O Γαληνός μας περιέσωσε ένα απόσπασμα (125) από τα γραπτά του Δημόκριτου όπου παρουσιάζει το Λογικό να διαφωνεί με τις Αισθήσεις ως προς τι είναι ‘αληθινό’.
Λογικό: ‘Νόμωι γὰρ χροιή, νόμωι γλυκύ, νόμωι πικρόν, ἐτεῆι δ᾿ ἄτομα καὶ κενόν’ (Φαινομενικά υπάρχει το γλυκό, φαινομενικά υπάρχει το πικρό, φαινομενικά υπάρχει το χρώμα. Στην πραγματικότητα υπάρχουν μόνον τα άτομα και το κενό.)
Αισθήσεις: ᾿Τάλαινα φρήν, παρ᾿ ἡμέων λαβοῦσα τὰς πίστεις ἡμέας καταβάλλεις; πτῶμά τοι τὸ κατάβλημα’ (Καημένο Λογικό, από εμάς πήρες τα αποδεικτικά σου στοιχεία κι εμάς προσπαθείς ν’ ανατρέψεις. Η νίκη σου είναι η ήττα σου.)
(Αξίζει να σημειωθεί ότι ο διάλογος αυτός έγινε γνωστός στους περισσότερους φυσικούς ανά τον κόσμο μέσα από τα βιβλία του Erwin Schrödinger ‘Tι είναι η ζωή;’ και ‘Η Φύση και οι Έλληνες’ – κυκλοφόρησαν την δεκαετία του 1940 και 1950 αντίστοιχα).
Ο Δημόκριτος παρότι στην πραγματικότητα ήταν σύγχρονος του Σωκράτη, θεωρείται «προσωκρατικός» φιλόσοφος. Σχεδόν κανένα από τα γραπτά του Δημόκριτου δεν έχει διασωθεί. Ότι γνωρίζουμε γι αυτόν προέρχεται από άλλους φιλοσόφους, όπως τον Αριστοτέλη, που τον αναφέρουν για να τον επικρίνουν. Tα χωρία του Δημόκριτου που έχουν διασωθεί – στα οποία εικάζεται μεταξύ άλλων, ότι όλα τα φυσικά φαινόμενα προκύπτουν από πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις μεταξύ λίγων ειδών μικροσκοπικών «ατόμων», τα οποία στριφογυρίζουν μέσα στον κενό χώρο – βρίσκονται πλησιέστερα προς μια σύγχρονη επιστημονική κοσμοθεώρηση από οτιδήποτε άλλο διατυπώθηκε στην αρχαιότητα (και σίγουρα πλησιέστερα από οποιαδήποτε ιδέα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη).
Ωστόσο, ο Δημόκριτος, πολύ γρήγορα μετά τη διατύπωση της ατομικής υπόθεσης, συνειδητοποίησε ανήσυχος, την τάση της να καταπιεί εξολοκλήρου τις ίδιες τις αισθητικές εμπειρίες που υποτίθεται ότι προσπαθούσε να εξηγήσει. Πώς θα μπορούσαν εκείνες να αναχθούν στις κινήσεις των ατόμων; Ο Δημόκριτος εξέφρασε το δίλλημα υπό τη μορφή του διαλόγου ανάμεσα στο Λογικό και τις Αισθήσεις, που παρουσιάζεται στην αρχή της ανάρτησης.

Σύμφωνα με τον Scott Aaronson και μόνο η πρόταση του Λογικού (Φαινομενικά υπάρχει το γλυκό, φαινομενικά υπάρχει το πικρό, φαινομενικά υπάρχει το χρώμα. Στην πραγματικότητα υπάρχουν μόνον τα άτομα και το κενό), αρκεί για να τοποθετήσει τον Δημόκριτο στο ίδιο επίπεδο με τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη ή οποιονδήποτε άλλον αρχαίο φιλόσοφο γνωρίζετε: θα ήταν δύσκολο να διατυπωθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια και σε μια μόνο φράση η επιτομή ολόκληρης της επιστημονικής κοσμοθεωρίας που θα αναπτυσσόταν 2000 χρόνια αργότερα!
Αυτός ο δυο σειρών διάλογος θα λειτουργήσει ως θεμέλιος λίθος ολόκληρου του βιβλίου του Scott Aaronson. Ένα από τα θέματά του θα αφορά τον τρόπο με τον οποίο η κβαντομηχανική φαίνεται να παρέχει τόσο στο λογικό όσο και στις αισθήσεις απροσδόκητα νέα όπλα στη 2300 ετών διαμάχη τους – χωρίς (σύμφωνα με τον Aaronson) να οδηγεί ακόμη σε μια σαφή νίκη για κάποιον από τους δύο αντιπάλους.
Στο βιβλίο του δεν προσπαθεί να «πουλήσει» κάποια αγαπημένη «ερμηνεία» της κβαντομηχανικής. Ο καθένας είναι ελεύθερος να πιστεύει οποιαδήποτε ερμηνεία του υπαγορεύει η συνείδησή του. Όσον αφορά την δική του άποψη; Δηλώνει ότι: «Συμφωνώ με κάθε ερμηνεία στον βαθμό που λέει ότι υπάρχει πρόβλημα, και διαφωνώ με κάθε ερμηνεία στον βαθμό που ισχυρίζεται ότι έχει επιλύσει το πρόβλημα!»
Ο Aaronson κατακρίνει την φιλοσοφία που εμφανίζεται εκ των υστέρων, όταν η επιστήμη έχει ήδη ολοκληρώσει το έργο της:
«Ποιό το νόημα να μιλάμε για φιλοσοφικά ερωτήματα; (…) Λοιπόν, υπάρχει η τυπική απάντηση, ότι η Φιλοσοφία είναι μια εργασία διανοητικής εκκαθάρισης – οι καθαριστές που έρχονται να μαζέψουν τα κομμάτια από το χάος που δημιούργησαν οι επιστήμονες. Οπότε, υπό αυτή την έννοια, οι φιλόσοφοι κάθονται στις πολυθρόνες τους περιμένοντας να συμβεί κάτι αναπάντεχο στην επιστήμη – όπως η κβαντομηχανική, όπως η ανισότητα Μπελ, όπως το θεώρημα του Γκέντελ – και τότε (για να αλλάξουμε σχήμα λόγου) να ορμήσουν σαν όρνεα λέγοντας: ‘α, αυτό σήμαινε πραγματικά’ .
Λοιπόν, εκ πρώτης όψεως, αυτό φαντάζει κάπως βαρετό. όμως, όσο εξοικειώνεται κανείς με αυτού του είδους τη δουλειά, θα δει ότι … μπα, και πάλι βαρετό είναι!
Προσωπικά, με ενδιαφέρουν τα αποτελέσματα – η εύρεση λύσεων σε μη τετριμμένα και καλώς ορισμένα ανοιχτά προβλήματα. Οπότε, ποιός είναι ο ρόλος της Φιλοσοφίας σε αυτό; Θέλω να προτείνω έναν ανώτερο ρόλο από εκείνον του διανοητικού καθαριστή: η Φιλοσοφία μπορεί να είναι ένας ανιχνευτής. Μπορεί να είναι ένας εξερευνητής – που χαρτογραφεί το διανοητικό έδαφος στο οποίο η επιστήμη θα φτάσει αργότερα και θα χτίσει ουρανοξύστες ή οτιδήποτε άλλο. Η Φιλοσοφία δεν έπαιξε τον ρόλο του ιχνηλάτη για όλους τους κλάδους της επιστήμης προ του καιρού τους, αλλά για κάποιους το έκανε. Και στην πρόσφατη ιστορία, νομίζω ότι ο κβαντικός υπολογισμός είναι πράγματι το καταλληλότερο παράδειγμα τέτοιου κλάδου. Εντάξει. Μπορείς να λες στους ανθρώπους: ‘Σκάσε και υπολόγιζε;’, αλλά το ερώτημα είναι τι πρέπει να υπολογίσουν; Τουλάχιστον στον κβαντικό υπολογισμό, που είναι το πεδίο μου, τα πράγματα που μας αρέσει να υπολογίζουμε- χωρητικότητες κβαντικών διαύλων, πιθανότητες σφαλμάτων κβαντικών αλγορίθμων – είναι αυτά που οι άνθρωποι δεν θα είχαν ποτέ σκεφτεί να υπολογίσουν, αν δεν υπήρχε η Φιλοσοφία.»
Το βιβλίο του Aaronson είναι γεμάτο ιδέες, επιχειρήματα και φιλοσοφικές προοπτικές και καταπιάνεται με πολλά ενδιαφέροντα ζητήματα. Μεταφέρει τους αναγνώστες σε μερικές από τις βαθύτερες ιδέες των μαθηματικών, της επιστήμης των υπολογιστών και της φυσικής. Ξεκινώντας από την αρχαιότητα με τον Δημόκριτο, προχωρά στη λογική και τη θεωρία συνόλων, την θεωρία υπολογισιμότητας και πολυπλοκότητας, τους κβαντικούς υπολογιστές, την κρυπτογραφία, την πληροφορία που εμπεριέχουν οι κβαντικές καταστάσεις και την ερμηνεία της κβαντικής μηχανικής. Υπάρχουν επίσης εκτενείς συζητήσεις για το ταξίδι στο χρόνο, το παράδοξο του Newcomb, την ανθρωπική αρχή και τις απόψεις του Roger Penrose.
Σύμφωνα με τους επιμελητές της ελληνικής έκδοσης, η μελέτη του βιβλίου απαιτεί προσοχή, διότι οι διασθητικές εξηγήσεις του Aaronson είναι τόσο εύστοχες που μπορεί να μας παραπλανήσουν ώστε να θεωρήσουμε σχετικά απλές τις έννοιες που μελετά. Όποιος θέλει να κατανοήσει σε βάθος το περιεχόμενο του βιβλίου θα πρέπει να αφιερώσει σημαντικό χρόνο και κόπο για τη μελέτη των περίτεχνων μαθηματικών αποδείξεων και εννοιών που κρύβονται πίσω από τις γραμμές του. Θα αποζημιωθεί όμως με την «μύηση» σε μια από τις γοητευτικές μυστηριώδεις και πολλά υποσχόμενες θεωρίες της σύγχρονης επιστήμης.
Ο Scott Aaronson είναι καθηγητής Επιστήμης Υπολογιστών του Ντέιβιντ Τζ. Μπρούτον Τζούνιορ στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Ώστιν και διευθυντής του Κβαντικού Κέντρου Πληροφοριών του. Προηγουμένως, ήταν στη σχολή του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης. Σπούδασε στο Cornell και στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ και έκανε μεταδιδακτορικό στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών καθώς και στο Πανεπιστήμιο του Βατερλώ. Το πρώτο του βιβλίο,Quantum Computing From Democritus,εκδόθηκε το 2013 από τις εκδόσεις Cambridge University Press. Έχει λάβει το βραβείο Alan T. Waterman του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών, το βραβείο PECASE των Ηνωμένων Πολιτειών και το βραβείο Junior Bose του MIT για την αριστεία στη διδασκαλία.
Η έρευνα του Aaronson επικεντρώνεται στις δυνατότητες και τα όρια των κβαντικών υπολογιστών και γενικότερα στην υπολογιστική πολυπλοκότητα και τη σχέση της με τη φυσική. Στο πλαίσιο της συνεργασίας It from Qubit, ο Aaronson ενδιαφέρεται εξαιρετικά για την αλληλεπίδραση μεταξύ της υπολογιστικής πολυπλοκότητας και της κβαντικής βαρύτητας. Αυτό περιλάμβανε τη μελέτη των πτυχών της επιστήμης των υπολογιστών του επιχειρήματος Harlow-Hayden, το οποίο επιχειρεί να εφαρμόσει τη θεωρία πολυπλοκότητας στο περιβόητο «παράδοξο τείχους προστασίας» στις πληροφορίες για τις μαύρες τρύπες, καθώς και τη συνεργασία με τον Leonard Susskind για την κατανόηση της ανάπτυξης της πολυπλοκότητας των κβαντικών κυκλωμάτων σε συστήματα που προκύπτουν από την αντιστοιχία AdS/CFT.
πηγή: https://www.ropipublications.com/democritus-quantum-computing
Κατηγορίες:ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, ΦΥΣΙΚΗ, Uncategorized

Σχολιάστε