Η 14η Μαρτίου και ο αριθμός π=3,14

Ο αριθμός π είναι ο λόγος του μήκους της περιφέρειας ενός κύκλου προς την διάμετρο του κύκλου

Το 1988 ο φυσικός Larry Shaw είχε την έμπνευση να συνδέσει τον αριθμό π=3,1415927…, με την ημερομηνία 3/14 ή 14 Μαρτίου. Εκείνη την εποχή εργαζόταν στο Exploratorium, ένα μουσείο για την επιστήμη και την τεχνολογία στο San Francisco, όπου καθιερώθηκε την 14η Μαρτίου να πραγματοποιούνται εορταστικές εκδηλώσεις αφιερωμένες στον αριθμό π. 
Συμπτωματικά, στις 14 Μαρτίου του 1879 γεννήθηκε στο Ulm της Γερμανίας ο Albert Einstein.

Το 2009 η 14η Μαρτίου καθιερώθηκε ως η ημέρα του αριθμού π στις ΗΠΑ και στη συνέχεια άρχισε να γιορτάζεται διεθνώς. Το έτος 2015 ανακηρύχθηκε από τον Shaw ως μια ξεχωριστή χρονιά, αφού η ημέρα του π αντιστοιχούσε στην ημερομηνία 14/3/15, και γι αυτό ονομάστηκε ως η «ημέρα π του αιώνα».
Σκοπός της ημέρας του αριθμού π σύμφωνα με τον Shaw ήταν να κάνει τα μαθηματικά πιο προσιτά και διασκεδαστικά σε όσους τα είχαν αντιπαθήσει στο σχολείο.

Το π είναι υπερβατικός αριθμός, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει πολυώνυμο με ρητούς συντελεστές του οποίου να αποτελεί ρίζα το π.
Το π είναι επίσης κανονικός αριθμός, δηλαδή είναι ένας αριθμός στον οποίο κάθε ψηφίο από το 0 έως το 9, εμφανίζεται στην απειρία των δεκαδικών του ψηφίων, με πιθανότητα 1/10, ένα οποιοδήποτε ζεύγος ψηφίων π.χ. το 39, εμφανίζεται με πιθανότητα 1/100, κάθε τρία διαδοχικά ψηφία, όπως το 257 με πιθανότητα 1/1000, κ.ο.κ….

Η πιο γνωστή προσέγγιση του αριθμού π είναι το κλάσμα 22/7=3.14 , με ακρίβεια έως το δεύτερο δεκαδικό ψηφίο.
Λιγότερο πιο γνωστή προσέγγιση είναι το κλάσμα 355/113= 3.141592 – ακρίβεια μέχρι το έκτο δεκαδικό ψηφίο (ένας εύκολος τρόπος για να θυμάται κανείς τον λόγο 355/113 είναι η ευκολομνημόνευτη αλληλουχία των αριθμών 113355, την σπάμε στην μέση 113_355 και σχηματίζουμε το κλάσμα 355/113).

Στην ελληνική γλώσσα, σύμφωνα με τον Νικόλαο Χατζιδάκι, η απομνημόνευση των πρώτων ψηφίων του π μπορεί να γίνει ως εξής:
«Αεί (3) ο (1) Θεός (4) ο (1) μέγας (5) γεωμετρεί (9)
το (2) κύκλου (6) μήκος (5) ίνα (3) ορίση (5) διαμέτρω (8)
παρήγαγεν (9) αριθμόν (7) απέραντον (9)
και (3) όν (2) φεύ! (3) ουδέποτε (8) όλον (4) θνητοί (6) θα (2) εύρωσι (6)»

Στην αγγλική γλώσσα κυκλοφορούν αρκετές εκδοχές, όπως για παράδειγμα:
«How (3) I (1) wish (4) I (1) could (5) calculate (9) pi (2)» ή «See (3), I (1) have (4) a (1) rhyme (5) assisting (9) my (2) feeble (6) brain (5), its (3) tasks (6) oft-times (8) resisting (9)» ή «Can I have a small container of coffee?» ….

Μια κομψή εξίσωση που υπολογίζει τον αριθμό π ως απειρογινόμενο είναι η εξής:

\frac{\pi}{2} = \frac{2 \cdot 2}{1 \cdot 3} \, \frac{4 \cdot 4}{3 \cdot 5} \, \frac{6 \cdot 6}{5 \cdot 7} \cdots

Ο παραπάνω τύπος αποδείχθηκε από τον John Wallis το 1655 με μια μέθοδο διαδοχικών παρεμβολών. Ας θυμηθούμε, λόγω της ημέρας, μια πιο προσφατη απόδειξη της σχέσης Wallis διαμέσου της κβαντομηχανικής (πατήστε ΕΔΩ).



Κατηγορίες:ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Ετικέτες: ,

Σχολιάστε

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.