Η εταιρεία Novavax με έδρα το Maryland ανέπτυξε ένα εμβόλιο κατά του κορωνοϊού βασισμένο σε πρωτεΐνες που ονομάζεται NVX-CoV2373. Το εμβόλιο παρήγαγε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα αντισωμάτων σε πρώιμες κλινικές δοκιμές. Τον Σεπτέμβριο, το εμβόλιο εισήλθε σε κλινική δοκιμή Φάσης 3 στο Ηνωμένο Βασίλειο και τέλη Δεκεμβρίου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τον Ιανουάριο, η Novavax ανακοίνωσε ότι στη βρετανική δοκιμή, το εμβόλιο είχε αποτελεσματικότητα 89%.

Πρωτεΐνες κορωνοϊού

Ο ιός SARS-CoV-2 διαθέτει πρωτεΐνες τις οποίες χρησιμοποιεί για να εισέλθει στα ανθρώπινα κύτταρα. Αυτές οι αποκαλούμενες πρωτεΐνες-ακίδες αποτελούν έναν δελεαστικό στόχο για πιθανά εμβόλια και θεραπείες.
Το εμβόλιο Novavax λειτουργεί «μαθαίνοντας» το ανοσοποιητικό σύστημα να παράγει αντισώματα εναντίον αυτών των πρωτεϊνών των ακίδων.

Kαλλιεργώντας πρωτεΐνες-ακίδες

Για να δημιουργήσουν το εμβόλιό τους, οι ερευνητές της Novavax ξεκίνησαν με ένα τροποποιημένο γονίδιο της πρωτεΐνης-ακίδας. Εισήγαγαν το γονίδιο σε έναν διαφορετικό ιό, που ονομάζεται βακιλοϊός, και του επέτρεψαν να μολύνει κύτταρα σκώρων. Τα μολυσμένα κύτταρα παρήγαγαν πρωτεϊνικές ακίδες που ενώθηκαν αυθόρμητα μεταξύ τους σχηματίζοντας την κατανομή ακίδων που υπάρχει στην επιφάνεια του κορωνοϊού.

Μια παρόμοια μέθοδος ανάπτυξης και συλλογής πρωτεϊνών ιών χρησιμοποιείται ήδη για την παρασκευή εγκεκριμένων εμβολίων για ασθένειες όπως η γρίπη και ο HPV.

Κατασκευάζοντας νανοσωματίδια

Οι ερευνητές συνέλεξαν τις πρωτεϊνικές ακίδες από τα κύτταρα των σκώρων και τις συναρμολόγησαν σε νανοσωματίδια. Ενώ τα νανοσωματίδια μιμούνται τη μοριακή δομή του κορωνοϊού, δεν μπορούν να αναπαραχθούν ή να προκαλέσουν το Covid-19.

Εισάγοντας τις πρωτεϊνικές ακίδες

Το εμβόλιο εισάγεται στους μύες του ώμου μας. Κάθε ένεση περιλαμβάνει πολλά νανοσωματίδια ακίδων, μαζί με μια ένωση που εξάγεται από το δένδρο quillaja saponaria. Η ένωση προσελκύει τα ανοσοκύτταρα στην περιοχή της ένεσης και τα αναγκάζει να ανταποκριθούν εντονότερα στα νανοσωματίδια.

Εντοπίζοντας τον εισβολέα

Τα ανοσοκύτταρα που ονομάζονται αντιγονοπαρουσιαστικά κύτταρα συναντούν τα νανοσωματίδια του εμβολίου και τα συλλαμβάνουν.
Ένα αντιγονοπαρουσιαστικό κύτταρο διαλύει τις πρωτεϊνικές-ακίδες και εμφανίζει μερικά από τα θραύσματά τους στην επιφάνειά του. Ένα κύτταρο που ονομάζεται βοηθητικό Τ κύτταρο μπορεί να ανιχνεύσει τα θραύσματα. Αν ένα θραύσμα ταιριάζει με μία από τις επιφανειακές του πρωτεΐνες, το Τ κύτταρο ενεργοποιείται, αυξάνεται ο συναγερμός και βοηθά στην επιστράτευση και άλλων ανοσοκυττάρων για την καταπολέμηση της μόλυνσης.

Δημιουργώντας αντισώματα

Άλλα ανοσοκύτταρα, που ονομάζονται Β κύτταρα, προσκρούουν επίσης στα νανοσωματίδια του εμβολίου. Τα κύτταρα Β διαθέτουν επιφανειακές πρωτεΐνες σε μια τεράστια ποικιλία σχημάτων, και μπορεί να είναι σε θέση να ‘κλειδώσουν’ την πρωτεϊνική ακίδα. Αν στη συνέχεια αυτά τα Β κύτταρα ενεργοποιηθούν από τα ήδη ενεργοποιημένα βοηθητικά Τ κύτταρα, θα αρχίσουν να πολλαπλασιάζονται και να διαχέουν αντισώματα που θα στοχεύουν την πρωτεΐνη-ακίδα του κορωνοϊού.

Σταματώντας τον ιό

Αν τα εμβολιασμένα άτομα εκτεθούν αργότερα στον κορωνοϊό, τα αντισώματά τους μπορούν να προσκολληθούν στις ακίδες του κορωνοϊού, να στοχοποιήσουν τον ιό για καταστροφή και να αποτρέψουν τη μόλυνση.

Σκοτώνοντας μολυσμένα κύτταρα

Το εμβόλιο της Novavax μπορεί επίσης να προκαλέσει και ένα άλλο είδος προστασίας καταστρέφοντας μολυσμένα κύτταρα. Όταν εισβάλλει ένας κορωνοϊός, τα μολυσμένα κύτταρα βγάζουν στην επιφάνεια τους θραύσματα της ακίδας-πρωτεΐνης. Τα αντιγονοπαρουσιαστικά κύτταρα μπορούν να ενεργοποιήσουν έναν τύπο ανοσοκυττάρων που ονομάζονται Τ κύτταρα-δολοφόνοι. Αυτά μπορούν να αναγνωρίσουν τα μολυσμένα κύτταρα και να τα καταστρέψουν πριν προλάβουν να παράγουν νέους ιούς.

Μνήμες από τον ιό

Το εμβόλιο της Novavax είναι ευκολότερο να διανεμηθεί και να αποθηκευτεί σε σχέση με τα εμβόλια των Pfizer-BioNTech και Moderna. Το NVX-CoV2373 μπορεί να διατηρηθεί έως και τρεις μήνες σε ένα ψυγείο. Αλλά αν το εμβόλιο αποδειχθεί αποτελεσματικό, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν προς το παρόν (3/2/2021) πόσο χρόνο παρέχει προστασία.Το εμβόλιο της Novavax απαιτεί δύο δόσεις, σε διάστημα τριών εβδομάδων μεταξύ τους. Αν λειτουργήσει όπως παρόμοια εμβόλια που βασίζονται σε πρωτεΐνες για άλλες ασθένειες, θα δημιουργεί μια ομάδα ειδικών κυττάρων που ονομάζονται Β κύτταρα μνήμης και Τ κύτταρα μνήμης που μπορεί να διατηρούν πληροφορίες για τον κορωνοϊό για χρόνια ή ακόμα και δεκαετίες.

Κατηγορίες:ΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΙΑΤΡΙΚΗ

Ετικέτες: ΕΜΒΟΛΙΑ