Συνδυάζοντας τη γλώσσα των ομάδων με αυτή της γεωμετρίας και της γραμμικής άλγεβρας, ο Μάριους Σόφους Λι (Marius Sophus Lie) δημιούργησε ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία των μαθηματικών. Στα μαθηματικά, τα πανταχού παρόντα αντικείμενα που ονομάζονται ομάδες εμφανίζουν σχεδόν… Read More ›
Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Πόσες θεμελιώδεις μονάδες χρειάζεται εντέλει η Φυσική;
Στο Διεθνές Σύστημα Μονάδων υπάρχουν επτά θεμελιώδεις μονάδες: το δευτερόλεπτο, το μέτρο, το χιλιόγραμμο, το αμπέρ, το κέλβιν, το mole και η καντέλα. Σχεδόν όλοι συμφωνούν ότι οι τέσσερις τελευταίες, αυστηρά μιλώντας, δεν είναι απαραίτητες· μπορούν να υπολογιστούν από τις… Read More ›
H θερμοκρασία των μαύρων τρυπών με απλή φυσική
Η σημαντικότερη ανακάλυψη του βρετανικού φυσικού Στίβεν Χόκινγκ ήταν ότι «οι μαύρες τρύπες δεν είναι και τόσο μαύρες», καθώς εκπέμπουν θερμική ακτινοβολία σαν να ήταν θερμά σώματα, με απόλυτη θερμοκρασία που υπολογίζεται από μια εξίσωση γνωστή ως θερμοκρασία Hawking: ,… Read More ›
Βέρνερ φον Μπράουν και απλή Φυσική
O Βέρνερ φον Μπράουν (Wernher Magnus Maximilian Freiherr von Braun, 1912-1977) ήταν Γερμανός μηχανικός με σημαντική συμβολή στη δημιουργία των βαλλιστικών πυραύλων στη ναζιστική Γερμανία και μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, στις ΗΠΑ ,στην κατασκευή των πυραύλων που θα μετέφεραν τους αστροναύτες στη Σελήνη. Το 1932,… Read More ›
Το παράδοξο του Gibbs και η «υποκειμενική» εντροπία
Δύο ιδανικά αέρια Α και Β περιέχονται σε ένα δοχείο διαχωρισμένα μεταξύ τους με ένα διάφραγμα. Τα αέρια έχουν την ίδια πίεση και θερμοκρασία και αρχικά καταλαμβάνουν όγκους VA και VB. Αφαιρώντας το διάφραγμα τα αέρια αναμειγνύονται. Όταν ολοκληρωθεί η… Read More ›
Ένα κβάντο μαγνητικής ροής
Για να παραστήσουμε ένα μαγνητικό πεδίο χρησιμοποιούμε τις (νοητές) μαγνητικές δυναμικές γραμμές, οι οποίες μας δείχνουν την μορφή του μαγνητικού πεδίου που εμφανίζεται γύρω από τους μαγνήτες ή τα ηλεκτρικά ρεύματα. Ένα χρήσιμο μέγεθος στον ηλεκτρομαγνητισμό είναι η μαγνητική ροή… Read More ›
Τα μαθηματικά πίσω από το διαδικτυακό πόκερ
Οι άνθρωποι δημιουργούν μια μοναδική διάταξη στην τράπουλα όταν την ανακατεύουν, κάτι που δεν μπορούν να κάνουν εξίσου καλά οι υπολογιστές (ακόμα) Αν έχετε ανακατέψει ποτέ μια τράπουλα, είναι σχεδόν σίγουρο πως έχετε δημιουργήσει μια μοναδική διάταξη των φύλλων της… Read More ›
Εγκώμιο στη βραδύτητα
«Σπεύδε βραδέως» έλεγε ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας Οκταβιανός Αύγουστος, εγκωμιάζοντας την ικανότητα να ενεργεί κανείς με προσοχή και σύνεση, χωρίς να βιάζεται. Μπορεί ο αυτοκράτωρ να μην είχε ιδέα για το φυσικό μέγεθος που ονομάζεται βραδύτητα, αλλά σίγουρα θα το… Read More ›
Όταν το σύμπαν είχε θερμοκρασία δωματίου
Στα πρώτα στάδια της θερμής Μεγάλης Έκρηξης, στο σύμπαν επικρατούσαν απίστευτα υψηλές θερμοκρασίες. Αλλά κατά τη διάρκεια των 13,8 δισεκατομμυρίων ετών της ιστορίας του σύμπαντός μας, ο χώρος διαστέλλεται και το σύμπαν ψύχεται. Σήμερα η θερμοκρασία του σύμπαντος είναι ελάχιστα… Read More ›
Ένα πρόβλημα φυσικής για την παραλία
Ένας κατακόρυφος αγώνας ανόδου-καθόδου, με ή χωρίς αντίσταση του αέρα Πετάμε μια μπάλα κατακόρυφα προς τα πάνω και η μπάλα επιστρέφει στο σημείο εκτόξευσης. Αν Τ είναι ο συνολικός χρόνος κίνησης όταν δεν υπάρχει αντίσταση του αέρα και Τ’ ο… Read More ›
Αβεβαιότητα στην Κοπεγχάγη
Margrethe: Ήταν ο θάλαμος νεφών που σε αποτελείωσε. Bohr: Ναι, γιατί αν αποσπάσεις ένα ηλεκτρόνιο από ένα άτομο και το οδηγήσεις μέσα σε έναν θάλαμο νεφών, μπορείς να δεις την τροχιά που αφήνει. Heisenberg: Κι αυτό είναι σκάνδαλο. Δεν θα… Read More ›
Κινηματικές εξισώσεις από την σειρά Taylor
Χρησιμοποιώντας την σειρά Taylor, θέτοντας και , προκύπτει ότι η εξίσωση της θέσης x(t) ενός κινητού, στην πιο γενική μορφή ευθύγραμμης επιταχυνόμενης κίνησης, είναι: Εισάγοντας τους συμβολισμούς της αρχικής ταχύτητας υ0, της αρχικής επιτάχυνσης α0 και των μεγεθών «jerk», «snap»,… Read More ›
Tα θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων Φυσικής 2025
Δείτε τα θέματα στο μάθημα της Φυσικής των πανελλαδικών εξετάσεων 2025 ΕΔΩ Ακολουθούν ενδεικτικές απαντήσεις:
Πόσο γρήγορα τρέχει Γη;
Η Γη περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της, περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο, κινείται μαζί με τον Ήλιο γύρω από το κέντρο το Γαλαξία μας και απομακρύνεται μαζί με τον Γαλαξία μας από τους άλλους γαλαξίες. Αν θέλετε να μάθετε πόσο… Read More ›
Η πιο γρήγορη Indian στον κόσμο
Το 1967 ο “Burt” Munro έκανε ένα ρεκόρ που δεν έχει ξεπεραστεί. Οδηγώντας μια απλή μοτοσυκλέτα Indian Scout (που την είχε τροποποιήσει ο ίδιος), στην Bonneville Salt Flats της Utah στην Αμερική, έσπασε το παγκόσμιο ρεκόρ με τελική ταχύτητα 183,58… Read More ›
Οι αλχημιστές του CERN μετέτρεψαν τον μόλυβδο σε χρυσό
Παρήγαγαν 28 pg (πικογραμμάρια) χρυσού Το όνειρο των αλχημιστών του δέκατου έβδομου αιώνα πραγματοποιήθηκε από τους φυσικούς στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN, οι οποίοι δημιούργησαν ιόντα χρυσού από μόλυβδο – αν και για ένα κλάσμα του δευτερολέπτου και με τεράστιο κόστος. Η… Read More ›
Ισορροπώντας τραπουλόχαρτα
Πάρτε μια οποιαδήποτε κανονική τράπουλα με 52 χαρτιά, και βάλτε την στο τραπέζι. Με το δάκτυλό σας μετακινείστε το πάνω χαρτί, χωρίς να μετακινήσετε κανένα άλλο. Πόσο μακριά μπορείτε να το μετακινήσετε πριν πέσει; Ή, για να το πούμε διαφορετικά… Read More ›
Ο απατεώνας και ο αφελής
Θέλω υπάλληλο για το γραφείο μου.Θέλω να γράφει σωστά χωρίς Ελληνικούρες και ορθογραφικά λάθη.Θέλω να κατανοεί ένα κείμενο και να με ρωτάει όσο γίνεται λιγότερο για το περιεχόμενό του.Να μπορεί να συντάξει κάτι στο word να το μετατρέπει σε pdf… Read More ›
Που βρίσκεται το επίκεντρο του σεισμού;
Μπορεί κανείς να αναζητήσει τα μεγέθη και τα επίκεντρα των σεισμων σε πραγματικό χρόνο ΕΔΩ:earthquake.usgs.gov ή ΕΔΩ: seismoi.gr ή ΕΔΩ: geophysics.geol.uoa.gr ΆσκησηΤα σεισμικά κύματα είναι τριών ειδών: τα διαμήκη πρωτογενή P με ταχύτητα διάδοσης στον ανώτερο φλοιό της γης υP~6… Read More ›
Ο άρρητοι αριθμοί και η απόδειξη Απερή
Είναι εκπληκτικά δύσκολο να αποδειχθεί μια από τις πιο βασικές ιδιότητες ενός αριθμού: αν μπορεί να γραφτεί ως κλάσμα. Μια νέα μέθοδος μπορεί να βοηθήσει την επίλυση αυτού του μακροχρόνιου προβήματος. Από τις πρώτες εποχές των μαθηματικών ανακαλύψεων, οι άνθρωποι… Read More ›
Τα Βολτ ή τα Αμπέρ σκοτώνουν;
Α) Προειδοποιήσεις Ας ξεκινήσουμε με τις προειδοποιητικές ταμπέλες, που τοποθετούν οι ηλεκτρολόγοι σε όλο τον κόσμο. Φαίνεται ότι η απάντηση είναι: Η τιμή της τάσης, τα βολτ (V), μπορούν να σκοτώσουν έναν άνθρωπο ή ζώο. Είναι όμως έτσι ακριβώς; Ας δούμε τον… Read More ›
Ένας φυσικός μπαίνει σε ένα μπαρ
… κάθεται σε μια θέση, βγάζει μερικά κέρματα από την τσέπη του και ελέγχει αν φτάνουν για έναν καφέ. Καθώς μετακινεί νευρικά μερικά από αυτά, παρατηρεί κάτι ενδιαφέρον: όταν κυλάει ένα νόμισμα γύρω από ένα άλλο ίσου μεγέθους, το πρώτο… Read More ›
Ένας πλανήτης από βατόμουρα
Έστω ότι με κάποιο μαγικό τρόπο μπορούσαμε να αντικαταστήσουμε όλη την ύλη που περιέχει ο όγκος της Γης με … βατόμουρα στιβαγμένα το ένα δίπλα στο άλλο. Ποιά θα ήταν τότε η εξέλιξη αυτού του νέου παράξενου πλανήτη; Αν και… Read More ›
Μια σφαίρα γεμάτη αστέρια
Το σφαιρωτό σμήνος Messier 15 Στην αστρονομία σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται μια σχετικά πυκνή συγκέντρωση βαρυτικά δεσμευμένων αστέρων που έχει σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το σφαιρωτό σμήνος Μεσιέ 15 (γνωστό και ως M15 ή NGC 7078) που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 33.600 ετών φωτός από τη Γη. Έχει… Read More ›
Η ταλάντωση μάζας δεμένης σε ελατήριο που ‘γερνάει’
Στην διάλεξη του Steven Strogatz που ακολουθεί, εξετάζεται η ταλάντωση μιάς μάζας που είναι δεμένη σε ελατήριο, του οποίου η σταθερά μειώνεται αργά σύμφωνα με την εξίσωση: , όπου . Το πρόβλημα (που λύνεται και με τη μέθοδο WKB, βλέπε… Read More ›
Διεθνής Ολυμπιάδα Φυσικής 2024
Η Ολυμπιάδα Φυσικής 2024, διεξήχθη από 21 έως 29 Ιουλίου 2024 στην πόλη Ισφαχάν του Ιράν. Τα θέματα που τέθηκαν ήταν δύσκολα, όπως για παράδειγμα το πρόβλημα που ακολουθεί: Απάντηση: Για να δείτε τα όλα τα προβλήματα και τις απαντήσεις… Read More ›
Η θερμοκρασία μιας μαύρης τρύπας
Στίβεν Χόκιγκ για όλους Φέτος συμπληρώνεται μισός αιώνας από τότε που ο Stephen Hawking έκανε την μεγαλύτερη επιστημονική του ανακάλυψη το 1974, αποδεικνύοντας θεωρητικά πως οι μαύρες τρύπες δεν είναι τόσο μαύρες, αλλά συμπεριφέρονται σαν θερμά σώματα εκπέμποντας ακτινοβολία. Συνδυάζοντας… Read More ›
Κατανοώντας τον πίνακα σκέδασης (ή S matrix)
Μετά την ανάπτυξη της κβαντικής μηχανικής, εμφανίστηκαν αρκετά προβλήματα στην κβαντική ηλεκτροδυναμική, στη θεωρία της διάσπασης β του Fermi και στις θεωρίες των πυρηνικών δυνάμεων. Στις αρχές της δεκαετίας του 1940, ο φυσικός Βέρνερ Χάιζενμπεργκ προβληματιζόταν πάνω σ΄αυτές τις δυσκολίες…. Read More ›
Ποιό ήταν το χρώμα του Σύμπαντος όταν έγινε διαφανές;
Σύμφωνα με τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης στο αρχέγονο Σύμπαν, εξαιτίας της πολύ υψηλής θερμοκρασίας που επικρατούσε, η ακτινοβολία βρίσκονταν σε ισορροπία με την ιονισμένη ύλη του σύμπαντος. Καθώς το Σύμπαν διαστελλόταν και ψυχόταν, 380.000 χρόνια μετά την Μεγάλη Έκρηξη… Read More ›
Τρεις διασκεδαστικές ερωτήσεις πιθανοτήτων
1. Σε ένα κουτί περιέχονται 100 σφαιρίδια, εκ των οποίων τα x είναι κόκκινα, ενώ τα υπόλοιπα (100-x) είναι πράσινα (το x είναι ένας άγνωστος τυχαίος αριθμός από το 0 έως το 100). Χωρίς να βλέπουμε στο εσωτερικό του κουτιού,… Read More ›
Πόσο κάνει 1 – 1 + 1 – 1 + 1 – 1 + …
Ποιά είναι τιμή του αθροίσματος 1 – 1 + 1 – 1 + 1 – 1 + 1 – 1 + …Α) 0Β) 1Γ) ½Δ) δεν ορίζεται Η ερώτηση αν και φαίνεται πολύ απλή, προβλημάτισε μερικούς από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς του… Read More ›
Ένα τεστ φυσικής για την παραλία
1. Ένα παγάκι επιπλέει σε ποτήρι με νερό. Μετά από αρκετή ώρα το παγάκι λιώνει: α. η στάθμη του νερού στο ποτήρι θα ανεβεί β. η στάθμη του νερού στο ποτήρι θα παραμείνει αμετάβλητη γ. η στάθμη του νερού στο… Read More ›
Ένα μαθηματικό τεστ για την παραλία
Να συγκρίνετε (χωρίς να χρησιμοποιήσετε αριθμομηχανές): 1. Τα ποσοστά ● 17% του 32 ● 32% του 17 2. Τα τικ-τακ ● τον αριθμό των δευτερολέπτων ενός έτους με ● τον αριθμό των ωρών μιάς χιλιετίας 3. Τα κλάσματα● 62 /… Read More ›
Πόσο γρήγορα μπορεί να τρέξει ένας άνθρωπος τα 100 μέτρα;
Το ρεκόρ όλων των εποχών στον αγώνα ταχύτητας των 100 μέτρων είναι τα 9,58 δευτερόλεπτα του Usain Bolt, που σημειώθηκε το 2009. Ποιος είναι τελικά ο ταχύτερος χρόνος στο κατοστάρι για ένα ιδανικό ανθρώπινο σώμα και ιδανικές συνθήκες αγώνα; Ξεκινώντας… Read More ›
Η «συμμετοχή» της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Διεθνή Μαθηματική Ολυμπιάδα 2024
Τα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης, AlphaProof και AlphaGeometry 2, έλυσαν τέσσερα από τα έξι προβλήματα που τέθηκαν και «πήραν» ασημένιο μετάλλιο στη Διεθνή Μαθηματική Ολυμπιάδα 2024 Δύο μοντέλα της Τεχνητής Νοημοσύνης του Google DeepMind, του ερευνητικού εργαστηρίου του τεχνολογικού γίγαντα, κατάφεραν να λύσουν… Read More ›
Ο νόμος της επαγωγής και το Α2
«Συνδέουμε τα άκρα ενός πηνίου με ένα «γαλβανόμετρο του μηδενός» ώστε να δημιουργηθεί κλειστό κύκλωμα. Τα γαλβανόμετρα είναι ευαίσθητα όργανα που μας επιτρέπουν να μετράμε μικρές εντάσεις ρεύματος. Στο γαλβανόμετρο που χρησιμοποιούμε, το μηδέν βρίσκεται στο μέσον της κλίμακας. Ο… Read More ›
Σε ποιό ύψος αρχίζει το διάστημα;
Ποιό είναι το όριο μεταξύ ατμόσφαιρας και διαστήματος; Το μέχρι τώρα όριο των 100 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης θα πρέπει πιθανώς να προσαρμοστεί στα 80 χιλιόμετρα. Ζούμε στην επιφάνεια της Γης, θωρακισμένοι από το κενό του διαστήματος με… Read More ›
Ποιό ήταν το ευκολότερο ερώτημα στη Φυσική των Πανελλαδικών Εξετάσεων 2024;
Προφανώς το ερώτημα Γ2 του τρίτου θέματος! Γιατί είναι το ευκολότερο; Διότι είναι το πρώτο πράγμα που μαθαίνει κάποιος που αποφασίζει να εμβαθύνει στην έννοια «κύμα», μια από τις πιο βασικές έννοιες της φυσικής. Με την απόδειξη αυτή ξεκινά την… Read More ›
Tα θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων Φυσικής 2024
Δείτε τα θέματα στο μάθημα της Φυσικής των πανελλαδικών εξετάσεων 2024 ΕΔΩ: (νεώτερη ενημέρωση)ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2024 από την ΕΕΦΜελετώντας τα θέματα του μαθήματος ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ, στις ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ, παρατηρούμε ότι προέρχονται από μεγάλο εύρος της εξεταστέας ύλης… Read More ›
Η Φυσική στα θέματα των Πανελλαδικών εξετάσεων
(νεώτερη ενημέρωση)1. Στα σημερινά (6/6/2024) θέματα της Χημείας (αν με βαριά καρδιά αφήσουμε κατά μέρος τις ερωτήσεις Α1, Α4, Β1 που αναφέρονται σε τροχιακά και ενθαλπία), οι ερωτήσεις Α5 και Β4 είναι ξεκάθαρα ερωτήσεις Φυσικής: 2. Στο μάθημα Ηλεκτροτεχνία 2… Read More ›
Γάτες και Ελεύθερη Βούληση
Από την ελεύθερη πτώση μιας γάτας στην ελεύθερη βούληση Αν θεωρήσουμε ότι μια γάτα είναι ένα απομονωμένο μηχανικό σύστημα που διέπεται από την συμμετρία αντιστροφής του χρόνου της Νευτώνειας δυναμικής, τότε η ικανότητά της να προσγειώνεται στα πόδια της μετά… Read More ›
Να δείξετε ότι: 1 x 2 x 3 x 4 x … = √(2π)
H απλή μαθηματική λογική μας λέει ότι το απειρογινόμενο , προφανώς τείνει στο άπειρο. Όμως, κάποιοι ισχυρίζονται ότι μερικές φορές ισούται και με την τετραγωνική ρίζα του 2π, (για παράδειγμα, δείτε εδώ την εξ. 7) Θα μπορούσε λοιπόν κανείς, βλέποντας… Read More ›
Το μέγεθος του σύμπαντος υπερβαίνει τα όρια της ανθρώπινης αντίληψης
…. όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι το σύμπαν είναι πέρα από την κατανόησή μας Το σύμπαν είναι μεγάλο. Αλλά πόσο μεγάλο είναι το «μεγάλο»; Αυτό είναι σχετικό. Όταν ένας αστρονόμος λέει ότι κάτι είναι κοντά, μπορεί να εννοεί μερικά εκατομμύρια χιλιόμετρα (αν… Read More ›
Ένας διαγωνισμός με γενικές γνώσεις
Ο Γιάννης έγραψε θέματα για έναν διαγωνισμό γενικών γνώσεων. Μουσική, Κινηματογράφος, Μυθολογία, Ιστορία, Λογοτεχνία, Γεωγραφία. Ουδείς κατάλαβε πλήρως τις προθέσεις του. Έκανε πλάκα; Ήθελε να δείξει πως οι περισσότεροι με πτυχία και διδακτορικά είναι απαίδευτοι;Ήθελε να κλονίσει την πίστη μας… Read More ›
Το εμβαδόν κάτω από το τόξο της κυκλοειδούς καμπύλης
Η κυκλοειδής καμπύλη εμφανίστηκε το 1696 σε ένα πρόβλημα του Johann Bernoulli που ζητούσε να προσδιοριστεί το είδος της καμπύλης την οποία πρέπει να διαγράψει ένα υλικό σημείο που κινείται χωρίς τριβές υπό την επίδραση του βάρους του, έτσι ώστε, ξεκινώντας… Read More ›
Δημόκριτος και Οργανική Χημεία
Ο Δημόκριτος παρότι στην πραγματικότητα ήταν σύγχρονος του Σωκράτη, θεωρείται «προσωκρατικός» φιλόσοφος. Σχεδόν κανένα από τα γραπτά του Δημόκριτου δεν έχει διασωθεί. Ότι γνωρίζουμε γι αυτόν προέρχεται από άλλους φιλοσόφους, όπως τον Αριστοτέλη, που τον αναφέρουν για να τον επικρίνουν…. Read More ›
Το Πρόβλημα των Τριών Σωμάτων
… και η παραδειγματική τιμωρία ενός φυσικού Χθες, το Netflix έκανε επίσημα την πρεμιέρα του «The Three-Body Problem», μια σειρά βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας του Κινέζου συγγραφέα Liu Cixin («Το πρόβλημα των τριών σωμάτων» εκδόσεις SEΛINI). Η εναρκτήρια… Read More ›
Ένα μικρό βήμα προς την κβαντική βαρύτητα
Mετρήθηκε βαρυτική έλξη ίση με 0,00000000000000003 Newton Η βαρύτητα διαφέρει από τις τρεις άλλες γνωστές θεμελιώδεις δυνάμεις (ηλεκτρομαγνητική, ασθενής πυρηνική και ισχυρή πυρηνική) επειδή περιγράφεται καλύτερα ως μια καμπυλότητα του χωροχρόνου. Γι αυτό το λόγο ‘αντιστέκεται’ στην ενσωμάτωσή της στην κβαντική… Read More ›
Ο μύθος της υπεριώδους καταστροφής
Ένας από τους πιο αγαπημένους μύθους στην κβαντική ιστορία, είναι ότι εφόσον η προσπάθεια των Rayleigh-Jeans να εξηγήσουν την ακτινοβολία του μέλανος σώματος σύμφωνα με την κλασσική μηχανική αποτύγχανε παταγωδώς στα μικρά μήκη κύματος (η επονομαζόμενη υπεριώδης καταστροφή), ήταν αυτή η αποτυχία… Read More ›
Να υπολογιστεί το γαλάζιο εμβαδόν
Να υπολογιστεί το – σχετικό με την σημερινή ημέρα – μπλε εμβαδόν (δείτε τις απαντήσεις ΕΔΩ). Τι το σημαντικό έχει η σημερινή μέρα;1. Σαν σήμερα, στις 14 Φεβρουαρίου του 1982 η πειραματική διάταξη που είχε στήσει ο νεαρός πειραματικός φυσικός… Read More ›
Μια μερική έκλειψη Ηλίου στον Άρη
Στις 8 Φεβρουαρίου το διαστημικό όχημα της NASA Perseverance κατέγραψε με 57 διαδοχικές φωτογραφίες της κάμερας Mastcam-Z, μια μερική έκλειψη Ηλίου από τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Άρη, τον Φόβο. Στο βίντεο που προέκυψε από τις 57 φωτογραφίες βλέπουμε το πέρασμα… Read More ›
Ο αριστοτελικός νόμος της κίνησης
Θα εξετάσουμε την αριστοτελική φυσική της κίνησης για τα γήινα σώματα. Ο Αριστοτέλης έλεγε ότι σε κάθε είδους κίνηση υπάρχουν δυο βασικοί παράγοντες: η κινούσα δύναμη, την οποία συμβολίζουμε με F, και η αντίσταση, την οποία συμβολίζουμε με R. Σύμφωνα… Read More ›
Τι ενδιαφέρον κρύβει το 2024;
Mπορεί το 2024 ημερολογιακά είναι να είναι δίσεκτο έτος, μαθηματικά όμως, εκτός από άρτιος αριθμός είναι: ευγενής αριθμός διότι εκφράζεται ως το άθροισμα δύο τουλάχιστον διαδοχικών φυσικών αριθμών, για παράδειγμα είναι iban αριθμός διότι όταν γράφεται με λέξεις στα αγγλικά «two… Read More ›
Οι 7 χριστουγενιάτικοι γρίφοι από την μυστική υπηρεσία της Βρετανίας
… για τα μικρά παιδιά Η Government Communications Headquarters (GCHQ), η μεγαλύτερη υπηρεσία πληροφοριών του Ηνωμένου Βασιλείου, δημοσίευσε την ετήσια χριστουγεννιάτικη κάρτα της, με μια σειρά γρίφων που απευθύνονται στα νεότερα μυαλά της Βρετανίας. Η φετινή πρόκληση είναι η πιο… Read More ›
Αν όλο το νερό της Γης χωρούσε σε 100 κουβάδες
… τότε: Ερώτηση: Σύμφωνα με τα δεδομένα της παραπάνω εικόνας, αν λιώσουν όλοι οι πάγοι της Γης, πόσα μέτρα θα ανυψωθεί η στάθμη των ωκεανών; Απάντηση:Παρατηρούμε ότι η ποσότητα του νερού στους παγετώνες είναι ίση με το 2% της ποσότητας… Read More ›
Οι 4 + 1 κινήσεις της γης
Έχετε σκεφτεί ότι: Γυρίζουμε γύρω από τον ήλιο με 107.000 km/h, γύρω απο τη γη με 1500 km/h, η μετάπτωση του άξονα περιστροφής της γης μας περιστρέφει αργά κυκλικά στην επιφάνεια ενός κώνου με αποτέλεσμα σε 14000 χρόνια ζωή νάχουμε… Read More ›
Μερική έκλειψη Σελήνης, 28 Οκτωβρίου 2023
Το Σάββατο 28 Οκτωβρίου, εκτός από την επέτειο του ΟΧΙ, θα έχουμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε μια μερική έκλειψη Σελήνης. Το φαινόμενο, θα ξεκινήσει στις 21:01 καθώς η Σελήνη θα εισέρχεται στην παρασκιά της Γης και δεν θα είναι εύκολα αντιληπτό στο… Read More ›
Ο χρόνος μεταξύ δύο κρούσεων
Το κίτρινο υπόβαθρο ανεβαίνει με σταθερή ταχύτητα 1 m/s με την συνδρομή ίσωςκάποιου μηχανισμού. Είναι λείο και ελαστικό. Το ελαστικό πράσινο μπαλάκι πέφτει και όταν έρχεται σε επαφή με το υπόβαθρο έχει ταχύτητα 4 m/s. Πόσος χρόνος μεσολαβεί μεταξύ δύο… Read More ›
Μεγάλοι ατομικοί πυρήνες και αστέρες νετρονίων
Πρόκειται για το δεύτερο θεωρητικό πρόβλημα που τέθηκε στην Διεθνή Ολυμπιάδα Φυσικής του 2023: ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ δείτε όλα τα θέματα της Διεθνούς Ολυμπιάδας Φυσικής του 2023 (και τις λύσεις τους) ΕΔΩ: http://physicsmentor.gr/?p=1779
Γιατί το το συν(1°) είναι άρρητος αριθμός;
Μια πολύ γρήγορη απόδειξη Eφόσον συν(No+1o) + συν(No–1o)=2 συν(1o)συν(No), για Ν=1 προκύπτει ότι:συν(2o)=2συν2(1o)–1. Αν υποθέσουμε ότι το συν(1o) είναι ρητός αριθμός, τότε αποδεικνύεται επαγωγικά ότι όλα τα συν(No) για Ν≥1 θα είναι ρητοί αριθμοί. Επομένως και το συν(30o)= θα έπρεπε… Read More ›
Η θερμοδυναμική λύση μιας κλασικής ανισότητας
Ποιό είναι μεγαλύτερο, το eπ ή το πe; H απάντηση μπορεί να δοθεί χρησιμοποιώντας … τον 2ο νόμο της θερμοδυναμικής! Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να απαντηθεί το παραπάνω ερώτημα (για παράδειγμα, δείτε: Μια οπτική αποδειξη της ανισότητας πe < eπ ή… Read More ›
Η καμπύλη του συντονισμού και ο χρόνος ζωής των σωματιδίων
Πως η αβεβαιότητα στην ενέργεια ενός σωματιδίου προσδιορίζει με εξαιρετική ακρίβεια τον χρόνο ζωής ασταθών σωματιδίων Υπάρχουν σωματίδια που ζουν αιώνια ή για να το πούμε διαφορετικά, ο χρόνος ζωής τους είναι μεγαλύτερος από την ηλικία του σύμπαντος, όπως για… Read More ›
Ισόχρονη χορδή
Πάνω σε ένα οριζόντιο επίπεδο στερεώνουμε μία κυκλική στεφάνη κέντρου Κ και ακτίνας R, με το επίπεδό της κατακόρυφο. Η διάμετρος ΑΒ είναι κατακόρυφη με το σημείο Α να είναι το ανώτερο σημείο της στεφάνης, όπως φαίνεται στο σχήμα. Στερεώνουμε το… Read More ›
Τι θα πίνατε; έναν χυμό μπανάνας ή ένα ποτήρι νερό από τη Φουκουσίμα;
Φουκουσίμα: Κάτω από το όριο η συγκέντρωση ραδιενέργειας στη θάλασσα, λέει το Τόκιο Έλεγχοι στο θαλασσινό νερό κοντά στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα δεν ανίχνευσαν ραδιενεργές ουσίες, υποστηρίζουν οι αρχές της Ιαπωνίας. Αυτό ανακοίνωσε την Κυριακή το υπουργείο Περιβάλλοντος της Ιαπωνίας,… Read More ›
Πόσα χιλιόμετρα διανύουμε κατά την διάρκεια της ζωής μας;
Περίπου 1,5 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα! Ας ξεκινήσουμε με την απόσταση που διανύει ένας άνθρωπος καθώς μετακινείται στην επιφάνεια της Γης για την δουλειά του, τα ταξίδια αναψυχής του κλπ. Προσεγγιστικά, αυτή η απόσταση εκτιμάται στα 50.000 έως 80.000 χιλιόμετρα κατά τη… Read More ›
Ο θόλος του Norton: Η απροσδιοριστία στη νευτώνεια φυσική;
Θα εκτελέσουμε – επιστρατεύοντας την φαντασία μας – το εξής πείραμα: Ισορροπούμε στην κορυφή ενός ημισφαιρικού λείου θόλου μια σημειακή μάζα. Δεν υπάρχει αέρας ή κάποια άλλη αιτία που θα μπορούσε να ασκήσει κάποια επιπλέον δύναμη. Σε μια τέτοια περίπτωση… Read More ›
Το αυτοπαρατηρούμενο σύμπαν και το Γ θέμα φυσικής
… των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων Γνωστοί φυσικοί, όπως Eugene Wigner και ο John Archibald Wheeler προβληματιζόμενοι με τα θεμέλια της κβαντικής θεωρίας, υποστήριζαν πως δεν αρκεί μόνο η μετρητική συσκευή για να αποκτήσει νόημα η θεωρία, αλλά και η ίδια… Read More ›
Tα θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων Φυσικής 2023
Δείτε τα θέματα στο μάθημα της Φυσικής (;) των πανελλαδικών εξετάσεων 2023 ΕΔΩ: Ακολουθούν ενδεικτικές τηλεγραφικές απαντήσεις: Και συνεχίζεται η παράδοση των τελευταίων ετών με ένα ακόμα αντιαισθητικά απεχθές 4ο θέμα «Φυσικής», σκοπός του οποίου είναι να κάνει τους μαθητές… Read More ›
‘Μερικές’ ερωτήσεις Φυσικής στα θέματα Ηλεκτροτεχνίας
… των σημερινών πανελλαδικών εξετάσεων των ΕΠΑΛ Κι αν χτες, στις πανελλαδικές εξετάσεις των Γενικών Λυκείων τα θέματα της Χημείας περιείχαν μερικές ερωτήσεις καθαρής Φυσικής, στο σημερινό μάθημα της Ηλεκτροτεχνίας των ΕΠΑΛ, ΟΛΑ τα θέματα μπορούν να απαντηθούν με γνώσεις… Read More ›
Μερικές ερωτήσεις Φυσικής στα θέματα Χημείας
… των σημερινών πανελλαδικών εξετάσεων Οι παρακάτω ερωτήσεις μπορούν να απαντηθούν με γνώσεις Φυσικής: Θα μπορούσε να πεί κανείς πως περιέχονται κι άλλες ερωτήσεις φυσικής στα θέματα της χημείας … αν θεωρήσει την χημική ισορροπία ως κεφάλαιο της θερμοδυναμικής 😉… Read More ›
Η Αφροδίτη ως UFO
Αν χτες βγήκατε για βόλτα μετά τη δύση του ήλιου και έτυχε να στρέψετε το βλέμμα σας χαμηλά προς τον δυτικό ουρανό, θα είδατε να αιωρείται ένα εκπληκτικά λαμπερό «αντικείμενο». Ήταν ελικόπτερο, σουπερνόβα ή UFO;Τίποτε από αυτά. Ήταν ο πλανήτης… Read More ›
Βαρυτικές μηχανές και άλλες «προφητείες»
… του Φρίμαν Ντάισον Ως βαρυτική μηχανή ορίζεται μια κατάλληλη διάταξη μαζών της οποίας η βαρυτική δυναμική ενέργεια μπορεί να μετατραπεί σε ωφέλιμο έργο. Θα μπορουσε να πει κανείς ότι οι νερόμυλοι, τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια ή το φιλόδοξο υποβοηθητικό σύστημα… Read More ›
Πώς υπολογίζεται η «μισή» παράγωγος της συνάρτησης f(x)=x
Έχει νόημα η μισή παράγωγος της συνάρτησης f(x)=x, δηλαδή μια έκφραση της μορφής ; Θα ξεκινήσουμε με την συνάρτηση , παραγωγίζοντάς την διαδοχικά: Χρησιμοποιώντας την γενίκευση του παραγοντικού με την συνάρτηση γάμμα , παίρνουμε: Θέτοντας και προκύπτει: και δεδομένου ότι… Read More ›
Η τροχιά ενός ‘εμφιαλωμένου’ βορείου πόλου
Τα βιβλία φυσικής χρησιμοποιούν την έννοια των μαγνητικών δυναμικών γραμμών για να οπτικοποιήσουν το μαγνητικό πεδίο, ώστε να γίνουν κατανοητά φυσικά μεγέθη όπως η ένταση και η ροή του μαγνητικού πεδίου (το ίδιο ισχύει και για τις δυναμικές γραμμές του… Read More ›
Κβαντομηχανική ελεύθερη πτώση
Ένα από τα απλούστερα και σημαντικότερα προβλήματα της κλασικής φυσικής, είναι η μελέτη της κίνησης μιας μπάλας μάζας m που αφήνεται να πέσει ελεύθερα από ύψος H και ανακλάται ελαστικά από το οριζόντιο επίπεδο έδαφος. Aν g είναι η σταθερή… Read More ›
Το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο χωρίς φωτόνια
Η θεωρητική ερμηνεία των πειραματικών δεδομένων του φωτοηλεκτρικού φαινομένου είναι ένα πολύ δύσκολο πρόβλημα, αν δεν είμαστε υποψιασμένοι εκ των προτέρων για την σωματιδιακή φύση του φωτός. Υποψιασμένος ήταν και ο Einstein (από τον Planck) όταν ερμήνευε το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο…. Read More ›
Η κυματική φύση της σκοτεινής ύλης
Η σκοτεινή ύλη θα μπορούσε να αποτελείται από σωματίδια με τόσο μικρή μάζα, ώστε να κυριαρχεί η κυματική φύση τους Αν και οι κινήσεις των γαλαξιών μας δίνουν ενδείξεις ότι η σκοτεινή ύλη σίγουρα υπάρχει, μέχρι σήμερα οι επιστήμονες δεν… Read More ›
Τα ξεχασμένα πειράματα οριζόντιας βολής του Λεονάρντο ντα Βίντσι
Απεικονίζουν την ελεύθερη πτώση ως ομαλά επιταχυνόμενη κίνηση Οι ερευνητές Morteza Gharib, Chris Roh και Flavio Noca σε ένα άρθρο που δημοσίευσαν στο περιοδικό Leonardo, μελετώντας ένα από τα σημειωματάρια του Λεονάρντο ντα Βίντσι δείχνουν ότι ο Ιταλός πολυμαθής είχε… Read More ›
Η προέλευση της αρχής της αβεβαιότητας
Για να εντοπίσουμε την θέση ενός αντικειμένου παρατηρώντας το, πρέπει να το φωτίσουμε. Να ρίξουμε πάνω του φωτόνια, μερικά από τα οποία αφού προσκρούσουν στο αντικείμενο, θα ανακλαστούν και θα φτάσουν στα μάτια μας. Το φως, αν και σπάνια το… Read More ›
Εναντίον της ερμηνείας «σκάσε και υπολόγιζε»
ή με άλλα λόγια εναντίον της ερμηνείας της Κοπεγχάγης Η πλειοψηφία των φυσικών θεωρούσε ότι εφόσον οι κανόνες που βάζει η κβαντική θεωρία κάνουν επιτυχείς προβλέψεις, τότε δεν υπάρχει λόγος να εξηγήσουμε γιατί αυτοί οι πρακτικοί κανόνες λειτουργούν σωστά. Γιατί… Read More ›
Κυκλώματα και μιγαδικοί αριθμοί
Τα τρία βασικά στοιχεία που εμφανίζονται στα κυκλώματα εναλλασσομένου ρεύματος είναι: ο ωμικός αντιστάτης R, ο πυκνωτής χωρητικότητας C και το πηνίο με συντελεστή αυτεπαγωγής L. Το καθένα από αυτά τα στοιχεία «δυσκολεύει» με τον δικό του τρόπο τη ροή… Read More ›
Αστρολογία: Η επίδραση των άστρων στις ζωές μας
Ένα ανύπαρκτο φαινόμενο με ανύπαρκτη επιστημονική βάση Πόσες φορές μικρότερη είναι η βαρυτική δύναμη που μας ασκούν διάφορα ουράνια σώματα σε σχέση με τη γήινη βαρύτητα:Ήλιος <-> Χίλιες φορές μικρότερη από την γήινη βαρύτηταΣελήνη <-> Εκατομμύρια φορές μικρότερη από τη… Read More ›
Το μυστήριο του σπιν
Σύμφωνα με τα σχολικά βιβλία «ο κβαντικός αριθμός του σπιν ενός ηλεκτρονίου καθορίζει την ιδιοπεριστροφή του ηλεκτρονίου…. Σε κάθε τροχιακό δε μπορούμε να έχουμε περισσότερα από δύο ηλεκτρόνια και επιπλέον το ένα περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του αντίθετα από… Read More ›
Εκπέμπει νετρόνια η Σελήνη;
Κάθε πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα βομβαρδίζεται συνεχώς με τα πρωτόνια των κοσμικών ακτίνων. Η Σελήνη δεν έχει ατμόσφαιρα, επομένως αυτά τα πρωτόνια βομβαρδίζουν ανενόχλητα την σεληνιακή επιφάνεια αλληλεπιδρώντας με τους πυρήνες των πετρωμάτων που συνιστούν το σεληνιακό έδαφος. Έτσι… Read More ›
Πού βρίσκεται το μέγιστο στο φάσμα μέλανος σώματος;
Το 1893 ο Γερμανός Wilhelm Wien (Νόμπελ Φυσικής 1911) απέδειξε χρησιμοποιώντας κλασική θερμοδυναμική, αυτό που είχε ήδη παρατηρήσει ποιοτικά ο Αμερικανός Samuel Langley: ότι το μήκος κύματος στο οποίο εκπέμπεται η περισσότερη ποσότητα ακτινοβολίας ενός θερμού (μέλανος) σώματος είναι αντιστρόφως… Read More ›
Ένα σχοινί κρέμεται από ελικόπτερο
Ένα ελικόπτερο πετάει οριζόντια με σταθερή ταχύτητα. Ένα εύκαμπτο (μή εκτατό) ομοιόμορφο σχοινί κρέμεται από το ελικόπτερο. Η αντίσταση του αέρα δεν είναι αμελητέα. Ποιό από τα παρακάτω σχήματα θα πάρει το σχοινί καθώς το ελικόπτερο θα κινείται προς τα… Read More ›
Η πρώτη φορά που ο άνθρωπος άλλαξε την τροχιά ενός αστεροειδούς!
Πριν από δυο εβδομάδες η NASA καθοδήγησε ένα διαστημόπλοιο έτσι ώστε να συντριβεί σε έναν μικρό αστεροειδή που ονομάζεται Δίμορφος. O Δίμορφος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από έναν μεγαλύτερο αστεροειδή, τον Δίδυμο. Η εν λόγω αποστολή της NASA αναφέρεται επίσημα… Read More ›
Το ενεργειακό παράθυρο Gamow
Στο εσωτερικό των άστρων πραγματοποιούνται πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης, όπως συνέβη και κατά την διάρκεια των πρώτων λεπτών μετά την Μεγάλη Έκρηξη. Για να συμβεί μια πυρηνική αντίδραση σύντηξης πρέπει δύο πυρήνες να έρθουν πολύ κοντά ώστε οι ελκτικές ισχυρές πυρηνικές… Read More ›
Οι τελευταίες εικόνες του DART πριν την πρόσκρουσή του με τον Δίμορφο
… και η καταγραφή της πρόσκρουσης από γήινα τηλεσκόπια! (νεώτερη ενημέρωση) Η αποστολή DART της NASA πραγματοποίησε με επιτυχια την πρώτη δοκιμή πλανητικής άμυνας με σκοπό την εκτροπή αστεροειδούς. Το διαστημικό σκάφος της NASA, DART συγκρoύστηκε με τον αστεροειδή Δίμορφο (*),… Read More ›
Τα θέματα Φυσικής στις πανελλαδικές εξετάσεις του 1974
Οι πανελαδικές εξετάσεις το 1974 πραγματοποιήθηκαν με καθυστέρηση (από τις 30 Αυγούστου έως στις 13 Σεπτεμβρίου) εξαιτίας της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο και της γενικής επιστράτευσης που επακολούθησε, συμπεριλαμβάνοντας πολλούς καθηγητές δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης. Στο βίντεο που ακολουθεί πρακολουθούμε… Read More ›
Νέο παγκόσμιο ρεκόρ έντασης μαγνητικού πεδίου
Η Κινεζική Ακαδημία Επιστημών ανακοίνωσε ότι ένας υβριδικός μαγνήτης στην Εγκατάσταση Σταθερού Υψηλού Μαγνητικού Πεδίου(SHMFF)στην πόλη Χεφέι πέτυχε νέο παγκόσμιο ρεκόρ έντασης σταθερού μαγνητικού πεδίου, παράγοντας ένα σταθερό μαγνητικό πεδίο έντασης 45,22 Τέσλα στις 12 Αυγούστου [αν και το 2019 είχαν παραχθεί 45,5 Tesla… Read More ›
Ένα κυματοπακέτο με πολλές συνιστώσες
Η μελέτη του κυματοπακέτου που προκύπτει από την επαλληλία πολλών αρμονικών κυμάτων, μπορεί να μας οδηγήσει στην απόδειξη του θεωρήματος εύρους ζώνης – το «κλασικό ανάλογο» της αρχής αβεβαιότητας του Χάιζενμπεργκ. Αρχικά θα προσεγγίσουμε την επαλληλία n αρμονικών κυμάτων με… Read More ›
Το θεώρημα εύρους ζώνης και η αρχή της αβεβαιότητας
Η αρχή της αβεβαιότητας του Χάιζενμπεργκ είναι συνέπεια της αρχής του κυματοσωματιδιακού δυϊσμού της ύλης. Σύμφωνα με αυτή ένα σωματίδιο με απόλυτα καθορισμένη ορμή – και επομένως με αβεβαιότητα στην ορμή , είναι ταυτόχρονα και ένα κύμα με καθορισμένο μήκος… Read More ›
Μια κλασική προσέγγιση της εξίσωσης διαστολής του σύμπαντος
Ταχύτητα διαφυγής και διαστολή του σύμπαντος Ένα κλασικό πρόβλημα απλής φυσικής είναι ο προσδιορισμός της ταχύτητας διαφυγής υδ ενός σώματος που εκτοξεύεται από την επιφάνεια ενός σφαιρκού και ομογενούς πλανήτη (χωρίς ατμόσφαιρα). Και όταν λέμε ταχύτητα διαφυγής εννοούμε την αρχική… Read More ›
Βομβαρδισμός από ρεκόρ «μετατοπίσεων προς το ερυθρό»
… εξαιτίας των παρατηρήσεων του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb Αναμένεται ένα κύμα επιστημονικών δημοσιεύσεων που θα καταρρίπτουν διαδοχικά το ρεκόρ του ‘αρχαιότερου γαλαξία‘, χρησιμοποιώντας τα νέα στοιχεία που συλλέγει το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb. Ήδη σε πρόσφατες δημοσιεύσεις οι αστρονόμοι… Read More ›
Κινητική ενέργεια: Νεύτωνας εναντίον Αϊνστάιν
Σύμφωνα με τη Νευτώνεια φυσική η κινητική ενέργεια υπολογίζεται από την εξίσωση: Όμως ο Αϊνστάιν βρήκε μια τελείως διαφορετική εξίσωση για την κινητική ενέργεια(*): ή Η εξίσωση (2) θα προβληματίζει από φέτος μαθητές και καθηγητές της Γ’ Λυκείου, μετά από… Read More ›
Μια άσκηση Φυσικής για το διαστημικό τηλεσκόπιοJames Webb
Ένα από τα θέματα της 52ης Διεθνούς Ολυμπιάδας Φυσικής Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (12 Μονάδες) Το θέμα αυτό αφορά στη Φυσική που σχετίζεται με τη λειτουργία του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb. Αρχικά, ακτινοβολία από έναν αστέρα, προσπίπτει στο πρωτεύον… Read More ›
Με τι ισοδυναμούν τα 13,6 TeV του LHC;
Μετά από τρία χρόνια διακοπής της λειτουργίας του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (Large Hadron Collider – LHC) προκειμένου να συντηρηθεί και να αναβαθμιστεί, ο επιταχυντής επαναλειτουργεί εγκαινιάζοντας τη νέα περίοδο συλλογής δεδομένων (LHC Run 3). Οι συγκρούσεις των πρωτονίων θα γίνονται… Read More ›
Τεχνητή νοημοσύνη λύνει ασκήσεις φυσικής και μαθηματικών
«Ένας ομογενής δίσκος ξεκινώντας από την ηρεμία, κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει σε κεκλιμένο επίπεδο. Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, ποιο κλάσμα της συνολικής κινητικής ενέργειας του δίσκου είναι περιστροφική κινητική ενέργεια; (A) 1/4 (B) 1/3 (C) 1/2 (D) 2/3 Ποιά… Read More ›
Τι γνωρίζετε για το σωματίδιο Ηiggs;
Στις 4 Ιουλίου συμπληρώνονται 10 χρόνια από την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs. Έχουν γραφτεί τόσο πολλά που κάποιοι θεωρούν ότι ξέρουν σχεδόν τα πάντα γι αυτό. Εσείς τελικά πόσο ειδήμονας γίνατε σχετικά με το Higgs; Για να το βρείτε κάντε… Read More ›
Η εκδίκηση (της αρχής αβεβαιότητας) του Χάιζενμπεργκ
Την άνοιξη του 1923, ο Βέρνερ Χάιζενμπεργκ επέστρεφε στο Μόναχο από το Γκέτιγκεν προκειμένου να ολοκληρώσει τη διδακτορική του διατριβή: είχε ακολουθήσει ένα ερευνητικό πρόγραμμα στη μαθηματική ρευστοδυναμική (ο τίτλος της διατριβής του είναι «Περί ευστάθειας και τύρβης υγρών ρευμάτων… Read More ›
FBI: Ο κανόνας του αριστερού χεριού
… του Sir John Ambrose Fleming Ας ξεχάσουμε για λίγο την ‘παραπλανητική’ εικόνα που περιέχει το σχολικό βιβλίο της Γ’ Λυκείου για την εύρεση της φοράς της δύναμης Laplace… … για να ασχοληθούμε με τον κανόνα του αριστερού (και του… Read More ›
Όταν η συνισταμένη δύναμη είναι ανάλογη με την απομάκρυνση στον κύβο
Τι συμβαίνει όταν η συνισταμένη δύναμη που ασκείται σε ένα σώμα δεν είναι απλά ανάλογη με την απομάκρυνση, όπως στην απλή αρμονική ταλάντωση, αλλά ανάλογη με την απομάκρυνση υψωμένη στην τρίτη δύναμη; Υπάρχει κάποιο φυσικό σύστημα που να συμπεριφέρεται με… Read More ›
Η κβαντική γέφυρα Wheatstone
Υπάρχουν μερικοί έξυπνοι τρόποι, πέραν των καθιερωμένων, με τους οποίους μπορούμε να μετρήσουμε τις τιμές αγνώστων φυσικών μεγεθών εύκολα και με πολύ μεγάλη ακρίβεια. Σ’ αυτή την κατηγορία ανήκει η εξαιρετικά ακριβής μέθοδος της γέφυρας Wheatstone για την μέτρηση των… Read More ›
Το βαρυτικό ανάλογο του ατόμου του υδρογόνου
H «Εισαγωγή στην Κβαντική Μηχανική» του David J. Griffiths στην σελίδα 144 περιέχει μια άσκηση (την 4.16), όπου εξετάζεται το σύστημα Γης-Ήλιου ως ένα βαρυτικό ανάλογο του ατόμου του υδρογόνου. Η δυναμική ενέργεια στο άτομο του υδρογόνου είναι και με… Read More ›
Διακροτήματα και αρχή της αβεβαιότητας
Από την σύνθεση δυο αρμονικών ταλαντώσεων ίδιας διεύθυνσης, που γίνονται γύρω από το ίδιο σημείο, με το ίδιο πλάτος Α, αλλά διαφορετικές συχνότητες και , προκύπτει μια ιδιόμορφη κίνηση που παρουσιάζει διακροτήματα: Παρατηρούμε ότι το πλάτος της σύνθετης κίνησης μεταβάλλεται… Read More ›
Μια επιβεβαίωση (της αρχής) της αβεβαιότητας
Η αρχή της αβεβαιότητας (ή αρχή της απροσδιοριστίας), διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 1927 από τον Γερμανό φυσικό Werner Heisenberg. Σύμφωνα με την πρώτη (και πιο γνωστή) διατύπωσή της, όσο ακριβέστερα μετράται η θέση ενός σωματιδίου, τόσο μεγαλύτερη θα είναι… Read More ›
Γιατί η κινητική ενέργεια είναι ανάλογη του τετραγώνου της ταχύτητας;
Γιατί η κινητική ενέργεια ενός σώματος δεν αυξάνεται γραμμικά συναρτήσει του μέτρου της ταχύτητας; Γιατί χρειάζεται περισσότερη ενέργεια για να αυξήσουμε την ταχύτητα ενός σώματος από 1m/s σε 2m/s, απ’ ότι για να την αυξήσουμε από 0m/s σε 1m/s; Μπορούμε να αποδείξουμε… Read More ›
Η γωνιακή ταχύτητα ενός ρολογιού χειρός
Σε ένα οριζόντιο τραπέζι στην πόλη της Αθήνας βρίσκεται ένα ρολόι με το καντράν προς τα πάνω, όπως στην παραπάνω εικόνα. Θέλουμε να προσδιορίσουμε την γωνιακή ταχύτητα του ωροδείκτη. Ποιά από τις παρακάτω επιλογές καθορίζει την κατεύθυνση του διανύσματος της… Read More ›
Η αδιαβατική μεταβολή ενός απλού αρμονικού ταλαντωτή
Θεωρούμε έναν απλό αρμονικό ταλαντωτή για τον οποίο: ή , όπου , η κυκλική ιδιοσυχνότητά του. Το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Τι συμβαίνει όταν με τον κατάλληλο τρόπο μεταβάλλουμε αργά τη κυκλική συχνότητα του ταλαντωτή; Για να πάρουμε… Read More ›
H δύναμη της συμμετρίας
… και το μαγνητικό πεδίο στο κέντρο του κύβου Με ένα λεπτό χάλκινο σύρμα κατασκευάζουμε έναν κύβο ABCDEFGH. Όταν οι 4 ακμές της πλευράς ABCD διαρρέονται από ηλεκτρικό ρεύμα Ι, όπως στο παραπάνω σχήμα, τότε στο κέντρο του κύβου δημιουργείται… Read More ›
Αδιαβατικά αναλλοίωτα
Το πρώτο συνέδριο του Solvay το 1911 είχε ως θέμα την ακτινοβολία και τα κβάντα. Εκεί οι φυσικοί καθώς ασχολούνταν με τα προβλήματα της εισαγωγής κβαντικών εννοιών στη φυσική, συζητήθηκε και ένα φαινομενικά απλό πρόβλημα από την κλασική μηχανική: Θεωρούμε… Read More ›
Η σταθερά του Πλανκ και η παγκόσμια κβαντική ημέρα
Η Παγκόσμια Κβαντική Ημέρα ‘γιορτάζεται’ στις 14 Απριλίου. Η ημερομηνία αυτή (4/14) επιλέχθηκε από τα ψηφία της στρογγυλοποιημένης παγκόσμιας σταθεράς του Πλανκ: h=4,14×10−15 eV∙s = 0,00000000000000414 electronvolt∙second. Η μονάδα μέτρησης της σταθεράς Πλανκ εκφράζει το μέγεθος της στροφορμής. Στο διεθνές σύστημα μονάδων… Read More ›
Ο μαθηματικός τύπος ρήτρας αναπροσαρμογής χρεώσεων της ΔΕΗ
Η ρήτρα αναπροσαρμογής χρεώσεων προμήθειας που εφαρμόζει η ΔΕΗ αντικατοπτρίζει τις διακυμάνσεις κόστους προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και εφαρμόζεται αποκλειστικά σε εκκαθαριστικούς λογαριασμούς. Από την εφαρμογή της ρήτρας ενδέχεται να προκύπτει χρεωστική ή πιστωτική χρέωση αναπροσαρμογής. Η χρέωση αναπροσαρμογής σε ευρώ/kWh… Read More ›
Η κλιματική αλλαγή στον πλανήτη Ποσειδώνα
Η ανεξήγητη πτώση της θερμοκρασίας του κατά 8 βαθμούς Κελσίου Ο Ποσειδώνας είναι ο όγδοος, κατά σειρά απόστασης από τον ήλιο, πλανήτης του ηλιακού συστήματος. Ολοκληρώνει μια περιφορά γύρω από τον ήλιο κάθε 164,8 χρόνια και η μέση απόστασή του… Read More ›
Τι μας διδάσκει το απλούστερο κβαντομηχανικό πρόβλημα
Σύμφωνα με την εφημερίδα της κυβέρνησης (βλέπε ΕΔΩ) το μεταβατικό πρόγραμμα σπουδών του μαθήματος της Φυσικής της Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας της Γ’ τάξης Γενικού Λυκείου, που θα ισχύσει από το σχολικό έτος 2022-2023 (αφορά τους μαθητές… Read More ›
Σωματίδιο παγιδευμένο σε πηγάδι δυναμικού απείρου βάθους
… ή ένα σωματίδιο μέσα σε μονοδιάστατο σωλήνα Θεωρούμε ένα σωματίδιο μάζας m που βρίσκεται μέσα σε έναν πολύ λεπτό σωλήνα μήκους L, έτσι ώστε να κινείται χωρίς τριβές μόνο κατά την οριζόνται διεύθυνση του άξονα χ, σύφωνα με το… Read More ›
Η ταχύτητα του ήχου στην ατμόσφαιρα του Άρη
Το διαστημικό όχημα της NASA Perseverance είναι το πρώτο που κατέγραψε και έστειλε στην Γη ήχους από τον κόκκινο πλανήτη (ακούστε ΕΔΩ και ΕΔΩ). Στη συνέχεια οι επιστήμονες ανέλυσαν τις ηχογραφήσεις και μέσα από αυτές κατάφεραν να υπολογίσουν για πρώτη… Read More ›
Το μικρό ρομπότ, οι μαύρες τρύπες και η σπαγγετοποίηση
Οι παλιρροϊκές δυνάμεις που δημιουργούνται από μια μαύρη τρύπα μπορεί να είναι τόσο ισχυρές ώστε να προκαλέσουν σε κάποιο αντικείμενο απεριόριστο τέντωμα – αυτό που είναι γνωστό ως μακαρονοποίηση ή σπαγγετοποίηση. H λεπτομερής ανάλυση αυτού του φαινομένου απαιτεί την χρήση… Read More ›
Η δυναμική του γαλαξία μας
Ραμαντάς Άρης – ylikonet.gr Θα παραθέσω μία άσκηση για την κίνηση του ήλιου μας στον γαλαξία, απλά για να δούμε τάξεις μεγέθους. Η πραγματικότητα είναι εξαιρετικά πολύπλοκη λόγω δύο δεδομένων. Α) Ο γαλαξίας μας όπως ο ήλιος και οι αέριοι… Read More ›
Πλάγιες βολές σε άλλους πλανήτες
Μια μπάλα εκτελεί πλάγια βολή στην επιφάνεια των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος (συν την Σελήνη και τον Πλούτωνα), υποθέτοντας ότι δεν επηρεάζεται από την ατμόσφαιρά τους. Η αρχική ταχύτητα της μπάλας είναι 72 km/h και σχηματίζει γωνία 45ο με… Read More ›
Η λύση μιας παράξενης διαφορικής εξίσωσης
Nα προσδιοριστεί η συνάρτηση y=y(x) δεδομένου ότι: edy=xdx Μια γρήγορη λύση … ln(edy) = ln(xdx) => dy=lnx dx => y=xlnx-x+c (x>0)
Η λύση της εξίσωσης log(lnx)=ln(logx)
Στην εξίσωση log(lnx)=ln(logx) με log συμβολίζεται ο λογάριθμος με βάση το 10, ενώ με ln ο λογάριθμος με βάση το e. Η λύση είναι: … και η απόδειξη περιγράφεται στο βίντεο που ακολουθεί:
Εξωγήινοι και χλωροφθοράνθρακες
Οι χλωρoφθοράνθρακες (CFCs) είναι οργανικές χημικές ενώσεις που περιέχουν άνθρακα, φθόριο και χλώριο. Χρησιμοποιούνται ως ψυκτικά, ως προωθητικά αέρια για καταναλωτικά αερολύματα (αεροζόλ) και ως διαλύτες. Η παρουσία των CFCs στην ατμόσφαιρα της Γης είναι άμεσο αποτέλεσμα της τεχνολογίας. Η… Read More ›
Η φυσική του άλματος με σκι
Αν εσείς ή εγώ πηδήξουμε όσο το δυνατόν πιο ψηλά στον αέρα, μπορούμε να μείνουμε πάνω από το έδαφος για περίπου μισό δευτερόλεπτο. Ο Νίκος Γκάλης μπορούσε να μείνει ατον άερα για σχεδόν ένα δευτερόλεπτο. Ενώ υπάρχουν πολλά αθλήματα στους… Read More ›
Η φυσική του τετραπλού άξελ
Ένας από τους νόμους της φυσικής από τον οποίο εξαρτώνται οι εντυπωσιακότερες φιγούρες του καλλιτεχνικού πατινάζ είναι η αρχή διατήρησης της στροφορμής. Όπως για παράδειγμα το τετραπλό άξελ της Καμίλα Βαλίεβα στους φετινούς χειμερινούς ολυμπιακούς αγώνες: Παρατηρείστε ότι όταν η… Read More ›
Απόδειξη μαθηματικής ανισότητας με ηλεκτρικό βραχυκύκλωμα
Θεωρούμε το παρακάτω κύκλωμα τεσσάρων αντιστατών (δυο με αντίσταση α και δυο με αντίσταση b): H ολική αντίσταση θα είναι R=(α+b)/2. Στη συνέχεια συνδέουμε τα σημεία P και Q του κυκλώματος κλείνοντας τον διακόπτη. Παρατηρούμε ότι το αμπερόμετρο δείχνει πως… Read More ›
Μια «φυσική» απόδειξη του πυθαγορείου θεωρήματος
Θεωρούμε ένα ‘ενυδρείο’ σε σχήμα ορθογωνίου τριγωνικού πρίσματος με κάθετες πλευρές α , b και υποτείνουσα c. To ενυδρείο μικρού πλάτους ℓ βρίσκεται σε οριζόντιο επίπεδο και μπορεί να περιστρέφεται χωρίς τριβές γύρω από τον κατακόρυφο άξονα που φαίνεται στο… Read More ›
Το διαστημικό τηλεσκόπιο Webb βρίσκεται στο σημείο Lagrange L2
Χθες, Δευτέρα 24 Ιανουαρίου 2022, οι τεχνικοί που χειρίζονται το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb το καθοδήγησαν στην τελική του τροχιακή θέση γύρω από το σημείο Lagrange L2. Καθώς το Webb περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο, θα περιφέρεται και γύρω από… Read More ›
Με πόσα μηδενικά τελειώνει ο αριθμός 100! (εκατό παραγοντικό);
Στα μαθηματικά τo παραγοντικό ενός φυσικού αριθμού n συμβολίζεται με n! και ορίζεται ως το γινόμενο όλων των θετικών ακεραίων μικρότερων ή ίσων με του n: n! = 1∙2∙3∙ … ∙n. Το ερώτημα που τίθεται είναι: αν γράψουμε τον αριθμό 100! με όλα τα ψηφία του, με πόσα… Read More ›