Ο πρώτος τρωικός εξωπλανήτης

Αυτή η εικόνα προέκυψε από την συστοιχία Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) και δείχνει το νεαρό πλανητικό σύστημα PDS 70, που απέχει περίπου 400 έτη φωτός από τη Γη. Το σύστημα διαθέτει ένα άστρο στο κέντρο του, γύρω από το οποίο περιφέρεται ο πλανήτης PDS 70b (επισημαίνεται με τον κίτρινο κύκλο). Στην ίδια τροχιά με τον PDS 70b, η οποία υποδεικνύεται με την κίτρινη έλλειψη, οι αστρονόμοι εντόπισαν ένα νέφος συντριμμιών (επισημαίνεται από την κίτρινη διακεκομμένη γραμμή) που θα μπορούσαν να είναι τα δομικά υλικά ενός νέου πλανήτη ή τα υπολείμματα ενός ήδη σχηματισμένου. Η δακτυλιοειδής δομή που κυριαρχεί στην εικόνα είναι ένας περιαστρικός δίσκος υλικού, από τον οποίο σχηματίζονται πλανήτες. Στην εικόνα φαίνεται ένας ακόμα πλανήτης, ο PDS 70c, ο οποίος βρίκσεται έξω από την ελλειψοειδή τροχιά, δεξιά και ακριβώς δίπλα στο εσωτερικό χείλος του περιαστρικού δίσκου.

Στην αστρονομία ο όρος τρωικός αναφέρεται σε  διαστημικά σώματα (πλανητοειδείς, αστεροειδείς, φυσικοί δορυφόροι κ.α) που κινούνται στην ίδια τροχιά με μεγαλύτερου μεγέθους διαστημικά σώματα χωρίς να  τίθεται ζήτημα σύγκρουσης με αυτά. Στο ηλιακό μας σύστημα έχουν εντοπιστεί διαστημικοί βράχοι κυρίως στις περιοχές κοντά στο Δία που ανήκουν στην κατηγορία των Τρωικών. Οι αστρονόμοι είχαν διατυπώσει την άποψη ότι πρέπει να υπάρχουν και Τρωϊκοί πλανήτες αλλά μέχρι σήμερα δεν υπήρχε κανένα ίχνος της ύπαρξης τους.

Για να πάρουμε μια ιδέα για το τι είναι και σε ποιά σημεία βρίσκονται τα Τρωικά αστρορνομικά αντικείμενα … φανταζόμαστε τον Ήλιο και τη Γη ως τα δυο σημεία ενός ισοπλεύρου τριγώνου.Το άλλο σημείο αυτού του τριγώνου είναι γνωστό ως σημείο Lagrange. O Γάλλος μαθηματικός Josheph Louis de Lagrange, το 1772 απέδειξε ότι σε ένα σύστημα σωμάτων υπάρχουν σημεία όπου οι βαρυτικές και οι φυγόκεντρες δυνάμεις που ασκούνται μέσα στο σύστημα εξουδετερώνονται αμοιβαία. Στην περίπτωση ενός πλανήτη που περιφέρεται γύρω από ένα άστρο πολύ μεγαλύτερης μάζας υπάρχουν στην τροχιά του δυο σημεία Lagrange στα οποία αν τοποθετηθούν κάποια σώματα θα περιφέρονται ευσταθώς. Στο σχήμα βλέπουμε τα σημεία Lagrange του συστήματος Γης και Ήλιου. Στα σημεία L4 και L5 η ισορροπία είναι ευσταθής, ενώ στα άλλα τρία ασταθής. Ο Ήλιος και οι άλλοι πλανήτες δημιουργούν επίσης σημεία Lagrange στα οποία έχουν παρατηρηθεί αστεροειδείς. Κλασικό παράδειγμα αποτελούν οι αστεροειδείς Τρωικοί (ή Τρώες) και Έλληνες, οι οποίοι περιφέρονται στην ίδια τροχιά με τον πλανήτη Δία…..

Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Astronomy & Astrophysics» ερευνητική ομάδα παρουσιάζει την ανακάλυψη του πρώτου Τρωικού πλανήτη που είναι φυσικά ένας εξωπλανήτης ένας πλανήτης δηλαδή άλλου αστρικού συστήματος. Σε απόσταση περίπου 370 ετών φωτός από τη Γη βρίσκεται το νεαρό άστρο PDS 70. Στο δίσκο κοσμικής ύλης που υπάρχει γύρω από το άστρο σχηματίζονται πλανήτες και μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί δύο πλανήτες, οι PDS 70b και PDS 70c, που είναι γίγαντες αερίου σαν τον Δία.

Τέσσερα χρόνια μετά την ανακάλυψη των δύο πλανητών η ερευνητική ομάδα μελέτησε δεδομένα που έχει συλλέξει από το σύστημα PDS 70 η συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων ALMA στην έρημο Ατακάμα της Χιλής. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο μικρότερος από τους δύο εξωπλανήτες ακολουθεί την ίδια τροχιά με αυτή του μεγαλύτερου καθιστώντας τον, σε περίπτωση που η ανακάλυψη επιβεβαιωθεί, τον πρώτο Τρωικό εξωπλανήτη.

«Για πρώτη φορά βρήκαμε στοιχεία απόδειξης της ιδέας της ύπαρξης Τρωικών πλανητών. Ποιος θα φανταζόταν δύο κόσμους να μοιράζονται την ίδια πορεία και πιθανώς τις ίδιες συνθήκες; Μπορούμε να φανταστούμε ένα πλανήτη να μοιράζεται την τροχιά του με χιλιάδες αστεροειδείς όπως συμβαίνει στον Δία αλλά στο μυαλό μου μοιάζει εκπληκτικό ότι πλανήτες μοιράζονται την ίδια τροχιά» αναφέρει η Όλγα Μπαλσαλόμπρε Ρούθα του Κέντρου Αστροβιολογίας της Μαδρίτης, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Η επιβεβαίωση της ανακάλυψης θα γίνει το 2026 όταν η ίδια ερευνητική ομάδα θα κάνει εκ νέου παρατηρήσει στο σύστημα PDS 70 με τη συστοιχία ALMA. «Η επιβεβαίωση θα αποτελέσει επανάσταση στον τομέα της εξωπλανητικής εξερεύνησης» λέει η Ρούθα.

πηγή: https://www.naftemporiki.gr/techscience/1496120/anakalyfthike-o-protos-troikos-exoplanitis-vinteo/https://www.eso.org/public/news/eso2311/



Κατηγορίες:ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ, ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗ, ΕΞΩΠΛΑΝΗΤΕΣ

Σχολιάστε

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.