Recent Posts - page 3

  • Βρέθηκαν οι μαθητές που χάθηκαν ενώ πραγματοποιούσαν την μέτρηση του Ερατοσθένη

    Αίσιο τέλος είχε η περιπέτεια των μαθητών ελληνικού σχολείου που βρέθηκαν στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου για να υλοποιήσουν μια φιλόδοξη δράση, στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής πενθήμερης εκδρομής τους: να επαναλάβουν την μέτρηση του Ερατοσθένη με τον ίδιο ρεαλιστικό τρόπο που… Read More ›

  • Ο νυχτερινός ουρανός του Απριλίου

    Οι θέσεις των πλανητών:Ερμής: Σε μέγιστη δυτική αποχή 27ο (πρωινός ουρανός) στις 21/4 με φαινόμενο μέγεθος 0,4Αφροδίτη: Στον πρωινό ουρανό ανατέλλει: 05:19 στο μέσο του μήνα (φαινόμενο μέγεθος -4,7, φαινόμενη διάμετρος 48′ ‘, φωτισμός δίσκου 15%)Άρης: Στον απογευματινό ουρανό, δύει… Read More ›

  • Το πείραμα AMoRE 

    Ορισμένα μεγάλα πειράματα φυσικής προσπαθούν να ανιχνεύσουν μια πυρηνική διαδικασία γνωστή ως διπλή διάσπαση βήτα χωρίς νετρίνα, η οποία για συντομία συμβολίζεται με 0νββ. Αυτό επιδιώκει και το πείραμα AMoRE (Advanced Mo-based Rare process Experiment), το οποίο μέχρι στιγμής έθεσε… Read More ›

  • Η αυθόρμητη διάσπαση των πρωτονίων στον χώρο και τον χρόνο

    Διασπάται (αυθορμήτως) το πρωτόνιο; Ενώ αυτή ήταν η προκλητική πρόβλεψη των Μεγάλων Ενοποιημένων Θεωριών (GUTs) που αναπτύχθηκε στις δεκαετίες του 1970 και του 1980, οι πειραματικοί φυσικοί την απέκλεισαν – ή μάλλον, έθεσαν ένα κατώτερο όριο στην μέση διάρκεια ζωής… Read More ›

  • Η πρώτη ηλιακή έκλειψη της χρονιάς

    Η πρώτη ηλιακή έκλειψη της χρονιάς θα πραγματοποιηθεί στις 29 Μαρτίου 2025 και θα είναι ορατή στην βορειοδυτική Αφρική, την Ευρώπη και την βόρεια Ρωσία. Η έκλειψη δεν θα είναι ορατή στην Ελλάδα. Το μέγιστο της έκλειψης θα συμβεί στις… Read More ›

  • Η θεωρία των χορδών και ο πόλεμος της μαύρης τρύπας

    Ο Leonard Susskind είναι καθηγητής Φυσικής στο πανεπιστήμιο Stanford. Συγκαταλέγεται στους πρωτοπόρους της θεωρίας των χορδών, της συμπληρωματικότητας των μαύρων τρυπών, της ολογραφικής αρχής και άλλων σημαντικών ιδεών της φυσικής. Στο βίντεο που ακολουθεί, ο Susskind αναφέρεται στις μαύρες τρύπες… Read More ›

  • Η γάτα του Αϊνστάιν

    Ένα διασκεδαστικό πείραμα σκέψης για την διαστολή του χρόνου στην ειδική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν Το πείραμα με την γάτα του Αϊνστάιν, περιλαμβάνει ένα ρολόι φωτός συγχρονισμένο με ένα μηχανικό ρολόι, όπου μια αστοχία στο συγχρονισμό ενεργοποιεί έναν θανατηφόρο… Read More ›

  • Τα μεγαλύτερα οργανικά μόρια που ανίχνευσε η «Περιέργεια» στον Άρη

    Πρόκειται για υδρογονάνθρακες με 10, 11 και 12 άτομα άνθρακα Η επιστήμη προχωράει αργά. Πριν από 12 χρόνια, το διαστημικό όχημα Curiosity πραγματοποίησε γεώτρηση στο έδαφος του πλανήτη Άρη. Το δείγμα που λήφθηκε μελετήθηκε από το εργαστήριο ανάλυσης δειγμάτων που… Read More ›

  • Η μυστηριώδης γαλάζια σπείρα στο νυχτερινό ουρανό της Ευρώπης

    … δεν ήταν ούτε σπειροειδής γαλαξίας, ούτε UFO.  Ήταν η σπείρα της SpaceX.  Η γαλάζια σπείρα που εμφανίστηκε χτες βράδυ πάνω από την Ευρώπη και παρέμεινε στον ουρανό για λίγα λεπτά, έκανε τους κατοίκους του Ηνωμένου Βασιλείου και άλλων ευρωπαϊκών… Read More ›

  • Ανιχνεύθηκε οξυγόνο στον πιο απομακρυσμένο γνωστό γαλαξία

    Πριν από έναν χρόνο περίπου, το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA φωτογράφισε με την NIRCam (Near-Infrared Camera) τον γαλαξία JADES-GS-z14-0. Αυτός ο γαλαξίας βρέθηκε να εμφανίζει μετατόπιση προς το ερυθρό z=14,32, καταρρίπτοντας το ρεκόρ του πιο απομακρυσμένου γνωστού γαλαξία. Αυτό σημαίνει ότι… Read More ›

  • Τα πειράματα που θα αποκωδικοποιήσουν τα μεγάλα μυστήρια του Σύμπαντος

    Απαντήσεις στα μεγαλύτερα αναπάντητα ερωτήματα της σωματιδιακής φυσικής που κρύβουν τα «κλειδιά» για την ερμηνεία της δημιουργίας του Σύμπαντος αναζητεί το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικής Έρευνας CERN, μέσα από τα εμβληματικά έργα που προγραμματίζει σε βάθος 20ετίας. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων… Read More ›

  • Ο κρατήρας Ουώλτ Ουίτμαν

    Η Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης εορτάζεται κάθε χρόνο, σαν σήμερα, στις 21 Μαρτίου. Την αρχική έμπνευση για αυτόν τον εορτασμό είχε ο ποιητής Μιχαήλ Μήτρας και τον Οκτώβριο του 1999, η γενική διάσκεψη της Unesco στο Παρίσι, ανακήρυξε την πρώτη μέρα της άνοιξης ως  Παγκόσμια… Read More ›

  • Ο Ευκλείδης άνοιξε τον θησαυρό δεδομένων του

    Τα πρώτα δεδομένα από το τηλεσκόπιο Ευκλείδης στην αποστολή του στο σκοτεινό Σύμπαν Το διαστημικό τηλεσκόπιο “Ευκλείδης” της Ευρώπης, το οποίο είναι σε αποστολή να ρίξει φως στα μυστήρια της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας, δημοσίευσε τα πρώτα του δεδομένα… Read More ›

  • 288 ημέρες στο διάστημα

    Επιστροφή από το Διάστημα: «Γέρασαν μια δεκαετία σε 288 ημέρες» Μείωση βάρους και οστικής μάζας, προβλήματα στο δέρμα και βλάβες στο DNA λόγω της διαστημικής ακτινοβολίας. Ποια προβλήματα μπορεί να προκαλέσει η μακροχρόνια παραμονή στο Διάστημα Συγκλονιστικές είναι οι φωτογραφίες… Read More ›

  • Η σκοτεινή ενέργεια εξασθενεί με την πάροδο του χρόνου

    Οι φυσικοί του Φασματοσκοπίου Σκοτεινής Ενέργειας (DESI=Dark Energy Spectroscopic Instrument) δημιούργησαν τον μεγαλύτερο τρισδιάστατο χάρτη γαλαξιών και quasars, προσδιορίζοντας τις αποστάσεις τους και τις ταχύτητες απομάκρυνσής τους από εμάς. Σκοπός τους είναι να διερευνήσουν την σκοτεινή ενέργεια, την μυστηριώδη αιτία που προκαλεί… Read More ›

  • Η μυστηριώδης διάσπαση των καονίων

    Το πείραμα NA62 στο CERN καταγράφει τις σπανιότατες διασπάσεις των σωματιδίων που ονομάζονται καόνια (), πίσω από τις οποίες μπορεί να κρύβονται άγνωστες μέχρι σήμερα δυνάμεις και σωματίδια Πριν από 15 περίπου χρόνια δημοσιεύθηκε η εργασία των Joachim Brod, Martin Gorbahn… Read More ›

  • H «έκλειψη Σελήνης», όπως φαίνεται από τη Σελήνη

    Το διαστημικό σκάφος Blue Ghost Mission 1 της Firefly Aerospace φωτογράφισε την ολική έκλειψης της Σελήνης στις 13–14 Μαρτίου, όπως φαινόταν από την επιφάνεια της Σελήνης: Το Blue Ghost έκανε ένα διάλειμμα από τα επιστημονικά του καθήκοντα στη Σελήνη για… Read More ›

  • Αποφασίζουμε ότι ο αριθμός π ισούται με 3,2 ακριβώς

    Η Βουλή των Αντιπροσώπων της Ιντιάνα το 1894 ψήφισε ομόφωνα ένα νομοσχέδιο σύμφωνα με το οποίο «ο λόγος της περιφέρειας ενός κύκλου προς την διάμετρό του ισούται με 4/(5/4)=3,2» Ο «τετραγωνισμός του κύκλου» βασάνιζε τους μαθηματικούς για περισσότερα από 2.000… Read More ›

  • Πρωταθλητής ο Κρόνος με 274 δορυφόρους

    Το 2023, όταν ανακοινώθηκε η ανακάλυψη 62 νέων δορυφόρων του Κρόνου, ο πλανήτης με τους εντυπωσιακούς δακτυλίους πήρε την πρωτιά από τον Δία με μεγάλη διαφορά. Τώρα σύμφωνα με μια πρόσφατη ανακοίνωση αστρονόμων ανακαλύφθηκαν κι άλλοι 128 (!) δορυφόροι γύρω… Read More ›

  • Εκλείψεις Σελήνης και ‘ματωμένα φεγγάρια’

    Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει στα μέσα μαζικής επικοινωνίας την έκφραση ‘ματωμένο φεγγάρι’ ή ‘ματωμένη Σελήνη’; Συνήθως η έκφραση αυτή συνοδεύεται από την ανακοίνωση μιας έκλειψης Σελήνης. Τι συμβαίνει όμως στην πραγματικότητα; Είναι όντως ματωμένη η Σελήνη; Όχι, η σελήνη… Read More ›

  • Κβαντομηχανική Λυκείου: Μπορούμε να την διδάξουμε λίγο καλύτερα;

    Ένα περίγραμμα όσων αναπτύσσει ο Στέφανος Τραχανάς στο βίντεο που ακολουθεί: 1. Ο Χάιζενμπεργκ στην Ελιγολάνδη: Από τα «καταραμένα κβαντικά άλματα» στη μηχανική των μητρών 2. Το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο σε 5 λεπτά3. Κβαντομηχανική με Joule δεν γίνεται4. Φυσική του μικρόκοσμου… Read More ›

  • Βαρύτητα από εντροπία

    Μια προκλητική προσέγγιση για την ενοποίηση της κβαντικής μηχανικής και της γενικής σχετικότητας δημοσίευσε στο Physical Review D, η Ginestra Bianconi, καθηγήτρια εφαρμοσμένων μαθηματικών στο πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου. Στην εργασία της με τίτλο «Gravity from entropy» προτείνει μια νέα προσέγγιση… Read More ›

  • Η εξίσωση Σρέντιγκερ στα σχολικά βιβλία

    Mια φορά κι έναν καιρό, όταν ο δείκτης του χρηματιστηρίου εξέφραζε την οικονομική ευημερία της χώρας και ο κουρέας στην Απολλωνία της Σίφνου συγχρονιζόταν με τη βαριά ελληνική βιομηχανία, ξεκίνησε μια ολοκληρωτική μεταρρύθμιση στην Παιδεία. Μια μεταρρύθμιση που μεταξύ άλλων… Read More ›

  • 100 Χρόνια Κβαντικής Θεωρίας: Από τα θεμέλια μέχρι την εφαρμογή στη σύγχρονη τεχνολογία

    Πώς θα ήταν ο κόσμος μας χωρίς την Κβαντική Φυσική; Πώς θα ήταν ένας κόσμος χωρίς κινητά τηλέφωνα, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, laser και μαγνητικές τομογραφίες; Η Κβαντική Θεωρία δεν είναι απλά ένα θεωρητικό πεδίο – είναι η βάση της σύγχρονης τεχνολογίας…. Read More ›

  • Υπάρχουν μαγνητικά μονόπολα;

    Οι φυσικοί των σωματιδίων υποθέτουν την ύπαρξη πολλών σωματιδίων που κανείς δεν έχει δει ποτέ μέχρι σήμερα. Αλλά, ένα από αυτά είναι ξεχωριστό. Πρόκειται για το μαγνητικό μονόπολο. Οι μαγνήτες γνωρίζουμε πως διαθέτουν δύο μαγνητικούς πόλους – τον βόρειο και… Read More ›

  • Το μποζόνιο Higgs και η ζωή μας

     Την Τρίτη 11 Μαρτίου 2025 και ώρα 18:00 στην Αίθουσα Τελετών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η Dr. Fabiola Gianotti, Γενική Διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN), θα αναγορευθεί επίτιμη διδάκτωρ του Τμήματος Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μετά την αναγόρευσή της η Fabiola… Read More ›

  • Μια φυσική ιστορία του μέλλοντος

    Οι νόμοι της βιολογίας και το πεπρωμένο της ανθρωπότητας Κυκλοφόρησε από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης ένα εξαιρετικά επίκαιρο βιβλίο που περιγράφει με τρόπο κατανοητό για τους μη ειδικούς, τις βασικές αρχές της εξελικτικής οικολογίας. Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα,… Read More ›

  • Κοντά στο τέλος της αποστολής, τα θρυλικά Voyager κλείνουν όργανα για εξοικονόμηση ενέργειας

    Τα αποθέματα ενέργειας των Voyager έχουν μειωθεί σημαντικά έπειτα από 47 χρόνια περιπέτειας. Η NASA προσπαθεί να παρατείνει το ταξίδι. Σχεδόν μισό αιώνα μετά την εκτόξευση των θρυλικών δίδυμων σκαφών, η NASA απενεργοποίησε ορισμένα επιστημονικά όργανα των Voyager για να… Read More ›

  • Η«Αθηνά» προσεδαφίζεται στη Σελήνη

    Το διαστημικό σκάφος Athena εκτοξεύτηκε με έναν πύραυλο SpaceX Falcon 9 από τη Διαστημική Ακτή της Φλόριντα στις 26 Φεβρουαρίου και μπήκε σε σεληνιακή τροχιά αυτή την εβδομάδα. Σε λίγες ώρες θα προσεληνωθεί σε μια περιοχή κοντά στο νότιο πόλο… Read More ›

  • Ο σκύλος του Χάιζενμπεργκ

    » (…) Η γάτα είναι πλέον κάτι σαν το οικόσημο του ένδοξου «οίκου των κβάντων», θεωρούμε ωστόσο δίκαιο να πούμε επίσης ότι και ο ρόλος του σκύλου δεν ήταν αμελητέος. Συνδέεται σχεδόν καθοριστικά με την απόφαση του Χάιζενμπεργκ να αναθεωρήσει… Read More ›

  • Οι ιδιότητες ενός γοητευτικού βαρυονίου

    Ερευνητές στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων μέτρησαν το σπιν και και την ομοτιμία ενός σωματιδίου που περιέχει ένα γοητευτικό κουάρκ, αναδεικνύοντας ένα νέο τρόπο ελέγχου θεωρητικών μοντέλων. Με βάση τα δεδομένα που συλλέχθηκαν μεταξύ 2016 και 2018, ερευνητές του πειράματος LHCb… Read More ›

  • Ιστορώντας την κβαντική επανάσταση, 1900-2025

    Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίου του Στέφανου Τραχανά(*) με τίτλο «Ο ΒΟΜΒΙΣΤΗΣ ΚΑΙ Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ, Ιστορώντας την κβαντική επανάσταση, 1900-2025» από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Έτσι ολοκληρώνεται η τριλογία για την επιστήμη και τη θέση της στον πολιτισμό που ξεκίνησε το… Read More ›

  • Παρακολουθείστε live την προσεδάφιση του «Μπλε Φαντάσματος» στη Σελήνη

    Το αμερικανικό διαστημικό σκάφος Blue Ghost (Mission 1) μετά από ένα πολυήμερο ταξίδι θα επιχειρήσει να πρoσεδαφιστεί στη Σελήνη, σήμερα Κυριακή 2 Μαρτίου, στις 9:20 π.μ. για πρώτη φορά. Το σκάφος μεταφέρει 10 επιστημονικά και τεχνολογικά όργανα της NASA, ως μέρος… Read More ›

  • Ο νυχτερινός ουρανός του Μαρτίου

    Οι θέσεις των πλανητών:Ερμής: Σε μέγιστη ανατολική αποχή (18ο, απογευματινός ουρανός) στις 8/3 με μέγεθος -0,4, σε κατώτερη σύνοδο (μπροστά από τον Ήλιο) στις 24/3Αφροδίτη: Χαμηλά στη δύση κατά το λυκόφως, σε κατώτερη σύνοδο (μπροστά από τον Ήλιο) στις 23/3Άρης:… Read More ›

  • Τα στείρα νετρίνα παραμένουν ασύλληπτα

    Μια σύγκριση των νετρίνων που μετρήθηκαν σε απόσταση 1 km και 810 km από την πηγή τους δεν βρήκε στοιχεία γεύσης τέταρτου νετρίνου. Αν και η ηλεκτροασθενής αλληλεπίδραση φαίνεται να απαιτεί ακριβώς τρεις γεύσεις νετρίνων, μια τέταρτη γεύση ή και… Read More ›

  • Η καύση ελαίων σιλικόνης (βίντεο)

    Τα έλαια σιλικόνης που περιέχονταν στους μετασχηματιστές των μηχανών δεν εξηγούν την πύρινη σφαίρα που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της τραγικής σύγκρουσης των τρένων στα Τέμπη, σύμφωνα με το τελικό πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και… Read More ›

  • Επτά πλανήτες ταυτόχρονα ορατοί για τελευταία φορά έως το 2040

    Οι πλανήτες θα διαταχθούν περίπου στην ίδια γραμμή λίγο μετά τη δύση του Ήλιου. Αν θέλετε να θαυμάσετε ταυτόχρονα όλους τους πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος εκτός της Γης, τώρα είναι η ευκαιρία. Aυτές τις ημέρες, οι επτά πλανήτες ευθυγραμμίζονται στον… Read More ›

  • Η μέτρηση των κοσμικών αποστάσεων

    Πώς μετράμε το σύμπαν; (μέρος 2ο) Ο μαθηματικός Terence Tao περιγράφει στο κανάλι 3blue1brown του Grant Sanderson, το πώς οι άνθρωποι υπολόγισαν για πρώτη φορά κοσμικά μεγέθη – από την ακτίνα της Γης, τις αποστάσεις Γης/Σελήνης και Γης/Ήλιου μέχρι το μέγεθος… Read More ›

  • Αρχαίο ωκεανό στον πλανήτη Άρη εντόπισε κινέζικο διαστημικό όχημα

    Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα ευρήματα είναι αποθέσεις υλικών με παρόμοια χαρακτηριστικά με αυτά της άμμου, που σχηματίζουν κυματισμούς ανάλογους με αυτούς που δημιουργούνται στα σημεία που στη Γη η θάλασσα συναντά την ξηρά Εδαφο-διεισδυτικά δεδομένα ραντάρ που ελήφθησαν από… Read More ›

  • Το Μπλε Φάντασμα καταγράφει την «σκοτεινή» πλευρά Σελήνης

    Το διαστημικό σκάφος Blue Ghost που εισήλθε στην τροχιά της σελήνης στις 13 Φεβρουαρίου καταγράφοντας εντυπωσιακές εικόνες του φεγγαριού. Συγκεκριμένα, το βίντεο περιλαμβάνει ένα κοντινό πλάνο της αθέατης πλευράς της Σελήνης, που τραβήχτηκε από περίπου 120 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνειά της. Το… Read More ›

  • Το απροσδόκητο σχήμα ενός διπλά μαγικού πυρήνα

    Στην πυρηνική φυσική οι αριθμοί 2, 8, 20, 28, 50, 82, 126 ονομάζονται μαγικοί. Και οι πυρήνες των οποίων ο αριθμός των πρωτονίων (Ζ) ή των νετρονίων (Ν) είναι 2, 8, 20, 28, 50, 82, 126 ονομάζονται μαγικοί. Οι μαγικοί πυρήνες παρουσιάζουν… Read More ›

  • Ισορροπώντας τραπουλόχαρτα

    Πάρτε μια οποιαδήποτε κανονική τράπουλα με 52 χαρτιά, και βάλτε την στο τραπέζι. Με το δάκτυλό σας μετακινείστε το πάνω χαρτί, χωρίς να μετακινήσετε κανένα άλλο. Πόσο μακριά μπορείτε να το μετακινήσετε πριν πέσει; Ή, για να το πούμε διαφορετικά… Read More ›

  • Τι σχέση έχουν τα νετρίνα με το ευγενές αέριο αργό;

    Οι ανιχνευτές που χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση των νετρίνων χρειάζονται δεκάδες χιλιάδες τόνους καθαρού υγρού αργού. Πώς μπορούμε να βρούμε τόσο πολύ αργό; Το αργό είναι ένα ευγενές αέριο, που σημαίνει ότι δεν αντιδρά με άλλα στοιχεία. Είναι ένας βαρύτερος… Read More ›

  • Γιατί τα νετρίνα είναι τόσο ‘αντικοινωνικά’;

    Τα νετρίνα κυκλοφορούν παντού στο σύμπαν. Κάθε δευτερόλεπτο, περισσότερα από 6 τρισεκατομμύρια νετρίνα διασχίζουν το φλιτζάνι του καφέ σας. Τα περισσότερα από αυτά προέρχονται από τον ήλιο, αλλά περίπου 30.000 παρήχθησαν στα πρώτα λεπτά της Μεγάλης Έκρηξης και είναι τόσο… Read More ›

  • Ο αστεροειδής με την μεγαλύτερη πιθανότητα να χτυπήσει τη Γη

    Σύμφωνα με τους αστροφυσικούς ο αστεροειδής 2024 YR4 έχει 3,1% πιθανότητα να χτυπήσει τη Γη στις 22 Δεκεμβρίου του 2032 Ο αστεροειδής 2024 YR4 ανακαλύφθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2024 χάρη σε ένα ειδικό τηλεσκόπιο εντοπισμού κινδύνων που βρίσκεται στη Χιλή. Υπολογίστηκε… Read More ›

  • Η τρισδιάστατη δομή της ατμόσφαιρας ενός εξωπλανήτη

    Ο εξωπλανήτης Τύλος (ή WASP-121b) είναι ένας αέριος, γιγάντιος εξωπλανήτης που βρίσκεται περίπου 900 έτη φωτός από την Γη, στον αστερισμό Πρύμνη. Χρησιμοποιώντας το όργανο ESPRESSO του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου (VLT) της ESO, οι αστρονόμοι μελέτησαν την ατμόσφαιρά του, αποκαλύπτοντας… Read More ›

  • Η μη αναμενόμενη αφθονία κοσμογονικού βηρυλλίου-10

    … στον βυθό του Ειρηνικού Ωκεανού Το βηρύλλιο είναι το χημικό στοιχείο που πέρα από τη δύσκολη ορθογραφία του, είναι ένα ανοιχτόχρωμο, δύστηκτο, αδιάλυτο ελαφρό μέταλλο που έχει γλυκιά γεύση. Προσοχή όμως, μην το δοκιμάσετε – είναι πολύ τοξικό(*). Από… Read More ›

  • Πώς μετράμε το σύμπαν;

    Πριν από μερικές ημέρες αναρτήθηκε στο κανάλι 3blue1brown, του Grant Sanderson, βίντεο με τον μαθηματικό Terence Tao – ίσως τον μεγαλύτερο μαθηματικό στον κόσμο σήμερα -, όπου περιγράφει μέρος της ιστορίας των μετρήσεων κοσμικών αποστάσεων: Στον ιστότοπο του Terence Taο… Read More ›

  • Ο απατεώνας και ο αφελής

    Θέλω υπάλληλο για το γραφείο μου.Θέλω να γράφει σωστά χωρίς Ελληνικούρες και ορθογραφικά λάθη.Θέλω να κατανοεί ένα κείμενο και να με ρωτάει όσο γίνεται λιγότερο για το περιεχόμενό του.Να μπορεί να συντάξει κάτι στο word να το μετατρέπει σε pdf… Read More ›

  • Προς τους κβαντικούς υπερυπολογιστές

    … διαμέσου της κβαντικής σύμπλεξης και τηλεμεταφοράς Ερευνητές από το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης παρουσίασαν την πρώτη περίπτωση κατανεμημένης (παράλληλης) κβαντικής επεξεργασίας. Χρησιμοποιώντας μια διασύνδεση φωτονικού δικτύου, συνέδεσαν επιτυχώς δύο ξεχωριστούς κβαντικούς επεξεργαστές για να σχηματίσουν έναν ενιαίο,… Read More ›

  • Ανιχνεύθηκε κοσμικό νετρίνο με ενέργεια ρεκόρ

    Η ερευνητική ομάδα KM3NeT ανακοίνωσε την ανίχνευση στην άβυσσο της Μεσογείου Θάλασσας ενός κοσμικού νετρίνου με την μεγαλύτερη ενέργεια μέχρι σήμερα, περίπου 220 PeV. Ένα εξαιρετικό γεγονός που αντιστοιχεί σε ένα νετρίνο με εκτιμώμενη ενέργεια περίπου 220 PeV (=220×1015eV), ανιχνεύθηκε στις… Read More ›

  • Πώς το θεώρημα της Νέδερ έφερε επανάσταση στη Φυσική

    Η Emmy Noether απέδειξε ότι οι θεμελιώδεις φυσικοί νόμοι είναι μια συνέπεια απλών συμμετριών. Έναν αιώνα αργότερα, οι ιδέες της συνεχίζουν να διαμορφώνουν τη φυσική. Το φθινόπωρο του 1915, τα θεμέλια της φυσικής άρχισαν να ραγίζουν. Η νέα θεωρία για… Read More ›

  • Το τηλεσκόπιο Ευκλείδης φωτογράφισε εντυπωσιακό δακτύλιο του Αϊνστάιν

    H αποστολή Ευκλείδης που εκτοξεύτηκε τον Ιούλιο του 2023, βρίσκεται τώρα στο σημείο Lagrange 2 – περίπου 1,5 εκατομμύριο χιλιόμετρα από τη Γη (όπου βρίσκεται επίσης και το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb). Το διαμέτρου 1,2 μέτρων τηλεσκόπιο Ευκλείδης θα εξερευνήσει… Read More ›

  • Σχετικά με το «σεισμικό σμήνος» στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού

    (…) Σύμφωνα με τα στοιχεία καθημερινής ανάλυσης σεισμικών δεδομένων του Εργαστηρίου Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ, κατά την 6η Φεβρουαρίου έχουν καταγραφεί πάνω από 110 σεισμοί, εκ των οποίων 18 με μεγέθη M≥4.0 και 5 με Μ≥4.5, ενώ ο μεγαλύτερος σεισμός είχε… Read More ›

  • Που βρίσκεται το επίκεντρο του σεισμού;

    Μπορεί κανείς να αναζητήσει τα μεγέθη και τα επίκεντρα των σεισμων σε πραγματικό χρόνο ΕΔΩ:earthquake.usgs.gov ή ΕΔΩ: seismoi.gr ή ΕΔΩ: geophysics.geol.uoa.gr ΆσκησηΤα σεισμικά κύματα είναι τριών ειδών: τα διαμήκη πρωτογενή P με ταχύτητα διάδοσης στον ανώτερο φλοιό της γης υP~6… Read More ›

  • Η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να μας δείξει πώς θα τελειώσει το σύμπαν

    Ο καθηγητής Mark Thomson, ο Βρετανός φυσικός που θα αναλάβει την ηγεσία του CERN την 1η Ιανουαρίου του 2026, θεωρεί ότι η η τεχνητή νοημοσύνη πρόκειται να φέρει επανάσταση στη θεμελιώδη φυσική και θα μπορούσε μας δείξει την μοίρα του… Read More ›

  • Τι είναι η πιθανότητα;

    Όλες οι στατιστικές και μεγάλο μέρος της επιστήμης εξαρτώνται από την έννοια της πιθανότητας. Πρόκειται για ένα εκπληκτικό επίτευγμα, αν συνειδητοποιήσουμε ότι κανείς δεν είναι πραγματικά σίγουρος για το τι είναι πιθανότητα! Η ζωή είναι αβέβαιη. Κανείς μας δεν ξέρει… Read More ›

  • Ένα αστέρι μέσα σε ένα αστέρι

    Αμέσως μετά την ανακάλυψη του νετρονίου το 1932, ένας από τους μεγαλύτερους φυσικούς της Σοβιετικής Ένωσης, ο Lev Davidovich Landau διατύπωσε την ιδέα των «άστρων νετρονίων», αντικειμένων με εξαιρετικά μεγάλη πυκνότητα και πολύ μικρό μέγεθος. Η πυκνότητα ενός τέτοιου άστρου… Read More ›

  • Σχετικά με τη σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή της Σαντορίνης

    Τι λένε οι σεισμολόγοι Σύμφωνα με τον σεισμολόγο Κώστα Παπαζάχο: «Από το απόγευμα της 26ης Ιανουαρίου έχουμε μία πολύ έντονη σεισμική δραστηριότητα μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, στην περιοχή της Ανύδρου. Η δραστηριότητα αυτή περιλαμβάνει πάνω από 100 σεισμούς που έχουν… Read More ›

  • Ο νυχτερινός ουρανός του Φεβρουαρίου

    Οι θέσεις των πλανητών:Ερμής: Σε ανώτερη σύνοδο (πίσω από τον Ήλιο) στις 9/2, στον δυτικό ουρανό στο τέλος του μήναΑφροδίτη: Στο δυτικό βραδινό ουρανό στους Ιχθείς (φαινόμενο μέγεθος -4,8, φαινόμενη διάμετρος 40′ ‘, φωτισμός δίσκου 27%)Άρης: Στον απογευματινό ουρανό, μεσουρανεί… Read More ›

  • Ο μύθος του Σισύφου

    Οι θεοί είχαν καταδικάσει τον Σίσυφο να σπρώχνει ασταμάτητα ένα βράχο μέχρι την κορυφή ενός βουνού, απ’ όπου η πέτρα κατρακυλούσε από το ίδιο της το βάρος. Είχαν σκεφτεί, και κάπως δικαιολογημένα, ότι δεν υπάρχει πιο φοβερή τιμωρία από την… Read More ›

  • Η τάξη που διατηρείται στο χάος της απεριόριστης θερμοκρασίας

    Η θερμότητα υποτίθεται ότι καταστρέφει οτιδήποτε «αγγίζει». Όμως μια ομάδα φυσικών απέδειξε θεωρητικά πως μια μορφή μαγνητικής τάξης δεν καταστρέφεται από την θερμότητα. Το φως του ήλιου λιώνει τις νιφάδες χιονιού. Η φωτιά μετατρέπει τα κούτσουρα σε αιθάλη και καπνό…. Read More ›

  • Βρέθηκαν δομικά στοιχεία της ζωής στον αστεροειδή Bennu

    Δείγματα πετρωμάτων και σκόνης από τον αστεροειδή Bennu, ο οποίος βρίσκεται κοντά στη Γη, περιέχουν οργανική ύλη, μεταξύ άλλων αμινοξέα καθώς και όλες τις βάσεις νουκλεοτιδίων που αποτελούν το DNA και το RNA μας, και άλατα που σχηματίστηκαν νωρίς στην ιστορία του…. Read More ›

  • Ο αστεροειδής 2024 YR4 έχει 1,2% πιθανότητες να συγκρουστεί με τη Γη το 2032

    Ένας αστεροειδής που ανακαλύφθηκε πρόσφατα έχει πιθανότητες 1,2% να πλήξει τη Γη το 2032, ανακοίνωσε σήμερα (29/1) η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA) η οποία θα συντονίσει την παρακολούθησή του ώστε να προβλέψει με μεγαλύτερη ακρίβεια την πορεία του. Ο αστεροειδής 2024 YR4… Read More ›

  • Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να αυτο-αναπαραχθεί;

    Στα τέλη της δεκαετίας του 1940, ο John von Neumann έθεσε το ερώτημα αν μια μηχανή μπορεί να αυτοαναπαραχθεί. Εκείνη την εποχή, η ψηφιακή τεχνολογία ήταν εντελώς πρωτόγονη για να προκαλέσει ανησυχίες για την ασφάλεια (*). Το 2017, παρακολουθώντας την… Read More ›

  • Ο κρατικός υλισμός

    Στη φιλοσοφική επεξεργασία του Βλαντίμιρ Ίλιτς Ουλιάνοφ, γνωστού ως Λένιν, η νίκη της Ρωσικής Επανάστασης αποτελούσε τη σαφέστερη απόδειξη της υπεροχής του υλισμού έναντι του ιδεαλισμού. Τα δύο ρεύματα ρεύματα σκέψης είχαν αντιπαρατεθεί και είχαν πολεμήσει το ένα το άλλο… Read More ›

  • Το Μπλε Φάντασμα φωτογραφίζει τη Γη από το διάστημα

    To διαστημικό σκάφος Μπλε Φάντασμα (αποστολή 1) φωτογράφισε την Γη ως «Μπλε Βώλο», ενώ βρισκόταν σε απόσταση 6.700 km από τη Γη στις 23 Ιανουαρίου 2025 Firefly Aerospace Blue Ghost ή απλά Blue Ghost, ονομάζονται οι σεληνιακές αποστολές που σχεδιάστηκαν… Read More ›

  • Εξωτικά «παρασωματίδια» που αψηφούν την κατηγοριοποίηση

    Δεν είναι ούτε φερμιόνια ούτε μποζόνια Οι θεωρητικοί φυσικοί έχουν προτείνει την ύπαρξη ενός νέου τύπου σωματιδίου που δεν ταιριάζει στις συμβατικές ταξινομήσεις των φερμιονίων και των μποζονίων. Το «παρασωματίδιο» τους περιγράφεται στη δημοσίευση του περιοδικού Nature με τίτλο «Particle exchange… Read More ›

  • Τι είναι ο «τεχνητός ήλιος της Κίνας»;

    Η παραγωγή ενέργειας στο εσωτερικό του ήλιου και των άστρων επιτυγχάνεται από την πυρηνική σύντηξη, την συγχώνευση ελαφρών πυρήνων προς βαρύτερους. Η πυρηνική σύντηξη είναι διαφορετικός μηχανισμός σε σχέση με την πυρηνική σχάση που εφαρμόζεται σήμερα στα πυρηνικά εργοστάσια παραγωγής… Read More ›

  • WASP-127b: Σε αυτόν τον εξωπλανήτη η ταχύτητα των ανέμων ξεπερνά τα 30.000 χλμ/ώρα

    Ξεχάστε το ρεκόρ ταχύτητας ανέμου που έχει καταγραφεί στον Ποσειδώνα, καθώς το Ευρωπαϊκό Αστεροσκοπείο του Νότιου Ημισφαιρίου (ESO) ανακοίνωσε ότι υπολόγισε σε 30.000 χλμ/ώρα τις ριπές ανέμου στον εξωπλανήτη WASP-127b. Αυτός ο γίγαντας αερίων που ανακαλύφθηκε το 2016 και απέχει πάνω από 500… Read More ›

  • Άνθρωπος στον Άρη

    … μέχρι το τέλος της θητείας του Τραμπ; Ο Ντόναλντ Τραμπ στην ομιλία του κατά την τελετή ορκωμοσίας του ως 47ος προεδρος των ΗΠΑ, τόνισε ότι θα στείλει ανθρώπους στον Άρη. «Η φιλοδοξία είναι η ψυχή της Αμερικής, θα κυνηγήσουμε το πασιφανές… Read More ›

  • Ο άρρητοι αριθμοί και η απόδειξη Απερή

    Είναι εκπληκτικά δύσκολο να αποδειχθεί μια από τις πιο βασικές ιδιότητες ενός αριθμού: αν μπορεί να γραφτεί ως κλάσμα. Μια νέα μέθοδος μπορεί να βοηθήσει την επίλυση αυτού του μακροχρόνιου προβήματος. Από τις πρώτες εποχές των μαθηματικών ανακαλύψεων, οι άνθρωποι… Read More ›

  • Τι είναι οι οβελίσκοι στη Βιολογία;

    Οι βιολόγοι φαίνεται πως έχουν ανακαλύψει μια εντελώς νέα μορφή «ζωής». Συνίσταται από κυκλικά μόρια RNA που αναδιπλώνονται σε βρόχους και σχηματίζουν ραβδοειδείς δομές. Για τον λόγο αυτό ονομάστηκαν οβελίσκοι. Δεν είναι ούτε μικρόβια ούτε ιοί και τα γονίδιά τους… Read More ›

  • Αστροφυσικοί αποκαλύπτουν για πρώτη φορά τη δομή 74 ζωνών εξωκομητών

    Έναν μεγάλο αριθμό ζωνών εξωκομητών σε τροχιά γύρω από 74 κοντινούς αστέρες και τη δομή τους κατάφεραν να αποτυπώσουν για πρώτη φορά αστροφυσικοί, με επικεφαλής ομάδα από το Πανεπιστήμιο Trinity College του Δουβλίνου. Η μελέτη REASONS (Resolved ALMA and SMA… Read More ›

  • Ραδερφόρντιο-252: ένας βραχύβιος υπερβαρύς πυρήνας

    Η ανακάλυψη του ραδερφόρντιου-252 (252Rf), η θεμελιώδης κατάσταση του οποίου επιβιώνει για μόλις 60 νανοδευτερόλεπτα, θα μπορούσε να βοηθήσει τους θεωρητικούς φυσικούς να κατανοήσουν την κοσμική σύνθεση υπερβαρέων στοιχείων. Το 1991, μια επίσημη επιτροπή φυσικών και χημικών αποφάσισε ότι για… Read More ›

  • Ζούμε σε ένα ιδιαίτερο μέρος του σύμπαντος;

    Σύμφωνα με ένα δόγμα που οι φυσικοί αποκαλούν κοσμολογική αρχή το σύμπαν σε μεγάλες κλίμακες γίνεται ομογενές (δηλαδή είναι παντού ομοιόμορφο) και ισότροπο (δηλαδή φαίνεται ίδιο προς κάθε κατεύθυνση)*. Αυτό σημαίνει η θέση μας στο σύμπαν δεν είναι σε καμία… Read More ›

  • Τα Βολτ ή τα Αμπέρ σκοτώνουν;

    Α) Προειδοποιήσεις Ας ξεκινήσουμε με τις προειδοποιητικές ταμπέλες, που τοποθετούν οι ηλεκτρολόγοι σε όλο τον κόσμο. Φαίνεται ότι η απάντηση είναι: Η τιμή της τάσης, τα βολτ (V), μπορούν να σκοτώσουν έναν άνθρωπο ή ζώο. Είναι όμως έτσι ακριβώς; Ας δούμε τον… Read More ›

  • Φωτογραφίες από την επιφάνεια του πλανήτη Ερμή

    Στις 8 Ιανουαρίου 2025, το διαστημικό σκάφος BepiColombo(*) προσέγγισε με επιτυχία τον πλανήτη Ερμή για έκτη φορά, φτάνοντας έως και 295 χιλιόμετρα από την επιφάνειά του. Στη συνέχεια βλέπουμε μερικές από τις φωτογραφίες της επιφάνειας του πλανήτη που τράβηξαν οι… Read More ›

  • Μια ψυχική διαταραχή από την οποία πάσχει η ανθρωπότητα

    «Οικολογικός ναρκισσισμός»: Αυτόν τον όρο χρησιμοποιεί ο αρχιτέκτονας Πάρις Βασιλειάδης για να περιγράψει τη σχέση της ανθρωπότητας με τη φύση Ο «οικολογικός ναρκισσισμός», η επίδραση δηλαδή της συγκεκριμένης ψυχολογικής διαταραχής στη φύση και το περιβάλλον, ήταν το θέμα της διάλεξης του αρχιτέκτονα… Read More ›

  • Το διαστημικό σκάφος BepiColombo προσεγγίζει για έκτη φορά τον πλανήτη Ερμή

    O πλανήτης Ερμής αυτές τις μέρες εμφανίζεται χαμηλά ανατολικά στο λυκαυγές με φαινόμενο μέγεθος -0,4 και γι αυτό είναι δύσκολο να τον παρατηρήσουμε. Όμως για το διαστημικό σκάφος BepiColombo της ευρωπαϊκής-ιαπωνικής (ESA-JAXA) αποστολής, η παρατήρηση του πλανήτη Ερμή θα είναι… Read More ›

  • Ένας φυσικός μπαίνει σε ένα μπαρ

    … κάθεται σε μια θέση, βγάζει μερικά κέρματα από την τσέπη του και ελέγχει αν φτάνουν για έναν καφέ. Καθώς μετακινεί νευρικά μερικά από αυτά, παρατηρεί κάτι ενδιαφέρον: όταν κυλάει ένα νόμισμα γύρω από ένα άλλο ίσου μεγέθους, το πρώτο… Read More ›

  • Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών: Οι Έλληνες πίσω από τις διαστημικές αποστολές της Ευρώπης

    Ποια είναι η (αθέατη) δράση της επιστημονικής ομάδας ReACT που έχει τη βάση της στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών Από τη βάση τους, στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, επιτελούν αθόρυβα ένα πρωτοποριακό έργο, με διεθνή αναγνώριση: είναι οι έλληνες επιστήμονες που υποστηρίζουν τις… Read More ›

  • Σε πλήρη λειτουργία οι πυρηνικοί σταθμοί στη Γαλλία  

    Εδώ και μια εβδομάδα η γαλλική EDF  έχει ενισχύσει την παραγωγική της ικανότητα με τη λειτουργία ενός νέου πυρηνικού αντιδραστήρα. Η δε σταδιακή του ένταξη στο σύστημα θα σταθεροποιήσει τη συνολική δυναμικότητα των 18 πυρηνικών εργοστασίων, που υπάρχουν στη χώρα, σε… Read More ›

  • O Άτλας των Ανθρωπίνων Κυττάρων

    Με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης η Βιολογία επιχειρεί να καταστήσει ευκρινέστερη την εικόνα του ανθρώπινου οργανισμού στην υγεία, στην ασθένεια και σε όλες τις φάσεις της ζωής Ο 21ος αιώνας άρχισε μάλλον διθυραμβικά για τη Βιολογία χάρη στην αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος και… Read More ›

  • Η κάμερα Σκοτεινής Ενέργειας καταγράφει γαλαξίες του σμήνους Αντλία

    Το σύμπλεγμα της Αντλίας (Abell S636) είναι ένα σύμπλεγμα γαλαξιών που βρίσκεται στο υπερσμήνος Ύδρα-Κένταυρος. Το σύμπλεγμα της Αντλίας είναι το τρίτο πλησιέστερο στην Τοπική Ομάδα μετά το Σύμπλεγμα της Παρθένου και το Σύμπλεγμα Φορνά. Η απόστασή του από τη Γη είναι 40.5 έως 40.9 μεγαπαρσέκ και… Read More ›

  • Ο νυχτερινός ουρανός του Ιανουαρίου

    Οι θέσεις των πλανητών:Ερμής: Χαμηλά ανατολικά στο λυκαυγές στην αρχή του μήνα με φαινόμενο μέγεθος -0,4Αφροδίτη: Σε μέγιστη ανατολική αποχή 47ο (βραδυνός ουρανός) στις 10/1 (φαινόμενο μέγεθος -4,5, φαινόμενη διάμετρος 25′ ‘, φωτισμός δίσκου 50%, στις 12/1)Άρης: Ορατός όλη τη… Read More ›

  • Tι ενδιαφέρον κρύβει το 2025;

    ● Το 2025 είναι το μοναδικό έτος του 21ου αιώνα που είναι τέλειο τετράγωνο: 452=2025. Τον προηγούμενο αιώνα ήταν το έτος 1936=442 και τον επόμενο αιώνα θα είναι το έτος 2116=462. ●To 2025 είναι πιθανώς ο μόνος θετικός ακέραιος αριθμός,… Read More ›

  • Η απίστευτη βραδύτητα της ανθρώπινης σκέψης

    Ο εγκέφαλος αποκαλείται μερικές φορές ως η πιο περίπλοκη μηχανή στο γνωστό σύμπαν. Ωστόσο οι άνθρωποι σκέφτονται με τον ασήμαντο ρυθμό 10 bit ανά δευτερόλεπτο, τον ρυθμό μιας συνομιλίας. Σύμφωνα με μια νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Neuron, τα… Read More ›

  • Από τα αδρόνια στα βαρυτόνια διαμέσου των χορδών

    Οι πρώτες κβαντικές θεωρίες χορδών αναπτύχθηκαν γύρω στο 1970, πριν από την ανακάλυψη της κβαντικής χρωμοδυναμικής (QCD), με στόχο την δημιουργία μιας θεωρίας των αδρονίων. Οι βασικές φυσικές απαιτήσεις και η μαθηματική συνέπεια των θεωριών των χορδών που ήταν γνωστές… Read More ›

  • Επιτυχής η «προσηλίωση» του Parker Solar Probe

    Την παραμονή των Χριστουγέννων, 24 Δεκεμβρίου 2024, το διαστημικό σκάφος Parker Solar Probe τελικά «άγγιξε» με επιτυχία τον Ήλιο. Αναπτύσσοντας ταχύτητα 700.000 km/h έφτασε σε απόσταση ρεκόρ από το άστρο μας, μόλις 6,1 εκατομμύρια χιλιόμετρα από την «επιφάνειά» του. Η… Read More ›

  • Βασίζεται η ζωή στους γνωστούς νόμους της φυσικής;

    Προς έναν δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο για τους ζωντανούς οργανισμούς Μια νέα θεωρία που σχετίζεται με τον δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής περιγράφει την κίνηση των ζωντανών βιολογικών συστημάτων, περιλαμβάνοντας την κυτταρική μετανάστευση μέχρι και τα πουλιά που ταξιδεύουν. Το 1944, ο… Read More ›

  • Παραμονή Χριστουγέννων οι άνθρωποι θα προσπαθήσουν να αγγίξουν ένα αστέρι

    «Ονειρευόμαστε αυτή τη στιγμή για πάνω από 16 χρόνια» «Αυτό που πρόκειται να κάνει το Parker Solar Probe την παραμονή των Χριστουγέννων του τρέχοντος έτους είναι πραγματικά απαράμιλλο», δήλωσε ο Nour Raouafi, επιστήμονας της αποστολής Parker Solar Probe. Το διαστημικό… Read More ›

  • Ζυγίζοντας το Αστέρι του Βορρά

    Μια ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε παρατηρήσεις από το Center for High Angular Resolution (CHARA) για να υπολογίσει τη μάζα του Βόρειου Πολικού Αστέρα (Polaris). Έτσι προέκυψε ότι το «αστέρι του βοριά» έχει μάζα 5,13 ± 0,28 M⊙ (M⊙=η μάζα του Ήλιου)…. Read More ›

  • Μέτρηση αρνητικού χρόνου;

    To φαινόμενο ακούγεται εντελώς παράλογο. Ότι το φως μπορεί μερικές φορές να φαίνεται ότι εξέρχεται από ένα υλικό πριν εισέλθει σε αυτό. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που απορρίπτεται ως ψευδαίσθηση και αποδίδεται στον τρόπο με τον οποίο τα κύματα διασκορπίζονται… Read More ›

  • Τι είναι τελικά η εντροπία;

    H ζωή είναι μια ανθολογία της καταστροφής. Ό,τι φτιάχνεις τελικά σπάει. Όλοι όσοι αγαπάτε θα πεθάνουν. Οποιαδήποτε αίσθηση τάξης ή σταθερότητας αναπόφευκτα καταρρέει. Ολόκληρο το σύμπαν ακολουθεί ένα θλιβερό ταξίδι προς μια βαρετή κατάσταση απόλυτης αταξίας. Για να παρακολουθήσουν αυτή… Read More ›

  • Εντοπίζοντας το φαινόμενο της μνήμης Χριστοδούλου των βαρυτικών κυμάτων

    Τα βαρυτικά κύματα είναι η διάδοση μιας διαταραχής στο υφάδι του χωροχρόνου, όπως τα κύματα που προκαλεί ένα βότσαλο στα ήρεμα μιάς ήσυχης λίμνης. Ο Δημήτριος Χριστοδούλου, πριν από μερικές δεκαετίες, έδειξε ότι τα βαρυτικά κύματα έχουν μια λεπτή διαφορά… Read More ›

  • Μπαταρία διαμαντιού από άνθρακα-14 με πιθανή διάρκεια ζωής χιλιάδων ετών

    … κατασκευάστηκε για πρώτη φορά από ερευνητές του πανεπιστημίου του Μπρίστολ και την Αρχή Ατομικής Ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKAEA) Αυτός ο νέος τύπος μπαταρίας έχει τη δυνατότητα να τροφοδοτεί συσκευές για χιλιάδες χρόνια. Στην μπαταρία διαμαντιού χρησιμοποιείται το ραδιενεργό… Read More ›

  • Ο εγκέφαλος το ανώτατο στρατηγείο, αλλά το νευρικό σύστημα της καρδιάς παίρνει αποφάσεις σε τοπικό επίπεδο

    Τελικά αποφασίζει ο εγκέφαλος ή η καρδιά μας; Σε αυτό το αιώνιο ερώτημα δίνει απάντηση έρευνα του ιατρικού Ινστιτούτου Καρολίνσκα στη Σουηδία, που εντόπισε ότι αν και ο εγκέφαλος είναι το κέντρο λήψης αποφάσεων, η καρδιά έχει και εκείνη τον… Read More ›

  • Προσπαθούμε να εξηγήσουμε γιατί υπάρχουμε

    Το 1928 ο Paul Dirac, ένας ιδιοφυής φυσικός με εμμονή στις αισθητικές αξίες της επιστήμης, συνδυάζοντας την κβαντομηχανική με την ειδική σχετικότητα κατέληξε σε μια εξίσωση που περιγράφει την συμπεριφορά ηλεκτρονίων που κινούνται με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Ένα χαρακτηριστικό της… Read More ›

  • Τελικά το σύμπαν διαστέλλεται ταχύτερα;

    Ο ρυθμός με τον οποίο διαστέλλεται το Σύμπαν, γνωστός και ως σταθερά Hubble (Η0), είναι μία από τις θεμελιώδεις παραμέτρους στην κατανόηση της εξέλιξης και της τελικής μοίρας του σύμπαντος. Ωστόσο, μια επίμονη διαφορά που ονομάζεται Hubble Tension, παρατηρείται μεταξύ της τιμής… Read More ›

  • Βαρύ ύδωρ και Εξωγήινοι

    Iσότοπα ονομάζονται τα χημικά στοιχεία που στον πυρήνα τους έχουν τον ίδιο αριθμό πρωτονίων (έχουν δηλαδή τον ίδιο ατομικό αριθμό), αλλά διαφορετικό αριθμό νετρονίων. Ονομάζονται έτσι γιατί τοποθετούνται στην ίδια θέση (τόπο) του Περιοδικού Πίνακα. Για παράδειγμα, το υδρογόνο διαθέτει… Read More ›

  • Μπορούμε να σκάψουμε μια τρύπα που διέρχεται από το κέντρο της Γης και φτάνει στην άλλη πλευρά της;

    Μια κλασική ερώτηση φυσικής, που μάλλον δεν θα μπει ποτέ στις πανελλαδικές εξετάσεις, είναι η εξής: «Πόσο χρόνο χρειάζεται ένα αντικείμενο να διασχίσει υποθετικό τούνελ, που διέρχεται από το κέντρο της Γης, πέφτοντας ελεύθερα από το ένα άκρο στο άλλο;»… Read More ›

  • Θα γίνουν όλα ατμός ακτινοβολίας Χόκινγκ;

    (νεώτερη ενημέρωση 14 και 17 Μαΐου 2025)Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Cosmology and Astroparticulate Physics, η εργασία των Falcke et al με τίτλο «An upper limit to the lifetime of stellar remnants from gravitational pair production» στην οποία δείχνουν ότι το… Read More ›

  • Χαοτικά Δυναμικά Συστήματα

    Το βίντεο που ακολουθεί παρουσιάζει χαοτικά δυναμικά συστήματα, συστήματα τα οποία είναι πολύ ευαίσθητα στις αρχικές συνθήκες. Τέτοια συστήματα είναι πανταχού παρόντα στη φύση και την μηχανολογία, από τα τυρβώδη ρευστά μέχρι την κίνηση των αντικειμένων στο ηλιακό σύστημα. Ο… Read More ›

  • Επουλώνοντας ένα κρυφό τραύμα εθνικής μνήμης

    Στα σχολικά βιβλία Ιστορίας δεν αναδεικνύονται επαρκώς τα τεχνολογικά επιτεύγματα των αρχαίων Ελλήνων «Υπάρχει μια πολλαπλή έλλειψη και ως εκ τούτου μια πολλαπλή ανάγκη να αποκατασταθεί ένα κρυφό τραύμα εθνικής μνήμης: αγνοούμε ή, για να το θέσω ηπιότερα, υποτιμούμε τον… Read More ›

  • Ρολόγια στη Σελήνη

    Μέσα στην επόμενη δεκαετία, είναι πιθανό οι άνθρωποι να επιστρέψουν στη Σελήνη. Οποιεσδήποτε εργασίες στη σεληνιακή επιφάνεια, συμπεριλαμβανομένων των εξερευνήσεων, των χαρτογραφήσεων, των κατασκευών, των εξορύξεων και διαφόρων επιστημονικών εργασιών θα απαιτήσουν μεταξύ άλλων και την ακριβή τη μέτρηση του… Read More ›

  • 200 χρόνια από την διατύπωση του θεωρήματος Carnot

    Η κινητήρια θερμική μηχανή παράγει έργο επαναλαμβάνοντας έναν κύκλο, συχνά σε τέσσερις χρόνους, ή πράξεις – σαν τετράπρακτο θεατρικό έργο. Ονομάζουμε τη διαδικασία κύκλο, διότι η μηχανή επανέρχεται στην αρχική της κατάσταση. Θα επικεντρωθούμε στον κύκλο Carnot (βλέπε την παρακάτω… Read More ›

  • Επιστροφή στην Ελιγολάνδη

    Γιορτάζοντας τα 100 χρόνια της κβαντικής μηχανικής  «Στις τρεις η ώρα ένα πρωί Ιουνίου του 1925, ο 23χρονος Βέρνερ Χάιζενμπεργκ εξαντλημένος και ταλαιπωρημένος από αλλεργίες, ήταν τόσο ταραγμένος που δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Βγήκε από το δωμάτιο που νοίκιαζε στο… Read More ›

  • Ένας πλανήτης από βατόμουρα

    Έστω ότι με κάποιο μαγικό τρόπο μπορούσαμε να αντικαταστήσουμε όλη την ύλη που περιέχει ο όγκος της Γης με … βατόμουρα στιβαγμένα το ένα δίπλα στο άλλο. Ποιά θα ήταν τότε η εξέλιξη αυτού του νέου παράξενου πλανήτη; Αν και… Read More ›

  • Μπορούν οι κατσίκες ή άλλα ζώα να προβλέψουν σεισμούς και ηφαιστειακές εκρήξεις;

    Στα μέσα της δεκαετίας του 1970 η αισιοδοξία σχετικά με την επιτυχή πρόβλεψη σεισμών έφτασε στο αποκορύφωμά της, όταν οι κινέζοι ανακοίνωσαν πως είχαν προβλέψει με επιτυχία έναν πραγματικά μεγάλο και καταστροφικό σεισμό. Στις 4 Φεβρουαρίου 1975 ένας σεισμός μεγέθους… Read More ›

  • Έχουν συνείδηση τα άλλα ζωικά είδη και οι νέες υπολογιστικές μηχανές;

    Η εξελικτική μεταμόρφωση των φορέων συνειδητότητας Οι σύγχρονες επιστήμες του εγκεφάλου και του νου, ακολουθώντας την εξελικτική θεωρία του Δαρβίνου, περιγράφουν την ανάδυση της συνείδησης ως προϊόν της βιολογικής προσαρμογής των εγκεφαλικών δομών και λειτουργιών των ενσυνείδητων οργανισμών σε συγκεκριμένες… Read More ›

  • Ο νυχτερινός ουρανός του Δεκεμβρίου

    Οι θέσεις των πλανητών:Ερμής: Σε κατώτερη σύνοδο στις 6/12 με φαινόμενο μέγεθος -0,3Αφροδίτη: Ορατή νοτιοδυτικά, δύει 3,5 ώρες μετά τον Ήλιο στο μέσο του μήνα (μεγ. -4,3, διαμ. 19′ ‘)Άρης: Ορατός στον αστερισμό του Καρκίνου με φαινόμενο μέγεθος -0,8 και… Read More ›

  • Ο σπουδαίος αστροφυσικός Βασίλης Ξανθόπουλος

    Μια αποφράδα ημέρα στα τέλη Νοεμβρίου του 1990 ένας παράφρων μεταπτυχιακός φοιτητής εισέβαλε οπλισμένος σε αίθουσα ηλεκτρονικών υπολογιστών του Πανεπστημίου Κρήτης και έκοψε το νήμα της ζωής δύο νέων και πολλά υποσχόμενων επιστημόνων, του Βασίλη Ξανθόπουλου και του Στέφανου Πνευματικού,… Read More ›

  • Μια νέα απεικόνιση του γαλαξία Σομπρέρο

    Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb δημοσίευσε μια νέα εικόνα του γαλαξία Σομπρέρο Ο Γαλαξίας Σομπρέρο, γνωστός και ως Μεσιέ 104 (Μ104) ή NGC 4594, είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας στον αστερισμό Παρθένος, που απέχει περίπου 30 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη. Ξεχωριστά χαρακτηριστικά του είναι ο λαμπρός πυρήνας,… Read More ›

  • Ο ουρανός δεν είναι το όριό μας

    Αστεροσκοπείο Σκίνακα: Σε λειτουργία το νέο υπερσύγχρονο οπτικό τηλεσκόπιο Ένα νέο, υπερσύγχρονο οπτικό τηλεσκόπιο λειτουργεί πλέον, από τις 20 Νοεμβρίου, στο Αστεροσκοπείο Σκίνακα, πάνω από τα Ανώγεια, στην κοινή ερευνητική υποδομή του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ), που δημιουργήθηκε χάρη στη… Read More ›

  • Η Μαγεία της Επαγωγής

    Η (μαθηματική) επαγωγή είναι µία απλή αλλά ισχυρή και ευέλικτη µέθοδος απόδειξης προτάσεων που αφορούν, άµεσα ή έµµεσα, ακεραίους. Έχει χρησιµοποιηθεί µε επιτυχία σε σχεδόν όλο το φάσµα των µαθηµατικών: την συναντάµε σε µεγάλο εύρος κλάδων όπως στην Άλγεβρα, στην… Read More ›

  • Σε τι χρησιμεύουν οι επιταχυντές σωματιδίων;

    Γιατί κατασκευάζονται επιταχυντές σωματιδίων; Υπάρχουν πολλές απαντήσεις σε αυτήν την ερώτηση. Διότι χρησιμοποιούνται στην ιατρική (βλέπε π.χ. ‘Κύκλοτρο εναντίον καρκίνου‘) ή σε βιομηχανικές εφαρμογές (βλέπε π.χ. ‘Industrial uses of accelerators‘). Σ΄αυτές τις περιπτώσεις οι επιταχυντές δημιουργούν έναν συγκεκριμένο τύπο δέσμης… Read More ›

  • Ένας αιώνας από τότε που συνειδητοποιήσαμε πόσο μεγάλο είναι το Σύμπαν

    Η επέτειος της Ανδρομέδας Στις 23 Νοεμβρίου 1924, ο αμερικανός αστρονόμος Έντουιν Χαμπλ ανέτρεψε την κοσμοθεωρία της εποχής με την ανακάλυψη ότι ο Γαλαξίας μας δεν είναι ο μόνος στο Σύμπαν. Ήταν στα μέσα του 18ου αιώνα όταν ο σπουδαίος γερμανός… Read More ›

  • Βοηθά ο κορωνοϊός στην καταπολέμηση του καρκίνου;

    Μια απροσδόκητη τροπή πήραν κλινικές έρευνες σε ποντίκια με καρκινικούς όγκους, που έδειξαν σημαντική βελτίωση όταν κόλλησαν κορωνοϊό – αν και οι επιστήμονες τονίζουν τον κίνδυνο που υπάρχει πάντα στις λοιμώξεις με Covid που πρέπει να αποφεύγονται και όχι να επιζητούνται. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στην… Read More ›

  • Η γέννηση της αιτιοκρατίας με τη φιλοσοφία στην Ελλάδα

    … κορυφαίας σημασίας για την εξέλιξη της ανθρωπότητας «Το Ελληνικό Θαύμα, δηλαδή η γέννηση της φιλοσοφίας και των επιστημών, βασίστηκε στη θεωρητική επιστημονική σκέψη και ιδίως στα θεωρητικά μαθηματικά», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Ξενοφών Μουσάς, αστρονόμος, καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος… Read More ›

  • Ψυχανάλυση και φυσικές επιστήμες

    Στις εργασίες μου των τελευταίων χρόνων (Πέρα από την αρχή της ηδονής, Ψυχολογία των μαζών και ανάλυση του Εγώ και το Αυτό), άφησα ελεύθερη την από καιρό καταπιεζόμενη ροπή μου προς την εικοτολογική θεώρηση και συνέλαβα ένα άλλο είδος λύσης… Read More ›

  • Η θεωρία των χορδών και η ενοποίηση της σύγχρονης φυσικής

    Η θεωρητική φυσική του 20ου αιώνα είχε εξαιρετικά αποτελέσματα. Από την κβαντική θεωρία πεδίου που περιγράφει τις αλληλεπιδράσεις των στοιχειωδών σωματιδίων, μέχρι την μοντελοποίηση του χωροχρόνου της γενικής σχετικότητας, αυτές οι θεωρίες θα έπρεπε να είναι σε θέση να εξηγήσουν… Read More ›

  • Η λεπτομερέστερη απεικόνιση ενός άστρου που βρίσκεται σε άλλον γαλαξία

    Χρησιμοποιώντας ένα από τα ισχυρότερα τηλεσκόπια του κόσμου, οι αστρονόμοι κατάφεραν να εστιάσουν στην επιφάνεια του ερυθρού υπεργίγαγντα WOH G64, ενός άστρου που βρίσκεται έξω από τον δικό μας Γαλαξία, στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου. Πρόκειται για έναν τεχνικό άθλο… Read More ›

  • Ο πρώτος Άτλαντας Ανθρώπινων Κυττάρων

    Μια σειρά ερευνών-ορόσημο για την κατανόηση του ανθρώπινου σώματος δημοσιεύθηκαν στα περιοδικά του ομίλου Nature, στο πλαίσιο της προσπάθειας ανάπτυξης του πρώτου Άτλαντα Ανθρώπινων Κυττάρων. Σε μια συλλογή περισσότερων από 40 άρθρων παρουσιάζονται έρευνες για μια μεγάλη ποικιλία ιστών, τύπων… Read More ›

  • Ύλη – Η υπέροχη ψευδαίσθηση

    Από τι είμαστε φτιαγμένοι; Τι συγκρατεί τα υλικά σώματα; Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στη γήινη και την ουράνια ύλη, αυτή που συνθέτει τον Ήλιο και τα άλλα αστέρια; Όταν ο Δημόκριτος, μεταξύ 5ου και 4ου αιώνα π.Χ., είπε ότι είμαστε φτιαγμένοι… Read More ›

  •  Ιωάννης Ηλιόπουλος: Ο μηχανισμός GIM

    Τι σημαίνει η λέξη κουάρκ; Το 1964 ο Αμερικάνος φυσικός Murray Gell-Mann πρότεινε ότι τα πρωτόνια και τα νετρόνια, τα λεγόμενα νουκλεόνια, δεν αποτελούν τους στοιχειώδεις δομικούς λίθους της ύλης, αλλά συνίστανται από άλλα μικρότερα σωματίδια, τα οποία ονόμασε κουάρκ…. Read More ›

  • Μια σφαίρα γεμάτη αστέρια

    Το σφαιρωτό σμήνος Messier 15  Στην αστρονομία σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται μια σχετικά πυκνή συγκέντρωση βαρυτικά δεσμευμένων αστέρων που έχει σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το σφαιρωτό σμήνος Μεσιέ 15 (γνωστό και ως M15 ή NGC 7078) που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 33.600 ετών φωτός από τη Γη. Έχει… Read More ›

  • Είναι η ανθρωπότητα πιο χαζή από μια αποικία ζυμομυκήτων;

    Επιστήμη είναι η αυτογνωσία μέσα από την παρατήρηση της φύσης (1) Η ζύμη ή μαγιά συνίσταται από τους πιο γνωστούς μονοκύτταρους οργανισμούς, τους ζυμομύκητες (Saccharomyces cerevisiae). Οι ζυμομήκυτες αν αφεθούν στην τύχη τους θα καταναλώσουν όλους τους διαθέσιμους πόρους και… Read More ›

  •  Η ταλάντωση μάζας δεμένης σε ελατήριο που ‘γερνάει’

    Στην διάλεξη του Steven Strogatz που ακολουθεί, εξετάζεται η ταλάντωση μιάς μάζας που είναι δεμένη σε ελατήριο, του οποίου η σταθερά μειώνεται αργά σύμφωνα με την εξίσωση: , όπου . Το πρόβλημα (που λύνεται και με τη μέθοδο WKB, βλέπε… Read More ›

  • Η συνείδηση ​​κρύβεται στα ηλεκτρικά πεδία του εγκεφάλου μας

    Ένας μυστηριώδης ηλεκτρομαγνητικός μηχανισμός μπορεί να είναι πιο σημαντικός από την πυροδότηση νευρώνων στον εγκέφαλό μας για την κατανόηση της λειτουργίας της συνείδησής μας.  Τον 19ο αιώνα ο φυσικός Χέρμαν φον Χέλμχολτς (Hermann von Helmholtz) φιλοδοξούσε να εξηγήσει διαμέσου φυσικοχημικών διεργασιών το… Read More ›