Ο Μπετελγκέζ (Betelgeuse, στα ελληνικά Βετελγόζης) είναι ένας ερυθρός υπεργίγαντας στον αστερισμό του Ωρίωνα, γοητεύει και προβληματίζει τους αστρονόμους με την ανεξήγητη μεταβαλλόμενη φωτεινότητά του. Όμως πριν από μερικές ημέρες ανακοινώθηκε ένα εντυπωσιακό εύρημα: Ο Μπετελγκέζ διαθέτει ένα άστρο-συνοδό! Η ανακάλυψη έγινε από μια ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον Steve Howell, με την χρήση του οργάνου «Alopeke» του Διεθνούς Αστεροσκοπείου Gemini στην Χαβάη (Αλωπεκή στα χαβανέζικα σημαίνει Αλεπού 🙂 ).
Το άστρο-συνοδός κινείται σε μια απίστευτα κοντινή τροχιά γύρω από τον Μπετελγκέζ. Αυτό το εύρημα απαντά στο μακροχρόνιο μυστήριο της μεταβαλλόμενης φωτεινότητας του άστρου και παρέχει πληροφορίες για τους φυσικούς μηχανισμούς πίσω από άλλους μεταβλητούς ερυθρούς υπεργίγαντες.
Η ανάλυση του φωτός του συνοδού αστέρα επέτρεψε στον Howell και την ομάδα του να προσδιορίσουν τα χαρακτηριστικά του συνοδού αστέρα. Διαπίστωσαν ότι είναι έξι μεγέθη αμυδρότερος από τον Μπετελγκέζ στην περιοχή των μηκών κύματος του ορατού φωτός, έχει εκτιμώμενη μάζα περίπου 1,5 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου και φαίνεται να είναι ένα άστρο τύπου Α ή Β της προ-κύριας ακολουθίας – ένα θερμό, νεαρό, μπλε-λευκό άστρο που δεν έχει ακόμη αρχίσει την καύση υδρογόνου στον πυρήνα του.
Ο συνοδός αστέρας βρίσκεται σε σχετικά κοντινή απόσταση από την επιφάνεια του Μπετελγκέζ – περίπου τέσσερις φορές την απόσταση μεταξύ Γης και Ήλιου. Είναι η πρώτη φορά που ανιχνεύεται ένας κοντινός συνοδός σε τροχιά γύρω από ένα άστρο υπεργίγαντα. Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι ο συνοδός αστέρας περιφέρεται μέσα στην εξωτερική εκτεταμένη ατμόσφαιρα του Μπετελγκέζ, αποδεικνύοντας τις απίστευτες ικανότητες διακριτικής ικανότητας αστρονομικού οργάνου «Αλωπεκή».
Επισημαίνεται ότι προς το παρόν η ακρίβεια της ανίχνευσης είναι μικρή, ~1,5 σίγμα, και γιαυτό απαιτούνται περαιτέρω έρευνες. Για να γίνει αποδεκτή μια πειραματική ανακάλυψη απαιτούνται τουλάχιστον 5 σίγμα (ακρίβεια 5 σίγμα σημαίνει ότι υπάρχει πιθανότητα 1 στα 3,5 εκατομμύρια, η ανακάλυψη να είναι μια στατιστική διακύμανση των μετρήσεων).
πηγές:
1. Gemini North Discovers Long-Predicted Stellar Companion of Betelgeuse – https:// noirlab.edu/public/news/no irlab2523/
2. The Probable Direct-Imaging Detection of the Stellar Companion to Betelgeuse-https:// arxiv.org/abs/2507.15749
Κατηγορίες:ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ, ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗ
physicsgg 
Και αφού η «Αλοπεκή» είναι χαβανέζικη λέξη, γιατί τη γράφουν με ωμέγα;
Κάτι τέτοια βρίσκουν μερικοί άσχετοι για να συμπεράνουν ότι όλα προέρχονται από τα ελληνικά και μας καραφλιάζουν όλους!
Το ίδιο αναρωτιούνται κάτι Χαβανέζοι. 🙂
https://en.wiktionary.org/wiki/%CA%BBalopeke#Hawaiian
Και όμως! Όντως η λέξη προέρχεται από τα αρχαία ελληνικά! Και σημαίνει πάλι αλεπού! Τώρα, πώς έφτασε ως εκεί; Μάλλον μέσω της φίλης μας Δύσης που αγάπησε κάποτε τα αρχαία ελληνικά περισσότερο από μερικούς ελληνάρες!