Όλα τα αντικείμενα του σύμπαντος σε ένα διάγραμμα

Όταν το σύμπαν δημιουργήθηκε πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια μέσα από μια θερμή Μεγάλη Έκρηξη, δεν υπήρχαν αντικείμενα όπως πρωτόνια, άτομα, άνθρωποι, πλανήτες, άστρα ή γαλαξίες. Όλα αυτά δημιουργήθηκαν καθώς το σύμπαν ψυχόταν και διαστελλόταν. Για να δείξουν αυτή τη διαδικασία με τον απλούστερο δυνατό τρόπο, οι Charles H. Lineweaver και Vihan M. Patel παρουσίασαν δύο γραφικές παραστάσεις.

Α. Η πρώτη μας δείχνει την εξέλιξη της θερμοκρασίας και της πυκνότητας του σύμπαντος συναρτήσει του χρόνου ή του παράγοντα κλίμακας a (υπενθυμίζεται ότι ο παράγοντας κλίμακας a, περιγράφει την χρονική εξάρτηση κάθε τυπικού μήκους, όπως για παράδειγμα την απόσταση μεταξύ δυο γαλαξιών):

Διάγραμμα 1: Στο παραπάνω διάγραμμα βλέπουμε: Την μέση θερμοκρασία και πυκνότητα του σύμπαντος ως συνάρτηση του χρόνου (και στον άνω άξονα x ως συνάρτηση του παράγοντα κλίμακας a. Η συμπαγής μαύρη γραμμή παριστάνει την ενεργειακή πυκνότητα της ακτινοβολίας και της ύλης (⁠ρrm⁠). Η διακεκομμένη μαύρη καμπύλη είναι η ενεργειακή πυκνότητα του κενού. Η κόκκινη καμπύλη παριστάνει την μέση θερμοκρασία του σύμπαντος. Το υπόβαθρο του διαγράμματος είναι χρωματικά κωδικοποιημένο έτσι ώστε να δείχνει τις πυκνότητες που κυριαρχούν στο σύμπαν σε συνάρτηση με το χρόνο. Από αριστερά προς τα δεξιά ξεκινώντας από την εποχή Planck, οι κυρίαρχες πυκνότητες είναι: ροζ (πυκνότητα ακτινοβολίας, Ωr), γκρι (πυκνότητα ψευδο-ενέργειας κενού κατά την διάρκεια της πληθωριστικής διαστολής, ΩΛinf), ροζ (πυκνότητα ακτινοβολίας ακτινοβολία, Ωr), μπλε (πυκνότητα ύλης, Ωm) και ανοιχτό γκρι (πυκνότητα ενέργειας κενού ή σκοτεινή ενέργεια, ΩΛ). Διαβάστε για την παράμετρο πυκνότητας Ω και το πως σχετίζεται με την κρίσιμη πυκνότητα του σύμπαντος ΕΔΩ. Η μετάβαση από την κυριαρχία της ύλης στην τρέχουσα κυριαρχία της σκοτεινής ενέργειας συνέβη σε t≈2,4×1017 δευτερόλεπτα μετά τη Μεγάλη Έκρηξη (πριν από 6,1×109 χρόνια περίπου). Λόγω του λογαριθμικού άξονα χρόνου, αυτή η μετάβαση είναι ελάχιστα διακριτή στα αριστερά της κάθετης γραμμής «τώρα» (⁠4,4×1017 s). Η παραπάνω γραφική παράσταση υποθέτει ένα σύμπαν ΛCDM με Ωm=0,30±0,02, ΩΛ=0,70±0,02, Ho=70±2 km s−1Mpc−1⁠. Η ένδειξη «GUT» εκφράζει την ενεργειακή κλίμακα των μεγάλων ενοποιημένων θεωριών, το «EW» την ηλεκτροασθενή κλίμακα, το «QGP» είναι η εποχή του πλάσματος κουάρκ-γλοιονίων, ενώ το «BBN» δείχνει την εποχή της πυρηνοσύνθεσης της Μεγάλης Έκρηξης. Οι χρόνοι πριν από τον χρόνο Planck (διαβάστε σχετικά: Μήκος Planck, χρόνος Planck και μάζα Planck) χαρακτηρίζονται ως «sub-Planckian unknown». Σε λογαριθμικό άξονα, το t = 0 είναι απείρως μακριά προς τα αριστερά. Αυτή η επιλογή αποκλείει όλα τα μοντέλα στα οποία ο χρόνος δεν έχει αρχή.

Β. Η δεύτερη γραφική παράσταση περιέχει τη μάζα και το μέγεθος όλων των αντικειμένων του σύμπαντος. Μέρη αυτού του διαγράμματος είναι «απαγορευμένα» – δεδομένου ότι τα αντικείμενα δεν μπορούν να είναι πιο πυκνά από τις μαύρες τρύπες ή να είναι τόσο μικρά, όσο το όριο Compton που δημιουργεί μια διφορούμενη περιοχή πέρα από την οποία το μέγεθος και η θέση του αντικειμένου συνδέονται με την κβαντική αβεβαιότητα, υπονομεύοντας την κλασική αντίληψη ότι το μέγεθος ενός αντικειμένου μπορεί να είναι αυθαίρετα μικρό. Παρατηρείστε στο σημείο όπου συναντώνται η κβαντική μηχανική και η γενική σχετικότητα το μικρότερο δυνατό αντικείμενο – το instanton. Αυτή η γραφική παράσταση δείχνει ότι το σύμπαν μπορεί να ξεκίνησε ως ένα instanton, το οποίο έχει ένα συγκεκριμένο μέγεθος και μάζα, παρά ως ιδιομορφία που αντιστοιχεί σε ένα υποθετικό σημείο άπειρης πυκνότητας και θερμοκρασίας:

Διάγραμμα 2: Μάζες, μεγέθη και σχετικές πυκνότητες των αντικειμένων στο σύμπαν μας. Οι εξαρτώμενες από το χρόνο πυκνότητες κωδικοποιούνται με χρώμα στο υπόβαθρο όπως και στο διάγραμμα 1.

Το διάγαραμμα 2 μας δείχνει ότι βαρύτητα και η κβαντική αβεβαιότητα εμποδίζουν τα αντικείμενα μιας δεδομένης μάζας να είναι μικρότερα από την αντίστοιχη ακτίνα Schwarzschild r_{S}=2Gm/c^{2} ή τo μήκος κύματος Compton \lambda_{C}=\hbar/mc. Οι μαύρες τρύπες Schwarzschild βρίσκονται στην μαύρη διαγώνια γραμμή m∝r που είναι το κάτω όριο της «απαγορευμένης από τη βαρύτητα» περιοχής. Οι μάζες και τα μήκη κύματος Compton του κορυφαίου κουάρκ (t), του μποζονίου Higgs (Ho), του πρωτονίου (p), του ηλεκτρονίου (e) και των νετρίνων (ν) σχεδιάζονται κατά μήκος της διαγώνιας γραμμής Compton (⁠ m∝r−1). Το κορυφαίο κουάρκ που έχει το μικρότερο μήκος κύματος Compton, επειδή έχει τη μεγαλύτερη μάζα: 173 GeV/c2.
Το μικρότερο δυνατό αντικείμενο είναι μια μαύρη τρύπα μάζας Planck που υποδεικνύεται από τη λευκή κουκκίδα με την ένδειξη «instanton». Έχει την μάζα Planck και μέγεθος το μήκος Planck. Η μικρότερη παρατηρήσιμη (που δεν έχει ακόμη εξατμιστεί) αρχέγονη μαύρη τρύπα (PBH) που θα μπορούσε να επιζήσει μέχρι σήμερα έχει περίπου το ίδιο μέγεθος με ένα πρωτόνιο. Στην περιοχή SMBH (υπερμαζικές μαύρες τρύπες) η μικρότερη μάζας μαύρη τρύπα αντιστοιχεί στην μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας (4×106 ηλιακές μάζες), ενώ η μεγαλύτερη μάζα αντιστοιχεί στο κβάζαρ Ton 618. Η διακεκομμένη οριζόντια γραμμή στο m=mp δείχνει την συμμετρία των μαύρων οπών (⁠ m∝r⁠) και των σωματιδίων(⁠ m∝r−1).
Το σύμπαν μας αντιπροσωπεύεται από την «ακτίνα Hubble» και έχει μάζα και μέγεθος που το τοποθετεί στη γραμμή της μαύρης τρύπας, υποδηλώνοντας φαινομενικά ότι το σύμπαν μας είναι μια τεράστια, χαμηλής πυκνότητας μαύρη τρύπα (αυτό εξαρτάται από την απίθανη υπόθεση ότι το σύμπαν μας περιβάλλεται από χώρο Minkowski μηδενικής πυκνότητας). Στο μικρό μαύρο ορθογώνιο πλάισιο (που δύσκολα διακρίνεται) περιλαμβάνονται τα άστρα νετρονίων («NS»), οι λευκοί νάνοι («WD») και οι καφέ νάνοι («BD»).

Διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες για τα χαρακτηριστικά του πιο ολοκληρωμένου χάρτη για όλα τα αντικείμενα του σύμπαντος στην εργασία που δημοσιεύεται στο American Journal of Physics με τίτλο: ‘All objects and some questions



Κατηγορίες:ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ, ΣΥΜΠΑΝ

Ετικέτες:

Σχολιάστε

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.