… του 21ου αιώνα Mε το ξεκίνημα της νέας χιλιετίας, το έτος 2000, οι φυσικοί δημιούργησαν μια λίστα με τα δέκα σημαντικότερα άλυτα προβλήματα στον τομέα τους. Έκτοτε πέρασαν 25 χρόνια. Άραγε υπήρξε κάποια πρόοδος όσον αφορά την επίλυσή τους;… Read More ›
ΜΑΥΡΕΣ ΤΡΥΠΕΣ
Υπάρχουν κβαντικές μαύρες τρύπες που εξατμίζονται «ακαριαία»;
Το πείραμα CMS, χρησιμοποιώντας και τεχνητή νοημοσύνη, αναζήτησε μικροσκοπικές κβαντικές μαύρες τρύπες που εξατμίζονται στιγμιαία. Οι μαύρες τρύπες που ψάχνουν οι αστροφυσικοί είναι οι «κλασικές» μαύρες τρύπες, αυτές που προκύπτουν όταν πεθαίνουν τα άστρα καθώς καταρρέουν βαρυτικά ή τις υπερμαζικές… Read More ›
H θερμοκρασία των μαύρων τρυπών με απλή φυσική
Η σημαντικότερη ανακάλυψη του βρετανικού φυσικού Στίβεν Χόκινγκ ήταν ότι «οι μαύρες τρύπες δεν είναι και τόσο μαύρες», καθώς εκπέμπουν θερμική ακτινοβολία σαν να ήταν θερμά σώματα, με απόλυτη θερμοκρασία που υπολογίζεται από μια εξίσωση γνωστή ως θερμοκρασία Hawking: ,… Read More ›
Η μεγαλύτερη και αρχαιότερη έκλαμψη μαύρης τρύπας
… που έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα Η έκλαμψη ανακαλύφθηκε από το Zwicky Transient Facility και (μάλλον) είναι το αποτέλεσμα του γεύματος μιάς γιγαντιαίας μαύρης τρύπας. Τα πιο ογκώδη άστρα στο σύμπαν είναι προορισμένα να εκραγούν ως λαμπρά σουπερνόβα πριν καταρρεύσουν… Read More ›
Μηχανή Carnot και μαύρες τρύπες
Το 1824 ο Sadi Carnot δημοσίευσε το βιβλίο του με τίτλο «Σκέψεις επί της κινητήριας δυνάμεως του πυρός» στο οποίο περιγράφει μια θερμική μηχανή με την μέγιστη δυνατή απόδοση, θέτοντας ένα όριο στο κλάσμα της θερμότητας που μπορεί να μετατραπεί… Read More ›
Ένα μπλέιζαρ με δυο μαύρες τρύπες
Kβάζαρ (quasar) είναι ένας εξαιρετικά φωτεινός ενεργός γαλαξιακός πυρήνας (AGN). Περιέχει μια υπερμαζική μαύρη τρύπα η οποία δημιουργεί έναν δίσκο προσαύξησης εκπέμποντας ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από ραδιοκύματα μέχρι ακτίνες γ. Πολλές φορές δημιουργούνται πίδακες (jets) που εκτοξεύουν ύλη σχεδόν με την… Read More ›
Η σκοτεινή ενέργεια αναδύεται από τις καρδιές των μαύρων τρυπών
Μια αμφιλεγόμενη θεωρία επιχειρεί να εξηγήσει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της κοσμολογίας: την προέλευση της σκοτεινής ενέργειας στην οποία αποδίδεται η παρατηρησιακά αποδεδειγμένη επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος. Οι μαύρες τρύπες «καταβροχθίζουν» τα πάντα, ακόμη και την ακτινοβολία. Τι θα… Read More ›
Από πού έρχονται τα κοσμικά νετρίνα υψηλής ενέργειας;
Οι μαύρες τρύπες που δημιουργήθηκαν στο αρχέγονο σύμπαν θα μπορούσαν να εξηγήσουν τα πρόσφατα παρατηρηθέντα νετρίνα εξαιρετικά υψηλής ενέργειας αστροφυσικής προελευσης. Από το 2011, το πείραμα IceCube στον Νότιο Πόλο έχει ανιχνεύσει αρκετά κοσμικά νετρίνα με ενέργειες μεγαλύτερες από 1015eV… Read More ›
Μπορεί να παρατηρηθεί η έκρηξη μιας μαύρης τρύπας;
Το σκοτεινό φορτίο και οι εκρήξεις αρχέγονων μαύρων τρυπών Σύμφωνα με τη θεωρία οι μαύρες τρύπες εξατμίζονται εκπέμποντας ακτινοβολία Hawking – φωτόνια και διάφορα υποατομικά σωματίδια – πέρα από τους ορίζοντες γεγονότων τους. Η χαρακτηριστική θερμοκρασία αυτής της εκπομπής, και… Read More ›
Βαρυτικά κύματα από την συγχώνευση μαύρων τρυπών δικαιώνουν τον Στίβεν Χόκινγκ
…και τον Άλμπερτ Αϊνστάιν (νεώτερη ενημέρωση 11/11/2025)Οι κυματισμοί του χωροχρόνου εξαιτίας της συγχώνευσης δύο μαύρων τρυπών στο σύμπαν επιβεβαίωσαν παράξενες πτυχές της φυσικής των μαύρων τρυπών Πριν από 1,3-1,4 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν στη Γη ζούσαν μόνο μικροοργανισμοί, σε ένα απόμακρο… Read More ›
Ένα διαφορετικό «Παράδειγμα» από μια αρχέγονη και σχεδόν γυμνή μαύρη τρύπα
… που εντόπισε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb Όταν στην Φυσική κατά καιρούς προκύπτουν νέα πειραματικά δεδομένα που η καθιερωμένη θεωρία αδυνατεί να ερμηνεύσει, τότε συνήθως προκύπτει η επονομαζόμενη αλλαγή Παραδείγματος (Paradigm shift). Μεταβαίνουμε σε μια νέα θεωρία, όχι συμπληρωματική… Read More ›
H μεγαλύτερη μαύρη τρύπα
… που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα (;) Η υπερμεγέθης μαύρη τρύπα που ανιχνεύθηκε είναι 36 δισεκατομμύρια φορές βαρύτερη από τον ήλιο, 10.000 φορές βαρύτερη από την μαύρη τρύπα που βρίσκεται στο κέντρο του Γαλαξία μας και προσεγγίζει το θεωρητικό ανώτατο… Read More ›
Φυσική Θερινής Νυκτός
Δέκα από τα μεγαλύτερα Παράδοξα και άλυτα Προβλήματα της Φυσικής που μπορούν να προκαλέσουν ατέρμονες συζητήσεις, ειδικά στις θερμές καλοκαιρινές νύχτες, όταν δεν μας κολλάει ο ύπνος: 1. Εγκέφαλοι Boltzmann Όταν αναφερόμαστε σε «εγκέφαλο Boltzmann», εννοούμε έναν παρατηρητή που εμφανίζεται… Read More ›
Δημήτρης Χριστοδούλου, ένας μεγάλος μαθηματικός
Από τον Γιώργο Λ. Ευαγγελόπουλο – the books’ journal, τεύχος166, Ιούλιος 2025 Ο Δημήτρης Χριστοδούλου είναι κορυφαίος σύγχρονος μαθηματικός. Μετά τη σπουδαία συνεισφορά των Αρχαίων Ελληνικών Μαθηματικών στον δυτικό πολιτισμό, δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστήριξαν – μεταξύ τους και… Read More ›
GW231123: η υπερ-μαζικότερη συγχώνευση μαύρων τρυπών που καταγράφηκε μέχρι σήμερα
Η ερευνητική ομάδα LIGO-Virgo-KAGRA (LVK) ανίχνευσε την υπερ-μαζικότερη συγχώνευση μαύρων τρυπών που έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα με βαρυτικά κύματα. Η καταγραφή των βαρυτικών κυμάτων έγινε από τους δύο ανιχνευτές LIGO, στο Hanford (Washington) και στο Livingston (Louisiana), οι οποίοι χρηματοδοτούνται (ακόμα) από το Εθνικό… Read More ›
Μουσική από τα δεδομένα των μαύρων τρυπών
H NASA συνεχίζει να παράγει ‘ηχοποιήσεις’ , μια διαδικασία αντιστοιχίας αστρονομικών δεδομένων από τα τηλεσκόπια Chandra, Webb, IXPE κ.ά. σε ήχους. Τα επιστημονικά δεδομένα που συλλέγονται από το διάστημα ως ψηφιακά σήματα μετατρέπονται σε οπτικές εικόνες. Η ηχοποίηση μετατρέπει αυτές τις οπτικές… Read More ›
Η θεωρία των χορδών και ο πόλεμος της μαύρης τρύπας
Ο Leonard Susskind είναι καθηγητής Φυσικής στο πανεπιστήμιο Stanford. Συγκαταλέγεται στους πρωτοπόρους της θεωρίας των χορδών, της συμπληρωματικότητας των μαύρων τρυπών, της ολογραφικής αρχής και άλλων σημαντικών ιδεών της φυσικής. Στο βίντεο που ακολουθεί, ο Susskind αναφέρεται στις μαύρες τρύπες… Read More ›
Ένα αστέρι μέσα σε ένα αστέρι
Αμέσως μετά την ανακάλυψη του νετρονίου το 1932, ένας από τους μεγαλύτερους φυσικούς της Σοβιετικής Ένωσης, ο Lev Davidovich Landau διατύπωσε την ιδέα των «άστρων νετρονίων», αντικειμένων με εξαιρετικά μεγάλη πυκνότητα και πολύ μικρό μέγεθος. Η πυκνότητα ενός τέτοιου άστρου… Read More ›
Θα γίνουν όλα ατμός ακτινοβολίας Χόκινγκ;
(νεώτερη ενημέρωση 14 και 17 Μαΐου 2025)Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Cosmology and Astroparticulate Physics, η εργασία των Falcke et al με τίτλο «An upper limit to the lifetime of stellar remnants from gravitational pair production» στην οποία δείχνουν ότι το… Read More ›
Ο σπουδαίος αστροφυσικός Βασίλης Ξανθόπουλος
Μια αποφράδα ημέρα στα τέλη Νοεμβρίου του 1990 ένας παράφρων μεταπτυχιακός φοιτητής εισέβαλε οπλισμένος σε αίθουσα ηλεκτρονικών υπολογιστών του Πανεπστημίου Κρήτης και έκοψε το νήμα της ζωής δύο νέων και πολλά υποσχόμενων επιστημόνων, του Βασίλη Ξανθόπουλου και του Στέφανου Πνευματικού,… Read More ›
Δημήτρης Ψάλτης: Ο Έλληνας που φωτογράφισε τη μαύρη τρύπα
Στην αποστολή δύο δορυφόρων σε μια καινοτόμα εξερεύνηση του Διαστήματος ετοιμάζεται να συμμετάσχει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών σε συνεργασία με το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Georgia – μια αποστολή που αναμένεται να αναβαθμίσει τη γνωριμία μας με το Σύμπαν. Αυτό αποκαλύπτει μιλώντας στα… Read More ›
Η θερμοκρασία μιας μαύρης τρύπας
Στίβεν Χόκιγκ για όλους Φέτος συμπληρώνεται μισός αιώνας από τότε που ο Stephen Hawking έκανε την μεγαλύτερη επιστημονική του ανακάλυψη το 1974, αποδεικνύοντας θεωρητικά πως οι μαύρες τρύπες δεν είναι τόσο μαύρες, αλλά συμπεριφέρονται σαν θερμά σώματα εκπέμποντας ακτινοβολία. Συνδυάζοντας… Read More ›
Αγγίζοντας το Άπειρο: Φωτογραφίζοντας Μαύρες Τρύπες
Το 2019 για πρώτη φορά στην ιστορία της αστρονομίας είχαμε τη δυνατότητα να δούμε την πρώτη φωτογραφία μιας μαύρης τρύπας ή μάλλον το τι υπάρχει γύρω από αυτή, αφού οι μαύρες τρύπες είναι στην πραγματικότητα αόρατες, καθώς απορροφούν οτιδήποτε εντός τους, ακόμη… Read More ›
Οι γιγάντιοι αστροφυσικοί πίδακες του Πορφυρίωνα
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν μια υπερμαζικής μαύρη τρύπα που εκτοξεύει αστροφυσικούς πίδακες στο διάστημα έχει δημιουργήσει τη μεγαλύτερη δομική κατασκευή γαλαξιακής προέλευσης που έχουμε δει μέχρι σήμερα. Η νέα αυτή δομή ονομάζεται Πορφυρίων, προς τιμήν του βασιλιά των γιγάντων στην ελληνική μυθολογία, και… Read More ›
Οι πιο κοντινές υπερμαζικές μαύρες τρύπες
Απέχουν μεταξύ τους μόνο 300 έτη φωτός Τα διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Chandra εντόπισαν ζεύγος υπερμαζικών μαύρων τρυπών που κατέχουν το εξής ρεκόρ: βρίσκονται στην πιο κοντινή απόσταση – την μικρότερη απόσταση μεταξύ δύο μαύρων τρυπών που έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα. Οι μαύρες τρύπες… Read More ›
Χορδές, Κουάρκ, Μαύρες Τρύπες και άλλα
Ο φυσικός Leonard Susskind δίνει συνέντευξη στον φυσικό Lawrence Krauss Ο Leonard Susskind είναι καθηγητής θεωρητικής φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα είναι η θεωρία χορδών, η κβαντική θεωρία πεδίου , η κβαντική στατιστική μηχανική και η κβαντική κοσμολογία. Ο Susskind θεωρείται ως ένας από τους πατέρες… Read More ›
Έλυσε ο Αϊνστάιν το μεγαλύτερο πρόβλημα στη Φυσική … χωρίς να το καταλάβει;
Το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Επιστήμης ανάρτησε στο youtube μία συζήτηση που συντονίζει ο Brian Greene με τον περίεργο τίτλο «Did Einstein Crack the Biggest Problem in Physics…and Not Know It;» Το βίντεο ξεκινά με κάποιες ιδέες που αναπτύχθηκαν σε δημοσιεύσεις του Αϊνστάιν,… Read More ›
Μια σπάνια μαύρη τρύπα στο αστρικό σμήνος Ωμέγα του Κενταύρου
Παρατηρήσεις επτά ταχέως κινούμενων άστρων στο κέντρο ενός πυκνού αστρικού σμήνους στον Γαλαξία μας αποκαλύπτουν την παρουσία μιας μαύρης τρύπας μέσης μάζας, ίσως της πιο αινιγματικής κατηγορίας αυτών των σκοτεινών αντικειμένων. Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων χρησιμοποίησε περισσότερες από 500 εικόνες… Read More ›
Κοσμική προσομοίωση αποκαλύπτει πώς μεγαλώνουν και εξελίσσονται οι μαύρες τρύπες
Μια ομάδα αστροφυσικών με επικεφαλής τον Phil Hopkins του Caltech κατάφερε για πρώτη φορά να προσομοιώσει την εξέλιξη του αρχέγονου αερίου που προέκυψε από το πρώιμο σύμπαν, μέχρι το στάδιο όπου παρασύρεται προς τον σχηματισμό ενός δίσκου ύλης που τροφοδοτεί… Read More ›
Οι αστρονόμοι βλέπουν μια τεράστια μαύρη τρύπα να ξυπνά σε πραγματικό χρόνο
«Φανταστείτε ότι παρατηρούσατε έναν μακρινό γαλαξία για χρόνια και πάντα φαινόταν ήρεμος και ανενεργός. Ξαφνικά ο πυρήνας του αρχίζει να παρουσιάζει δραματικές αλλαγές στη φωτεινότητα σε αντίθεση με οποιαδήποτε τυπικά γεγονότα που έχουμε δει στο παρελθόν», περιγράφει η Πόλα Σάντσεθ… Read More ›
Πολύχρωμες αρχέγονες μαύρες τρύπες
Τα κουάρκ θεωρούνται ότι είναι στοιχειώδη σωματίδια με την ίδια έννοια όπως τα λεπτόνια, είναι δηλαδή σχεδόν σημειακά σωμάτια χωρίς εωτερική δομή. Σε αντίθεση όμως με τα λεπτόνια – όπως και σε οτιδήποτε άλλο στη φύση – υποτίθεται ότι έχουν… Read More ›
Γκράβασταρ αντί για μαύρες τρύπες
Οι ιδιομορφίες των μαύρων τρυπών αψηφούν τους γνωστούς νόμους της φυσικής. Μια νέα θεωρία προτείνει μια τολμηρή λύση σε αυτό το αδιέξοδο. ‘Αντικαθιστά’ τις μαύρες τρύπες με ένα νέο τύπο άστρου που ονομάζεται γκραβαστάρ (gravastar, GRAvitational VAcuum STAR). Τα γκράβασταρ… Read More ›
Ανιχνεύθηκε η πιο μακρινή συγχώνευση μαύρων τρυπών
Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb ‘είδε‘ την συγχώνευση δύο γαλαξιών και των τεράστιων μαύρων τρυπών τους, όπως εξελισσόταν 740 εκατομμύρια χρόνια μετά την Μεγάλη Έκρηξη. Πρόκειται για την πιο απομακρυσμένη ανίχνευση συγχώνευσης μαύρων τρυπών που έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα. Οι… Read More ›
Τι καταγράφει μια κάμερα που πέφτει σε υπερμαζική μαύρη τρύπα (βίντεο)
Νέα προσομοίωση από τον υπερυπολογιστή Discover του Διαστημικού Κέντρου Πτήσεων Goddard της NASA, μας δείχνει τις εικόνες που καταγράφει μια κάμερα καθώς κινείται προς τον ορίζοντα γεγονότων, το σημείο χωρίς επιστροφή μιας υπερμαζικής μαύρης τρύπας. Στην προσομοίωση θεωρήθηκε μια μαύρη… Read More ›
Η μεγαλύτερη αστρική μαύρη τρύπα του Γαλαξία μας
Αστρονόμοι ανακάλυψαν την μεγαλύτερη αστρική μαύρη τρύπα που έχει βρεθεί στον Γαλαξία μας (μέχρι σήμερα), χρησιμοποιώντας τα δεδομένα της αποστολής Gaia του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Η μαύρη τρύπα εντοπίστηκε από την ελλειπτική τροχιά ενός άστρου γύρω το ‘τίποτα’. Γενικά, από… Read More ›
GW230529: Η συγχώνευση ενός αστέρα νετρονίων και ενός άγνωστου συμπαγούς αντικειμένου
Η περίληψη της ανακάλυψης της πηγής βαρυτικών κυμάτων GW230529 στα ελληνικά στον ιστότοπο του LIGO: πατήστε ΕΔΩ Ερευνητές του ΑΠΘ στους συγγραφείς της ανακοίνωσης σπάνιας ανακάλυψης κατά την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων Η συγχώνευση ενός αστέρα νετρονίων και ενός άγνωστου συμπαγούς… Read More ›
Ισχυρά μαγνητικά πεδία στροβιλίζονται στην άκρη της κεντρικής μαύρης τρύπας του Γαλαξία μας
Το 2022, το Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (Event Horizon Telescope-ΕΗΤ) κατάφερε να φωτογραφήσει την μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία μας (Τοξότης A* ή Sgr A* για συντομία) που βρίσκεται σε απόσταση 27 χιλιάδων ετών φωτός από τη Γη. Αν και… Read More ›
Η ελαφρύτερη μαύρη τρύπα ή το βαρύτερο άστρο νετρονίων;
Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων, με επικεφαλής ερευνητές από το Ινστιτούτο Ραδιοαστρονομίας Max Planck, χρησιμοποιώντας το ραδιοτηλεσκόπιο MeerKAT ανακάλυψε ένα ενδιαφέρον αντικείμενο άγνωστης φύσης στο σφαιρικό σμήνος NGC 1851. Το τεράστιο αντικείμενο είναι βαρύτερο από τα βαρύτερα γνωστά άστρα νετρονίων και… Read More ›
Απαντήσεις για την ακτινοβολία που εκπέμπουν οι μαύρες τρύπες
… αναζητά διεθνής επιστημονική ομάδα με τη συμμετοχή του Αστεροσκοπείου Αθηνών Στη συνείδησή μας οι μαύρες τρύπες είναι οι αδηφάγοι μυστηριώδεις σχηματισμοί του Σύμπαντος που καταπίνουν ό,τι βρεθεί γύρω τους εκπέμποντας την ίδια ώρα ακτινοβολία. Ποιος είναι όμως ο μηχανισμός… Read More ›
Αρχέγονες μαύρες τρύπες στο εσωτερικό των άστρων
Μοντέλα Ηλιακής Εξέλιξης με Κεντρική Μαύρη Τρύπα To 1938 o Lev Davidovich Landau στο άρθρο του ‘Origin of Stellar Energy‘, υποστήριζε ότι στην καρδιά του Ήλιου υπάρχει ένα μικρό άστρο νετρονίων. Η εργασία αυτή, παρότι είχε σοβαρά σφάλματα, έδωσε το έναυσμα στον… Read More ›
Θεωρία χορδών, κβαντική βαρύτητα και μαύρες τρύπες
ή μήπως είμαστε ολογράμματα; Οι Brian Greene και Juan Maldacena συζητούν τις επιστημονικές εξελίξεις που συνδέουν τις μαύρες τρύπες, την θεωρία χορδών, την κβαντική βαρύτητα, την κβαντική σύμπλεξη, τις σκουληκότρυπες και την ολογραφική αρχή:
Η ιλιγγιώδης περιστροφή της μαύρης τρύπας στο κέντρο του Γαλαξία μας
Η ταχύτητα της ιδιο-περιστροφής της πλησιάζει την μέγιστή δυνατή τιμή Είναι δύσκολο να βρούμε ένα αντικείμενο στο σύμπαν που να μην περιστρέφεται. Γαλαξίες, άστρα, πλανήτες, δορυφόροι, αστεροειδείς περιστρέφονται γύρω από τους άξονές τους. Ακόμη και οι μαύρες τρύπες περιστρέφονται. Και… Read More ›
Το ΑΠΘ ανακοίνωσε την ανίχνευση μιας νέας υποψήφιας πηγής βαρυτικών κυμάτων
Την Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2023 στις 10.11 π.μ, ήταν η πρώτη φορά που η ανίχνευση μιας νέας υποψήφιας πηγής βαρυτικών κυμάτων από τους ανιχνευτές LIGO στις ΗΠΑ ανακοινώθηκε από ερευνητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μέσω του General Coordinates Circular (GCN)… Read More ›
Μαύρη τρύπα «τσιμπολογά» άστρο σαν τον ήλιο
Οι μαύρες τρύπες είναι ουράνια αντικείμενα γνωστά για τη «λαιμαργία» τους καθώς συνηθίζουν να «καταβροχθίζουν» με την πελώρια βαρυτική τους έλξη τα αστέρια που έχουν την ατυχία τους να βρεθούν κοντά τους. Ωστόσο, κάποιες αποδεικνύονται πιο εγκρατείς καθώς δεν «καταβροχθίζουν»,… Read More ›
Η σπουδαιότερη εργασία του Οπενχάιμερ
Πώς οι σταλινικές εκκαθαρίσεις του 1936-38 έγιναν αφορμή για την σπουδαιότερη δημοσίευση του Οπενχάιμερ Πολύ πριν αρχίσει να εργάζεται στο Manhattan Project και την ανάπτυξη της ατομικής βόμβας, ο J. Robert Oppenheimer ήταν ένας πρωτοπόρος φυσικός με σημαντικές επιστημονικές δημοσιεύσεις… Read More ›
Το Webb ανακάλυψε την αρχαιότερη υπερμεγέθη μαύρη τρύπα
Την πιο ‘μακρινή’ ενεργή υπερμεγέθη μαύρη τρύπα μέχρι σήμερα ανακάλυψε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές ανακάλυψαν την πιο μακρινή ενεργή υπερμεγέθη μαύρη τρύπα που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα και ο γαλαξίας, που ονομάστηκε CEERS 1019, υπήρξε λίγο περισσότερο από 570 εκατομμύρια χρόνια… Read More ›
Νέο βίντεο της NASA μας δείχνει πόσο μεγάλες είναι οι μαύρες τρύπες
Υπάρχουν 40.000.000.000.000.000.000 μαύρες τρύπες στο σύμπαν. Στο βίντεο της NASA που ακολουθεί συγκρίνεται το μέγεθος του ηλιακού μας συστήματος με δέκα από αυτές. Η μικρότερη μαύρη τρύπα στο βίντεο βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία γνωστός ως 1601+3113 και έχει μάζα… Read More ›
Ακούστε το τιτίβισμα από την σύγκρουση δυο μαύρων τρυπών
Μερικές από τις πιο βίαιες κοσμικές συγκρούσεις συμβαίνουν σιωπηρά στο κενό του διαστήματος. Κι όμως. Αν διαθέτουμε τα σωστά όργανα, μπορούμε να τις ακούσουμε! Oι μαύρες τρύπες δεν είναι μόνο θεωρητικά μοντέλα στο μυαλό των φυσικών. Η ανίχνευση των βαρυτικών… Read More ›
Ανακαλύφθηκε άστρο από σκοτεινή ύλη;
Ενώ ένα άστρο σκοτεινής ύλης θα μπορούσε θεωρητικά να υπάρχει, προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν την ύπαρξή του Η υψηλής ακρίβειας αστρομετρική αποστολή GAIA του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος ανέφερε πρόσφατα την αξιοσημείωτη ανακάλυψη ενός άστρου σαν… Read More ›
Αστρονόμοι εντόπισαν μια σπάνιου μεγέθους μαύρη τρύπα
Μια αθέατη μαύρη τρύπα μεσαίας μάζας, που κρύβεται στην καρδιά του κοντινότερου σφαιρωτού σμήνους αστέρων στη Γη, το οποίο βρίσκεται 6.000 έτη φωτός μακριά, εντόπισαν αστρονόμοι. Οι μαύρες τρύπες μεσαίας μάζας, που ζυγίζουν περίπου 100 ως 100.000 φορές τη μάζα… Read More ›
Η μεγαλύτερη κοσμική έκρηξη που παρατηρήθηκε μέχρι σήμερα
Σύμφωνα με δημοσίευση στο περιοδικό «Monthly Notices of the Royal Astronomy Society» [Multiwavelength observations of the extraordinary accretion event AT2021lwx] μια ομάδα αστρόμων περιγράφει την πιο ισχυρή κοσμική έκρηξη που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Πρόκειται για μια μυστηριώδη έκρηξη που… Read More ›
Η σκιά της μαύρης τρύπας και ο πίδακας που εκτοξεύει
… για πρώτη φορά στην ίδια εικόνα Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι παρατήρησαν στην ίδια εικόνα τη σκιά μια μαύρης τρύπας στο κέντρο του γαλαξία Μεσιέ 87 (Μ87) και τον ισχυρό πίδακα που εκτοξεύεται από αυτήν. Χάρη σε αυτήν την… Read More ›
Πώς τρώνε οι υπερμαζικές μαύρες τρύπες;
Οι υπερμαζικές ή υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στα κέντρα των γαλαξιών έχουν μια ακόρεστη πείνα τρώγοντας μεσοαστρική σκόνη, αέρια, άστρα, άλλες μαύρες τρύπες και ότιδήποτε τολμήσει να τις πλησιάσει. Όμως τρώνε άτσαλα και βίαια, με αποτέλεσμα να απελευθερώνεται τεράστια ποσότητα ενέργειας… Read More ›
Η ανακατασκευή της εικόνας της μαύρης τρύπας M87*
Τον Απρίλιο του 2019 δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της αστρονομίας η πρώτη φωτογραφία (του περιβάλλοντος) μιας μαύρης τρύπας. Πρόκειται για την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα που βρίσκεται στον γαλαξία Messier 87, σε απόσταση 52 εκατομμύρια έτη φωτός από τη… Read More ›
Μια παράξενη ευθεία γραμμή νεαρών άστρων
… μήκους 200.000 ετών φωτός Μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα που τρέχει μακριά από τον γαλαξία της με ταχύτητα που θα μπορούσε να ταξιδέψει από τη Γη στη Σελήνη σε μόλις 14 λεπτά, εντόπισαν αστρονόμοι, με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο Γέιλ. Αναλύοντας εικόνες από το διαστημικό τηλεσκόπιο… Read More ›
Μία από τις μεγαλύτερες μαύρες τρύπες ξαναζυγίστηκε
…. και βρέθηκε βαρύτερη κατά 7 δισεκατομμύρια ηλιακές μάζες Την μάζα μιας από τις 10 μεγαλύτερες μαύρες τρύπες που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα μέτρησε μια ομάδα αστρονόμων, αξιοποιώντας το φαινόμενο που ονομάζεται «βαρυτικός φακός». Βρήκαν ότι η μάζα της είναι… Read More ›
Οι Μελανές οπές και τα μυστικά τους
Το θέμα της εκπομπής των ΦΥΣΙΚΩΝ της Τρίτης 14 Μαρτίου 2023, στις 10 μ.μ., είναι «Οι Μελανές οπές και τα μυστικά τους». Οι Μελανές οπές είναι εξωτικές ιδιομορφίες του χωροχρόνου, όπου σε μια μικρή περιοχή του διαστήματος έχει μαζευτεί τόση… Read More ›
Σκουληκότρυπες στο εργαστήριο
Στη Φυσική η σκουληκότρυπα, γνωστή και ως γέφυρα Αϊνστάιν-Ρόζεν, είναι μια υποθετική σήραγγα που συνδέει απομακρυσμένα σημεία του χωροχρόνου. Παρότι η ύπαρξη των σκουληκοτρυπών επιτρέπεται από την θεωρία της σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν, προς το παρόν δεν έχουν εντοπιστεί στο… Read More ›
Έχει δημιουργήσει κανείς μαύρη τρύπα στη Γη;
Η δημιουργία μιας μαύρης τρύπας σε εργαστήριο είναι πέρα από την τρέχουσα τεχνολογία, αλλά θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα στο μέλλον Στη λαϊκή φαντασία, οι μαύρες τρύπες είναι αδηφάγα τέρατα που καταβροχθίζουν οτιδήποτε βρίσκεται κοντά τους. Αυτός είναι ο λόγος… Read More ›
Είναι οι μαύρες τρύπες η σκοτεινή ενέργεια;
Η απλούστερη εξήγηση για την σκοτεινή ενέργεια είναι η κοσμολογική σταθερά Λ, στην οποία αποδίδεται η παρατηρούμενη επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος (και όχι η στατικότητά του όπως λανθασμένα θεώρησε αρχικά ο Αϊνστάιν). Δύο πρόσφατες δημοσιεύσεις υποστηρίζουν πως βρέθηκαν ενδείξεις στα πρατηρησιακά δεδομένα… Read More ›
Kατασκεύασαν οι φυσικοί μια σκουληκότρυπα σε έναν κβαντικό υπολογιστή;
(νεώτερη ενημέρωση 25/1/2022) Στη φυσική η σκουληκότρυπα είναι μια υποθετική τοπολογική ιδιότητα του χωροχρόνου – μία σήραγγα που συνδέει δύο απομακρυσμένα σημεία του επιτυγχάνοντας μια συντόμευση στο χωροχρόνο. Θεωρητικοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους Einstein και Rosen το 1935 με την δημοσίευση ‘The… Read More ›
Ένα εκπληκτικό κοσμικό «συντριβάνι» (βίντεο)
Μια ακόμη εντυπωσιακή ανακάλυψη από τον μυστηριώδη όσο και εντυπωσιακό από πολλές απόψεις κόσμο των μελανών οπών του Σύμπαντος πραγματοποίησε η επιστημονική κοινότητα τοποθετώντας ένα ακόμη κομμάτι στο παζλ της ύπαρξης και λειτουργίας αυτών των εξωτικών και απόκοσμων διαστημικών αντικειμένων. Αμερικανοι και… Read More ›
Μπορούμε να ξεχωρίσουμε τις σκουληκότρυπες από τις μαύρες τρύπες;
Θεωρητικοί υπολογισμοί δείχνουν ότι οι σκουληκότρυπες – θεωρητικά προς το παρόν αστροφυσικά αντικείμενα – είναι δύσκολο να διακριθούν από τις μαύρες τρύπες Σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας, οι σκουληκότρυπες συνήθως απεικονίζονται ως σήραγγες που οδηγούν τους ταξιδιώτες μεταξύ δύο σημείων στο… Read More ›
Τι θα συμβεί αν πέσουμε σε μια μαύρη τρύπα;
Η πτώση σε μια μαύρη τρύπα είναι ένα από τα αγαπημένα θέματα της επιστημονικής φαντασίας. Στο βίντεο που ακολουθεί, ο Dr. Don Lincoln του Fermilab μας εξηγεί τι συμβαίνει, παρουσιάζοντας τα επιστημονικά δεδομένα που καταρρίπτουν τους μύθους:.
Νέοι αισθητήρες για ακριβέστερες μετρήσεις βαρυτικών κυμάτων
Η πρώτη άμεση παρατήρηση βαρυτικών κυμάτων πριν από επτά χρόνια πυροδότησε μια επανάσταση στην αστρονομία και την κοσμολογία. Έκτοτε, οι επιστήμονες αναζητούν νέους τρόπους για να βελτιώσουν τους ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων. Για παράδειγμα ο Jiri Smetana στο Πανεπιστήμιο του Birmingham… Read More ›
Το τραγούδι μιας Μαύρης Τρύπας
Πρόσφατα η NASA, ο Εθνικός Οργανισμός Αεροναυτικής και Διαστήματος των ΗΠΑ, έδωσε στη δημοσιότητα ένα «αρχείο ήχου», δηλαδή ένα αρχείο ψηφιακών ηχητικών δεδομένων για απλά υπολογιστικά συστήματα, χάρη στο οποίο μπορούμε, πρώτη φορά, να ακούσουμε τους ήχους που υποτίθεται ότι… Read More ›
Τι είναι οι μαύρες τρύπες;
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αστρονομικά αντικείμενα είναι η μαύρη τρύπα. Αλλά είναι επίσης και από τα πιο παρεξηγημένα. Στο βίντεο που ακολουθεί ο Dr. Don Lincoln από το Fermilab καταρρίπτει ορισμένες κοινές παρανοήσεις σχετικά με τις μαύρες τρύπες και… Read More ›
Λύθηκε το παράδοξο της μαύρης τρύπας;
Mαύρες τρύπες, σκουληκότρυπες, κβαντική σύμπλεξη, Αϊνστάιν, μυστηριώδεις νήσοi και μια νέα φυσική που βλέπει πως το εσωτερικό μιας μαύρης τρύπας βρίσκεται μυστικά και στο εξωτερικό της! Οι μαύρες τρύπες είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στη φυσική. Επί δεκαετίες, οι… Read More ›
H ‘αστυνομία μαύρων τρυπών’ συνέλαβε μια αδρανή μαύρη τρύπα
… έξω από τον Γαλαξία μας Μια ομάδα φυσικών, γνωστή για την απόρριψη ανακαλύψεων μαύρων τρυπών, βρήκε μια μαύρη τρύπα – κατάλοιπο άστρου – στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνο. Σύμφωνα με τον Tomer Shenar, για πρώτη φορά, η ομάδα μας… Read More ›
Στέφανος Αρετάκης: Ψάχνοντας τη γνώση στις μαύρες τρύπες
Συνέντευξη στην Τασούλα Καραϊσκάκη – kathimerini.gr Βαθιά µέσα στο σύμπαν, στο εσωτερικό των μελανών οπών, κρύβονται τα μεγάλα μυστικά του κόσμου μας. «Μέσα τους κρύβεται το εύρος της αντοχής των πραγμάτων. Η αντοχή είναι καθοριστική ως έννοια για την ύπαρξή… Read More ›
Το βαρυτικό ανάλογο του ατόμου του υδρογόνου
H «Εισαγωγή στην Κβαντική Μηχανική» του David J. Griffiths στην σελίδα 144 περιέχει μια άσκηση (την 4.16), όπου εξετάζεται το σύστημα Γης-Ήλιου ως ένα βαρυτικό ανάλογο του ατόμου του υδρογόνου. Η δυναμική ενέργεια στο άτομο του υδρογόνου είναι και με… Read More ›
Μια μαύρη τρύπα που φαίνεται σαν ντόνατ
Κάθε χρόνο, την πρώτη Παρασκευή του Ιουνίου, στις ΗΠΑ γιορτάζουν την Εθνική Ημέρα 🍩Ντόνατ! Η Εθνική Ημέρα Ντόνατ καθιερώθηκε το 1928 στο Σικάγο για να τιμήσουν τις γυναίκες του Στρατού Σωτηρίας που στάλθηκαν το 1917 στη Γαλλία για να βοηθήσουν… Read More ›
Φωτογράφισαν την μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία μας!
(νεώτερη ενημέρωση 12/5/2022) Αυτή είναι η πρώτη εικόνα της τεράστιας μαύρης τρύπας στο κέντρο του Γαλαξία μας (Τοξότης A* ή Sgr A* για συντομία): Είναι η πρώτη άμεση οπτική απόδειξη ύπαρξης αυτής της μαύρης τρύπας. Καταγράφηκε από το Τηλεσκόπιο Ορίζοντα… Read More ›
Η μελωδία των μαύρων τρυπών
Από το 2003 είναι γνωστό ότι η μαύρη τρύπα στο κέντρο του σμήνους των γαλαξιών του Περσέα, σε απόσταση 300 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη, τραγουδάει την ίδια νότα εδώ και 2,5 εκατομμύρια χρόνια. Οι αστρονόμοι εξηγούν το φαινόμενο… Read More ›
Η NASA οπτικοποιεί τα πιο γνωστά συστήματα μαύρων τρυπών
Άστρα που γεννήθηκαν με μάζα πάνω από 20 φορές μεγαλύτερη από την μάζα του Ήλιου τελειώνουν την ζωή τους ως μαύρες τρύπες. Όπως υποδηλώνει το όνομά τους, οι μαύρες τρύπες δεν εκπέμπουν φως από μόνες τους γιατί τίποτα δεν μπορεί… Read More ›
Roger Penrose: μαύρες τρύπες, τέχνη και επιστήμη – η αρχή και το τέλος του χρόνου
Σε βίντεο που ακολουθεί, ο Lawrence Krauss συζητά με τον ενενηντάχρονο (!) Roger Penrose για την ζωή και το έργο του στις επιστήμες, τα μαθηματικά, την τέχνη, την εργασία του για την οποία βραβεύθηκε με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής το… Read More ›
Το μικρό ρομπότ, οι μαύρες τρύπες και η σπαγγετοποίηση
Οι παλιρροϊκές δυνάμεις που δημιουργούνται από μια μαύρη τρύπα μπορεί να είναι τόσο ισχυρές ώστε να προκαλέσουν σε κάποιο αντικείμενο απεριόριστο τέντωμα – αυτό που είναι γνωστό ως μακαρονοποίηση ή σπαγγετοποίηση. H λεπτομερής ανάλυση αυτού του φαινομένου απαιτεί την χρήση… Read More ›
Μαύρες τρύπες με μαλλιά επιλύουν (ξανά) το παράδοξο του Hawking
Άλλη μια «λύση» στο παράδοξο της απώλειας πληροφοριών της μαύρης τρύπας που διατύπωσε για πρώτη φορά ο Steven Hawking. Οι μαύρες τρύπες είναι νεκρά άστρα που έχουν καταρρεύσει και το βαρυτικό τους πεδίο είναι τόσο ισχυρό που τίποτε, ούτε καν… Read More ›
Η Σελήνη ως ανιχνευτής βαρυτικών κυμάτων
Διαμέσου μιάς νέας τεχνικής ανάλυσης, οι μετρήσεις ακριβείας της απόστασης Γης-Σελήνης θα βελτιώσουν τις εκτιμήσεις σχετικά με το υπόβαθρο των βαρυτικών κυμάτων στο σύμπαν. Ο καταιγισμός όλων των βαρυτικών κυμάτων που βομβαρδίζουν συνεχώς την Γη στο εύρος συχνοτήτων της τάξης… Read More ›
Τελικά δεν υπάρχει μαύρη τρύπα σε απόσταση 1.000 έτη φωτός από τη Γη
αναδημοσίευση από το sputniknews.gr (*) Επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα πως αυτό πίστευαν πως πρόκειται για μια μαύρη τρύπα μόλις 1.120 έτη φωτός από τη Γη, πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα σύστημα δύο αστέρων που το ένα ρουφά το άλλο. Το… Read More ›
Αστρονόμοι ανακαλύπτουν δίδυμο γιγάντιων μελανών οπών
… που χορεύουν αγκαλιασμένες στην καρδιά μακρινού γαλαξία Κλειδωμένες σε ένα επικό κοσμικό βαλς 9 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά, δύο υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες φαίνεται να περιφέρονται η μία γύρω από την άλλη κάθε δύο χρόνια. Τα δύο ογκώδη σώματα έχουν το… Read More ›
Υπερμεγέθης μαύρη τρύπα κρυμμένη μέσα σε πυκνή κοσμική σκόνη
Μια τεράστια μαύρη τρύπα καλυμμένη από ένα σύννεφο κοσμικής σκόνης εντόπισαν επιστήμονες στο κέντρο ενός ενεργού γαλαξία, σε νέες εικόνες που δημοσιοποίησε το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (ESO). Ο γαλαξίας, γνωστός ως Messier 77 ή NGC 1068, είναι ένας ραβδωτός σπειροειδής γαλαξίας που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 47… Read More ›
Μια μοναχική περιπλανώμενη μαύρη τρύπα
(νεώτερη ενημέρωση) Σε δύο εργασίες με τίτλο ‘An Isolated Stellar-Mass Black Hole Detected Through Astrometric Microlensing‘ και «An isolated mass gap black hole or neutron star detected with astrometric microlensing» που δημοσιεύθηκαν στα περιοδικά Astrophysical Journal και Astrophysical Journal Letters, αναφέρεται η ανακάλυψη… Read More ›
Η απαρχή της επιστήμης
Η επιτυχία των γνωστών φυσικών νόμων να εξηγήσουν τον κόσμο γύρω μας έχει εκθρέψει κατ’ επανάληψη ορισμένες αλαζονικές και αυτάρεσκες αντιλήψεις σχετικά με την κατάσταση της ανθρώπινης γνώσης, ιδιαίτερα όταν τα κενά στη γνώση μας για αντικείμενα και φαινόμενα θεωρούνται… Read More ›
Mrk 462: ένας νάνος γαλαξίας με μια γιγαντιαία μαύρη τρύπα
Mια μεγάλης μάζας μαύρη τρύπα ανακαλύφθηκε στον νάνο γαλαξία Mrk 462 με το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων Χ Chandra της NASA. Η μαύρη τρύπα έχει 200.000 μεγαλύτερη μάζα από τον Ήλιο και γι αυτό κατατάσσεται στην κατηγορία των ‘μικρότερων’ υπερμεγέθων μαύρων… Read More ›
Ανακαλύφθηκαν 4 γιγαντιαίες κοιλότητες στο σμήνος γαλαξιών RBS 797
… από το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων Χ Chandra της NASA Μπορεί να οφείλονται σε δύο τεράστιες μαύρες τρύπες που περιφέρονται πολύ κοντά η μια γύρω από την άλλη. Τα σμήνη γαλαξιών είναι οι μεγαλύτερες δομές στο σύμπαν που συγκρατούνται εξαιτίας… Read More ›
Οι μαύρες τρύπες σχηματίστηκαν αμέσως μετά την Μεγάλη Έκρηξη;
Πώς σχηματίστηκαν οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες; Τι είναι η σκοτεινή ύλη; Με ένα εναλλακτικό μοντέλο για το πώς δημιουργήθηκε το σύμπαν, σε αντίθεση με την μέχρι σήμερα αποδεκτή θεωρία της εξέλιξης του σύμπαντος, μια ομάδα αστρονόμων προτείνει ότι και τα… Read More ›
Ανακαλύφθηκε το κοντινότερο στη Γη ζευγάρι από τεράστιες μαύρες τρύπες
Οι αστρονόμοι ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν το κοντινότερο στη Γη ζεύγος τεραστίων μαύρων οπών που έχει παρατηρηθεί ποτέ, σε απόσταση περίπου 89 εκατομμυρίων ετών φωτός. Τα δύο αντικείμενα έχουν, επίσης, τη μικρότερη μεταξύ τους απόσταση (1.600 ετών φωτός) από οποιοδήποτε άλλο… Read More ›
Πόσες μαύρες τρύπες υπάρχουν στο σύμπαν;
Η απογραφή των μαύρων τρυπών Είναι γεγονός πως οι μαύρες τρύπες είναι δύσκολο να εντοπιστούν, αφού είναι τόσο μαύρες όσο και ο χώρος που τις περιβάλλει. Μπορούμε να τις εντοπίσουμε μόνο σε ειδικές περιπτώσεις, όπως όταν γύρω τους περιφέρεται κάποιο… Read More ›
Πώς θα υπολόγιζε ένας μαθητής Λυκείου την μάζα μιας μαύρης τρύπας;
Οι αστρονόμοι του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στη Χιλή, ενώ διερευνούσαν το αστρικό σμήνος NGC1850 διαπίστωσαν ότι ένα άστρο περιφερόταν μόνο του διαγράφοντας μια κυκλική τροχιά, χωρίς όμως να βλέπουν στο εσωτερικό της τροχιάς του κάποιο άλλο αντικείμενο, του οποίου η δύναμη… Read More ›
Πώς η Muse ανακάλυψε μια μαύρη τρύπα έξω από τον γαλαξία μας
Το βίντεο που ακολουθεί περιγράφει την μέθοδο που χρησιμοποίησε μια ομάδα αστρονόμων για να ανακαλύψει μια μικρή μαύρη τρύπα έξω από τον γαλαξία μας. Η μαύρη τρύπα εντοπίστηκε στο αστρικό σμήνος NGC1850 χρησιμοποιώντας το όργανο Multi Unit Spectroscopic Explorer (MUSE)… Read More ›
Ένας εντυπωσιακός πίνακας με όλα τα βαρυτικά κύματα που ανιχνεύθηκαν μέχρι σήμερα
Στις 7 Νοεμβρίου 2021, οι ερευνητικές ομάδες των ανιχνευτών βαρυτικών κυμάτων LIGO-Virgo-KAGRA δημοσίευσαν τα αποτελέσματα του δεύτερου μισού του τρίτου κύκλου των παρατηρήσεών τους (O3b). Σε σχέση με την τελευταία έκδοση καταλόγου (O3a) τον Οκτώβριο του 2020, αναφέρονται 35 επιπλέον… Read More ›
Οι μαύρες τρύπες εκτός από θερμοκρασία έχουν και πίεση
Στην κλασική θεωρία της γενικής σχετικότητας, οι μαύρες τρύπες είναι σχετικά απλά αντικείμενα. Μπορούν να περιγραφούν με τρεις μόνο ιδιότητες: την μάζα, το ηλεκτρικό φορτίο και την ιδιοπεριστροφή. Γνωρίζουμε όμως ότι η γενική σχετικότητα δεν είναι μια τελική θεωρία. Η… Read More ›
Αμοιβαίος κανιβαλισμός μεταξύ άστρου και μαύρης τρύπας
… προκαλεί μια νέου τύπου έκρηξη σουπερνόβα Για πρώτη φορά, οι αστρονόμοι κατέγραψαν στοιχεία που αναδεικνύουν έναν σπάνιο αμοιβαίο κοσμικό κανιβαλισμό – άστρο καταπίνει ένα συμπαγές αντικείμενο που μπορεί να είναι μια μαύρη τρύπα ή ένας αστέρας νετρονίων. Στην συνέχεια… Read More ›
Το ταξίδι προς τις γυμνές ιδιομορφίες
Οι ιδιομορφίες μπορεί να υπάρχουν έξω από τις μαύρες τρύπες – σε άλλα σύμπαντα Οι μαύρες τρύπες περιγράφονται συχνά ως επικίνδυνες καταστροφικές οντότητες που όταν κάτι εγκλωβίζεται σ΄ αυτές είναι αδύνατον στη συνέχεια να διαφύγει. Τι γίνεται όμως αν οι… Read More ›
Περιπλανώμενες υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες
Είναι γνωστό ότι στο κέντρο κάθε γαλαξία μεγάλης μάζας βρίσκεται μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα. Η μάζα της συσχετίζεται με την μάζα των εσωτερικών περιοχών του γαλαξία-ξενιστή (καθώς επίσης και με κάποιες άλλες ιδιότητες), ίσως γιατί η υπερμεγέθης μαύρη τρύπα αναπτύσσεται… Read More ›
Βλέποντας πίσω από μια μαύρη τρύπα (βίντεο)
Μια πρόσφατη δημοσίευση των ερευνητών Wilkins et al στο περιοδικό Nature με τίτλο ‘Light bending and X-ray echoes from behind a supermassive black hole‘, αναφέρεται στον εντοπισμό φωτός πίσω από μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα, στον γαλαξία I Zwicky 1. Παρακολουθείστε… Read More ›
Τεράστια δακτυλίδια γύρω από μια μαύρη τρύπα
Μια εντυπωσιακή απεικόνιση των δακτυλίων γύρω από μια μαύρη τρύπα έδωσε στην δημοσιότητα η NASA. Η απεικόνιση βασίστηκε στα δεδομένα των τηλεσκοπίων ακτίνων Χ Chandra και Swift, αλλά και του ραδιοτηλεσκοπίου Pan-Stars στη Χαβάη. Oι παρατηρήσεις αναφέρονται στο άστρο V404… Read More ›
Η μαγνητική φαλάκρα των μαύρων τρυπών
… επιβεβαιώνει την εικασία ότι «οι μαύρες τρύπες δεν έχουν τρίχες» Εκτός από το όνομά τους οι μαύρες τρύπες οφείλουν στον John Wheeler και το ρητό που λέει: ότι «οι μαύρες τρύπες δεν έχουν τρίχες». Αυτό που ήθελε να πει… Read More ›
Τι θα συμβεί αν μια αρχέργονη μαύρη τρύπα συγκρουστεί με τη Γη
Οι αρχέγονες μαύρες τρύπες υποτίθεται πως σχηματίστηκαν στο πρώιμο σύμπαν πριν από τον σχηματισμό των άστρων και των γαλαξιών και μπορεί να ευθύνονται για μερικά από τα παρατηρούμενα βαρυτικά κύματα, αλλά και για τις τεράστιες μαύρες τρύπες που βρίσκονται στα… Read More ›
Μια νέα πηγή βαρυτικών κυμάτων: Διπλό σύστημα αστέρα νετρονίων-μαύρης τρύπας
Οι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων LIGO και Virgo παρατήρησαν για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα που προκλήθηκαν από την συγχώνευση αστέρα νετρονίων με μαύρη τρύπα (Υπενθυμίζεται ότι εκτός από τα συνηθισμένα βαρυτικά κύματα που προκαλούνται από συγχώνευση μαύρων τρυπών, είχαν ήδη παρατηρηθεί… Read More ›
Τα βαρυτικά κύματα επιβεβαιώνουν τον 2ο νόμο των μαύρων τρυπών του Hawking
O Kip Thorne (βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2017) στο βιβλίο του ‘Μαύρες τρύπες και στρεβλώσεις του χρόνου‘ περιγράφει μια μοναδική στιγμή έμπνευσης του Sthephen Hawking ως εξής: «Ήταν ένα βράδυ του Νοεμβρίου του 1979. Ο Stephen Hawking ετοιμαζόταν να ξαπλώσει, όταν… Read More ›
H ακτινοβολία Hawking από την εξάτμιση αρχέγονων μαύρων τρυπών
Η ακτινοβολία Hawking ονομάζεται η ακτινοβολία που εκπέμπει μια μαύρη τρύπα. Ο Stephen Hawking συνδυάζοντας γενική σχετικότητα, κβαντομηχανική και θερμοδυναμική, απέδειξε την εξίσωση της θερμοκρασίας μιας μαύρης τρύπας: (μια «απόδειξη» της εξίσωσης περιγράφεται ΕΔΩ: Η θερμοκρασία Hawking, η αρχή της… Read More ›
Το Θεώρημα Χωροχρονικών Ανωμαλιών του Roger Penrose
Ιωάννης Π. Ζώης – antifono.gr To βραβείο Νόμπελ Φυσικής για το 2020 απονεμήθηκε στον Βρετανό Roger Penrose. Ο Penrose γεννήθηκε το 1931 και μέχρι το 1999 που συνταξιοδοτήθηκε κατείχε την θέση του Rouse Ball Professor of Mathematics στο Πανεπιστήμιο της… Read More ›
Μια προσέγγιση του μήκους κύματος της ακτινοβολίας Hawking
Ο Hawking συνδυάζοντας την γενική σχετικότητα, την κβαντομηχανική και την θερμοδυναμική απέδειξε ότι μια μαύρη τρύπα εκπέμπει προς όλες τις κατευθύνσεις ένα είδος θερμικής ακτινοβολίας, την επονομαζόμενη ακτινοβολία Hawking. Αυτή η ακτινοβολία έχει το φάσμα ενός μέλανος σώματος του οποίου… Read More ›
Βίντεο: αποκωδικοποιώντας τις μαύρες τρύπες
Η μελέτη των μαύρων τρυπών, των σκοτεινότερων αντικειμένων του σύμπαντος, είναι σαν ένας αγώνας επίλυσης ενός παζλ αόρατων κομματιών. Οι μαύρες τρύπες κρύβονται πίσω από μια επιφάνεια που ονομάζεται Ορίζοντας των Γεγονότων. Δεν υπάρχει δρόμος επιστροφής για οποιοδήποτε αντικείμενο διασχίσει… Read More ›
O μαθηματικός Στέφανος Αρετάκης εξηγεί το βραβευμένο θεώρημά του για τις Μαύρες Τρύπες
(νεώτερη ενημέρωση) O Στέφανος Αρετάκης, επίκουρος Καθηγητής στα Θεωρητικά Μαθηματικά στο University of Toronto, πριν από λίγες μέρες βραβεύτηκε από το Ίδρυμα Μποδοσάκη για το έργο του στον κλάδο των Καθαρών Μαθηματικών και την επιρροή του στην περιοχή της Θεωρίας… Read More ›
Πίδακες μαύρων τρυπών: ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του σύμπαντος
Στην καρδιά κάθε γαλαξία βρίσκεται μια τεραστίου μεγέθους μαύρη τρύπα. Αυτές οι μαύρες τρύπες, οι μάζες των οποίων είναι εκατομμύρια έως δισεκατομμύρια φορές η μάζα του ήλιου μας, τροφοδοτούν τις πιο ενεργητικές διαδικασίες του σύμπαντος, τους αστροφυσικούς πίδακες που συνίστανται… Read More ›
Βαρυτικά κύματα από την συγχώνευση νάνων γαλαξιών
Όταν δυο μαύρες τρύπες συγκρουστούν, εκπέμπονται πανίσχυρα βαρυτικά κύματα. Μια τέτοια κολοσσιαία σύγκρουση τραντάζει τον χώρο προκαλώντας μια διαταραχή η οποία εξαπλώνεται στο σύμπαν με την ταχύτητα του φωτός. Όμως τα βαρυτικά κύματα δεν είναι τόσο «ειρηνικά» όσο τα ηλεκτρομαγνητικά… Read More ›
Η μαύρη τρύπα «μονόκερος» στον αστερισμό του Μονόκερου
H μικρότερη και η κοντινότερη στη Γη μαύρη τρύπα στον γαλαξία μας Ο V723 Mon είναι ένας ερυθρός γίγαντας που βρίσκεται σε απόσταση 1.500 έτη φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Μονόκερω. Είναι επίσης γνωστός και ως HD 45762,… Read More ›
Ο χορός ζεύγους μαύρων τρυπών σε νέο βίντεο της NASA
Μια νέα οπτικοποίηση της NASA διερευνά την καμπύλωση του φωτός εξαιτίας δυαδικού συστήματος μαύρων τρυπών που περιστρέφονται η μία γύρω από την άλλη μέχρι να συγχωνευθούν. Ο χορός του ζεύγους των μαύρων τρυπών, με μάζες εκατομμύρια φορές την μάζα του… Read More ›
Το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα και η τερατώδης μαύρη τρύπα Μ87
Στις 10 Απριλίου του 2019 η ερευνητική ομάδα Event Horizon Telescope (EHT) έδωσε στην δημοσιότητα την πρώτη φωτογραφία μιας μαύρης τρύπας! Ή μάλλον την φωτογραφία του περιβάλλοντος μιας μαύρης τρύπας, αφού οι μαύρες τρύπες είναι αόρατες, καθώς απορροφούν οτιδήποτε εντός… Read More ›
Μια «μέτρια» μαύρη τρύπα αρχέγονης προέλευσης
Μια μαύρη τρύπα που ανακαλύφθηκε πρόσφατα σπάει το ρεκόρ – όχι για το ότι είναι η μικρότερη ή η μεγαλύτερη – αλλά γιατί το μέγεθός της είναι αναπάντεχα ενδιάμεσο. H εν λόγω μαύρη τρύπα δεν ανήκει ούτε στην κατηγορία των… Read More ›
Οι περιστρεφόμενες μαύρες τρύπες «ερωτεύονται»
Θα μπορούσε μια μαύρη τρύπα να έχει παλίρροιες; Η κοινή λογική έλεγε όχι. Αυτά τα πυκνά αντικείμενα είναι πολύ άκαμπτα για να σχηματίσουν τέτοιες επιφανειακές παραμορφώσεις. Όμως, ένας νέος θεωρητικός υπολογισμός διαπιστώνει ότι μια περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα μπορεί να αναπτύξει… Read More ›
Η νέα φωτογραφία «με φίλτρο polaroid» της θηριώδους μαύρης τρύπας του Μ87
… αποκαλύπτει το μαγνητικό πεδίο που την περιβάλλει Η ερευνητική ομάδα Event Horizon Telescope (EHT) που κατάφερε να πάρει την πρώτη φωτογραφία της τεράστιας μαύρης τρύπας (με μάζα δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη του Ήλιου) στο κέντρο του γαλαξία M87, δημοσίευσε σήμερα… Read More ›
Τα βαρυτικά κύματα μας λένε πόσο γρήγορα διαστέλλεται το σύμπαν
Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, όταν η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων ανήκε ακόμα στην σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, ο Bernard F. Schutz δημοσίευε ένα άρθρο για το πως θα μπορούσαμε να μετρήσουμε την σταθερά του Hubble χρησιμοποιώντας παρατηρήσεις (!) βαρυτικών… Read More ›
Αστρονόμοι ανίχνευσαν μαύρη τρύπα εν κινήσει
Έχει ταχύτητα 177.000 χιλιόμετρα/ώρα ως προς τον γαλαξία που την περιέχει Οι φυσικοί θεωρούν προφανές ότι οι μαύρες τρύπες είναι δυνατόν να περιπλανηθούν στο διάστημα – αλλά μέχρι σήμερα δεν είχε καταγραφεί ποτέ ένα τέτοιο γεγονός. Αστρονόμοι από το Κέντρο… Read More ›
Κύκνος Χ-1: νέα στοιχεία για την «πρώτη» μαύρη τρύπα
Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 οι φυσικοί (π.χ. Zel’dovich και Novikov) συνειδητοποίησαν ότι μια μαύρη τρύπα που σχηματίζει ένα διπλό σύστημα με άστρο-συνοδό, θα μπορούσε να προκαλεί την εκπομπή ακτίνων Χ. Ο αστρικός άνεμος που εκπέμπεται από την επιφάνεια… Read More ›
Ανίχνευση νετρίνων υψηλής ενέργειας από το παρατηρητήριο IceCube στο Νότιο Πόλο
Animation (DESY, Science Communication Lab): Καθώς το άστρο πλησιάζει την μαύρη τρύπα, οι τεράστιες παλιρροιακές δυνάμεις το παραμορφώνουν όλο και περισσότερο έως ότου τελικά κομματιαστεί. Τα μισά από τα αστρικά συντρίμμια εκτοξεύονται στο διάστημα, ενώ τα υπόλοιπα σχηματίζουν έναν περιστρεφόμενο… Read More ›
Είναι δυνατή η ανίχνευση μαύρων τρυπών που έχουν «μαλλιά»;
Σύμφωνα με μια νέα δημοσίευση, οι σχεδόν ακραίες περιπτώσεις μαύρων τρυπών που παραβιάζουν το θεώρημα “no-hair” (όπως είχε προτείνει ο Στέφανος Αρετάκης), θα μπορούσαν να ανιχνευθούν από τα παρατηρητήρια βαρυτικών κυμάτων. Εκτός από το όνομά τους οι μαύρες τρύπες οφείλουν… Read More ›
«Σμήνος» από μικρές μαύρες τρύπες εντόπισε το Hubble
H ιδέα ότι οι μαύρες τρύπες έρχονται σε διαφορετικά μεγέθη μπορεί να φαντάζει περίεργη στους περισσότερους, δεδομένου και ότι η μαύρη τρύπα εξ ορισμού είναι ένα αντικείμενο που έχει καταρρεύσει υπό την πίεση της βαρύτητας, αποκτώντας σχεδόν άπειρη πυκνότητα. Ωστόσο… Read More ›
Όταν καταρρέουν και οι μαύρες τρύπες
Η συμβολή του Ρότζερ Πένρooυζ και η απονομή του Νομπέλ Φυσικής 2020 για τη μελέτη των μελανών οπών ΠΕΤΡΟΣ ΣΤΕΦΑΝΕΑΣ* Όταν «πέφτουν τ’ αστέρια» σβήνουν και χάνονται κατά τη λαϊκή αντίληψη. Επιστημονικά όμως, γνωρίζουμε σήμερα ότι όταν καταρρέουν στο τέλος… Read More ›
Περιστρεφόμενες μαύρες τρύπες και εξωγήινοι πολιτισμοί τύπου ΙΙΙ
Είναι δυνατός ο εντοπισμός εξωγήινου πολιτισμού που εξάγει ενέργεια από περιστρεφόμενες μαύρες τρύπες; Tο 1969 ο Roger Penrose (Νόμπελ Φυσικής 2020) πραγματοποίησε μια εξαιρετική ανακάλυψη. Βρήκε ότι μια περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα αποθηκεύει περιστροφική κινητική ενέργεια στο στροβιλισμό του χώρου γύρω της… Read More ›
SLABs: Οι ‘Καταπληκτικά Τεράστιες Μαύρες Τρύπες’
Είναι δυνατή η ύπαρξη των SLABs (Stupendously Large Black Holes); Καταφατική είναι η απάντηση που δίνει μια πρόσφατη μελέτη όσον αφορά την ύπαρξη των SLABs, των εκπληκτικά τεράστιων μαύρων τρυπών και πολύ μεγαλύτερων από αυτές που ήδη έχουν παρατηρηθεί στα κέντρα… Read More ›
Τι συμβαίνει όταν συγκρούονται τρεις γαλαξίες μεταξύ τους
Μια νέα μελέτη χρησιμοποιώντας δεδομένα από διάφορα τηλεσκόπια συμπεριλαμβανομένου και του διαστημικού τηλεσκοπίου ακτίνων Χ Chandra, εξετάζει συστηματικά τι συμβαίνει κατά την συγχώνευση τριών γαλαξιών μεταξύ τους και ποιες είναι οι συνέπειες για τις τεράστιες μαύρες τρύπες που βρίσκονται στα… Read More ›
Ανακαλύφθηκε το πιο μακρινό κβάζαρ στο σύμπαν
Μία διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε το πιο μακρινό και άρα πιο πρώιμο κβάζαρ (λαμπρό ενεργό γαλαξιακό πυρήνα) στο σύμπαν, σε απόσταση 13,03 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, μόνο 670 εκατομμύρια χρόνια μετά τη «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ), όταν το… Read More ›
Η Μεγάλη Έκρηξη και οι Μαύρες Τρύπες
Στις 8 Ιανουαρίου (επέτειος γενεθλίων Steven Hawking) 7-9 μ.μ. θα πραγματοποιηθούν διαλέξεις από τον Sir Roger Penrose (Νόμπελ Φυσικής 2020) και τον καθηγητή Eiichiro Komatsu (διευθυντή του Ινστιτούτου Αστροφυσικής Max-Planck στο Μόναχο), σχετικά με τις μαύρες τρύπες, την κοσμολογία και… Read More ›
Oι αρχέγονες μαύρες τρύπες και η αναζήτηση σκοτεινής ύλης από το πολυσύμπαν
Οι αρχέγονες μαύρες τρύπες προς το παρόν βρίσκονται στο μυαλό των θεωρητικών φυσικών. Υποτίθεται πως σχηματίστηκαν στο αρχέγονο σύμπαν πριν από τον σχηματισμό των άστρων και των γαλαξιών και μπορεί να ευθύνονται για μερικά από τα παρατηρούμενα βαρυτικά κύματα, αλλά… Read More ›
Μερικές ανακαλύψεις στη Φυσική του 2020
… σχετικά με την επίλυση παραδόξων μαύρων τρυπών, τους υπεραγωγούς σε θερμοκρασίες δωματίου, τα πρώτα βήματα για μια απόδραση από την φυλακή του χρόνου, την αποκάλυψη πηγής ταχέων και ισχυρότατων εκρήξεων ραδιοκυμάτων, την ένδειξη ύπαρξης ενός τρίτου είδους σωματιδίων και… Read More ›
Ψάχνοντας την χαμένη μαύρη τρύπα
… στο σμήνος γαλαξιών Abell 2261 Οι αστρονόμοι δεν κατάφεραν να εντοπίσουν μια τεράστια μαύρη τρύπα – με μάζα όσο 3 έως 100 δισεκατομμύρια ήλιοι-, η οποία θάπρεπε να βρίσκεται στο κέντρο του σμήνους γαλαξιών Abell 2261, σε απόσταση περίπου… Read More ›