Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 οι φυσικοί (π.χ. Zel’dovich και Novikov) συνειδητοποίησαν ότι μια μαύρη τρύπα που σχηματίζει ένα διπλό σύστημα με άστρο-συνοδό, θα μπορούσε να προκαλεί την εκπομπή ακτίνων Χ. Ο αστρικός άνεμος που εκπέμπεται από την επιφάνεια του άστρου θα μπορούσε να αιχμαλωτιστεί από το βαρυτικό πεδίο της μαύρης τρύπας. Τα ρεύματα […]
23 Φεβρουαρίου, 2021
Animation (DESY, Science Communication Lab): Καθώς το άστρο πλησιάζει την μαύρη τρύπα, οι τεράστιες παλιρροιακές δυνάμεις το παραμορφώνουν όλο και περισσότερο έως ότου τελικά κομματιαστεί. Τα μισά από τα αστρικά συντρίμμια εκτοξεύονται στο διάστημα, ενώ τα υπόλοιπα σχηματίζουν έναν περιστρεφόμενο δίσκο προσαύξησης στην μαύρη τρύπα, από τον οποίο δύο ισχυροί πίδακες ύλης την εκτινάσσουν πάνω […]
18 Φεβρουαρίου, 2021
… σχετική με τον συνωστισμό των διαστημικών σκαφών που συμβαίνει αυτές τις μέρες στον Άρη Απόψε (18/2) θα παρακολουθήσουμε την προσεδάφιση στον πλανήτη Άρη του Perseverance. Πριν από μερικές ημέρες, στις 9/2, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έθεσαν σε τροχιά γύρω από τον Άρη το διαστημικό σκάφος «Hope», ενώ στις 10/2 η Κίνα πέτυχε το ίδιο […]
13 Φεβρουαρίου, 2021
Το άστρο HD 140283 είναι ένας υπεργίγαντας στη γειτονιά του ηλιακού μας συστήματος – απέχει περίπου 200 έτη φωτός από τη Γη – και είναι γνωστό στους αστρονόμους για περισσότερο από έναν αιώνα (βλέπε: «HD 140283, τo αρχαιότερο άστρο του σύμπαντος» ). Το πρόβλημα με το άστρο αυτό προέκυψε όταν κάποιοι αστρονόμοι ισχυρίστηκαν ότι θα […]
12 Φεβρουαρίου, 2021
H ιδέα ότι οι μαύρες τρύπες έρχονται σε διαφορετικά μεγέθη μπορεί να φαντάζει περίεργη στους περισσότερους, δεδομένου και ότι η μαύρη τρύπα εξ ορισμού είναι ένα αντικείμενο που έχει καταρρεύσει υπό την πίεση της βαρύτητας, αποκτώντας σχεδόν άπειρη πυκνότητα. Ωστόσο η ποσότητα της μάζας που μπορεί να συγκεντρώνει μια μαύρη τρύπα ποικίλλει- από μάζα υποδιπλάσια […]
11 Φεβρουαρίου, 2021
Το ουράνιο σώμα με το παρατσούκλι «Farfarout» είναι το πιο μακρινό γνωστό αντικείμενο στο ηλιακό σύστημά μας, επιβεβαίωσαν Αμερικανοί αστρονόμοι, υπολογίζοντας ότι σήμερα βρίσκεται σε απόσταση 132 αστρονομικών μονάδων από τον Ήλιο, δηλαδή απέχει από αυτόν 132 φορές περισσότερο από ό,τι η Γη. Συγκριτικά, ο Πλούτων απέχει μόνο 39 αστρονομικές μονάδες από το μητρικό άστρο […]
11 Φεβρουαρίου, 2021
«… γιατί τα μαθηματικά δεν είναι μόνο μια άλλη γλώσσα. Είναι γλώσσα και επιπλέον σκέψη. Είναι γλώσσα και λογική. Τα μαθηματικά είναι εργαλείο της συλλογιστικής. Στην πραγματικότητα, δεν είναι παρά η μεγάλη συλλογή των συμπερασμάτων στα οποία κατέληξε κάποιος μετά από προσεκτική σκέψη και συλλογισμό. Με τα μαθηματικά είναι δυνατό να συνδέσει κανείς το ένα […]
27 Ιανουαρίου, 2021
Είναι δυνατός ο εντοπισμός εξωγήινου πολιτισμού που εξάγει ενέργεια από περιστρεφόμενες μαύρες τρύπες; Tο 1969 ο Roger Penrose (Νόμπελ Φυσικής 2020) πραγματοποίησε μια εξαιρετική ανακάλυψη. Βρήκε ότι μια περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα αποθηκεύει περιστροφική κινητική ενέργεια στο στροβιλισμό του χώρου γύρω της (Gravitational collapse: the role of general relativity). Επειδή ο στροβιλισμός του χώρου πραγματοποιείται έξω από […]
26 Ιανουαρίου, 2021
Οι Πλειάδες είναι ένα αστρικό σμήνος που βρίσκεται στον αστερισμό του Ταύρου. Η θέση του είναι σταθερή σε σχέση με τα γειτονικά άστρα. Κάτι που δεν συμβαίνει με τον Αυγερινό (ή Αποσπερίτη) που είναι ο πλανήτης Αφροδίτη, τον οποίο πολλοί μύθοι συνδέουν με την Πούλια. Η Πούλια ή οι Πλειάδες (ή οι Επτά Αδελφές σύμφωνα […]
25 Ιανουαρίου, 2021
(νεώτερη ενημέρωση 27/1/2021) Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν ένα σπάνιο αστρικό σύστημα, στο οποίο υπάρχουν έξι άστρα που δημιουργούν έξι εκλείψεις μεταξύ τους, όταν παρατηρούνται από το ηλιακό σύστημα μας. Πρόκειται για το σύστημα TIC 168789840 σε απόσταση περίπου 1.900 ετών φωτός από τη Γη. Η ανακάλυψη έγινε με το διαστημικό τηλεσκόπιο Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) […]
24 Ιανουαρίου, 2021
Σε αντίθεση με την σχολική φυσική που είναι γεμάτη από φανταστικά διεστραμμένα προβλήματα που βασανίζουν μαθητές και καθηγητές, στο νέο βιβλίο του Στέφανου Τραχανά «Το αμάρτημα της Εύας – Φυσική κάτω από τ’ άστρα και δημιουργική μάθηση» τίθενται τελείως διαφορετικοί προβληματισμοί. Κεντρικό πρόσωπο στο βιβλίο είναι η Εύα, μια φοιτήτρια του τμήματος της πλατωνικής φυσικής. […]
22 Ιανουαρίου, 2021
Είναι δυνατή η ύπαρξη των SLABs (Stupendously Large Black Holes); Καταφατική είναι η απάντηση που δίνει μια πρόσφατη μελέτη όσον αφορά την ύπαρξη των SLABs, των εκπληκτικά τεράστιων μαύρων τρυπών και πολύ μεγαλύτερων από αυτές που ήδη έχουν παρατηρηθεί στα κέντρα των γαλαξιών. Η δημοσίευση της εργασίας των Carr et al έγινε στο περιοδικό Monthly Notices […]
18 Ιανουαρίου, 2021
… ένα νέο είδος σωματιδίων που θα μπορούσε να εξηγήσει τη σκοτεινή ύλη Οι προερχόμενες από άστρα νετρονίων μυστηριώδεις ακτίνες Χ, μπορεί να είναι η πρώτη απόδειξη ύπαρξης των αξιονίων, των υποθετικών σωματιδίων που πολλοί φυσικοί πιστεύουν ότι αποτελούν την σκοτεινή ύλη. Αυτό υποστηρίζουν οι Malte Buschmann et al στην δημοσίευσή τους με τίτλο: «Axion […]
15 Ιανουαρίου, 2021
Μια νέα μελέτη χρησιμοποιώντας δεδομένα από διάφορα τηλεσκόπια συμπεριλαμβανομένου και του διαστημικού τηλεσκοπίου ακτίνων Χ Chandra, εξετάζει συστηματικά τι συμβαίνει κατά την συγχώνευση τριών γαλαξιών μεταξύ τους και ποιες είναι οι συνέπειες για τις τεράστιες μαύρες τρύπες που βρίσκονται στα κέντρα τους. Από τις επτά τριπλές συγχωνεύσεις που μελετήθηκαν: η μια διαθέτει μια μόνο τεράστια […]
14 Ιανουαρίου, 2021
Τι κοινό έχει ένα διπλό αστρικό σύστημα σχεδόν 30.000 έτη φωτός μακριά με το GPS; Η απάντηση είναι το φαινόμενο της βαρυτικής ερυθρομετατόπισης που προβλέπεται από την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν. του Αλέξη Δεληβοριά, Διδάκτορα Φυσικής – www.eef.edu.g Σύμφωνα με την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας (ΓΘΣ), το μήκος κύματος της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που […]
13 Ιανουαρίου, 2021
Μία διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε το πιο μακρινό και άρα πιο πρώιμο κβάζαρ (λαμπρό ενεργό γαλαξιακό πυρήνα) στο σύμπαν, σε απόσταση 13,03 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, μόνο 670 εκατομμύρια χρόνια μετά τη «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ), όταν το σύμπαν είχε μόλις το 5% της σημερινής ηλικίας του. Το κβάζαρ, που βρίσκεται στον γαλαξία […]
11 Ιανουαρίου, 2021
… του Ιανουαρίου Ο Ωρίωνας είναι αστερισμός του χειμώνα. Μοιάζει με κυνηγό (;) σαν τον μυθικό Ωρίωνα. Από τους αστέρες του αστερισμού ξεχωρίζουν ο α του Ωρίωνα, ένας ερυθρός γίγαντας γνωστός ως Betelgeuse, ο β του Ωρίωνα ή Rigel, ο γ του Ωρίωνα, οι δ, ε και ζ κείμενοι σε πλάγια ευθεία γνωστοί και ως «Πήχυς» και Ζώνη του Ωρίωνα. […]
10 Ιανουαρίου, 2021
Οι καφέ (φαιοί) νάνοι δεν είναι ούτε άστρα, ούτε πλανήτες. Θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως αποτυχημένα άστρα. Έχουν περίπου το μέγεθος του Δία, αλλά (συνήθως) με δεκάδες φορές μεγαλύτερη μάζα. Οι πυρήνες τους δεν έχουν αρκετή θερμοκρασία και πίεση για να διατηρήσουν τις πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης που πραγματοποιούνται στα άστρα όπως ο ήλιος μας. Είναι […]
9 Ιανουαρίου, 2021
Τα μάγναστρα είναι ένας ιδιαίτερος τύπος άστρων νετρονίων που δημιουργούν ισχυρότατα μαγνητικά πεδία. Πόσο ισχυρά; Η ένταση του μαγνητικού πεδίου της Γης είναι της τάξης του ενός Gauss(=10-4Tesla), ενώ ο μαγνήτης του ψυγείου δημιουργεί ένα μαγνητικό πεδίο περίπου 100 Gauss. Τα μάγναστρα, από την άλλη πλευρά, δημιουργούν μαγνητικά πεδία περίπου ενός εκατομμυρίου δισεκατομμυρίων Gauss. Αν […]
7 Ιανουαρίου, 2021
Στις 8 Ιανουαρίου (επέτειος γενεθλίων Steven Hawking) 7-9 μ.μ. θα πραγματοποιηθούν διαλέξεις από τον Sir Roger Penrose (Νόμπελ Φυσικής 2020) και τον καθηγητή Eiichiro Komatsu (διευθυντή του Ινστιτούτου Αστροφυσικής Max-Planck στο Μόναχο), σχετικά με τις μαύρες τρύπες, την κοσμολογία και τις χωροχρονικές ιδιομορφίες. Μετά από τις δύο διαλέξεις το κοινό θα μπορεί να θέσει ερωτήσεις […]
5 Ιανουαρίου, 2021
Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις το σύμπαν έχει ηλικία 13,77 δισεκατομμύρια χρόνια Η θεωρία της μεγάλης έκρηξης μας λέει ότι το σύμπαν διαστέλλεται. Η διαστολή περιγράφεται από το νόμο του Hubble: Αν ένας γαλαξίας απέχει από τον δικό μας απόσταση d, τότε απομακρύνεται με ταχύτητα v, η οποία υπολογίζεται από την εξίσωση: v = H […]
4 Ιανουαρίου, 2021
Ο Avi Loeb επιμένει ότι είναι πιθανό να πρόκειται για εξωγήινο διαστημικό σκάφος ή ‘σκουπίδι’ εξωγήινης τεχνολογίας Τον Οκτώβριο του 2017 το τηλεσκόπιο Pan-Starrs στη Χαβάη εντόπισε τον πρώτο διαστρικό επισκέπτη, ένα αστρονομικό αντικείμενο που δεν δημιουργήθηκε στο ηλιακό μας σύστημα. Οι αστρονόμοι βάφτισαν το άγνωστο αντικείμενο «Ουμουάμουα» (Oumuamua), που στη γλώσσα της Χαβάης σημαίνει […]
2 Ιανουαρίου, 2021
Οι αρχέγονες μαύρες τρύπες προς το παρόν βρίσκονται στο μυαλό των θεωρητικών φυσικών. Υποτίθεται πως σχηματίστηκαν στο αρχέγονο σύμπαν πριν από τον σχηματισμό των άστρων και των γαλαξιών και μπορεί να ευθύνονται για μερικά από τα παρατηρούμενα βαρυτικά κύματα, αλλά και για τις τεράστιες μαύρες τρύπες που βρίσκονται στα κέντρα των γαλαξιών (και στον δικό […]
29 Δεκεμβρίου, 2020
Μια ομάδα αστρονόμων βασιζόμενη στα δεδομένα των τηλεσκοπίων LAMOST (Large Sky Area Multi-Object Fiber Spectroscopic Telescope) and Gaia (Global astrometric interferometer for astrophysics), ανακάλυψε 591 άστρα με ταχύτητες μεγαλύτερες από 445 km/sec, ως προς το σύστημα αναφοράς του Γαλαξία μας. Τα 43 από αυτά θα μπορούσαν και να διαφύγουν από την βαρύτητα του Γαλαξία. (Υπενθυμίζεται […]
23 Δεκεμβρίου, 2020
από τον (υποτιθέμενο) νυχτερινό ουρανό της Μελβούρνης … με τα αναρίθμητα like και retweet αποκαλύπτεται: Time to put on my sassy astronomer hat re: the fake Melbourne image. These are 2 images produced using NASA ephemeris data (https://t.co/HGYZLo6yTw) showing the relative angles (etc) of Jupiter & Saturn. They’re oriented ~17° different no matter where / […]
20 Δεκεμβρίου, 2020
Εκτυπώστε το ημερολόγιο 2021 με τις εκπληκτικές εικόνες που λήφθηκαν το 2020 από το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra. Κατεβάστε το ολόκληρο ή κάθε μήνα ξεχωριστά σε μορφή PDF με την ανάλυση που επιθυμείτε από ΕΔΩ: Printable 2021 Chandra Calendar. Click to access full_11x17_low.pdf
19 Δεκεμβρίου, 2020
… ξεκινήστε από σήμερα! Στις 21 Δεκεμβρίου 2020 οι μεγαλύτεροι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, Δίας και Κρόνος, θα πλησιάσουν στον νυχτερινό ουρανό τόσο πολύ ο ένας τον άλλο, που θα φαίνονται σχεδόν να «φιλιούνται». (Άσχετο, αλλά υπενθυμίζεται ότι την ίδια μέρα στις 12:02 ώρα Ελλάδας, ο Ήλιος περνά στο χειμερινό ηλιοστάσιο που σηματοδοτεί την […]
19 Δεκεμβρίου, 2020
ΣΙΔΝΕΪ. Παράξενο ραδιοκύμα που μοιάζει να προήλθε από τον αστερισμό του Κενταύρου και συγκεκριμένα από το άστρο Εγγύτατος Κενταύρου, το κοντινότερο στο ηλιακό μας σύστημα, εξετάζουν επιστήμονες. Το ραδιοκύμα παρατηρήθηκε ύστερα από ανάλυση δεδομένων 30 ωρών του ραδιοτηλεσκοπίου Παρκς στην Αυστραλία, σύμφωνα με την εφημερίδα The Guardian, η οποία αποκαλύπτει ότι το σήμα ελήφθη τον […]
18 Δεκεμβρίου, 2020
… στο σμήνος γαλαξιών Abell 2261 Οι αστρονόμοι δεν κατάφεραν να εντοπίσουν μια τεράστια μαύρη τρύπα – με μάζα όσο 3 έως 100 δισεκατομμύρια ήλιοι-, η οποία θάπρεπε να βρίσκεται στο κέντρο του σμήνους γαλαξιών Abell 2261, σε απόσταση περίπου 2,7 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη. Η παραπάνω σύνθετη εικόνα του σμήνους γαλαξιών Abell […]
17 Δεκεμβρίου, 2020
Βίντεο από αμερικανικό δορυφόρο δείχνουν τη σκιά της Σελήνης να κινείται πάνω στη Γη Μόνο η Νότιος Αμερική βρισκόταν σε κατάλληλη θέση για να θαυμάσει την Δευτέρα (14 Δεκεμβρίου 2020) την πρώτη και μοναδική ολική έκλειψη Ηλίου του 2020. Για μας τους υπόλοιπους, η αμερικανική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας παρουσίασε μια σειρά βίντεο που καταγράψουν […]
17 Δεκεμβρίου, 2020
… που απέχει 51 έτη φωτός από τη Γη Μια ομάδα αστρονόμων παρακολουθώντας το σύμπαν με συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων, εντόπισε ραδιοσήματα προερχόμενα από τον αστερισμό Βοώτη – τα οποία είναι πιθανόν να προέρχονται από έναν πλανήτη πέραν του ηλιακού μας συστήματος. Η ομάδα, με επικεφαλής τον μεταδιδακτορικό ερευνητή του Cornell Jake D. Turner, τον Philippe Zarka […]
16 Δεκεμβρίου, 2020
Και όπως κοίταξα τον ουρανό, Θεέ μου! Τι απεραντοσύνη; Πόσα άστρα! Με έπιασε πανικός. Από τότε ξέρω πως δεν θα προφτάσω Τάσος Λειβαδίτης, «Η στάχτη» Μια ομάδα αστρονόμων χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Keck I μελέτησε τον γαλαξία GN-z11, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι όντως είναι ο αρχαιότερος γαλαξίας στο σύμπαν και ο πιο απομακρυσμένος από τη Γη. […]
12 Δεκεμβρίου, 2020
Το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble φέτος έγινε 30 ετών και για την περίσταση η NASA δημοσίευσε 30 νέες επεξεργασμένες φωτογραφίες του με γαλαξίες, σμήνη άστρων και νεφελώματα. Και υπάρχει κάτι ιδιαίτερο σ’ αυτά τα 30 «ουράνια διαμάντια»: Αν διαθέτουμε τηλεσκόπιο μπορούμε να τα εντοπίσουμε από την αυλή του σπιτιού μας. Μάλιστα, κάποια από αυτά μπορούν να […]
12 Δεκεμβρίου, 2020
Επιμέλεια άρθρου: Δρ. Φιόρη – Αναστασία Μεταλληνού, Κέντρο Επισκεπτών Θησείου, ΙΑΑΔΕΤ, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών – magazine.noa.gr Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθούμε με την αστρονομική ερμηνεία – επιστημονική προσέγγιση του «αστέρα των Χριστουγέννων». Λέγοντας στο εξής «αστέρας των Χριστουγέννων» θα εννοούμε όποιο αστρονομικό φαινόμενο ή ουράνιο σώμα, θα μπορούσε να είχε παρατηρηθεί κατά την εποχή της […]
7 Δεκεμβρίου, 2020
… από το νέο τηλεσκόπιο Inouye Το μεγαλύτερο παρατηρητήριο του Ήλιου, το νέο αμερικανικό ηλιακό τηλεσκόπιο Daniel K. Inouye Solar Telescope (DKIST) που βρίσκεται στη Χαβάη, τράβηξε το πρώτο του πορτρέτο μιας ηλιακής κηλίδας, αρκετά μεγάλης για να χωρέσει τη Γη. Οι κηλίδες είναι σκοτεινές ψυχρότερες περιοχές στην επιφάνεια του μητρικού άστρου μας, οι οποίες […]
5 Δεκεμβρίου, 2020
Η Ραδιοαστρονομία γεννήθηκε το 1931 στο New Jersey των ΗΠΑ. Ένας Αμερικανός μηχανικός της εταιρείας Bell Telephone Laboratories, o Karl Guthe Jansky, έκανε τις πρώτες αστρονομικές παρατηρήσεις σε ραδιοφωνικά μήκη κύματος, ανοίγοντας έτσι ένα καινούργιο «παράθυρο» στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα. Προσπαθώντας ο Jansky να εντοπίσει την προέλευση των στατικών παρεμβολών που εμπόδιζαν τις διηπειρωτικές κυρίως ραδιοφωνικές […]
3 Δεκεμβρίου, 2020
… από το «Gaia» Τον πιο ολοκληρωμένο μέχρι σήμερα κατάλογο σχεδόν δύο δισεκατομμυρίων άστρων του γαλαξία μας, με βάση στοιχεία του διαστημικού τηλεσκοπίου Gaia (Γαία) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα μια διεθνής ομάδα αστρονόμων. Πρόκειται για τον πιο λεπτομερή τρισδιάστατο «Άτλαντα» του γαλαξία μας που έχει υπάρξει μέχρι σήμερα. Τα νέα […]
3 Δεκεμβρίου, 2020
Το σύμπαν εξακολουθεί να παραμένει σχεδόν άγνωστο και μυστηριώδες. Δεν ξέρουμε γιατί υπάρχει, πως δημιουργήθηκε, ποια είναι η δομή του και ποια η εξέλιξή του. Προβληματιζόμαστε για το αν υπάρχει ή όχι Θεός, κι αν είναι αυτός που δημιούργησε το σύμπαν ή το σύμπαν προέκυψε από το τίποτα ή αν το σύμπαν υπήρχε και θα […]
2 Δεκεμβρίου, 2020
Μια νέα τεχνική προτείνεται για την μελέτη της ιστορίας των κοσμικών ακτίνων από τον Γαλαξία μας. Βασίζεται στην παρατήρηση των ιχνών που προκαλούν τα νετρίνα σε πετρώματα που βρίσκονται θαμμένα πολύ βαθιά στη Γη. Η επιφάνεια της Γης βομβαρδίζεται συνεχώς από κοσμικές ακτίνες – υψηλής ενέργειας σωματίδια (κυρίως πρωτονίων και ελαφρών πυρήνων) – που προέρχονται […]
1 Δεκεμβρίου, 2020
Πανοραμικό τηλεσκόπιο χαρτογραφεί τον ουρανό σε χρόνο ρεκόρ Η συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων συνέλεξε 13,5 exabyte δεδομένων σε διάστημα μόλις 300 ωρών Μια καινούργια συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων που τέθηκε σε λειτουργία στην έρημο της Αυστραλίας χρειάστηκε λιγότερο από δύο εβδομάδες για να σαρώσει σχεδόν ολόκληρο τον ουρανό και να χαρτογραφήσει τρία εκατομμύρια γαλαξίες. Προηγούμενες προσπάθειες χαρτογράφησης χρειάστηκαν μέχρι […]
29 Νοεμβρίου, 2020
Γύρω από τη σελήνη είχε σχηματιστεί ένα δαχτυλίδι που ήταν ορατό σε πολλά μέρη της Ελλάδας εφόσον δεν υπήρχε συννεφιά. Το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό στη μετεωρολογία ως Άλως (halo), ένα φαινόμενο που εντυπωσιάζει ιδίως όταν συνδυάζεται με ένα μεγάλο φεγγάρι όπως το χθεσινοβραδινό Ένα εντυπωσιακό θέαμα είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν όσοι παρατήρησαν το […]
28 Νοεμβρίου, 2020
… μεταφέροντας υλικό από τον μικρό αστεροειδή Ryugu Στην πόλη Woomera, στην έρημο της Νότιας Αυστραλίας, οι επιστήμονες αναμένουν την επιστροφή του διαστημικού σκάφους Hayabusa2 της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Αεροδιαστημικής Έρευνας (JAXA ) που θα πραγματοποιηθεί στις 6 Δεκεμβρίου 2020. Το διαστημικό σκάφος που έμεινε στο διάστημα για έξι χρόνια, μεταφέρει ένα σπάνιο, πολύτιμο και δυσεύρετο […]
27 Νοεμβρίου, 2020
Το πρόγραμμα VERA (VLBI Exploration of Radio Astrometry και VLBI=Very Long Baseline Interferometry) ξεκίνησε το 2000 με στόχο την τρισδιάστατη χαρτογράφηση των ταχυτήτων και των θέσεων των δομών του Γαλαξία μας. Χρησιμοποιεί την τεχνική της συμβολομετρίας συνδυάζοντας δεδομένα από ραδιοτηλεσκόπια που βρίσκονται διασκορπισμένα σε όλο το ιαπωνικό αρχιπέλαγος, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η ίδια διακριτική […]
27 Νοεμβρίου, 2020
Τελικά το Διάστημα δεν είναι απολύτως μαύρο Ακόμα και πέρα από την τροχιά του Πλούτωνα, η αποστολή New Horizons ανιχνεύει περισσότερο φως από ό,τι θα έπρεπε Κοιτάζοντας τον ουρανό μια σκοτεινή νύχτα, τα μάτια μας γεμίζουν άστρα. Ανάμεσά τους, το μαύρο κοσμικό κενό. Κι όμως, αυτός ο μαύρος χώρος μάλλον δεν είναι τόσο σκοτεινός όσο […]
25 Νοεμβρίου, 2020
Το 1977, οι αστρονόμοι του Big Ear Radio Telescope στο Ντελαγουέρ του Οχάιο – κατέγραψαν ένα μοναδικό σήμα από το διάστημα. Ήταν τόσο ισχυρό και ασυνήθιστο ώστε ο Jerry Ehman σημείωσε στο εκτυπωμένο σήμα το βαρουφικό επιφώνημα «ουάου!». Μετά από πολλά χρόνια προσπαθειών, κανείς δεν μπόρεσε να εντοπίσει την πηγή του σήματος ή να εξηγήσει […]
24 Νοεμβρίου, 2020
Στις 21 Δεκεμβρίου φέτος, τη μέρα του χειμερινού ηλιοστασίου, οι μεγάλοι πλανήτες Δίας και Κρόνος θα πλησιάσουν τόσο πολύ ο ένας τον άλλο που θα μοιάζουν σαν είναι ένας διπλός πλανήτης. Το θεαματικό αυτό αστρονομικό φαινόμενο είναι η πρώτη φορά που θα συμβεί στο γήινο νυχτερινό ουρανό μετά τον Μεσαίωνα. Οι προσεγγίσεις των δύο πλανητών […]
23 Νοεμβρίου, 2020
Oι αστρονόμοι που μελετούν τα δεδομένα από το Apache Point Observatory Galactic Evolution Experience (APOGEE) του προγράμματος Sloan Digital Sky Surveys, ανακάλυψαν έναν «απολιθωμένο γαλαξία» κρυμμένο στα βάθη του Γαλαξία μας Αυτό το εύρημα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, και μπορεί να ενισχύσει τις γνώσεις μας για τον τρόπο με […]
21 Νοεμβρίου, 2020
Το διαστημικό σκάφος της NASA, αφού άφησε πίσω τον πλανήτη-νάνο Πλούτωνα και τον Arrokoth συνεχίζει ακάθεκτο την διείσδυσή του στην ζώνη Kuiper. Το New Horizons, βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση, συνεχίζει να στέλνει δεδομένα και απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο από τη Γη. Σήμερα 21 Νοεμβρίου 2020, απέχει 49,5 αστρονομικές μονάδες από τον πλανήτη μας: Στην ερχόμενη […]
20 Νοεμβρίου, 2020
(νεώτερη ενημέρωση 2/12/2020) Κατέρρευσε το ραδιοτηλεσκόπιο του Αρεσίμπο στο Πουέρτο Ρίκο NSF publica video del Colapso de plataforma de Observatorio de Arecibo pic.twitter.com/k6wW7veLwd — Deborah Martorell (@DeborahTiempo) December 3, 2020 Το γιγαντιαίο ραδιοτηλεσκόπιο του Αρεσίμπο στο Πουέρτο Ρίκο κατέρρευσε εν τέλει, μετά από μια μακρά πορεία δεκαετιών, που σημαδεύτηκαν από μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις. Όπως ανακοινώθηκε […]
19 Νοεμβρίου, 2020
Το 2004 οι επιστήμονες του διαστημικού τηλεσκοπίου υπεριώδους ακτινοβολίας Galaxy Evolution Explorer (GALEX) της NASA, εντόπισαν ένα αντικείμενο πολύ διαφορετικό σε σχέση με όσα είχαν δει μέχρι τότε στον Γαλαξία μας: μια μεγάλη αμυδρή σφαιρική κατανομή αερίου με ένα άστρο στο κέντρο της. Στις φωτογραφίες του GALEX η σφαιρική κατανομή φαίνεται μπλε – αν και […]
19 Νοεμβρίου, 2020
… πολύ πριν αυτά μετασχηματιστούν σε νέα άστρα και πλανήτες Μια ομάδα επιστημόνων απέδειξε ότι η γλυκίνη (C2H5NO2), το απλούστερο αμινοξύ, ένα σημαντικό δομικό στοιχείο των ζωντανών οργανισμών, μπορεί να σχηματιστεί κάτω από τις αντίξοες συνθήκες που επικρατούν στο διάστημα. Η έρευνά τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Astronomy με τίτλο, «A non-energetic mechanism for […]
17 Νοεμβρίου, 2020
Αυτήν την εβδομάδα το θέαμα στον ουρανό είναι μοναδικό, διότι και οι επτά πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος θα είναι ορατοί στον νυχτερινό ουρανό. Η Αφροδίτη και ο Ερμής θα είναι αρκετά φωτεινοί ώστε να φαίνονται τα πρωινά, ενώ ο Άρης, ο Δίας, ο Ποσειδώνας και ο Κρόνος θα είναι πιο εύκολο να τους δει […]
13 Νοεμβρίου, 2020
Αστρικές εκρήξεις ίσως ευθύνονται για απότομες αυξήσεις του άνθρακα-14 στους δακτυλίους των δέντρων. Βαγγέλης Πρατικάκης Γιγάντια άστρα που εκρήγνυνται τη στιγμή που πεθαίνουν λούζουν τη Γη με ακτινοβολία και αφήνουν τα ίχνη τους στη βιολογία και τη γεωλογία του πλανήτη, υποδεικνύει μελέτη που εξέτασε τους δακτυλίους απολιθωμένων δέντρων. Η δημοσίευση στο International Journal of Astrobiology […]
12 Νοεμβρίου, 2020
Πόλεμος των άστρων: Γιατί αυτά τα λέιζερ βάλλουν τον ουρανό Σ’ αυτή τη θεαματική εικόνα το Νεφέλωμα της Τρόπιδος μοιάζει να επιτίθεται στη Γη με όπλα λέιζερ. Δεν πρόκειται όμως για κοσμικό όπλο, αλλά για δέσμες λέιζερ που χρησιμοποιούνται για το καλιμπράρισμα του του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου (VLT) στη Χιλή . Ορατό μόνο στον ουρανό […]
11 Νοεμβρίου, 2020
Η Ευρώπη, το παγωμένο φεγγάρι του Δία, λάμπει στο σκοτάδι, όπως έδειξαν νέα πειράματα για την αναδημιουργία του περιβάλλοντός της- και το φαινόμενο αυτό ίσως να έχει νόημα που ξεφεύγει πέρα από το οπτικό κομμάτι. Καθώς η Ευρώπη περιστρέφεται γύρω από τον Δία, δέχεται «βομβαρδισμό» ακτινοβολίας. Ο Δίας σφυροκοπά την επιφάνειά της με ηλεκτρόνια και […]
7 Νοεμβρίου, 2020
Μια μικρή ομάδα αστρονόμων βρήκε ένα νέο τρόπο έμμεσης ανίχνευσης της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης που περιβάλλει του γαλαξίες. Η νέα τεχνική είναι 10 φορές ακριβέστερη από την καλύτερη παλαιότερη μέθοδο [Pol Gurri, Edward N Taylor, Christopher J Fluke. «The first shear measurements from precision weak lensing»]. Οι φυσικοί εκτιμούν ότι έως και το 85% της […]
5 Νοεμβρίου, 2020
Μεταξύ των πιο ακραίων/ αφιλόξενων εξωπλανητών που έχουν εντοπιστεί είναι οι πλανήτες λάβας: «πυρωμένοι» κόσμοι με ασύλληπτα υψηλές θερμοκρασίες, πολύ κοντά στα άστρα τους, σε βαθμό που κάποιες περιοχές τους είναι ωκεανοί λάβας. Σύμφωνα με επιστήμονες του McGill University, του York University και του Indian Institute of Science Education, η ατμόσφαιρα και ο κύκλος του […]
5 Νοεμβρίου, 2020
Ο αστεροειδής (101429)1998 VF31 μπορεί να αποκόπηκε από την Σελήνη και αργότερα να παγιδεύτηκε από το βαρυτικό πεδίο του Άρη Αστρονόμοι στη Βόρεια Ιρλανδία, με επικεφαλής έναν Έλληνα, ανακάλυψαν έναν αστεροειδή γύρω από που ακολουθεί τον Άρη, τον οποίο περιέγραψαν ως πιθανό «χαμένο εδώ και καιρό δίδυμο αδελφό» της Σελήνης. Θεωρούν ότι ο εν λόγω […]
5 Νοεμβρίου, 2020
Για πρώτη φορά στον γαλαξία μας εντοπίστηκαν αστραπιαίες ισχυρές εκρήξεις ραδιοκυμάτων (Fast Radio Burst-FRB). Πρόκειται πιθανότατα για ένα μάγναστρο (magnetar), δηλαδή ένα ταχέως περιστρεφόμενο άστρο νετρονίων που διαθέτει ένα τρομερά ισχυρό μαγνητικό πεδίο. Οι έντονα φωτεινές και υψηλής ενέργειας αναλαμπές («εκρήξεις») FRB είναι από τα πιο ισχυρά αλλά και μυστηριώδη έως τώρα φαινόμενα στο σύμπαν, […]
3 Νοεμβρίου, 2020
Στη «νιότη» του, ο ήλιος μας περιτριγυριζόταν από έναν δίσκο αερίου και σκόνης από όπου σχηματίστηκαν οι πλανήτες. Οι τροχιές των νεοσχηματισθέντων πλανητών θεωρείται πως ήταν σε «κλειστό σχηματισμό» και κυκλικές, ωστόσο οι βαρυτικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μεγαλύτερων αντικειμένων προκάλεσαν αναταραχή και είχαν ως αποτέλεσμα οι «νεογέννητοι» γιγαντιαίοι πλανήτες να αλλάξουν θέσεις, πηγαίνοντας εκεί που […]
2 Νοεμβρίου, 2020
(νεώτερη ενημέρωση 30/1/2021) Ο Eamonn Kerins από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, στην δημοσίευσή του με τίτλο «Mutual detectability: a targeted SETI strategy that avoids the SETI Paradox», προτείνει μια μέθοδο αναζήτησης εξωγήινων πολιτισμών που βασίζεται (και) στην θεωρία παιγνίων. Η εν λόγω εργασία αναπτύσσει δυο προσεγγίσεις όσον αφορά την αναζήτηση ευφυούς ζωής σε άλλα πλανητικά […]
2 Νοεμβρίου, 2020
Μέχρι και 300 εκατομμύρια εν δυνάμει κατοικήσιμοι πλανήτες εκτιμάται πως μπορεί να υπάρχουν στον γαλαξία μας, σύμφωνα με νέα δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler- και κάποιοι ενδεχομένως να είναι αρκετά κοντά, και αρκετοί ίσως να είναι εντός 30 ετών φωτός από τον ήλιο μας. Τα σχετικά ευρήματα δημοσιεύονται στο The Astronomical Journal [The Occurrence of Rocky […]
30 Οκτωβρίου, 2020
του Αλέξη Δεληβοριά, Διδάκτορα Φυσικής – www.eef.edu.gr Ομάδα αστρονόμων εντόπισε έξι γαλαξίες «συνωστισμένους» γύρω από μία υπερμεγέθη μαύρη τρύπα, με μάζα 1 δισ. φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ήλιου, σε μία εποχή όπου το Σύμπαν είχε ηλικία μόλις 0,9 δισ. ετών. Ποτέ άλλοτε δεν είχαν παρατηρηθεί γαλαξίες σε τόσο μικρές αποστάσεις ο ένας από τον […]
30 Οκτωβρίου, 2020
Μία διεθνής ομάδα επιστημόνων ανακοίνωσε ότι ανακάλυψε τον μικρότερο «ξέμπαρκο» εξωπλανήτη, με μέγεθος περίπου ανάλογο της Γης, ο οποίος περιφέρεται στον γαλαξία μας μόνος του, χωρίς να ανήκει σε κάποιο ηλιακό σύστημα. Οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι ο γαλαξίας μας μπορεί να βρίθει από τέτοιους εξωπλανήτες, που δεν είναι βαρυτικά προσδεμένοι σε κάποιο άστρο, όπως είναι […]
29 Οκτωβρίου, 2020
διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ: GWTC-2: AN EXPANDED CATALOG OF GRAVITATIONAL-WAVE DETECTIONS και ΕΔΩ: LIGO AND VIRGO ANNOUNCE NEW DETECTIONS IN UPDATED GRAVITATIONAL-WAVE CATALOG Ενδιαφέρον έχει και η παρακάτω «οπτικοποίηση» 38 επιβεβαιωμένων συγχωνεύσεων μαύρων τρυπών που ανίχνευσαν οι LIGO και Virgο:
27 Οκτωβρίου, 2020
Οι πλανήτες φαίνεται ότι σχηματίζονται ταυτόχρονα με τα μητρικά άστρα τους και όχι αργότερα όπως πιστεύαμε Θεαματικές εικόνες που λήφθηκαν με ένα από τα μεγαλύτερα ραδιοτηλεσκόπια του κόσμου δείχνουν να ανατρέπουν την κρατούσα αντίληψη ότι οι πλανήτες σχηματίζονται μετά τα μητρικά τους άστρα, ανακοίνωσε διεθνής ομάδα ερευνητών. Οι τελευταίες παρατηρήσεις του ALMA, μιας συστοιχίας 66 […]
23 Οκτωβρίου, 2020
Φήμες για ανίχνευση νερού (νεώτερη ενημέρωση 26/10/2020) η ανακοίνωση ΕΔΩ: «Υπάρχει νερό στη Σελήνη «χωρίς καμία αμφιβολία» Η ανακοίνωση θα πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης στις 26 Οκτωβρίου και θα μεταδοθεί live από τον ιστότοπο της NASA (https://www.nasa.gov/nasalive). Η διαστημική υπηρεσία δήλωσε ότι το εύρημα έγινε από το Στρατοσφαιρικό Παρατηρητήριο για την Υπέρυθρη Αστρονομία (SOFIA), […]
22 Οκτωβρίου, 2020
Πριν από τρεις δεκαετίες ο αστρονόμος του Cornell, Carl Sagan. είχε προτείνει στους επιστήμονες που καθοδηγούσαν το διαστημικό σκάφος Voyager 1 να τραβήξει μια φωτογραφία της Γης καθώς αυτό θα εγκατέλειπε το ηλιακό μας σύστημα. Το αίτημά του ικανοποιήθηκε στις 6 Ιουνίου 1990, όταν σκάφος απείχε 4 δισεκατομμύρια μίλια από τη Γη και είχε προσπεράσει […]
18 Οκτωβρίου, 2020
Σχετικά με την ιδιοπεριστροφή (σπιν) των μαύρων τρυπών και της τεράστιας μαύρης τρύπας στο κέντρο του Γαλαξία μας H τερατώδης μαύρη τρύπα, Τοξότης Α* (ή Sgr Α*) που βρίσκεται στο κέντρο του Γαλαξία μας περιγράφεται πλήρως, όπως όλες οι μαύρες τρύπες, από τρεις μόνο παραμέτρους: την μάζα, το ηλεκτρικό φορτίο και την ιδιοστροφορμή της. Η […]
16 Οκτωβρίου, 2020
Tην ερχόμενη Τρίτη το μη επανδρωμένο σκάφος OSIRIS-REx θα επιχειρήσει ένα ιστορικό κατόρθωμα για την NASA: θα συλλέξει δείγμα, μάζας 60 γραμμαρίων, από την επιφάνεια του αστεροειδούς Bennu. H επιχείρηση θα μεταδοθεί live από to κανάλι της ΝΑSA ΕΔΩ: www.nasa.gov/nasalive (Οι λεπτομέρειες για τις ώρες μετάδοσης ΕΔΩ: https://www.nasa.gov/press-release/nasa-to-broadcast-osiris-rex-asteroid-sample-collection-activities). Αν όλα πάνε καλά, το σκάφος θα […]
16 Οκτωβρίου, 2020
… βραβεύθηκε με Νόμπελ Φυσικής Στις 5 Οκτωβρίου του 2020 ο Reinhard Genzel και η Andrea Ghez τιμήθηκαν με το ήμισυ του βραβείου Νόμπελ Φυσικής “για την ανακάλυψη ενός υπερμεγέθους συμπαγούς αντικειμένου στο κέντρο του γαλαξία μας». Οι Genzel και Ghez έδειξαν ότι, αν και δεν μπορούμε να δούμε μια μαύρη τρύπα, είναι δυνατόν να αντιληφθούμε […]
16 Οκτωβρίου, 2020
Είναι άραγε δυνατό να «δούμε» το Σύμπαν με «άλλα μάτια» και να συλλέξουμε πληροφορίες που δεν μεταδίδονται με τη μορφή της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, της κοσμικής ακτινοβολίας και των βαρυτικών κυμάτων; του Αλέξη Δεληβοριά, Διδάκτορα Φυσικής – https://www.eef.edu.gr/el/arthra/netrina-kai-tileskopia-netrinon/ Τα περισσότερα από τα δεδομένα και τις πληροφορίες που έχουμε συλλέξει έως τώρα για το Σύμπαν και τα […]
13 Οκτωβρίου, 2020
Δ΄. ΘΑΝΑΤΟΣ ΑΠΟ ΠΝΙΓΜΟ Φληβάς ο Φοίνικας, δεκαπέντε μέρες πεθαμένος, Λησμόνησε την κραυγή των γλάρων, και το φούσκωμα του βαθιού πελάγου Και το κέρδος και τη ζημιά. Κάτω απ’ τη Θάλασσα ένα ρέμα Έγλειψε τα κόκαλά του ψιθυρίζοντας. Μ’ ανεβοκατεβάσματα Πέρασε τα στάδια των γερατειών του και της νιότης του Μπαίνοντας μέσα στη ρουφήχτρα. Εθνικέ […]
12 Οκτωβρίου, 2020
ΔΙΟΝΥΣΗΣ Π. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ* Τον Φεβρουάριο του 2018 και επί ένα χρόνο η ερευνητική ομάδα του νομπελίστα Φυσικής Aνταμ Ρις μελετούσε μία ακόμη έκρηξη σουπερνόβα τύπου Ια, η οποία παρατηρήθηκε στον γαλαξία NGC 2525 που βρίσκεται σε απόσταση 70 εκατομμυρίων ετών φωτός προς την κατεύθυνση του αστερισμού της Πρύμνης. Στα τέλη του περασμένου μήνα η ομάδα […]
11 Οκτωβρίου, 2020
Ο πλανήτης ‘Αρης είναι αυτές τις μέρες ο φωτεινότερος και ο μεγαλύτερος που θα υπάρξει ποτέ έως το 2035. Ο γειτονικός πλανήτης θα βρεθεί τo βράδυ της Τρίτης 13 Οκτωβρίου σε «αντίθεση», δηλαδή ακριβώς απέναντι από τον Ήλιο, με τη Γη ευθυγραμμισμένη στην ίδια πλευρά ανάμεσα στον ‘Αρη και στο μητρικό άστρο μας. Η «αντίθεση» […]
11 Οκτωβρίου, 2020
Η πρώτη ελληνική πανεπιστημιακή ομάδα που συμμετέχει στο πείραμα Virgo και στην αποστολή LISA Για πολλούς η απονομή του Νομπέλ Φυσικής του 2020 συμβολίζει το κλείσιμο ενός κύκλου, όσο παράδοξο και αν ακούγεται αυτό όταν μιλάμε για τις μαύρες τρύπες που περισσότερο «ανοίγουν» παρά «κλείνουν». Κι όμως, φέτος, όπως είπε και ο επικεφαλής της επιτροπής […]
4 Οκτωβρίου, 2020
Εν αναμονή του βραβείου Νόμπελ φυσικής που θα ανακοινωθεί την Τρίτη, ο επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου Διονύσης Σιμόπουλος εκτιμά πως ο Έλληνας καθηγητής αστροφυσικής Δημήτρης Ψάλτηs ίσως γίνει ο τρίτος στην ιστορία της χώρας που θα κερδίσει το περίοπτο βραβείο. … παρόμοια πρόβλεψη για τον Δημήτρη Ψάλτη και το Event Horizon Telescope (EHT) γίνεται […]
2 Οκτωβρίου, 2020
Αναλύοντας την πρώτη εικόνα μιας μαύρης τρύπας σε έναν κοντινό γαλαξία οι φυσικοί ελέγχουν την ισχύ της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας στο περιβάλλον ενός ισχυρότατου βαρυτικού πεδίου. Το 2019 οι επιστήμονες του Event Horizon Telescope (EHT) ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν να φωτογραφίσουν για πρώτη φορά μια τεράστια μαύρη τρύπα στον κοντινό γαλαξία Μ87. Στην ουσία απεικόνισαν […]
30 Σεπτεμβρίου, 2020
Η ακριβής μέτρηση της συνολικής ποσότητας ύλης στο σύμπαν αποτελούσε ανέκαθεν έναν από τους κορυφαίους στόχους της κοσμολογίας- και επιστήμονες στο University of California, Riverside, κατάφεραν να κάνουν ακριβώς αυτό. Σε σχετική έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Astrophysical Journal οι επιστήμονες διαπιστώνουν πως η ύλη αποτελεί το 31% του συνόλου της ύλης και ενέργειας στο σύμπαν […]
29 Σεπτεμβρίου, 2020
Όχι μία αλλά τέσσερις λίμνες με αλμυρό νερό μπορεί να βρίσκονται θαμμένες κάτω από τους πάγους στο νότιο πόλο του ‘Αρη, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις Ιταλών επιστημόνων, κάτι ανάλογο με αυτό που συμβαίνει στη Γη κάτω από τους πάγους της Ανταρκτικής. Αν αυτό όντως επιβεβαιωθεί, αυξάνονται οι πιθανότητες εύρεσης ιχνών ζωής στον γειτονικό πλανήτη, όπως […]
28 Σεπτεμβρίου, 2020
Υπάρχουν πολλά διπλά αστρικά συστήματα, όπου το μικρότερο άστρο έλκει αέρια από τις εξωτερικές στοιβάδες του μεγαλύτερου συνοδού του. Σ’ αυτή την περίπτωση, αντιθέτως, τα δύο άστρα έχουν σχεδόν την ίδια μάζα, γι’ αυτό και δεν απορροφά κάποιο από αυτά ύλη από τις εξωτερικές στοιβάδες του άλλου, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται μοιράζονται από κοινού ένα […]
27 Σεπτεμβρίου, 2020
Το άστρο Stephenson 2-18 (συντομογραφικά St2-18) είναι ένας ερυθρός υπεργίγαντας στον αστερισμό της Ασπίδος. Απέχει 20000 έτη φωτός από τη Γη. Η ακτίνα του είναι 2150 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου και αν τοποθετηθεί στο κέντρο του ηλιακού μας συστήματος θα φτάσει μέχρι την τροχιά του Κρόνου. Ανακαλύφθηκε από τον Αμερικανό αστρονόμο Charles Bruce […]
26 Σεπτεμβρίου, 2020
Ονομάζεται M51-ULS-1b και βρίσκεται στον γαλαξία της Δίνης Όλες οι ανακαλύψεις των εξωπλανητών που ανακοινώνονται εδώ και χρόνια αναφέρονται σε εξωπλανήτες που βρίσκονται μέσα στο γαλαξία μας. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα: οι γαλαξίες πέρα από τον δικό μας φιλοξενούν πλανητικά συστήματα; Η λογική μας λέει πως η απάντηση πρέπει να είναι σίγουρα καταφατική. Όμως η […]
23 Σεπτεμβρίου, 2020
(νεώτερη ενημέρωση) Τον Απρίλιο του 2019 οι αστρονόμοι ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν να φωτογραφίσουν για πρώτη φορά μια μαύρη τρύπα. Για να ακριβολογούμε, απεικόνισαν αυτό που υπάρχει γύρω από την μαύρη τρύπα, αφού οι μαύρες τρύπες είναι στην πραγματικότητα αόρατες, καθώς απορροφούν οτιδήποτε εντός τους, ακόμη και το φως [Διαβάστε σχετικά ΕΔΩ: «Αυτή είναι η […]
23 Σεπτεμβρίου, 2020
Πρόκειται για τον «2020 SW» που έχει μήκος πέντε έως δέκα μέτρα και θα πλησιάσει τον πλανήτη μας σε απόσταση 27.000 έως 28.00 χιλιομέτρων, πολύ πιο κοντά από ό,τι είναι το φεγγάρι Ένας -ευτυχώς μικρός- αστεροειδής θα περάσει ασυνήθιστα κοντά από τη Γη αύριο, Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για τον «2020 SW» που έχει μήκος […]
23 Σεπτεμβρίου, 2020
Είχαμε δει παλαιότερα – διαβάστε ΕΔΩ: Η μουσική των άστρων – πως η καμπύλη φωτεινότητας των μεταβλητών αστέρων μετατρέπεται σε μουσική σύνθεση. Τώρα σε μια νέα εργασία ηχοποίησης μετατρέπονται αστρονομικές εικόνες του Παρατηρητηρίου Ακτίνων Χ της NASA Chandra και άλλων τηλεσκοπίων σε ήχο. Αυτό μας επιτρέπει να «ακούσουμε» το κέντρο του Γαλαξία, όπως φαίνεται μέσα από […]
22 Σεπτεμβρίου, 2020
H ανακάλυψη φωσφίνης στα νέφη της Αφροδίτης αποτέλεσε «βόμβα» στην επιστημονική κοινότητα, αναζωπυρώνοντας τις συζητήσεις και το ενδιαφέρον περί ύπαρξης εξωγήινης ζωής στο ηλιακό μας σύστημα (Διαβάστε σχετικά: Πιθανές ενδείξεις ζωής στην Αφροδίτη). Ωστόσο, πέρα από τον ιδιαίτερα αφιλόξενο αυτόν, «κολασμένο» πλανήτη υπάρχουν και άλλοι τέσσερις κόσμοι στη διαστημική μας «γειτονιά» που φαίνονται ικανοί να […]
22 Σεπτεμβρίου, 2020
Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν έναν εξωπλανήτη που ονόμασαν «π-Γη» επειδή έχει μέγεθος ανάλογο του δικού μας πλανήτη και ολοκληρώνει μία περιφορά γύρω από το άστρο του κάθε 3,14 μέρες. Αυτή η διάρκεια του έτους του παραπέμπει στη μαθηματική σταθερά «π», που είναι ο λόγος της περιφέρειας προς τη διάμετρο ενός κύκλου και, με ακρίβεια οκτώ δεκαδικών […]
21 Σεπτεμβρίου, 2020
Τα όργανα στο διαστημικό σκάφος «Ροζέτα» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) αποκάλυψαν κάτι απρόσμενο στον κομήτη 67Ρ «Τσουριούμοφ-Γκερσιμένκο»: ότι δημιουργείται γύρω του ένα υπεριώδες σέλας. Είναι η πρώτη φορά που ανακαλύπτεται κάτι τέτοιο γύρω από ένα κομήτη, παρόλο που αυτός δεν διαθέτει μαγνητικό πεδίο. Στη Γη το σέλας στους δύο πόλους δημιουργείται όταν φορτισμένα σωματίδια […]
18 Σεπτεμβρίου, 2020
Νέα εικόνα του Δία που τράβηξε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA στις 25 Αυγούστου 2020 παρέχει στους επιστήμονες ένα ανανεωμένο «δελτίο καιρού» για την ταραχώδη ατμόσφαιρα του γιγαντιαίου πλανήτη, που περιλαμβάνει τη διαφαινόμενη «γένεση» μιας νέας θύελλας και μία «εξαδέλφη» της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας, που ετοιμάζεται να αλλάξει χρώμα. Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια της […]
16 Σεπτεμβρίου, 2020
Μία διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε βάσιμες ενδείξεις για την ύπαρξη ενός άθικτου γιγάντιου εξωπλανήτη γύρω από ένα λευκό νάνο, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά, όσον αφορά τη συγκεκριμένη κατηγορία άστρων. Ο πλανήτης με την ονομασία WD 1856b, που έχει θερμοκρασία έως 17 βαθμών Κελσίου (περίπου η μέση θερμοκρασία στη Γη), εκτιμάται ότι έχει μέγεθος […]
15 Σεπτεμβρίου, 2020
ΔΙΟΝΥΣΗΣ Π. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ*- kathimerini.gr Εχουν περάσει ακριβώς πέντε χρόνια από τον πρώτο εντοπισμό βαρυτικών κυμάτων από τα αμερικανικά ερευνητικά εργαστήρια LIGO, που απέδειξαν έμπρακτα, για ακόμη μία φορά, ότι η γενική θεωρία της σχετικότητας του Αλβέρτου Αϊνστάιν ήταν πέρα για πέρα σωστή. Η αυριανή αυτή επέτειος συμπληρώθηκε μάλιστα στις αρχές του μήνα με την ανακοίνωση […]
14 Σεπτεμβρίου, 2020
Σβήνουν οι ελπίδες για ανακάλυψη ζωής στην Αφροδίτη (νεώτερη ενημέρωση 18/11/2020) Ο ενθουσιασμός κοπάζει: η διεθνής ερευνητική ομάδα που έγινε πρωτοσέλιδο τον Σεπτέμβριο με τον ισχυρισμό ότι η Αφροδίτη ίσως φιλοξενεί ιπτάμενα μικρόβια αναθεωρεί τώρα τα ευρήματά της. Η επίμαχη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Astronomy εντόπιζε στην ατμόσφαιρα του αφιλόξενου πλανήτη ίχνη φωφινίου, μιας τοξικής ένωσης που παράγεται […]
13 Σεπτεμβρίου, 2020
Νομίζουμε ότι είμαστε το αντίστοιχο της επανάστασης του Γαλιλαίου όταν κοίταξε με το τηλεσκόπιό του τον ουρανό Συνέντευξη του Σταύρου Κατσανέβα στην Λίνα Γιάνναρου (Καθημερινή 13/9/2020) διαβάστε την συνένετευξη ΕΔΩ Click to access ce91cebdceb1cebaceb1cebbcf8dcf80cf84cebfcf85cebcceb5-cf84cebf-cf83cebacebfcf84ceb5ceb9cebdcf8c-cf83cf8dcebccf80ceb1cebd.pdf Σε μια εποχή χωρίς βεβαιότητες, με τον πλανήτη υπό σοβαρή δοκιμασία, όπου όλα μοιάζουν «στον αέρα», ο ουρανός προσφέρει θαλπωρή και […]
11 Σεπτεμβρίου, 2020
Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν ότι κάτι λείπει στην καθιερωμένη κοσμική συνταγή για το πώς συμπεριφέρεται η σκοτεινή ύλη. Ανακάλυψαν μια ασυμφωνία μεταξύ των θεωρητικών μοντέλων για το πως κατανέμεται η σκοτεινή ύλη στα σμήνη γαλαξιών και των παρατηρησιακών δεδομένων που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό της κατανομής της. Η σκοτεινή ύλη δεν εκπέμπει, ούτε απορροφά φως. Γι […]
10 Σεπτεμβρίου, 2020
Η μεγαλύτερη έως τώρα έρευνα στον ουρανό, γύρω από περίπου 10,3 εκατομμύρια άστρα, ακόμη μια φορά απέβη άκαρπη, καθώς απέτυχε να ανιχνεύσει την παραμικρή τεχνολογική «υπογραφή» κάποιου εξωγήινου πολιτισμού. Οι επιστήμονες, πάντως, δεν το βάζουν κάτω και συνεχίζουν τις προσπάθειές τους. Η νέα έρευνα στο νότιο αστερισμό των Ιστίων, η οποία έγινε με το αυστραλιανό […]
10 Σεπτεμβρίου, 2020
Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε μια νέα συλλογή εικόνων που απεικονίζουν την προσέγγιση «πολλών μηκών κύματος» στην αστρονομία, που μας βοηθά να κατανοήσουμε πληρέστερα το σύμπαν μας. Κάθε φωτογραφία αυτής της συλλογής συνίσταται από πολλά μήκη κύματος, από τις ακτίνες Χ που βλέπει το διαστημικό τηλεσκόπιο της NASA Chandra, και άλλα μήκη κύματος από τις […]
6 Σεπτεμβρίου, 2020
Το ηλιακό σύστημα GW Orionis απέχει από τη Γη 1.300 έτη φωτός. Πρόκειται για ένα σπάνιο παράδειγμα ουράνιας δομής τριπλού αστέρα, με δύο ήλιους να περιστρέφονται ο ένας γύρω από τον άλλο και ένα τρίτο αστέρι να περιστρέφεται γύρω τους, εκατοντάδες εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά Το ηλιακό σύστημα GW Orionis απέχει από τη Γη 1.300 έτη […]
5 Σεπτεμβρίου, 2020
Στις 4 Σεπτεμβρίου του 1682 ένας 26χρονος ερευνητής, ο Έντμουντ Χάλεϋ 1656-1742), παρατήρησε στον ουρανό για πρώτη φορά τον κομήτη που πολλά χρόνια αργότερα θα έπαιρνε το όνομά του. Το ενδιαφέρον του Χάλεϋ για τις τροχιές των κομητών τον οδήγησαν να συγκεντρώσει τις παρατηρήσεις που είχαν γίνει τα προηγούμενα 200 χρόνια γύρω από την εμφάνιση […]
4 Σεπτεμβρίου, 2020
Οι ερευνητές των ανιχνευτών Advanced LIGO και Advanced Virgo, ανακοίνωσαν προχθές, ότι τον Μάιο του 2019, κατέγραψαν ένα πολύ ενδιαφέρον σήμα βαρυτικών κυμάτων που ονομάστηκε GW190521, προερχόμενο από τη συγχώνευση ενός ασυνήθιστου ζεύγους μαύρων τρυπών. Σύμφωνα με το εκλαϊκευμένο άρθρο, γραμμένο από τον Mιχάλη Αγάθο στην ελληνική γλώσσα, στον ιστότοπο του LIGΟ: «το σήμα αυτό ήταν […]
24 Φεβρουαρίου, 2021
0