Η συνείδηση ως μια κατάσταση της ύλης

object

H περιγραφή της ανθρώπινης συνείδησης αποτελεί ένα από τα πιο δύσκολα αλλά και ενδιαφέροντα προβλήματα στην ιστορία της επιστήμης με το οποίο έχει καταπιαστεί ένα πλήθος από κλάδους όπως η φιλοσοφία, η ιατρική, η ψυχολογία ή τα μαθηματικά.

Μία νέα συνεργασία νευρολόγων με θεωρητικούς φυσικούς έχει δημιουργήσει ένα πεδίο έρευνας γύρω από τη φύση της συνείδησης και μια προσπάθεια περιγραφής της μαθηματικά με τη χρήση εννοιών της κβαντικής φυσικής. Υπό αυτή τη σκοπιά, ακόμη κι αν το πρόβλημα της συνείδησης απέχει πολύ από τα να θεωρηθεί λυμένο, τουλάχιστον δημιουργείται ένα υπόβαθρο για τον ορισμό και την περιγραφή των επιμέρους προβλημάτων που το απαρτίζουν.

Η τελευταία εξέλιξη στον τομέα είναι ένα άρθρο(*) τoυ Max Tegmark, φυσικού του πανεπιστημίου ΜΙΤ, στο οποίο υποστηρίζει πως η συνείδηση είναι και αυτή μία μορφή της ύλης όπως ένα στερεό ή ένα υγρό. «Όπως υπάρχουν πολλοί τύποι υγρών, έτσι υπάρχουν και πολλοί τύποι συνειδήσεων», υποστηρίζει ο Τέγκμαρκ ο οποίος ονομάζει την ουσία που έχει τη δυνατότητα της συνείδησης ως perceptronium.

Σύμφωνα με το Τέγκμαρκ οι ιδιότητες της συνείδησης πηγάζουν από τους φυσικούς νόμους που κυβερνούν το Σύμπαν. Ο ερευνητής εφαρμόζει τις αρχές της κβαντικής θεωρίας και της θεωρίας πληροφορίας, δείχνοντας πως προκύπτει η αυτογνωσία ή η αντίληψη μας για τις τρεις χωρικές διαστάσεις σε αντιδιαστολή με τον άπειρο αριθμό αντικειμενικών πραγματικοτήτων που επιτρέπει η κβαντική μηχανική.

Η συγκεκριμένη οπτική γωνία για τη συνείδηση προέρχεται παραδόξως από νευροεπιστήμονες όπως τον Τζούλιο Τονόμι του πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν, ο οποίος το 2008 διατύπωσε την πρόταση πως η συνείδηση πρέπει να πληροί δύο προϋποθέσεις: πρώτον να μπορεί να επεξεργάζεται μεγάλες ποσότητες πληροφορίας, και δεύτερον να εγγράφεται η πληροφορία αυτή σε ένα ενιαίο και αδιαίρετο ολοκληρωμένο σύστημα.

Ένα ερώτημα που προκύπτει από την παραπάνω διάκριση, ονομάζεται το παράδοξο της ολοκλήρωσης. Σύμφωνα με αυτό, η επεξεργασία της πληροφορίας στον ανθρώπινο εγκέφαλο γίνεται με τη βοήθεια 1011 νευρώνων, που θα μπορούσαν να αναπαρασταθούν με 37 bits πληροφορίας. To σύνολο της συνείδησής μας όμως φαίνεται πως καταλαμβάνει πολύ περισσότερα από 37 bits αφήνοντας ανοικτό το ερώτημα για το που εγγράφεται η πληροφορία.

Τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις επεξεργάζεται και ο Τέγκμαρκ στο άρθρο του, δημιουργώντας ένα μαθηματικό πλαίσιο για την περιγραφή της συνείδησης. Εάν και προχωράει σε ορισμένα συμπεράσματα, δεν δίνει απάντηση στο τι προκαλεί τη συνείδηση, διαπιστώνει όμως πως αφού κυβερνάται από τους νόμους της φυσικής δεν προϋποθέτει την ύπαρξη κάποιας άλλης δύναμης θρησκευτικής ή μυστικιστικής φύσεως.
ΠΗΓΗ: naftemporiki.gr – διαβάστε περισσότερα: https://medium.com

(*) Ο τίτλος του πρωτότυπου άρθρου που δημοσίευσε ο Max Tegmark στον ιστότοπο arxiv.org πριν από δυο μήνες είναι: «Consciousness as a State of Matter«. Ανήκει στην κατηγορία των άρθρων που τα βάζεις στο ράφι για να τα διαβάσεις αργότερα με ηρεμία … την οποία όμως δεν την βρίσκεις ποτέ, με αποτέλεσμα να παραμένουν στο ράφι. Κάτι παρόμοιο είχε συμβεί με ένα σχετικό άρθρο «Theory of Brain Function, Quantum Mechanics and Superstrings» πριν από πολλά χρόνια.



Κατηγορίες:ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ

Ετικέτες:

1 replies

  1. Προτείνω τα βιβλία: «Entangled Minds» του Dean Radin Ph.D. και το Irreducible Mind – εκπληκτικό. Εννοείται βέβαια και τα βιβλία του R. Penrose, ειδιά το «Ο νέος αυτοκράτορας».
    Κορυφαία διαπίστωση κατά τη γνώμη στο θέμα είναι απ’ τον Χρ. Γιανναρά:
    «…εύκολη ερμηνεία της αναγωγής όλων των βιολογικών και ψυχικών στοιχείων της υπαρκτικής ετερότητας του υποκειμένου στη λειτουργία συγκεκριμένων οργάνων του σώματος ή οργανικών «κέντρων» απαρέγκλιτα καθορισμένων από τη βιοχημική τους σύσταση. Θα είναι όμως εύκολη και φιλοσοφικά εκκρεμής η ερμηνεία, γιατί η βιοχημεία και στους πιο συγκεκριμένους αναλυτικούς προσδιορισμούς της δεν παύει να είναι μια επιστήμη καθαρά φαινομενολογική: Πέρα από την επισήμανση και περιγραφή πρωτογενών οργανικών ενώσεων χημικών στοιχείων ή και πολυπλοκότερων λειτουργιών είναι αδύνατο να προχωρήσει στην ερμηνεία του τρόπου της υπαρκτικής ετερότητας, όπως αυτή ενεργείται και φανερώνεται μέσα από τη συγκεκριμένη βιοχημική «κέντρων». Μόνο αν δεχθούμε τις ενέργειες (βιοχημικές αλλά και ψυχικές) ως οντολογική πραγματικότητα αποκαλυπτική, όχι όμως και συστατική της υποστατικής ετερότητας του ανθρώπινου υποκειμένου, μόνο τότε έχουμε μια φιλοσοφικά επαρκή ερμηνεία του ανθρώπινου συνθέτου.»
    (Χ. Γιανναράς, Σχεδίασμα εισαγωγής στη φιλοσοφία, σελ. 304-306, Δόμος, Δεύτερη Έκδοση, τρίτη επανέκδοση 2001)
    Μια έμφαση στη λέξη «αποκαλυπτική». Προφανώς και η συνείδηση έχει σχέση με την ύλη ή στη χειρότερη με τον εγκέφαλο. Η απώλεια εγκεφαλικών λειτουργιών συνεπάγεται και απώλεια της συνείδησης.
    Αν και υπάρχει ο αντίλογος. Για παράδειγμα στο βιβλίο – επιστημονικό! – που προανέφερα γίνεται προσπάθεια επιστημονικής – τονίζω τη λέξη – ερμηνείας των φαινομένων επιθανάτιας εμπειρίας. Οι συγγραφείς καταλήγουν πως οι επιθανάτιες εμπειρίες συνδέονται αντιστρόφως ανάλογα με τη δραστηριότητα του νευρικού συστήματος του εγκεφάλου, που πάει να πει ότι όσο πιο κοντά στο θάνατο είναι κάποιος, δηλαδή όσο τείνει η εγκεφαλική του δραστηριότητα να μηδενιστεί, τόσο πιο έντονες είναι οι εμπειρίες.
    Αυτό σημαίνει κατ’ αρχήν πως ο εγκέφαλος δεν παράγει τη συνείδηση και στη συνέχεια σημαίνει ότι ο εγκέφαλος είναι σαν ένα είδος φίλτρου, που δεσμεύει κάπως το υλικό που αναδύεται στη συνείδηση. Δηλαδή, φαίνεται πως όταν ο εγκέφαλος υπολειτουργεί η συνείδηση οδηγείται σε μια ενίσχυση και μεγέθυνση.
    Από κει και πέρα δεν κάνουμε μια συζήτηση για το αν υπάρχει ψυχή, αλλά για τη σύνδεση συνείδησης και σώματος, τον τρόπο που δρα στον κόσμο, μέσα από ποιες υλικές αρχές πηγάζει.
    Τον Τέγκμαρκ δεν μπορώ να τον πάρω γενικά πολύ στα σοβαρά. Στο τελευταίο του βιβλίο «Our Mathematical Universe» πρότεινε πείραμα κβαντομηχανικής (που έχει προτείνει και στο παρελθόν) που λέγεται Quantum Suicide. Όποιος θέλει ας το διαβάσει στο net. Ένας άνθρωπος που θέλει τόσο πολύ να γίνει γνωστός… μάλλον δεν είναι και πολύ αξιόπιστος τελικά.

Σχολιάστε

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.