O φυσικός Francis Crick (πριν ανακαλύψει την δομή του DNA)

O Francis Crick (1916 – 2004) γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Weston Favell, τότε ένα μικρό χωριό κοντά στην αγγλική πόλη του Northampton, και σπούδασε φυσική στο Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου.
Το 1953, δημοσίευσε σε συνεργασία με τον ζωολόγο James Watson την εργασία που αποδείκνυε την δομή της διπλής έλικας του μορίου DΝΑ (Τα αποτελέσματα της εργασίας αυτής βασίστηκαν και στις αντίστοιχες μελέτες από τους Rosalind Franklin, Raymond Gosling και Wilkins).
To 1962 μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής με τον James Watson και τον φυσικό Maurice Wilkins «για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με τη μοριακή δομή των νουκλεϊνικών οξέων και τη σημασία τους για τη μεταφορά πληροφορίας στους ζωντανούς οργανισμούς».

Στη συνέχεια θα δούμε πως περιγράφει ο James Watson τον χαρακτήρα του Francis Crick, την εποχή που άρχισαν την συνεργασία τους η οποία θα τους οδηγούσε στην ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA:

O Francis Crick που εγώ γνώρισα, δεν υπήρξε ποτέ σεμνός. Μπορεί να συμπεριφέρεται έτσι με άλλους ανθρώπους αλλά εμένα δεν μου δόθηκε ποτέ η ευκαιρία να τον κρίνω ως σεμνό. Το γεγονός δεν έχει καμιά σχέση με τη σημερινή του φήμη. Ήδη ο κόσμος μιλάει γι’ αυτόν με ευλάβεια και κάποια μέρα θα θεωρείται ισάξιος του Rutherford ή του Bohr. Αυτό όμως δεν αλήθευε το φθινόπωρο του 1951, όταν πήγα στο εργαστήριο Cavendish του Cambridge για να συνεργαστώ με μια μικρή ομάδα φυσικών και χημικών που ασχολούνταν με την τρισδιάστατη δομή των πρωτεινών. Τον καιρό εκείνο ήταν 35 χρόνων και σχεδόν τελείως άγνωστος. Μολονότι μερικοί από τους στενούς του συνεργάτες αντιλαμβάνονταν την αξία του ξύπνιου και διεισδυτικού του μυαλού και συχνά τον συμβουλεύονταν, εντούτοις δεν έχαιρε και μεγάλης εκτίμησης. Οι περισσότεροι πίστευαν ότι είναι πολυλογάς.
Επικεφαλής της ομάδας όπου ανήκε ο Francis ήταν ο αυστριακής καταγωγής χημικός Max Ferdinand Perutz που ήρθε στην Αγγλία το 1936. Πάνω από δέκα χρόνια μελετούσε κρυστάλλους αιμοσφαιρίνης με τη μέθοδο της περίθλασης των ακτίνων Χ και μόλις άρχιζε να έχει κάποια αποτελέσματα. Τον βοηθούσε ο Sir Lawrence Bragg, διευθυντής του Cavendish. (Το 1962 ο Perutz βραβεύθηκε με το Νόμπελ Χημείας – μαζί με τον John Kendrew – για την ανακάλυψη της δομής της αιμοσφαιρίνης και της μυοσφαιρίνης)

Ο Bragg, είχε τιμηθεί το 1915 με το βραβείο Νόμπελ φυσικής – μαζί με τον πατέρα του William Henry Bragg – για την ανακάλυψη της κρυσταλλογραφίας με ακτίνες Χ. Για σαράντα χρόνια περίπου ήταν ένας από τους θεμελιωτές της κρυσταλλογραφίας, παρακολουθούσε τη διερεύνηση δομών όλο και μεγαλύτερης πολυπλοκότητας με μεθόδους περίθλασης ακτίνων Χ. Όσο πολυπλοκότερο ήταν το μόριο τόσο ευτυχέστερος αισθανόταν ο φυσικός Bragg, όταν, χρησιμοποιώντας μια καινούργια μέθοδο, κατόρθωνε να διερευνήσει τη δομή του. Έτσι, στα αμέσως μεταπολεμικά χρόνια έδειχνε έντονο ενδιαφέρον για την πιθανότητα επίλυσης της δομής των πρωτεϊνών, οι οποίες ήταν τα πολύπλοκα μόρια. Πολύ συχνά, όταν του επέτρεπαν οι διοικητικές του ασχολίες, επισκέπτονταν τον Perutz στο γραφείο του, για να συζητήσει τα τελευταία αποτελέσματα των ακτίνων Χ. Εν συνεχεία πήγαινε σπίτι του και προσπαθούσε να τα ερμηνεύσει.

Κάπου ανάμεσα στους δυο, τον θεωρητικό Bragg και τον πειραματικό Perutz, βρισκόταν ο Francis που πότε πότε έκανε κανένα πείραμα αλλά ήταν περισσότερο απορροφημένος από θεωρίες για την επίλυση της δομής των πρωτεϊνών. Συχνά του ερχόταν μια πρωτότυπη ιδέα, ενθουσιαζόταν και την έλεγε σε όποιον ήταν πρόθυμος να τον ακούσει. Έπειτα από μια – δυο μέρες καταλάβαινε ότι η θεωρία του δεν ήταν σωστή και ξαναγύριζε στα πειράματά του, μέχρις ότου η ανία του τον οδηγούσε σε ένα νέο ξέσπασμα στο χώρο της θεωρίας.

Francis Crick (δεξιά) και James Watson(αριστερά)

Οι ιδέες του προκαλούσαν έξαψη στο περιβάλλον του. Ζωντάνευαν την ατμόσφαιρα του εργαστηρίου, όπου τα πειράματα διαρκούσαν συνήθως μήνες ή και χρόνια. Σε αυτό συντελούσε εν μέρει και η φωνή του: ο Crick μιλούσε πιο γρήγορα απ’ όλους μας και καταλαβαίνεις από το γέλιο του σε ποιο ακριβώς σημείο του Cavendish βρισκόταν.  Σχεδόν όλοι μας χαιρόμασταν αυτές τις στιγμές μανίας, ιδιαίτερα όταν είχαμε τον χρόνο να τον ακούμε να τον ακούμε με προσοχή αλλά και να του λέμε ωμά το σημείο όπου χάνουμε τον ειρμό της σκέψης του. Υπήρχε όμως μια σημαντική εξαίρεση. Η συζήτηση με τον Crick αναστάτωνε τον Sir Lawrence Bragg. Και μόνο ο ήχος της φωνής του Crick ήταν αρκετός να κάνει τον Bragg να καταφύγει σε ασφαλέστερο δωμάτιο. Σπανίως ερχόταν για τσάι στο Cavendish, επειδή θα έπρεπε να υποφέρει τη βροντώδη αντήχηση της φωνής του Crick στο κυλικείο του εργαστηρίου. Ακόμα και τότε, όμως, ο Bragg δεν ήταν ασφαλής. Δυο φορές πλημμύρισε ο διάδρομος μπροστά στο γραφείο του από νερά που έτρεχαν από το εργαστήριο του Crock. Ο Francis, απορροφημένος από τις θεωρίες του, είχε ξεχάσει να σφίξει τον ελαστικό σωλήνα στην υδραντλία του.

Όταν έφτασα στο εργαστήριο, οι θεωρίες του Francis είχαν ξεπεράσει τα όρια της κρυσταλλογραφίας των πρωτεϊνών. Τον γοήτευε καθετί το σημαντικό και πήγαινε συχνά σε άλλα εργαστήρια να δει τι καινούργια πειράματα είχαν γίνει. Αν και γενικά ήταν ευγενικός και διακριτικός απέναντι στους συναδέλφους του που δεν τον καταλάβαιναν την πραγματική σημασία των τελευταίων πειραμάτων τους, εντούτοις δεν τους τη χάριζε και πάντα τους επισήμαινε το γεγονός αυτό. Αμέσως πρότεινε έναν καταιγισμό καινούργιων πειραμάτων που θα επιβεβαίωναν την ερμηνεία του. Δεν άφηνε κανέναν που να μην του πει πόσο θα προήγε την επιστήμη η νέα έξυπνη ιδέα του.

Εξαιτίας όλων αυτών υπήρχε ένας σιωπηλός αλλά πραγματικός φόβος για τον Crick, ιδιαίτερα μεταξύ των συνομήλικων του που δεν είχαν καταφέρει ακόμα να εδραιώσουν τη φήμη τους. Ο γρήγορος τρόπος που αντιλαμβανόταν τα δεδομένα τους και η προσπάθειά του να τα ανάγει σε λογικά π΄ροτυπα, έκανε τους φίλους του να φοβούνται πως όταν ο Crick σύντομα θα πετύχαινε, θα αποκάλυπτε στον κόσμο τη θολούρα του μυαλού όσων κρύβονταν πίσω από την ανοχή και τους καλούς τρόπους των κολεγίων του Cambridge.

Αν και είχε δικαίωμα ενός γεύματος την εβδομάδα στο κολέγιο Caius, δεν ήταν μέλος κανενός κολεγίου. Αυτό ήταν εν μέρει δική του επιλογή. Ήταν σαφές ότι δεν ήθελε να συγχρωτίζεται  με προπτυχιακούς φοιτητές. Ένας άλλος παράγοντας ήταν και το βροντώδες γέλιο του, εναντίον του οποίου θα επαναστατούσαν οι περισσότεροι καθηγητές, αν ήταν υποχρεωμένοι να τον ακούν για περισσότερο από μια φορά την εβδομάδα. Είμαι βέβαιος ότι αυτό ενοχλούσε πότε πότε τον Francis, αν και προφανώς ήξερε ότι στην υψηλή ακαδημαϊκή κοινωνία δεσπόζουν σχολαστικοί μεσήλικες άνδρες ανίκανοι να τον διασκεδάσουν ή να τον μορφώσουν σε οτιδήποτε άξιζε τον κόπο. Υπήρχε βέβαια το Κολέγιο King που ήταν απολύτως αντικονφορμιστικό και μπορούσε να τον δεχθεί χωρίς να χάσει αυτός ή εκείνο το χαρακτήρα τους. Παρ’ όλες τις προσπάθειες, όμως, οι φίλοι του που ήξεραν πόσο ευχάριστη ήταν η συντροφιά του, δεν μπορούσαν να μην κρύψουν την ανησυχία τους ότι ένα άστοχο σχόλιο την ώρα που έπιναν ένα ποτηράκι κρασί θα έκανε τον Francis να μπερδευτεί στη ζωή τους.(…)

πηγή: «Η διπλή έλικα», James D. Watson, εκδόσεις τροχαλία, 1990



Κατηγορίες:ΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΒΙΟΦΥΣΙΚΗ, ΦΥΣΙΚΗ

Ετικέτες: , ,

Σχολιάστε

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.