«Με τα ναυτικά του ρολόγια ο Τζων Χάρρισον δοκίμασε τα νερά του χωρόχρονου. Κατόρθωσε, ενάντια σε κάθε πρόβλεψη, να χρησιμοποιήσει την τέταρτη – τη χρονική διάσταση, για να συνδέσει σημεία πάνω στην τρισδιάστατη υδρόγειο σφαίρα. Απέσπασε από τους αστέρες τα… Read More ›
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Ο θρίαμβος και η τραγωδία του Ρόμπερτ Οπενχάιμερ
…. στην μεγάλη οθόνη O Ρόμπερτ Οπενχάιμερ ήταν ένα αίνιγμα· ένας θεωρητικός φυσικός με τις ιδιότητες ενός χαρισματικού ηγέτη, ένας εστέτ που χαρακτηριζόταν από την έντονη αμφισημία. Ήταν ο Προμηθέας της Αμερικής, ο «πατέρας της ατομικής βόμβας», που σε καιρό πολέμου βρήκε… Read More ›
Η «Βαρύτητα» έγινε 50 ετών
Η Διεθνής Εταιρεία Γενικής Σχετικότητας και Βαρύτητας διοργάνωσε στις 3 Μαΐου μια διαδικτυακή εκδήλωση για τον εορτασμό της 50ής επετείου από την δημοσίευση του βιβλίου «Gravitation» , των Charles W. Misner, Kip S. Thorne και John Archibald, ένα βιβλίο που… Read More ›
Η αστρονομία στην καθημερινή ζωή
Ο μέσος πολίτης θεωρεί την αστρονομία ως μια «δύσκολη» επιστήμη, η οποία γίνεται κατανοητή μόνον από τους ειδικούς. Η αλήθεια είναι ότι οι «αστρονομικά» μεγάλες αποστάσεις, η δημιουργία του κόσμου από το τίποτα κατά τη Μεγάλη ‘Εκρηξη, οι λευκοί νάνοι… Read More ›
Κβάντα, GPS και άλλα μυστήρια της ζωής
Ο φυσικός Ντέιβιντ Κάιζερ πιάνει το νήμα της πιο αλλόκοτης θεωρίας από την αρχή Πανεπιστήμιο Κορνέλ, Νέα Υόρκη, 1964. Σε μία από τις διάσημες διαλέξεις του, προσπαθώντας να περιγράψει στο ακροατήριό του τη μυστηριώδη συμπεριφορά των πιο μικροσκοπικών σωματιδίων της… Read More ›
Ο πραγματικός Χόκινγκ – Κατασκευάζοντας έναν διάσημο επιστήμονα
«Ρωγμή» στο είδωλο του Χόκινγκ – Μια ανεπίσημη βιογραφία παρουσιάζει γκρίζες πτυχές του χαρακτήρα του μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας Πόσος µύθος χωράει σε μια πραγματικότητα; Oσος έθρεψε επί πολλά χρόνια την προσωπικότητα του Στίβεν Χόκινγκ. Ο άνθρωπος που… Read More ›
Ξεφλουδίζοντας πατάτες ή λειαίνοντας φακούς
Ο Σπινόζα και ο νεαρός Βιτγκενστάιν συνομιλούν για την εμμένεια και τη λογική της «Μπορώ τώρα να εργάζομαι καλύτερα ενόσω ξεφλουδίζω πατάτες… Είναι για μένα ό,τι ήταν για τον Σπινόζα το να λειαίνει φακούς». Ludwig Wittgenstein, Geheime Tagebücher «Η κεντρική… Read More ›
Η εποχή της αβεβαιότητας
Ένας πρίγκιπας αλλάζει τα δεδομένα (…) Τον Νοέμβριο του 1924 συγκεντρώνεται ολόκληρη η Σχολή Φυσικής του Πανεπιστημίου των Παρισίων για να ακούσει την υπεράσπιση της διδακτορικής διατριβής του Λουί ντε Μπρολί.Ο Ντε Μπρολί υψώνει την αριστοκτατικά έρρινη φωνή του και… Read More ›
Το μακρύ ταξίδι από τη Μεγάλη Έκρηξη στο ανθρώπινο σώμα
Πώς βρήκαν τα κύτταρα, τα στοιχεία, τα άτομα και τα υποατομικά σωματίδια τον δρόμο τους προς τον εγκέφαλο, τα οστά και το σώμα μας; Στα πρώτα, βίαια χρόνια της, η Γη ήταν ένα τοπίο κόλασης που πέταξε από τα σπλάχνα… Read More ›
Εναντίον της ερμηνείας «σκάσε και υπολόγιζε»
ή με άλλα λόγια εναντίον της ερμηνείας της Κοπεγχάγης Η πλειοψηφία των φυσικών θεωρούσε ότι εφόσον οι κανόνες που βάζει η κβαντική θεωρία κάνουν επιτυχείς προβλέψεις, τότε δεν υπάρχει λόγος να εξηγήσουμε γιατί αυτοί οι πρακτικοί κανόνες λειτουργούν σωστά. Γιατί… Read More ›
Το μοντέλο της Μαρίας Γκέπερτ-Μάγιερ
(…) Το απλούστερο στοιχείο στο Σύμπαν, το υδρογόνο (1H), είναι και το πιο άφθονο. Το δεύτερο απλούστερο στοιχείο στο Σύμπαν, το ήλιο (2Ηe), είναι το το δεύτερο πιο άφθονο. Σε ένα εύτακτο από αισθητική άποψη Σύμπαν, το τρίτο απλούστερο στοιχείο,… Read More ›
Θανάσης Φωκάς: Το ασυνείδητο κατανοεί πιο πολλά από το συνειδητό
Ο νοητός περίπατος στα «Μονοπάτια Κατανόησης» του εγκεφάλου με «ξεναγό» έναν από τους σπουδαιότερους μαθηματικούς διεθνώς, που είναι επίσης αεροναυπηγός και γιατρός, είναι σίγουρα μια σπάνια εμπειρία συνέντευξη του Θανάση Φωκά στον Παύλο Παπαδόπουλο – kathimerini.gr Ο νοητός περίπατος στα… Read More ›
Μαθηματικοί κύκλοι
η ρωσική εμπειρία Το βιβλίο αυτό δεν είναι διδακτικό εγχειρίδιο. Δεν είναι ένα βοήθημα για μαθηματικούς διαγωνισμούς. Δεν είναι ένα σύνολο από μαθήματα για διδασκαλία στην τάξη. Δεν παρουσιάζει μια σειρά από εργασίες για μαθητές, ούτε προσφέρει μια ανάπτυξη κάποιων… Read More ›
Το συντομότερο κεφάλαιο σε βιβλίο Φυσικής
… περιλαμβάνει μόνο μία πρόταση Το συναντάμε στο βιβλίο του Joseph Conlon με τίτλο ‘Why String Theory?‘. Πρόκειται για το 7ο κεφάλαιο που αναφέρεται στην απευθείας πειραματική επαλήθευση της θεωρίας των χορδών: Αφού λοιπόν δεν υπάρχει καμία άμεση πειραματική απόδειξη… Read More ›
Ο Χόκινγκ,το Σύμπαν και η Μονρόε
Ο Στίβεν λάτρευε τη Μέριλιν Μονρόε. Ο σκηνοθέτης Ερολ Μόρις συζητούσε με τον Χόκινγκ στη διάρκεια των γυρισμάτων του Χρονικού του Χρόνου, και κάποια στιγμή αναφέρθηκε το θέμα της Μονρόε. Οπως το έθεσε ο Μόρις: Τελικά του είπα: «Κατάλαβα γιατί… Read More ›
Όλα είναι κυματοσωμάτια
Σωμάτια ως προς τη φύση τους, κύματα ως προς την κίνησή τους Ο Is. Newton (1642-1727) επηρεασμένος ίσως από την εικόνα της φωτεινής ακτίνας θεωρούσε ότι το φως αποτελείται από στοιχειώδη σωμάτια, δηλαδή από οντότητες που(α) είναι αδιαίρετες,(β) οδεύουν από… Read More ›
Θεωρητικές και Θετικές Επιστήμες
Οι δύο κουλτούρες και οι διατομές τους Το ζήτημα της σχέσης μεταξύ θεωρητικών και θετικών επιστημών αποτελεί επί δεκαετίες αντικείμενο εκτεταμένου στοχασμού και διαλόγου· έχει άραγε η σχέση αυτή τον χαρακτήρα μιας δημιουργικής, αλληλοτροφοδοτούμενης συνύπαρξης, ή πρόκειται για δύο απολύτως… Read More ›
Το ενεργειακό παράθυρο Gamow
Στο εσωτερικό των άστρων πραγματοποιούνται πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης, όπως συνέβη και κατά την διάρκεια των πρώτων λεπτών μετά την Μεγάλη Έκρηξη. Για να συμβεί μια πυρηνική αντίδραση σύντηξης πρέπει δύο πυρήνες να έρθουν πολύ κοντά ώστε οι ελκτικές ισχυρές πυρηνικές… Read More ›
Η Περιπλανώμενη Γη
Στο διήγημα «Η περιπλανώμενη Γη» του κινέζου συγγραφέα Liu Cixin (που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο κινεζικό περιοδικό επιστημονικής φαντασίας Science Fiction World τον Ιούλιο του 2000), οι ηγέτες του πλανήτη συμφωνούν να ωθήσουν τη Γη έξω από το ηλιακό σύστημα για… Read More ›
Οι άλγεβρες Lie στην Φυσική των σωματιδίων
Στην κλασική μηχανική του Hamilton η κατάσταση ενός δυναμικού συστήματος περιγράφεται από τις n γενικευμένες συντεταγμένες θέσης και τις n γενικευμένες ορμές . Oι συνολικά N=2n μεταβλητές ονομάζονται κανονικές μεταβλητές του συστήματος. Τα φυσικά μεγέθη όπως η ενέργεια και ορμή… Read More ›
Η αρχή της αβεβαιότητας
… από την Κβαντική Μηχανική των Λαντάου και Λίφσιτς Κυκλοφόρησε στα ελληνικά η ‘Κβαντική Μηχανική των Λεβ Λαντάου/Ευγκένι Λίφσιτς‘, από τις Εκδόσεις Ευρύαλλος (μετάφραση: Χρήστος Γραμματίκας, Κυριάκος Δασκαλόπουλος, Νάνα Ζουρελίδου, Θεμιστοκλής Μαυρογορδάτος, Δημοσθένης Σταλίδης, Κωστής Στούμπος, Αντρέας Τουμάσης, Γιάννης Φούτσης,… Read More ›
Ωκεανοί στο διάστημα
Ένα βιβλίο για την επική αναζήτηση ζωής στους δορυφόρους του εξώτερου ηλιακού συστήματος Ποιο είναι το καλύτερο μέρος για να βρούμε ζωή πέρα από τη Γη; Συχνά θεωρούμε ότι η πιο υποσχόμενη τοποθεσία στο ηλιακό μας σύστημα είναι ο Άρης,… Read More ›
Ένα βιβλίο για την σύγχρονη φυσική του 1968
Πρόκειται για το δεύτερο μέρος του τόμου «Ηλεκτρισμός – Πυρηνική» των Σ. Κανέλλου και Ι. Παπουτσάνη, που εκδόθηκε τον Ιανουάριο του 1968. Ολόκληρο το βιβλίο μπορείτε να το κατεβάσετε δωρεάν πατώντας ΕΔΩ ή ΕΔΩ (στη γωνιά της Φυσικής από την… Read More ›
Πώς το μποζόνιο Higgs κατέστρεψε τη ζωή του Peter Higgs
Η νέα βιογραφία του Φυσικού (και του σωματιδίου που εκείνος προέβλεψε) μας αποκαλύπτει την περιφρόνησή του για τα φώτα της δημοσιότητας Πριν από δέκα χρόνια οι φυσικοί ανακοίνωσαν μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις στην ιστορία της φυσικής: την ανίχνευση του… Read More ›
Η πυκνότητα των συστατικών του σύμπαντος από την Μεγάλη Έκρηξη μέχρι σήμερα
Στις πρώτες στιγμές της ύπαρξης του το σύμπαν ήταν πολύ θερμό και πυκνό. Τα σωματίδια και η ακτινοβολία αλληλεπιδρούσαν μεταξύ τους όντας σε θερμοδυναμική ισορροπία (σχεδόν). Καθώς το αρχέγονο πλάσμα ψύχθηκε, σχηματίστηκαν τα ελαφρά στοιχεία – υδρογόνο, ήλιο και πολύ… Read More ›
Το βαρυτικό ανάλογο του ατόμου του υδρογόνου
H «Εισαγωγή στην Κβαντική Μηχανική» του David J. Griffiths στην σελίδα 144 περιέχει μια άσκηση (την 4.16), όπου εξετάζεται το σύστημα Γης-Ήλιου ως ένα βαρυτικό ανάλογο του ατόμου του υδρογόνου. Η δυναμική ενέργεια στο άτομο του υδρογόνου είναι και με… Read More ›
Ένα ταξίδι στο τοπίο των χορδών, των μαύρων τρυπών και του πολυσύμπαντος
Η αυτοβιογραφία του θεωρητικού φυσικού Joe Polchinski Ο θεωρητικός φυσικός Joseph Polchinski (1954–2018) προς το τέλος της ζωής του έγραψε το βιβλίο με τίτλο «Memories of a Theoretical Physicist: A Journey across the Landscape of Strings, Black Holes, and the Multiverse»… Read More ›
Φιλοσοφία και επιστήμη
Ανάδυση, μάγμα, συνολιστική-ταυτιστική λογική: οι τρεις αυτές έννοιες είναι κεντρικής σημασίας για να κατανοήσουμε το οντολογικό υπόβαθρο της πρωτοβάθμιας κοινωνικοπολιτικής θεωρίας του Κορνήλιου Καστοριάδη σχετικά με την ατομική και συλλογική αυτονομία. αποτελούν συνάμα την εννοιολογική βάση της καστοριαδικής προσέγγισης στη… Read More ›
Το δάκρυ του Ντιράκ
Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε κάποτε πει για το σύμπαν ότι «αυτή η επική ιστορία μυστηρίου όχι μόνο δεν έχει ακόμη λυθεί, αλλά δεν είμαστε καν βέβαιοι ότι υπάρχει μια λύση». Το βιβλίο «Το δάκρυ του Ντιράκ» αποτελεί ένα μικρό οδοιπορικό… Read More ›
Kvant Selecta: Άλγεβρα και ανάλυση
Ο τόμος «Kvant Selecta: Άλγεβρα και ανάλυση, Ι» αποτελεί μια συλλογή από άρθρα που δημοσιεύτηκαν από το 1970 μέχρι το 1990 στο ρωσικό περιοδικό Kvant (τα τεύχη του οποίου μπορείτε να βρείτε δωρεάν στα ρωσικά στην ιστοσελίδα: http://kvant.mccme.ru/). Τα άρθρα που… Read More ›
Η θεϊκή εξίσωση
Από τότε που οι προσωκρατικοί φυσικοί φιλόσοφοι ανακάλυψαν την ιδέα των ατόμων, η επιστήμη αναζητά τα ύστατα υλικά θεμέλια και τις φυσικές δυνάμεις που συγκροτούν και ευθύνονται για την ύπαρξη του φυσικού κόσμου. Το βιβλίο «Η θεϊκή εξίσωση: Η Αποκάλυψη… Read More ›
Τα Θεμελιώδη – Δέκα κλειδιά για την πραγματικότητα
Ένας από τους σπουδαιότερους σύγχρονους θεωρητικούς φυσικούς μάς αποκαλύπτει τις δέκα πιο σημαντικές ιδέες που φωτίζουν όσα ο καθένας μας πρέπει να γνωρίζει για τον φυσικό κόσμο. Στο νέο του βιβλίο Τα Θεμελιώδη, ο νομπελίστας Wilczek προσκαλεί τον αναγνώστη σε μια… Read More ›
Τι τρώει το σύμπαν;
Όταν κανείς βλέπει τον τίτλο ενός βιβλίου να θέτει το ερώτημα ‘τι τρώει το σύμπαν;’ το μυαλό του ίσως πάει στην ταινία The Neverending Story (ή στην ομώνυμη νουβέλα στην οποία βασίστηκε η ταινία), όπου η χώρα της Φαντασίας καταβροχθίζεται… Read More ›
O Feynman περιγράφει την πρώτη έκρηξη ατομικής βόμβας
(…) Εμείς βρισκόμασταν σχετικά μακριά, στα 30 χιλιόμετρα. Κάποιοι άλλοι όμως απείχαν μόνο 10 χιλιόμετρα από το κρίσιμο σημείο. Μας έδωσαν σκούρα γυαλιά για να παρακολουθήσουμε την έκρηξη. Σκούρα γυαλιά! Τόσα χιλιόμετρα μακριά από εκέινο το αναθεματισμένο πράγμα, και να… Read More ›
Δυνατότητες επιβίωσης μετά από πυρηνικό πόλεμο
Το βιβλίο του Cresson Kearny με τίτλο ‘Nuclear War Survival Skills’ ή NWSS είναι ένα εγχειρίδιο πολιτικής άμυνας. Περιέχει πληροφορίες από έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Εργαστήριο των ΗΠΑ στο Oak Ridge κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Πρόκειται για… Read More ›
Κινηματική και Απειροστικός Λογισμός
Το βιβλίο «Συναρτήσεις μιας πραγματικής μεταβλητής», εκδόσεις Ευρύαλος, είναι το τέταρτο κατά σειρά της μνημειώδους Πραγματείας «Στοιχεία μαθηματικής επιστήμης» του Nicolas Bourbaki. Όπως σε όλα τα Βιβλία της Πραγματείας, η έκθεση ακολουθεί την αξιωματική μέθοδο, με τη μέγιστη δυνατή γενικότητα και απόλυτη αυστηρότητα…. Read More ›
Η σπορά του Grothendieck
Πριν από μερικές ημέρες, στις 13 Ιανουαρίου 2022, εμφανίστηκε στις προθήκες των γαλλικών βιβλιοπωλείων μία νέα, καλαίσθητη έκδοση του περίφημου έργου, «Récoltes et Semailles» (Συγκομιδή και Σπορά, σε ελεύθερη απόδοση) του κορυφαίου μαθηματικού του 20ού αιώνα Alexandre Grothendieck (1928 – 2014). Το… Read More ›
Η απαρχή της επιστήμης
Η επιτυχία των γνωστών φυσικών νόμων να εξηγήσουν τον κόσμο γύρω μας έχει εκθρέψει κατ’ επανάληψη ορισμένες αλαζονικές και αυτάρεσκες αντιλήψεις σχετικά με την κατάσταση της ανθρώπινης γνώσης, ιδιαίτερα όταν τα κενά στη γνώση μας για αντικείμενα και φαινόμενα θεωρούνται… Read More ›
Οι ερμηνείες της κβαντομηχανικής
Η ερμηνεία της Κοπεγχάγης εναντίον της ερμηνείας de Broglie-Bohm και της ερμηνείας των πολλών κόσμων H κβαντομηχανική είναι σίγουρα η πιο επιτυχημένη επιστημονική θεωρία όλων των εποχών. Όχι μόνο εξήγησε τον κόσμο μας, αλλά και τον άλλαξε —μέσω της τεχνολογίας—… Read More ›
Σκέψου σαν Φυσικός
… και δες τον Κόσμο με άλλα μάτια Έγραψα αυτό το βιβλίο για να υμνήσω τη φυσική – αυτή την επιστήμη που με ενθουσίαζε ήδη από τα εφηβικά μου χρόνια. Δεν ήμουν ο «σπασίκλας» της τάξης, αλλά ένοιωθα μια βαθιά… Read More ›
Η διερεύνηση των ονείρων από τον Ρίτσαρντ Φάυνμαν
… και τον Στέφαν Κλάιν Όταν ο Richard Feynman, ο μελλοντικός νομπελίστας φυσικός, ήταν μικρό παιδί, του είπε ο πατέρας του ένα αίνιγμα: «Φαντάσου ότι έρχονται επίσκεψη οι Αρειανοί. Εκείνοι δεν κοιμούνται ποτέ και θέλουν να μάθουν πως νιώθει όποιος… Read More ›
Συχνές Ερωτήσεις για το Σύμπαν
Η αναζήτηση απαντήσεων σε θεμελιώδεις ερωτήσεις μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που βλέπετε τον εαυτό σας και το περιβάλλον σας. Γιατί δεν μπορώ να ταξιδέψω πίσω στο χρόνο; Γιατί δεν μας έχουν επισκεφτεί οι εξωγήινοι; Ή μήπως το έκαναν; Υπάρχει… Read More ›
Το τέλος των πάντων
… σύμφωνα με την αστροφυσική «(…) Όταν μιλάμε για πράγματα που θα έπρεπε πραγματικά να μας ανησυχούν, δεν είναι δυνατόν στην κορυφή της λίστας να βρίσκονται ο Θερμικός Θάνατος, η αποσύνθεση του κενού, η Μεγάλη Θραύση, ή οτιδήποτε τέτοιο, τέλος… Read More ›
Αναζητώντας το αόρατο σύμπαν
«Μια φθινοπωρινή μέρα ανέβαινα με σκυμμένο το κεφάλι ένα ανηφορικό μονοπάτι στο δάσος που περιβάλλει το Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας (Centre National de la Recherche Scintifique – CNRS) στο Ζιφ-συρ-Υβέτ για να πάω στο γραφείο μου στο πλάτωμα του Σακλέ…. Read More ›
Ψάχνοντας για την πρώτη απόδειξη νοήμονος εξωγήινης ζωής
‘Κι όμως παρέκκλινε‘ επαναλαμβάνει ο Avi Loeb στο βιβλίο του ‘EXTRATERRESTIAL, H πρώτη ένδειξη νοήμονος εξωγήινης ζωής’, που κυκλοφόρησε πρόσφατα και στα ελληνικά. Επιμένει ότι το αντικείμενο Ομουαμούα δεν συμπεριφέρθηκε όπως ακριβώς περιμέναμε, αλλά απέκλινε ελαφρώς από την τροχιά που… Read More ›
Ο Αϊνστάιν στην παραλία
Ιδιοφυία … αλλά δεν μπορεί παρά να ξεπεραστεί Με τις δύο θεωρίες της σχετικότητας (ειδική και γενική) ο Αϊνστάιν έφερε τα πάνω κάτω στη φυσική και άλλαξε τις αντιλήψεις μας σχετικά με τον χρόνο, τον χώρο και την ύλη που… Read More ›
Steven Weinberg (1933-2021)
«(…) Eίναι ακατανίκητη η επιθυμία του ανθρώπινου γένους να πιστεύει ότι έχει κάποια ξεχωριστή σχέση με το Σύμπαν, ότι η ανθρώπινη ζωή δεν είναι τίποτε περισσότερο ή λιγότερο από το αποτέλεσμα μιας σύμπτωσης τυχαίων γεγονότων, τα οποία φτάνουν πίσω στα… Read More ›
Δίψα για Μαθηματικά
Για το καλοκαίρι και όχι μόνο, το πόνημα του Στίβεν Στρόγκατζ αποδεικνύει ότι όσο μεγαλύτερη είναι η κατανόηση του συγγραφέα για το αντικείμενο τόσο ευκολότερη γίνεται για τον αναγνώστη Γαλδαδάς Άλκης –tovima.gr Το βιβλίο αποτελεί μια ξενάγηση στα Μαθηματικά, από… Read More ›
Στον Καθρέφτη του Δαρβίνου
Μια προσπάθεια να διαλευκανθούν οι πιο κοινές παρανοήσεις στην εξελικτική θεωρία Πόσο παραμορφώνει ένας παλιός καθρέφτης; Πόσο αλλοιωμένες αντανακλά τις θεωρίες του Δαρβίνου σήμερα; Πόσο καλά αντιλαμβανόμαστε την εξελικτική θεωρία κοιτώντας την στον καθρέφτη του σπουδαίου επιστήμονα; Μήπως η δυσκολία… Read More ›
Διαβάστε Euler. Είναι ο δάσκαλος όλων μας
Αναμφίβολα, ο Leonhard Euler (1707–1783) συγκαταλέγεται ανάμεσα στους μεγαλύτερους μαθηματικούς της ιστορίας. Μέσα σε έξι δεκαετίες ασύγκριτης παραγωγικότητας, και παρά τα προβλήματα όρασής του που επιδεινώνονταν συνεχώς, καθόρισε την πορεία των μαθηματικών για όλο τον δέκατο όγδοο αιώνα αλλά και… Read More ›
Οι Έννοιες της Φυσικής και η διδασκαλία τους
Ο Ανδρέας Ιωάννου Κασσέτας (1944-2015) σπούδασε φυσική σε προπτυχιακό επίπεδο στο πανεπιστήμιο της Αθήνας και σε μεταπτυχιακό στο Παρίσι ενώ δίδαξε για πολλά χρόνια στην Ιδιωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση αλλά και σε σεμινάρια επιμόρφωσης καθηγητών, έχοντας παράλληλα έντονη κοινωνική πολιτική και… Read More ›
Ο ουρανός της Ελλάδας το καλοκαίρι
Ο Βόρειος Σταυρός Η γεωγραφική θέση της χώρας μας επιτρέπει στον ουρανό μας να αλλάζει συνεχώς τη φορεσιά του σαν μια κινητή πινακοθήκη, έτσι ώστε στη διάρκεια των καλοκαιρινών μας διακοπών το μεγάλο «Καλοκαιρινό Τρίγωνο» αποτελεί την απαραίτητη συντροφιά μας…. Read More ›
Ο Στίβεν Χόκινγκ ως κωπηλάτης
(…) Για μένα ο Στίβεν Χόκινγκ ήταν ένας ξεχωριστός άνθρωπος που μ’ έκανε να δω από άλλη προοπτική τι σημαίνει πραγματική δοκιμασία, που κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε λεπτό, ήταν υποχρεωμένος να παλεύει μ’ έναν τρόπο εντελώς άγνωστο σ’ εμένα,… Read More ›
Χόκινγκ Χόκινγκ: Η πώληση μιας επιστημονικής διασημότητας
Στις αρχές του 2018, λίγο πριν από το θάνατο του Στίβεν Χόκινγκ, το βρετανικό ταμπλόιντ Daily Mail ‘αποκάλυπτε’ μια συνομωσία με τίτλο ‘Has Stephen Hawking Been Replaced with a ‘Puppet‘. Υποστήριζε ότι ο Χόκινγκ είχε πεθάνει το 1980 και ότι… Read More ›
Κινδυνεύουμε από την τεχνητή νοημοσύνη;
Σύμφωνα με το σενάριο της κινηματογραφικής ταινίας «Transcendence (2014)», ο πρωταγωνιστής (Johnny Depp) – κορυφαίος επιστήμονας τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) -, τραυματίζεται θανάσιμα. Όμως, η σύζυγός του με τον στενότερο συνεργάτη του προλαβαίνουν να μεταβιβάσουν με επιτυχία την συνείδησή του σε… Read More ›
Διακύμανση του κενού γέννησε το σύμπαν μας
Η δημιουργία του κόσμου και η επιστήμη Το βιβλίο «Γένεση-Η μεγάλη ιστορία της προέλευσης του κόσμου» του Γκουίντο Ντονέλι περιλαμβάνει την ιστορία της προέλευσής μας όπως την περιγράφει η σύγχρονη επιστήμη Ο Γκουίντο Τονέλι, φυσικός στο CERN της Γενεύης, καθηγητής… Read More ›
Ο μύθος της παντοδυναμίας των γονιδίων
Σήμερα μέσω ενός σχετικά οικονομικού και απλού στην εφαρμογή του «γενετικού τεστ» μπορείτε να πληροφορηθείτε εγκαίρως αν εσείς ή τα παιδιά σας έχετε κληρονομήσει κάποια μεταλλαγμένα γονίδια που ενοχοποιούνται για τις αυξημένες πιθανότητες να νοσήσετε από μια σοβαρή ασθένεια. Η… Read More ›
Τι είναι η ζωή;
Πριν από 77 χρόνια, ο Erwin Schrödinger, ο φυσικός που διατύπωσε την θεμελιώδη εξίσωση της κβαντομηχανικής, αλλά έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό από τον γάτο του, δημοσίευσε ένα βιβλίο με τίτλο «Τι είναι η ζωή;». Ο βραβευμένος με το Νόμπελ… Read More ›
Ευκλείδεια Γεωμετρία και Φυσική
«… γιατί τα μαθηματικά δεν είναι μόνο μια άλλη γλώσσα. Είναι γλώσσα και επιπλέον σκέψη. Είναι γλώσσα και λογική. Τα μαθηματικά είναι εργαλείο της συλλογιστικής. Στην πραγματικότητα, δεν είναι παρά η μεγάλη συλλογή των συμπερασμάτων στα οποία κατέληξε κάποιος μετά… Read More ›
Το αμάρτημα της Εύας
Σε αντίθεση με την σχολική φυσική που είναι γεμάτη από φανταστικά διεστραμμένα προβλήματα που βασανίζουν μαθητές και καθηγητές, στο νέο βιβλίο του Στέφανου Τραχανά «Το αμάρτημα της Εύας – Φυσική κάτω από τ’ άστρα και δημιουργική μάθηση» τίθενται τελείως διαφορετικοί… Read More ›
Η πραγματικότητα δεν είναι αυτό που φαίνεται
Περπατώντας στην ακτή Έχουμε εμμονή με τον εαυτό μας. Μελετούμε την ιστορία μας, την ψυχολογία μας, τη φιλοσοφία μας, τους θεούς μας. Οι περισσότερες γνώσεις μας περιστρέφονται γύρω από τον ίδιο άνθρωπο, σάμπως να είμαστε εμείς το πιο σημαντικό πράγμα… Read More ›
Ένα βιβλίο σχετικά με το διαστρικό αντικείμενο Oumuamua
Ο Avi Loeb επιμένει ότι είναι πιθανό να πρόκειται για εξωγήινο διαστημικό σκάφος ή ‘σκουπίδι’ εξωγήινης τεχνολογίας Τον Οκτώβριο του 2017 το τηλεσκόπιο Pan-Starrs στη Χαβάη εντόπισε τον πρώτο διαστρικό επισκέπτη, ένα αστρονομικό αντικείμενο που δεν δημιουργήθηκε στο ηλιακό μας… Read More ›
Τέσσερα πολύτιμα μαθήματα
Όταν απέκτησα το πρώτο μου πτυχίο – πριν από περίπου μισό αιώνα – η βιβλιογραφία της φυσικής μου φαινόταν ένας απέραντος, ανεξερεύνητος ωκεανός, τα νερά του οποίου έπρεπε να χαρτογραφήσω με ακρίβεια πριν ξεκινήσω οποιαδήποτε προσωπική έρευνα. Πώς ήταν δυνατό… Read More ›
Σίγουρα θα αστειεύεστε κύριε Φάινμαν
(…) Περπάτησα έξω για λίγο. Ήμουν έκπληκτος που δεν ένοιωθα αυτά που υποτίθεται έπρεπε να νοιώθουν οι άνθρωποι σε τέτοιες περιστάσεις. Ίσως να κορόιδευα τον εαυτό μου. Δεν ήμουν βέβαια καλά, δεν ήμουν όμως και εξαιρετικά ταραγμένος, ίσως γιατί γνωρίζαμε… Read More ›
Η γένεση της Ραδιοαστρονομίας
Η Ραδιοαστρονομία γεννήθηκε το 1931 στο New Jersey των ΗΠΑ. Ένας Αμερικανός μηχανικός της εταιρείας Bell Telephone Laboratories, o Karl Guthe Jansky, έκανε τις πρώτες αστρονομικές παρατηρήσεις σε ραδιοφωνικά μήκη κύματος, ανοίγοντας έτσι ένα καινούργιο «παράθυρο» στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα. Προσπαθώντας… Read More ›
Σταμάτης Κριμιζής: «Όλα σε μια ζωή»
Η ζωή του δρ. Κριμιζή συμπίπτει με τη συναρπαστική αφήγηση της ιστορίας του Διαστήματος. Συνέντευξη με τον Σταμάτη Κριμιζή, έναν από τους σημαντικότερους εν ζωή διαστημικούς επιστήμονες με αφορμή τη βιογραφία του «Όλα σε μια ζωή» (εκδ. Παπαδόπουλος) Το «Όλα… Read More ›
Roger Penrose: Ένας Αυτοκράτορας στην Αθήνα
O Roger Penrose (Νόμπελ Φυσικής 2020) βρέθηκε στην Αθήνα πριν από 16 26 χρόνια, με αφορμή την έκδοση στην χώρα μας του βιβλίου του «Ο νέος Αυτοκράτορας (;)» από τις εκδόσεις Γκοβόστη. Τότε έδωσε συνέντευξη στον Γιώργο Ευαγγελόπουλο τόσο για… Read More ›
Μπιλ και Τεντ, τα κακά παιδιά πάνε παντού
«Μπιλ και Τεντ, τα κακά παιδιά πάνε παντού» ήταν ο ελληνικός τίτλος της ταινίας «Bill & Ted’s Excellent Adventure» που παίχτηκε το 1989. Πρόκειται για μια ταινία επιστημονικής φαντασίας-κωμωδία, στην οποία πρωταγωνιστές είναι δύο μαθητές Λυκείου που το μοναδικό τους… Read More ›
Στιγμιαία ταχύτητα και απειροστικός λογισμός
Ο απειροστικός λογισμός επικεντρώνεται, σε μεγάλο βαθμό, στους στιγμιαίους ρυθμούς μεταβολής. Επειδή η έννοια αυτή είναι κάπως αφηρημένη, ας δούμε ένα παράδειγμα από την καθημερινή ζωή: Φανταστείτε ότι έχετε αργήσει για μια σύσκεψη και τρέχετε βολίδα στον αυτοκινητόδρομο, δίνοντας ελάχιστη… Read More ›
Πες μας παππού…Πώς πήγαμε στο φεγγάρι;
Η ιστορία της διαστημικής περιπέτειας Διονύσης Σιμόπουλος: «Η επιστήμη του σήμερα είναι η λύση του αύριο» συνέντευξη του Διονύση Σιμόπουλου στην Μαρίνα Τσικλητήρα – real.gr: Τι σας ώθησε να απευθυνθείτε στα παιδιά; Οι πέντε εγγονές μου! Μέχρι τώρα τους έλεγα… Read More ›
Η άσκηση που ο Νεύτωνας θα έλυνε μέσα σε 5 λεπτά
Ο Νεύτωνας απέδειξε ότι το βαρυτικό πεδίο σε οποιοδήποτε εσωτερικό σημείο μιας κοίλης σφαίρας ισούται με μηδέν, χρησιμοποιώντας πολύ απλά γεωμετρικά επιχειρήματα (βλέπε π.χ. ΕΔΩ: Force on a point inside a hollow sphere ή ΕΔΩ: Newton’s superb theorem: An elementary… Read More ›
Η μαθηματική κατανόηση της φύσης
Ο Vladimir Igorevich Arnold, από τους κορυφαίους σοβιετικούς μαθηματικούς, γεννήθηκε το 1937 στην Οδησσό, φοίτησε στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας υπό την επίβλεψη του A.N. Kolmogorov και στο ίδιο πανεπιστήμιο έγινε καθηγητής το 1965. Οι περιοχές των μαθηματικών και της… Read More ›
Τρόπος ζωής και πανδημίες
Ο διαχρονικός αγώνας εναντίον μεταδοτικών νόσων Το βιβλίο του «Michael Osterholm Deadliest Enemy: Our War Against Killer Germs» είναι προφητικό για αυτό που ζούμε σήμερα Σύμφωνα με την πλατωνική άποψη, στο μύθο της χρυσής εποχής, ο άνθρωπος δεν είχε ανάγκη… Read More ›
Η μεγάλη περιπέτεια των μαθηματικών
Ο Γάλλος Μίκαελ Λονέ (Mickael Launay), 36 ετών σήμερα, έχει αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του στο να κάνει τους ανθρώπους να αγαπήσουν ή έστω να εξοικειωθούν με τα Μαθηματικά. Εκτός από το να πηγαίνει σε λαϊκές αγορές και… Read More ›
Χρόνος, αυτό το εξωφρενικό αίνιγμα
Σήμερα, ο οποιοσδήποτε προβληματισμός, φιλοσοφικός, επιστημονικός ή και στο πλαίσιο μιας αφήγησης, πάνω στην έννοια του χρόνου φαίνεται απολύτως δεδομένος. Στη δε επιστημονική φαντασία, αλλά και σε μεγάλη μερίδα της σοβαρής επιστημονικής κοινότητας, η ιδέα μιας μετάβασης στο παρελθόν ή… Read More ›
Γάτες που πέφτουν και θεμελιώδης φυσική
Με αφετηρία τις … γάτες ο Γκρέγκορι Γκαμπόρ, πανεπιστημιακός δάσκαλος και συγγραφέας, μιλάει για την ουσία του φυσικού κόσμου και τη θέση μας σε αυτόν συνέντευξη στον Γαλδαδά Άλκη Κύριε Γκαμπόρ, δεν θέλω να πάρω περισσότερο από τον χρόνο σας,… Read More ›
Ο πλανήτης των μικροβίων
Τα βακτήρια και οι ιοί προσαρμόζονται γενετικά στο περιβάλλον πολύ πιο γρήγορα από εμάς τους ανθρώπους. Γι’ αυτό βρίσκουν πάντα τρόπους να ξεφεύγουν τόσο από τους μηχανισμούς άμυνας τον οργανισμού μας όσο και από τα φάρμακα που χρησιμοποιούμε εναντίον τους…. Read More ›
Περί της φύσεως των πραγμάτων
Και πρώτο: απ’ όλες τες μεριές, δεξιά, ζερβά, από πάνου Και προς το βάθος, τέρμονες για μας δεν έχει ο κόσμος, Καθώς εγώ σου εδίδαξα, και το φωνάζουν τα ίδια Τα πράματα, και του άπατου του τόπου η φύση δείχνει,… Read More ›
Οι πρώτοι φυσικοί
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Αριστοτέλης αποκάλεσε πρώτους φυσικούς κάποιους ευγενείς από την Μίλητο, μια ανθούσα ελληνική πόλη στα παράλια της Μικράς Ασίας, και κατονόμασε έξι ακόμα Έλληνες δημόσιους αγορητές ως διαδόχους τους. Αν ακολουθήσουμε τον φιλελληνικό μύθο της δημιουργίας,… Read More ›
Γιάννης Ηλιόπουλος: Η προέλευση της μάζας
Ο Γιάννης Ηλιόπουλος(*), ένας από τους συνδιαμορφωτές του Καθιερωμένου Μοντέλου των θεμελιωδών σωματιδίων και δυνάμεων, εξηγεί βήμα-βήμα, με σαφήνεια και εύστοχη έμφαση στα ουσιώδη, όλα όσα απαιτούνται για να κατανοηθεί η φυσική διαδικασία που κατά τις πρώτες στιγμές της κοσμικής… Read More ›
Υπολογισμός ολοκληρωμάτων «με τον τρόπο του Feynman»
«(…) Είχα μάθει να υπολογίζω ολοκληρώματα με διάφορες μεθόδους από ένα βιβλίο το οποίο μου είχε δώσει κάποιος καθηγητής φυσικής στο λύκειο, ο κύριος Bader. Θυμάμαι ότι εκείνη τη φορά μου ζήτησε να παραμείνω στην τάξη μετά το μάθημα: «Feynamn,… Read More ›
Μια απρόσμενη εμφάνιση της συνάρτησης γάμμα στις ταλαντώσεις
Στην ανάρτηση με τίτλο «Η σχέση συχνότητας και ενέργειας ταλάντωσης ενός σώματος του οποίου η μάζα αυξάνεται με διακριτό τρόπο» τέθηκε το παρακάτω πρόβλημα: Ένα άδειο δοχείο μάζας Μ που συνδέεται με οριζόντιο ιδανικό ελατήριο σταθεράς k, εκτελεί απλή αρμονική… Read More ›
Γιατί μετράμε την μάζα σε ηλεκτρονιοβόλτ;
Στην φυσική των στοιχειωδών σωματιδίων οι μάζες των σωματιδίων αναφέρονται σε ηλεκτρονιοβόλτ (eV) και όχι στη συνηθισμένη μονάδα μέτρησης μάζας το χιλιόγραμμο (kg). Έτσι, τις περισσότερες φορές διαβάζουμε ότι το σωματίδιο Higgs έχει μάζα 125 GeV (1GeV=109 eV), το πρωτόνιο… Read More ›
Τι είναι η Λαγκρανζιανή;
Τι είναι η Λαγκρανζιανή; Η διαφορά μεταξύ κινητικής και δυναμικής ενέργειας ενός μηχανικού συστήματος (L=K–U) θα απαντούσε κάποιος βιαστικός. Μπορεί αυτό να ισχύει στις περισσότερες των περιπτώσεων, δεν είναι όμως μια ικανοποιητική ή η θεμελιώδης απάντηση. Ένα σύστημα, ανάλογα με… Read More ›
Louis de Broglie, o πρίγκιπας της δυϊκότητας
H πρίγκιπας Louis Victor Pierre Raymond de Broglie μέλος μιας από τις επιφανέστερες αριστοκρατικές οικογένειες της Γαλλίας, αναμενόταν να ακολουθήσει τα βήματα των ενδόξων προγόνων του. Τα μέλη της οικογένειας de Broglie, με καταγωγή από το Πεδεμόντιο, είχαν υπηρετήσει Γάλλους… Read More ›
Μια κρούση όπου η αρχή διατήρησης της ορμής δεν ισχύει
Από το βιβλίο: 300 Creative Physics Problems with Solutions, Lazlo Holics (ΕΔΩ) – Οι απαντήσεις των 300 προβλημάτων βρίσκονται ΕΔΩ (Το πρόβλημα απαιτεί γνώσεις Φυσικής από Β’ Λυκείου και άνω) Ένα σώμα μάζας Μ=5kg ολισθαίνει σε οριζόντιο επίπεδο. Δεύτερο σώμα μάζας m=1kg… Read More ›
Η φυσική των καθημερινών πραγμάτων
Οι περισσότεροι δεν έχουμε ιδέα για τη φυσική που καθιστά τον σύγχρονο κόσμο μας τόσο βολικό και άνετο. Ποια είναι η απλή επιστήμη πίσω από τους αισθητήρες κίνησης, τις οθόνες αφής και τις φρυγανιέρες; Πώς βρίσκουμε τον δρόμο μας σε… Read More ›
Το μικρό βιβλίο των μαύρων τρυπών
Αν και η ίδια η θεωρία του, η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, προβλέπει τις μαύρες τρύπες, ο Αλμπερτ Αϊνστάιν δεν πίστεψε ποτέ ότι υπάρχουν. Πολλοί τού δίνουν σε έναν βαθμό δίκιο, αφού οι μελανές οπές είναι τα πιο αλλόκοτα αντικείμενα… Read More ›
Δεν έχουμε ιδέα: Ένας οδηγός για το άγνωστο σύμπαν
(νεώτερη ενημέρωση 28/9/2020) Πρόκειται για το βιβλίο με τίτλο «We have no idea» των Jorge Cham και Daniel Whiteson – δημιουργός των PHD Comics ο πρώτος και φυσικός στοιχειωδών σωματιδίων ο δεύτερος. Θα θέλατε να μάθετε πως γεννήθηκε το σύμπαν, από τι είναι… Read More ›
Ένας πρωτότυπος τρόπος διερεύνησης των κρούσεων
Ένα σχεδόν «μαγικό» πείραμα που μπορεί γίνει πολύ εύκολα είναι το εξής:Πάρτε ένα μπαλάκι του τένις και τοποθετήστε το πάνω σε μια μπάλα του μπάσκετ. Η μπάλα του μπάσκετ έχει αρκετά μεγαλύτερη μάζα από το μπαλάκι του τένις. Αφήστε τις δυο μπάλες… Read More ›
Τα βήματα του μεθυσμένου
Σ’ αυτό το ασεβές και διαφωτιστικό βιβλίο, ο Leonard Mlodinow μας δείχνει πώς η τύχη και οι πιθανότητες αποκαλύπτουν πολλά για την καθημερινή μας ζωή και για το πώς παρανοούμε τη σημασία όσων βιώνουμε, από μια χαλαρή συνομιλία μέχρι μια… Read More ›
Οδηγός Διδασκαλίας της Φυσικής
… του Arnold Arons Μετάφραση – Επιστημονική επιμέλεια: Ανδρέας Δ. Βαλαδάκης Κατεβάστε το σε μορφή PDF πατώντας ΕΔΩ (Α’ ΜΕΡΟΣ) και ΕΔΩ (Β’ΜΕΡΟΣ) πηγή: ylikonet.gr
Μαθηματικά: Θεωρητική ή πρακτική επιστήμη, εντέλει;
Συνηθίζουμε να λέμε ότι κάποιος μαθητής είναι καλός στα πρακτικά μαθήματα, εννοώντας τα Μαθηματικά, τη Φυσική, τη Χημεία, τη Βιολογία και την Πληροφορική. Είναι, όμως, τα Μαθηματικά πρακτική επιστήμη ή μήπως θεωρητική, όπως υποστηρίζουν, για παράδειγμα, όσοι μαθηματικοί κάνουν έρευνα… Read More ›
Steven Weinberg: Πώς να εξηγήσουμε τον κόσμο
Το Ταξίδι Για Την Ανακάλυψη Της Σύγχρονης Επιστήμης Ο Steven Weinberg είναι περισσότερο γνωστός, όχι τόσο από τη συνεισφορά του στη φυσική των στοιχειωδών σωματιδίων – για την οποία τιμήθηκε με το νόμπελ φυσικής το 1979 – αλλά κυρίως μέσα… Read More ›
J. D. Jackson: «Classical Electrodynamics»
Ο John David Jackson, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Berkeley, έφυγε από τη ζωή χτες σε ηλικία 91 ετών. Φυσικοί διαφόρων ηλικιών απ’ όλο τον κόσμο συνδέονται με «κοινές εμπειρίες» μέσα από το κλασικό πλέον βιβλίο του, «Classical Electrodynamics» (1η έκδοση 1962, 3η έκδοση 1999),… Read More ›
Πόσο νεώτερο είναι το κέντρο της Γης από την επιφάνειά της;
ή ένα αριθμητικό λάθος του Richard Feynman Κατά το ακαδημαϊκό έτος 1962–63, ο Feynman έδωσε στο Caltech μια σειρά διαλέξεων για τη βαρύτητα, με ακροατήριο προχωρημένους μεταπτυχιακούς φοιτητές και μεταδιδακτορικούς υποτρόφους που ήταν εξοικειωμένοι με τις μεθόδους της σχετικιστικής κβαντικής… Read More ›
Ποιες είναι οι εκπληκτικές ιδέες που χρησιμοποιούν καθημερινά οι υπολογιστές;
Είναι ένα χάρισμα που έχω … ένα απερίσκεπτο, υπερβολικό πνεύμα γεμάτο μορφές, εικόνες, σχήματα, αντικείμενα, ιδέες, ανησυχίες, κινήσεις, ανατροπές … Γουίλιαμ Σαίξπηρ, Αγάπης αγώνας άγονος Πως γεννήθηκαν οι σπουδαίες ιδέες της επιστήμης υπολογιστών; Ας δούμε κατ’ αρχάς μερικές από αυτές:… Read More ›
Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο
Μετά από 43 δίωρες -τρίωρες συναντήσεις του Δημήτρη Νανόπουλου και του δημοσιογράφου Μάκη Προβατά, προέκυψε το βιβλίο που κυκλοφόρησε πρόσφατα και φέρει τον τίτλο «Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο». Το βιβλίο ξεκινώντας κυριολεκτικά από την αρχή … «Το επώνυμό μου δεν είναι… Read More ›
Paul Erdös: «Το μυαλό μου είναι ανοικτό…»
«Ο Πολ Έρντος, ένας από τους σημαντικότερους μαθηματικούς του 20ού αιώνα, και αναμφιβόλως ο πιο εκκεντρικός, μέχρι τα δεκαεπτά του είχε ήδη αναγνωριστεί διεθνώς ως παιδί-θαύμα. Το νόημα της ζωής του ήταν η διατύπωση μαθηματικών εικασιών και η επίλυση μαθηματικών… Read More ›
Ο Μικρός Πρίγκηπας του Saint-Exupéry
(…) Έτσι είχα μάθει ένα πράγμα πολύ σημαντικό: ότι ο πλανήτης από όπου είχε έρθει, ήταν λίγο πιο μεγάλος από ένα σπίτι! Αυτό δε μπορούσε να με παραξενέψει και πολύ. Ήξερα πολύ καλά πως εκτός από τους μεγάλους πλανήτες –… Read More ›
Μεγάλη επιστήμη, ενδιαφέρουσες ζωές
Σύντομες βιογραφίες των Max Planck, Albert Einstein, Ernest Rutherford, Niels Bohr, Arthur Compton, Louis de Broglie, Erwin Schrödinger, Max Born, Werner Heisenberg, Wolfgang Pauli, Paul Dirac και Enrico Fermi Με αφορμή τη συμπλήρωση 30 χρόνων από την ίδρυσή τους, οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις… Read More ›
Η μοναδικότητα των δυνάμεων της παγκόσμιας έλξης και του αρμονικού ταλαντωτή
Μια στοιχειώδης απόδειξη του θεωρήματος Bertrand Ένα εντυπωσιακό συμπέρασμα της νευτώνειας μηχανικής είναι το γεγονός οι δέσμιες τροχιές σωμάτων (αυτές που δεν εκτείνονται στο άπειρο) μπορούν να είναι κλειστές ΜΟΝΟ όταν στα σώματα δρουν δυο (2) είδη ελκτικών κεντρικών δυνάμεων: (α) δυνάμεις ανάλογες… Read More ›
Βίντεο: ο καθηγητής Walter Lewin διδάσκει καπνίζοντας
Γιατί ο ουρανός είναι γαλάζιος και γιατί τα σύννεφα είναι λευκά (….) Στρέψτε το βλέμμα σας στον ουρανό και κάντε μερικές προφανείς ερωτήσεις; Γιατί ο ουρανός είναι γαλάζιος; Γιατί στο ηλιοβασίλεμα είναι κόκκινος; Γιατί τα σύννεφα είναι λευκά; Η φυσική… Read More ›
Η αρχή της αβεβαιότητας και η ανάδυση της ζωής στο σύµπαν
ΤΡΑΧΑΝΑΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΗΣ ΟΠΕΡΑΣ Η επιστήμη στον πολιτισμό μας Τούτο το βιβλίο χτίζεται πάνω σε μια αλληγορία. Στο Φάντασμα της Όπερας ένας ιδιοφυής συνθέτης με παραμορφωμένο πρόσωπο διευθύνει τις παραστάσεις από τα σκοτεινά υπόγεια της Όπερας του Παρισιού…. Read More ›
Ένα σύμπαν από το τίποτε
Διαβάστε επίσης: «Η δημιουργία του σύμπαντος από το απόλυτο τίποτα« Όταν λέμε ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε από «τίποτε» σε πρώτη φάση θα μπορούσαμε να θεωρούμε ως τίποτε τον κενό χώρο. (…) ο κενός χώρος είναι πολύπλοκος. Μοιάζει με σούπα δυνάμει… Read More ›
Το μικρό βιβλίο της θεωρίας χορδών
Κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης σε μετάφραση του Πέτρου Δήτσα, το εξαιρετικό βιβλίο του Steven S. Gubser με τίτλο «Το μικρό βιβλίο της θεωρίας χορδών» – μια σύντομη, προσιτή και ευχάριστη εισαγωγή στη θεωρία των χορδών. Την ελληνική έκδοση… Read More ›
Η διάλεξη του Δημήτρη Χριστοδούλου
… για τα μαθηματικά στην αρχαία Αλεξάνδρεια (Ευκλείδης – Αρχιμήδης) Σήμερα έπεσε στα χέρια μου ένα μικρό βιβλίο με τίτλο «ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ – ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» (εκδόσεις Ευρασία) και με έκπληξη διαπίστωσα ότι το όνομα του συγγραφέα είναι… Read More ›
Το Σύμπαν; Μια… «ταινία περί οπής»
Το βιβλίο που έφθασε στο γραφείο μου ήταν σφιχτοδεμένο και παχύ, με σκληρό εξώφυλλο και όμορφη εικόνα στη φάτσα του περιτυλίγματός του. Ο τίτλος ήταν πολεμικά προκλητικός και ο υπότιτλός του έτι περισσότερον: Αντιμαχίες με τον Stephen Ηawking… Ποιος θρασύς… Read More ›
Γιατί ισχύει E=mc^2 ;
Μια παρουσίαση του νέου βιβλίου των Brian Cox και Jeff Forshaw Ξέρατε ότι ταξιδεύετε με την ταχύτητα του φωτός; Οχι μόνο εσείς: το βιβλίο σας, η καρέκλα σας, το δωμάτιο γύρω σας, το σπίτι σας. Στην πραγματικότητα, όλα κινούνται με… Read More ›