Οι φυσικοί του Φασματοσκοπίου Σκοτεινής Ενέργειας (DESI=Dark Energy Spectroscopic Instrument) δημιούργησαν τον μεγαλύτερο τρισδιάστατο χάρτη γαλαξιών και quasars, προσδιορίζοντας τις αποστάσεις τους και τις ταχύτητες απομάκρυνσής τους από εμάς. Σκοπός τους είναι να διερευνήσουν την σκοτεινή ενέργεια, την μυστηριώδη αιτία που προκαλεί την επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος. Μια ολόκληρη γενιά φυσικών αναφέρεται στην σκοτεινή ενέργεια που διαποτίζει το σύμπαν ως «η κοσμολογική σταθερά». Από τα δεδομένα της DESI προκύπτει ότι αυτή η μυστηριώδης ενέργεια μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου. Αν αληθεύει κάτι τέτοιο τότε, κλονίζεται το αποδεκτό μοντέλο των επιστημόνων για το σύμπαν, που είναι γνωστό ως «Καθιερωμένο Πρότυπο της Κοσμολογίας», συντομογραφικά ως ΛCDM.
διαβάστε σχετικά: «Η DESI μετράει την σκοτεινή ενέργεια του σύμπαντος«

Οι αστροφυσικοί της DESI δημοσίευσαν μια νέα ανάλυση της σκοτεινής ενέργειας χρησιμοποιώντας τα δεδομένα που συλλέχθηκαν τα τρία πρώτα χρόνια της έρευνας, η οποία περιλαμβάνει σχεδόν 15 εκατομμύρια γαλαξίες και κβάζαρ. Συνδυάζοντας τα δεδομένα αυτά με ανεξάρτητα δεδομένα από μελέτες για την μικροκυματική κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου, τα σουπερνόβα και βαρυτικών φακών, διαπιστώνουν την αδυναμία της αποδεκτής μέχρι σήμερα κοσμολογικής θεωρίας να τα εξηγήσει. Αντ’ αυτού ένα νέο μοντέλο στο οποίο η επίδραση της σκοτεινής ενέργειας αλλάζει με την πάροδο του χρόνου φαίνεται να ταιριάζει καλύτερα στα δεδομένα. Σύμφωνα με τους ερευνητές της DESI «μπορεί να βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας σημαντικής ανακάλυψης σχετικά με τη σκοτεινή ενέργεια και την θεμελιώδη φύση του σύμπαντός μας».
Εξετάζοντας τα δεδομένα της DESI μόνα τους είναι σύμφωνα Καθιερωμένο Πρότυπο της Κοσμολογίας (συντομογραφικά ΛCDM), στο οποίο κυριαρχεί η σταθερή ποσότητα σκοτεινής ενέργειας (κοσμολογική σταθερά Λ), μαζί με την ψυχρή σκοτεινή ύλη (Cold Dark Matter=CDM). Ωστόσο, όταν συνδυάζονται με άλλες μετρήσεις (κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου, σουπερνόβα, βαρυτικοί φακοί), υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η επίδραση της σκοτεινής ενέργειας μπορεί να εξασθενεί με την πάροδο του χρόνου και ότι άλλα μοντέλα μπορεί να ταιριάζουν καλύτερα.
Μέχρι στιγμής, η στατιστική ακρίβεια της ανακάλυψης περί εξελισσόμενης σκοτεινής ενέργειας δεν φτάνει το όριο των «5 σίγμα», που παραδοσιακά απαιτείται για να γίνει αποδεκτή μια πειραματική ανακάλυψη. Διάφοροι συνδυασμοί δεδομένων της DESI με δεδομένα της μικροκυματικής κοσμικής ακτινοβολίας υποβάθρου έχουν στατιστική ακρίβεια από 2,8σ έως 4,2σ (ακρίβεια 3σ σημαίνει ότι η ανακάλυψη έχει μια ελάχιστη πιθανότητα 0,3% να είναι τυχαία στατιστική διακύμανση των δεδομένων).
Οι αστροφυσικοί της DESI θα ξεκινήσουν σύντομα περαιτέρω αναλύσεις για την εξαγωγή ακόμη περισσότερων πληροφοριών από το υπάρχον σύνολο δεδομένων, ενώ θα συνεχιστεί η συλλογή νέων, με την ελπίδα να απαντηθεί ένα από τα σημαντικότερα ερωτήματα που έχει θέσει ποτέ η ανθρωπότητα:
«Ποιά είναι η φύση της σκοτεινής ενέργειας, η οποία διαμορφώνει την εξέλιξη του σύμπαντος;». Γιατί το να κοιτάμε ψηλά στον ουρανό προσπαθώντας να κατανοήσουμε τον κόσμο μας, είναι πολιτισμός.
διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες: New DESI Results Strengthen Hints That Dark Energy May Evolve – https://newscenter.lbl.gov/2025/03/19/new-desi-results-strengthen-hints-that-dark-energy-may-evolve/
Κατηγορίες:ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ, ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗ, ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ, ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΣΥΜΠΑΝ
Σχολιάστε