η μόνη μορφή ζωής στον πλανήτη Γη ήταν τα βακτήρια, σε έναν πάρα πολύ μακρινό γαλαξία δυο μαύρες τρύπες συγχωνεύτηκαν παράγοντας μια ριπή βαρυτικών κυμάτων. Κατά την διάρκεια των επόμενων 2,9 δισεκατομμυρίων ετών… Read More ›

Ένας ανιχνευτής βαρυτικών κυμάτων στην Ιταλία

Με τα επίσημα εγκαίνια της εγκατάστασης, που πραγματοποιήθηκαν χτες, ξεκίνησε τουλάχιστον τυπικά η νέα φάση λειτουργίας του ανιχνευτή βαρυτικών κυμάτων Advanced Virgo στην Ιταλία. Εγκατεστημένη κοντά στην Πίζα, η πειραματική διάταξη έρχεται να προστεθεί στους δύο ανάλογους ανιχνευτές που υπάρχουν… Read More ›

H ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων σημαντικότερη εξέλιξη στη Φυσική το 2016

Ήταν βέβαια αναμενόμενο: η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων που επιβεβαίωσε φέτος μια από τις τελευταίες προβλέψεις του Αϊνστάιν ανακηρύχθηκε η κορυφαία ανακάλυψη στη Φυσική για το 2016 από το περιοδικό Physics World. Τα βαρυτικά κύματα είναι «ρυτιδώσεις» του χωροχρόνου, που προκαλούνται… Read More ›

Μια νέα θεωρία για την βαρύτητα εξηγεί την σκοτεινή ύλη

Πριν από έξι χρόνια ο Erik Verlinde, καθηγητής θεωρητικής φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, δημοσίευσε μια «αιρετική» εργασία με τίτλο «On the Origin of Gravity and the Laws of Newton»  στην οποία αποδεικνύει ότι η βαρυτική δύναμη που περιγράφει ο νόμος… Read More ›

Ζητούνται εθελοντές για την αναζήτηση βαρυτικών κυμάτων

Παραμορφώσεις 10.000 μικρότερες από τη διάμετρο ενός πρωτονίου έπρεπε να ανιχνεύσει το πείραμα LIGO για να εντοπίσει για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα, αποδεικνύοντας έτσι την τελευταία πρόβλεψη της Γενικής Σχετικότητας που δεν είχε επιβεβαιωθεί μέχρι σήμερα, έναν αιώνα μετά τη… Read More ›

Άνοιξε ο δρόμος για τους διαστημικούς ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων

Σχεδόν τέλεια ελεύθερη πτώση αντικειμένου στο διάστημα Οι επιστήμονες της αποστολής LISA Pathfinder του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσαν ότι το πείραμά τους ξεπέρασε τις προσδοκίες τους, πετυχαίνοντας τη σχεδόν τέλεια ελεύθερη πτώση ενός αντικειμένου στο διάστημα. Κανένα άλλο ανθρώπινο… Read More ›

Το φάσμα των βαρυτικών κυμάτων

Όπως τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα έτσι και τα βαρυτικά κύματα διαθέτουν φάσμα συχνοτήτων (ή μηκών κύματος). Κάθε «χρώμα» αποκαλύπτει διάφορα κοσμικά γεγονότα: πηγή: science.gsfc.nasa.gov

Ο δορυφόρος MicroSCOPE και η αρχή της ισοδυναμίας

Από την Πίζα στον MicroSCOPE To σωτήριο έτος 1589, λέει ο θρύλος, ο Γαλιλαίος Γαλιλέι ανέβηκε στον Κεκλιμένο Πύργο της Πίζας και άρχισε να πετά σφαίρες από διάφορα υλικά, προκειμένου να δείξει ότι όλες πέφτουν ταυτόχρονα στο έδαφος ανεξάρτητα από… Read More ›

Πόσο νεώτερο είναι το κέντρο της Γης από την επιφάνειά της;

ή ένα αριθμητικό λάθος του Richard Feynman Κατά το ακαδημαϊκό έτος 1962–63, ο Feynman έδωσε στο Caltech μια σειρά διαλέξεων για τη βαρύτητα, με ακροατήριο προχωρημένους μεταπτυχιακούς φοιτητές και μεταδιδακτορικούς υποτρόφους που ήταν εξοικειωμένοι με τις μεθόδους της σχετικιστικής κβαντικής… Read More ›

Kip Thorne και Θ. Αποστολάτος

Θ. Αποστολάτος: Ο ουρανός δεν μου φαίνεται συναρπαστικός Συνέντευξη στον Σάκη Ιωαννίδη «Καθίστε», μου λέει και φέρνει προς το μέρος μου μια δερμάτινη καρέκλα, εμφανώς ταλαιπωρημένη, κρίνοντας από τις σχισμές στο ξεθωριασμένο δέρμα της. Σκέφτομαι ότι ο λεπτοκαμωμένος καθηγητής που… Read More ›

Θ. Αποστολάτος: Τα μυστικά του βαρυτικού ανιχνευτή LIGO

Επί δεκαετίες, επιφανείς αστροφυσικοί προσπαθούσαν ανεπιτυχώς να επιβεβαιώσουν ή, έστω, να διαψεύσουν την πρόβλεψη του Αϊνστάιν για την ύπαρξη βαρυτικών κυμάτων. Ποιο ήταν το πειραματικό «τέχνασμα» που επέτρεψε σήμερα την ανίχνευσή τους; Το «νέο» πειραματικό εργαλείο είναι κατ’ ουσίαν μια… Read More ›

Βαρυτικά Κύματα: Πλέον μπορούμε να ακούσουμε τη μελωδία του Κόσμου

(νεώτερη ενημέρωση 18-2-2016) Διαλέξεις: 1. «Βαρυτικά Κύματα: Πλέον μπορούμε να ακούσουμε τη μελωδία του Κόσμου» (Θεοχάρης Αποστολάτος), Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2016, ώρα 19:00 στο Ίδρυμα Ευγενίδου (δείτε ΕΔΩ: https://diavlos.grnet.gr/room/903?eventid=1767) 2. «Βαρυτικά Κύματα» (Κωνσταντίνος Κόκκοτας), Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2016, ώρα 18.30 στο ΚΕ.Δ.Ε.Α. του… Read More ›

Ο Δ. Νανόπουλος για την ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων

Συνέντευξη στον Μάκη Προβατά (ΒΗΜΑ FM) (από το 2:90 έως 18:05) Με την ευκαιρία να αναφέρουμε ότι η ανακοίνωση της ανίχνευσης των βαρυτικών κυμάτων από το LIGO συνοδεύθηκε από μια δεύτερη ανακοίνωση από το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτινοβολίας γ Fermi. Σύμφωνα με αυτή… Read More ›

Σύλληψη επ’ αυτοφώρω!

«Παράθυρο προς το Σύμπαν» ανοίγει η παρατήρηση βαρυτικών κυμάτων, για πρώτη φορά. Σκοτεινά αντικείμενα, αστρικά «σπλάχνα» και εικόνες από τότε που το Σύμπαν ήταν «μωρό» περιμένουμε να μας αποκαλυφθούν μέσα από τη νέα μορφή παρατήρησης Χάρης Βάρβογλης – tovima.gr Είναι αδιαμφισβήτητα η… Read More ›

Η πρώτη ανακοίνωση ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων

… δημοσιεύθηκε το 1969 και αποδείχθηκε λανθασμένη Αναμένοντας την συνέντευξη τύπου του LIGO την Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2016, όπου σύμφωνα με τις φήμες θα ανακοινωθεί η ανακάλυψη βαρυτικών κυμάτων , θα μνημονεύσουμε έναν πρωτοπόρο της αστρονομίας των βαρυτικών κυμάτων, τον Joseph Weber. Ο Joseph Weber… Read More ›

Το πείραμα των Τουίντλνταμ και Τουίντλντι

Οι Tweedledum και Tweedledee είναι γνωστοί από το βιβλίο του Lewis Carroll «Μες στον καθρέφτη και τι βρήκε η Αλίκη εκεί»:  Όμως, οι Τουίντλνταμ και Τουίντλντι πρωταγωνιστούν επίσης και στο νοητικό πείραμα φυσικής, που έχει ως στόχο την περιγραφή του μηχανισμού μεταφοράς ενέργειας από… Read More ›

Νέες φήμες για την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων

… που προκλήθηκαν από συγχώνευση δυο μαύρων τρυπών Εδώ και μερικές εβδομάδες κυκλοφορούν στο διαδίκτυο φήμες ότι το πείραμα LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) ανίχνευσε βαρυτικά κύματα που προκλήθηκαν από ένα διπλό σύστημα μαύρων τρυπών που περιφέρονταν η μία γύρω από την… Read More ›

Το υπερ-κανόνι του Νεύτωνα

Ο Ισαάκ Νεύτων γεννήθηκε το πρωί των Χριστουγέννων του 1642. Έτσι εκτός από Χριστούγεννα έχουμε και «Νευτ(ων)ούγεννα» . Γι αυτό η σημερινή ανάρτηση είναι αφιερωμένη στο νόμο της παγκόσμιας έλξης ή νόμο της βαρύτητας, που πρώτος διατύπωσε ο Νεύτωνας. Έναν… Read More ›

Η ανθρωπότητα… ακούει το Σύμπαν

Όταν στις αρχές Δεκεμβρίου το διαστημόπλοιο LISA Pathfinder άφηνε πίσω του τη Γη για να διακριβώσει το πώς μια μελλοντική αποστολή θα μπορούσε να ερευνήσει για βαρυτικά κύματα – μια από τις πιο εντυπωσιακές προβλέψεις της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας… Read More ›

Σχετικότητα και βαρυτικά κύματα

Σ​​τις 25 Νοεμβρίου συμπληρώνονται 100 έτη από την ημέρα που ο Albert Einstein παρουσίασε τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας στην Πρωσική Ακαδημία Επιστημών. Τέσσερα έτη μετά ο Αγγλος αστρονόμος Arthur Eddington σε ομιλία που έκανε στη Βασιλική Εταιρεία της Αγγλίας… Read More ›

Άλυτα προβλήματα που στοιχειώνουν τη Φυσική

Όπως στις υπόλοιπες θετικές επιστήμες, έτσι και στη φυσική κάθε φορά που κάποια μέτρηση ή παρατήρηση υποδεικνύει μια καινούρια ανακάλυψη, πολύ γρήγορα μπαίνει στο μικροσκόπιο νέων πειραμάτων, τα οποία προσπαθούν να επαναλάβουν το αποτέλεσμα. Ο κανόνας λέει πως αυτές οι… Read More ›

Το πρωτόνιο αποκαλύπτει τις έξτρα διαστάσεις του σύμπαντος

Τι σχέση έχουν οι μετρήσεις της ακτίνας του πρωτονίου με τις επιπλέον κρυμμένες διαστάσεις του σύμπαντος; Όταν αναφερόμαστε στο μήκος της ακτίνας του πρωτονίου, εννοούμε την ακτίνα της κατανομής του ηλεκτρικού φορτίου του. Δυο κλασικές μέθοδοι προσδιορισμού αυτής της ακτίνας… Read More ›

Προηγμένο Παρατηρητήριο Βαρυτικών Κυμάτων

Αν και η φυσική έχει ήδη γράψει ιστορία μέσα στον 21ο αιώνα με την ανακάλυψη του «σωματιδίου του Θεού», το 2012 στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων στο Cern στη Γενεύη, οι ερευνητές που συμμετέχουν στο πρότζεκτ Advanced Ligo αισιοδοξούν πως βρίσκονται… Read More ›

O πιο ευαίσθητος ανιχνευτής βαρυτικών κυμάτων

Έπειτα από επτά χρόνια αναβαθμίσεων, εγκαινιάσθηκε χθες στο Ρίτσλαντ της Ουάσιγκτον το Advanced LIGO (Laser Interferometer Gravitational Wave Observatory), το οποίο είναι ο πιο ευαίσθητος επίγειος ανιχνευτής βαρυτικών κυμάτων. Με χρηματοδότηση από το αμερικανικό Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών, το Advanced LIGO… Read More ›

O αριθμός π και η επιτάχυνση της βαρύτητας g

Υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ της επιτάχυνσης της βαρύτητας g (αλλιώς, ένταση βαρυτικού πεδίου στην επιφάνεια της Γης) και του αριθμού π; Η απάντηση στο ερώτημα θα μπορούσε να πει κανείς πως είναι «προσεγγιστικά» καταφατική, εφόσον ισχύει: π2≈g. Πράγματι, αν ο… Read More ›

Ελεύθερη πτώση και αντίσταση του αέρα

Όταν ένα κέρμα των δυο ευρώ αφήνεται ταυτόχρονα να πέσει από το ίδιο ύψος με ένα φύλλο χαρτιού, το κέρμα φτάνει γρηγορότερα στο έδαφος… προφανώς εξαιτίας της αντίστασης του αέρα. Μπορούμε να κάνουμε το χαρτί να φτάνει ταυτόχρονα στο έδαφος… Read More ›

Πως αντιδρούν οι γάτες σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας;

Είναι γνωστό ότι με οποιοδήποτε τρόπο κι αν αφήσουμε μια γάτα να πέσει ελεύθερα από κάποιο ύψος, αυτή θα προσγειωθεί στα τέσσερα πόδια της (μελέτες σχετικά για την επιστημονική ερμηνεία του φαινομένου μπορείτε να βρείτε ΕΔΩ: Γατική Φυσική). Πως όμως… Read More ›

Τα κύματα της βαρύτητας

Η ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων μπορεί να μας αποκαλύψει τη «μελωδία» μιας μαύρης τρύπας και να ανοίξει ένα νέο παράθυρο στο Σύμπαν Στεργιούλας Νίκος, Κόκκοτας Κώστας – tovima.gr Η δύναμη της βαρύτητας εξαρτάται από δύο παράγοντες: τη μάζα των σωμάτων… Read More ›

Ελεύθερη πτώση από ύψος 42 km

Ο αντιπρόεδρος της Google, Alan Eustace, κατάφερε να συντρίψει το παγκόσμιο ρεκόρ για το μεγαλύτερο άλμα ελεύθερης πτώσης, που κατείχε εδώ και δύο χρόνια ο Felix Baumgartner. Ο 57χρονος Eustace έπεσε με αλεξίπτωτο από ένα αερόστατο από ύψος 41,5 χιλιομέτρων,… Read More ›

Οι αποστολές Απόλλων και το κυνήγι των βαρυτικών κυμάτων

Οι σεισμογράφοι στη Σελήνη ως ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων Οι αστροναύτες των αποστολών «Απόλλων» τοποθέτησαν σεισμογράφους στην επιφάνεια της Σελήνης με σκοπό την μελέτη της σεισμικής της δραστηριότητας. Τώρα οι αστροφυσικοί ψάχνουν στα δεδομένα που συνέλλεξαν οι σεισμογράφοι αποδείξεις για την ανίχνευση βαρυτικών… Read More ›

Βαρύτητα και η αίσθηση του «πάνω» – «κάτω»

Τον παλιό καιρό, πριν από μισό αιώνα περίπου, όταν οι άνθρωποι πήγαιναν στη Σελήνη και προσπαθούσαν να περπατήσουν στην επιφάνειά της, με δυσκολία κρατούσαν την ισορροπία τους και πολλές φορές έπεφταν, όπως βλέπουμε στο βίντεο που ακολουθεί: Ο Laurence Harris… Read More ›

Μπορούμε να πηδήσουμε πάνω σ’ έναν κομήτη;

Θα μπορούσε ένας αστροναύτης εκτελώντας ένα άλμα από το διαστημόπλοιό του να βρεθεί πάνω σ’ έναν κομήτη; Όπως ίσως θα έχετε ήδη πληροφορηθεί το διαστημικό σκάφος Rosetta προσεγγίζει τον κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko και σε λίγες ημέρες θα αρχίσει να κάνει περίπλοκους… Read More ›

Διακυμάνσεις της βαρύτητας προειδοποιούν για μεγάλες πλημμύρες

Δορυφόροι που χαρτογραφούν τοπικές διακυμάνσεις στο βαρυτικό πεδίο της Γης μπορούν να λειτουργήσουν ως σύστημα προειδοποίησης για πλημμύρες στις λεκάνες μεγάλων ποταμών. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Έρβαϊν εξέτασαν αναδρομικά την καταστροφική πλημμύρα που έπληξε τη λεκάνη του ποταμού… Read More ›

Μια κβαντική μέθοδος προσδιορισμού της σταθεράς παγκόσμιας έλξης

Μια νέα τεχνική που χρησιμοποιεί ψυχρά άτομα ρουβιδίου σε χαμηλές θερμοκρασίες δίνει μικρότερη τιμή σε σχέση με την μέχρι σήμερα αποδεκτή τιμή της σταθεράς G του Νεύτωνα Στην εργασία που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature με τίτλο «Precision measurement of the… Read More ›

Είναι δυνατή η ανίχνευση των βαρυτονίων;

Στη φύση υπάρχουν τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις και σε κάθε μία από αυτές αντιστοιχεί ένα στοιχειώδες σωματίδιο που αποτελεί τον φορέα της δύναμης. Έτσι, οι φορείς της ηλεκτρομαγνητικής αλληλεπίδρασης είναι τα φωτόνια, της ασθενούς τα μποζόνια W± και Ζ0 και της… Read More ›

Φήμες ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων …

… από τη Μεγάλη Έκρηξη νεώτερη ενημέρωση: ΕΔΩ Αμερικανοί ερευνητές θα ανακοινώσουν τη Δευτέρα ότι ανίχνευσαν «αρχέγονα βαρυτικά κύματα» … σύμφωνα με έντονες φήμες που κυκλoφορούν μεταξύ κοσμολόγων. Τα αποτελέσματα του εξειδικευμένου τηλεσκοπίου Bicep (Background Imaging of Cosmic Extragalactic Polarization) θα παρουσιαστούν στις… Read More ›

Σερφάροντας στα… κύματα του Σύμπαντος

Σε αντιδιαστολή με τη γνώση που έχουμε αποκτήσει για τη φύση της τρόικας και το βίαιο αποτέλεσμά της, δεν γνωρίζουμε τίποτα για τα… βαρυτικά κύματα και τη βίαιη προέλευσή τους. Επιστημονικοί κύκλοι έχουν εκφράσει ερωτήματα αν αξίζει να δαπανώνται χρήματα… Read More ›

Η Ινδία στο κυνήγι των βαρυτικών κυμάτων

Νέο Δελχί Η Ινδία ανακοίνωσε την πρόθεσή της να φιλοξενήσει μια διεθνή ερευνητική εγκατάσταση που θα αναζητήσει τα φευγαλέα βαρυτικά κύματα, των οποίων η ύπαρξη προβλέφθηκε το 1916 από τον Άινσταϊν αλλά μέχρι σήμερα παραμένει ανεπιβεβαίωτη. Η πρόθεση της χώρας… Read More ›

Η αλυσίδα που «αντιστέκεται» στο νόμο της βαρύτητας

H αλυσίδα που αψηφά την βαρύτητα προβλημάτισε εκατομμύρια ανθρώπους που παρακολούθησαν το σχετικό βίντεο: Η αρχική ερμηνεία που έδωσε έδωσε ο Steve Mould, ότι δηλαδή οφείλεται απλώς στην αδράνεια της αλυσίδας είναι λάθος, σύμφωνα με τους Biggins και  Warner. Αν… Read More ›

Ο άνεμος σκοτεινής ύλης γίνεται εντονότερος τον Μάρτιο

Νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό Physical Review Letters υποστηρίζει ότι η ποσότητα σκοτεινής ύλης που βρίσκεται στην εγγύτητα της Γης κορυφώνεται στις αρχές του μήνα Μαρτίου, κάθε ημερολογιακό έτος. Η σκοτεινή ύλη θεωρείται πως αποτελεί το 27% της συνολικής… Read More ›

Η πρώτη μελέτη βαρυτικού φακού με ακτίνες γ …

… από το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi Mια διεθνής ομάδα επιστημόνων, χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi της NASA, πραγματοποίησε την πρώτη ξεκάθαρη ταυτοποίηση του διπλού ειδώλου ενός συστήματος βαρυτικού φακού, με ανίχνευση ακτίνων γ. Οι ακτίνες γ εκπέμπονται από το αστρικό… Read More ›

Η εκτροπή του φωτός από την βαρύτητα

Η ιστορία της εκτροπής του φωτός είναι μια από τις πιο συναρπαστικές ιστορίες σε ολόκληρη την επιστήμη. Στην πραγματικότητα, έλκει τις ρίζες της στον δέκατο όγδοο αιώνα, όμως η ιστορία συνεχίζεται ακόμα στις μέρες μας. Ταξιδεύει από τα ύψη των… Read More ›

Το μήλο του Νεύτωνα

(νεώτερη ενημέρωση 14-11-2016) «Σχεδόν είκοσι έτη ταύτα εστίν αφ ου σε ουδέν άλλο ποιούντα εώρακα, ή παρά τους διδασκάλους φοιτώντα.» – Λουκιανού, Περί αιρέσεων, 741 Μιχάλης Λάμπρου – Περιοδικό QUANTUM, Μάιος / Ιούνιος 2001, τόμος 8/ Τεύχος 3 Η ιστορία… Read More ›

Gravity: μια ταινία απίστευτων τεχνολογικών προκλήσεων

Το Gravity, μια ταινία επιστημονικής φαντασίας με τους Σάντρα Μπούλοκ και Τζορτζ Κλούνι, είναι μια ταινία που υπόσχεται να μας κάνει να δούμε τον πλανήτη που μας φιλοξενεί, διαφορετικά. Για το σενάριό του, συνεργάστηκαν ο ίδιος ο σκηνοθέτης της ταινίας,… Read More ›

Βαρυτική ερυθρή μετατόπιση και το πείραμα Pound-Rebka

Η βαρυτική ερυθρή μετατόπιση ήταν μια από τις πρώτες μεγάλες προβλέψεις του Αϊνστάιν. Έγινε το 1907, οκτώ χρόνια από την τελική διατύπωση της γενικής σχετικότητας. Παραδόξως όμως, αυτή η πρόβλεψη ήταν η τελευταία που ελέγχθηκε με αξιόλογη ακρίβεια. Το κβάντο του… Read More ›

Αυξήθηκε η σταθερά της παγκόσμιας έλξης;

O νόμος της παγκόσμιας έλξης που διατυπώθηκε το 1687 από τον Νεύτωνα μας λέει ότι η δύναμη με την οποία έλκονται δυο σημειακές μάζες είναι ανάλογη του γινομένου των δυο μαζών και αντιστρόφως ανάλογη του τετραγώνου της απόστασης. Η εξίσωση… Read More ›

Έχει μάζα το βαρυτόνιο;

Αν είχε μάζα το σωματίδιο – φορέας της βαρυτικής δύναμης θα μπορούσε να εξηγηθεί η σκοτεινή ενέργεια – η αιτία της επιταχυνόμενης διαστολής του σύμπαντος  Στις 2-6 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Θεωρητικής Κοσμολογίας του πανεπιστημίου Cambridge της Αγγλίας, το ετήσιο… Read More ›

Ελεύθερη πτώση άστρων και πλανητών

ή ισχύει το φαινόμενο Nordtvedt; Προχτές το ημερολόγιο έγραφε 8 Σεπτεμβρίου ή όπως λένε οι αμερικανοί 9/8, μια ημερομηνία που παραπέμπει στην επιτάχυνση της βαρύτητας g=9,8 m/s2. Και «εορτάζεται» ως ημέρα της βαρύτητας (όπως και η ημέρα του αριθμού π=3,14… Read More ›

MOND: Μια εναλακτική θεωρία βαρύτητας …

… ερμηνεύει κινήσεις γαλαξιών Μια εναλλακτική θεωρία βαρύτητας, η MOND (Modified Newtonian Dynamics), πέρασε τις πρώτες της εξετάσεις, προβλέποντας επιτυχώς τη διασπορά στις ταχύτητες των άστρων 10 γαλαξιών-νάνων που κινούνται σε τροχιά γύρω από το γειτονικό μας γαλαξία Ανδρομέδα. Η… Read More ›

Πιο κοντά στην ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων …

… από τον αναβαθμισμένο ανιχνευτή LIGO Η πειραματική διάταξη που φέρει το όνομα LIGO (Laser Interferometer Gravitational wave Observatory) έχει ως στόχο την άμεση ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων που προβλέπονται από την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας. Τα βαρυτικά κύματα αποτελούν κυματισμούς… Read More ›

Ελεύθερη πτώση προς το κέντρο της Γης

Πόσο χρόνο χρειάζεται ένα αντικείμενο να διασχίσει υποθετικό τούνελ, που διέρχεται από το κέντρο της Γης, πέφτοντας ελεύθερα από το ένα άκρο στο άλλο; Σε ένα υποθετικό πηγάδι που διέρχεται από το κέντρο της Γης και συνδέει δυο αντιδιαμετρικά της… Read More ›

Kβαντική σύμπλεξη = Σκουληκότρυπες

Οι Juan Maldacena και Leonard Susskind στην εργασία τους με τίτλο «Cool horizons for entangled black holes» εξετάζουν τις λύσεις, που προκύπτουν από την γενική σχετικότητα, στις οποίες δυο απομακρυσμένες μαύρες τρύπες συνδέονται διαμέσου μιας σκουληκότρυπας ή γέφυρας Einstein-Rosen. Θεωρούν ότι… Read More ›

Το μοντέλο της επίπεδης Γης

Μια άσκηση σχετικά με το νόμο του Gauss για την βαρύτητα Άραγε υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που πιστεύουν πως η Γη είναι επίπεδη ή κοίλη; Ίσως όχι αν έχουν διαβάσει άρθρα π.χ. όπως αυτό: «Μερικά επιχειρήματα για την Κοίλη Γη»  Πάντως… Read More ›

Τι συμβαίνει όταν ένας αστροναύτης κλαίει στο διάστημα

Ο αστροναύτης του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού Chris Hadfield μας δείχνει τι μπορεί να συμβεί όταν κανείς κλαίει στο διάστημα. Αφού δεν υπάρχει βαρύτητα τα δάκρυα δεν πέφτουν, δεν κυλάνε όπως συμβαίνει στη Γη. Έτσι, αν το κλάμα έχει διάρκεια τα… Read More ›

Ελεύθερη πτώση και απλή λογική

Γιατί τα σώματα πέφτουν με την ίδια επιτάχυνση; Σύμφωνα με την παράδοση ο Γαλιλαίος εκτελώντας πειράματα ελεύθερης πτώσης από τον πύργο της Πίζας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι: «κάθε σώμα που αφήνεται να πέσει υπό την επίδραση του βάρους του αποκτά… Read More ›

Η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων προ των πυλών

Τα βαρυτικά κύματα αποτελούν κυματισμούς στον ιστό του χωρόχρονου που προκαλούνται από κατακλυσμικά γεγονότα στο σύμπαν, όπως συγκρούσεις αστέρων νετρονίων και συγχωνεύσεις μαύρων τρυπών. Το εντονότερο απ’ αυτά τα γεγονότα, και αυτό που μπορεί να παρατηρηθεί ευκολότερα (τρόπος του λέγειν),… Read More ›

Πόσο κοντά στο διάστημα έφτασε ο Felix Baumgartner;

O Felix Baumgartner (Μπάουμγκαρτνερ) ανέβηκε με αερόστατο ήλιου σε ύψος 39000 μέτρων και πραγματοποίησε ελεύθερη πτώση. Έφτασε όντως στο χείλος του διαστήματος; Θα μπορούσε να χτυπηθεί από μετεωρίτη; Υπήρχε περίπτωση να συγκρουστεί με κάποιον δορυφόρο; Η παρακάτω εικόνα δίνει τις απαντήσεις [για… Read More ›

Τι βλέπουμε όταν πέφτουμε από ύψος 39 km

O Felix Baumgartner (Μπάουμγκαρτνερ), ανέβηκε με αερόστατο ήλιου σε ύψος 39 χιλιομέτρων πάνω από την έρημο του Nέου Μεξικού και πραγματοποίησε ελεύθερη πτώση διάρκειας εννέα περίπου λεπτών, η οποία βιντεοσκοπήθηκε από κάμερες στη στολή του, από αεροπλάνα και ελικόπτερα. Κατέρριψε το… Read More ›

Ζωντανά τώρα: ελεύθερη πτώση από ύψος 37 km

(νεώτερη ενημέρωση 6-2-2013) Ταχύτερη ήταν η πτώση του Φέλιξ Μπαουμγκάρτνερ Κινήθηκε 15 χλμ/ώρα πιο γρήγορα από όσο είχε αρχικά υπολογιστεί Στις 14 Οκτωβρίου του 2012 δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο παρακολούθησαν σε ζωντανή σύνδεση την εκπληκτική προσπάθεια του… Read More ›

Τα βαθμωτά πεδία Higgs και Brans-Dicke (μέρος 2ο)

.… η συνέχεια του «Τα βαθμωτά πεδία Higgs και Brans-Dicke (μέρος 1ο)»  Η εισαγωγή των GUTs οδήγησε το ενδιαφέρον προς τις πολύ υψηλές ενέργειες. Οι σωματιδιακοί φυσικοί θεωρούσαν ότι οι εντάσεις των τριών από τις θεμελιώδεις δυνάμεις – ηλεκτρομαγνητική, ασθενής… Read More ›

Τα βαθμωτά πεδία Higgs και Brans-Dicke (μέρος 1ο)

Αποσπάσματα από το άρθρο του David Kaiser, “When fields collide,” Scientific American (June 2007): 62-69 [ελληνική έκδοση: Όταν τα πεδία συγκρούονται, Αύγουστος/Σεπτέμβριος 2007] Μέχρι την δεκαετία του 1970 οι ερευνητές θεωρούσαν την σωματιδιακή φυσική και την κοσμολογία εντελώς διαφορετικά ερευνητικά πεδία…. Read More ›

Είναι το σωματίδιο Wang το νέο μποζόνιο Higgs;

Τι είναι σωματίδιο Wang; Ίσως το σωματίδιο που θα μπορούσε να εξηγήσει τα σουπερνόβα – τις πιο εντυπωσιακές εκρήξεις στο Σύμπαν Μια νέα συνιστώσα της βαρύτητας, το βαθμωτό πεδίο βαρύτητας, μπορεί να εξηγήσει τον μηχανισμό που δημιουργεί τις τεράστιες εκρήξεις… Read More ›

Βίντεο: Γιουσέιν Μπολτ εναντίον της βαρύτητας

Ποιος είναι πιο γρήγορoς; ο ταχύτερος σπρίντερ στον κόσμο Usain Bolt ή η βαρύτητα; http://youtu.be/9YUtFpLpGfk Και μια γραφική σύγκριση από τους New York Times. Η εξέλιξη των επιδόσεων στα 100 μέτρα από τους Ολυμπιακούς του 1896 μέχρι το 2012 …… Read More ›

Ολυμπιακή Φυσική: Ένας λάθος υπολογισμός στο άλμα επί κοντώ

Το παγκόσμιο ρεκόρ στο άλμα επί κοντώ των ανδρών είναι 6,14 μέτρα και πραγματοποιήθηκε το 1994 από τον Σεργκέι Μπούμπκα. Το αντίστοιχο παγκόσμιο ρεκόρ στις γυναίκες είναι 5,04 μέτρα και το κατέχει η Ελένα Ισινμπάγιεβα από το 2009. Στην χτεσινή… Read More ›

Ολυμπιακή Φυσική: το απίστευτο άλμα εις μήκος του Bob Beamon

Ακόμη και σήμερα υπάρχουν άνθρωποι που υποστηρίζουν ότι το εκπληκτικό άλμα του Μπομπ Μπίμον στα 8,9 μέτρα, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικό το 1968, οφειλόταν στο υψόμετρο – σχεδόν 2300 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας – που βρίσκεται… Read More ›

Βίντεο: υπερηχητική ελεύθερη πτώση

Αυτό το καλοκαίρι ο αυστριακός Felix Baumgartner θα προσπαθήσει να καταρρίψει το ρεκόρ της «μεγαλύτερης» ελεύθερης πτώσης και ταυτόχρονα να σπάσει το φράγμα του ήχου με το σώμα του. Το βίντεο (animation) που ακολουθεί μας δίνει μια ιδέα του τι… Read More ›