Mόλις ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα μιας ιταλικής και ισπανικής ερευνητικής συνεργασίας, στην οποία πρωταγωνιστής είναι ο νομπελίστας θεωρητικός φυσικός Τζόρτζιο Παρίζι (Giorgio Parisi). Τα αποτελέσματα αυτής της πολυετούς έρευνας έδειξαν πρώτη φορά το πώς οι μυστηριώδεις «ύαλοι σπιν» μπορούν να μας… Read More ›
ΦΥΣΙΚΗ
Νέο πρόγραμμα σπουδών για το σημαντικότερο μάθημα του Λυκείου
Το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος της Φυσικής των Α’, Β’ και Γ’ τάξεων Γενικού Λυκείου ορίζεται ως εξής:Α. ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΤο γνωσιακό αντικείμενο Φυσική Λυκείου αφορά στη σχολική εκδοχή της επιστήμης της Φυσικής, όπως αυτή πρέπει να παρουσιάζεται στα μαθήματα… Read More ›
Σχόλια για την Τράπεζα Θεμάτων της Φυσικής
Δημήτρης Ζωγράφος, φυσικός – alfavita.gr Σε λίγες ημέρες θα ξεκινήσουν οι ενδοσχολικές εξετάσεις των Λυκείων και θα κληθούν τα παιδιά να απαντήσουν σε θέματα τα οποία (πιθανώς) έχουν επιστημονικά λάθη, ανακρίβειες ή ασάφειες Στο πλαίσιο της διαδικασίας «αναβάθμισης» του Λυκείου… Read More ›
Ποιόν θα ψηφίζατε για πρωθυπουργό της Ελλάδας;
Στην υποθετική περίπτωση που οι υποψήφιοι πρωθυπουργοί για να κυβερνήσουν την Ελλάδα στην επόμενη τετραετία ήταν δώδεκα από τους μεγαλύτερους φυσικούς του προηγούμενου αιώνα, ποιόν θα επιλέγατε; Πριν ψηφίσετε, ρίξτε μια ματιά στα προεκλογικά φυλλάδια των υποψηφίων: Erwin Schrödinger (Έρβιν… Read More ›
Η προέλευση του νερού της Γης και οι εξωπλανήτες
Το νερό της Γης θα μπορούσε να έχει προέλθει από αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στις πλούσιες σε υδρογόνο ατμόσφαιρες και τους ωκεανούς μάγματος των πλανητών-εμβρύων κατά τα χρόνια της δημιουργίας της Γης, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Nature». Για δεκαετίες… Read More ›
Ίων Σιώτης (1943-2023)
Ένας σπουδαίος διεθνής Ελληνας. «Η κληρονομιά του θα βρίσκεται μπροστά μας με πολλούς τρόπους, για πολλά χρόνια ακόμη» Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 προβλήθηκε στην ΕΤ1 μια φιλόδοξη σειρά ερευνητικών ντοκιμαντέρ με τίτλο «Αναζητώντας τη Βερενίκη», δημιούργημα του αστροφυσικού,… Read More ›
Πώς η αρχέγονη ζωή επιβίωσε όταν η Γη ήταν σαν χιονόμπαλα
Η ζωή πέρασε μια σκληρή δοκιμασία την Κρυογενή Περίοδο, από τα 720 μέχρι τα 635 εκατομμύρια χρόνια πριν, όταν δύο κύματα ψύχους κάλυψαν με πάγο σχεδόν ολόκληρη τη Γη και την έκαναν να μοιάζει με διαστημική χιονόμπαλα. Μια νέα μελέτη… Read More ›
Υπεραγωγιμότητα σε θερμοκρασία δωματίου
… και πίεση 1 GPa, δέκα χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από την ατμοσφαιρική πίεση Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Rochester στις ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας υδρίδιο του λουτεσίου με πρόσμιξη αζώτου κατασκεύασαν υπεραγωγό (υλικό με μηδενική αντίσταση στο ηλεκτρικό ρεύμα) σε θερμοκρασία 20,5… Read More ›
Εξερευνώντας το μαγνητικό πεδίο της Γης
Το μαγνητικό πεδίο της Γης βρίσκεται διαρκώς σε κίνηση. Υπάρχουν σημάδια ότι εξασθενεί κιόλας, κάτι που προκαλεί ανησυχία στους επιστήμονες. Η Γη διαθέτει δύο προστατευτικές ασπίδες που την προστατεύουν από διαστημικούς κινδύνους, την ατμόσφαιρα και ένα μαγνητικό πεδίο. Η απώλεια… Read More ›
Τι είναι το υπολογιστόνιο (ή computronium);
Είναι άλλο ένα στοιχειώδες σωματίδιο; O όρος υπολογιστόνιο (ή computronium) επινοήθηκε από τους ερευνητές του ΜΙΤ Norman Margolus και Tommaso Toffoli, το 1991, για να δηλώσουν οποιαδήποτε ουσία μπορεί να εκτελέσει υπολογισμούς – να χρησιμοποιηθεί δηλαδή ως «προγραμματιζόμενη ύλη». Πρόκειται… Read More ›
Mπορούν τα ζώα να προβλέψουν τους σεισμούς;
Το εντυπωσιακό εύρημα ενός επιστημονικού πειράματος στην Ιταλία Η τελευταία δεκαετία είναι γεμάτη αποκαλύψεις σχετικά με τις αξιοθαύμαστες προγνωστικές ικανότητες των ζώων· ειδικά εκείνων που συντροφεύουν τη σύγχρονη ζωή μας. Είναι όμως αλήθεια ότι σκύλοι, γάτες και άλλα ζώα αντιλαμβάνονται… Read More ›
Τι υπάρχει στο κέντρο της Γης;
Μια σιδερένια σφαίρα με ακτίνα 650 χιλιομέτρων, σύμφωνα με νέες επιστημονικές εκτιμήσεις Η «καρδιά» του εσωτερικού πυρήνα της Γης, δηλαδή το κέντρο του πλανήτη, πιθανώς είναι μια μπάλα από σίδηρο, η οποία έχει ακτίνα περίπου 650 χιλιομέτρων, σύμφωνα με νέες επιστημονικές εκτιμήσεις. Οι ερευνητές… Read More ›
Σχετικά με την πρόβλεψη των σεισμών
Μια ερευνητική ομάδα αποτελούμενη από σεισμολόγους και στατιστικολόγους του Πανεπιστημίου Northwestern υποστηρίζει ότι ανάπτυξε μια νέα μέθοδο ή καλύτερα ένα νέο μοντέλο που υπολογίζει την πιθανότητα για το πότε και πού μπορεί να κάνει την εμφάνιση της μια μεγάλη σεισμική… Read More ›
Ένα «κρυφό» στρώμα ανακαλύφθηκε κάτω από τις τεκτονικές πλάκες της Γης
Οι ερευνητές μελετούσαν σεισμικά γραφήματα για το τμήμα του μανδύα της Γης που βρίσκεται κάτω από την Τουρκία, όταν εντόπισαν τα πρώτα ίχνη. Ερευνητές εντόπισαν ένα άγνωστο, μέχρι σήμερα, στρώμα μερικώς λιωμένων πετρωμάτων, κάτω από τον φλοιό της Γης. Η ανακάλυψη… Read More ›
Πόση ενέργεια απελευθερώθηκε από τον φονικό σεισμό στην Τουρκία;
Η ακτινογραφία των mega-σεισμών από την Τουρκία μέχρι τον… Άρη Ο σεισμός στη Γη συνήθως προκαλείται από ξαφνική απελευθέρωση συσσωρευμένης ενέργειας στον φλοιό της Γης. Τον αντιλαμβανόμαστε στην επιφάνειά της καθώς μέρος της ενέργειας μεταφέρεται εκεί με τα σεισμικά κύματα…. Read More ›
Ημέρα Περιοδικού Πίνακα των χημικών στοιχείων
Η 7η Φεβρουαρίου έχει καθιερωθεί ως η μέρα του περιοδικού πίνακα των χημικών στοιχείων. Υπενθυμίζεται ότι ο δημιουργός της πρώτης έκδοσης του περιοδικού πίνακα των χημικών στοιχείων, Ντμίτρι Ιβάνοβιτς Μεντελέγιεφ, γεννήθηκε την 8η Φεβρουαρίου του 1834. …. ακολουθεί ένας εικονογραφημένος περιοδικός πίνακας… Read More ›
Ο στερεός πυρήνας της Γης θα αρχίσει να περιστρέφεται με αντίστροφη φορά;
Η περιστροφή του στερεού εσωτερικού πυρήνα της Γης εκτιμάται ότι πρόσφατα σταμάτησε και ο πυρήνας φαίνεται να ετοιμάζεται να αναστρέψει την κίνηση του προς την αντίθετη κατεύθυνση, σύμφωνα με Κινέζους επιστήμονες. Με βάση τις έως τώρα ενδείξεις, η περιστροφή με αντίστροφη φορά πιθανώς θα ολοκληρωθεί… Read More ›
Η πιο σύντομη δημοσίευση στη Φυσική
Ο λόγος της μάζας του πρωτονίου προς τη μάζα του ηλεκτρονίου σύμφωνα με τις σημερινές εκτιμήσεις (CODATA Value: proton-electron mass ratio) είναι μ = mp/me = 1836,15267389(17). Το 1951 η πειραματική τιμή του λόγου ήταν 1836,12 και ο Friedrich Lenz ανακάλυψε την μαθηματική σύμπτωση… Read More ›
Υπό παρακολούθηση το ηφαιστειακό δυναμικό του Κολούμπου στη Σαντορίνη
Ένας συνεχώς αυξανόμενος όγκος μάγματος συσσωρεύεται στον μαγματικό θάλαμο, σε βάθος περίπου 3 χιλιομέτρων κάτω από το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπος κοντά στη Σαντορίνη. Η παρουσία αυτού του μαγματικού θαλάμου αναδεικνύει την πιθανότητα μιας μελλοντικής έκρηξης και γι’ αυτό είναι σημαντικό… Read More ›
Τι είναι η ομίχλη ακτινοβολίας;
Η Ομίχλη Ακτινοβολίας (Radiation Fog) δηµιουργείται κυρίως τις νύχτες, όταν εξαιτίας της ψύξης της επιφάνειας της γης (λόγω ακτινοβολίας) ψύχεται και ο υπερκείµενος του εδάφους αέρας. Αν η ποσότητα των υδρατμών δεν αλλάξει, η ψύξη της αέριας μάζας αυξάνει τη σχετική υγρασία κι όταν φτάσει… Read More ›
Θανάσης Φωκάς: Το ασυνείδητο κατανοεί πιο πολλά από το συνειδητό
Ο νοητός περίπατος στα «Μονοπάτια Κατανόησης» του εγκεφάλου με «ξεναγό» έναν από τους σπουδαιότερους μαθηματικούς διεθνώς, που είναι επίσης αεροναυπηγός και γιατρός, είναι σίγουρα μια σπάνια εμπειρία συνέντευξη του Θανάση Φωκά στον Παύλο Παπαδόπουλο – kathimerini.gr Ο νοητός περίπατος στα… Read More ›
Νόμπελ Φυσικής 2022: Οι διαλέξεις των βραβευθέντων φυσικών
Οι Alain Aspect, John F. Clauser και Anton Zeilinger βραβεύθηκαν με το Νόμπελ Φυσικής 2022 «για τα πειράματα με συν-πλεκόμενα (entangled) φωτόνια, που επιβεβαιώνουν την παραβίαση των ανισοτήτων Bell και την πρωτοποριακή επιστήμη της κβαντικής πληροφορικής». Οι διαλέξεις των Aspect, Clauser και Zeilinger, που δόθηκαν σήμερα, στο πλαίσιο… Read More ›
Η φυσική του Αριστοτέλη
Μέχρι τον καιρό του Γαλιλαίου, η επιστήμη και η αυθεντία του Αριστοτέλη είχαν κυριαρχήσει για πολύ καιρό στο δυτικό πνεύμα, για να το οδηγήσουν τελικά σε αδιέξοδο. Η αριστοτελική φιλοσοφία ήταν η πιο ευρύχωρη από όλες τις φιλοσοφίες. Καταρχήν εξηγούσε… Read More ›
Ο αριθμός Avogadro δεν ανακαλύφθηκε από τον Avogadro
Σε αντίθεση με τις πεποιθήσεις γενεών φοιτητών χημείας, ο αριθμός του Avogadro – ο αριθμός των σωματιδίων στην ποσότητα που είναι γνωστή ως mole – δεν ανακαλύφθηκε από τον Amadeo Avogadro (1776-1856). Ο Avogadro ήταν ένας δικηγόρος που ενδιαφερόταν για… Read More ›
Ο Χόκινγκ,το Σύμπαν και η Μονρόε
Ο Στίβεν λάτρευε τη Μέριλιν Μονρόε. Ο σκηνοθέτης Ερολ Μόρις συζητούσε με τον Χόκινγκ στη διάρκεια των γυρισμάτων του Χρονικού του Χρόνου, και κάποια στιγμή αναφέρθηκε το θέμα της Μονρόε. Οπως το έθεσε ο Μόρις: Τελικά του είπα: «Κατάλαβα γιατί… Read More ›
Τι σημαίνουν τα ‘ρόνα’, ‘κβέτα’, ‘ρόντο’ και ‘κβέκτο’
Επισημοποιήθηκαν 4 νέα προθέματα μονάδων μέτρησης Μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα οι επιστήμονες σε διάφορες χώρες του κόσμου χρησιμοποιούσαν διάφορα συστήματα μονάδων. Έτσι π.χ. στη Βρετανία μετρούσαν το μήκος σε ίντσες, ενώ στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε cm ή m…. Read More ›
Η Γη ήταν ακόμη εξωγήινη
Τον Αύγουστο του 1519 αναχώρησαν από τη Σεβίλλη πέντε πλοία. Ανοίχτηκαν στον Ατλαντικό και πολύ σύντομα χάθηκε από τα μάτια των ναυτών ακόμα και το αχνό περίγραμμα της στεριάς. Με σημερινούς όρους, ήταν λες κι ένα διαστημόπλοιο άφηνε πίσω του… Read More ›
«Μεγα-σεισμός» διάρκειας μηνών από τον αστεροειδή
…. που αφάνισε τους δεινοσαύρους Ο αστεροειδής ονομάστηκε Τσιξουλούμπ και είχε διάμετρο περίπου δέκα χιλιομέτρων, έπεσε πριν 66 εκατομμύρια χρόνια στην περιοχή της σημερινής Χερσονήσου Γιουκατάν στο Μεξικό. Επιστήμονες από τις ΗΠΑ και το Μεξικό συνέλλεξαν ενδείξεις ότι η πρόσκρουση… Read More ›
Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2022
Θα βραβευθούν με Νόμπελ οι ‘αιώνιοι’ υποψήφιοι από το ερευνητικό πεδίο της Κβαντικής Φυσικής, Alain Aspect, John Clauser και Anton Zeilinger; Παρακολουθείστε την ανακοίνωση του βραβείου Νόμπελ Φυσικής 2022: (νεώτερη ενημέρωση) Τα προγνωστικά επαληθεύθηκαν! Οι Alain Aspect (ο άνθρωπος που απέδειξε πειραματικά ότι ο Θεός… Read More ›
Πιθανοί υποψήφιοι για το Νόμπελ Φυσικής 2022
Από αύριο ξεκινούν οι απονομές των βραβείων Νόμπελ. Την Δευτέρα 3 Οκτωβρίου ανακοινώνεται το Νόμπελ Ιατρικής, την Τρίτη 4 Οκτωβρίου το Νόμπελ Φυσικής και την Τετάρτη, 5 Οκτωβρίου το Νόμπελ Χημείας. Τι λένε οι φετινές προβλέψεις για το βραβείο Νόμπελ… Read More ›
Μυστηριώδη «εξωγήινα» εξαγωνικά διαμάντια βρέθηκαν σε μετεωρίτες στη Γη
Τα διαμάντια λέγονται λονσντεϊλίτες από το όνομα της διάσημης Βρετανίδας κρυσταλλογράφου Κάθλιν Λονσντέιλ, της πρώτης γυναίκας μέλους της Βασιλικής Εταιρείας επιστημών της Βρετανίας Παράξενα σπάνια εξαγωνικά διαμάντια εξωγήινης προέλευσης ανακάλυψαν Αυστραλοί επιστήμονες σε τέσσερις μετεωρίτες που βρέθηκαν στη βορειοδυτική Αφρική. Τα μυστηριώδη μικροσκοπικά… Read More ›
Ανακαλύφθηκε κρατήρας πρόσκρουσης αστεροειδούς από την εποχή των δεινοσαύρων
Βρετανοί και Αμερικανοί επιστήμονες βρήκαν, μέσω ανάλυσης σεισμικών δεδομένων, στα ανοιχτά της Δυτικής Αφρικής βάσιμες ενδείξεις για την ύπαρξη ενός πιθανού μεγάλου υποθαλάσσιου κρατήρα πρόσκρουσης αστεροειδούς. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή γεωεπιστημών Ουίσντιν Νίκολσον του σκωτσέζικου Πανεπιστημίου Heriot-Watt,… Read More ›
Προσκρούσεις γιγάντιων μετεωριτών δημιούργησαν τις ηπείρους
Οι ήπειροι της Γης σχηματίστηκαν από τις πτώσεις τεράστιων μετεωριτών κατά τη διάρκεια του πρώτου δισεκατομμυρίου από τα περίπου 4,5 δισ. έτη της ύπαρξης του πλανήτη μας. Αυτό εκτιμούν επιστήμονες που βρήκαν στο υπέδαφος της Αυστραλίας νέες ενδείξεις γι’ αυτή… Read More ›
Μια άσκηση Φυσικής για το διαστημικό τηλεσκόπιοJames Webb
Ένα από τα θέματα της 52ης Διεθνούς Ολυμπιάδας Φυσικής Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (12 Μονάδες) Το θέμα αυτό αφορά στη Φυσική που σχετίζεται με τη λειτουργία του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb. Αρχικά, ακτινοβολία από έναν αστέρα, προσπίπτει στο πρωτεύον… Read More ›
Παρατηρήθηκαν στροβιλισμοί σε ρευστό ηλεκτρονίων
Οι δίνες ή στροβιλισμοί είναι χαρακτηριστικό της κίνησης των ρευστών όπως το νερό. Σε ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα παρατηρήθηκε άμεσα, για πρώτη φορά, η συμπεριφορά των ηλεκτρονίων ως τυπικό ρευστό που εμφανίζει στροβιλισμούς. Όταν το ηλεκτρικό ρεύμα διαρρέει τα μέταλλα… Read More ›
Η διδασκαλία της Φυσικής, χωρίς τους Φυσικούς
Παρέμβαση του Συλλόγου Φυσικών Κρήτης Ανοικτή Επιστολή Αγαπητοί και αγαπητές, τα τελευταία χρόνια γινόμαστε μάρτυρες της συνεχιζόμενης υποβάθμισης του μαθήματος της Φυσικής στα σχολεία μας. Η υποβάθμιση αυτή είναι αποτέλεσμα πολλών κεντρικών και όχι μόνο, επιλογών που τελικά απομακρύνουν τους… Read More ›
Ένα βιβλίο για την σύγχρονη φυσική του 1968
Πρόκειται για το δεύτερο μέρος του τόμου «Ηλεκτρισμός – Πυρηνική» των Σ. Κανέλλου και Ι. Παπουτσάνη, που εκδόθηκε τον Ιανουάριο του 1968. Ολόκληρο το βιβλίο μπορείτε να το κατεβάσετε δωρεάν πατώντας ΕΔΩ ή ΕΔΩ (στη γωνιά της Φυσικής από την… Read More ›
Φυσικοί εναντίον Φυσικής
Θα θέλατε να διδάσκεται η σύγχρονη φυσική (κβαντική, σχετικότητα κλπ) στο Λύκειο; Αν ρωτήσετε τους γνωστούς σας, θα διαπιστώσετε ότι οι περισσότεροι θα απαντήσουν καταφατικά – ακόμα κι αυτοί που μισούσαν τη φυσική όταν ήταν μαθητές. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός… Read More ›
Το μοριακό βάρος του νερού και ο κύκλος του
Ένας λόγος που το νερό συμμετέχει στα καιρικά φαινόμενα κάνοντας τον πλανήτη μας να φαίνεται τόσο δυναμικός είναι ό,τι ενώ το υγρό νερό είναι προφανώς πυκνότερο από τον αέρα, το εξατμισμένο νερό (υδρατμοί) είναι αραιότερο από τον αέρα. Και γι… Read More ›
Τι είναι η ενέργεια;
Η ενέργεια, παρότι είναι μια από τις πιο σημαντικές και οικείες έννοιες της φυσικής, όταν κανείς προσπαθεί να διατυπώσει τον ορισμό της δυσκολεύεται. Στο βίντεο που ακολουθεί, ο Δρ. Don Lincoln από το Fermilab προσπαθεί να εξηγήσει τι εννοούν οι… Read More ›
Ταξίδι στο κέντρο του Ουρανού
Μια νέα έρευνα εξετάζει για πρώτη φορά την σύνθεση υλικών στο εργαστήριο κάτω από εξαιρετικά μεγάλες πιέσεις. Τέτοιες εξωτικές πιέσεις επικρατούν στο απρόσιτο κέντρο του πλανήτη Ουρανού. Ο Ιούλιος Βερν δεν θα μπορούσε ούτε να το ονειρευτεί: Μια ερευνητική ομάδα… Read More ›
Το δάκρυ του Ντιράκ
Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε κάποτε πει για το σύμπαν ότι «αυτή η επική ιστορία μυστηρίου όχι μόνο δεν έχει ακόμη λυθεί, αλλά δεν είμαστε καν βέβαιοι ότι υπάρχει μια λύση». Το βιβλίο «Το δάκρυ του Ντιράκ» αποτελεί ένα μικρό οδοιπορικό… Read More ›
Η θεϊκή εξίσωση
Από τότε που οι προσωκρατικοί φυσικοί φιλόσοφοι ανακάλυψαν την ιδέα των ατόμων, η επιστήμη αναζητά τα ύστατα υλικά θεμέλια και τις φυσικές δυνάμεις που συγκροτούν και ευθύνονται για την ύπαρξη του φυσικού κόσμου. Το βιβλίο «Η θεϊκή εξίσωση: Η Αποκάλυψη… Read More ›
Η μεγαλύτερη συγκέντρωση ταλέντων φυσικής
… και ο Ernest Solvay O Ernest Gaston Joseph Solvay – γεννήθηκε στις 16 Απριλίου 1838 και απεβίωσε στις 26 Μαΐου 1922 – ήταν Βέλγος χημικός, βιομήχανος και ευεργέτης. Ανέπτυξε την ομώνυμο μέθοδο Solvay για την παραγωγή άνυδρης σόδας από χλωριούχο νάτριο και ανθρακικό ασβέστιο και ίδρυσε την εταιρεία Solvay & Cie. Στη συνέχεια… Read More ›
Έκλυση ραδονίου και πρόβλεψη σεισμών
Το ραδόνιο είναι ένα χημικό στοιχείο με σύμβολο Rn και ατομικό αριθμό 86. Είναι ραδιενεργό, άχρωμο, άοσμο, άγευστο ευγενές αέριο. Πρόκειται για πολύ σπάνιο στοιχείο, δεδομένου ότι το πιο σταθερό ισότοπό του, είναι το το 222Rn, με χρόνο ημιζωής μόνο… Read More ›
H έρευνα για την κλιματική αλλαγή προκαλεί ετησίως τεράστιες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου
Ενώ οι έρευνες για την κλιματική αλλαγή προβλέπουν την καταστροφική υπερθέρμανση του πλανήτη εξαιτίας των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη η ποσότητα του CO2 που εκλύεται εξαιτίας των ίδιων των κλιματολογικών ερευνών είναι τεράστια! Οι εκτοξεύσεις… Read More ›
Συνέντευξη του νομπελίστα Gérard Mourou, «πατέρα» του πιο ισχυρού λέιζερ
Η Ακαδημία Αθηνών εξέλεξε ως ξένο εταίρο της τον Γάλλο νομπελίστα Φυσικής Ζεράρ Μουρού Μαρία Παππά – http://www.amna.gr Πρόκειται για έναν από τους πιο διακεκριμένους επιστήμονες παγκοσμίως, γι’ αυτό και το 2018 του απονεμήθηκε το Νόμπελ Φυσικής. Ο καθηγητής Ζεράρντ… Read More ›
Ένα αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα στο κέντρο της Αθήνας
Το κτήριο, όπου πλέον στεγάζεται και η Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής επί της οδού Σόλωνος, αποτελεί ακόμα ένα αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα στο κέντρο της Αθήνας, στο οποίο στεγάζονταν για περισσότερο από έναν αιώνα τα Εργαστήρια της Φυσικής της Φυσικομαθηματικής Σχολής του… Read More ›
Ο πόλεμος μεταφέρεται και στο CERN
Το CERN εξέδωσε την εξής ανακοίνωση σχετικά με την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία: Τα 23 κράτη μέλη του CERN καταδικάζουν, με τον πιο έντονο τρόπο την στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία από τη Ρωσική Ομοσπονδία και εκφράζουν τη λύπη τους για… Read More ›
Φαινόμενον (τεύχος 35 )
το περιοδικό του τμήματος Φυσικής του Α.Π.Θ. Το τεύχος 35 του περιοδικού «ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΝ» περιλαμβάνει ένα άρθρο για το Νόμπελ Φυσικής 2021 και άρθρα αποφοίτων Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Φυσικής σχετικά με συστήματα προσδιορισμού θέσης, καιρικά φαινόμενα που επηρεάζουν όλο… Read More ›
Ποιός είναι ο Stephen Wolfram;
Ο Lawrence Krauss μας παρουσιάζει τον Stephen Wolfram – τον δημιουργό του Mathematica, του Wolfram|Alpha, της Γλώσσας Wolfram, του Wolfram Physics Project, του ιδρυτή και διευθύνοντα συμβούλου της Wolfram Research και συγγραφέα του A New Kind of Science. Ο Stephen… Read More ›
Μια «φυσική» απόδειξη του πυθαγορείου θεωρήματος
Θεωρούμε ένα ‘ενυδρείο’ σε σχήμα ορθογωνίου τριγωνικού πρίσματος με κάθετες πλευρές α , b και υποτείνουσα c. To ενυδρείο μικρού πλάτους ℓ βρίσκεται σε οριζόντιο επίπεδο και μπορεί να περιστρέφεται χωρίς τριβές γύρω από τον κατακόρυφο άξονα που φαίνεται στο… Read More ›
Συνέντευξη με τον Ιωάννη Ηλιόπουλο (Καθιερωμένο πρότυπο, πείραμα Muon g-2, CERN)
Ο Ιωάννης Ηλιόπουλος είναι διακεκριμένος και διεθνώς αναγνωρισμένος επιστήμονας στον κλάδο της Θεωρητικής Φυσικής και της Φυσικής των Στοιχειωδών Σωματιδίων. Μια συμβολή στον κλάδο αυτό σχετίζεται με τον αριθμό και τις ιδιότητες των κουάρκ. Την δεκαετία του 1960 πιστεύαμε πως… Read More ›
Η απαρχή της επιστήμης
Η επιτυχία των γνωστών φυσικών νόμων να εξηγήσουν τον κόσμο γύρω μας έχει εκθρέψει κατ’ επανάληψη ορισμένες αλαζονικές και αυτάρεσκες αντιλήψεις σχετικά με την κατάσταση της ανθρώπινης γνώσης, ιδιαίτερα όταν τα κενά στη γνώση μας για αντικείμενα και φαινόμενα θεωρούνται… Read More ›
Μια από τις πιο βίαιες εκρήξεις ηφαιστείου όπως καταγράφηκε από το διάστημα
Το νησί Hunga-Tonga Haʻapai ανήκει στο βασίλειο Tonga. Περιλαμβάνει 169 νησιά από τα οποία κατοικούνται τα 36. Εκεί έγινε μια από τις πιο βίαιες εκρήξεις ηφαιστείων που έχουν καταγραφεί ποτέ από το διάστημα: Η έκρηξη διάρκειας οκτώ λεπτών ήταν τόσο… Read More ›
Δ. Νανόπουλος: Να καταλάβουμε την μοναδικότητά μας στο Σύμπαν
Ο καθηγητής και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών Δημήτρης Νανόπουλος, καταθέτει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ τις σκέψεις του για τη νέα χρονιά: Κύριε Νανόπουλε, το 2022 είναι ένα έτος προσδοκιών για τις επιστήμες; Και ποιες είναι για εσάς αυτές οι προσδοκίες;… Read More ›
Η Φυσική το 2021
Σχετικά με το πείραμα Muon g-2 στο Fermilab που κλόνισε το Καθιερωμένο Πρότυπο των στοιχειωδών σωματιδίων, τους χρονοκρυστάλλους, μια νέα φάση της ύλης που φαίνεται να παραβιάζει έναν από τους πιο σημαντικούς νόμους της φυσικής, την εκτόξευση του διαστημικού τηλεσκοπίου… Read More ›
Εκεί όπου συναντώνται η Φυσική, η Χημεία και η Βιολογία
Σε όλη την ιστορία της επιστήμης, υπήρχε πάντα μια ισχυρή αλληλεπικάλυψη ανάμεσα στη φυσική και στην αδελφή της επιστήμη, τη χημεία. Πράγματι, κάποιοι από τους μεγαλύτερους επιστήμονες όλων των εποχών, όπως ο Μάκλ Φάραντεϊ, αποτέλεσαν το μήλο της έριδας για… Read More ›
Νόμπελ Φυσικής 2021: Οι διαλέξεις των βραβευθέντων φυσικών
Αύριο, 8 Δεκεμβρίου και ώρα 9:45 π.μ., θα πραγματοποιηθούν οι διαλέξεις των βραβευθέντων με το Νόμπελ Φυσικής 2021. Το φετινό Νόμπελ Φυσικής απονεμήθηκε στους Syukuro Manabe (1/4), Klaus Hasselmann (1/4) διότι έθεσαν τα θεμέλια της γνώσης μας για το κλίμα… Read More ›
Ένα κλιματικό μοντέλο σαν ‘σφαιρική αγελάδα’
Το απλούστερο κλιματικό μοντέλο για το φαινόμενο του θερμοκηπίου Η παραγωγή γάλακτος σε μια φάρμα αγελάδων ήταν τόσο μικρή, που ο ιδιοκτήτης-αγρότης αποφάσισε να ζητήσει την βοήθεια των επιστημόνων από το γειτονικό πανεπιστήμιο. Το πανεπιστήμιο ανταποκρίθηκε άμεσα σχηματίζοντας μια ομάδα… Read More ›
Ο γάτος του Σρέντιγκερ στα παλιά λημέρια
… στην είσοδο του παλιού Φυσικείου Το ιστορικό κτίριο της οδού Σόλωνος που κάποτε φιλοξενούσε το Φυσικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, απέκτησε ξανά μια κάποιου είδους πειραματική δραστηριότητα. Αν και το γνωστό πείραμα με τον γάτο του Σρέντιγκερ ήταν ένα… Read More ›
Σκέψου σαν Φυσικός
… και δες τον Κόσμο με άλλα μάτια Έγραψα αυτό το βιβλίο για να υμνήσω τη φυσική – αυτή την επιστήμη που με ενθουσίαζε ήδη από τα εφηβικά μου χρόνια. Δεν ήμουν ο «σπασίκλας» της τάξης, αλλά ένοιωθα μια βαθιά… Read More ›
Ιωάννης Ηλιόπουλος: Διεθνής Παρουσία στις Φυσικομαθηματικές Επιστήμες
Η Ακαδημία Αθηνών και η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών, οργάνωσαν ημερίδα αφιερωμένη στον Απόδημο Ελληνισμό, με θέμα «Απόδημος Ελληνισμός – Η Ιστορία, το Έργο και η Προσφορά του στην Ελλάδα». Ακολουθεί η ομιλία του Ιωάννη… Read More ›
Η ελαφρότητα του συνόλου
Γιατί ένα σύστημα έχει μικρότερη μάζα από το άθροισμα μαζών των μεμονωμένων συστατικών του; Αν βάλετε σε μια ζυγαριά 10 κύβους, ο καθένας με μάζα 10g, τότε προφανώς θα διαπιστώσετε ότι η συνολική μάζα τους είναι 100g. Aν η ζυγαριά δείξει,… Read More ›
Βαλκανική Ολυμπιάδα Φυσικής
Τα θέματα της 3ης Βαλκανικής Ολυμπιάδας Φυσικής που διεξήχθη στις 25 Σεπτεμβρίου 2021: Στην 3η Βαλκανική Ολυμπιάδα Φυσικής διακρίθηκαν οι παρακάτω μαθητές (από την Ελλάδα, με χάλκινο μετάλλιο βραβεύθηκε ο Σπύρος Τερλεμές, ενώ έλαβαν εύφημο μνεία οι Μενέλαος Ράπτης και Μελίνα… Read More ›
Μισό Νόμπελ Φυσικής στα μυστηριώδη υαλώδη σπιν
Τρεις επιστήμονες μοιράστηκαν το Νόμπελ Φυσικής 2021 για τις πρωτοποριακές μελέτες τους στην κατανόηση περίπλοκων φυσικών συστημάτων. Το μισό βραβείο μοιράστηκαν οι Syukuro Manabe(1/4) και ο Klaus Hasselmann(1/4) διότι έθεσαν τα θεμέλια της γνώσης μας για το κλίμα της Γης. Μπορείτε να… Read More ›
Ένα Νόμπελ για την ανανεωτική και κοινωνικά υπεύθυνη Φυσική
Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που έδωσε ο κορυφαίος Ιταλός φυσικός Giorgio Parisi στην Ιταλίδα δημοσιογράφο Elena Dusi με αφορμή τη βράβευσή του με το φετινό Νόμπελ Φυσικής. Η υποψία ότι ο Τζόρτζο Παρίζι (Giorgio Parisi), κορυφαίος Ιταλός θεωρητικός φυσικός, διάσημος… Read More ›
Μειώθηκε η λευκαύγεια (albedo) της Γης
Το επί τοις εκατό ποσοστό της ηλιακής ακτινοβολίας που ανακλάται από την Γη ονομάζεται λευκαύγεια ή albedo (‘albus’ στα λατινικά σημαίνει ‘λευκό’). Όταν η λευκαύγεια έχει μεγάλη τιμή, η Γη ανακλά περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία προς το διάστημα και έτσι είναι… Read More ›
Βραβείο Νόμπελ Φυσικής στα μοντέλα που προβλέπουν την κλιματική αλλαγή
Τρεις επιστήμονες μοιράζονται Νόμπελ Φυσικής 2021 για τις πρωτοποριακές μελέτες τους στην κατανόηση περίπλοκων φυσικών συστημάτων. Ο Syukuro Manabe(1/4) και ο Klaus Hasselmann(1/4) διότι έθεσαν τα θεμέλια της γνώσης μας για το κλίμα της Γης και στο πώς αυτό επηρεάζεται… Read More ›
Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής στην ερμηνεία των αισθήσεων αφής, πίεσης και θερμοκρασίας
Σύμφωνα με την επιτροπή των Νόμπελ οι David Julius και Ardem Patapoutian βραβεύθηκαν με το Νομπέλ Ιατρικής 2021 διότι: «οι ανακαλύψεις τους ξεκλείδωσαν ένα από τα μυστικά της φύσης εξηγώντας τη μοριακή βάση για την αίσθηση της ζέστης, του κρύου, της αφής και… Read More ›
Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2021
(νεώτερη ενημέρωση) Τo βραβείο Νομπέλ 2021 στην Φυσική απονεμήθηκε στους Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann και Giorgio Parisi “για τις πρωτοποριακές συνεισφορές τους στην κατανόηση περίπλοκων φυσικών συστημάτων.” Το μισό βραβείο μοιράζονται οι Syukuro Manabe και Klaus Hasselmann «για την φυσική… Read More ›
Πιθανοί υποψήφιοι για το Νόμπελ Φυσικής 2021
Μέχρι να γίνει η επίσημη ανακοίνωση για το βραβείο Νόμπελ Φυσικής στις 5 Οκτωβρίου, ας δούμε τι λένε οι φετινές προβλέψεις γι αυτό: 1. Ξεκινάμε με τους ‘αιώνιους’ υποψήφιους από το ερευνητικό πεδίο της Κβαντικής Φυσικής: Alain Aspect , John… Read More ›
Η ψευδοεπιστήμη στην υπηρεσία της επιχειρηματικότητας
Οι θετικές επιστήμες που κάποτε αποκαλούνταν στο σύνολό τους φυσική φιλοσοφία, περιλαμβάνουν την μελέτη των έμβιων και των άβιων όντων, τις επιστήμες της ζωής και τις φυσικές επιστήμες. Στις πρώτες ανήκουν η βιολογία, η ζωολογία και η βοτανική. Οι φυσικές… Read More ›
Τα βραβεία Νόμπελ τρελής επιστήμης 2021
Τα βραβεία Νόμπελ της τρελής επιστήμης (Ig Nobel) δίνονται σε αντισυμβατικές μελέτες και ανακαλύψεις, πολλές από τις οποίες δημοσιεύονται ακόμα και σε σοβαρά επιστημονικά περιοδικά. Mε σύνθημα «πρώτα σε κάνουν να γελάσεις, μετά να σκεφθείς», τα βραβεία Ig απονέμονται από το… Read More ›
Φαινόμενον (τεύχος 34)
το περιοδικό του τμήματος Φυσικής του Α.Π.Θ. σημείωμα της σύνταξηςΤο παρόν τεύχος του «ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΝ» περιλαμβάνει άρθρα για την υπερθέρμανση του πλανήτη, την αδρανοποίηση τοξικών αποβλήτων και τη χρήση της τομογραφίας μιονίων για την απεικόνιση του εσωτερικού τύμβων. Περιέχονται επίσης άρθρα… Read More ›
Φυσική (Γ’) Λυκείου εν τάφω
1) Αδιαφορώντας για τα ευχολόγια και τα πομπώδη κείμενα των εκάστοτε κυβερνητικών νομοθετημάτων, ο ουσιαστικός λόγος ύπαρξης της Γ ́ Λυκείου και άρα ολόκληρου του Λυκείου εντοπίζεται στο ότι αποτελεί προθάλαμο Πανεπιστημίου. Όμως την εισαγωγή των παιδιών στις σχολές ελέγχει… Read More ›
Ποιοί θεμελίωσαν την επιστήμη της κλιματικής αλλαγής;
Aν δεν υπήρχε η ατμόσφαιρα τότε η μέση θερμοκρασία της Γης θα ήταν τουλάχιστον κατά 35°C μικρότερη. Η Γη θα ήταν παγωμένη και προφανώς αφιλόξενη στην ζωή [διαβάστε σχετικά ΕΔΩ: Ποια θα ήταν η θερμοκρασία της Γης αν δεν διέθετε ατμόσφαιρα;]… Read More ›
Γιατί πρέπει να πλένετε τα χέρια σας για 20 δευτερόλεπτα;
Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά ένας αναλυτικός θεωρητικός υπολογισμός Πολλά μικρόβια μεταφέρονται μέσω της άμεσης ή έμμεσης επαφής με χέρια ή επιφάνειες που έχουν μολυνθεί. Στα χέρια μας έχουμε κατά μέσο όρο 3.200 διαφορετικά μικρόβια που ανήκουν σε περισσότερα από 150… Read More ›
Οι δασολόγοι του ΑΠΘ εισηγούνται άμεσα μέτρα
Οι φωτιές στην Ελλάδα έχουν επιφέρει μια τεράστια περιβαλλοντική και οικονομική καταστροφή, με τους δασολόγους του ΑΠΘ να παίρνουν θέση σε σχέση με το τι χρειάζεται να γίνει από εδώ και πέρα. Η καταστροφή από τις φωτιές στην Ελλάδα είναι… Read More ›
Σύνδεση του ρυθμού περιστροφής της Γης με την εμφάνιση της ζωής
Από τότε που δημιουργήθηκε η Γη, πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, η περίοδος της ιδιο-περιστροφής της αυξάνεται σταδιακά – με αποτέλεσμα η διάρκεια της ημέρας να αυξάνεται επίσης. Η αιτία πρέπει να αναζητηθεί στην αντίστοιχη σταδιακή απομάκρυνση της Σελήνης… Read More ›
Είμαστε φτιαγμένοι από μαθηματικά;
Είναι τα μαθηματικά πραγματικά; Τι είναι ο χωροχρόνος; Τι είναι ένα στοιχειώδες σωματίδιο; Υπάρχουν πολλές παρόμοιες ερωτήσεις. Σύμφωνα με την Sabine Hossenfelder η κοινή απάντηση σ’ αυτές είναι: «μαθηματικά». Αυτό σημαίνει ότι τα μαθηματικά είναι πραγματικά; Μήπως είμαστε φτιαγμένοι από… Read More ›
Ο άνθρωπος που οραματίστηκε το σύμπαν
Ήταν το 1977 όταν ο Στίβεν Ουάινμπεργκ μπήκε στα σπίτια των απλών, καθημερινών ανθρώπων που ελάχιστη σχέση έχουν με την φυσική. Εκείνη τη χρονιά, ο φυσικός που έμελλε να τιμηθεί με το Νομπέλ δυο χρόνια αργότερα (1979) εξέδωσε το μεγάλο… Read More ›
Ολυμπιακοί Αγώνες Φυσικής
Τα θέματα της 51ης Διεθνούς Ολυμπιάδας Φυσικής 1ο Θεωρητικό Θέμα/Λύση (Πλανητική Φυσική) 2ο Θεωρητικό Θέμα/Λύση (Ηλεκτροστατικός Φακός) 3ο Θεωρητικό Θέμα/Λύση (Σωματίδια και Κύματα) 1ο Πειραματικό Θέμα/Λύση 2ο Πειραματικό Θέμα/Λύση διαβάστε επίσης: Ελληνική διάκριση στην 51η Διεθνή Ολυμπιάδα Φυσικής
H στιγμιαία ταχύτητα και η τέχνη του απειροστικού λογισμού
Η τέχνη, είχε πει ο Πάμπλο Πικάσο, είναι ένα ψέμα που μας κάνει να συνειδητοποιούμε την αλήθεια. Το ίδιο θα μπορούσε να ειπωθεί και για τον απειροστικό λογισμό ως μοντέλο της φύσης. Ο όρος infinitesimal calculus (απειροστικός λογισμός) ή απλά… Read More ›
Ονειροπόλος μιας τελικής θεωρίας
Χτες ανακοινώθηκε η δυσάρεστη είδηση ότι ο Steven Weinberg, ένας από τους μεγαλύτερους φυσικούς της εποχής μας, έφυγε από τη ζωή. Η σκηνοθέτης Molly Murphy δημιούργησε πρόσφατα μια ταινία κινουμένων σχεδίων με αφηγητή τον νομπελίστα φυσικό. Ας ακούσουμε λοιπόν τον… Read More ›
Φυσικοί Διαμαρτυρόμενοι
Ανακοίνωση για την κατανομή των διοριστέων εκπαιδευτικών ανά κλάδο και ειδικότητα από την ΕΕΦ Η Ένωση Ελλήνων Φυσικών εκφράζει την έντονη δυσαρέσκειά της σε σχέση με την σημερινή ανακοίνωση της κατανομής των διοριστέων εκπαιδευτικών ανά κλάδο και ειδικότητα και διαμαρτύρεται… Read More ›
Η ενοποίηση της Φυσικής με τα Θρησκευτικά
To υπουργείο παιδείας ανακοίνωσε την κατανομή των 11.700 θέσεων μονίμων διορισμών εκπαιδευτικών κατά κλάδο, ειδικότητα και ειδίκευση. Παρατηρώντας την κατανομή διαπιστώνει κανείς ότι διορίζονται 108 καθηγητές Θρησκευτικών (ΠΕ01) και 87 καθηγητές Φυσικής (ΠΕ04.01). H παραπάνω κατανομή μας οδηγεί αβίαστα στο… Read More ›
Η ενοποίηση της Φυσικής με τα Μαθηματικά
Τα Μαθηματικά θα μας οδηγήσουν στην Τελική Θεωρία της Φυσικής Ακόμη και σε ατελή μορφή η Κβαντική Θεωρία Πεδίου (ΚΘΠ) είναι η πιο πετυχημένη φυσική θεωρία που διατυπώθηκε μέχρι σήμερα. Ο Nathan Seiberg, ένας από τους κορυφαίους αρχιτέκτονές της, υποψιάζεται… Read More ›
Τα γεωλογικά μυστικά της Αφροδίτης αποκαλύπτονται
Η Αφροδίτη εξακολουθεί να είναι γεωλογικά ενεργή. Μια νέα μελέτη της επιφάνειας της Αφροδίτης περιέχει αποδείξεις τεκτονικής κίνησης [A globally fragmented and mobile lithosphere on Venus] . Το εύρημα είναι σημαντικό επειδή η Αφροδίτη εθεωρείτο πως έχει ένα ακίνητο στερεό… Read More ›
Οι Έννοιες της Φυσικής και η διδασκαλία τους
Ο Ανδρέας Ιωάννου Κασσέτας (1944-2015) σπούδασε φυσική σε προπτυχιακό επίπεδο στο πανεπιστήμιο της Αθήνας και σε μεταπτυχιακό στο Παρίσι ενώ δίδαξε για πολλά χρόνια στην Ιδιωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση αλλά και σε σεμινάρια επιμόρφωσης καθηγητών, έχοντας παράλληλα έντονη κοινωνική πολιτική και… Read More ›
Η Τεχνητή Νοημοσύνη ανακαλύπτει νέα Φυσική
Η αρχή διατήρησης της ενέργειας είναι μια βασική αρχή της φυσικής, η παραβίαση της οποίας συνήθως συνεπάγεται νέα φυσική. Στην πρόσφατα δημοσιευμένη εργασία με τίτλο «Machine-Learning Non-Conservative Dynamics for New-Physics Detection» παρουσιάζεται μια μέθοδος μηχανικής μάθησης που χρησιμοποιείται για την… Read More ›
Ο Στίβεν Χόκινγκ ως κωπηλάτης
(…) Για μένα ο Στίβεν Χόκινγκ ήταν ένας ξεχωριστός άνθρωπος που μ’ έκανε να δω από άλλη προοπτική τι σημαίνει πραγματική δοκιμασία, που κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε λεπτό, ήταν υποχρεωμένος να παλεύει μ’ έναν τρόπο εντελώς άγνωστο σ’ εμένα,… Read More ›
Η λίστα όλων όσων βραβεύθηκαν με Νόμπελ Φυσικής
Ο φυσικός που βραβεύθηκε με το πρώτο Νόμπελ στη Φυσική ήταν ο Wilhelm Röntgen το 1901 για την ανακάλυψη των ακτίνων Χ. Με το τελευταίο Νόμπελ Φυσικής (2020) βραβεύθηκαν οι Roger Penrose (1/2), Reinhard Genzel (1/4) και Andrea Ghez(1/4) για… Read More ›
Aπό την ραδιενέργεια των ωκεανών στην πρόβλεψη των τσουνάμι
Η βραχυπρόθεσμη πρόβλεψη των σεισμών συνεχίζει ακόμα και σήμερα να είναι από τα δυσκολότερα επιστημονικά προβλήματα. Κάποιοι πετάνε λευκή πετσέτα θεωρώντας ότι η φυσική που περιγράφει τον ανομοιογενή φλοιό της Γης και τους σεισμούς είναι μη γραμμική. Αφού λοιπόν τα… Read More ›
Χόκινγκ Χόκινγκ: Η πώληση μιας επιστημονικής διασημότητας
Στις αρχές του 2018, λίγο πριν από το θάνατο του Στίβεν Χόκινγκ, το βρετανικό ταμπλόιντ Daily Mail ‘αποκάλυπτε’ μια συνομωσία με τίτλο ‘Has Stephen Hawking Been Replaced with a ‘Puppet‘. Υποστήριζε ότι ο Χόκινγκ είχε πεθάνει το 1980 και ότι… Read More ›
Συνέντευξη με τον θεωρητικό φυσικό και συγγραφέα Jim Al-Khalili
Η ομάδα ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ συνεχίζει τη δραστηριότητά της με μία σειρά βιντεοσκοπημένων συνεντεύξεων με κορυφαίες προσωπικότητες από τον χώρο της επιστήμης, της λογοτεχνίας και της τέχνης. Η πρωτοβουλία της ομάδας, που τιτλοφορείται «Συναντήσεις πάνω στη Γέφυρα»– αναφορά στη γεφύρωση… Read More ›
Οι πιο ακραίες θερμοκρασίες στη Γη
… από τους -110,9 οC έως τους +80,8 οC Οι έρημοι Λουτ στο Ιράν και Σονόρα στο Μεξικό (στα σύνορα με τις ΗΠΑ) κατέχουν τα νέα ρεκόρ υψηλής θερμοκρασίας στην επιφάνεια της Γης, με επιφανειακές θερμοκρασίες 80,8 βαθμών Κελσίου, που… Read More ›
Η αιώρηση της Επινοητικότητας στον Άρη
Οι πτήσεις στον πλανήτη Άρη της Επινοητικότητας (Ingenuity), του μικρού ελικοπτέρου της NASA που εντυπωσιάζει μικρούς και μεγάλους μέσα στην ανία της καραντίνας, βασίζονται – όπως το κάθε τι στο σύμπαν μας – στους νόμους της Φυσικής. Μια πτήση στον… Read More ›
Συνέντευξη του Δημήτρη Χριστοδούλου
Ο διεθνώς γνωστός ομότιμος καθηγητής Μαθηματικών κ Δημήτρης Χριστοδούλου μίλησε στην τηλεόραση του Αχελώου και στην εκπομπή Ανοιχτές Σελίδες με τον Αχιλλέα Παπαδιονυσίου. Ο κ Χριστοδούλου μίλησε για: -Για την καριέρα του ως ερευνητής στο CERN στην Γενεύη. -Για την… Read More ›
Μπορείτε να λύσετε τον γρίφο με τις δυο βάρκες;
Δύο βάρκες ξεκινούν ταυτόχρονα από τα σημεία Α και Β που βρίσκονται στις απέναντι όχθες μιας λίμνης και πηγαινοέρχονται με σταθερή ταχύτητα στην ευθύγραμμη διαδρομή ΑΒ=L. Συναντώνται για πρώτη φορά όταν απέχουν 500 μέτρα από το σημείο Α (αριστερή ακτή)…. Read More ›
Ανακαλύπτοντας τον μαγικό κόσμο των χιονονιφάδων
Εξάκις εκατομμύρια χιονονιφάδες (ένα αριθμητικό ψηφίο ακολουθούμενο από 21 μηδενικά) έπεσαν από τον ουρανό αυτό τον χειμώνα και οι περισσότερες πλέον εξαφανίζονται καθώς πλησιάζει η άνοιξη. Ο Κένεθ Γ. Λίμπρεχτ, καθηγητής Φυσικής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας, εδώ και 25… Read More ›
Ο δούρειος ίππος των Φυσικών
Ο δούρειος ίππος (δούρειος=ξύλινος) στην ελληνική μυθολογία είναι κατασκευή εμπνευσμένη από τον Οδυσσέα, ένα ξύλινο άλογο-κρύπτη. Σκοπός του Οδυσσέα ήταν να παραπλανηθούν οι Τρώες και να το εκλάβουν ως δώρο και ως δείγμα καλής θελήσεως και ειρήνης από τους Αχαιούς…. Read More ›
Πότε η Γη θα μείνει χωρίς οξυγόνο και γιατί
Μέσα σε περίπου ένα δισεκατομμύριο χρόνια, η πλούσια σε οξυγόνο ατμόσφαιρα της Γης θα επιστρέψει σε μια χαμηλή σε οξυγόνο και πλούσια σε μεθάνιο σύνθεση, σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Nature Geoscience. Η ανακάλυψη αυτή υποδεικνύει πως το οξυγόνο… Read More ›
Τι είναι η ζωή;
Πριν από 77 χρόνια, ο Erwin Schrödinger, ο φυσικός που διατύπωσε την θεμελιώδη εξίσωση της κβαντομηχανικής, αλλά έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό από τον γάτο του, δημοσίευσε ένα βιβλίο με τίτλο «Τι είναι η ζωή;». Ο βραβευμένος με το Νόμπελ… Read More ›
Φαινόμενον (τεύχος 33)
το περιοδικό του τμήματος Φυσικής του Α.Π.Θ. περιεχόμενα Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2020 1 Μπραντεφέρ για την καλύτερη ποιότητα αέρα 3 Η θρυλική ηλιόπετρα των Βίκινγκς 7 Οθόνες υγρών κρυστάλλων 9 Οικονοφυσική 10 Νανοσωματίδια, πλασμόνια, χρώμα 15 Όταν η φύση παίζει… Read More ›
Το αμάρτημα της Εύας
Σε αντίθεση με την σχολική φυσική που είναι γεμάτη από φανταστικά διεστραμμένα προβλήματα που βασανίζουν μαθητές και καθηγητές, στο νέο βιβλίο του Στέφανου Τραχανά «Το αμάρτημα της Εύας – Φυσική κάτω από τ’ άστρα και δημιουργική μάθηση» τίθενται τελείως διαφορετικοί… Read More ›
Eργαστήρια φυσικής στην εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση
Ένα πρόβλημα στα διαδικτυακά μαθήματα φυσικής είναι ότι οι καθηγητές αναγκάζονται να χρησιμοποιούν προσομοιώσεις πειραμάτων. Αλλά οι προσομοιώσεις δεν αντικατοπτρίζουν την πειραματική πραγματικότητα, αφού δεν υπεισέρχονται τα σφάλματα των μετρήσεων, ούτε ο χειρισμός των συσκευών που εμπλέκονται στην πειραματική διάταξη…. Read More ›
Μερικές ανακαλύψεις στη Φυσική του 2020
… σχετικά με την επίλυση παραδόξων μαύρων τρυπών, τους υπεραγωγούς σε θερμοκρασίες δωματίου, τα πρώτα βήματα για μια απόδραση από την φυλακή του χρόνου, την αποκάλυψη πηγής ταχέων και ισχυρότατων εκρήξεων ραδιοκυμάτων, την ένδειξη ύπαρξης ενός τρίτου είδους σωματιδίων και… Read More ›
Τέσσερα πολύτιμα μαθήματα
Όταν απέκτησα το πρώτο μου πτυχίο – πριν από περίπου μισό αιώνα – η βιβλιογραφία της φυσικής μου φαινόταν ένας απέραντος, ανεξερεύνητος ωκεανός, τα νερά του οποίου έπρεπε να χαρτογραφήσω με ακρίβεια πριν ξεκινήσω οποιαδήποτε προσωπική έρευνα. Πώς ήταν δυνατό… Read More ›
Γιατί οι γεωφυσικοί ενδιαφέρονται για τα νετρίνα;
Τα νετρίνα παίζουν σπουδαίο ρόλο στην σωματιδιακή φυσική. Το γεγονός ότι διαθέτουν μικρή μεν, αλλά όχι αμελητέα μάζα, αποτελεί την μοναδική αναμφισβήτητη ανακάλυψη που δείχνει ότι υπάρχει άγνωστη φυσική πέραν του Καθιερωμένου Πρότυπου των στοιχειωδών σωματιδίων (σύμφωνα με το οποίο… Read More ›
Χρονοκάψουλες κοσμικών ακτίνων
Μια νέα τεχνική προτείνεται για την μελέτη της ιστορίας των κοσμικών ακτίνων από τον Γαλαξία μας. Βασίζεται στην παρατήρηση των ιχνών που προκαλούν τα νετρίνα σε πετρώματα που βρίσκονται θαμμένα πολύ βαθιά στη Γη. Η επιφάνεια της Γης βομβαρδίζεται συνεχώς… Read More ›
Πώς η Γη απέκτησε το οξυγόνο της: Λύθηκε ένα μέρος του «μυστηρίου»
Για μεγάλο μέρος της 4,5 δισ. ετών «ζωής» της, η Γη ήταν αφιλόξενη: Ο κόσμος μας επέτρεψε την εμφάνιση πολυκυτταρικής ζωής αφού απέκτησε οξυγόνο- ωστόσο αποτελεί ακόμα ερωτηματικό το πώς ακριβώς ο πλανήτης μας απέκτησε την οξυγονούχα του ατμόσφαιρα. «Αν… Read More ›
Το τέταρτο τεύχος του περιοδικού Physics Time
Tο περιοδικό εκδίδεται από τον σύλλογο Μεταπτυχιακών και Υποψηφίων Διδακτόρων του Τμήματος Φυσικής ΕΚΠΑ και διανέμεται δωρεάν σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή (physicstime.gr): Click to access 2020_4_physics_time.pdf
Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2020
Η σημερινή βράβευση (6/10/2020) είχε μαύρη τρύπα, αλλά δυστυχώς … όχι αυτή που «φωτογράφισε» ο Δημήτρης Ψάλτης και οι ερευνητές του Event Horizon Telescope (EHT) Παρακολουθείστε την ανακοίνωση για το βραβείο Νόμπελ Φυσικής: (νεώτερες ενημερώσεις) To βραβείο Νομπέλ 2020 στην… Read More ›
Στην εξαναγκασμένη ταλάντωση σκουληκιών το Νόμπελ τρελής Φυσικής 2020
Τα βραβεία Νόμπελ της τρελής επιστήμης (Ig Nobel) δίνονται σε αντισυμβατικές μελέτες και ανακαλύψεις, πολλές από τις οποίες δημοσιεύονται ακόμα και σε σοβαρά επιστημονικά περιοδικά. Mε σύνθημα «πρώτα σε κάνουν να γελάσεις, μετά να σκεφθείς», τα βραβεία Ig απονέμονται από το… Read More ›
Φαινόμενον: το περιοδικό του τμήματος Φυσικής του Α.Π.Θ.
σημείωμα της σύνταξης: Το παρόν τεύχος του «ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΝ» περιλαμβάνει άρθρο-αφιέρωμα στον πρόσφατα εκλιπόντα Ι. Χ. Σειραδάκη και άρθρα σχετικά με τις δραστηριότητες φοιτητών του τμήματος. Η ύλη πλαισιώνεται από άρθρα για το μαγνητικό πεδίο της Γης, τους αστεροειδείς και τους… Read More ›
Ο 82χρονος που «πέρασε» στο Φυσικό του ΑΠΘ
Αποδεικνύοντας πως ο στόχος δεν έχει ηλικία και κάθε ρεκόρ μπορεί να καταρριφθεί, ο Κερκυραίος Νίκος Καρύδης, κατάφερε με την εισαγωγή του στο τμήμα της Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου να ανέβει στο βάθρο των επιτυχιών των πανελλαδικών εξετάσεων, σε ηλικία… Read More ›
Ένα ξεχωριστό βραβείο για τον Steven Weinberg
… και τα υπόλοιπα βραβεία Breakthrough σχετικά με την Φυσική (νεώτερη ενημέρωση 11/9/2020) Απονεμήθηκαν τα επιστημονικά Βραβεία Breakthrough, γνωστά και ως «Όσκαρ της Επιστήμης». Τα βραβεία δημιουργήθηκαν το 2012 με βασικό χρηματοδότη τον ρώσο δισεκατομμυριούχο και πρώην θεωρητικό φυσικό Γιούρι… Read More ›
Γιατί αξίζει να μυηθεί κάποιος στην επιστήμη της φυσικής;
Το παραπάνω είναι ένα από τα τρία κείμενα που τέθηκαν σήμερα στις επαναληπτικές πανελλαδικές εξετάσεις στο μάθημα «ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ«. Πρόκειται για ένα απόσπασμα από μια πρόσφατη συνέντευξη του Στέφανου Τραχανά, την οποία μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη ΕΔΩ.
Οι μεγαλύτερες ανακαλύψεις στην Φυσική του 20ου αιώνα
Μια συζήτηση με τους: Steven Weinberg (Νόμπελ Φυσικής, 1979), William Phillips (Νόμπελ Φυσικής, 1997), Sir Anthony Leggett FRS (Νόμπελ Φυσικής, 2003), John Mather (Νόμπελ Φυσικής, 2006) Συμμετέχουν: Jocelyn Bell Burnell, S. James Gates Jr, Chung-Pei Ma παρουσίαση – συντονισμός: Jo… Read More ›
Φρίμαν Ντάισον: Ένας αλλόκοτος οραματιστής της επιστήμης
(νεώτερη ενημέρωση) άρθρο του Ηλία Μαγκλίνη στην Καθημερινή «Είναι γενικώς αποδεκτό ότι ο εικοστός αιώνας ήταν ο αιώνας της φυσικής και ότι ο εικοστός πρώτος θα είναι ο αιώνας της βιολογίας», γράφει σε ένα δοκίμιό του ο Φρίμαν Ντάισον, «ένα… Read More ›
Υπερταχέα, αυτο-προωθούμενα σωματίδια
Παίρνουμε μια οδοντογλυφίδα και βουτάμε το ένα άκρο της σε υγρό σαπούνι. Στη συνέχεια την αφήνουμε να επιπλεύσει σε μια λεκάνη με νερό. Θα δούμε ότι η οδοντογλυφίδα κινείται προς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Τα επιφανειοδραστικά μόρια του σαπουνιού μειώνουν την επιφανειακή… Read More ›
Ανοιχτή επιστολή προς … ΙΕΠ
Την Τρίτη 21 Ιουλίου 2020 απέστειλα στον Κο Ραυτόπουλο, το μοναδικό Φυσικό της Επιστημονικής Επιτροπής Φυσικών Επιστημών του ΙΕΠ, την παρακάτω επιστολή. Γεια σας κύριε Ραυτόπουλε. Ονομάζομαι Ανδρέας Ριζόπουλος και έχω διδάξει Φυσική στο Δημόσιο Γενικό Λύκειο 20 έτη και… Read More ›
Η υπεριώδης καταστροφή του κορωνοϊού
Στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα η υπεριώδης ακτινοβολία (UV) βρίσκεται ανάμεσα στις ακτίνες Χ και το ορατό φως, καλύπτοντας μια περιοχή μηκών κύματος από 100 έως 400 νανόμετρα (1nm=10–9 m). Θεωρούμε[1] τρία είδη υπεριώδους ακτινοβολίας: την UVC (100-280 nm), η οποία είναι εξαιρετικά… Read More ›
Η Φυσική είναι εργαστηριακό μάθημα!
ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ «Η Φυσική είναι εργαστηριακό μάθημα!» Αθήνα, 7/7/2020 Αξιότιμη κυρία Υπουργέ, Παρακολουθούμε ξανά εφέτος σκηνές από τις πράξεις ενός διαχρονικού θεάτρου του παραλόγου γύρω από τα… Read More ›
Ανοικτή Επιστολή προς κάθε Φυσικό
Μετά και από τις φετινές Πανελλήνιες εξετάσεις, την απογοήτευση των υποψηφίων και την απομάκρυνση τους από τις θετικές επιστήμες συνολικά, θεωρούμε ότι έχουμε την υποχρέωση και την ευθύνη να παρέμβουμε και να ενώσουμε παραγωγικά τις φωνές μας. Οι Φυσικοί σε… Read More ›
Η μαθηματική κατανόηση της φύσης
Ο Vladimir Igorevich Arnold, από τους κορυφαίους σοβιετικούς μαθηματικούς, γεννήθηκε το 1937 στην Οδησσό, φοίτησε στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας υπό την επίβλεψη του A.N. Kolmogorov και στο ίδιο πανεπιστήμιο έγινε καθηγητής το 1965. Οι περιοχές των μαθηματικών και της… Read More ›
Ο πρώτος φιλόσοφος
Σε μία ακριβώς εβδομάδα, την Κυριακή 21 Ιουνίου, ο Ήλιος θα φτάσει στο θερινό ηλιοστάσιο, το βορειότερο σημείο της εκλειπτικής, σηματοδοτώντας έτσι την αρχή της εποχής του καλοκαιριού! Την ίδια εκείνη ημέρα θα έχουμε επίσης και μια δακτυλιοειδή έκλειψη του… Read More ›
Ρομπότ σκοτώνει τον κορωνοϊό με υπεριώδη ακτινοβολία σε 2 λεπτά
Λένε ότι η ζέστη του καλοκαιριού σκοτώνει τον κορωνοϊό. Όμως αυτός που τον σκοτώνει είναι η υπεριώδης ακτινοβολία (UV), η οποία περιέχεται στο φως του ήλιου που είναι άφθονο τα καλοκαίρια. Η υπεριώδης ακτινοβολία έχει μήκη κύματος (λ), χονδρικά, μεταξύ… Read More ›
Υπάρχει σχέση μεταξύ σεισμών και κορωνοϊού;
Τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση του κορονοϊού, έχουν αρχίσει να αφήνουν το αποτύπωμά τους στο περιβάλλον και στην ίδια τη Γη, η οποία όχι μόνο έχει γίνει πιο ήσυχη και πιο καθαρή, αλλά επίσης τρέμει… Read More ›