ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΑ

Σχετικά με το νέο και γοητευτικότερο σωματίδιο

… που ανακαλύφθηκε στο CERN Τον περασμένο μήνα στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN, αναφέρθηκε η ανακάλυψη ενός νέου σωματιδίου. Η περίπτωση το νέο αυτό σωματίδιο να είναι μια στατιστική απόκλιση αποκλείστηκε καθώς συγκεντρώνονταν όλο και περισσότερα δεδομένα. Το νέο… Read More ›

Μπορούμε να δημιουργήσουμε σκοτεινή ύλη;

Οι φυσικοί ελπίζουν μέσα από τις συγκρούσεις των πρωτονίων στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων να παραχθούν άγνωστα σωματίδια. Σωματίδια που θα μπορούσαν να είναι τα συστατικά της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης που αποτελεί το 27% του σύμπαντος, αλλά θα μπορούσαν ασφαλώς να… Read More ›

Συμπληρώνοντας το προφίλ του τετρακουάρκ

Η ανάλυση των δεδομένων από συγκρούσεις ηλεκτρονίων-ποζιτρονίων προσδιόρισε το σπιν και την ομοτιμία (parity) ενός σωματιδίου που συνίσταται από τέσσερα κουάρκ. Τα τελευταία χρόνια οι φυσικοί έχουν εντοπίσει διάφορα σωματίδια, η δομή των οποίων εξηγείται, αν θεωρήσουμε ότι περιέχουν τέσσερα… Read More ›

Από το «μη εσφαλμένο» στο (ίσως) ορθό

Ο Σάββας Δημόπουλος βρίσκει πάντα κάποιο θέμα για να καταπιαστεί με ενθουσιασμό, και την άνοιξη του 1981 αυτό ήταν η υπερσυμμετρία. Την περίοδο εκείνη επισκέφθηκε το νέο Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής στη Σάντα Μπάρμπαρα, του οποίου μόλις είχα γίνει μέλος. Ταιριάξαμε… Read More ›

Ο νόμος του ισχυρότερου επιβάλλεται στην φυσική

… των ασθενών αλληλεπιδράσεων Μια θεωρία της ισχυρής πυρηνικής δύναμης περιγράφει με ακρίβεια την ασθενή πυρηνική δύναμη Υπάρχουν δυο είδη πυρηνικών δυνάμεων: οι ισχυρές και οι ασθενείς. Η ισχυρή δύναμη εμφανίζεται στις αλληλεπιδράσεις των κουάρκς, ενώ η ασθενής δύναμη είναι… Read More ›

Ψάχνοντας ψύλλους στ’ άχυρα του CERN

ή ψάχνοντας σπάνιες διασπάσεις του σωματιδίου Higgs Από την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs το 2012, οι ερευνητικές ομάδες ATLAS και CMS προσπαθούσαν να καταλάβουν αν αυτό το νέο σωματίδιο είναι το μποζόνιο Higgs που προβλέπεται από το Καθιερωμένο Πρότυπο των… Read More ›

Το πείραμα ALPHA αποκαλύπτει τα μυστικά της αντιύλης

Σε μια εργασία που δημοσιεύεται σήμερα στο περιοδικό Nature, η ερευνητική ομάδα του πειράματος ALPHA στον επιβραδυντή αντιπρωτονίων στο CERN, αναφέρεται στην παρατήρηση της υπερλεπτής υφής του αντιυδρογόνου – για πρώτη φορά. Το αντιυδρογόνο είναι η αντιύλη του ατόμου του… Read More ›

Το κορυφαίο κουάρκ επιβεβαιώνει την «παλιά φυσική» …

… προς το παρόν Πέντε θεμελιώδεις παράμετροι μέσα από την διάσπαση του κορυφαίου κουάρκ Για πολλούς φυσικούς η διατύπωση της «νέας φυσικής» συνδέεται με την ανακάλυψη ενός νέου σωματιδίου. Ένα διαφορετικό μονοπάτι που μπορεί να οδηγήσει σε νέες θεωρίες είναι… Read More ›

Μετρώντας μπεερυόνια

Τα πρόβατα του CERN Μια βουκολική ατμόσφαιρα κυριαρχεί στο CERN, κοντά στο πείραμα ATLAS. Εβδομήντα πρόβατα και δυο κριάρια βόσκουν ανάμεσα στα κτίρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών. Το κοπάδι του Enrico D’Ippolito απολαμβάνει το γρασίδι γύρω από το πείραμα… Read More ›

Το αόρατο σχέδιο: όταν δεν ξέρεις τι είναι αυτό που ψάχνεις

Το να ψάχνει κανείς αόρατα σωματίδια είναι κάτι πολύ δύσκολο. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που δεν γνωρίζεις καν τι είναι αυτό που ψάχνεις; Μια νέα δημοσίευση της ερευνητικής ομάδας ATLAS στο CERN ξεδιαλύνει κάπως τα πράγματα. Στον Μεγάλο Επιταχυντή… Read More ›

Ανιχνεύθηκε ένα διπλά γοητευτικό βαρυόνιο

Το νέο σωματίδιο περιέχει δυο γοητευτικά και ένα άνω κουάρκ Στο συνέδριο φυσικής υψηλών ενεργειών [European Physical Society Conference on High Energy Physics] που πραγματοποιείται στην Βενετία ανακοινώθηκε η παρατήρηση του ενός νέου σωματιδίου που περιέχει δυο γοητευτικά κουάρκ και… Read More ›

Ζύγισαν το πρωτόνιο και το βρήκαν ελαφρύτερο

Ο ακριβέστερος προσδιορισμός της μάζας του πρωτονίου Μετά την ακριβέστερη μέτρηση της μάζας του ηλεκτρονίου, οι ερευνητές Sturm et al κατάφεραν να μετρήσουν και την μάζα του πρωτονίου με την μεγαλύτερη ακρίβεια από ποτέ. Συγκεκριμένα,  πέτυχαν τριπλάσια ακρίβεια σε σχέση… Read More ›

Προσμονή για Νέα Φυσική στο CERN, στην μετά-Higgs εποχή

Ουδέν νεώτερο από το μέτωπο του LHC Οι φυσικοί που δουλεύουν στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) ψάχνουν ενδείξεις για μια θεωρία που θα απαντήσει στα βαθύτερα ερωτήματα σχετικά με το σύμπαν. Αλλά η σιωπή από το μέτωπο είναι δυσοίωνη Η… Read More ›

«Collide»: ένα τραγούδι για τις συγκρούσεις πρωτονίων στον LHC

Στο παραπάνω βίντεο βλέπουμε τον Αμερικανό τραγουδοποιό Howard Kern «Howie» Day να ερμηνεύει στις εγκαταστάσεις του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (Large Hadron Collider), στο CERN, μια δική του σύνθεση, αλλά με διαφορετικούς στίχους από το πρωτότυπο. Οι νέοι στίχοι αναφέρονται στα… Read More ›

Διεισδύοντας στο εσωτερικό του πρωτονίου

Το πρωτόνιο ανακαλύφθηκε σχεδόν πριν από 100 χρόνια από τον Ernest Rutherford και ήταν ένα από τα πρώτα σωματίδια που μελετήθηκε λεπτομερώς. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά σχετικά με το πρωτόνιο που καλύπτονται με ένα πέπλο μυστηρίου. Από που προέρχεται η… Read More ›

Πως εντοπίζονται τα anyons (ενυόνια) ;

Τα κβαντικά σωματίδια είναι είτε φερμιόνια (έχουν ημιακέραιο σπιν s=1/2, 3/2,… και ακολουθούν την στατιστική Fermi-Dirac) είτε μποζόνια (έχουν ακέραιο σπιν s=0, 1, 2,… και ακολουθούν την στατιστική Bose-Einstein) εφόσον «ζουν» στις τρεις ή περισσότερες διαστάσεις. Βάλτε τα όμως σε… Read More ›

Η μουσική από τις συγκρούσεις των σωματιδίων στο CERN

Σε παλαιότερη ανάρτηση («Η μουσική των σωματιδίων που ανιχνεύονται στον LHC«) είχαμε αναφερθεί στο πρόγραμμα Quantizer το οποίο μεταφράζει τα γεγονότα που συλλέγει ο ανιχνευτής ATLAS στο CERN, σε μελωδίες techno, jazz, pop και rock. Το πρόγραμμα κατασκευάστηκε από την… Read More ›

Μπορούμε να ανιχνεύσουμε την σκοτεινή ύλη;

Τα πρώτα αποτελέσματα του πειράματος XENON1T Οι φυσικοί που προσπαθούν να κατανοήσουν το σύμπαν διαπιστώνουν πως μόνο το 5% της ύλης-ενέργειας του σύμπαντος αποτελείται από την συνηθισμένη γνωστή ύλη – την ύλη από την οποία είμαστε φτιαγμένοι και αντιλαμβανόμαστε γύρω… Read More ›

Αλληλεπιδρώντας με το τίποτα

Σκέδαση από το κβαντικό κενό Οι πολωμένες ακτίνες γ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την μελέτη της σκέδασης των φωτονίων από τα «εν δυνάμει» σωματίδια του κβαντικού κενού (ή αλλιώς σκέδαση Delbrück) Μια από τις βασικές παραδοχές της κβαντικής θεωρίας είναι ότι… Read More ›

Νέες μετρήσεις ακριβείας του μποζονίου Higgs στο «χρυσό κανάλι»

Η ανακάλυψη του μποζονίου Higgs το 2012 από τα πειράματα ATLAS και CMS σηματοδότησε ένα ορόσημο στην ιστορία της σωματιδιακής φυσικής. Επιβεβαίωσε μια από τις προβλέψεις του Καθιερωμένου Προτύπου που διατυπώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Με τον τεράστιο όγκο… Read More ›

5 μαθήματα Κοσμολογίας από τον Δημήτρη Νανόπουλο

Στον τρίτο βράχο από τον ήλιο Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται Τρίτη 23 Μαΐου, Πέμπτη 25 Μαΐου, Τρίτη 6, 13 και 20 Ιουνίου και ώρα 17.00-18.30 στην Στοά του Βιβλίου: Δείτε τους όρους συμμετοχής ΕΔΩ: http://www.stoabibliou.gr/ep/pr_kosmology.php

Βίντεο: Τραμπάλες και νετρίνα

Ζούμε σ’ έναν κόσμο από νετρίνα. Χιλιάδες δισεκατομμύρια νετρίνα διασχίζουν το σώμα μας κάθε δευτερόλεπτο. Δεν μπορείτε να τα δείτε, ούτε να τα αισθανθείτε. Τα νετρίνα κινούνται σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός και αλληλεπιδρούν σπάνια με την ύλη. Από… Read More ›

Τα αντιπρωτόνια αποκαλύπτουν την σκοτεινή ύλη

Τα τελευταία δεδομένα σχετικά με τον αριθμό των αντιπρωτονίων που περιέχονται στις κοσμικές ακτίνες μπορεί να κρύβουν αποδείξεις για την ύπαρξη των σωματιδίων της σκοτεινής ύλης. Μια πολλά υποσχόμενη μέθοδος ανίχνευσης της σκοτεινής ύλης είναι η αναζήτηση «πλεονάσματος» αντιπρωτονίων(*) στις… Read More ›

Πίνοντας καφέ από την Λαγκρανζιανή κούπα των στοιχειωδών σωματιδίων

Το Καθιερωμένο Πρότυπο της Σωματιδιακής Φυσικής είναι μια από τις πιο επιτυχημένες θεωρίες στη φυσική και περιγράφει τις θεμελιώδεις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των στοιχειωδών σωματιδίων. Κωδικοποιείται σε μια συμπαγή περιγραφή, την επονομαζόμενη «Λαγκρανζιανή», η οποία χωράει σε μπλουζάκια και κούπες καφέ…. Read More ›

Μια μικρή σταγόνα του αρχέγονου σύμπαντος στο εργαστήριο

Τα σωματίδια που παρατηρήθηκαν στο πείραμα ALICE δείχνουν τον σχηματισμό πλάσματος κουάρκ-γλοιονίων κατά την διάρκεια των συγκρούσεων πρωτονίων με πρωτόνια. Πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια το σύμπαν ήταν μια θερμή και πυκνή σούπα κουάρκ και γλοιονίων – τα θεμελιώδη συστατικά… Read More ›

Ενδείξεις νέας φυσικής πέραν του Καθιερωμένου Προτύπου

… από το πείραμα LHCb Tο πείραμα LHCb βρήκε ενδιαφέρουσες ανωμαλίες στον τρόπο με τον οποίο διασπώνται ορισμένα σωματίδια. Εάν επιβεβαιωθεί αυτός ο τρόπος διάσπασης, θα είναι μια ένδειξη για νέα φαινόμενα στην φυσική που δεν προβλέπονται από το Καθιερωμένο… Read More ›

Ταυτίζεται το νετρίνο με το αντισωματίδιό του;

Ναι, εφόσον υπάρχει η διπλή διάσπαση βήτα χωρίς νετρίνα Σύμφωνα με την τελευταία ανακοίνωση του πειράματος GEDRA, η διάταξη των ανιχνευτών του, δεν «είδε» μέχρι στιγμής κάποιο γεγονός «διπλής διάσπασης βήτα χωρίς την εκπομπή νετρίνων». Η διπλή διάσπαση βήτα χωρίς νετρίνα… Read More ›

Η τελειότητα προάγει την πολυπλοκότητα

Ο Σαλιέρι, ο Ιωσήφ Β’ και ο Μότσαρτ Oι καλύτερες θεωρίες μας για τον φυσικό κόσμο φαίνονται περίπλοκες και δυσνόητες επειδή είναι βαθιά απλές. Ο Αϊνστάιν συχνά μνημονεύεται για την ακόλουθη προτροπή του: «Όλα πρέπει να γίνουν όσο το δυνατόν… Read More ›

Ανακαλύφθηκαν 5 νέα σωματίδια από τον LHCb

Ο LHCb (Large Hadron Collider beauty) είναι ένας από τους επτά ανιχνευτές συλλογής δεδομένων στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN. Ο LHCb χρησιμοποιείται για μετρήσεις παραμέτρων της παραβίασης της συμμετρίας φορτίου-ομοτιμίας (Charge Parity violation) στις αλληλεπιδράσεις αδρονίων που περιέχουν ένα… Read More ›

Κοιτάζοντας την ασθενή πυρηνική δύναμη μέσα από τον καθρέπτη

Άλλο ένα βίντεο με τον Dr. Don Lincoln, από το Fermilab. Αυτή τη φορά μας παρουσιάζει την ασθενή πυρηνική δύναμη. Αρχικά μας εξηγεί τι είναι το σπιν στην κλασική και τι την κβαντική φυσική. Στη συνέχεια συνδέει την έννοια του… Read More ›

Μια «εγχείρηση ανοικτής καρδιάς» στον επιταχυντή του CERN

Με «εγχείρηση ανοικτής καρδιάς» παρομοίασαν οι υπεύθυνοι του CERN την αναβάθμιση που έκαναν στο πείραμα CMS (Compact Muon Solenoid), ένα από τα τέσσερα πειράματα μεγάλα που διεξάγονται στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC). Στο πλαίσιο της αναβάθμισης, αντικατέστησαν τον ανιχνευτή pixels… Read More ›

Τι θα βλέπει ο τεράστιος ανιχνευτής του επιταχυντή ILC

Το βίντεο που ακολουθεί δημιουργήθηκε από τον Rey Hori και μας δείχνει τι θα συμβαίνει όταν στον Διεθνή Γραμμικό Επιταχυντή (ILC) θα συγκρούονται ηλεκτρόνια με ποζιτρόνια. Η σύγκρουση γίνεται στο εσωτερικό ενός μεγάλου ανιχνευτή σωματιδίων (ILD). Όταν αυτός ο ανιχνευτής… Read More ›

Νέα πηγή ασυμμετρίας μεταξύ ύλης και αντιύλης

Βήμα του CERN στην επίλυση του μεγαλύτερου «γρίφου» της συμπαντικής δημιουργίας Από την περιγραφή της ιστορίας του σύμπαντος, σύμφωνα τουλάχιστον με την καθιερωμένη θεωρία, λείπει ένα σημαντικό «κεφάλαιο», στο οποίο ούτε λίγο ούτε πολύ χρωστά την ύπαρξή του ο κόσμος… Read More ›

Δείτε νετρίνα με το κινητό σας (3D)

Θέλετε να εξερευνήσετε έναν τεράστιο ανιχνευτή νετρίνων σε 3D με την άνεση που προσφέρει το κινητό σας τηλέφωνο; Το VENu είναι μια νέα εφαρμογή η οποία μας επιτρέπει να εξερευνήσουμε την φυσική που παράγεται στον ανιχνευτή νετρίνων MicroBooNE στο Fermilab…. Read More ›

Δωρεάν μαθήματα για το σωματίδιο Higgs από τον Higgs

Παρακολουθήστε διαδικτυακά το μάθημα με τίτλο «Η ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs«, με καθηγητή τον Peter Higgs (βοηθοί: Χρήστος Λεωνιδόπουλος και Luigi Del Debbio) από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Το μάθημα αρχίζει στις 6 Φεβρουαρίου και μπορείτε να εγγραφείτε ΔΩΡΕΑΝ ΕΔΩ:https://www.futurelearn.com/courses/higgs via… Read More ›

Φερμιόνια και Μποζόνια

O Dr. Don Lincoln, από το Fermilab, μας εξηγεί με χιούμορ ποια σωματίδια ονομάζονται μποζόνια, ποια φερμιόνια και ποιες είναι οι διαφορές τους:

Ποιος είναι ο χρόνος ζωής του πρωτονίου;

Eπί 20 χρόνια, οι φυσικοί στην Ιαπωνία παρακολουθούν μια γιγαντιαία δεξαμενή καθαρού νερού, σε ένα εγκαταλειμμένο ορυχείο ψευδαργύρου, 250 χιλιόμετρα νοτιο-δυτικά του Τόκιο, ελπίζοντας ότι θα δουν την διάσπαση των πρωτονίων. Πρόκειται για το πείραμα Super-Kamiokande (ή Super-K) που βασίζεται… Read More ›

Η προσφορά του Δημήτρη Νανόπουλου στη Θεωρητική Φυσική

… και τις Ενοποιημένες Θεωρίες «H προσφορά του καθηγητή και ακαδημαϊκού Δημήτρη Νανόπουλου στη Θεωρητική Φυσική και τις Ενοποιημένες Θεωρίες, όπως προκύπτει από το αυτοβιογραφικό βιβλίο του: Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο – Μία ζωή, η επιστήμη κι άλλα… Read More ›

Το πείραμα ALPHA παρατήρησε το φάσμα εκπομπής της αντιύλης

… για πρώτη φορά (νεώτερη ενημέρωση 6/4/2018) Το αντιυδρογόνο είναι το απλούστερο άτομο αντιύλης και συνίσταται από ένα αντι-πρωτόνιο και ένα αντι-ηλεκτρόνιο (ποζιτρόνιο). Το αντίστοιχο σωματίδιο ύλης είναι το άτομο του υδρογόνου – ένα πρωτόνιο και ένα ηλεκτρόνιο. Οι φυσικοί… Read More ›

Συνέντευξη της Ασημίνας Αρβανιτάκη

Από την ΜΑΡΟΥΣΑ ΘΩΜΑ – lifo.gr Βραβεύτηκε πρόσφατα με το «New Horizons in Physics», έναν από τους πιο εμβληματικούς τίτλους στον τομέα της επιστήμης της, την χαρακτηρίζουν ως την Ελληνίδα Αϊνστάιν και είναι η πρώτη γυναίκα που κατέχει την έδρα… Read More ›

Επιστροφή στο μέλλον για την φυσική των σωματιδίων

Όταν πριν από μερικές ημέρες ανακοινώθηκαν τα ονόματα των 5 νέων φυσικών που τιμήθηκαν με το βραβείο θεμελιώδους φυσικής «New Horizons» , ο θεωρητικός φυσικός Σάββας Δημόπουλος, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, αισθάνθηκε πολύ υπερήφανος. Οι τρεις από τους πέντε… Read More ›

Οι διάδοχοι του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC)

Ποιος επιταχυντής θα διαδεχθεί τον LHC στην εξιχνίαση των μυστηρίων του σύμπαντος; Με διάμετρο 27 χιλιομέτρων και ικανότητα επιτάχυνσης των δεσμών πρωτονίων σε ταχύτητα 99,999999% της ταχύτητας του φωτός, ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων στο CERN στα δυτικά της Γενεύης αποτελεί… Read More ›

Κυνηγώντας τα μυστηριώδη σκοτεινά φωτόνια: το πείραμα NA64

Τα σκοτεινά φωτόνια είναι υποθετικά σωματίδια που προτείνονται από τους θεωρητικούς φυσικούς για να εξηγήσουν το μυστήριο της σκοτεινής ύλης. Μετά το πείραμα HADES, αλλά και το πείραμα ATLAS στο CERN, που αναζήτησαν χωρίς επιτυχία τα σκοτεινά φωτόνια, έρχεται ένα… Read More ›

Είναι η σκοτεινή ύλη μποζόνια, μήκους κύματος 3000 ετών φωτός;

Σύμφωνα με τον Edward Witten ναι Πριν από μερικές ημέρες στην αναδημοσίευση με τίτλο «Σχετικά με την ανίχνευση των αξιονίων», είδαμε τις προσπάθειες των φυσικών, για την ανίχνευση αξιονίων με τον ανιχνευτή ADMX, αλλά και τις πρόσφατες θεωρητικές προσομοιώσεις που δίνουν… Read More ›

Δημήτρης Νανόπουλος: Αναζητώντας την αρχή του Σύμπαντος

Πώς γεννήθηκε το Σύμπαν; Από τα βαρυτικά κύματα ως την υπερσυμμετρία… Η δημιουργία και η διαστολή του σύμπαντος, η ακτινοβολία υποβάθρου, τα βαρυτικά κύματα, τα πολλαπλά σύμπαντα και η υπερσυμμετρία είναι μερικά από τα θέματα που άγγιξε ο διαπρεπής θεωρητικός… Read More ›

Η ακριβέστερη μέτρηση της μάζας του αντιπρωτoνίου

H συμμετρία φορτίου – ομοτιμίας – χρόνου (CPT) συνεπάγεται ότι ένα σωματίδιο έχει την ίδια μάζα με το αντισωματίδιό του. Και αυτό επιβεβαιώνεται από το πείραμα ASACUSA (Atomic Spectroscopy And Collisions Using Slow Antiprotons) στο CERN όπου πραγματοποιήθηκε μια νέα… Read More ›

Σχετικά με την ανίχνευση των αξιονίων

… των υποθετικών σωματιδίων που θα μπορούσαν να εξηγήσουν την «σκοτεινή ύλη» Καλά νέα, κακά νέα στην αναζήτηση της «σκοτεινής ύλης» Χάρη σε εξελιγμένους αλγόριθμους που έτρεξαν σε υπερυπολογιστή, ευρωπαίοι ερευνητές υπολόγισαν τη μάζα που μπορεί να έχει το «αξιόνιο»,… Read More ›

SMASH: η θεωρία που λύνει 5 από τα μεγαλύτερα μυστήρια της φυσικής

… την σκοτεινή ύλη, τις ταλαντώσεις των νετρίνων, την βαρυογένεση, τον πληθωρισμό και την μη παραβίαση της συμμετρίας CP (φορτίου – ομοτιμίας) από τις ισχυρές αλληλεπιδράσεις.  Πέντε από τους πιο σημαντικούς και «επίμονους» γρίφους της φυσικής θα λύσει μία καινούρια προτεινόμενη… Read More ›

Μαγνητικά μονόπολα από συγκρούσεις κυμάτων

Σύμφωνα με την κλασική θεωρία του ηλεκτρομαγνητισμού στη φύση δεν υπάρχουν «μαγνητικά» φορτία (απομονωμένοι μαγνητικοί βόρειοι ή νότιοι πόλοι) ή αλλιώς μαγνητικά μονόπολα, σε αντίθεση με τα ηλεκτρικά φορτία που εμφανίζονται ξεχωριστά ως θετικά ή αρνητικά. Η μη ύπαρξη των… Read More ›

Ανακαλύφθηκε νέο σωματίδιο στα 30 GeV, σε δεδομένα της δεκαετίας 1990;

Χτες βράδυ, στον ιστότοπο arxiv.org εμφανίστηκε μια δημοσίευση του Arno Heister, όπου παρουσιάζεται μια εκ νέου ανάλυση παλαιότερων (1992 έως 1995) δεδομένων του LEP (Large Electron–Positron collider). Ο επιταχυντής LEP λειτούργησε από το 1989 έως το 2000. Στη συνέχεια αποσυναρμολογήθηκε… Read More ›

Η οδύσσεια της ζυγαριάς των νετρίνων KATRIN

Η διάταξη του πειράματος ΚATRIN (KΑrlsruhe TRΙtium Neutrino Experiment) είναι θηριώδης. Ζυγίζει 200 τόνους και έχει μέγιστο εύρος περίπου 10 μέτρα. Κατασκευάστηκε στην πόλη Ντέγκεντορφ της Γερμανίας και μεταφέρθηκε συναρμολογημένη στην Καρλσρούη. Παρότι οι δύο πόλεις απέχουν μόνο 400 χιλιόμετρα, δεν γινόταν… Read More ›

Kerson Huang: «Statistical Mechanics»

Ο Κινέζος θεωρητικός φυσικός Kerson Huang, καθηγητής στο ΜΙΤ, έφυγε από τη ζωή την 1η Σεπτεμβρίου 2016, σε ηλικία 88 ετών. Έγινε γνωστός από την συμβολή του στους τομείς της στατιστικής φυσικής και των στοιχειωδών σωματιδίων. Συνεργάστηκε με τους C…. Read More ›

Η απουσία της υπερσυμμετρίας στον LHC προβληματίζει τους φυσικούς

Η φύση κρατά ακόμη κρυμμένα τα «μυστικά» της από τον επιταχυντή στο CERN Από τι αποτελείται η σκοτεινή ύλη, αυτό το άγνωστης φύσης υλικό που κατακλύζει το σύμπαν, αντιστοιχώντας περίπου στο 27% της ύλης-ενέργειάς του; Μήπως οι 3 από τις… Read More ›

Το ντελίριο με το βηρύλλιο

H δημοσίευση του άρθρου των Feng et al με τίτλο «Particle Physics Models for the 17 MeV Anomaly in Beryllium Nuclear Decays», πριν από δυο εβδομάδες, αναβίωσε τις φήμες περί «ανακάλυψης της 5ης δύναμης στο σύμπαν» που κυκλοφόρησαν τον περασμένο… Read More ›

Κονιάκ υψηλής ποιότητας στο μνημόσυνο της υπερσυμμετρίας

(νεώτερη ενημέρωση) Οι φυσικοί που συναντήθηκαν σήμερα στην Κοπεγχάγη διευθέτησαν ένα στοίχημα που είχε τεθεί πριν από 16 χρόνια. Το 2000, όταν άρχισε η κατασκευή του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN –  ο μεγαλύτερος μεγαλύτερος επιταχυντής σωματιδίων στον κόσμο… Read More ›

Βίντεο δείχνει «ανθρωποθυσία» στις εγκαταστάσεις του CERN

Τον Ιούνιο του 2004 τοποθετήθηκε στο CERN ένα άγαλμα ύψους δυο μέτρων που παριστάνει την ινδουιστική θεότητα Σίβα. Το άγαλμα ήταν ένα δώρο από την Ινδία, στο πλαίσιο της μακράς συνεργασία μεταξύ CERN – Ινδίας που ξεκίνησε το 1960. Το… Read More ›

Το μυστήριο με την ακτίνα του πρωτονίου επανέρχεται

… δριμύτερο στα μιονικά άτομα δευτερίου Αν και ελάχιστα μικρό, το πρωτόνιο διαθέτει ένα πεπερασμένο μέγεθος, αρκετό για να χωρέσει τρία κουάρκ, ένα πλήθος από εικονικά σωματίδια και τα σχετικά τους γλοιόνια. Η ακτίνα του πρωτονίου καθορίζεται από αυτά τα… Read More ›

MoEDAL: κυνηγώντας μαγνητικά μονόπολα στο CERN

Το πείραμα MoEDAL (Monopole & Exotics Detector at the LHC) έχει σχεδιαστεί ειδικά για να ανιχνεύσει μαγνητικά μονόπολα. Τα μαγνητικά μονόπολα, αν υπάρχουν, πιστεύεται ότι θα έχουν μεγάλη μάζα. Καθώς όμως στον LHC πραγματοποιούνται συγκρούσεις με πρωτοφανή ενέργεια οι φυσικοί θεωρούν ότι… Read More ›

Μετάλλια Dirac 2016

To Διεθνές Κέντρο Θεωρητικής Φυσικής Abdus Salam (ICTP) βράβευσε με το μετάλλιο Dirac 2016 τους φυσικούς Nathan Seiberg (Institute for Advanced Study, Princeton) Mikhail Shifman (University of Minnesota) Arkady Vainshtein (University of Minnesota) για την σημαντική τους συμβολή στην κατανόηση… Read More ›

Yπάρχει το «στείρο» (sterile) νετρίνο ;

Για την αναζήτηση των στείρων νετρίνων το πείραμα IceCube (οι μαύρες τελείες στο παραπάνω σχήμα) ψάχνει την πιθανή εξαφάνιση των νετρίνων του μιονίου (νμ) – σχηματίζονται στην ατμόσφαιρα της Γης  από την κοσμική ακτινοβολία – και φτάνουν στον ανιχνευτή αφού έχουν… Read More ›

Στατιστικό λάθος αντί για νέο σωματίδιο

… ήταν το «καρούμπαλο» στα 750 GeV Πολλοί φυσικοί των υψηλών ενεργειών περίμεναν ότι πίσω από την μη-αναμενόμενη κορυφή στην ενέργεια των 750 GeV που εμφανίστηκε πέρυσι στα δεδομένα του LHC κρύβεται νέα φυσική. Η κορυφή αυτή έδειχνε αυξημένη παραγωγή δυο… Read More ›

Είναι η πιο άσχημη θεωρία της φυσικής ;

Μιλάμε για τη θεωρία που περιγράφει την δομή της ύλης και ονομάζεται «Καθιερωμένο Πρότυπο των Στοιχειωδών Σωματιδίων» . Το Καθιερωμένο Πρότυπο συνήθως απεικονίζεται ως ένας πίνακας, παρόμοιο με τον περιοδικό πίνακα των στοιχείων, ο οποίος χρησιμοποιείται για να περιγραφούν οι ιδιότητες… Read More ›

Τρία νέα σωματίδια (τετρακουάρκ) ανακαλύφθηκαν στο CERN

Στις 28 Ιουνίου οι ερευνητές του LHCb ανακοίνωσαν την ανακάλυψη τριών νέων «εξωτικών» σωματιδίων και την επιβεβαίωση της ύπαρξης ενός τέταρτου. Το καθένα από αυτά τα σωματίδια συνίσταται από 4 κουάρκ (τετρακουαρκ) – δυο κουάρκ και δυο αντικουάρκ. Τα τετρακουάρκ αποκαλούνται… Read More ›

Το τηλεσκόπιο νετρίνων κυβικού χιλιομέτρου

… στον βυθό της Πύλου; Προχωρά η υλοποίηση στο βυθό της Μεσογείου του μεγαλύτερου υποθαλάσσιου τηλεσκοπίου νετρίνων στον κόσμο, όπως ανακοίνωσε η διεθνής επιστημονική κοινοπραξία που έχει αναλάβει την ανάπτυξή του. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για ξεχωριστά αλλά διασυνδεδεμένα μεταξύ τους… Read More ›

Μετρώντας τα φωτόνια από τη διάσπαση των νετρονίων

Η ραδιενέργεια β– ή αλλιώς διάσπαση β– σχετίζεται με την μετατροπή ενός νετρονίου σε πρωτόνιο στον πυρήνα του ατόμου, που συνοδεύεται με την εκπομπή ενός ηλεκτρονίου και ενός αντινετρίνο: Η διάσπαση β είναι μια εκδήλωση της ασθενούς δύναμης, μιας από τις… Read More ›

Μικροσκοπικές μαύρες τρύπες και επιπλέον διαστάσεις

Έχει ο χωροχρόνος πράγματι 4 διαστάσεις; Είναι η βαρύτητα ισχυρότερη απ’ ότι νομίζουμε; Για πολύ καιρό οι φυσικοί υπέθεταν ότι ο χωροχρόνος έχει συνολικά 4 διαστάσεις – μια χρονική συν τρεις χωρικές – σε συμφωνία με τις παρατηρήσεις μας. Ωστόσο,… Read More ›

Το κοσμολογικό πρόβλημα του λιθίου

Τα άστρα όπως ο Ήλιος μας, συνίστανται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο (4He), περιέχουν όμως και στοιχεία βαρύτερα του 4He ανάλογα με το μέγεθος και την ηλικία τους. Η ανάλυση των φασματικών γραμμών του φωτός των άστρων μας αποκαλύπτει τα… Read More ›

Ανακάλυψαν την πέμπτη δύναμη σε ουγγρικό εργαστήριο;

Ισχυρισμός για άγνωστη φυσική δύναμη υποβάλλεται σε έλεγχο Το Καθιερωμένο Μοντέλο της σωματιδιακής φυσικής θα πρέπει να αναθεωρηθεί εκ βάθρων αν τελικά επιβεβαιωθούν οι «ενδείξεις» μιας πέμπτης, άγνωστης ως σήμερα θεμελιώδους δύναμης. Αν και πολλοί δηλώνουν σκεπτικοί, ο ισχυρισμός θα… Read More ›

Η μουσική των σωματιδίων που ανιχνεύονται στον LHC

Quantizer: Μετατρέπει τα δεδομένα του ATLAS σε μουσική Το πρόγραμμα Quantizer μεταφράζει τα γεγονότα που συλλέγει ο ανιχνευτής ATLAS σε μελωδίες techno, jazz, pop και rock. Επινοήθηκε από την Juliana Cherston φοιτήτρια στο Media Lab του MIT και υλοποιήθηκε σε συνεργασία με… Read More ›

Βίντεο: η απεικόνιση των σωματιδίων στο CERN

Ένα βίντεο που μας δείχνει την εξέλιξη της απεικόνισης των σωματιδίων στα πειράματα του CERN με την πάροδο του χρόνου και την αντίστοιχη τεχνολογική εξέλιξη των ανιχνευτών. Όταν πραγματοποιείται πείραμα στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων, έχετε τη δυνατότητα να βλέπετε live την… Read More ›

Επαναλειτουργεί ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC)

Ο μεγάλος επιταχυντής αδρονίων (LHC) του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών (CERN) ξεκίνησε την επίσημη λειτουργία του και πάλι, μετά από τη συνηθισμένη χειμερινή ανάπαυλά του, όπως ανακοίνωσε σήμερα το ερευνητικό κέντρο. Σκοπός του για το 2016 είναι η συλλογή όσο… Read More ›

Ηλεκτρική κιθάρα σε 11 διαστάσεις

Rock guitar in 11 dimensions – Τι προκαλεί τον επαναστατικό ήχο της ηλεκτρικής κιθάρας; – Μπορεί η ηλεκτρική κιθάρα να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τη φύση της ύλης; Ο Mark Lewney, νικητής του πρώτου βρετανικού διαγωνισμού Famelab, εξηγεί τη φυσική… Read More ›

Είναι αυτό το «καρούμπαλο» νέο σωματίδιο;

Στο παραπάνω διάγραμμα βλέπουμε το «καρούμπαλο» που έδωσε το πείραμα ΑTLAS σε σύγκριση με το διάγραμμα δεδομένων του πειράματος CMS. Οι ενέργειες των 600, 700 και 800 GeV καθορίζονται από τις μπλε κατακόρυφες γραμμές. Στην περιοχή αυτή εμφανίζεται αυξημένη η παραγωγή… Read More ›

Το μυστικό της μάζας των νετρίνων …

… κρύβεται σε ισότοπο του ασβεστίου Τα νετρίνα μπορεί να ανακαλύφθηκαν πριν από 60 και πλέον χρόνια, ωστόσο οι φυσικοί δεν γνωρίζουν ακόμα θεμελιώδεις ιδιότητές τους, όπως την μάζα τους (είναι γνωστό το άνω όριο περίπου 3.6 x 10-36 kg)… Read More ›

Τελικά το πείραμα DAMA ανίχνευσε σκοτεινή ύλη;

Ο ισχυρισμός για ανίχνευση σκοτεινής ύλης υποβάλλεται σε έλεγχο Οι επιστήμονες είναι σχεδόν σίγουροι για την ύπαρξη αυτού του μυστηριώδους υλικού, το οποίο εκτιμάται ότι υπάρχει παντού γύρω μας, και μάλιστα σε πενταπλάσια ποσότητα από ό,τι η κανονική ύλη. Είναι… Read More ›

John Ellis: «Από πού ερχόμαστε; Τι είμαστε; Πού πάμε;»

Τζον Έλις: Οι φυσικοί χρειάζονται φαντασία και θάρρος (νεώτερη ενημέρωση) η ομιλία του John Ellis ΕΔΩ: http://www.blod.gr/lectures/Pages/viewlecture.aspx?LectureID=2711  ======================== «Από πού ερχόμαστε; Τι είμαστε; Πού πάμε;». Eρωτήσεις που έως και πριν από λίγες δεκαετίες βρίσκονταν αποκλειστικά στη δικαιοδοσία και την εμβέλεια των… Read More ›

Βίντεο: το υπόγειο ταξίδι των νετρίνων

Στο Fermilab θα ξεκινήσει σύντομα το πείραμα LBNF(Long-Baseline Neutrino Facility)/DUNE(Deep Underground Neutrino Experiment). Αρχικά θα επιταχυνθούν πρωτόνια σχεδόν μέχρι την ταχύτητα του φωτός. Τα πρωτόνια θα κατευθυνθούν σε έναν στόχο και από τις συγκρούσεις των πρωτονίων με τους πυρήνες του… Read More ›

Ένα δευτερόλεπτο μετά την Μεγάλη Έκρηξη

Το πείραμα PTOLEMY και το κοσμικό υπόβαθρο νετρίνων Η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης προβλέπει την ύπαρξη της κοσμικής μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου, η οποία συνίσταται από τα αρχέγονα φωτόνια που αποδεσμεύθηκαν από την ύλη 379.000 χρόνια μετά την Μεγάλη Έκρηξη. Η ακτινοβολία… Read More ›

Ατομικοί πυρήνες σε σχήμα αχλαδιού

Πειράματα επιβεβαιώνουν ότι ο πυρήνας του βαρίου 144Βα έχει το «ασύμμετρο» σχήμα αχλαδιού και μάλιστα η ασυμμετρία αυτή είναι πιο έντονη απ’ ότι θεωρούνταν μέχρι σήμερα. Οι περισσότεροι πυρήνες είναι σφαιρικοί ή πεπλατυσμένοι σαν μια μπάλα αμερικάνικου ποδοσφαίρου. Όμως σε… Read More ›

Πρωτόνια από το κέντρο του γαλαξία με ενέργεια πεταηλεκτρονιοβόλτ(PeV)

… 100 φορές μεγαλύτερη από την ενέργεια των πρωτονίων στο CERN Εδώ και χρόνια οι επιστήμονες «πιάνουν» κοσμικές ακτίνες πολύ υψηλής ενέργειας που προέρχονται από το κέντρο του γαλαξία μας. Τώρα, για πρώτη φορά μια διεθνής ομάδα αστρονόμων πιστεύει ότι εντόπισε… Read More ›

Νέο σωματίδιο που συνίσταται από 4 κουάρκ

… ανακάλυψαν στο Fermilab Ένα νέο μέλος της «οικογένειας» εξωτικών σωματιδίων με όνομα τετρακουάρκ, ανακάλυψαν επιστήμονες από την κοινοπραξία DZero στο Εθνικό Εργαστήριο Επιταχυντών Fermi (Fermilab) στις ΗΠΑ. Όπως και τα υπόλοιπα μέλη της ίδιας «οικογένειας», έτσι και το νέο… Read More ›

Ο Δ. Νανόπουλος για την ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων

Συνέντευξη στον Μάκη Προβατά (ΒΗΜΑ FM) (από το 2:90 έως 18:05) Με την ευκαιρία να αναφέρουμε ότι η ανακοίνωση της ανίχνευσης των βαρυτικών κυμάτων από το LIGO συνοδεύθηκε από μια δεύτερη ανακοίνωση από το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτινοβολίας γ Fermi. Σύμφωνα με αυτή… Read More ›

Το αντιυδρογόνο είναι ηλεκτρικά ουδέτερο;

Το απλούστερο άτομο του περιοδικού πίνακα είναι το υδρογόνο. Αποτελείται από ένα πρωτόνιο (πυρήνας) και ένα ηλεκτρόνιο γύρω από αυτό. Το θετικό ηλεκτρικό φορτίο του πρωτονίου είναι ίσο κατ’ απόλυτη τιμή με το αρνητικό ηλεκτρικό φορτίο του ηλεκτρονίου. Έτσι, το… Read More ›

Το «ξύπνημα» της δύναμης Higgs

To μποζόνιο Higgs αλληλεπιδρά με τα σωματίδια που συνιστούν την γνωστή μας ύλης, τα ηλεκτρόνια,  τα πρωτόνια και νετρόνια. Τα εικονικά του κβάντα ανταλλάσσονται συνεχώς με αυτά τα σωματίδια. Με άλλα λόγια εμφανίζεται μια δύναμη – η δύναμη Higgs. Tα… Read More ›

Ένα «τεστ ταχύτητας» για την σκοτεινή ύλη

Ένα από τα πιο συναρπαστικά χαρακτηριστικά της σύγχρονης φυσικής είναι το γεγονός ότι παρότι δεν μπορεί ακόμα να δώσει απάντηση στο ερώτημα «τι ακριβώς είναι η σκοτεινή ύλη;», τουναντίον μπορεί να αποδείξει πειραματικά και θεωρητικά ότι η σκοτεινή ύλη αποτελεί… Read More ›

Ποια θεωρία θα ερμηνεύσει το νέο σωματίδιο

… που φαίνεται στα δεδομένα του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων; «Βροχή» επιστημονικών άρθρων για την πιθανή ανακάλυψη ενός νέου σωματιδίου στο CERN Τεράστιο ενδιαφέρον θεωρητικών φυσικών από όλο τον κόσμο έχει προκαλέσει η ανακάλυψη ενδείξεων για την ανακάλυψη ενός νέου, άγνωστου… Read More ›

Ανακαλύφθηκε νέο σωματίδιο Higgs στα 750 GeV ;

(νεώτερη ενημέρωση) Πριν από μερικές εβδομάδες ολοκληρώθηκαν οι μετρήσεις του 2015 στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων, όπου πραγματοποιήθηκαν συγκρούσεις πρωτονίων σε ενέργειες ρεκόρ, φθάνοντας τα 13 TeV (=13×1012eV). Σήμερα οι εκπρόσωποι των πειραμάτων CMS και ATLAS ανακοίνωσαν τα πρώτα αποτελέσματα. Το… Read More ›

Ποιος είναι ο χρόνος ζωής του ηλεκτρονίου;

Τουλάχιστον 66000 επτάκις εκατομμύρια χρόνια ή τ ≥ 6.6×1028  yr Η πιο ακριβής μέτρηση του χρόνου ζωής του ηλεκτρονίου δείχνει ότι είναι μεγαλύτερη από 6.6 × 1028 χρόνια, ένα χρονικό διάστημα που είναι πεντάκις εκατομμύρια φορές η ηλικία του σύμπαντος! Αυτό είναι το συμπέρασμα των φυσικών που… Read More ›

Η σωματιδιακή φυσική στον 21ο αιώνα (μέρος 2ο)

δείτε επίσης: Η σωματιδιακή φυσική στον 21ο αιώνα (μέρος 1ο) Στο βίντεο που ακολουθεί ο καθηγητής Σάββας Δημόπουλος στο Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής στο Stanford, κάνει μια ανασκόπηση του Καθιερωμένου Προτύπου και αναφέρεται στις θεωρίες που προχωράνε πέρα απ’ αυτό –… Read More ›

Δ. Νανόπουλος: Για μένα μια εξίσωση είναι πιο ωραία από ένα έργο τέχνης

Τη ζωή του «Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο», δηλαδή στη Γη, περιγράφει ο θεωρητικός φυσικός ∆ηµήτρης Νανόπουλος στο νέο του βιβλίο. Μια ζωή που µέσα σε 67 χρόνια «χώρεσε» τη γενέτειρά του Ελλάδα, την Αγγλία, τη Γενεύη και τις… Read More ›

Η Μεγάλη Έκρηξη και ο χρόνος ζωής του νετρονίου

Τα ελεύθερα νετρόνια είναι ασταθή σωματίδια. Παρακολουθώντας έναν αριθμό ελεύθερων νετρονίων, θα δούμε τα μισά από αυτά να διασπώνται μέσα σε 10 λεπτά περίπου, σε πρωτόνια, ηλεκτρόνια και αντι-νετρίνα: . Ο πειραματικός προσδιορισμός του χρόνου ζωής του νετρονίου δεν είναι… Read More ›

Η σωματιδιακή φυσική στον 21ο αιώνα

Η ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων το 2012 «ολοκλήρωσε» το Καθιερωμένο Πρότυπο της σωματιδιακής φυσικής, που περιγράφει με επιτυχία σχεδόν όλα τα φαινόμενα που παρατηρούνται στο σύμπαν. Στο βίντεο που ακολουθεί ο καθηγητής Σάββας Δημόπουλος στο Ινστιτούτο Θεωρητικής… Read More ›

Τι συμβαίνει όταν συγκρούονται μεταξύ τους αντιπρωτόνια;

Τίποτε που να εκπλήσσει τους φυσικούς! Ένας από τους πρωταρχικούς στόχους της πυρηνικής φυσικής είναι να κατανοήσουμε τη δύναμη μεταξύ των νουκλεονίων, που είναι το απαραίτητο βήμα για την κατανόηση της δομής των πυρήνων και του τρόπου με τον οποίο… Read More ›

Άλυτα προβλήματα που στοιχειώνουν τη Φυσική

Όπως στις υπόλοιπες θετικές επιστήμες, έτσι και στη φυσική κάθε φορά που κάποια μέτρηση ή παρατήρηση υποδεικνύει μια καινούρια ανακάλυψη, πολύ γρήγορα μπαίνει στο μικροσκόπιο νέων πειραμάτων, τα οποία προσπαθούν να επαναλάβουν το αποτέλεσμα. Ο κανόνας λέει πως αυτές οι… Read More ›

Γλοιόνιουμ (glueball): ένα σωματίδιο φτιαγμένο από ισχυρή δύναμη

Τα γλοιόνια (γλουόνια ή γκλουόνια – gluons) είναι τα σωματίδια – φορείς της ισχυρής αλληλεπίδρασης. Πρόκειται για μποζόνια, έχουν σπιν 1, μηδενική μάζα ηρεμίας και είναι ηλεκτρικά ουδέτερα. Κάτι σαν τα φωτόνια, τους οι φορείς της ηλεκτρομαγνητικής αλληλεπίδρασης, αλλά λίγο πιο… Read More ›

Νέος επαναστατικός μίνι-επιταχυντής στο CERN

Το «πράσινο φως» για την επόμενη φάση ενός πειράματος που αφήνει ελπίδες πως θα ανοίξει τον δρόμο για έναν μικρότερο και επομένως φθηνότερο «διάδοχο» του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), έδωσε τον περασμένο μήνα το συμβούλιο του CERN. Το πείραμα ονομάζεται… Read More ›

Η αποκάλυψη των ταλαντώσεων των νετρίνων (Νόμπελ Φυσικής 2015)

Οι Takaaki Kajita και Arthur B. McDonald ως επικεφαλείς των δυο μεγάλων πειραμάτων, Super-Kamiokande και Sudbury Neutrino Observatory (SNO) αντίστοιχα, απέδειξαν ότι τα νετρίνα είναι σωματίδια – χαμαιλέοντες που μεταμορφώνονται κατά τη διάρκεια της πτήσης των, ανοίγοντας νέους δρόμους στη… Read More ›

Ο Ενρίκο Φέρμι και το βραβείο Νομπέλ

Ο Ενρίκο Φέρμι (Enrico Fermi 1901 – 1954), γεννήθηκε σαν σήμερα 29 Σεπτεμβρίου, ήταν Ιταλός θεωρητικός και πειραματικός φυσικός – ένας από τους ελάχιστους που συνδύαζε και τα δύο – ο οποίος συνέδεσε το όνομά του με κορυφαίες στιγμές της φυσικής… Read More ›

Το αντι-υδρογόνο στο CERN

20 χρόνια πριν, το 1995, μια ομάδα φυσικών στο CERN με επικεφαλής τον Walter Oelert, κατάφερε να δημιουργήσει για πρώτη φορά άτομα αντιύλης. Πιο συγκεκριμένα, παρήγαγαν 9 άτομα αντι-υδρογόνου στο Low Energy Antiproton Ring (LEAR) του CERN. Το αντιυδρογόνο είναι… Read More ›

Ύλη και αντιύλη σε απόλυτη συμμετρία

Τη θεμελιώδη συμμετρία της φύσης απέδειξε επιστημονική ομάδα μετρώντας τη μάζα σωματιδίων και το ηλεκτρικό τους φορτίο, με τη βοήθεια του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων του CERN. Η μελέτη, που πραγματοποίησαν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο της Βραζιλίας, απέδειξε την… Read More ›

Νέοι ανιχνευτές ελαφρών σωματιδίων σκοτεινής ύλης

Η Γη, οι πλανήτες, τα άστρα και οι γαλαξίες αποτελούν το μόνο ορατό μέρος της ύλης στο σύμπαν, όμως το μεγαλυτερο ποσοστό της ύλης του σύμπαντος είναι η αορατη «σκοτεινή ύλη». Οι επιστήμονες συνεχίζουν να ψάχνουν για τα σωματίδια της… Read More ›

Νεώτερα για το μποζόνιο Higgs

… από τα πειράματα ATLAS και CMS Τρία χρόνια μετά την ανακάλυψη του σωματιδίου (μποζονίου) του Χιγκς, οι ερευνητικές κοινοπραξίες ATLAS και CMS του CERN παρουσίασαν από κοινού για πρώτη φορά, σε επιστημονικό συνέδριο (LHCP 2015), τις συνδυασμένες μετρήσεις τους… Read More ›

Μιόνια ρίχνουν φως στην καταστροφή της Φουκουσίμα

Τέσσερα χρόνια μετά την πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα, κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα που κατέληξαν τα άκρως επικίνδυνα καύσιμα τριών αντιδραστήρων. Την απάντηση θα μπορούσε να δώσει η «τομογραφία μιονίων», μια φουτουριστική τεχνική που βασίζεται σε υποατομικά σωματίδια από το… Read More ›

Μια σπάνια αδρονική κρούση στα νέα δεδομένα του CMS

Τα δεδομένα από τις συγκρούσεις των 13 ΤeV στον LHC που συλλέγονται αυτό το καλοκαίρι περνάνε ταχύτατα από τα προγράμματα ανάλυσης και χρησιμοποιούνται έπειτα για την εξαγωγή νέων επιστημονικών αποτελεσμάτων. Φυσικά, όλοι αναμένουν να δουν εάν κρύβονται εκπλήξεις μέσα σε… Read More ›

Πείραμα ALICE: σύγκριση ύλης – αντιύλης (μέρος 2ο)

Κι ενώ το πείραμα BASE (διαβάστε σχετικά ΕΔΩ) συγκρίνει με τεράστια ακρίβεια τον λόγο φορτίο-προς-μάζα (ειδικό φορτίο) μεταξύ πρωτονίων και αντιπρωτονίων, ένα δεύτερο πείραμα στο CERN, το ALICE, πραγματοποίησε ακριβείς μετρήσεις συγκρίνοντας τα ειδικά φορτία ελαφρών πυρήνων και αντιπυρήνων. Συγκεκριμένα… Read More ›

Πείραμα που συγκρίνει την ύλη με την αντιύλη

… με τεράστια ακρίβεια (νεώτερη ενημέρωση) Σύμφωνα με το θεώρημα CPΤ στη φυσική των στοιχειωδών σωματιδίων, ένα σύστημα παραμένει αμετάβλητο αν γίνουν οι εξής μετασχηματισμοί: τα σωματίδια αντικατασταθούν από τα κατοπτρικά συμμετρικά αντισωματίδιά τους και αντιστραφεί η ροή του χρόνου…. Read More ›

Υπερσυμμετρία και LHC

Αν και τα προηγούμενα χρόνια είχαν εκφρασθεί ελπίδες πως ένα σπάνιο υποατομικό φαινόμενο θα μπορούσε να εξηγηθεί από τη θεωρία της υπερσυμμετρίας, αποτελώντας έτσι μια βάσιμη ένδειξη για την ισχύ του συγκεκριμένου φυσικού μοντέλου, νέες μετρήσεις έρχονται να διαψεύσουν αυτές… Read More ›

Νέα θεωρία για τα σωματίδια σκοτεινής ύλης

Μια παραλλαγή ενός σωματιδίου γνώριμου στους επιστήμονες εδώ και δεκαετίες είναι το «συστατικό» της σκοτεινής ύλης, σύμφωνα με Αμερικανούς φυσικούς από το πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ και το Κορνέλ στη Νέα Υόρκη. Οι επιστήμονες περιγράφουν τη θεωρία τους σε άρθρο στο… Read More ›

Εξερευνώντας τη «σκοτεινή πλευρά» του μποζονίου Higgs

Παρόλο που ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) στο CERN έγραψε ιστορία το 2012, επιβεβαιώνοντας πειραματικά ότι το μποζόνιο Χιγκς όντως υπάρχει, αυτό το επίτευγμα κάθε άλλο παρά σημαίνει πως το λεγόμενο «σωματίδιο του Θεού» δεν συνεχίζει από αρκετές απόψεις να… Read More ›

Τι είναι τα πεντακουάρκ (pentaquark)

Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 ήταν γνωστά περίπου 100 είδη σωματιδίων μαζί με τα συνηθισμένα πρωτόνια, νετρόνια και ηλεκτρόνια. Ήταν πολύ δύσκολο για τους φυσικούς να δεχτούν ότι όλα αυτά ήταν θεμελιώδη σωματίδια. Έτσι το 1964 οι Murray Gell-Mann… Read More ›

Yoichiro Nambu (1921 – 2015)

O Yoichiro Nambu, ένας από τους πρωτοπόρους στη φυσική των στοιχειωδών σωματιδίων και βραβευμένος με το Νόμπελ Φυσικής 2008, πέθανε από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, στις 5 Ιουλίου 2015, σε ηλικία 94 ετών. Σε άρθρο που δημοσίευσε το 1960, όταν… Read More ›

Το ελληνικό «αποτύπωμα» στο CERN

Διαβάστε το Α΄ μέρος ΕΔΩ: Το CERN από το άλφα ώς το ωμέγα Β΄ μέρος Η Ελλάδα είναι ένα από τα 12 ιδρυτικά κράτη-μέλη του CERN, με συνεχή και συστηματική παρουσία της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας στην έρευνα και στις σημαντικές… Read More ›

Το CERN από το άλφα ώς το ωμέγα

«Ο Οργανισμός θα παρέχει συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών στην πυρηνική έρευνα με ένα καθαρό, επιστημονικό και θεμελιώδη χαρακτήρα καθώς και στην έρευνα και τις επεκτάσεις της που συνδέονται ουσιαστικά με την αρχική. Ο Οργανισμός δεν θα έχει καμία σχέση… Read More ›

Ab initio υπολογισμός της διαφοράς μάζας πρωτονίου – νετρονίου

Επιστήμονες από τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ουγγαρία δημιούργησαν μια μαθηματική προσομοίωση που αναπαρήγαγε με ακρίβεια τη μικρή διαφορά μάζας ανάμεσα στο πρωτόνιο και το νετρόνιο, αφού τα αποτελέσματά της συμφωνούν με την πειραματική μέτρηση. Υπολογίζοντας αυτή τη διαφορά… Read More ›

Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) επαναλειτουργεί

Με τη δεύτερη φάση λειτουργίας του επιταχυντή (γνωστής ως Run 2), ξεκίνησε η επαναλειτουργία του μεγάλου υπόγειου επιταχυντή αδρονίων (LHC) στο CERN. Όπως ανακοίνωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών (CERN), ο επιταχυντής – έπειτα από 27 μήνες διακοπής, στη διάρκεια των οποίων πραγματοποιήθηκαν αναγκαίες σχετικές… Read More ›

Το σπιν του πρωτονίου: ένα άλυτο πρόβλημα της φυσικής;

Το πρόβλημα με το σπιν του πρωτονίου προέκυψε από ένα πείραμα του 1988 [A measurement of the spin asymmetry and determination of the structure function g1  in deep inelastic muon-proton scattering]. Οι φυσικοί περίμεναν ότι το συνολικό σπιν του πρωτονίου… Read More ›

Από τον Κοσμολογικό Πληθωρισμό/Αρχή τού Σύμπαντος στον LHC

Στις 10 Ιουνίου από 17:00 έως 18:30, θα γίνει το 5ο και τελευταίο μάθημα Κοσμολογίας από τον Δημήτρη Νανόπουλο στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο της Στοάς του Βιβλίου. Μπορείτε να το παρακολουθήσετε πατώντας ΕΔΩ: diavlos.grnet.gr/event/e544

Τι είναι το πλάσμα κουάρκ-γλοιονίων;

Οι επιταχυντές RHIC (Relativistic Heavy Ion Collider) και LHCb εξαναγκάζουν βαρέα ιόντα σε συγκρούσεις με ταχύτητες που πλησιάζουν την ταχύτητα του φωτός. Οι συγκρούσεις αυτές, που αντιστοιχούν σε θερμοκρασίες 100.000 φορές μεγαλύτερες από αυτές που επικρατούν στο κέντρο του Ήλιου,… Read More ›

Ομιλία του Francois Englert στο ΕΜΠ

(νεώτερη ενημέρωση 12-5-2015) Ο Βέλγος φυσικός Φρανσουά Ανγκλέρ (François Englert),  τιμήθηκε το 2013 με το Νόμπελ Φυσικής, μαζί με τον Βρετανό Peter Higgs, για τις θεωρίες που ανέπτυξαν ξεχωριστά σχετικά με το πεδίο Higgs και το μποζόνιο Higgs.  Ο Englert γεννήθηκε… Read More ›

Νεώτερα από το Άλφα Μαγνητικό Φασματόμετρο

… το μοναδικό πείραμα φυσικής στοιχειωδών σωματιδίων που διεξάγεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό Νεώτερα αποτελέσματα από το πείραμα AMS (Alpha Magnetic Spectrometer) σχετικά με την κατανόηση της προέλευσης των κοσμικών ακτίνων και την πιθανή σχέση τους με την σκοτεινή ύλη,… Read More ›