Ένα πάλσαρ στο εξώφυλλο άλμπουμ των Joy Division

joy-division-unknown-pleasures-t-shirt

Bουλευτής του κυβερνώντος κόμματος εμφανίστηκε σήμερα στη βουλή φορώντας ένα t-shirt σαν αυτό της εικόνας, προκαλώντας πολλά και ειρωνικά σχόλια τα οποία μπορείτε εύκολα να αναζητήσετε αλλού στο διαδίκτυο.

Σε πολλούς δημιουργήθηκε η απορία για το τι παριστάνει αυτή η εικόνα.

Πρόκειται για το εξώφυλλο του πρώτου άλμπουμ του γνωστού ροκ συγκροτήματος Joy Division, με τίτλο  “Unknown Pleasures”(1979). Το συγκρότημα διαλύθηκε το 1980 μετά την αυτοκτονία του Ian Curtis, αλλά θεωρείται – παρά τη μικρή χρονική του διάρκεια – ως ένα από τα σημαντικά γκρουπ στον χώρο της ροκ μουσικής.

joy division1

To γράφημα στο εξώφυλλο του δίσκου έχει άμεση σχέση με την ραδιοαστρονομία.

Δημιουργήθηκε από τον αστρονόμο Harold D. Craft στο πλαίσιο της διδακτορικής του διατριβής με τίτλο «Radio Observations of the Pulse Profiles and Dispersion Measures of Twelve Pulsars» (Σεπτέμβριος 1970). Η εικόνα δημοσιεύθηκε αργότερα στην εγκυκλοπαίδεια αστρονομίας του Καίμπριτζ απ’ όπου προέκυψε η έμπνευση για το εξώφυλλο του άλμπουμ των Joy Division.

Πρόκειται για την αναπαράσταση των ραδιοσυχνοτήτων από το πρώτο πάλσαρ που παρατηρήθηκε το 1967. Η ανακάλυψη έγινε στο ραδιοτηλεσκόπιο Καίμπριτζ από την Jocelyn Bell Burnell και τον Antony Hewish. Υπενθυμίζεται ότι η παρατηρούμενη περιοδικότητα της εκπομπής ακτινοβολίας από αυτά τα άστρα, οδήγησε αρχικά στην εξέταση του ενδεχόμενου να πρόκειται για προσπάθειες εξωγήινων να επικοινωνήσουν με άλλους πολιτισμούς. Σύντομα όμως έγινε αντιληπτό ότι πρόκειται για αστέρες νετρονίων και η περιοδικότητα της ουράνιας ραδιοπηγής οφείλεται στην ταχύτατη περιστροφή του άστρου γύρω από τον εαυτό του.

Το πάλσαρ είναι άστρο νετρονίων, εκεί όπου καταλήγει ένα άστρο όταν πεθαίνει αφού έχει εξαντλήσει τα πυρηνικά του καύσιμα και η μάζα του κυμαίνεται στο εύρος ΜΉλιου<Μ≤20·ΜΉλιου. Διαφορετικά καταλήγει σε λευκό νάνο ή μαύρη τρύπα, ανάλογα με την μάζα του.

Οι πάλσαρ περιστρέφονται ταχύτατα και εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία η οποία καταγράφεται στη Γη ως αλληλουχία περιοδικών παλμών. Το όνομα pulsar προέρχεται από την έκφραση PULSating stAR (παλλόμενος αστέρας).

Web
animation1
curve_detail

Καθώς το πάλσαρ περιστρέφεται εκπέμπει ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία στο διάστημα σαν ένας φάρος. Αλλά οι παλμοί που ανιχνεύονται είναι ακανόνιστοι, δεν έχουν την ξεκάθαρη καμπανοειδή μορφή που δείχνει η προηγούμενη κινούμενη εικόνα, αλλά την «μπερδεμένη» μορφή του εξώφυλλου “Unknown Pleasures»:

cone_shape

Πολλοί ερευνητές πρότειναν ότι οι μεταβολές στο σχήμα των παλμών μπορεί να οφείλονται στις εσωτερικές μεταβολές στον κώνο των εκπομπών. Στο επόμενο σχήμα φαίνονται μερικές εξιδανικευμένες μορφές, που θα μπορούσαν να γίνουν ακόμα πιο περίπλοκες αν ληφθούν υπόψη περισσότερες λεπτομέρειες και παρεμβολές από τον ηλιακό άνεμο.Αν και υπάρχουν διαφορές από παλμό σε παλμό, το μέσο σχήμα που προκύπτει για περίπου ένα λεπτό είναι χαρακτηριστικό για κάθε ξεχωριστό πάλσαρ.

fig537

Πως μπορούμε να «διαβάσουμε» ένα διάγραμμα σαν αυτό που περιέχεται στο εξώφυλλο του άλμπουμ των Joy Division;
Ο χρόνος για κάθε καμπύλη ξεκινά από τα αριστερά προς τα δεξιά και οι διαδοχικοί παλμοί στοιβάζονται από κάτω προς τα πάνω. Οι κορυφές παριστάνουν τα σχετικώς πιο ισχυρά ραδιοσήματα. Το συγκεκριμένο διάγραμμα παριστάνει τα δεδομένα που συλλέχθηκαν στη συχνότητα των 318 ΜHz.

animation2

H επόμενη κινούμενη εικόνα αναδεικνύει κατά κάποιο τρόπο αυτή τη διαδικασία, όχι όμως με τον ακριβή χρονισμό. Οι παλμοί προκύπτουν κάθε 1,337 δευτερόλεπτα, αλλά διαρκούν μερικά εκατοστά του δευτερολέπτου.  

Και αφού ξεκαθαρίστηκε κάπως το μυστηριώδες γράφημα στο εξώφυλλο του άλμπουμ «Unknown Pleasures» των Joy Division, ας ακούσουμε το περιεχόμενό του:

πηγή: blogs.scientificamerican.com



Κατηγορίες:ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ, ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗ, ΜΟΥΣΙΚΗ, ΡΑΔΙΟΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ

Ετικέτες: , ,

3 replies

  1. «Bουλευτής του κυβερνώντος κόμματος εμφανίστηκε σήμερα στη βουλή φορώντας ένα t-shirt σαν αυτό της εικόνας»
    όταν οι ακραίοι νεοφιλελεύθεροι θέλουν να το παίξουν προοδευτικοί θυμούνται το ροκ

  2. Θυμάμαι πόσο είχα μαγευτεί απο αυτό το εξώφυλλο καθώς άκουγα τα κομμάτια. Πολύ όμορφο άρθρο.

Σχολιάστε

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.