ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ

Το παράδοξο του Gibbs και η «υποκειμενική» εντροπία

Δύο ιδανικά αέρια Α και Β περιέχονται σε ένα δοχείο διαχωρισμένα μεταξύ τους με ένα διάφραγμα. Τα αέρια έχουν την ίδια πίεση και θερμοκρασία και αρχικά καταλαμβάνουν όγκους VA και VB​. Αφαιρώντας το διάφραγμα τα αέρια αναμειγνύονται. Όταν ολοκληρωθεί η… Read More ›

Ο μεγαλύτερος φυσικός που παραμένει σχεδόν άγνωστος

Ποιός είναι ο μεγαλύτερος όλων των φυσικών; Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να σκεφτήκατε τον Ισαάκ Νεύτωνα ή τον Άλμπερτ Αϊνστάιν. Και δικαίως. Ο Νεύτωνας είναι αναμφισβήτητα ο πατέρας της φυσικής και του λογισμού, ενώ το πρόσωπο του Αϊνστάιν είναι ουσιαστικά συνώνυμο… Read More ›

Βασίζεται η ζωή στους γνωστούς νόμους της φυσικής;

Προς έναν δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο για τους ζωντανούς οργανισμούς Μια νέα θεωρία που σχετίζεται με τον δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής περιγράφει την κίνηση των ζωντανών βιολογικών συστημάτων, περιλαμβάνοντας την κυτταρική μετανάστευση μέχρι και τα πουλιά που ταξιδεύουν. Το 1944, ο… Read More ›

Χαοτικά Δυναμικά Συστήματα

Το βίντεο που ακολουθεί παρουσιάζει χαοτικά δυναμικά συστήματα, συστήματα τα οποία είναι πολύ ευαίσθητα στις αρχικές συνθήκες. Τέτοια συστήματα είναι πανταχού παρόντα στη φύση και την μηχανολογία, από τα τυρβώδη ρευστά μέχρι την κίνηση των αντικειμένων στο ηλιακό σύστημα. Ο… Read More ›

Η πτήση των ψαρονιών

Ο Giorgio Parisi θα μπορούσε να είχε βραβευθεί με το Νόμπελ Φυσικής του 2004, «για την ανακάλυψη της ασυμπτωτικής ελευθερίας στη θεωρία της ισχυρής αλληλεπίδρασης», αν το 1973, στην υπερφίαλη ηλικία των είκοσι πέντε ετών, ήταν λίγο πιο προσεκτικός στην… Read More ›

Η συναρπαστική ιστορία του Δεύτερου Νόμου της Θερμοδυναμικής

O Stephen Wolfram δημοσίευσε χτες στον ιστότοπο arxiv.org ένα άρθρο 161 σελίδων (!) με τίτλο «How Did We Get Here? The Tangled History of the Second Law of Thermodynamics«. Περιγράφει διεξοδικά την ιστορική προέλευση και τα κύρια σκέλη της εννοιολογικής… Read More ›

Οι δύο τραγικοί αυτόχειρες της Στατιστικής Μηχανικής

Το 1975 ο φυσικος David L. Goodstein κυκλοφόρησε το βιβλίο του με τίτλο «States of Matter«. Το βιβλίο αυτό έγινε γνωστό, όχι τόσο για το περιεχόμενό του, αλλά για τον γλαφυρό τρόπο με τον οποίο ξεκινά το 1ο κεφάλαιο «Θερμοδυναμική… Read More ›

Κωνσταντίνος Τσάλλης: Η στατιστική και πώς άλλαξε τον τρόπο που βλέπουμε τη Φύση

Ο θεωρητικός έλληνας φυσικός που ζει στη Βραζιλία έχει αναπτύξει θεωρία που φέρει το όνομά του σχετικά με τη Στατιστική η οποία έχει αποδειχθεί πολύτιμη σε πλήθος επιστημονικών πεδίων – από την οικονομία και τη σεισμολογία ως την ιατρική και… Read More ›

Παρατηρήθηκε αέριο φωτονίων με ‘αρνητική θερμοκρασία’

… στην κλίμακα Κέλβιν Ερευνητές στη Γερμανία και τις ΗΠΑ δημιούργησαν αέριo φωτονίων που μπορεί να υπάρξει σε «αρνητικές θερμοκρασίες», κάτω από το απόλυτο μηδέν της κλίμακας Κέλβιν, ενώ υφίσταται βασικές θερμοδυναμικές διεργασίες – συμπεριλαμβανομένης της διαστολής και της συμπίεσης. Η έρευνα θα μπορούσε… Read More ›

Προσεγγίζοντας το απόλυτο μηδέν

Οι ερευνητές έψυξαν άτομα ινδίου σε θερμοκρασία κοντά στο 1 mK(=10-3Κ), καθιστώντας το ίνδιο το πρώτο άτομο της ομάδας III του περιοδικού πίνακα που έγινε υπερψυχρό. Σε θερμοκρασίες κοντά στο απόλυτο μηδέν ( −273,15 °C), τα άτομα κινούνται πιο αργά από έναν… Read More ›

Εντροπία και Wordle

Παίζοντας το διαδικτυακό παιχνίδι Worlde προσπαθούμε να βρούμε μια λέξη πέντε γραμμάτων με 6 προσπάθειες (μοιάζει αρκετά με το παλιό παχνίδι Mastermind). Το παιχνίδι δημιούργησε ο προγραμματιστής Τζος Γουόρντλ για να περνάει την ώρα η σύζυγός του κατά την διάρκεια του… Read More ›

Η ανακάλυψη της υπερρευστότητας του ηλίου-3 

  Μετά την ανακάλυψη της υπερρευστότητας του ηλίου-4 το 1938, τέθηκε το ερώτημα αν και το ήλιο-3 παρουσιάζει την ίδια συμπεριφορά. Ένα ερώτημα που παρέμενε αναπάντητο για σχεδόν 35 χρόνια. Το άτομο του ηλίου-3 (3He) διαθέτει δυο ηλεκτρόνια και ο… Read More ›

Μισό Νόμπελ Φυσικής στα μυστηριώδη υαλώδη σπιν

Τρεις επιστήμονες μοιράστηκαν το Νόμπελ Φυσικής 2021 για τις πρωτοποριακές μελέτες τους στην κατανόηση περίπλοκων φυσικών συστημάτων. Το μισό βραβείο μοιράστηκαν οι Syukuro Manabe(1/4) και ο Klaus Hasselmann(1/4) διότι έθεσαν τα θεμέλια της γνώσης μας για το κλίμα της Γης. Μπορείτε να… Read More ›

Η χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα

Οι φυσικοί του Πανεπιστημίου της Βρέμης, στη Γερμανία έφτασαν στην χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ σε εργαστήριο. Το πέτυχαν ως μέρος ενός πειράματος που περιλάμβανε την ελεύθερη πτώση κβαντικού αερίου (συμπύκνωμα Bose-Einstein) και επιβράδυνση της κίνησής του με μαγνητικά… Read More ›

Πώς υπολογίζουμε την θερμοκρασία του ήλιου κοιτώντας έναν ηλιακό θερμοσίφωνα;

Είναι δυνατός ένας τέτοιος υπολογισμός; Ναι, αρκεί να θυμόμαστε το νόμο των Stefan-Boltzmann και να γνωρίζουμε ότι απόσταση γης-ήλιου είναι r=150.000.000 km=15∙1010m=1AU (αστρονομική μονάδα). O νόμος των Stefan-Boltzmann είναι πολύ απλός στην διατύπωσή του και περιέχεται στα σχολικά βιβλία του… Read More ›

Ένα συμπύκνωμα Bose-Enstein σε τροχιά γύρω από τη Γη

Ένα πείραμα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΣΣ) από επιστήμονες της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) δημιούργησε την εξωτική κβαντική κατάσταση της ύλης, ένα υπέρψυχρο αέριο συμπύκνωμα Bose-Einstein. Πρόκειται για επιστημονικό και τεχνολογικό επίτευγμα, καθώς είναι η πρώτη φορά που επιτυγχάνεται κάτι… Read More ›

Η σκοτεινή ύλη ως υπερρευστό

O όρος σκοτεινή ύλη χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά πριν από περίπου 80 χρόνια από τον αστρονόμο Fritz Zwicky, ο οποίος συνειδητοποίησε πως απαιτείται κάποια αόρατη βαρυτική δύναμη για να μην διαφεύγουν οι μεμονωμένοι γαλαξίες από τα γιγάντια σμήνη γαλαξιών. Αργότερα,… Read More ›

Οι φυσικoί κατασκεύασαν επιτέλους δισδιάστατους μαγνήτες

… με πάχος ενός μόνο ατόμου! Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα φαινόμενα στη φυσική της στερεάς κατάστασης είναι ο σιδηρομαγνητισμός. Σε μερικά μέταλλα, όπως ο σίδηρος και το νικέλιο, τα σπιν των ατόμων τους προσανατολίζονται αυθόρμητα στην ίδια κατεύθυνση, δημιουργώντας… Read More ›

Kerson Huang: «Statistical Mechanics»

Ο Κινέζος θεωρητικός φυσικός Kerson Huang, καθηγητής στο ΜΙΤ, έφυγε από τη ζωή την 1η Σεπτεμβρίου 2016, σε ηλικία 88 ετών. Έγινε γνωστός από την συμβολή του στους τομείς της στατιστικής φυσικής και των στοιχειωδών σωματιδίων. Συνεργάστηκε με τους C…. Read More ›