LHC

Τα 10 σημαντικότερα άλυτα προβλήματα Φυσικής

… του 21ου αιώνα Mε το ξεκίνημα της νέας χιλιετίας, το έτος 2000, οι φυσικοί δημιούργησαν μια λίστα με τα δέκα σημαντικότερα άλυτα προβλήματα στον τομέα τους. Έκτοτε πέρασαν 25 χρόνια. Άραγε υπήρξε κάποια πρόοδος όσον αφορά την επίλυσή τους;… Read More ›

Υπάρχουν κβαντικές μαύρες τρύπες που εξατμίζονται «ακαριαία»;

Το πείραμα CMS, χρησιμοποιώντας και τεχνητή νοημοσύνη, αναζήτησε μικροσκοπικές κβαντικές μαύρες τρύπες που εξατμίζονται στιγμιαία. Οι μαύρες τρύπες που ψάχνουν οι αστροφυσικοί είναι οι «κλασικές» μαύρες τρύπες, αυτές που προκύπτουν όταν πεθαίνουν τα άστρα καθώς καταρρέουν βαρυτικά ή τις υπερμαζικές… Read More ›

Σάββας Δημόπουλος: Μικρά Εργαστήρια … Μεγάλο Σύμπαν

Πώς θα γίνουν οι μελλοντικές ανακαλύψεις στη Φυσική Τι έρχεται μετά την εποχή των γιγάντιων επιταχυντών; Μπορεί το Καθιερωμένο Πρότυπο των στοιχειωδών σωματιδίων να έχει εξηγήσει ένα μεγάλο φάσμα φαινομένων με εκπληκτική ακρίβεια, ωστόσο πολλά ερωτήματα παραμένουν ακόμα αναπάντητα: Τι… Read More ›

Η Άνοδος της Σωματιδιακής Φυσικής

(νεώτερη ενημέρωση 31/7/2025)Στις 23 και 24 Σεπτεμβρίου του 2024, στο Πανεπιστήμιο Sapienza της Ρώμης, είχε πραγματοποιηθεί το συνέδριο με τίτλο «Η Άνοδος της Σωματιδιακής Φυσικής» , με αφορμή την 50ή επέτειο από την ανακάλυψη του σωματιδίου J/ψ το 1974. Πριν… Read More ›

Μετά τον τελευταίο επιταχυντή

Από τα μέσα του 20ού αιώνα μέχρι σήμερα, οι επιταχυντές σωματιδίων έχουν γίνει μεγαλύτεροι και πιο ισχυροί, επιτυγχάνονοντας όλο και πιο υψηλές ενέργειες. Κάθε νέο βήμα προς τις υψηλότερες ενέργειες, μας οδηγεί προς νέες ανακαλύψεις και ευρήματα, που μερικές φορές μας… Read More ›

Η «μυστηριώδης φυσική αντιύλης» που ανακαλύφθηκε στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων

Πρόκειται για την παρατήρηση μιας διαφοράς μεταξύ ύλης και αντιύλης σε σωματίδια που ονομάζονται βαρυόνια. Για την ακρίβεια είναι η πρώτη παρατήρηση παραβίασης της συμμετρίας CP σε διασπάσεις βαρυονίων. Η ύλη και η αντιύλη είναι είναι σχεδόν ίδιες από κάθε… Read More ›

50 χρόνια κουαρκόνια

Η ανακάλυψη του σωματιδίου J/ψ το 1974 πυροδότησε την επονομαζόμενη «Επανάσταση του Νοέμβρη» στον κόσμο της σωματιδιακής φυσικής. Το σωματίδιο J/ψ ήταν το πρώτο σωματίδιο που αναγνωρίστηκε ως κατάσταση quarkonium (κουαρκονίου) που αποτελείται από γοητευτικά κουάρκ (c) και αντικουάρκ ()…. Read More ›

Όταν το σύμπαν απαντάει με σιωπή

Με μεγάλα εκκρεμή ερωτήματα και μικρές νύξεις νέας φυσικής, οι φυσικοί επανεξετάζουν τώρα μερικές από τις πιο θεμελιώδεις υποθέσεις τους. Μέχρι τις αρχές του εικοστού αιώνα οι επιστήμονες πίστευαν ότι το σύμπαν ήταν γεμάτο με μια μυστηριώδη ουσία που την… Read More ›

Οι αλχημιστές του CERN μετέτρεψαν τον μόλυβδο σε χρυσό

Παρήγαγαν 28 pg (πικογραμμάρια) χρυσού Το όνειρο των αλχημιστών του δέκατου έβδομου αιώνα πραγματοποιήθηκε από τους φυσικούς στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN, οι οποίοι δημιούργησαν ιόντα χρυσού από μόλυβδο – αν και για ένα κλάσμα του δευτερολέπτου και με τεράστιο κόστος. Η… Read More ›

Παρατηρήθηκε ο εξωτικός πυρήνας αντιύλης αντιυπερήλιο-4

Οι συγκρούσεις βαρέων ιόντων στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN αναπαράγουν τις ακραίες συνθήκες που υπήρχαν στο σύμπαν αμέσως μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Αυτές οι συνθήκες επιτρέπουν τη δημιουργία υπερπυρήνων, πυρήνων που περιέχουν πρωτόνια, νετρόνια και υπερόνια [συνήθως περιέχουν… Read More ›

Τα βραβεία Breakthrough 2025

Το βραβείο θεμελιώδους φυσικής Το βραβείο θεμελιώδους φυσικής 2025 αξίας 3 εκατομμυρίων δολαρίων απονεμήθηκε σε 13508 φυσικούς (!) από 70 και πλέον χώρες που ανήκουν στις 4 πειραματικές ομάδες στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN: ATLAS, CMS, ALICE και LHCb. Συγκεκριμένα… Read More ›

Τι είναι το τοπόνιο;

Το 1995 όταν ο Alexander Grohsjean ήταν 16 χρονών, προβληματίστηκε από μια επιστημονική είδηση που διάβασε στην τοπική γερμανική εφημερίδα Saarbrücker Zeitung. Πήρε μαζί του το απόκομμα στο σχολείο αναζητώντας κάποιον καθηγητή για να του εξηγήσει τα γραφόμενα, αλλά τελικά… Read More ›

Ένα σημαντικό ορόσημο στην ιστορία της σωματιδιακής φυσικής

Πρώτη παρατήρηση παραβίασης της συμμετρίας CP σε διασπάσεις βαρυονίων Για κάθε σωματίδιο που γνωρίζουμε, υπάρχει και ένα αντίστοιχο αντισωματίδιο με τις ίδιες ιδιότητες, εκτός από το ηλεκτρικό φορτίο. Για παράδειγμα, το αντισωματίδιο του ηλεκτρονίου είναι το ποζιτρόνιο και το αντισωματίδιο… Read More ›

Τα πειράματα που θα αποκωδικοποιήσουν τα μεγάλα μυστήρια του Σύμπαντος

Απαντήσεις στα μεγαλύτερα αναπάντητα ερωτήματα της σωματιδιακής φυσικής που κρύβουν τα «κλειδιά» για την ερμηνεία της δημιουργίας του Σύμπαντος αναζητεί το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικής Έρευνας CERN, μέσα από τα εμβληματικά έργα που προγραμματίζει σε βάθος 20ετίας. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων… Read More ›

Η μυστηριώδης διάσπαση των καονίων

Το πείραμα NA62 στο CERN καταγράφει τις σπανιότατες διασπάσεις των σωματιδίων που ονομάζονται καόνια (), πίσω από τις οποίες μπορεί να κρύβονται άγνωστες μέχρι σήμερα δυνάμεις και σωματίδια Πριν από 15 περίπου χρόνια δημοσιεύθηκε η εργασία των Joachim Brod, Martin Gorbahn… Read More ›

Οι ιδιότητες ενός γοητευτικού βαρυονίου

Ερευνητές στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων μέτρησαν το σπιν και και την ομοτιμία ενός σωματιδίου που περιέχει ένα γοητευτικό κουάρκ, αναδεικνύοντας ένα νέο τρόπο ελέγχου θεωρητικών μοντέλων. Με βάση τα δεδομένα που συλλέχθηκαν μεταξύ 2016 και 2018, ερευνητές του πειράματος LHCb… Read More ›

Η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να μας δείξει πώς θα τελειώσει το σύμπαν

Ο καθηγητής Mark Thomson, ο Βρετανός φυσικός που θα αναλάβει την ηγεσία του CERN την 1η Ιανουαρίου του 2026, θεωρεί ότι η η τεχνητή νοημοσύνη πρόκειται να φέρει επανάσταση στη θεμελιώδη φυσική και θα μπορούσε μας δείξει την μοίρα του… Read More ›

Σε τι χρησιμεύουν οι επιταχυντές σωματιδίων;

Γιατί κατασκευάζονται επιταχυντές σωματιδίων; Υπάρχουν πολλές απαντήσεις σε αυτήν την ερώτηση. Διότι χρησιμοποιούνται στην ιατρική (βλέπε π.χ. ‘Κύκλοτρο εναντίον καρκίνου‘) ή σε βιομηχανικές εφαρμογές (βλέπε π.χ. ‘Industrial uses of accelerators‘). Σ΄αυτές τις περιπτώσεις οι επιταχυντές δημιουργούν έναν συγκεκριμένο τύπο δέσμης… Read More ›

Κβαντική σύμπλεξη μεταξύ κορυφαίων κουάρκ

Παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στο CERN Οι φυσικοί στο CERN παρατήρησαν για πρώτη φορά κβαντική σύμπλεξη σε κουάρκ. To φαινόμενο της κβαντικής σύμπλεξης είχε παρατηρηθεί σε σωματίδια όπως τα ηλεκτρόνια και τα φωτόνια εδώ και δεκαετίες. Επειδή είναι ένα πολύ ευαίσθητο… Read More ›

Η πειραματική αναζήτηση του σωματιδίου Χιγκς

Σε προηγούμενο βίντεο, ο Don Lincoln περιέγραψε την ιστορία της αναζήτησης του μποζονίου Higgs, και συγκεκριμένα το πώς τα διάφορα πειράματα μπόρεσαν να περιορίσουν τις πιθανές περιοχές μάζας στις οποίες θα μπορούσε να βρίσκεται το μποζόνιο Higgs. Τις τελευταίες δύο… Read More ›

Άμεση ανίχνευση νετρίνου του ηλεκτρονίου σε επιταχυντή σωματιδίων

… για πρώτη φορά Τα νετρίνα είναι ηλεκτρικά ουδέτερα στοιχειώδη σωματίδια που παίζουν σπουδαίο ρόλο στην σωματιδιακή φυσική. Το γεγονός ότι διαθέτουν μικρή μεν, αλλά όχι αμελητέα μάζα, αποτελεί την μοναδική αναμφισβήτητη ανακάλυψη που δείχνει ότι υπάρχει άγνωστη φυσική πέραν του Καθιερωμένου… Read More ›

Η μάζα του κορυφαίου κουάρκ

Ο ακριβέστερος προσδιορισμός της μάζας του κορυφαίου κουάρκ μέχρι σήμερα Τα κορυφαία (top) κουάρκ ανακαλύφθηκαν το 1995 στα πειράματα του Tevatron και οι φυσικοί υπολόγισαν τη μάζα του σωματιδίου μεταξύ 151 και 197 GeV/c2. Έτσι έγινε το βαρύτερο όλων των… Read More ›

Πώς ανακαλύφθηκε το σωματίδιο Χιγκς

Οι ανακαλύψεις στη φυσική συμβαίνουν συνήθως με δύο τρόπους. Ο πρώτος τρόπος μπορεί να είναι εντελώς απροσδόκητος, όπως για παράδειγμα η παρατήρηση ότι η διαστολή του σύμπαντος επιταχύνεται. Ο δεύτερος είναι πιο προγραμματισμένος. Μια θεωρία προβλέπει κάποιο συγκεκριμένο φαινόμενο, το… Read More ›

Από το υδρογόνο στo μποζόνιo Χιγκς

Όλα ξεκινούν από μια φιάλη που περιέχει αέριο υδρογόνο. Το υδρογόνο περνά μέσα από ένα ηλεκτρικό πεδίο για να απογυμνωθεί από τα ηλεκτρόνια και να προκύψουν θετικά φορτισμένα πρωτόνια, τα οποία διαμέσου ενός πλέγματος επιταχυντών σχηματίζουν δυο δέσμες πρωτονίων που… Read More ›

Υπάρχει σωματίδιο που διασπάται σε δύο μποζόνια Higgs;

Μια αναφορά από το πείραμα CMS Στο Καθιερωμένο Πρότυπο των στοιχειωδών σωματιδίων δεν υπάρχουν σωματίδια που να έχουν τόση μάζα ώστε να διασπαστούν προς δύο μποζόνια Higgs. Επομένως, αν στα πειράματα παρατηρηθεί συντονισμός παραγωγής ζευγών μποζονίων Ηiggs, τότε έχουμε ξεκάθαρα… Read More ›

Η ολική έκλειψη Ηλίου της 8ης Απριλίου θα αποκαλύψει τη σκοτεινή ύλη στο CERN

Ο επιταχυντής του CERN προετοιμάστηκε για να ανιχνεύσει σκοτεινή ύλη κάτω από τις ιδανικές συνθήκες που θα δημιουργήσει η ολική έκλειψη Ηλίου στις 8 Απριλίου Ο μεγαλύτερος και πιο ισχυρός επιταχυντής σωματιδίων θα επαναλειτουργήσει, για πρώτη φορά μετά το 2022,… Read More ›

Προσεγγίζοντας το ένα εξάκις εκατομμυριοστό του μέτρου

Το 1977, το ζεύγος Ray και Charles Eames κυκλοφόρησε μια ξεχωριστή ταινία μικρού μήκους με τίτλο «Powers of Ten», η οποία μέσα σε χρονικό διάστημα μόλις εννέα λεπτών, παρουσίαζε τα όρια της ανθρώπινης γνώσης. Οι «Δυνάμεις του Δέκα» ξεκινούν με την εικόνα… Read More ›

Ένας ρομποσκύλος στο CERN (βίντεο)

Το τετράποδο ρομπότ ονομάζεται robodog ή CERNquadbot και ολοκλήρωσε με επιτυχία το πρώτο του επιτυχημένο τεστ ακτινοπροστασίας στα υπόγεια τούνελ των πειραμάτων του CERN Το robodog πλεονεκτεί σε σχέση με τα προηγούμενα τροχοφόρα ρομπότ που χρησιμοποιούν στο CERN, γιατί παρακάμπτει… Read More ›

Μια σπάνια διάσπαση του σωματιδίου Χιγκς ενδέχεται να μην συμφωνεί με τις θεωρητικές προβλέψεις

Πρόκειται για την διάσπαση του μποζονίου Higgs προς ένα μποζόνιο Ζ και ένα φωτόνιο (γ). Tα πειράματα ATLAS και CMS στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN αναζήτησαν στα δεδομένα τους τη σπάνια διάσπαση του μποζονίου Higgs, Η→Ζγ, ανακαλύπτοντας μια… Read More ›

Επιμορφωτικά σεμινάρια για καθηγητές στο CERN

Το Τμήμα Εκπαίδευσης του CERN σε συνεργασία με την Οργανωτική Επιτροπή των σεμιναρίων για την Ελλάδα, αποτελούμενη από τους: Εμμανουήλ Τσεσμελή, Καθηγητή, Υπεύθυνο του Γραφείου Διεθνών Σχέσεων του CERN, Δρ. Ραχήλ – Μαρία Αβραμίδου, φυσικό, ερευνήτρια CERN και την Ευγενία… Read More ›

Είχαν προβλέψει την μάζα του σωματιδίου Χιγκς. Και κανείς δεν έδωσε σημασία.

Το μποζόνιο Higgs είναι ένα από τα στοιχειώδη σωματίδια στο Καθιερωμένο Πρότυπο της σωματιδιακής φυσικής και το τελευταίο που ανακαλύφθηκε. Όταν στις 4 Ιουλίου 2012 ανακοινώθηκε η ανακάλυψη του μποζονίου Higgs, το πείραμα ATLAS μέτρησε την μάζα του στα 126,5 GeV και… Read More ›

Η ακριβέστερη εκτίμηση της μάζας του σωματιδίου Χιγκς

… 11 χρόνια μετά την ανακάλυψή του To πείραμα ATLAS στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (Large Hadron Collider, LHC) δημοσίευσε στο περιοδικό Physical Review Letters την τελευταία και ακριβέστερη εκτίμηση της μάζας του σωματιδίου Higgs: 125.11 ± 0.09 (στατιστικό σφάλμα) ±… Read More ›

Το πείραμα ATLAS μελετά το «γοητευτικόνιο»

Το 1974, η ανακάλυψη του μεσονίου J/ψ πυροδότησε μια επανάσταση στη σωματιδιακή φυσική (την «Επανάσταση του Νοέμβρη»). Οι μελέτες αυτού του νέου, σύνθετου σωματιδίου απέδειξαν ότι υπήρχαν περισσότεροι από τρεις τύπους κουάρκ και παρείχαν τον ακρογωνιαίο λίθο για το σύγχρονο… Read More ›

Η ελεύθερη πτώση ενός «μήλου αντιύλης»

Το πείραμα ALPHA-g στο CERN μέτρησε την επίδραση της βαρύτητας στην αντιύλη Αν αφήσετε κοντά στην επιφάνεια της Γης ένα «μήλο από αντιύλη», αυτό θα πέσει ελεύθερα όπως ένα μήλο από κανονική ύλη; Σύμφωνα με την πρώτη απευθείας μέτρηση που… Read More ›

Η πρώτη ανίχνευση νετρίνων που παράχθηκαν στον επιταχυντή του CERN

Τα νετρίνα είναι ηλεκτρικά ουδέτερα στοιχειώδη σωματίδια που παίζουν σπουδαίο ρόλο στην σωματιδιακή φυσική. Το γεγονός ότι διαθέτουν μικρή μεν, αλλά όχι αμελητέα μάζα, αποτελεί την μοναδική αναμφισβήτητη ανακάλυψη που δείχνει ότι υπάρχει άγνωστη φυσική πέραν του Καθιερωμένου Πρότυπου των… Read More ›

Ένα ζεύγος νέων τετρακουάρκ

Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων του CERN ανίχνευσε δύο νέα τετρακουάρκ με «ανοιχτή γοητεία» Τα κουάρκ είναι στοιχειώδη σωματίδια της ύλης και δεν μπορούν να διαιρεθούν περαιτέρω. Συγκροτούν μεγαλύτερα σύνθετα σωματίδια, π.χ. τα πρωτόνια και νετρόνια τα οποία περιέχουν τρία κουάρκ… Read More ›

Η μάζα του μποζονίου Higgs μετρήθηκε με την μεγαλύτερη ακρίβεια από ποτέ

…. στο πείραμα ATLAS 11 ολόκληρα χρόνια μετά την ανίχνευσή του από τoν Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), το μποζόνιο Higgs εξακολουθεί να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της έρευνας των στοιχειωδών σωματιδίων. Οι ακριβείς μετρήσεις των ιδιοτήτων αυτού του ξεχωριστού σωματιδίου χρησιμοποιούνται… Read More ›

Παρατηρήθηκε μιά σπάνια διάσπαση του μποζονίου Higgs

… στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) του CERN Οι πειραματικές ομάδες ATLAS και CMS στο CERN, ένωσαν τις δυνάμεις τους για να ανιχνεύσουν τα πρώτα στοιχεία μιας σπάνιας διάσπασης του μποζονίου Higgs προς ένα μποζόνιο Ζ και ένα φωτόνιο Η… Read More ›

Ταυτόχρονη παραγωγή τεσσάρων κορυφαίων κουάρκ

Το πείραμα ATLAS στο CERN ανακοίνωσε την παρατήρηση της ταυτόχρονης παραγωγής τεσσάρων κορυφαίων (top) κουάρκ. Αυτή είναι μια από τις πιο σπάνιες – και βαρύτερες – διεργασίες που έχουν παρατηρηθεί ποτέ στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), με συνολική μάζα σωματιδίων… Read More ›

Μια νέα μέτρηση της μάζας του μποζονίου W

… που συμφωνεί με την θεωρία Το πείραμα CDF (Collider Detector at Fermilab) στις ΗΠΑ, πριν από έναν χρόνο περίπου μέτρησε την μάζα του μποζονίου W βρίσκοντας mexp=80433,5±9,4 MeV. Η τιμή αυτή ήταν αρκετά μεγαλύτερη από την θεωρητικά αναμενόμενη mth=80357±6… Read More ›

Έχει δημιουργήσει κανείς μαύρη τρύπα στη Γη;

Η δημιουργία μιας μαύρης τρύπας σε εργαστήριο είναι πέρα από την τρέχουσα τεχνολογία, αλλά θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα στο μέλλον Στη λαϊκή φαντασία, οι μαύρες τρύπες είναι αδηφάγα τέρατα που καταβροχθίζουν οτιδήποτε βρίσκεται κοντά τους. Αυτός είναι ο λόγος… Read More ›

Η ενεργειακή κρίση «συνθλίβει» τον μεγαλύτερο επιταχυντή σωματιδίων στον κόσμο

Το CERN εκπονεί σχέδια για αδρανοποίηση των πειραμάτων του, συμπεριλαμβανομένου του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), εφόσον η Γαλλία έχει έλλειψη ηλεκτρικής ενέργειας. Ποιός τροφοδοτεί με ηλεκτρική ενέργεια το CERΝ; Όταν ιδρύθηκε το CERN το 1954, ένας υποσταθμός στην ελβετική πλευρά… Read More ›

WWW ξανά στο CERN

To World Wide Web (WWW) ή παγκόσμιος ιστός ανακαλύφθηκε το 1989 από τον άγγλο φυσικό Tim Berners-Lee στο στο CERN, ως ένας τρόπος για την ανταλλαγή δεδομένων από πειράματα σωματιδιακής φυσικής. 33 χρόνια μετά ένα από τα πειράματα του CERN,… Read More ›

Το πείραμα LHCb ψάχνει και για σκοτεινά φωτόνια

Η σημερινή έρευνα για τα υποατομικά σωματίδια είναι μια περίπλοκη διαδικασία στην οποία απαιτείται η συνεισφορά εκατοντάδων – μπορεί και χιλιάδων – επιστημόνων και μηχανικών για το στήσιμο και την εκτέλεση ενός πειράματος, αλλά και για την ανάλυση του τεράστιου… Read More ›

Με τι ισοδυναμούν τα 13,6 TeV του LHC;

Μετά από τρία χρόνια διακοπής της λειτουργίας του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (Large Hadron Collider – LHC) προκειμένου να συντηρηθεί και να αναβαθμιστεί, ο επιταχυντής επαναλειτουργεί εγκαινιάζοντας τη νέα περίοδο συλλογής δεδομένων (LHC Run 3). Οι συγκρούσεις των πρωτονίων θα γίνονται… Read More ›

Το LHCb ανακαλύπτει τρία νέα εξωτικά σωματίδια

Ένα νέο είδος «πεντακουάρκ» και το πρώτο ζεύγος «τετρακουάρκ» Η διεθνής ερευνητική ομάδα LHCb στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) ανίχνευσε τρία σωματίδια που δεν είχαν παρατηρηθεί μέχρι σήμερα: ένα νέο είδος «πεντακουάρκ» και το πρώτο ζεύγος «τετρακουάρκ» που επιπλέον σύνισταται… Read More ›

Επαναλειτουργεί επίσημα μετά από τρία χρόνια ο αναβαθμισμένος Mεγάλος Eπιταχυντής του CERN

Μετά από τρία χρόνια διακοπής της λειτουργίας του προκειμένου να συντηρηθεί και να αναβαθμιστεί, ο μεγάλος επιταχυντής (Large Hadron Collider – LHC) του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών (CERN), ο μεγαλύτερος του κόσμου και ισχυρότερος πια από κάθε άλλη φορά, θα… Read More ›

Δημήτρης Νανόπουλος: 10 χρόνια σωματίδιο Higgs

Ο Ακαδημαϊκός Δημήτρης Νανόπουλος εξηγεί στην εκπομπή «Πρίσμα» της TV-100 το παρασκήνιο του πειράματος για την ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs και μιλά για κρίσιμες στιγμές της κβαντικής φυσικής. Αναφέρεται, ακόμη, στους ορίζοντες που ανοίγουν οι νέες ανακαλύψεις: Δείτε επίσης: Ένα… Read More ›

Πώς το μποζόνιο Higgs κατέστρεψε τη ζωή του Peter Higgs

Η νέα βιογραφία του Φυσικού (και του σωματιδίου που εκείνος προέβλεψε) μας αποκαλύπτει την περιφρόνησή του για τα φώτα της δημοσιότητας Πριν από δέκα χρόνια οι φυσικοί ανακοίνωσαν μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις στην ιστορία της φυσικής: την ανίχνευση του… Read More ›

Δέκα χρόνια από την ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs

παρελθόν, παρόν και μέλλον! Στις 4 Ιουλίου 2012, οι φυσικοί του CERN ανακοίνωσαν την ανίχνευση του μποζονίου Higgs. Ήταν ένας τεράστιος θρίαμβος για το Καθιερωμένο Πρότυπο των Στοιχειωδών Σωματιδίων και επιβεβαίωσε μια πρόβλεψη που έγινε μισό αιώνα πριν. Το 2022… Read More ›

Αναζητώντας σπάνια ζεύγη μποζονίων Higgs

Το 2012 οι φυσικοί ανακοίνωσαν την πολυπόθητη ανίχνευση του μποζονίου Higgs, ενός σωματιδίου που είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστεί και έχει την ξεχωριστή ιδιότητα να προσδίδει μάζα σε άλλα θεμελιώδη σωματίδια. Η ανακάλυψη ορόσημο έγινε στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC)… Read More ›

Τα πρωτόνια ξανατρέχουν στο CERN

Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων επισκευάστηκε και τέθηκε σε λειτουργία ύστερα από τρία και πλέον χρόνια Καταστρώνοντας φιλόδοξα σχέδια και αισιοδοξώντας για το μέλλον, οι επιστήμονες έθεσαν τον Απρίλιο εκ νέου σε λειτουργία τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών… Read More ›

Ο επιταχυντής του CERN ζωντανεύει ξανά

Μετά τη διακοπή λειτουργίας για συντήρηση και το πρόσφατο άνοιγμά του, αναβαθμισμένα και πολύ ενδιαφέροντα αναμένεται να είναι τα επόμενα πειράματα, τα οποία στοχεύουν να διαλευκάνουν τις συμπεριφορές των ασταθέστερων σωματιδίων «Trois, deux, un… faisceau». Δέκα Σεπτεμβρίου 2008, στις 10.48… Read More ›

Σχετικά με το εξωτικό σωματίδιο Χ(3872)

Το σωματίδιο X(3872) είναι ένα εξωτικό μεσόνιο με μάζα 3871,68 MeV/c2 που δεν ταιριάζει με το μοντέλο των κουάρκ εξαιτίας των κβαντικών του αριθμών. Ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά το 2003 από το πείραμα Belle στην Ιαπωνία και αργότερα επιβεβαιώθηκε και… Read More ›

Η ζωή του σωματιδίου Higgs

Πόσο ζει ένα σωματίδιο Higgs; Το σωματίδιο Higgs ζει πολύ λίγο. Αφού γεννηθεί μέσα από τις συγκρούσεις σωματιδίων, το διάσημο σωματίδιο ζει για λιγότερο από ένα τρισεκατομμυριοστό του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου ή 1,6×10-22 δευτερόλεπτα. Κι αυτό σύμφωνα με την θεωρία,… Read More ›

Ανακαλύφθηκε ένα σπάνιο «εξωτικό» σωματίδιο με τέσσερα κουάρκ

Οι φυσικοί ανακάλυψαν, με τη βοήθεια του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN), ακόμη ένα σπάνιο σωματίδιο που αποτελείται από τέσσερα κουάρκ. Πρόκειται για το 62ο σωματίδιο (αδρόνιο) που ανακαλύπτεται στον μεγάλο επιταχυντή. Η ανακοίνωση έγινε… Read More ›

To LHCb μέτρησε την πιο μικρή διαφορά μαζών μεταξύ σωματιδίων

Η ερευνητική ομάδα του LHCb (το b από το beauty) κατάφερε να μετρήσει μια ελάχιστη διαφορά μάζας μεταξύ δύο σωματιδίων, ίση με 0,00000000000000000000000000000000000001 γραμμάρια – ή συντομογραφικά 10-38g (ή 6,4×10-6 eV). Το αποτέλεσμα αποτελεί ορόσημο στην μελέτη του τρόπου με τον… Read More ›

H γοητευτική διάσπαση του μποζονίου Higgs

Το κλειδί για την κατανόηση του μποζονίου Higgs και ο ρόλος του στο Καθιερωμένο Πρότυπο είναι η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αλληλεπιδρά με σωματίδια της ύλης, τα κουάρκ και τα λεπτόνια. Υπάρχουν τρεις γενιές σωματιδίων ύλης, από την… Read More ›

Το πείραμα ATLAS ψάχνει για ζεύγη σωματιδίων Higgs

Ένα κλάσμα του δευτερολέπτου μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, το Σύμπαν γνώρισε μια μετατροπή φάσης προς μια κατάσταση ελάχιστης ενέργειας, όπου τα σωματίδια της ύλης αλληλεπιδρούν με το πεδίο Higgs για να αποκτήσουν μάζα. Έκτοτε, ζούμε σ’ αυτήν την ενεργειακή κατάσταση…. Read More ›

Βρέθηκε η 5η δύναμη στο πείραμα LHCb;

Φαίνεται πιθανή η παραβίαση της διατήρησης λεπτονικής γεύσης – που σημαίνει την ύπαρξη νέας δύναμης (και νέων σωματιδίων) στη φύση Χτες, το πείραμα LHCb (Large Hadron Collider Beauty) ανακοίνωσε νέα αποτελέσματα, τα οποία εφόσον επιβεβαιωθούν, θα αποδεικνύουν την παραβίαση της… Read More ›

Πόσα είδη σωματιδίων Higgs υπάρχουν;

Στην θεωρία της φυσικής των σωματιδίων (ή Καθιερωμένο Πρότυπο) απαιτείται τουλάχιστον ένα μποζόνιο Higgs για να εξηγήσει τις μάζες των θεμελιωδών σωματιδίων. Ωστόσο, δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο πρέπει να υπάρχει ακριβώς ένα σωματίδιο Higgs. Αντιθέτως, πολλές θεωρίες… Read More ›

Ανακοίνωσαν την ανακάλυψη του σωματιδίου Odderon

Επί 50 χρόνια, η επιστημονική κοινότητα αναζητούσε ανεπιτυχώς το ‘σωματίδιο’ Odderon. Πριν από ένα μήνα περίπου, μια σουηδo-ουγγρική ερευνητική ομάδα υποστήριξε σε δημοσίευσή της, ότι ανακάλυψε το μυθικό σωματίδιο, μετά από διεξοδική ανάλυση πειραματικών δεδομένων από τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων… Read More ›

Νέο τετρακουάρκ ανιχνεύθηκε σε συγκρούσεις ηλεκτρονίων-ποζιτρονίων

Η δημιουργία σωματιδίων αποτελούμενων από νέους συνδυασμούς κουάρκ σε συγκρούσεις σωματιδίων υψηλής ενέργειας επιτρέπει στους φυσικούς να αναπτύξουν θεωρίες κβαντικής χρωμοδυναμικής, οι οποίες περιγράφουν την αλληλεπίδραση μεταξύ κουάρκ και γλοιονίων. Η ερευνητική ομάδα BESIII στον Beijing Electron Positron Collider στην… Read More ›

Μήπως είδατε την SUSY;

Αναζητώντας την υπερσυμμετρία H θεωρία που περιγράφει τις αλληλεπιδράσεις και την συμπεριφορά των στοιχειωδών σωματιδίων, το Καθιερωμένο Πρότυπο των στοιχειωδών σωματιδίων, είναι μεν πολύ επιτυχημένο αλλά και εμφανώς ατελές.Οι προβλέψεις του έχουν συνδέσει μεταξύ τους πολλά από τα γνωστά χαρακτηριστικά… Read More ›

Χατ τρικ στην ανίχνευση μποζονίων

Παρατηρήθηκε για πρώτη φορά η σπάνια ταυτόχρονη παραγωγή τριών μποζονίων (φορέων της ασθενούς αλληλεπίδρασης) σε συγκρούσεις μεταξύ πρωτονίων Το Καθιερωμένο Πρότυπο, η αποτελεσματικότερη θεωρία που περιγράφει τις θεμελιώδεις αλληλεπιδράσεις των στοιχειωδών σωματιδίων, προβλέπει την ύπαρξη αλληλεπιδράσεων που είναι γνωστές ως «τρι-μποζονικές… Read More ›

Το μισό μποζόνιο Higgs και η σκοτεινή πλευρά των αλληλεπιδράσεων

Πέρασαν οκτώ χρόνια από την ανακοίνωση της ανίχνευσης του μποζονίου Higgs από τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων στο CERN. Από τότε τα σχετικά πειραματικά δεδομένα δεκαπλασιάστηκαν και η ενέργεια σύγκρουσης των δεσμών πρωτονίων σχεδόν διπλασιάστηκε.  Έτσι, οι φυσικοί του πειράματος CMS προσπαθούν… Read More ›

Νέος επιταχυντής σωματιδίων έξι φορές πιο ισχυρός από τον LHC

Το CERN ενέκρινε την κατασκευή του γιγάντιου επιταχυντή FCC (FUTURE CIRCULAR COLLIDER), μήκους 100 χιλιομέτρων και κόστους 21 δισεκατομμύρια ευρώ Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών (CERN) έκανε ένα σημαντικό βήμα για την κατασκευή ενός νέου κυκλικού υπερ-επιταχυντή σωματιδίων μήκους 100… Read More ›

Μέτρησαν την μάζα του μποζονίου Higgs με πρωτοφανή ακρίβεια

Το μποζόνιο Higgs είναι ένα ξεχωριστό σωματίδιο. Είναι η εκδήλωση ενός πεδίου που δίνει μάζα στα στοιχειώδη σωματίδια. Αλλά αυτό το πεδίο δίνει επίσης μάζα και στο ίδιο το μποζόνιο Higgs. Μια μέτρηση με μεγάλη ακρίβεια της μάζας του μποζονίου,… Read More ›

Το πείραμα ALICE μελετά το σωματίδιο bottomonium

Οι πρώτες μετρήσεις από την ερευνητική ομάδα ALICE σχετικά με την ροή των σωματιδίων bottomonium θα μπορούσε να ρίξει φως στο αρχέγονο σύμπαν. Μερικά εκατομμυριοστά του δευτερολέπτου μετά την Μεγάλη Έκρηξη, το σύμπαν ήταν τόσο πυκνό και θερμό που τα… Read More ›

Διασπάται το σωματίδιο Higgs σε σκοτεινά φωτόνια;

Οι φυσικοί του ανιχνευτή CMS (Compact Muon Solenoid) στον επιταχυντή LHC αναζήτησαν γεγονότα κατά τα οποία το μποζόνιο Higgs μετατρέπεται σε ένα φωτόνιο και ένα υποθετικό σωματίδιο της σκοτεινής ύλης, το σκοτεινό φωτόνιο. «Ξέρουν ότι υπάρχει αλλά δεν ξέρουν τι… Read More ›

Η ανίχνευση μιας διεγερμένης κατάστασης του μεσονίου Bc

Η κβαντική χρωμοδυναμική (QCD) είναι αυτή τη στιγμή η καλύτερη περιγραφή για το πως αλληλεπιδρούν τα κουάρκ διαμέσου της ισχυρής πυρηνικής δύναμης, προς τον σχηματισμό βαρυονίων (σωματίδια αποτελούμενα από τρία κουάρκ, όπως τα πρωτόνια και τα νετρόνια) και μεσονίων (σωματίδια… Read More ›

Ανακαλύφθηκε ένα νέο πεντακουάρκ

=============== (νεώτερη ενημέρωση 5/6/2019) Διαβάστε: Pentaquark Discovery Confirmed =============== Οι ερευνητές που συμμετέχουν στο πείραμα LHCb ανακοίνωσαν την ανακάλυψη ενός νέου σωματιδίου που συνίσταται από 5 κουάρκ. Το νέο σωματίδιο ονομάζεται Pc(4312)+, και διασπάται σε ένα πρωτόνιο και ένα σωματίδιο… Read More ›

Nima Arkani-Hamed: Είναι η καλύτερη εποχή για να είναι κανείς φυσικός

Η κατασκευή του επόμενου μεγάλου επιταχυντή είναι πλέον επιτακτική. Ο Nima Arkani-Hamed είναι ένας από τους κορυφαίους θεωρητικούς φυσικούς της εποχής μας. Εργάζεται στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών, στο Πρίνστον, και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα σχετίζονται με την θεωρία των χορδών,… Read More ›

Αναζητώντας σωματίδια σκοτεινής ενέργειας στον LHC

Η ερευνητική προσπάθεια του Σπύρου Αργυρόπουλου να επιλύσει το μυστήριο της σκοτεινής ενέργειας Πριν από 20 χρόνια οι φυσικοί συνειδητοποίησαν ότι το σύμπαν, δεν διαστέλλεται απλά, αλλά διαστέλλεται με έναν επιταχυνόμενο ρυθμό. Το αίτιο στο οποίο οφείλεται αυτή η επιταχυνόμενη… Read More ›

FCC: O αντικαταστάτης του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC)

… στο CERN Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών (CERN), έδωσε σήμερα, από τη Γενεύη, στη δημοσιότητα, το σχέδιο του για τη δημιουργία ενός μεγαλύτερου κυκλικού επιταχυντή, ο οποίος θα αποτελέσει το διάδοχο του τωρινού Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC). Ο προτεινόμενος… Read More ›

Ένα πρωτόνιο περιγράφει τις τελευταίες στιγμές του …

στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) Κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης λειτουργίας του LHC στο CERN, από το 2015 έως το 2018, ο συγκρούστηκαν περίπου 16 εκατομμύρια δισεκατομμυρίων ζεύγη πρωτονίων με ενέργεια 13 TeV, παράγοντας ένα τεράστιο όγκο δεδομένων άνω… Read More ›

Εκτός λειτουργίας έως το 2021 ο επιταχυντής του CERN

Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών (CERN) τέθηκε εκτός λειτουργίας έως την άνοιξη του 2021, προκειμένου να πραγματοποιηθούν εκτεταμένες εργασίες αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού. Κατά τη δεύτερη φάση λειτουργίας του (2015-2018), ο ισχυρότερος επιταχυντής του κόσμου λειτούργησε… Read More ›

Το σπάσιμο του πρωτονίου

Το ανεπίσημο τραγούδι για το Halloween (βασισμένο στο Monster Mash του Bobby Pickett) με τίτλο The Proton Smash, από τους φυσικούς του εργαστηρίου Fermilab: I was working in the lab late one night When my eyes beheld a glorious sight… Read More ›

Πιθανή ανίχνευση μυστηριώδους σωματιδίου μάζας 28 GeV στον LHC

Οι φυσικοί στο εργαστήριο πυρηνικής φυσικής του CERN προβληματίζονται για το αν εμφανίστηκε ή όχι, ένα μη αναμενόμενο και μυστηριώδες σωματίδιο κατά την διάρκεια των συγκρούσεων πρωτονίων στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC: Large Hadron Collider). Οι ερευνητές που εργάζονται στον… Read More ›

Το πείραμα LHCb ανακάλυψε δύο, ίσως και τρία νέα σωματίδια

Το πείραμα LHCb μέσα από τις συγκρούσεις πρωτονίων στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων, ανακάλυψε δυο νέα σωματίδια και έδωσε επίσης ενδείξεις για τρίτο νέο σωματίδιο. Η μελλοντική διερεύνηση των ιδιοτήτων αυτών των νέων σωματιδίων θα ρίξουν φως στην ισχυρή δύναμη η… Read More ›

Η αλληλεπίδραση του σωματιδίου Higgs με τον εαυτό του

… στο μικροσκόπιο της ερευνητικής ομάδας ATLAS του CERN O μηχανισμός Brout-Englert-Higgs (BEH) αποτελεί τον πυρήνα της θεωρίας του μικρόκοσμου των στοιχειωδών σωματιδίων. Αυτή η θεωρία, που συνήθως αναφέρεται ως Καθιερωμένο Πρότυπο, περιγράφει τα θεμελιώδη συστατικά της ύλης και τις… Read More ›

Αναζητώντας σκοτεινά κουάρκ στο CERN

 Η σκοτεινή ύλη είναι μια αόρατη, άγνωστη μορφή ύλης. Το μόνο σίγουρο που ξέρουμε γι αυτή είναι πως αλληλεπιδρά βαρυτικά με την συνηθισμένη ύλη και τον εαυτό της. Η ύπαρξη της σκοτεινής ύλης  είναι αναγκαία γιατί εξαιτίας της, οι πολύ… Read More ›

Παρατηρήθηκε η διάσπαση του μποζονίου Higgs προς 2 κουάρκ πυθμένες

H ερευνητική ομάδα ATLAS του CERN ανακοίνωσε ότι ανίχνευσε επιτέλους την διάσπαση του μποζονίου Higgs προς ένα ζεύγος b(ottom) κουάρκ, γνωστά και ως κουάρκ πυθμένες. Aυτή η αλληλεπίδραση (H→bb) που διέφευγε από τους πειραματιστές καλύπτει το 60% των διασπάσεων του… Read More ›

Το πείραμα ΑΤLAS ψάχνει για ένα νέο κουάρκ

… που θα έλυνε προβλήματα της θεωρίας των στοιχειωδών σωματιδίων Μπορεί η ανακάλυψη του μποζονίου Higgs στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) το 2012 να επιβεβαίωσε πολλές προβλέψεις της θεωρίας των στοιχειωδών σωματιδίων – η οποία ονομάζεται Καθιερωμένο Προτύπο  – ταυτόχρονα… Read More ›

Eργασίες αναβάθμισης του Mεγάλου Eπιταχυντή Aδρονίων στο CERN

Τα έργα για την αναβάθμιση του μεγάλου επιταχυντή αδρονίων (LHC) άρχισαν την Παρασκευή στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Πυρηνικών Ερευνών (CERN). Στόχος είναι η κατασκευή του νέας γενιάς επιταχυντή υψηλής φωτεινότητας High-Luminosity LHC (HL-LHC), ο οποίος θα επιτρέψει στο CERN να περάσει… Read More ›

Γράφοντας στον πίνακα την μεγαλύτερη εξίσωση του κόσμου

Οι φυσικοί στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων στο CERN μελετούν τα αποτελέσματα των συγκρούσεων σωματιδίων υψηλής ενέργειας, ψάχνοντας πολλές φορές για εκπλήξεις που δεν προβλέπει η θεωρία. Μια από τις εξισώσεις που χρησιμοποιούν για την πρόβλεψη του αποτελέσματος των συγκρούσεων είναι… Read More ›

Πόσο μπορεί να ζήσει ένα διπλά γοητευτικό βαρυόνιο;

Η ανακάλυψη ενός νέου σωματιδίου είναι πάντα μια ωραία έκπληξη, αλλά η μέτρηση των ιδιοτήτων του είναι μια άλλη ιστορία, εξίσου σημαντική. Πριν από ένα χρόνο περίπου, είχε ανιχνευθεί ένα διπλά γοητευτικό βαρυόνιο, που συνίσταται από δυο γοητευτικά και ένα… Read More ›

Ψάχνοντας για δυνάμεις πέραν του Καθιερωμένου Προτύπου

… των στοιχειωδών σωματιδίων Η ερευνητική ομάδα ATLAS συνεχίζει να ψάχνει στον τεράστιο όγκο των δεδομένων που παράγει ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) για ενδείξεις φυσικής πέρα από τα σωματίδια και τις αλληλεπιδράσεις που περιγράφει το Καθιερωμένο Πρότυπο. Μια προσέγγιση… Read More ›

Ξεκινώντας από τον πυθμένα του Καθιερωμένου Προτύπου

… των Στοιχειωδών Σωματιδίων Το Καθιερωμένο Πρότυπο της Σωματιδιακής Φυσικής διατυπώθηκε πριν από αρκετές δεκαετίες για να περιγράψει τις ιδιότητες και τις αλληλεπιδράσεις των στοιχειωδών σωματιδίων. Η θεωρία του επεκτάθηκε και τροποποιήθηκε πολλές φορές στο πέρασμα του χρόνου και τα… Read More ›

Η ακριβέστερη μέτρηση της μάζας του μποζονίου W

Τα μποζόνια W± (μαζί με το Z0) «μεταφέρουν» την ασθενή πυρηνική δύναμη – μια από τις τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις που υπάρχουν στο σύμπαν μας. Ένας εξαιρετικά ακριβής προσδιορισμός της μάζας του μποζονίου W παρουσιάστηκε σήμερα από τους φυσικούς του πειράματος ATLAS… Read More ›

Το πείραμα TOTEM δείχνει την ύπαρξη του Odderon

… μιας κατάστασης περιττού αριθμού γλοιονίων που προτάθηκε θεωρητικά την δεκαετία του 1970 Σε ένα τυπικό πείραμα του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), οι φυσικοί αναγκάζουν τα πρωτόνια να συγκρουστούν μεταξύ τους με την ελπίδα να αλληλεπιδράσουν μεταξύ τους, έτσι ώστε… Read More ›

O LHC δεν ανίχνευσε σκοτεινά φωτόνια

Μπορεί ο LHC (Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων) να μην εντόπισε τα σκοτεινά φωτόνια, έθεσε όμως νέα όρια όσον αφορά την αλληλεπίδραση των υποθετικών σωματιδίων με τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία Η σκοτεινή ύλη, όπως λέει και το όνομά της, δεν εκπέμπει φως και… Read More ›

Προχωρημένα μαθήματα Φυσικής Σωματιδίων (για μαθητές Λυκείου)

Ανακαλύψτε τον κόσμο των Κουάρκ και των Λεπτονίων με πραγματικά πειραματικά δεδομένα 15 Φεβρουαρίου – 28 Μαρτίου 2018 άφησε το σχολείο για μια μέρα και έλα στο πλησιέστερο Πανεπιστήμιο ή Ερευνητικό Κέντρο ανακάλυψε θέματα και μεθόδους στη βασική έρευνα για… Read More ›

Συνδέοντας το μποζόνιο Higgs με την σκοτεινή ύλη

Μια νέα θεωρητική εργασία θέτει αυστηρότερους περιορισμούς στις ιδιότητες της σκοτεινής ύλης που θα μπορούσε να προκύψει σε πειράματα σωματιδιακής φυσικής. Το μποζόνιο Higgs (ή ακριβέστερα το αντίστοιχο πεδίο Higgs) που βοηθάει στην ερμηνεία του πως τα σωματίδια αποκτούν μάζα,… Read More ›

Mελετώντας τα θραύσματα του κορυφαίου (top) κουάρκ

Οι ερευνητές του ανιχνευτή ATLAS στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) αναφέρουν μια νέα μέτρηση του ρυθμού παραγωγής ζευγών κορυφαίων κουάρκ και έναν νέο ακριβέστερο προσδιορισμό της μάζας του κορυφαίου κουάρκ Στις συγκρούσεις πρωτονίων με πρωτόνια που πραγματοποιούνται στον Μεγάλο Επιταχυντή… Read More ›

Σχετικά με το νέο και γοητευτικότερο σωματίδιο

… που ανακαλύφθηκε στο CERN Τον περασμένο μήνα στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN, αναφέρθηκε η ανακάλυψη ενός νέου σωματιδίου. Η περίπτωση το νέο αυτό σωματίδιο να είναι μια στατιστική απόκλιση αποκλείστηκε καθώς συγκεντρώνονταν όλο και περισσότερα δεδομένα. Το νέο… Read More ›

Μπορούμε να δημιουργήσουμε σκοτεινή ύλη;

Οι φυσικοί ελπίζουν μέσα από τις συγκρούσεις των πρωτονίων στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων να παραχθούν άγνωστα σωματίδια. Σωματίδια που θα μπορούσαν να είναι τα συστατικά της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης που αποτελεί το 27% του σύμπαντος, αλλά θα μπορούσαν ασφαλώς να… Read More ›

Ψάχνοντας ψύλλους στ’ άχυρα του CERN

ή ψάχνοντας σπάνιες διασπάσεις του σωματιδίου Higgs Από την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs το 2012, οι ερευνητικές ομάδες ATLAS και CMS προσπαθούσαν να καταλάβουν αν αυτό το νέο σωματίδιο είναι το μποζόνιο Higgs που προβλέπεται από το Καθιερωμένο Πρότυπο των… Read More ›

Το κορυφαίο κουάρκ επιβεβαιώνει την «παλιά φυσική» …

… προς το παρόν Πέντε θεμελιώδεις παράμετροι μέσα από την διάσπαση του κορυφαίου κουάρκ Για πολλούς φυσικούς η διατύπωση της «νέας φυσικής» συνδέεται με την ανακάλυψη ενός νέου σωματιδίου. Ένα διαφορετικό μονοπάτι που μπορεί να οδηγήσει σε νέες θεωρίες είναι… Read More ›

Μετρώντας μπεερυόνια

Τα πρόβατα του CERN Μια βουκολική ατμόσφαιρα κυριαρχεί στο CERN, κοντά στο πείραμα ATLAS. Εβδομήντα πρόβατα και δυο κριάρια βόσκουν ανάμεσα στα κτίρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών. Το κοπάδι του Enrico D’Ippolito απολαμβάνει το γρασίδι γύρω από το πείραμα… Read More ›

Το αόρατο σχέδιο: όταν δεν ξέρεις τι είναι αυτό που ψάχνεις

Το να ψάχνει κανείς αόρατα σωματίδια είναι κάτι πολύ δύσκολο. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που δεν γνωρίζεις καν τι είναι αυτό που ψάχνεις; Μια νέα δημοσίευση της ερευνητικής ομάδας ATLAS στο CERN ξεδιαλύνει κάπως τα πράγματα. Στον Μεγάλο Επιταχυντή… Read More ›

Ανιχνεύθηκε ένα διπλά γοητευτικό βαρυόνιο

Το νέο σωματίδιο περιέχει δυο γοητευτικά και ένα άνω κουάρκ Στο συνέδριο φυσικής υψηλών ενεργειών [European Physical Society Conference on High Energy Physics] που πραγματοποιείται στην Βενετία ανακοινώθηκε η παρατήρηση του ενός νέου σωματιδίου που περιέχει δυο γοητευτικά κουάρκ και… Read More ›

Προσμονή για Νέα Φυσική στο CERN, στην μετά-Higgs εποχή

Ουδέν νεώτερο από το μέτωπο του LHC Οι φυσικοί που δουλεύουν στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) ψάχνουν ενδείξεις για μια θεωρία που θα απαντήσει στα βαθύτερα ερωτήματα σχετικά με το σύμπαν. Αλλά η σιωπή από το μέτωπο είναι δυσοίωνη Η… Read More ›

«Collide»: ένα τραγούδι για τις συγκρούσεις πρωτονίων στον LHC

Στο παραπάνω βίντεο βλέπουμε τον Αμερικανό τραγουδοποιό Howard Kern «Howie» Day να ερμηνεύει στις εγκαταστάσεις του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (Large Hadron Collider), στο CERN, μια δική του σύνθεση, αλλά με διαφορετικούς στίχους από το πρωτότυπο. Οι νέοι στίχοι αναφέρονται στα… Read More ›

Διεισδύοντας στο εσωτερικό του πρωτονίου

Το πρωτόνιο ανακαλύφθηκε σχεδόν πριν από 100 χρόνια από τον Ernest Rutherford και ήταν ένα από τα πρώτα σωματίδια που μελετήθηκε λεπτομερώς. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά σχετικά με το πρωτόνιο που καλύπτονται με ένα πέπλο μυστηρίου. Από που προέρχεται η… Read More ›

Η μουσική από τις συγκρούσεις των σωματιδίων στο CERN

Σε παλαιότερη ανάρτηση («Η μουσική των σωματιδίων που ανιχνεύονται στον LHC«) είχαμε αναφερθεί στο πρόγραμμα Quantizer το οποίο μεταφράζει τα γεγονότα που συλλέγει ο ανιχνευτής ATLAS στο CERN, σε μελωδίες techno, jazz, pop και rock. Το πρόγραμμα κατασκευάστηκε από την… Read More ›

Νέες μετρήσεις ακριβείας του μποζονίου Higgs στο «χρυσό κανάλι»

Η ανακάλυψη του μποζονίου Higgs το 2012 από τα πειράματα ATLAS και CMS σηματοδότησε ένα ορόσημο στην ιστορία της σωματιδιακής φυσικής. Επιβεβαίωσε μια από τις προβλέψεις του Καθιερωμένου Προτύπου που διατυπώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Με τον τεράστιο όγκο… Read More ›

Πίνοντας καφέ από την Λαγκρανζιανή κούπα των στοιχειωδών σωματιδίων

Το Καθιερωμένο Πρότυπο της Σωματιδιακής Φυσικής είναι μια από τις πιο επιτυχημένες θεωρίες στη φυσική και περιγράφει τις θεμελιώδεις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των στοιχειωδών σωματιδίων. Κωδικοποιείται σε μια συμπαγή περιγραφή, την επονομαζόμενη «Λαγκρανζιανή», η οποία χωράει σε μπλουζάκια και κούπες καφέ…. Read More ›

Μια μικρή σταγόνα του αρχέγονου σύμπαντος στο εργαστήριο

Τα σωματίδια που παρατηρήθηκαν στο πείραμα ALICE δείχνουν τον σχηματισμό πλάσματος κουάρκ-γλοιονίων κατά την διάρκεια των συγκρούσεων πρωτονίων με πρωτόνια. Πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια το σύμπαν ήταν μια θερμή και πυκνή σούπα κουάρκ και γλοιονίων – τα θεμελιώδη συστατικά… Read More ›

Ενδείξεις νέας φυσικής πέραν του Καθιερωμένου Προτύπου

… από το πείραμα LHCb Tο πείραμα LHCb βρήκε ενδιαφέρουσες ανωμαλίες στον τρόπο με τον οποίο διασπώνται ορισμένα σωματίδια. Εάν επιβεβαιωθεί αυτός ο τρόπος διάσπασης, θα είναι μια ένδειξη για νέα φαινόμενα στην φυσική που δεν προβλέπονται από το Καθιερωμένο… Read More ›

Ανακαλύφθηκαν 5 νέα σωματίδια από τον LHCb

Ο LHCb (Large Hadron Collider beauty) είναι ένας από τους επτά ανιχνευτές συλλογής δεδομένων στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN. Ο LHCb χρησιμοποιείται για μετρήσεις παραμέτρων της παραβίασης της συμμετρίας φορτίου-ομοτιμίας (Charge Parity violation) στις αλληλεπιδράσεις αδρονίων που περιέχουν ένα… Read More ›

Μια «εγχείρηση ανοικτής καρδιάς» στον επιταχυντή του CERN

Με «εγχείρηση ανοικτής καρδιάς» παρομοίασαν οι υπεύθυνοι του CERN την αναβάθμιση που έκαναν στο πείραμα CMS (Compact Muon Solenoid), ένα από τα τέσσερα πειράματα μεγάλα που διεξάγονται στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC). Στο πλαίσιο της αναβάθμισης, αντικατέστησαν τον ανιχνευτή pixels… Read More ›

Νέα πηγή ασυμμετρίας μεταξύ ύλης και αντιύλης

Βήμα του CERN στην επίλυση του μεγαλύτερου «γρίφου» της συμπαντικής δημιουργίας Από την περιγραφή της ιστορίας του σύμπαντος, σύμφωνα τουλάχιστον με την καθιερωμένη θεωρία, λείπει ένα σημαντικό «κεφάλαιο», στο οποίο ούτε λίγο ούτε πολύ χρωστά την ύπαρξή του ο κόσμος… Read More ›

Η προσφορά του Δημήτρη Νανόπουλου στη Θεωρητική Φυσική

… και τις Ενοποιημένες Θεωρίες «H προσφορά του καθηγητή και ακαδημαϊκού Δημήτρη Νανόπουλου στη Θεωρητική Φυσική και τις Ενοποιημένες Θεωρίες, όπως προκύπτει από το αυτοβιογραφικό βιβλίο του: Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο – Μία ζωή, η επιστήμη κι άλλα… Read More ›

Οι διάδοχοι του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC)

Ποιος επιταχυντής θα διαδεχθεί τον LHC στην εξιχνίαση των μυστηρίων του σύμπαντος; Με διάμετρο 27 χιλιομέτρων και ικανότητα επιτάχυνσης των δεσμών πρωτονίων σε ταχύτητα 99,999999% της ταχύτητας του φωτός, ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων στο CERN στα δυτικά της Γενεύης αποτελεί… Read More ›

Η απουσία της υπερσυμμετρίας στον LHC προβληματίζει τους φυσικούς

Η φύση κρατά ακόμη κρυμμένα τα «μυστικά» της από τον επιταχυντή στο CERN Από τι αποτελείται η σκοτεινή ύλη, αυτό το άγνωστης φύσης υλικό που κατακλύζει το σύμπαν, αντιστοιχώντας περίπου στο 27% της ύλης-ενέργειάς του; Μήπως οι 3 από τις… Read More ›

Κονιάκ υψηλής ποιότητας στο μνημόσυνο της υπερσυμμετρίας

(νεώτερη ενημέρωση) Οι φυσικοί που συναντήθηκαν σήμερα στην Κοπεγχάγη διευθέτησαν ένα στοίχημα που είχε τεθεί πριν από 16 χρόνια. Το 2000, όταν άρχισε η κατασκευή του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN –  ο μεγαλύτερος μεγαλύτερος επιταχυντής σωματιδίων στον κόσμο… Read More ›

Βίντεο δείχνει «ανθρωποθυσία» στις εγκαταστάσεις του CERN

Τον Ιούνιο του 2004 τοποθετήθηκε στο CERN ένα άγαλμα ύψους δυο μέτρων που παριστάνει την ινδουιστική θεότητα Σίβα. Το άγαλμα ήταν ένα δώρο από την Ινδία, στο πλαίσιο της μακράς συνεργασία μεταξύ CERN – Ινδίας που ξεκίνησε το 1960. Το… Read More ›

MoEDAL: κυνηγώντας μαγνητικά μονόπολα στο CERN

Το πείραμα MoEDAL (Monopole & Exotics Detector at the LHC) έχει σχεδιαστεί ειδικά για να ανιχνεύσει μαγνητικά μονόπολα. Τα μαγνητικά μονόπολα, αν υπάρχουν, πιστεύεται ότι θα έχουν μεγάλη μάζα. Καθώς όμως στον LHC πραγματοποιούνται συγκρούσεις με πρωτοφανή ενέργεια οι φυσικοί θεωρούν ότι… Read More ›

Στατιστικό λάθος αντί για νέο σωματίδιο

… ήταν το «καρούμπαλο» στα 750 GeV Πολλοί φυσικοί των υψηλών ενεργειών περίμεναν ότι πίσω από την μη-αναμενόμενη κορυφή στην ενέργεια των 750 GeV που εμφανίστηκε πέρυσι στα δεδομένα του LHC κρύβεται νέα φυσική. Η κορυφή αυτή έδειχνε αυξημένη παραγωγή δυο… Read More ›

Μικροσκοπικές μαύρες τρύπες και επιπλέον διαστάσεις

Έχει ο χωροχρόνος πράγματι 4 διαστάσεις; Είναι η βαρύτητα ισχυρότερη απ’ ότι νομίζουμε; Για πολύ καιρό οι φυσικοί υπέθεταν ότι ο χωροχρόνος έχει συνολικά 4 διαστάσεις – μια χρονική συν τρεις χωρικές – σε συμφωνία με τις παρατηρήσεις μας. Ωστόσο,… Read More ›

Η μουσική των σωματιδίων που ανιχνεύονται στον LHC

Quantizer: Μετατρέπει τα δεδομένα του ATLAS σε μουσική Το πρόγραμμα Quantizer μεταφράζει τα γεγονότα που συλλέγει ο ανιχνευτής ATLAS σε μελωδίες techno, jazz, pop και rock. Επινοήθηκε από την Juliana Cherston φοιτήτρια στο Media Lab του MIT και υλοποιήθηκε σε συνεργασία με… Read More ›

Βίντεο: η απεικόνιση των σωματιδίων στο CERN

Ένα βίντεο που μας δείχνει την εξέλιξη της απεικόνισης των σωματιδίων στα πειράματα του CERN με την πάροδο του χρόνου και την αντίστοιχη τεχνολογική εξέλιξη των ανιχνευτών. Όταν πραγματοποιείται πείραμα στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων, έχετε τη δυνατότητα να βλέπετε live την… Read More ›

Επαναλειτουργεί ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC)

Ο μεγάλος επιταχυντής αδρονίων (LHC) του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών (CERN) ξεκίνησε την επίσημη λειτουργία του και πάλι, μετά από τη συνηθισμένη χειμερινή ανάπαυλά του, όπως ανακοίνωσε σήμερα το ερευνητικό κέντρο. Σκοπός του για το 2016 είναι η συλλογή όσο… Read More ›

Είναι αυτό το «καρούμπαλο» νέο σωματίδιο;

Στο παραπάνω διάγραμμα βλέπουμε το «καρούμπαλο» που έδωσε το πείραμα ΑTLAS σε σύγκριση με το διάγραμμα δεδομένων του πειράματος CMS. Οι ενέργειες των 600, 700 και 800 GeV καθορίζονται από τις μπλε κατακόρυφες γραμμές. Στην περιοχή αυτή εμφανίζεται αυξημένη η παραγωγή… Read More ›

Το «ξύπνημα» της δύναμης Higgs

To μποζόνιο Higgs αλληλεπιδρά με τα σωματίδια που συνιστούν την γνωστή μας ύλης, τα ηλεκτρόνια,  τα πρωτόνια και νετρόνια. Τα εικονικά του κβάντα ανταλλάσσονται συνεχώς με αυτά τα σωματίδια. Με άλλα λόγια εμφανίζεται μια δύναμη – η δύναμη Higgs. Tα… Read More ›

Ποια θεωρία θα ερμηνεύσει το νέο σωματίδιο

… που φαίνεται στα δεδομένα του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων; «Βροχή» επιστημονικών άρθρων για την πιθανή ανακάλυψη ενός νέου σωματιδίου στο CERN Τεράστιο ενδιαφέρον θεωρητικών φυσικών από όλο τον κόσμο έχει προκαλέσει η ανακάλυψη ενδείξεων για την ανακάλυψη ενός νέου, άγνωστου… Read More ›

Ανακαλύφθηκε νέο σωματίδιο Higgs στα 750 GeV ;

(νεώτερη ενημέρωση) Πριν από μερικές εβδομάδες ολοκληρώθηκαν οι μετρήσεις του 2015 στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων, όπου πραγματοποιήθηκαν συγκρούσεις πρωτονίων σε ενέργειες ρεκόρ, φθάνοντας τα 13 TeV (=13×1012eV). Σήμερα οι εκπρόσωποι των πειραμάτων CMS και ATLAS ανακοίνωσαν τα πρώτα αποτελέσματα. Το… Read More ›