Στο πλαίσιο της σειράς παρουσιάσεων με άξονα την Ιστορία και την Επιστήμη στο Megaron Plus, πραγματοποιήθηκε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εκδήλωση με τον τίτλο «Άραγε είχαν ατμοκίνητη αντλία οι Πτολεμαίοι;», με ομιλητές τους διακεκριμένους ακαδημαϊκούς δασκάλους Μιχάλη Τιβέριο και Θεοδόση Τάσιο.
Ο Καθηγητής Μιχάλης Τιβέριος, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, αναφέρθηκε στους μεγάλους Μαθηματικούς και Μηχανικούς της Πτολεμαϊκής Αλεξάνδρειας, και σχολίασε το ότι ένα σημαντικό μέρος της δουλειάς τους το γνωρίζουμε σήμερα στα Αραβικά, χάρις στις μεταφράσεις που έκαναν Άραβες λόγιοι, κυρίως απ’ τον 8ο έως τον 10ο αι. μ.Χ.. Τέλος, αναφέρθηκε στο σωζόμενο ποσοστό των αρχαίων κειμένων των σχετικών με την αρχαία Τεχνολογία, σε σχέση με τη συνολική παραγωγή των κειμένων αυτών.
Ο Θεοδόσης Π. Τάσιος, Καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου και επίτιμος διδάκτωρ έξι Πανεπιστημίων, υπενθύμισε ότι οι Πτολεμαίοι δεν είχαν βεβαίως τέτοιαν αντλία -διαφορετικά η βιομηχανική επανάσταση ίσως να είχε ξεκινήσει 2.000 χρόνια νωρίτερα! Ωστόσο, φαίνεται ότι κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους όλα τα μηχανολογικά στοιχεία που συνθέτουν έναν τέτοιο τύπο αντλίας ήσαν γνωστά στους Έλληνες Μηχανικούς Κτησίβιον, Φίλωνα τον Βυζάντιον και Ήρωνα τον Αλεξανδρέα.
Ο ομιλητής παρουσίασε στο κοινό τα κείμενα της Αρχαίας Ελληνικής γραμματείας τα οποία περιγράφουν τα εν λόγω μηχανολογικά στοιχεία, και επέδειξε τις αντίστοιχες μηχανές, μέσα στις οποίες τα στοιχεία αυτά λειτουργούσαν.
Κατόπιν, συνέθεσε απλώς τα στοιχεία αυτά (χωρίς καμία μεταβολή τους), ώστε να προκύψει μια ατμοκίνητη υδραντλία – αποδεικνύοντας έτσι ότι η κατασκευή της ήταν όντως εφικτή τον καιρό των Πτολεμαίων.
Στο κλείσιμο της εκδήλωσης προβλήθηκε εικονοκινητική ταινία (animation video) με όλα τα παραπάνω μηχανολογικά στοιχεία και με την τελική ατμοκίνητη αντλία να αντλεί και ν’ ανεβάζει νερό.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε την εκδήλωση (και το animation video) ΕΔΩ:http://www.blod.gr
Κατηγορίες:ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ, ΙΣΤΟΡΙΑ
physicsgg 
…που έκαναν Άραβες λόγιοι, κυρίως απ’ τον 8ο έως τον 10ο αι. π.Χ.. (μήπως εννοούμε μ.Χ.???)
Θα ήθελα να παρατηρήσω δύο ελαττώματα της ατμοκίνητης αντλίας, τα οποία δεν αναφέρονται.
Ελάττωμα 1ον: Το νερό στον λέβητα, ατμοποιείται και εξέρχεται για να δώσει κίνηση. Κατά συνέπεια, το νερό εντός του λέβητα ελαττούται. Πως αναπληρώνεται; Με άλλο ένα παρέμβυσμα που θα εισάγει νερό από την αντλία στον λέβητα; Με μια παράπλευρη δεξαμενή; Με έναν ογκωδέστατο λέβητα και κατά συνέπεια μεγαλύτερη εστία φωτιάς;
Ελάττωμα 2ον: Έστω ότι με κάποιο παρέμβυσμα, τροφοδοτούμε με νερό τον λέβητα. Το νερό όμως λόγω διαφοράς θερμοκρασίας, θα ψύχει το ήδη θερμασμένο νερό εντός του λέβητα, με αποτέλεσμα την ελάττωση της περιστροφής της σφαίρας και κατά συνέπεια της άντλησης, μέχρις του σημείου της ακινησίας. Πως λύνουμε αυτό το πρόβλημα; Μήπως με τα φυσερά που χρησιμοποιούσαν οι σιδηρουργοί της εποχής ώστε να παράγεται περισσότερη θερμική ενέργεια;
Κατά τ’ άλλα, ένα μεγάλο μπράβο στον κ. Θ. Τάσιο που παρά τα 86 χρόνια του, συνεχίζει με τον λόγο του και τα έργα του να μας συγκινεί. Ας είναι επί μακρόν ο χρόνος παραμονής του σ’ αυτόν τον ανάλγητο και μάταιο κόσμο, γιατί είναι φάρος στα σκοτάδια και οδηγός στην καταχνιά που μας περιβάλλει.