ΙΣΤΟΡΙΑ

«Ο Πάπας του Γαλιλαίου»

Πριν από 400 χρόνια, τον Απρίλιο του 1624, ο κορυφαίος φυσικός φιλόσοφος Γαλιλαίος επισκέπτεται τη Ρώμη για να συγχαρεί τον φίλο του καρδινάλιο Maffeo Barberini για την εκλογή του σε Πάπα Ουρβανό Η’. Η εκλογή αυτού του πολύ φιλικού προσώπου… Read More ›

Πρόβλεψη εκλείψεων: Το πρόβλημα των τριών σωμάτων (βίντεο)

Πριν από σχεδόν 3.000 χρόνια, οι Βαβυλώνιοι ξεκίνησαν μια από τις μακροβιότερες επιστημονικές έρευνες στην ιστορία. Στόχος ήταν η πρόβλεψη των εκλείψεων. Αυτός ο μοναδικός στόχος οδήγησε σε νέες ανακαλύψεις της επιστήμης και των μαθηματικών, από τον κύκλο Σάρος, στην… Read More ›

Πότε επινoήθηκε το μαθηματικό σύμβολο της υποδιαστολής;

Βενετός αστρολόγος του 15ου αιώνα επινόησε το μαθηματικό σύμβολο 150 χρόνια νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε. Το σύμβολο της υποδιαστολής, μια επανάσταση που απάλλαξε τους μαθηματικούς από χρονοβόρους υπολογισμούς και επιτάχυνε την πρόοδο της επιστήμης, εμφανίστηκε 150 χρόνια νωρίτερα από ό,τι… Read More ›

Η καταστροφικότητα στην καρδιά της ανθρώπινης φύσεως

«Η ανθρώπινη ύπαρξη, τόσο κοντά, τόσο μακριά σε κάθε μελετητή που προσπαθεί να την προσεγγίσει. Διότι παρατηρητής και παρατηρούμενο είναι ένα. Χρειάζεται ένας καθρέπτης για να αντιληφθεί κανείς τον εαυτό του. Αυτός είναι το έργο των σημαντικών άλλων, που είδαν… Read More ›

Ο μύθος της υπεριώδους καταστροφής

Ένας από τους πιο αγαπημένους μύθους στην κβαντική ιστορία, είναι ότι εφόσον η προσπάθεια των Rayleigh-Jeans να εξηγήσουν την ακτινοβολία του μέλανος σώματος σύμφωνα με την κλασσική μηχανική αποτύγχανε παταγωδώς στα μικρά μήκη κύματος (η επονομαζόμενη υπεριώδης καταστροφή), ήταν αυτή η αποτυχία… Read More ›

Ο αριστοτελικός νόμος της κίνησης

Θα εξετάσουμε την αριστοτελική φυσική της κίνησης για τα γήινα σώματα. Ο Αριστοτέλης έλεγε ότι σε κάθε είδους κίνηση υπάρχουν δυο βασικοί παράγοντες: η κινούσα δύναμη, την οποία συμβολίζουμε με F, και η αντίσταση, την οποία συμβολίζουμε με R. Σύμφωνα… Read More ›

Η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε η λέξη «φωτόνιο»

Ο Gilbert Lewis (1875-1946) ήταν χημικός στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ όταν, σε άρθρο του με τίτλο «The Conservation of Photons (Η Διατήρηση των Φωτονίων)» που δημοσιεύτηκε στις 18 Δεκεμβρίου 1926 στο «Nature», πρότεινε για πρώτη φορά τον όρο φωτόνιο για… Read More ›

Η ιστορία του Ρούντερ Μπόσκοβιτς

Είναι ο Ρούντερ Μπόσκοβιτς (για τους Κροάτες) ή Ρουτζέριο Τζιουζέπε Μπόσκοβιτς (για τους Ιταλούς) ή Ρότζερ Τζόζεφ Μπόσκοβιτς (για τους Άγγλους), ανάλογα με τη γλώσσα που προτιμάτε. Πρόκειται για τον αστρονόμο και μαθηματικό του 18ου αιώνα στον οποίο αποδίδεται η παρουσίαση ενός ενιαίου κανόνα που διέπει τις φυσικές… Read More ›

Επιστήμονες εντόπισαν «διακόπτη» που προκαλεί την αυτοκαταστροφή των καρκινικών κυττάρων

Η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για νέες θεραπείες κατά του καρκίνου. Αμερικανοί ερευνητές εντόπισαν έναν «διακόπτη» που προκαλεί την αυτοκαταστροφή των καρκινικών κυττάρων. Η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για νέες θεραπείες κατά του καρκίνου αλλά και να ενισχύσει τις… Read More ›

Νικόλαος Μητρόπουλος: Ενας πρωτοπόρος της τεχνητής νοημοσύνης

… στην ομάδα του Οπενχάιμερ Ανάμεσα στις ιστορικές μαρτυρίες για τους επιστήμονες που συμμετείχαν στη δημιουργία της πρώτης ατομικής βόμβας στο Λος Αλαμος ξεχωρίζει η μορφή του Nicholas Metropolis, όπως πολιτογραφήθηκε στην Αμερική ο Νικόλας Μητρόπουλος του Κωνσταντίνου (Σικάγο 1915 – Los… Read More ›

Δεν μπορεί κανείς να παρατηρήσει τον κόσμο χωρίς να τον αλλάξει

Δεν μπορεί κανείς να παρατηρήσει τον κόσμο χωρίς να τον αλλάξει. Αυτή η άποψη οδήγησε τον Βέρνερ Χάιζενμπεργκ στην κβαντομηχανική κι αυτή ήταν το δίλημμά του. Ήθελε να μελετήσει τον κόσμο, δεν τον ενδιέφερε να τον αλλάξει. Ωστόσο τον άλλαξε,… Read More ›

H ατομική βασίλισσα

Στις 3 Νοεμβρίου του 1958 το περιοδικό Time δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Η ατομική βασίλισσα» , με το οποίο τόνιζε πως η Φρειδερίκη είχε έναν σοβαρό σκοπό για την παρουσία της στην Αμερική, καθώς στην Ελλάδα σύντομα θα ξεκινούσε να… Read More ›

Βίντεο: Τ-λεμφοκύτταρα εναντίον καρκινικών κυττάρων

Δείτε πως καταλήγει η «μάχη» μεταξύ ενός κυττάρου του ανοσοποιητικού μας συστήματος (λεμφοκυτταρο-Τ, με μωβ) και ενός καρκινικού κυττάρου ωοθηκών (με πράσινο). Το Τ-κύτταρο αναγνωρίζει και «κολλάει» πάνω στο καρκινικό, εκκρίνει ειδικές τοξίνες και το οδηγεί στην ‘αυτοκαταστροφή! Το ανοσοποιητικό… Read More ›

Θα χρειαζόμασταν και σήμερα έναν Οπενχάιμερ

Οι προειδοποιήσεις του, που αγνοήθηκαν, και οι πτυχές της Ιστορίας που δεν χώρεσαν στο σενάριο της ταινίας του Νόλαν Ο Κάι Μπερντ δηλώνει έκπληκτος από την απήχηση του «Οπενχάιμερ», του επικού τρίωρου biopic του Κρίστοφερ Νόλαν για τον επιστήμονα που ηγήθηκε της… Read More ›

Επιστήμη και τραγωδία στη ζωή του Ρόμπερτ Οπενχάιμερ

Το χρονικό της επιστημονικής ζωής του Οπενχάιμερ και της εμπλοκής του με την εξουσία σε μια ομολογουμένως κρίσιμη ιστορική στιγμή υπήρξε περίπλοκο. Ο άνθρωπος που περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον συνέδεσε το όνομά του με την κατασκευή, και εντέλει χρήση, της… Read More ›

Η σπουδαιότερη εργασία του Οπενχάιμερ

Πώς οι σταλινικές εκκαθαρίσεις του 1936-38 έγιναν αφορμή για την σπουδαιότερη δημοσίευση του Οπενχάιμερ Πολύ πριν αρχίσει να εργάζεται στο Manhattan Project και την ανάπτυξη της ατομικής βόμβας, ο J. Robert Oppenheimer ήταν ένας πρωτοπόρος φυσικός με σημαντικές επιστημονικές δημοσιεύσεις… Read More ›

Η κατάρα της μούμιας και οι κοσμικές ακτίνες

Η αρχαιολογία και η σωματιδιακή φυσική δεν φαίνεται να έχουν τίποτα κοινό. Κι όμως οι φυσικοί χρησιμοποιούν τα υποατομικά σωματίδια που ονομάζονται μιόνια για να «ακτινογραφούν» τεράστιες αρχαιολογικές κατασκευές όπως οι πυραμίδες. Η τομογραφική απεικόνιση με μιόνια ως εργαλείο για… Read More ›

Το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο χωρίς φωτόνια

Η θεωρητική ερμηνεία των πειραματικών δεδομένων του φωτοηλεκτρικού φαινομένου είναι ένα πολύ δύσκολο πρόβλημα, αν δεν είμαστε υποψιασμένοι εκ των προτέρων για την σωματιδιακή φύση του φωτός. Υποψιασμένος ήταν και ο Einstein (από τον Planck) όταν ερμήνευε το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο…. Read More ›

Κβάντα, GPS και άλλα μυστήρια της ζωής

Ο φυσικός Ντέιβιντ Κάιζερ πιάνει το νήμα της πιο αλλόκοτης θεωρίας από την αρχή Πανεπιστήμιο Κορνέλ, Νέα Υόρκη, 1964. Σε μία από τις διάσημες διαλέξεις του, προσπαθώντας να περιγράψει στο ακροατήριό του τη μυστηριώδη συμπεριφορά των πιο μικροσκοπικών σωματιδίων της… Read More ›

Ο πραγματικός Χόκινγκ – Κατασκευάζοντας έναν διάσημο επιστήμονα

«Ρωγμή» στο είδωλο του Χόκινγκ – Μια ανεπίσημη βιογραφία παρουσιάζει γκρίζες πτυχές του χαρακτήρα του μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας Πόσος µύθος χωράει σε μια πραγματικότητα; Oσος έθρεψε επί πολλά χρόνια την προσωπικότητα του Στίβεν Χόκινγκ. Ο άνθρωπος που… Read More ›

Ο Χόκινγκ,το Σύμπαν και η Μονρόε

Ο Στίβεν λάτρευε τη Μέριλιν Μονρόε. Ο σκηνοθέτης Ερολ Μόρις συζητούσε με τον Χόκινγκ στη διάρκεια των γυρισμάτων του Χρονικού του Χρόνου, και κάποια στιγμή αναφέρθηκε το θέμα της Μονρόε. Οπως το έθεσε ο Μόρις: Τελικά του είπα: «Κατάλαβα γιατί… Read More ›

Aνακαλύφθηκε τμήμα του πρώτου αστρονομικού χάρτη

…. από τον αστρονόμο Ίππαρχο Μια μεσαιωνική περγαμηνή στην ελληνορθόδοξη Μονή Αγίας Αικατερίνης του Σινά στην Αίγυπτο έκρυβε μια μεγάλη έκπληξη: κάτω από το χριστιανικό κείμενο ανακαλύφθηκε ένα μέρος από τον θεωρούμενο χαμένο κατάλογο άστρων του αρχαίου Έλληνα αστρονόμου Ίππαρχου,… Read More ›

Συνεδριάζει η επιτροπή των ειδικών για το άνοιγμα των σχολείων

Συνεδριάζει σήμερα στις 4 το απόγευμα η επιτροπή των ειδικών για τον κορωνοϊό με αντικείμενο τα μέτρα που θα ισχύουν για φέτος στα σχολεία, ενόψει της επιστροφής στα θρανία στις 12 Σεπτεμβρίου. Όλα δείχνουν ότι το άνοιγμα των σχολείων θα γίνει… Read More ›

Το τέλος του διαλόγου

84. Το επόμενο καλοκαίρι ο Αλκιβιάδης έφτασε στο Άργος με είκοσι καράβια κι έπιασε όσους Αργείους θεωρούνταν ακόμη ύποπτοι και άνθρωποι των Λακεδαιμονίων, τριακόσιους άντρες, και οι Αθηναίοι τους απόθεσαν για ασφάλεια στα κοντινά νησιά, σε όσα εξουσίαζαν. Εκστρατεύσανε επίσης… Read More ›

Η τομογραφική απεικόνιση με μιόνια της Μεγάλης Πυραμίδας του Χέοπα

Έχει περάσει μισός αιώνας από τότε που ο Luiz Alvarez και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν τα μιόνια που παράγονται εξαιτίας της κοσμικής ακτινοβολίας στα υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, για να αναζητήσουν κρυμμένους θαλάμους στην πυραμίδα του Χεφρήνου – μια από… Read More ›

Η ιστορία διδάσκει ότι «η ιστορία δεν διδάσκει»

Τα «μαθήματα» της ισπανικής γρίπης και ο κορωνοϊός – Η βιασύνη, ενίοτε, έχει βαρύ κόστος Διέλυσε τις ελπίδες για προσεχές τέλος της πανδημίας, τουλάχιστον στην Ευρώπη, η αξιωματούχος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), Μαρία βαν Κερχόβ, στις αρχές της εβδομάδας… Read More ›

Άντα, η πρώτη προγραμματίστρια ήταν κόρη του Λόρδου Βύρωνα

Διείδε ότι οι υπολογιστές μέσα από αριθμούς μπορούν να επεξεργάζονται και οντότητες όπως γράμματα του αλφαβήτου ή νότες της μουσικής ΠΕΤΡΟΣ Σ. ΣΤΕΦΑΝΕΑΣ*-www.kathimerini.gr Ο Λόρδος Βύρωνας είχε μια μόνο κόρη εντός γάμου, την λαίδη Αυγούστα Άντα Μπάϊρον, κόμισσα του Λάβλεϊς…. Read More ›

Ερωτευμένος Σρέντινγκερ

Όταν ο Erwin Schrödinger επέστρεφε από τις καλοκαιρινές του διακοπές για το χειμερινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 1925/26, δεν θα είχε επίγνωση ότι βρισκόταν στα πρόθυρα μιας έκρηξης δημιουργικότητας που θα άλλαζε για πάντα τον κόσμο της φυσικής. Είχε μόλις… Read More ›

Χόκινγκ Χόκινγκ: Η πώληση μιας επιστημονικής διασημότητας

Στις αρχές του 2018, λίγο πριν από το θάνατο του Στίβεν Χόκινγκ, το βρετανικό ταμπλόιντ Daily Mail ‘αποκάλυπτε’ μια συνομωσία με τίτλο ‘Has Stephen Hawking Been Replaced with a ‘Puppet‘. Υποστήριζε ότι ο Χόκινγκ είχε πεθάνει το 1980 και ότι… Read More ›

Τι γράφει ο Αϊνστάιν στην επιστολή του αξίας 700.000 δολαρίων

(νεώτερη ενημέρωση: Η σπανιότητα της επιστολής οδήγησε σε πόλεμο προσφορών κατά τη δημοπρασία ανάμεσα σε πέντε υποψήφιους αγοραστές, οι οποίοι περιορίστηκαν σε δύο όταν η τιμή ξεπέρασε τα 700.000 δολάρια. Ο νικητής της δημοπρασίας και αγοραστής της επιστολής παρέμεινε ανώνυμος)… Read More ›

Σίγουρα θα αστειεύεστε κύριε Φάινμαν

(…) Περπάτησα έξω για λίγο. Ήμουν έκπληκτος που δεν ένοιωθα αυτά που υποτίθεται έπρεπε να νοιώθουν οι άνθρωποι σε τέτοιες περιστάσεις. Ίσως να κορόιδευα τον εαυτό μου. Δεν ήμουν βέβαια καλά, δεν ήμουν όμως και εξαιρετικά ταραγμένος, ίσως γιατί γνωρίζαμε… Read More ›

Η γένεση της Ραδιοαστρονομίας

Η Ραδιοαστρονομία γεννήθηκε το 1931 στο New Jersey των ΗΠΑ. Ένας Αμερικανός μηχανικός της εταιρείας Bell Telephone Laboratories, o Karl Guthe Jansky, έκανε τις πρώτες αστρονομικές παρατηρήσεις σε ραδιοφωνικά μήκη κύματος, ανοίγοντας έτσι ένα καινούργιο «παράθυρο» στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα. Προσπαθώντας… Read More ›

To θεώρημα Carnot για την πλαστική κρούση

Στον πύργο του Άιφελ είναι χαραγμένα 72 ονόματα Γάλλων μαθηματικών, φυσικών, μηχανικών και άλλων επιστημόνων ως αναγνώριση της συνεισφοράς τους. Mεταξύ αυτών είναι και το όνομα Carnot. Όχι όμως του Nicolas Léonard Sadi Carnot, γνωστό από την μηχανή Carnot και… Read More ›

Ο Σταμάτης Κριμιζής, τα F-35 και οι κυρώσεις στην Τουρκία για τους S-400

Ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο το οποίο αναφέρεται στη ζωή και το επιστημονικό έργο τoυ διακεκριμένου Έλληνα της διασποράς, του καθηγητή και Ακαδημαϊκού Σταμάτη Κριμιζή, κυκολφόρησε πριν από αρκετούς μήνες από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος με τίτλο «Όλα σε μια ζωή» (διαβάστε… Read More ›

H διαμάχη για την Φυσική της Ογδόης Γυμνασίου

… στις εφημερίδες του 1958 Την πολεμική συζήτηση συντόνισε ο Ρένος Αποστολίδης (1924 – 2004), στην εφημερίδα «Ελευθερία», της οποίας ήταν τότε τακτικός συντάκτης… Ένα από τα βασικά θέματα της εφημερίδας στις 21 Οκτωβρίου του 1958, όπου φιλοξενείται το παραπάνω… Read More ›

Η Μετεωρολογία γράφει Ιστορία

Οι αρχαίοι Έλληνες εκμεταλλεύθηκαν τις κλιματολογικές συνθήκες για να νικήσουν τους Πέρσες στη Σαλαμίνα Η επιλογή του σημείου της σύγκρουσης με τους Πέρσες στη Σαλαμίνα ήταν άριστα μελετημένη από τους αρχαίους Έλληνες και καθόλου τυχαία, καθώς βασιζόταν στη γνώση των… Read More ›

Η γεωμετρική πρόοδος και ο μύθος για το σκάκι

Ο μύθος λέει ότι η εφεύρεση του σκακιού έγινε στην αρχαία Ινδία από έναν σοφό, τον Sessa, o oποίος καθόρισε τους κανόνες του παχνιδιού και δώρισε το νέο παιχνίδι στο βασιλιά Sheram. Γοητευμένος ο βασιλιάς από το νέο παιχνίδι ζήτησε… Read More ›

Πανδημίες και το Μαλθουσιανό Αδιέξοδο

Η σημερινή πανδημία θα αποτελέσει ένα περιστατικό που γρήγορα θα ξεχαστεί και θα επανέλθουμε στους γνώριμους ρυθμούς μας, ή θα αποτελέσει μια προειδοποίηση για αυτά που έπονται; Στην παγκόσμια ιστορία οι πανδημίες έχουν διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο. Για παράδειγμα, η «Μαύρη… Read More ›

Η δημιουργικότητα του Νεύτωνα στα χρόνια της επιδημίας

Το καλοκαίρι του 1665, έτος αποφοίτησης του Νεύτωνα από το Trinity College, μια συμφορά έπληξε πολλά μέρη στην Αγγλία. Στο Λονδίνο ξέσπασε επιδημία βουβωνικής πανώλης, η οποία αποδεκάτισε τον πληθυσμό του. Κι αυτό συνέβη σε μια ήδη ταραγμένη εποχή, καθώς… Read More ›

O Einstein αποδεικνύει την εξίσωση Bernoulli

… σε επιστημονική δημοσίευσή του Αφού δημοσίευσε την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας το 1915, ο Einstein στη συνέχεια προσπάθησε να δώσει απάντηση σε μια απλούστερη ερώτηση: «Γιατί πετούν τα αεροπλάνα;». Έτσι, το 1916 δημοσίευσε μια σύντομη εργασία με τίτλο «Elementary… Read More ›

Οι πρώτοι φυσικοί

Σύμφωνα με την παράδοση, ο Αριστοτέλης αποκάλεσε πρώτους φυσικούς κάποιους ευγενείς από την Μίλητο, μια ανθούσα ελληνική πόλη στα παράλια της Μικράς Ασίας, και κατονόμασε έξι ακόμα Έλληνες δημόσιους αγορητές ως διαδόχους τους. Αν ακολουθήσουμε τον φιλελληνικό μύθο της δημιουργίας,… Read More ›

Θ. Τάσιος: μια ξενάγηση στα άδυτα της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας

«Το ανθρώπινο γένος έχει κατά καιρούς επιδείξει τόσα πολλά επεισόδια ηλιθιότητας, ώστε ουδείς μπορεί να αποκλείσει την έκλειψή του από προσώπου της Γης… Κι αυτό το χνέρι μπορεί να το πάθει η ανθρωπότητα από ποικίλες άλλες αιτίες (κι όχι από… Read More ›

Η ανακάλυψη του ηλεκτρονίου

Στις 30 Απριλίου του 1897 (σαν σήμερα) ο Βρετανός φυσικός  J. J. Thomson παρουσίασε στο Royal Institution στο Λονδίνο, την έρευνά του σχετικά με τις καθοδικές ακτίνες που οδήγησαν στην ανακάλυψη του ηλεκτρονίου. Ο J.J. Thomson το 1904 πρότεινε την… Read More ›

O πρώτος βηματοδότης χωρίς μπαταρία

Ερευνητές στις ΗΠΑ και την Κίνα δημιούργησαν τον πρώτο βηματοδότη που δεν χρειάζεται μπαταρία, αλλά τροφοδοτείται με ενέργεια από τους χτύπους της καρδιάς. Η εμφυτεύσιμη συσκευή, η οποία προς το παρόν έχει δοκιμασθεί με επιτυχία σε πειραματόζωα (χοίρους) που έχουν… Read More ›

Ο γύρος του κόσμου με μοτοσυκλέτα

«Αυτά δεν γίνονται!» , Βασίλης Καραχάλιος – περιoδικό moto, τεύχος 589, Δεκέμβριος 2018 Κάθε τόσο, σκαλίζοντας σε βιβλιοθήκες, πέφτω πάνω σε ιστορίες απίθανων ανθρώπων που με τις μοτοσυκλέτες τους έκαναν εξίσου απίθανα πράγματα, κυρίως για έναν λόγο: Δεν ήξεραν ότι… Read More ›

Ανακαλύφθηκε η πρώτη «αιρετική» επιστολή του Γαλιλαίου

Το γράμμα βρισκόταν στην κατοχή της Βασιλικής Εταιρείας επί τουλάχιστον 250 χρόνια, αλλά είχε περάσει απαρατήρητο από τους ιστορικούς Ανακαλύφθηκε καταχωνιασμένο στα αρχεία της Βασιλικής Εταιρείας επιστημών της Βρετανίας το -θεωρούμενο χαμένο- πρωτότυπο γράμμα με το οποίο ο Γαλιλαίος για… Read More ›

Ο επιταχυντής του SLAC αποκαλύπτει αρχαίο κείμενο ιατρικής

Ένα ιατροφαρμακευτικό κείμενο του διάσημου Έλληνα γιατρού της αρχαιότητας Γαληνού αποκάλυψαν ερευνητές στις ΗΠΑ σε ένα παλίμψηστο χειρόγραφο, κρυμμένο κάτω από ένα επιφανειακό κείμενο με ψαλμούς και άρχισαν να το διαβάζουν. Είναι η πρώτη φορά μετά από 1.000 περίπου χρόνια,… Read More ›

Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας στην Αθήνα

Τα επιτεύγματα της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας θα μπορούν πλέον να θαυμάζουν Έλληνες και ξένοι επισκέπτες του κέντρου της Αθήνας. Πρόκειται για το νέο μόνιμο «Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας Κώστα Κοτσανά», που στις 8 Ιανουαρίου άνοιξε τις πόρτες του στην οδό… Read More ›

Η αρχαιότερη καταγεγραμμένη ηλιακή έκλειψη

… έγινε σαν σήμερα, το 1207 π.Χ. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι αυτή η ανακάλυψη θα βοηθήσει στην ακριβέστερη χρονολόγηση των Αιγύπτιων Φαραώ και μπορεί να έχει γενικότερες επιπτώσεις για τη χρονολόγηση άλλων γεγονότων στην αρχαιότητα. Βρετανοί επιστήμονες πιστεύουν ότι εντόπισαν… Read More ›

Τι σχεδίασε ο Ευκλείδης;

Την εξέλιξη των διαγραμμάτων στα «Στοιχεία» του Ευκλείδη διαμέσου των αιώνων παρακολουθεί μια πρωτότυπη μελέτη φέρνοντας στο φως την κρυφή ιστορία τους Η ιστορία των διαγραμμάτων στα «Στοιχεία» του Ευκλείδη, καθώς αυτά περνούσαν από γενιά σε γενιά και από αντιγραφή… Read More ›

Ο φόβος για την αμφισβήτηση μιας αυθεντίας

Μετρώντας το ηλεκτρικό φορτίο του ηλεκτρονίου Ο Millikan μέτρησε το φορτίο του ηλεκτρονίου με ένα πείραμα όπου φορτισμένες ηλεκτρικά σταγόνες λαδιού έπεφταν κατακόρυφα αποκτώντας οριακή ταχύτητα, και σήμερα γνωρίζουμε πως αυτή η μέτρηση δεν ήταν ακριβής, διότι δεν είχε υπολογίσει… Read More ›

Ο Χαμπλ και το βραβείο Νόμπελ

Ο Edwin Powel Hubble (1889-1953) θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους αστρονόμους του 20ου αιώνα. Τέσσερις είναι κυριότερες συνεισφορές του Ηubble στην αστρονομία:1. Το σύστημα ταξινόμησης γαλαξιών που φέρει το όνομά του Hubble, σε ένα διάγραμμα που περιλαμβάνει σπειροειδείς, ραβδωτούς και ελλειπτικούς… Read More ›

Ουίνστον Τσώρτσιλ: «Είμαστε μόνοι στο Σύμπαν;»

Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ δεν νοιαζόταν μόνο με ποιο τρόπο η Βρετανία και γενικότερα η δημοκρατική Δύση θα νικήσει τη ναζιστική Γερμανία. Ενδιαφερόταν επίσης για το αν υπάρχει εξωγήινη ζωή σε άλλους πλανήτες, όπως αποκαλύπτει ένα εντυπωσιακό ανέκδοτο και άγνωστο έως… Read More ›

340 χρόνια από τον πρώτο υπολογισμό της ταχύτητας του φωτός

Το σημερινό λογότυπο της Google είναι αφιερωμένο στην μέτρηση της ταχύτητας φωτός από τον Ole Roemer το 1676 Η πρώτη πειραματική απόδειξη για το ότι η ταχύτητα του φωτός είναι πεπερασμένη δόθηκε το 1676 από τον Δανό αστρονόμο Ole Roemer (1644-1710)…. Read More ›

Steven Weinberg: Πώς να εξηγήσουμε τον κόσμο

Το Ταξίδι Για Την Ανακάλυψη Της Σύγχρονης Επιστήμης Ο Steven Weinberg είναι περισσότερο γνωστός, όχι τόσο από τη συνεισφορά του στη φυσική των στοιχειωδών σωματιδίων – για την οποία τιμήθηκε με το νόμπελ φυσικής το 1979 – αλλά κυρίως μέσα… Read More ›

Γιατί βγάζει τη γλώσσα ο Einstein;

Τυχαία πόζα, βαρεμάρα ή συμβολισμός; (νεώτερη ενημέρωση 31/7/2017) Είναι 14 Μαρτίου του 1951 και είναι και τα γενέθλιά του. Ο Albert Einstein έχει κανονίσει να τα γιορτάσει με φίλους στο κλαμπ του Princeton, δίπλα στο ομώνυμο Πανεπιστήμιο στο New Jersey…. Read More ›

Ο φυσικός και αστρονόμος Γεώργιος Βούρης

Ο φυσικός και αστρονόμος  Γεώργιος Βούρης (1802 – 1860) ήταν από τους ανθρώπους που έπεισαν τον Γεώργιο Σίνα για τη δημιουργία του Αστεροσκοπείου Αθηνών, του οποίου έγινε ο πρώτος διευθυντής (1846 – 1855). Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης φιλοσοφία και… Read More ›

Ο Ιούλιος Σμιτ και η χαρτογράφηση της Σελήνης

Αστρονομικές παρατηρήσεις ακριβείας από τον Λόφο των Νυμφών Ο Γερμανός αστρονόμος Ιούλιος Σμιτ ή Johann Friedrich Julius Schmidt (1825 –1884) ήταν ο διευθυντής του αστεροσκοπείου Αθηνών από το 1858 μέχρι το θάνατό του. Μαθητής ακόμη στο κολέγιο του Αμβούργου ασχολήθηκε με την αστρονομία… Read More ›

Oι φυσικοί που έβλεπαν τις ακτίνες Ν

Οι ανακαλύψεις της πειραματικής φυσικής προς τo τέλος του 19ου αιώνα ήταν καταιγιστικές. Οι ακτίνες Χ ανακαλύφθηκαν από τον W. Röntgen το 1895, η ραδιενέργεια από τον H. Becquerel το 1896, το ηλεκτρόνιο από τον J. J. Thomson το 1897… Read More ›

Ηλεκτροσκόπιο: ο πρώτος ανιχνευτής κοσμικών ακτίνων

… και ραδιενέργειας Το ηλεκτροσκόπιο είναι ένα από τα απλούστερα όργανα πειραματικής φυσικής. Χρησιμοποιείται για την ανίχνευση του ηλεκτρικού φορτίου και τη μελέτη της ηλέκτρισης. Ένα είδος ηλεκτροσκοπίου που βρίσκεται στα γυμνασιακά σχολικά εργαστήρια είναι αυτό με τα κινητά φύλλα:… Read More ›

Παρουσίαση των επιγραφών του Μηχανισμού των Αντικυθήρων

(νεώτερη ενημέρωση 10/6/2016) Βίντεο- Διαφάνειες παραουσίασης: Οι επιγραφές του μηχανισμού των Αντικυθήρων Λασκαρίδης Πάνος , Νικολαΐδης Ευθύμιος , Μπιτσάκης Γιάννης , Τσελίκας Αγαμέμνων , Jones Alexander , Μουσάς Ξενοφών , Edmunds Αποκωδικοποίησαν τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων Τη μέχρι τώρα συνολική ανάλυση… Read More ›

To στιλέτο του Τουταγχαμών έχει εξωγήινη προέλευση

Ένα κομψό εγχειρίδιο που βρέθηκε στον τάφο του φαραώ Τουταγχαμών κατασκευάστηκε από σίδηρο που πρέπει να προήλθε από μετεωρίτη, αποκαλύπτει νέα μελέτη, επιβεβαιώνοντας τις υποψίες για την εξωγήινη προέλευση του σιδήρου που χρησιμοποιούσαν οι Αιγύπτιοι πριν από την Εποχή του… Read More ›

Σύντομη ιστορική ανασκόπηση των Φυσικών επιστημών

Οι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσογείου (Αίγυπτος), της Μεσοποταμίας (Βαβυλώνιοι) και της Κίνας ανέπτυξαν τεχνογνωσία, συνέλεξαν αστρονομικές παρατηρήσεις και καλλιέργησαν τα μαθηματικά (κυρίως τη γεωμετρία) κινούμενοι από πρακτικές ανάγκες για τις κατασκευές τους, για τη μέτρηση του χρόνου και, βεβαίως, για… Read More ›

Άραγε είχαν ατμοκίνητη αντλία οι Πτολεμαίοι;

Στο πλαίσιο της σειράς παρουσιάσεων με άξονα την Ιστορία και την Επιστήμη στο Megaron Plus, πραγματοποιήθηκε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εκδήλωση με τον τίτλο «Άραγε είχαν ατμοκίνητη αντλία οι Πτολεμαίοι;», με ομιλητές τους διακεκριμένους ακαδημαϊκούς δασκάλους Μιχάλη Τιβέριο και Θεοδόση Τάσιο…. Read More ›

Η αστρονομική μέθοδος των Βαβυλωνίων

Προσδιορισμός της θέσης του πλανήτη Δία από το εμβαδόν της γραφικής παράστασης ταχύτητας-χρόνουΟι Βαβυλώνιοι υπήρξαν οι πρώτοι άνθρωποι στην ιστορία που χρησιμοποίησαν τη γεωμετρία στην εξελιγμένη της μορφή, και μάλιστα τουλάχιστον 1400 χρόνια νωρίτερα από όσο πιστεύαμε μέχρι σήμερα, όπως… Read More ›

Η αρχαιότερη καταγραφή μεταβλητού αστέρα

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι όχι μόνο γνώριζαν το άστρο Αλγκόλ, αλλά κατέγραφαν και τις περιοδικές εκλείψεις του, σύμφωνα με μια νέα φινλανδική επιστημονική μελέτη, η οποία πάντως είναι αμφίβολο κατά πόσο θα πείσει τους πάντες σχετικά με τις προχωρημένες αστρονομικές ικανότητες… Read More ›

Mια ιστορική-επιστημολογική αποτίμηση της θεωρίας της σχετικότητας

Σε ποιο βαθμό οι πρωτοποριακές ιδέες του Αϊνστάιν επηρεάστηκαν ή ενδεχομένως περιορίστηκαν από τις ιστορικές και φιλοσοφικές αντιλήψεις της εποχής του; Ποιες ήταν οι ιστορικές-εθνικές αλλά και φιλοσοφικές προκείμενες που διευκόλυναν ή, αντιθέτως, παρεμπόδισαν την επικράτηση των σχετικιστικών ιδεών; Ο… Read More ›

Ένα σκίτσο για τον Αϊνστάιν και τη Γενική Σχετικότητα

Πριν από έναν αιώνα, τον Νοέμβριο του 1915, ο Albert Einstein δημοσίευσε την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας. Η θεωρία-ορόσημο συνήθως παρουσιάζεται ως το έργο μιας και μοναδικής ιδιοφυίας, του Αϊνστάιν. Στην πραγματικότητα είχε πολύ μεγάλη βοήθεια από φίλους και συνεργάτες,… Read More ›

Βίντεο: Η σφαίρα του Αρχιμήδη

Ένας πρώην επιμελητής του Μουσείου Επιστήμης του Λονδίνου δημιούργησε το πρώτο αντίγραφο της περίφημης σφαίρας του Αρχιμήδη, ενός μηχανισμού που έδειχνε τους πλανήτες να περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο. Κανείς όμως δεν μπορεί να είναι βέβαιος για το σχέδιο της… Read More ›

Οι Ναζί δεν γνώριζαν πως να κατασκευάσουν ατομική βόμβα

Δείγματα ουρανίου με τα οποία πειραματιζόταν τη δεκαετία του 1940 ο μεγάλος φυσικός Βέρνερ Χάιζενμπεργκ μαρτυρούν ότι η ναζιστική γερμανία δεν είχε πετύχει αυτοσυντηρούμενες αλυσιδωτές αντιδράσεις και επομένως δεν βρισκόταν κοντά στην ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, αναφέρει διεθνής ερευνητική ομάδα. Διαβάστε… Read More ›

Τι λένε οι αστρονόμοι για το πιο διάσημο φιλί;

Ότι η ώρα είναι 5:51 μμ! Αυτή είναι η χρονική στιγμή που ο ναύτης φιλάει στο στόμα μια γυναίκα στην Times Square της Νέας Υόρκης, πανηγυρίζοντας την λήξη του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, σε μια από τις πιο διάσημες φωτογραφίες του 20ου… Read More ›

Στη συμβολή των οδών Γούναρη και Βενιζέλου

… υπάρχει ακόμη η «Μεγάλη Ελλάς» Ο Δημήτριος Γούναρης (1867 – 1922)  διετέλεσε τρεις φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας. Ο Ελευθέριος K. Βενιζέλος (1864 – 1936) διετέλεσε πρωθυπουργός της Κρητικής Πολιτείας και εφτά φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας.

Οι μεγάλοι φυσικοί επιστήμονες

Η μεγάλη επανάσταση του 20ού και του 21ου αιώνα στις φυσικές επιστήμες άλλαξε την εικόνα μας για τον κόσμο. Η σχετικότητα, η κβαντομηχανική, η κοσμολογία της μεγάλης έκρηξης και οι πρόσφατες θεωρίες των χορδών και των βρόχων ανέτρεψαν εκ βάθρων… Read More ›

Ο Νεύτωνας τώρα δικαιώνεται

… στο νέο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών του Λυκείου, απ’ όπου εξαφανίζεται το μάθημα της Φυσικής Όταν πέθανε ο Νεύτωνας η ανιψιά του Catherine Barton βρήκε ένα σεντούκι που, προς μεγάλη της απογοήτευση περιείχε μόνο χαρτιά: μια τεράστια ποσότητα σημειώσεων, από… Read More ›

Τα ζάρια του Einstein και ο γάτος του Schrödinger

Στο έτος 2015 που διανύουμε, συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ανακάλυψη του Einstein, των εξισώσεων της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας. Δέκα χρόνια μετά ακολούθησε η ανακάλυψη του Schrödinger, της θεμελιώδους εξίσωσης της κβαντομηχανικής που φέρει το όνομα του. Είναι γνωστό… Read More ›

Πως υπολογίστηκε η ταχύτητα του φωτός για πρώτη φορά;

Ο Γαλιλαίος το 1638 προσπάθησε να μετρήσει την ταχύτητα του φωτός με την μέθοδο που δείχνει η παραπάνω εικόνα. Δύο πειραματιστές που κρατούσαν φανάρια βρίσκονταν σε μια μετρημένη απόσταση μεταξύ τους. Ο πρώτος ξεσκέπαζε το φανάρι του και μόλις ο δεύτερος έβλεπε το φως του… Read More ›

Ο Δίας και οι δορυφόροι του ως ουράνιο ρολόι

Τον 17ο αιώνα ο Γαλιλαίος βελτιώνοντας μια παλαιότερη εφεύρεση, κατασκεύασε ένα ισχυρό αστρονομικό τηλεσκόπιο. Με την βοήθειά του έκανε μια εξαιρετική ανακάλυψη, η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως ουράνιο ρολόι. Ανακάλυψε ότι γύρω από τον πλανήτη Δία περιφερόταν τέσσερις… Read More ›

Μεγάλη επιστήμη, ενδιαφέρουσες ζωές

Σύντομες βιογραφίες των Max Planck, Albert Einstein, Ernest Rutherford, Niels Bohr, Arthur Compton, Louis de Broglie, Erwin Schrödinger, Max Born, Werner Heisenberg, Wolfgang Pauli, Paul Dirac και Enrico Fermi Με αφορμή τη συμπλήρωση 30 χρόνων από την ίδρυσή τους, οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις… Read More ›

Η έννοια Ηλεκτρεγερτική Δύναμη

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Προβλήματα γλώσσας. Μια «δύναμη» που δεν είναι δύναμη. Η εποχή της Χημείας. 2. Βατραχοπόδαρα στη Μπολόνια. Υπάρχει και άλλος ηλεκτρισμός. 3. Αλεσάντρο Βόλτα. Γαλβανικός ηλεκτρισμός 4. Η γλώσσα. Η λέξη «μπαταρία» 5 Γαλβανικό στοιχείο. 6. Μονάδα μέτρησης της… Read More ›

Όλα τα γραπτά του Einstein

To Πανεπιστήμιο Princeton δημιούργησε έναν ιστότοπο ελεύθερης πρόσβασης στον οποίο θα περιέχονται όλα τα γραπτά του Albert Einstein (1879 – 1955). Επισκεφτείτε τον ιστότοπο πατώντας ΕΔΩ: THE COLLECTED PAPERS OF ALBERT EINSTEIN Προς το παρόν αναρτήθηκαν 2900 κείμενα του Einstein (7000… Read More ›

Ένα ντοκιμαντέρ για την κβαντική σύμπλεξη

Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε το 1985 (!) σχετικό με την κβαντική φυσική και την κβαντική σύμπλεξη. Ακούγονται μερικά από τα μεγαλύτερα μυαλά του 20ου αιώνα, όπως ο John Archibald Wheeler, John Stewart Bell, Alain Aspect και David Bohm…. Read More ›

Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων κατασκευάστηκε το 205 π.Χ. …

… επτά χρόνια μετά τον θάνατο του Αρχιμήδη Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, ο διάσημος αστρονομικός υπολογιστής που ανακαλύφθηκε το 1900 σε ένα αρχαίο ναυάγιο, είναι πιθανώς ακόμη πιο αρχαίος από τις έως τώρα εκτιμήσεις, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική μελέτη,… Read More ›

Οι New York Times και η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης

Ο Nichοlas Bakalar έψαξε (και βρήκε) στα παλιά φύλλα της εφημερίδας «The New York Times» τις πρώτες αναφορές σχετικά με την θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. To 1927, o Georges Lemaître, ένας ρωμαιοκαθολικός ιερέας και αστρονόμος από το Βέλγιο, πρότεινε μια… Read More ›

Η ανακάλυψη των ακτίνων Χ από τον Röntgen

… έγινε σαν σήμερα, στις 8 Νοεμβρίου 1895 H 8η Νοεμβρίου καθιερώθηκε ως Διεθνής Ημέρα Ακτινολογίας από το 2012 Το 1895 ο Wilhelm Röntgen εργαζόταν στο πανεπιστήμιο του Würzburg. Εμπνεόμενος από τα πειράματα του Philipp von Lenard που διερευνούσαν τη… Read More ›

Βίντεο: το πείραμα διαστολής του χρόνου με μιόνια

Ένα πείραμα που επιβεβαιώνει την πρόβλεψη της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας του Einstein Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 γυρίστηκε ένα φιλμ με τίτλο «Time Dilation – an Experiment with Mu-Meson». Πρόκειται για μια εκπαιδευτική ταινία διάρκειας 36 λεπτών περίπου,… Read More ›

Όταν η εντροπία συνάντησε την κβαντική μηχανική

Η εξίσωση για την εντροπία των Sackur- Tetrode Η εξίσωση Sackur- Tetrode που υπολογίζει την εντροπία του ιδανικού αερίου, έκανε την εμφάνισή της στις αρχές της δεκαετίας του 1910. Την απέδειξαν σχεδόν ταυτόχρονα, ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο, ο Ολλανδός Hugo Tetrode (1895-1931) σε ηλικία… Read More ›

200 χρόνια από τη γέννηση του Anders Jonas Ångström

O Anders Jonas Ångström – Άντερς Γιόνας Άνγκστρομ (1814-1874) ήταν Σουηδός φυσικός, ένας από τους πρωτοπόρους της φασματοσκοπίας, που γεννήθηκε ακριβώς πριν από 200 χρόνια στις 13 Αυγούστου του 1814. Ο Άνγκστρομ αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της έρευνάς του στα… Read More ›

H Maria Goeppert Mayer και το πρότυπο φλοιών

… στην πυρηνική φυσική Η Maria Goeppert Mayer (Μαρία Γκέπερτ-Μάγιερ) έκανε σημαντικές ανακαλύψεις σχετικά με την πυρηνική δομή, και για τον λόγο αυτό είναι η μια από τις δυο γυναίκες που βραβεύθηκαν με το Νόμπελ Φυσικής. Τον Αύγουστο του 1948,… Read More ›

Πώς οι επιστήμονες «ξεπουλήθηκαν» στο Ναζισμό

Γράφει: Βάσω Μιχοπούλου – imerisia.gr Ένας μύθος που καταρρίφθηκε τελευταία είναι ότι οι Ναζί πίεσαν ή άσκησαν βία για να υποτάξουν τους Γερμανούς επιστήμονες και τους δημοσιογράφους της επιστήμης. Περισσότερα από 60 χρόνια μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου… Read More ›

Η σημασία του να είναι σήμερα κανείς φυσικός στην Ελλάδα

(Το άρθρο που ακολουθεί με τίτλο «Η σημασία του να είναι σήμερα κανείς φυσικός στην Ελλάδα» γράφτηκε στο περιοδικό «ο φυσικός κόσμος«, τεύχος 3, Ιανουάριος 1967 από τον «καθηγητή Ω» για την στήλη «Εμείς και οι μαθηταί μας») Πολλοί ρωτούν… Read More ›

Οι μεγαλύτερες γκάφες στην σύγχρονη αστρονομία

Δέκα από τις πιο λανθασμένες εκτιμήσεις στην ιστορία της αστρονομίας συγκεντρώνει σε μία πρόσφατη δημοσίευσή του ο Άμπραχαμ Λεμπ, καθηγητής φυσικής στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Σύμφωνα με το Λεμπ το κύριο γνώρισμα πίσω από κάθε λάθος πρόβλεψη είναι η πίστη… Read More ›

Τομ Υψηλάντης: η ανακάλυψη του αντιπρωτονίου

Η προσωπική ιστορία (1928 – 2000) του Τομ Υψηλάντη [Tom (Athanasius) Ypsilantis] στην πραγματικότητα ταυτίζεται με την ιστορία της εξέλιξης της σωματιδιακής φυσικής ή τουλάχιστον με ένα μέρος της. Γεννήθηκε στο Σολτ Λέικ Σίτυ και ήταν απόγονος του Αλέξανδρου Υψηλάντη,… Read More ›

O Einstein ως επιθετικός νεανίας

O Einstein ήταν ένας απείθαρχος και επιθετικότατος φοιτητής. Κανείς από τους καθηγητές του στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης δεν του έδειχνε ιδιαίτερη εκτίμηση, και τα κατάφερε να τον αντιπαθήσει ακόμα και ο Heinrich Weber, πρωτοπόρος της ηλεκτροτεχνίας, ο μόνος που διαισθάνθηκε… Read More ›

Βίντεο: Hawking εναντίον Hoyle

Είναι γνωστό ότι ο Stephen Hawking επιθυμούσε να εκπονήσει την διδακτορική του διατριβή, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, υπό την επίβλεψη του Fred Hoyle, τον διάσημα Βρετανό αστρονόμο του οποίου η συνεισφορά υπήρξε θεμελιώδης όσον αφορά την κατανόηση της… Read More ›

Η εκτροπή του φωτός από την βαρύτητα

Η ιστορία της εκτροπής του φωτός είναι μια από τις πιο συναρπαστικές ιστορίες σε ολόκληρη την επιστήμη. Στην πραγματικότητα, έλκει τις ρίζες της στον δέκατο όγδοο αιώνα, όμως η ιστορία συνεχίζεται ακόμα στις μέρες μας. Ταξιδεύει από τα ύψη των… Read More ›

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο Ισαάκ Νεύτων

Ο Ισαάκ Νεύτων γεννήθηκε το πρωί των Χριστουγέννων του 1642 στο αρχοντικό του Woolsthorpe κοντά στο χωριό Colsterworth, έντεκα χιλιόμετρα νότια του Grantham στο Lincolnshire. Καθώς ο Γαλιλαίος, στις ανακαλύψεις του οποίου έμελλε να στηριχθεί μεγάλο μέρος της επιστημονικής πορείας… Read More ›

Philip Anderson: από την υπεραγωγιμότητα στο μποζόνιο Higgs

O Superconducting Super Collider (SSC) θα ήταν ο μεγαλύτερος επιταχυντής του κόσμου, αν το πρόγραμμα κατασκευής δεν ματαιωνόταν το 1993 εξαιτίας των προβλημάτων στην χρηματοδότησή του. Θα είχε περιφέρεια 87 χιλιομέτρων και θα μπορούσε να επιταχύνει πρωτόνια μέχρι ενέργειες 20 TeV,… Read More ›

Στο μυαλό της Χέντι Λαμάρ

(νεώτερη ενημέρωση 9/11/2015) Το σημερινό Google Doodle είναι αφιερωμένο στην Χέντι Λαμάρ (γεννήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 1914) =========================== Ομορφιά, ταλέντο και εφευρέσεις Κάποιοι θυμούνται τη Hedy Lamarr (Χέντι Λαμάρ 1913-2000), τη χολιγουντιανή σταρ σπάνιας ομορφιάς, που μεσουράνησε στον κινηματογράφο τις… Read More ›

Γαλιλαίος: Η Μάχη στην Αυγή της Σύγχρονης Επιστήμης

Ο Γαλιλαίος αποτελεί μία από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες στην ιστορία της επιστήμης. Το Ίδρυμα Ευγενίδου αποδίδει τον δικό του φόρο τιμής στον σπουδαίο μαθηματικό και αστρονόμο με τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ «Γαλιλαίος: Η Μάχη στην Αυγή της Σύγχρονης Επιστήμης»…. Read More ›

Το μήλο του Νεύτωνα

(νεώτερη ενημέρωση 14-11-2016) «Σχεδόν είκοσι έτη ταύτα εστίν αφ ου σε ουδέν άλλο ποιούντα εώρακα, ή παρά τους διδασκάλους φοιτώντα.» – Λουκιανού, Περί αιρέσεων, 741 Μιχάλης Λάμπρου – Περιοδικό QUANTUM, Μάιος / Ιούνιος 2001, τόμος 8/ Τεύχος 3 Η ιστορία… Read More ›

O μεγάλος κομήτης του 1680 …

… πάνω από το Ρότερνταμ και ο κομήτης ISON Ο κομήτης Kirch (C/1680 V1) εμφανίστηκε στον νυχτερινό ουρανό πριν από 333 χρόνια, το 1680, και ήταν ορατός ακόμη και στο φως της ημέρας. Ο κομήτης αυτός έχει μια παρόμοια τροχιά… Read More ›

Από τη ναζιστική επιστήμη στη σύγχρονη βιοτεχνολογία

Το φάντασμα της ευγονικής Υπάρχουν δύο, άλλοτε συμπληρωματικές και άλλοτε αλληλοαποκλειόμενες εκδοχές της ευγονικής: η «θετική» ευγονική οδηγεί στην ενίσχυση των επιθυμητών κληρονομικών χαρακτηριστικών, ενώ η «αρνητική» ευγονική αποβλέπει στην εξάλειψη κάποιων χαρακτηριστικών ή των φορέων τους. Αυτή η εγγενής… Read More ›

Η Φυσική των Αρίων

Το 1936 ο Philip Lenard, ομότιμος καθηγητής της φυσικής, δημοσίευσε ένα τετράτομο σύγγραμμα φυσικής, το οποίο έφερε τον τίτλο Deutsche Physik (Γερμανική φυσική). Στον πρόλογο, ο Lenard επιχειρούσε να δικαιολογήσει τον ασυνήθιστο τίτλο: «”Γερμανική φυσική;” θα ρωτήσετε. – Θα μπορούσα… Read More ›

9/8/1945: η ατομική βόμβα σκορπά τον όλεθρο στο Ναγκασάκι

Δεκάδες χιλιάδες επιζώντες, αξιωματούχοι και μέλη ξένων αντιπροσωπειών τήρησαν ενός λεπτού σιγή σήμερα, επέτειο του βομβαρδισμού της πόλης Ναγκασάκι, στις 9 Αυγούστου 1945, τρεις ημέρες μετά την ρίψη της βόμβας ουρανίου στην Χιροσίμα. Nagasaki, August 9th, 1945… pic.twitter.com/S7Cjj5X0S2 — Panh… Read More ›

Γνώριζε ή όχι πώς να κατασκευάσει μια ατομική βόμβα …

… ο πατέρας της Αρχής της Αβεβαιότητας Werner Heisenberg; Γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι ο Werner Heisenberg – ένας εκ των θεμελιωτών της Κβαντικής Φυσικής και βραβευμένος με Νόμπελ φυσικής το 1932 – εργάστηκε στο πρόγραμμα των Ναζί για την κατασκευή της… Read More ›

6 – 8 – 1945: η ατομική βόμβα σκορπά τον όλεθρο στην Χιροσίμα

Ποιοι φυσικοί βρίσκονταν πίσω από την κατασκευή της; Το Πρόγραμμα Μανχάταν ήταν ο κωδικός τίτλος του αμερικανικού προγράμματος που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου και οδήγησε στην κατασκευή των πρώτων πυρηνικών βομβών. Το σχέδιο αυτό ολοκληρώθηκε με… Read More ›

Το νετρίνο διασώζει την αρχή διατήρησης της ενέργειας

Ο Pauli προτείνει την ύπαρξη ενός άγνωστου σωματιδίου για να διασώσει τις αρχές διατήρησης  Ένα ζήτημα που απασχολούσε τον Wolfgang Pauli, το 1930, ήταν το τι συμβαίνει όταν οι πυρήνες κάποιων ατόμων διασπώνται αποβάλλοντας ηλεκτρόνια. Οι μετρήσεις των πειραματικών φυσικών… Read More ›

Η ανίκητη μηχανή Enigma

O Alan Turing, ήταν ο σπουδαίος Βρετανός μαθηματικός, που κατάφερε μαζί με την ομάδα του να «σπάσει» τους κώδικες επικοινωνίας των Ναζί, να αποκωδικοποιήσει τη διαβόητη μηχανή Enigma, στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Η δουλειά που είχαν αναλάβει ήταν… Read More ›

Τα στοιχήματα του κ. Χόκινγκ

Τα στοιχήματα με επίκεντρο επιστημονικά ζητήματα έχουν εμφανιστεί εδώ και αιώνες, και σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν βοηθήσει στη πρόοδο της επιστήμης. Το πρώτο διάσημο καταγεγραμμένο στοίχημα, έλαβε χώρα το 1684 όταν ο πασίγνωστος εκείνη την εποχή αρχιτέκτονας Christopher Wren, δήλωσε… Read More ›

Ποιος ήταν τελικά ο Νικολά Μπουρμπακί;

Ο Νικόλαος Βούρβαχης, γαλλιστί Νικολά Μπουρμπακί (Nicolas Bourbaki), υπήρξε ίσως «ο μεγαλύτερος γάλλος μαθηματικός του 20ου αιώνα» Στα βιβλία και τις δημοσιεύσεις του, αξιωματικοποιεί τα μαθηματικά, δίνει τεράστια έμφαση στη δομή και στην ακρίβεια και εισάγει νέους συμβολισμούς, επηρεάζοντας όσο… Read More ›

Παραδίδονται ιδιαίτερα μαθήματα από τον Albert Einstein

Πριν από 110 χρόνια, στις αρχές του εικοστού αιώνα ένας από τους μεγαλύτερους φυσικούς, ο Albert Einstein, σε ηλικία 21-22 ετών, αισθανόταν αποτυχημένος. Αγωνιζόταν απεγνωσμένα να βρει δουλειά ως βοηθός σε κάποιο τμήμα φυσικής ώστε να αφοσιωθεί στην έρευνά του…. Read More ›

Βίντεο: Δίολκος για 1500 χρόνια

Μια ταινία 22 λεπτών, δημιουργημένη με το σύστημα του animation (εικονοκινητική τεχνική) αναπαριστά με μοναδικό τρόπο το εξαιρετικό μνημείο τεχνικού πολιτισμού της αρχαίας Ελλάδας, τον Δίολκο: μια οδό από ξηράς για την μεταφορά πλοίων ανάμεσα στον Σαρωνικό και τον Κορινθιακό… Read More ›

Τα Μαθηματικά υδρεύουν τη Σάμο

(νεώτερη ενημέρωση 1/3/2019) Ο Ευπαλίνος (6ος αιώνας π.Χ.) ήταν Μεγαρίτης αρχιτέκτονας. Το σπουδαιότερο έργο του ήταν το Ευπαλίνειον όρυγμα στη Σάμο, μια σήραγγα μήκους περίπου 1 χλμ. και διατομής περίπου 1,75 x 1,75 μ. Κατά μήκος της σήραγγας ο Ευπαλίνος… Read More ›

Tα παιδιά της οδού Πανισπέρνα

Το περασμένο Σαββατοκύριακο η ΕΡΤ (δεν την είχαν κλείσει ακόμα – δημιουργώντας μέσα σε μια νύχτα 2900 ανέργους …) πρόβαλλε ένα ντοκιμαντέρ σχετικά με τον μεγάλο πυρηνικό φυσικό Enrico Fermi. Στο ντοκιμαντέρ γινόταν αναφορά και στα «παιδιά της οδού Πανισπέρνα»,… Read More ›

H Φυσική και οι Νέες Δικτατορίες

Στη σκιά της σβάστικας ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Helge Kragh «ΟΙ ΓΕΝΙΕΣ ΤΩΝ ΚΒΑΝΤΩΝ, Η ιστορία της Φυσικής του 20ου αιώνα», Μετάφραση: Γ. Κατσιλιέρης, 2004, εκδόσεις κάτοπτρο “…… Με την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ στη εξουσία ως καγκελαρίου… Read More ›

Vito Volterra (3/5/1860 – 11/10/1940)

O Vito Volterra γεννήθηκε σαν σήμερα, στις 3 Μαΐου του 1860 στην Ανκόνα, στην Ιταλία. To ενδιαφέρον του για τα Μαθηματικά φάνηκε πολύ νωρίς, σε ηλικία 11 ετών, όταν άρχισε να μελετά την Γεωμετρία του Legendre . Σε ηλικία 13 ετών… Read More ›

Aκούστε τη φωνή του Γκράχαμ Μπελ

Η φωνή του Alexander Graham Bell ταυτοποιήθηκε για πρώτη φορά, σε μια ηχογράφηση του 1885. Η φωνή του που ήταν καταγεγραμμένη σε έναν δίσκο από κερί, ακούγεται να λέει: «ακούστε τη φωνή μου, Alexander Graham Bell». Είναι μία από τις… Read More ›

Βίντεο: To Apollo 9 επιστρέφει στη Γη

Πριν από 44 χρόνια ακριβώς, στις 13 Μαρτίου 1969, η αποστολή Απόλλων 9 προσθαλασσώνεται βόρεια του Πουέρτο Ρίκο Η αποστολή Απόλλων 9  είχε σαν στόχο να δοκιμαστεί η σεληνάκατος για πρώτη φορά κάτω από πραγματικές συνθήκες σε τροχιά γύρω από… Read More ›

Επιβεβαιώνεται ο θρύλος της «ηλιόπετρας» των Βίκινγκ

Διαβάστε επίσης: Η επιστημονική δημοσίευση του 2011, άσκηση Φυσικής για φοιτητές το 1973 ! Πώς κατάφεραν οι Βίκινγκ να φτάσουν στην Αμερική, δεδομένου ότι δεν γνώριζαν τη χρήση της πυξίδας, και δεν έβλεπαν καν τα άστρα στο διαρκές φως του… Read More ›

Μια «ασυμμετρία» στο πείραμα του Oersted

To πρώτο βήμα-κλειδί στη διαδικασία ενοποίησης ηλεκτρισμού και μαγνητισμού, ήταν η ανακάλυψη που έκανε ο Χανς Κρίστιαν Έρστεντ (Oersted) ενώ παρέδιδε μάθημα στους φοιτητές του το 1820. Κάτω από ένα σύρμα που έδειχνε στην κατεύθυνση βορρά – νότου είχε τοποθετήσει… Read More ›

Επισκόπηση γεγονότων του 2012

Από τα επιστημονικά γεγονότα του 2012 ξεχωρίζουν η ανακοίνωση της ανακάλυψης του σωματιδίου Higgs και η προσεδάφιση του διαστημικού σκάφους Curiosity στον πλανήτη Άρη. Στη συνέχεια παρατίθενται μερικές από τις επιστημονικές ειδήσεις του 2012 που παρουσιάστηκαν στο physicsgg με χρονολογική… Read More ›

Oι εντυπώσεις του Richard Feynman από την Ελλάδα

Σάββατο 29 Ιουνίου 1980,  Royal Olympic Hotel Αγαπημένες Γκουήνιθ και Μισέλ (και Καρλ;) Αυτή είναι η τρίτη μου μέρα στην Αθήνα. Σας γράφω καθισμένος δίπλα στην πισίνα του ξενοδοχείου, με το χαρτί στα γόνατά μου επειδή τα τραπέζια είναι πολύ… Read More ›

«H Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν»

… είναι μια ταινία του βωβού κινηματογράφου, σε σκηνοθεσία των Max και Dave Fleischer, που κυκλοφόρησε το 1923 ! Τον Αύγουστο του 1922, το περιοδικό Scientific American ανακοίνωνε στους αναγνώστες του ότι γυρίστηκε μια βουβή ταινία που θα παρουσίαζε στο… Read More ›

Η Google τιμά τα 127α γενέθλια του Niels Bohr

Niels Bohr: Δανός φυσικός, από τους διαπρεπέστερους επιστήμονες του 20ου αιώνα, με σημαντικό έργο στην κατανόηση της δομής του ατόμου και την Κβαντική Φυσική. Για τα επιτεύγματά του τιμήθηκε με Νόμπελ Φυσικής το 1922. Διαβάστε επίσης: Πως μπορούμε να υπολογίσουμε την… Read More ›

Η υπόθεση των μεγάλων αριθμών του Paul Dirac

Ο Paul (Adrien Maurice) Dirac (Πολ Ντιράκ, 1902 – 1984) υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους φυσικούς του εικοστού αιώνα. Η συμβολή του Dirac στα πρώτα στάδια της κβαντικής θεωρίας ήταν τεράστια. Η εξίσωση που φέρει το όνομά του περιγράφει τη συμπεριφορά σωματιδίων… Read More ›

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων

http://youtu.be/RLPVCJjTNgk Περί τίνος πρόκειται; Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων θεωρείται ευρέως ως ένα από τα σημαντικότερα αρχαία τεχνουργήματα που έχουν ανακαλυφθεί έως σήμερα. Πρόκειται για έναν μηχανισμό με οδοντωτούς τροχούς που αποτελείται από 30 γρανάζια τοποθετημένα με πολύπλοκη διάταξη. Είναι επίσης… Read More ›

Αχιλλέας Παπαπέτρου (1907-1997)

http://vimeo.com/39466850 Διάλεξη του Prof. Dr. Dieter Hoffmann από το Max Planck for the History of Science με θέμα τον Αχιλλέα Παπαπέτρου και συγκεκριμένα, τα χρόνια από την Ελλάδα μέχρι τη Γερμανία. Την διάλεξη οργάνωσε (και συμμετείχε) ο Γιώργος Βλαχάκης στο… Read More ›

To προσωπικό αρχείο του Άλμπερτ Αϊνστάιν στο διαδίκτυο

Ιερουσαλήμ, Ισραήλ Το πλήρες αρχείο του Άλμπερτ Αϊνστάιν, το οποίο περιλαμβάνει την προσωπική αλληλογραφία του, καθώς και τα χειρόγραφα επιστημονικά σημειωματάριά του, όπου, μεταξύ άλλων, βρίσκεται για πρώτη φορά καταγραμμένη η διάσημη εξίσωση E=mc2, παρουσιάζεται online από το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο… Read More ›

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο Hertz

Επιγραμματικά, σύμφωνα με τη wikipedia, ο Χάινριχ Ρούντολφ Χερτς ή Χερτζ, (Heinrich Rudolf Hertz), (1857-1894) ήταν Γερμανός φυσικός. Ο πρώτος που πέτυχε την εκπομπή, μετάδοση και λήψη ραδιοκυμάτων. Γεννήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 1857 στο Αμβούργο, και το 1880 απέκτησε το διδακτορικό… Read More ›