Το θείο (S) είναι το δέκατο πιο άφθονο στοιχείο στο σύμπαν και θεωρείται ζωτικό χημικό στοιχείο για τους πλανήτες, τη ζωή και την εξέλιξη των άστρων. Η έλλειψη μοριακού θείου στο διάστημα αποτελεί μυστήριο εδώ και χρόνια. Η παρατηρούμενη ποσότητα θείου σε πυκνά μοριακά νέφη είναι μικρότερη – σε σύγκριση με τις προβλεπόμενες αφθονίες αέριας φάσης – κατά τρεις τάξεις μεγέθους. Η απάντηση μπορεί να βρίσκεται στον διαστρικό πάγο.

Σε ψυχρές περιοχές του διαστήματος, το θείο μπορεί να σχηματίσει δύο διακριτές, σταθερές διαμορφώσεις: τις κορώνες οκταθείου (ή κυκλοοκταθείο) και τα πολυσουλφάνια, αλυσίδες ατόμων θείου που συνδέονται με υδρογόνο. Αυτά τα μόρια μπορούν να σχηματιστούν σε παγωμένους κόκκους σκόνης, δεσμεύοντας το θείο σε στερεές μορφές.
Όταν χρησιμοποιούμε, για παράδειγμα, το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb, παίρνουμε μια συγκεκριμένη υπογραφή σε συγκεκριμένα μήκη κύματος για το οξυγόνο, τον άνθρακα, το άζωτο κ.ο.κ. Αλλά όταν το κάνουμε αυτό για το θείο, κάτι δεν πάει καλά και δεν ξέρουμε γιατί δεν υπάρχει αρκετό μοριακό θείο.
Σύμφωνα με την εργασία των Kaiser και Fortenberry με τίτλο, «Missing interstellar sulfur in inventories of polysulfanes and molecular octasulfur crowns» , τα πλούσια σε θείο μόρια αφθονούν σε παγωμένες περιοχές του διαστρικού χώρου. Οι πιο κοινές μορφές θείου που ήδη γνωρίζουμε κρύβονται εκεί. Έτσι οι αστρονόμοι αποκτούν έναν «οδικό χάρτη» για την επίλυση του παζλ του θείου.
Σύμφωνα με τον Kaiser, οι εργαστηριακές προσομοιώσεις των διαστρικών συνθηκών, που παρουσιάζονται στην παραπάνω μελέτη, αποκαλύπτουν πιθανά αποθέματα μορίων που περιέχουν θείο και μπορούν να σχηματιστούν σε διαστρικούς πάγους. Οι αστρονόμοι μπορούν στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουν αυτά τα αποτελέσματα και να αναζητήσουν τέτοια μόρια στο διαστρικό διάστημα με ραδιοτηλεσκόπια, σε περιοχές σχηματισμού άστρων, εκεί όπου έχουν εξαχνωθεί στην αέρια φάση.
Ο λόγος που το θείο είναι τόσο δύσκολο να βρεθεί είναι ότι οι δεσμοί που σχηματίζει μεταβάλλονται συνεχώς, από κορώνες σε αλυσίδες και σε μια ποικιλία άλλων συνδυασμών. «Δεν διατηρεί ποτέ το ίδιο σχήμα», λέει ο Fortenberry, «είναι σαν ιός – αλλάζει καθώς κινείται». Η εργασία των Fortenberry et al, εντοπίζει τις πιθανές σταθερές διαμορφώσεις του θείου που οι αστρονόμοι μπορούν να αναζητήσουν στο σύμπαν.
πηγές: https://www.nature.com/articles/s41467-025-61259-2 – https://phys.org/news/2025-08-chemists-mystery-space-sulfur.html
Κατηγορίες:ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ, ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗ, ΡΑΔΙΟΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ, ΧΗΜΕΙΑ
Σχολιάστε