Browsing All Posts filed under »ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑ«
Πόσο μεγάλο μπορεί να είναι ένα στοιχειώδες σωματίδιο;
Τα στοιχειώδη σωματίδια είναι υλικά αντικείμενα που δεν διαθέτουν εσωτερική δομή. Ωστόσο, τα λίγα σωματίδια που οι επιστήμονες θεωρούν ως στοιχειώδη εμφανίζονται με διαφορετικά φυσικά μεγέθη. Για παράδειγμα, η διαφορά των μαζών μεταξύ του ηλεκτρονίου και του κορυφαίου (top) κουάρκ είναι αντίστοιχη με την διαφορά μαζών μεταξύ ενός κουνουπιού και ενός μεγάλου ελέφαντα. Όμως, όλες […]
Μπιλ και Τεντ, τα κακά παιδιά πάνε παντού
30 Σεπτεμβρίου, 2020
«Μπιλ και Τεντ, τα κακά παιδιά πάνε παντού» ήταν ο ελληνικός τίτλος της ταινίας «Bill & Ted’s Excellent Adventure» που παίχτηκε το 1989. Πρόκειται για μια ταινία επιστημονικής φαντασίας-κωμωδία, στην οποία πρωταγωνιστές είναι δύο μαθητές Λυκείου που το μοναδικό τους ενδιαφέρον είναι να φτιάξουν ένα επιτυχημένο ροκ συγκρότημα. Δυστυχώς όμως πρόκειται να κοπούν στο μάθημα […]
GW190521: ένα βαρυτικό κύμα βαρύνουσας σημασίας
4 Σεπτεμβρίου, 2020
Οι ερευνητές των ανιχνευτών Advanced LIGO και Advanced Virgo, ανακοίνωσαν προχθές, ότι τον Μάιο του 2019, κατέγραψαν ένα πολύ ενδιαφέρον σήμα βαρυτικών κυμάτων που ονομάστηκε GW190521, προερχόμενο από τη συγχώνευση ενός ασυνήθιστου ζεύγους μαύρων τρυπών. Σύμφωνα με το εκλαϊκευμένο άρθρο, γραμμένο από τον Mιχάλη Αγάθο στην ελληνική γλώσσα, στον ιστότοπο του LIGΟ: «το σήμα αυτό ήταν […]
Μια συγχώνευση μαύρων τρυπών βαρέων βαρών
2 Σεπτεμβρίου, 2020
Γιατί η ανίχνευση του βαρυτικού κύματος GW190521 είναι σημαντική Το GW190521 σύμφωνα με την σημερινή δημοσίευση στο περιοδικό Physical Review Letters [GW190521: A Binary Black Hole Merger with a Total Mass of 150 M⊙], είναι ένα βαρυτικό κύμα που κατέγραψαν οι ανιχνευτές LIGO and Virgo στις 21/5/2019. Προέκυψε από την συγχώνευση δυο μαύρων τρυπών με μάζες […]
Ακτίνες γάμα και Κβαντική Βαρύτητα
10 Ιουλίου, 2020
Μια ανάλυση της ταχύτητας των ακτίνων γάμα με τις υψηλότερες ενέργειες που παρατηρήθηκαν μέχρι σήμερα, θέτει νέους περιορισμούς σε ορισμένες θεωρίες κβαντικής βαρύτητας. Η διατύπωση μιας θεωρίας κβαντικής βαρύτητας – το ιερό δισκοπότηρο της θεωρητικής φυσικής – απαιτεί την θυσία κάποιων βασικών αρχών της φυσικής, όπως αυτό της αναλλοιότητας της ταχύτητας του φωτός. Η κβαντική […]
GW190814: Το μυστήριο ενός αστρονομικού αντικειμένου 2,6 ηλιακών μαζών
25 Ιουνίου, 2020
Ανακάλυψη αγνώστου ως τώρα κοσμικού αντικειμένου: Τι μπορεί να είναι και τι σημαίνει για την επιστήμη Όταν ένα πραγματικά γιγαντιαίο άστρο «πεθαίνει», καταρρέει κάτω από την ίδια του τη βαρύτητα και αφήνει πίσω του μαύρη τρύπα. Όταν λιγότερο μεγάλα άστρα καταρρέουν, εκρήγνυνται σε σουπερνόβα και αφήνουν πίσω εξαιρετικά πυκνά, «νεκρά» απομεινάρια, τους αστέρες νετρονίων. Ωστόσο, […]
Ένα πείραμα ελεύθερης πτώσης τεραστίων διαστάσεων
13 Ιουνίου, 2020
Κι άλλη πειραματική επιβεβαίωση της γενικής θεωρίας της σχετικότητας Η θεωρία της βαρύτητας του Αϊνστάιν – η γενική θεωρία της σχετικότητας – βασίζεται στην παγκοσμιότητα της ελεύθερης πτώσης, σύμφωνα με την οποία όλα τα σώματα αποκτούν την ίδια επιτάχυνση σε ένα εξωτερικό βαρυτικό πεδίο. Σε αντίθεση με όλες σχεδόν τις εναλλακτικές θεωρίες της βαρύτητας, η […]
Τα βαρυτικά κύματα και ο αριθμός π
24 Μαΐου, 2020
Ο αριθμός π στον ουρανό: Χρησιμοποιώντας τα βαρυτικά κύματα για τον υπολογισμό του π, οι φυσικοί ελέγχουν τη θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν Πριν από τουλάχιστον 3.700 χρόνια, οι Βαβυλώνιοι μαθηματικοί προσέγγισαν τον λόγο της περιφέρειας ενός κύκλου προς τη διάμετρό του. Και κατέγραψαν σε μια ταπεινή πήλινη πλάκα, τον πρώτο υπολογισμό της τιμής του […]
Ψάχνοντας μια αρχέγονη μαύρη τρύπα στο ηλιακό μας σύστημα
2 Μαΐου, 2020
… που παίζει τον ρόλο του ένατου πλανήτη Οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος είναι οκτώ (κι όχι εννέα όπως μαθαίναμε στο παρελθόν εμείς οι μεγαλύτεροι): ο Ερμής, η Αφροδίτη, η Γη, ο Άρης, ο Δίας, ο Κρόνος, ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας. Αυτό ισχύει μετά το 26ο συνέδριο της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (IAU) (14 […]
Βαρυτικό κύμα από συγχώνευση μαύρων τρυπών με πολύ διαφορετικές μάζες
20 Απριλίου, 2020
… εντόπισαν οι ανιχνευτές LIGO και Virgo Το σήμα με κωδικό όνομα GW190412 είναι η πρώτη ανίχνευση βαρυτικού κύματος προερχόμενου από την συγχώνευση δυο μαύρων τρυπών με πολύ διαφορετικές μάζες: 8M☉ και 30M☉ (όπου M☉ η μάζα του ήλιου μας). Για πρώτη φορά στο βαρυτικό κύμα GW190412 «ακούσαμε» μια υψηλότερη αρμονική, παρόμοια με αυτές των μουσικών οργάνων, εξηγεί […]
Ραδιοσήματα από συγκρούσεις βαρυτονίων;
13 Μαρτίου, 2020
Οι συγκρούσεις μεταξύ βαρυτονίων θα μπορούσαν να παράξουν φωτόνια με συχνότητες στην περιοχή των ραδιοσυχνοτήτων Αν η βαρύτητα και η κβαντική μηχανική είναι δυνατόν να ενοποιηθούν, τότε τα βαρυτικά κύματα – τα οποία συνήθως μελετώνται ως ένα κλασικό φαινόμενο χρησιμοποιώντας την γενική θεωρία της σχετικότητας – πρέπει να αντιστοιχούν και σε σωματίδια τα οποία ονομάζονται […]
Ηλεκτρομαγνητισμός εναντίον Αρχής της Σχετικότητας
16 Φεβρουαρίου, 2020
Οι προβληματισμοί του Einstein Η κλασική μηχανική διέπεται από την αρχή της σχετικότητας: σε οποιοδήποτε αδρανειακό σύστημα αναφοράς ισχύουν οι ίδιοι νόμοι. Με τον όρο «αδρανειακό» εννοούμε ότι το σύστημα ηρεμεί ή κινείται με σταθερή ταχύτητα[1]. Όσον αφορά την κλασική μηχανική, η αρχή της σχετικότητας δεν είναι καθόλου πρόσφατη. Είχε διατυπωθεί με σαφήνεια από τον […]
Η μάζα των βαρυτονίων θα μπορούσε να εξηγήσει την σκοτεινή ενέργεια;
26 Ιανουαρίου, 2020
Η Claudia de Rham, θεωρητική φυσικός στο Imperial College, διατύπωσε μια θεωρία που θα μπορούσε να εξηγήσει την επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος Το σύμπαν όχι μόνο διαστέλλεται, αλλά διαστέλλεται επιταχυνόμενα. Ενώ η διαστολή του σύμπαντος αποδίδεται στην Μεγάλη Έκρηξη που έγινε πριν από 14 δισεκατομμύρια χρόνια, ο επιταχυνόμενος ρυθμός διαστολής του είναι δύσκολο να εξηγηθεί. […]
Ανιχνεύθηκαν για δεύτερη φορά βαρυτικά κύματα από σύγκρουση αστέρων νετρονίων
7 Ιανουαρίου, 2020
Για δεύτερη φορά ανιχνεύθηκαν στη Γη βαρυτικά κύματα που, κατά πάσα πιθανότητα, προέρχονταν από ένα μακρινό ασυνήθιστο κατακλυσμικό συμβάν, τη σύγκρουση δύο αστέρων νετρονίων. Τη σχετική ανακοίνωση έκανε η διεθνής ερευνητική κοινοπραξία των παρατηρητηρίων LIGO και VIRGO από ΗΠΑ-Ευρώπη, αντίστοιχα. Η πρώτη ανίχνευση παρόμοιας προέλευσης βαρυτικών κυμάτων είχε γίνει τον Αύγουστο του 2017, σε ένα […]
Πρόσωπο με πρόσωπο με τον Αϊνστάιν
14 Νοεμβρίου, 2019
Συνέντευξη του Αμερικανού αστροφυσικού Shep Doeleman Της Βάσως Μιχοπούλου Ο Αμερικανός αστροφυσικός Shep Doeleman έφτασε από τους πρώτους στο πολιτιστικό κέντρο Radyalsystem στις όχθες του ποταμού Spree, στο ανατολικό Βερολίνο το πρωί της 9ης Νοεμβρίου. Ήταν ένας από τους επιστήμονες- “The brightest minds of the planet” – που συμμετείχαν φέτος ως προσκεκλημένοι ομιλητές στο συνέδριο […]
Πώς ο Αϊνστάιν έγινε ο πρώτος σούπερ σταρ της Φυσικής
10 Νοεμβρίου, 2019
RON COWEN / THE NEW YORK TIMES Στις αρχές του 1919, δύο ομάδες Βρετανών αστρονόμων ξεκίνησαν μια αποστολή σε μακρινές περιοχές του πλανήτη, για να παρατηρήσουν μια ηλιακή έκλειψη. Η ανακάλυψή τους άλλαξε μεμιάς τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι έβλεπαν το σύμπαν. Καθώς ήρθε λιγότερο από έναν χρόνο μετά τη λήξη του Α΄ […]
Πέντε παρανοήσεις σχετικά με τις μαύρες τρύπες
20 Σεπτεμβρίου, 2019
Οι πιο κοινές παρανοήσεις σχετικά με τις μαύρες τρύπες είναι ότι: (1) οι μαύρες τρύπες σχηματίζονται μόνο από την κατάρρευση των άστρων (2) έχουν τεράστιες μάζες (3) είναι πάρα πολύ πυκνές (4) η βαρύτητά τους απορροφά τα πάντα και (5) είναι εντελώς μαύρες Θα ασχοληθούμε με την απλούστερη μορφή μαύρης τρύπας, γνωστή ως την στατική […]
Ψάχνοντας για «τρίχες» κατά τη συγχώνευση μαύρων τρυπών
12 Σεπτεμβρίου, 2019
Μια μαύρη τρύπα που προκύπτει από την συγχώνευση δυο μικρότερων μαύρων τρυπών υπάρχει για τα πρώτα λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου σε μια παραμορφωμένη κατάσταση. Καθώς η γεωμετρία σταθεροποιείται, εκπέμπεται μια βαρυτική κυματομορφή, το σχήμα της οποίας μεταφέρει πληροφορίες σχετικά με την μάζα, την ιδιοστροφορμή και θεωρητικά για το ηλεκτρικό φορτίο. Η γενική θεωρία της σχετικότητας […]
Οι σχετικές μας ταχύτητες
9 Σεπτεμβρίου, 2019
Σύμφωνα με το βίντεο που ακολουθεί, η ταχύτητα περιστροφής της Γης γύρω από τον άξονά της (ενός σημείου της στον ισημερινό) είναι 0,46 km/s, η ταχύτητα περιφοράς της Γης γύρω από τον Ήλιο 29,8 km/s, η ταχύτητα περιφοράς του Ήλιου (και συνολικά του ηλιακού μας συστήματος) γύρω από το γαλαξιακό κέντρο είναι 230 km/s και […]
Η ερμηνεία της μεγαλύτερης «γκάφας» του Αϊνστάιν (βίντεο)
1 Αυγούστου, 2019
Όταν ο Αϊνστάιν το 1916 διατύπωσε την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας το σύμπαν θεωρείτο στατικό. Για να αποφύγει την κατάρρευση του σύμπαντος εξαιτίας της βαρυτικής έλξης μεταξύ των μαζών, ο Αϊνστάιν εισήγαγε έναν επιπλέον όρο στις εξισώσεις του. Αυτός ο όρος συμβολίζεται με Λ και ονομάζεται κοσμολογική σταθερά. Όταν η κοσμολογική σταθερά παίρνει θετικές τιμές, […]
Η σχετικότητα των ηλεκτρικών και των μαγνητικών πεδίων
8 Ιουλίου, 2019
H δύναμη που δέχεται ένα ηλεκτρικό φορτίο σε ηλεκτρομαγνητικό πεδίο δεν εξαρτάται μόνο από τη θέση του φορτίου στο χώρο αλλά και από την ταχύτητά του: όπου η ένταση του ηλεκτρικού πεδίου και η ένταση του μαγνητικού πεδίου. Η δύναμη αυτή είναι γνωστή ως δύναμη Lorentz. Ο πρώτος όρος εκφράζει την δύναμη από το ηλεκτρικό […]
Kip Thorne: Ένα ταξίδι μέσα σε μια σκουληκότρυπα θα ήταν θανατηφόρο
24 Μαΐου, 2019
Την άποψη ότι ένα πιθανό ταξίδι μέσα σε μια σκουληκότρυπα (wormhole), μια σήραγγα που συνδέει δύο απομακρυσμένα σημεία του χωροχρόνου, θα ήταν όχι απλά επικίνδυνο αλλά θανατηφόρο, εκφράζει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο Νομπελίστας της Φυσικής, Kip Thorne. Με αφορμή το σχετικό σενάριο της κινηματογραφικής ταινίας «Interstellar» στην οποία ήταν ο ίδιος επιστημονικός σύμβουλος, επισημαίνει […]
Κοσμολογία, Μαύρες Τρύπες και Ουίσκι
19 Μαΐου, 2019
PINT OF SCIENCE FESTIVAL Το Pint of Science, μετά την πρώτη επαφή με το ελληνικό κοινό, επανέρχεται για δεύτερη χρονιά στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, ενώ για πρώτη φορά ανοίγει πανιά για το Ηράκλειο, τη Σέριφο και τον Βόλο. Τι είναι το Pint of Science; Είναι μια πρωτότυπη και ξεχωριστή ετήσια γιορτή της επιστήμης που διοργανώνεται, από […]
Βαρυτικά κύματα από την συγχώνευση μαύρης τρύπας με άστρο νετρονίων
27 Απριλίου, 2019
Οι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων LIGO και Virgo ανίχνευσαν σήματα προερχόμενα από την καταβρόχθιση ενός άστρου νετρονίων από μια μαύρη τρύπα. Αν επιβεβαιωθεί το γεγονός θα είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται βαρυτικά κύματα από την συγχώνευση ενός τέτοιου δυαδικού συστήματος (μαύρη τρύπα – άστρο νετρονίων). Το νέο αυτό έρχεται μια μέρα μετά τον εντοπισμό βαρυτικών […]
Διαλέξεις του νομπελίστα Kip Thorne στην Ελλάδα
21 Απριλίου, 2019
… στις 23 Μαΐου στην Αθήνα (Ίδρυμα Ευγενίδου) και στις 24 Μαΐου 2019 στη Θεσσαλονίκη (ΑΠΘ). Σύντομα θα ανακοινωθούν περισσότερες λεπτομέρειες (… αν και οι φήμες λένε ότι έρχεται απλά για να πάρει πίσω την καρέκλα του! ) (νεώτερη ενημέρωση) Ο βραβευμένος με Νόμπελ Φυσικής το 2017 Kip Thorne έρχεται την Πέμπτη 23 Μαΐου 2019 […]
Το κλασσικό όριο της σχετικιστικής ενέργειας
16 Μαρτίου, 2019
Προσέγγιση χωρίς τη σειρά Taylor Στα μαθηματικά μια σειρά Taylor είναι η αναπαράσταση μιας συνάρτησης ως άθροισμα απείρων όρων οι οποίοι υπολογίζονται από τις τιμές των παραγώγων της σε ένα συγκεκριμένο σημείο x=α. Αν η σειρά έχει κέντρο το μηδέν, τότε ονομάζεται σειρά Maclaurin. Οι παραπάνω σειρές εμφανίζονται αρκετές φορές στη φυσική. Για παράδειγμα, στην […]
Nima Arkani-Hamed: Είναι η καλύτερη εποχή για να είναι κανείς φυσικός
11 Μαρτίου, 2019
Η κατασκευή του επόμενου μεγάλου επιταχυντή είναι πλέον επιτακτική. Ο Nima Arkani-Hamed είναι ένας από τους κορυφαίους θεωρητικούς φυσικούς της εποχής μας. Εργάζεται στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών, στο Πρίνστον, και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα σχετίζονται με την θεωρία των χορδών, την κοσμολογία και την φυσική των υψηλών ενεργειών. Πριν από μερικές μέρες έδωσε μια συνέντευξη […]
Μαύρες τρύπες, σκουληκότρυπες, ταξίδια στο χρόνο και βαρυτικά κύματα
4 Μαρτίου, 2019
Διάλεξη του νομπελίστα φυσικού Kip S. Thorne στο Caltech via JD M
Ταξίδια στον Χωροχρόνο
25 Φεβρουαρίου, 2019
Μια συζήτηση στο κανάλι Astronio για τη Θεωρία της Σχετικότητας και τις εφαρμογές της στην Αστροφυσική με τον Επίκουρο Καθηγητή του ΑΠΘ Γιώργο Παππά και τον Λέκτορα Αστροφυσικής του ΕΚΠΑ Κοσμά Γαζέα.
Θα διπλασιάσουν την ευαισθησία τους οι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων
15 Φεβρουαρίου, 2019
… LIGO έως το 2023 Η αναβάθμιση των δύο ανιχνευτών LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) στις ΗΠΑ, η οποία θα έχει υλοποιηθεί έως το 2023-24 και θα έχει την ονομασία Advanced LIGO Plus (ή σκέτα Α+), θα επιτρέπει στους ανιχνευτές να «πιάνουν» μια συγχώνευση μαύρων οπών κάθε λίγες ώρες έως τα μέσα της δεκαετίας του […]
Τρεις διαλέξεις του Juan Maldacena
10 Φεβρουαρίου, 2019
O Juan Maldacena, συνέβαλε σημαντικά στην κατανόηση της κβαντικής φυσικής των μαύρων τρυπών. Το 1977 πρότεινε την ιδέα ότι μια θεωρία χορδών μπορεί να περιγραφεί ισοδύναμα ως μια ιδιαίτερα συμμετρική θεωρία βαθμίδας, όχι πολύ διαφορετική από την Κβαντική Χρωμοδυναμική, που περιγράφει τα κουάρκ και τα γλοιόνια στον πραγματικό μας κόσμο. Ενώ ενδείξεις για μια τέτοια […]
Συνέντευξη του Leonard Susskind
7 Δεκεμβρίου, 2018
O Leonard Susskind, καθηγητής θεωρητικής φυσικής στο πανεπιστήμιο του Stanford, είναι ένας από τους πρωτοπόρους της θεωρίας των χορδών, της ολογραφικής αρχής και άλλων σημαντικών ιδεών της φυσικής. Στο βίντεο που ακολουθεί ο Susskind μιλάει για την θεωρία των χορδών, γιατί πρέπει να υπάρχει μια μεγάλη θεωρία ενοποίησης, για το αν μπορούν να ανιχνευθούν τα […]
Ανακοινώθηκαν επίσημα 4 νέες ανιχνεύσεις βαρυτικών κυμάτων
4 Δεκεμβρίου, 2018
Από τότε που ανιχνεύθηκαν για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα το Σεπτέμβριο του 2015, έχουν έως τώρα επιβεβαιωθεί συνολικά 11 περιστατικά από τους επίγειους ανιχνευτές LIGO και VIRGO. Συγκεκριμένα πρόκειται για βαρυτικά κύματα («ρυτιδώσεις» του χωροχρόνου που φθάνουν στον πλανήτη μας) που προήλθαν από δέκα συγκρούσεις και συγχωνεύσεις ανάμεσα σε μαύρες τρύπες, καθώς και μία ανάμεσα […]
Η θεωρία της Σχετικότητας
28 Νοεμβρίου, 2018
Χάρης Βάρβογλης Μετά τη διατύπωση της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας το 1905, η οποία αφορούσε σώματα που κινούνται με σταθερή ταχύτητα, ο Einstein προσπάθησε να γενικεύσει τα αποτελέσματά του και σε σώματα που επιταχύνονται. Αυτό σύντομα φάνηκε ότι δεν ήταν εύκολη δουλειά, και ο Αϊνστάιν κατάλαβε ότι θα έπρεπε να χρησιμοποιήσει τη μοντέρνα -για την […]
Η διαστολή του χρόνου ζωής των μιονίων
14 Νοεμβρίου, 2018
Τα μιόνια έχουν χρόνο ημιζωής τ0≈2,2 εκατομμυριοστά του δευτερολέπτου (μs). Αυτό σημαίνει ότι αν «διαθέτουμε» 1000 μιόνια, μετά από 2,2 μs θα απομείνουν περίπου 500 ενώ τα υπόλοιπα θα διασπαστούν, μετά από άλλα 2,2 μs απομένουν 250 μιόνια κ.ο.κ. Μιόνια παράγονται στα υψηλά στρώματα της ατμόσφαιρας από την κοσμική ακτινοβολία. Τα μιόνια που κινούνται σχεδόν με την […]
Βίκυ Καλογερά: τα Βαρυτικά Κύματα του Αϊνστάιν
11 Σεπτεμβρίου, 2018
Ήχοι από Κοσμικές Συγκρούσεις στο Σύμπαν Ο Σύλλογος Αποφοίτων Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με την υποστήριξη της Πρυτανείας του ΑΠΘ οργανώνει εκδήλωση με ομιλήτρια την κ. ΒΙΚΥ ΚΑΛΟΓΕΡΑ Διακεκριμένη Καθηγήτρια Φυσικής & Αστρονομίας στην Έδρα Daniel I. Linzer Διευθύντρια του Διεπιστημονικού Κέντρου Αστροφυσικής CIERA Πανεπιστήμιο Northwestern, Η.Π.Α. και θέμα: Τα Βαρυτικά Κύματα του Αϊνστάιν: Ήχοι από […]
H θερμοκρασία Hawking, η αρχή της αβεβαιότητας και οι μαύρες τρύπες
28 Αυγούστου, 2018
Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970 επικρατούσε η βεβαιότητα ότι μια μαύρη τρύπα, ναι μεν μπορεί να απορροφήσει τα πάντα, τίποτε όμως δεν μπορεί να διαφύγει από αυτή, ούτε καν το φως. Οι μαύρες τρύπες δεν εκπέμπουν τίποτε. Το 1974 ο Stephen Hawking ανακάλυψε ότι η τελευταία πρόταση δεν ισχύει. Απέδειξε ότι οι μαύρες τρύπες […]
Πρώτη φορά ακούμε κυριολεκτικά το σύμπαν
21 Αυγούστου, 2018
Συνέντευξη της Βίκυς Καλογερά στην Τασούλα Επτακοιλη Από την Ελλάδα της λείπουν οι γονείς και οι φίλοι της, η πόλη της, οι Σέρρες, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, και η θάλασσα. «Όλα τα άλλα, τα έχω βρει εδώ», λέει. «Και ρετσίνα, και ουζάκι, και ελληνικά προϊόντα!». Τάδε έφη Βίκυ Καλογερά, 48 ετών. Καθηγήτρια Φυσικής και Αστρονομίας […]
Ένα βήμα πιο κοντά στην κβαντική βαρύτητα;
20 Αυγούστου, 2018
Mια νέα προσέγγιση για την συσχέτιση της γενικής θεωρίας της σχετικότητας του Αϊνστάιν με την κβαντική φυσική περιέχεται στην εργασία που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Physics [Quantum formulation of the Einstein equivalence principle]. Οι ιδέες που αναπτύσσονται στην εν λόγω εργασία θα μπορούσαν βοηθήσουν στο χτίσιμο μιας επιτυχημένης θεωρίας της κβαντικής βαρύτητας. Η Magdalena Zych από […]
Η ελεύθερη πτώση ενός άστρου νετρονίων κι ενός λευκού νάνου
6 Ιουλίου, 2018
… επιβεβαιώνει την γενική θεωρία της σχετικότητας (για άλλη μια φορά) Η θεωρία της βαρύτητας του Αϊνστάιν – η γενική θεωρία της σχετικότητας – βασίζεται στην παγκοσμιότητα της ελεύθερης πτώσης, σύμφωνα με την οποία όλα τα σώματα αποκτούν την ίδια επιτάχυνση σε ένα εξωτερικό βαρυτικό πεδίο. Σε αντίθεση με όλες σχεδόν τις εναλλακτικές θεωρίες της βαρύτητας, η […]
H αποχαιρετιστήρια ομιλία του Δημήτρη Χριστοδούλου
30 Ιουνίου, 2018
… στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Ζυρίχης (ETHZ) O Δημήτριος Χριστοδούλου γεννήθηκε στην Αθήνα στις 19 Οκτωβρίου 1951, από μια ελληνική οικογένεια που είχε δεσμούς με την Κύπρο, την Αίγυπτο και την Μικρά Ασία. Πολύ νωρίς εκδήλωσε ενδιαφέρον για τις επιστήμες και το ασυνήθιστο ταλέντο του στα μαθηματικά τον οδήγησε στον μεταπτυχιακό κύκλο σπουδών στο Πανεπιστήμιο […]
Άλλη μια επιβεβαίωση της θεωρίας της σχετικότητας του Αϊνστάιν
22 Ιουνίου, 2018
Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων έκανε τον πιο ακριβή έως σήμερα έλεγχο της γενικής θεωρίας σχετικότητας του Αϊνστάιν όχι μόνο πέρα από το ηλιακό μας σύστημα, αλλά και πέρα από τον δικό μας γαλαξία, επιβεβαιώνοντας την ορθότητά της, για τη συμπεριφορά της βαρύτητας σε κοσμική κλίμακα. Συνδυάζοντας στοιχεία από το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ» και το Πολύ […]
Σχετικά με τα άστρα νετρονίων που συγχωνεύθηκαν …
30 Μαΐου, 2018
… παράγοντας το βαρυτικό κύμα GW170817 Στις 17 Αυγούστου 2017 οι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων LIGO και Virgo εντόπισαν για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας βαρυτικά κύματα που παράχθηκαν από την σύγκρουση άστρων νετρονίων. To νέο βαρυτικό κύμα που ανιχνεύθηκε πήρε την κωδική ονομασία GW170817. Η επίσημη ανακοίνωση της ανίχνευσης που έγινε δυο μήνες μετά περιείχε […]
Συνέντευξη της Βίκυ Καλογερά στους φοιτητές …
28 Μαΐου, 2018
… του τμήματος Φυσικής ΑΠΘ Η Βίκυ Καλογερά είναι Καθηγήτρια του Τμήματος Φυσικής και Αστρονομίας του Πανεπιστημίου Northwestern. Αποφοίτησε από το τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ το 1992 και πήρε το διδακτορικό της δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Illinois στην Urbana- Champaign το 1997. Την ίδια χρονιά ξεκίνησε τις μεταδιδακτορικές της σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Harvard. […]
Μιχάλης Δαφέρμος: Διαψεύδοντας την υπόθεση της κοσμικής λογοκρισίας
20 Μαΐου, 2018
Η εργασία των Μιχάλη Δαφέρμου και του Jonathan Luk (μαθηματικοί στα πανεπιστήμια Princeton και Stanford, αντίστοιχα) απαντά σε ένα από τα πιο σημαντικά ερωτήματα της γενικής σχετικότητας και αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον χωρόχρονο. Σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε το φθινόπωρο οι Δαφέρμος και Luk απέδειξαν ότι η εικασία της ισχυρής κοσμικής λογοκρισίας, η […]
H Βίκυ Καλογερά μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ
2 Μαΐου, 2018
Συγχαρητήριο τηλεφώνημα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας δέχτηκε η Βίκυ Καλογερά, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Northwestern στο Illinois για την εκλογή της ως μέλους της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ. H Βίκυ Καλογερά συμμετέχει στην ερευνητική ομάδα ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων (LIGO) και έπαιξε ρόλο στην πρώτη, ιστορική ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων το 2015: «Observation of Gravitational Waves […]
Τα βαρυτικά κύματα ενός κορακιού
19 Απριλίου, 2018
Πως τα κοράκια δημιουργούσαν προβλήματα στον ανιχνευτή βαρυτικών κυμάτων LIGO Τα συμπαθητικά πουλιά προσπαθώντας να ξεδιψάσουν ραμφίζοντας τον πάγο που κάλυπτε σωλήνες της διάταξης του ανιχνευτή, προκαλούσαν δυσλειτουργία στην συλλογή δεδομένων. Σύμφωνα με την ανακοίνωση που έκανε στις 16 Απριλίου η φυσικός Beverly Berger, ο ανιχνευτής βαρυτικών κυμάτων LIGO στο Hanford, κατέγραφε μυστηριώδη σήματα που […]
Η ερμηνεία του «παράδοξου» των διδύμων
7 Απριλίου, 2018
… χωρίς μαθηματικά Το παράδοξο των διδύμων είναι ένα από τα πιο γνωστά παράδοξα στην Θεωρία της Ειδικής Σχετικότητας. Το παράδοξο εξήγησε ο Dr. Don Lincoln στο πλαίσιο της Ειδικής Σχετικότητας χρησιμοποιώντας τους μετασχηματισμούς Lorentz ΕΔΩ. Στο βίντεο που ακολουθεί εξηγεί το παράδοξο των διδύμων χωρίς την χρήση μαθηματικών:
Βίκυ Καλογερά: Δυο διαλέξεις για τα βαρυτικά κύματα
7 Απριλίου, 2018
Ο Robert Hofstadter (1915 – 1990) ήταν Αμερικανός φυσικός που το 1961 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής για τις πρωτότυπες μελέτες της σκέδασης ηλεκτρονίου από ατομικό πυρήνα, και για τις σχετικές ανακαλύψεις σχετικά με τη δομή των νουκλεονίων. Γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη, φοίτησε στο City College της Νέας Υόρκης και αποφοίτησε το 1935 σε […]
Η ερμηνεία του «παράδοξου» των διδύμων
13 Μαρτίου, 2018
… στην Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας Το παράδοξο των διδύμων είναι ένα από τα πιο γνωστά, αλλά και πιο περίπλοκα παράδοξα στην Θεωρία της Σχετικότητας. Η ιστορία έχει ως εξής: Υποθέτουμε ότι έχουμε δυο δίδυμα αδέλφια, τον Ρον και τον Ντον. Ο Ρον μπαίνει σε ένα διαστημόπλοιο και ταξιδεύει προς τον άλφα του Κενταύρου (4 […]
Ένα παράδοξο σχετικά με την διαστολή του χρόνου
28 Φεβρουαρίου, 2018
Σύμφωνα με τον Ν. David Mermin (βλέπε Είναι θέμα χρόνου), «… συχνά αναφερόμαστε στην επιβράδυνση των κινούμενων ρολογιών χρησιμοποιώντας τον πραγματικά αξιοθρήνητο όρο ‘διαστολή του χρόνου’. Ακούγομαι τόσο απαξιωτικός γιατί ο συγκεκριμένος όρος προτείνει με εντελώς ασαφή τρόπο ότι ‘ο χρόνος ο ίδιος’ – ό,τι και να σημαίνει αυτό – είναι αυτός που διαστέλλεται όταν ένα […]
Βίντεο: Τι είναι η σχετικότητα;
25 Ιανουαρίου, 2018
Η θεωρία της ειδικής σχετικότητας του Αϊνστάιν είναι μία από τις πιο συναρπαστικές επιστημονικές εξελίξεις του 20ού αιώνα. Ο Δρ Don Lincoln από το Fermilab αποφάσισε να κάνει μια σειρά βίντεο που περιγράφουν αυτήν την εκπληκτική ιδέα. Ιδού το πρώτο βίντεο:
Συνέντευξη του Μιχάλη Αγάθου
10 Ιανουαρίου, 2018
Μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις της εποχής έγινε τη χρονιά που μας πέρασε και πρόκειται για την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων στη Γη από την σύγκρουση δύο άστρων νετρονίων από εργαστήρια στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Επιπλέον, για πρώτη φορά εντόπισαν και παρατήρησαν με τηλεσκόπια την ισχυρή ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που συνόδευε το κοσμικό αυτό φαινόμενο. Το […]
Βαρυτική και αδρανειακή μάζα
3 Ιανουαρίου, 2018
Στο βίντεο που ακολουθεί, ο Don Lincoln από το Fermilab αναφέρεται στην βαρυτική και την αδρανειακή μάζα και στο πως η σχέση τους έχει τεράστια συνέπεια στην κατανόηση του σύμπαντος:
Βίντεο: Ο αποτελεσματικότερος τρόπος μετατροπής της ύλης σε ενέργεια
31 Δεκεμβρίου, 2017
Ποιος είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να μετατρέψουμε την ύλη σε ενέργεια, σύμφωνα με την εξίσωση του Einstein Ε=mc2; Οι χημικές αντιδράσεις; Μάλλον όχι σε σύγκριση με την πυρηνική σκάση και την πυρηνική σύντηξη. Aλλά και οι δυο τελευταίες υπολείπονται κατά πολύ τις μαύρες τρύπες (Schwarzschild) ή τις περιστρεφόμενες μαύρες τρύπες (Kerr) που έχουν […]
Το σημαντικότερο επιστημονικό επίτευγμα του 2017
22 Δεκεμβρίου, 2017
… η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από συγχώνευση άστρων νετρονίων Η πρώτη παρατήρηση της συγχώνευσης δύο μακρινών άστρων νετρονίων, μέσω της ταυτόχρονης ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων και ακτινοβολίας από αυτό το βίαιο κοσμικό συμβάν που συγκλόνισε αστρονόμους και φυσικούς, επιλέχθηκε από το κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό «Science» ως η σημαντικότερη επιστημονική ανακάλυψη στον κόσμο για το 2017. Σε […]
Το μικρό βιβλίο των μαύρων τρυπών
5 Δεκεμβρίου, 2017
Αν και η ίδια η θεωρία του, η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, προβλέπει τις μαύρες τρύπες, ο Αλμπερτ Αϊνστάιν δεν πίστεψε ποτέ ότι υπάρχουν. Πολλοί τού δίνουν σε έναν βαθμό δίκιο, αφού οι μελανές οπές είναι τα πιο αλλόκοτα αντικείμενα που γνωρίζουμε στο Σύμπαν. Σήμερα κανείς δεν αμφισβητεί τη «σκοτεινή» παρουσία τους. Τις τελευταίες πέντε […]
Ένας σημαντικός παράγοντας στην θεωρία της σχετικότητας
19 Νοεμβρίου, 2017
Κεντρικό ρόλο στις εξισώσεις της ειδικής θεωρίας της σχετικότητας του Αϊνστάιν κατέχει ο παράγοντας Lorentz, που συμβολίζεται με το ελληνικό γράμμα γάμμα: Στο βίντεο που ακολουθεί, ο Don Lincoln από το Fermilab, μας δείχνει έναν απλό τρόπο υπολογισμού του παράγοντα γ και μας εξηγεί την φυσική του σημασία:
Η πέμπτη ανίχνευση βαρυτικού κύματος από συγχώνευση μαύρων τρυπών
16 Νοεμβρίου, 2017
Στις 8 Ιουνίου 2017 οι δυο ανιχνευτές LIGO κατέγραψαν το πέμπτο σήμα βαρυτικών κυμάτων που προέκυψε από συγχώνευση δυαδικού συστήματος μαύρων τρυπών. Το γεγονός ονομάστηκε GW170608 και συνέβη σε απόσταση περίπου ενός δισεκατομμυρίου ετών φωτός από τη Γη. Οι δυο μαύρες τρύπες που συγχωνεύθηκαν είχαν μάζες 12 και 7 ηλιακές μάζες και η νέα μαύρη […]
Ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από συγχώνευση άστρων νετρονίων
16 Οκτωβρίου, 2017
… με ταυτόχρονο εντοπισμό οπτικού σήματος από τηλεσκόπια (νεώτερη ενημέρωση) Oι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων LIGO και Virgo εντόπισαν για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας βαρυτικά κύματα που παράχθηκαν από την σύγκρουση άστρων νετρονίων. Για πρώτη φορά επίσης, ο εντοπισμός των βαρυτικών κυμάτων συνοδεύεται από ταυτόχρονη παρατήρηση ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων. To νέο βαρυτικό κύμα ονομάστηκε GW170817, αφού […]
Μια νέα αναπάντεχη ανακάλυψη βαρυτικού κύματος
14 Οκτωβρίου, 2017
Την Δευτέρα 16 Οκτωβρίου, στις (10:00 am EDT) 5:00 μ.μ. ώρα Ελλάδος. οι ερευνητές από τους ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων LIGO και Virgo, αλλά και από περίπου 70 αστεροσκοπεία θα κάνουν μια βαρυσήμαντη ανακοίνωση, την οποία μπορείτε να παρακολουθήσετε ζωντανά ΕΔΩ: Εικάζεται ότι η ανακοίνωση θα αναφέρεται σε ένα από τα παρακάτω γεγονότα: 1. Οι ανιχνευτές […]
Επιβεβαιώνοντας τον Αϊνστάιν
9 Οκτωβρίου, 2017
GW150914 είναι ο κωδικός που δηλώνει τον πρώτο στην Ιστορία εντοπισμό βαρυτικών κυμάτων, στις 14 Σεπτεμβρίου του 2015. Την θεωρητική ύπαρξή τους είχε προβλέψει ο Αϊνστάιν με τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας το 1915, όμως χρειάστηκε να περάσει ένας ολόκληρος αιώνας για να επιβεβαιωθεί πειραματικά η ύπαρξή τους. Την περασμένη Τρίτη, η Σουηδική Ακαδημία τίμησε […]
Γιατί δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε την ταχύτητα του φωτός
5 Οκτωβρίου, 2017
Στο βίντεο που ακολουθεί ο Dr. Don Lincoln από to Fermilab μας εξηγεί γιατί δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε την ταχύτητα του φωτός:
Οι αφανείς λεγεωνάριοι που δεν τιμήθηκαν με το Νόμπελ Φυσικής 2017
4 Οκτωβρίου, 2017
Το 2015, οι δίδυμοι ανιχνευτές LIGO ανίχνευσαν για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα – μία από τις σημαντικότερες προβλέψεις της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Για την επιτυχία αυτή, τιμήθηκαν χθες με το βραβείο Νόμπελ μόνο τρία άτομα, ενώ συμμετείχαν στην έρευνα πάνω από χίλια άτομα, που χωρίς την συνεισφορά τους η ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων θα […]
Βίντεο: Είναι η σχετικιστική μάζα πραγματική;
12 Σεπτεμβρίου, 2017
διαβάστε επίσης: «Τhe concept of mass in the Einstein year«
Που είναι όλοι οι χρονοταξιδιώτες;
11 Σεπτεμβρίου, 2017
Eίναι πολλοί αυτοί που έχουν χρησιμοποιήσει το συγκεκριμένο επιχείρημα κατά των ταξιδιών στον χρόνο. Στην πραγματικότητα, ισχυρίζονται ότι αν τα ταξίδια στο παρελθόν είναι εφικτά, τότε θα πρέπει σίγουρα να υπάρχουν ανάμεσά μας χρονοταξιδιώτες που επέλεξαν να επισκεφτούν την εποχή μας. Άραγε, αυτό δεν αποδεικνύει πως δεν θα μπορέσουμε ποτέ να φτιάξουμε χρονομηχανές; Η επιστροφή […]
Μετρώντας μαγνητικά πεδία από απόσταση δισεκατομμυρίων ετών φωτός
29 Αυγούστου, 2017
Με την βοήθεια ενός γιγάντιου κοσμικού φακού οι αστρονόμοι μέτρησαν το μαγνητικό πεδίο ενός γαλαξία που βρίσκεται πέντε δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Το επίτευγμα αυτό μας αποκαλύπτει νέα και σημαντικά στοιχεία για την φύση και την προέλευση των μαγνητικών πεδίων που παίζουν βασικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο εξελίσσονται οι γαλαξίες με την πάροδο […]
Φήμες για ένα νέο είδος βαρυτικών κυμάτων από συγκρούσεις άστρων νετρονίων
25 Αυγούστου, 2017
Κυκλοφορούν φήμες πως οι αστροφυσικοί ανίχνευσαν την περασμένη εβδομάδα βαρυτικά κύματα που προκλήθηκαν από την σύγκρουση δυο άστρων νετρονίων σε έναν μακρινό γαλαξία – ένα γεγονός που πιθανόν να εντοπίστηκε και από τα κλασικά τηλεσκόπια. Μια τέτοια διπλή ανίχνευση θα σηματοδοτήσει νέα εποχή στην αστρονομία. Οι επιστήμονες που εργάζονται στους ανιχνευτές των βαρυτικών κυμάτων δεν […]
Τα μυστήρια των μαύρων τρυπών και της Μεγάλης Έκρηξης μέσα σε έναν κρύσταλλο
25 Ιουλίου, 2017
… φωσφιδίου του νιοβίου Το ανάλογο ενός εξωτικού φαινομένου που μπορεί να πραγματοποιηθεί παρουσία πολύ ισχυρού βαρυτικού πεδίου – τόσο ισχυρού που εμφανίζεται μόνο στο κοντινό περιβάλλον των μαύρων τρυπών ή στις συνθήκες που επικρατούσαν αμέσως μετά την Μεγάλη Έκρηξη – παρατηρήθηκε σε ένα κομμάτι φωσφιδίου του νιοβίου (NbP) στο εργαστήριο. Μια ερευνητική ομάδα της […]
Η πρώτη πειραματική απόδειξη της θεωρίας της σχετικότητας
9 Ιουλίου, 2017
O Fizeau το 1851 με μια πολύ έξυπνη διάταξη κατάφερε να μετρήσει την σχετική ταχύτητα του φωτός που διαδίδεται μέσα σε κινούμενο νερό. Εκ των υστέρων αποδεικνύεται πως το πείραμα μπορεί να ιδωθεί ως η πρώτη πειραματική επιβεβαίωση της ειδικής θεωρίας της σχετικότητας του Einstein. Ας συμβολίσουμε την ταχύτητα του φωτός με . Aν είναι […]
Τα βαρυτικά κύματα θα ξεσκεπάσουν τις 6 επιπλέον χωρικές διαστάσεις;
5 Ιουλίου, 2017
Μια νέα δημοσίευση υποδεικνύει ότι η ύπαρξη των έξι επιπλέον διαστάσεων – που υποθέτει η θεωρία των χορδών – θα μπορούσε να αποδειχθεί από τους ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων Η θεωρία των χορδών φιλοδοξεί να ενοποιήσει τους νόμους της φυσικής σε ένα μοναδικό κομψό πλαίσιο. Πολλοί όμως φυσικοί την αμφισβητούν έντονα γιατί δεν υπάρχει καμία πειραματική […]
Ένας ανιχνευτής βαρυτικών κυμάτων στο διάστημα (LISA)
21 Ιουνίου, 2017
… και ένα διαστημικό τηλεσκόπιο (PLATO), από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος Τη δημιουργία των τριών δορυφόρων LISA που θα ανιχνεύσουν βαρυτικά κύματα στο διάστημα και την κατασκευή του διαστημικού τηλεσκοπίου PLATO που θα αναζητήσει εξωπλανήτες που θα μοιάζουν με τη Γη αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA). Η επιτροπή επιστημονικών προγραμμάτων της ESA, που συνεδρίασε […]
Παρατηρώντας αυτό που ο Αϊνστάιν θεωρούσε αδύνατον να παρατηρηθεί
8 Ιουνίου, 2017
Άλλη μια επιβεβαίωση της Γενικής Σχετικότητας Η παρατήρηση της καμπύλωσης του φωτός των άστρων από τον Ήλιο κατά την διάρκεια της έκλειψης του 1919 από τους F. W. Dyson, A. S. Eddington και C. Davidson, ήταν η πρώτη επιβεβαίωση της γενικής θεωρίας της σχετικότητας του Αϊνστάιν. Σχεδόν 100 χρόνια μετά ο Sahu και οι συνεργάτες […]
Κι άλλο βαρυτικό κύμα ανίχνευσε το LIGO
1 Ιουνίου, 2017
Η ανίχνευση έγινε στις 4 Ιανουαρίου του 2017 και γι αυτό το νέο βαρυτικό γεγονός ονομάστηκε GW170104 (νεώτερη ενημέρωση) Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ερευνητικής ομάδας του LIGO που έγινε σήμερα, το βαρυτικό κύμα φαίνεται ότι προκλήθηκε από τη σύγκρουση δυο μαύρων τρυπών 31,2 ηλιακών μαζών η μια και 19,4 ηλιακών μαζών η άλλη. Το […]
Περιορίζοντας την Πέμπτη Δύναμη
26 Μαΐου, 2017
Οι παρατηρήσεις των τροχιών δυο άστρων στο κέντρο του Γαλαξία θέτουν όρια στις θεωρίες βαρύτητας που εισάγουν μια υποθετική πέμπτη δύναμη. Παρά το γεγονός ότι η γενική θεωρία της σχετικότητας έχει αντέξει στην δοκιμασία του χρόνου, υπάρχουν φυσικοί που διερευνούν εναλλακτικές περιπτώσεις θεωριών, προσπαθώντας να ενοποιήσουν την βαρύτητα με τις άλλες δυνάμεις. Μερικές από αυτές τις […]
Το πόδι και η ταχύτητα του φωτός
8 Μαΐου, 2017
Υπάρχουν δυο ενδιαφέρουσες, αλλά και χρήσιμες αριθμητικές συμπτώσεις, οι οποίες σχετίζονται με το γεγονός ότι η ταχύτητα του φωτός είναι 299.792.458 m/sec: Πρώτον, ο αριθμός αυτός βρίσκεται εξαιρετικά κοντά στα 300 εκατομμύρια m/sec ή 300.000 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο (km/sec). Οι φυσικοί χρησιμοποιούν πάρα πολύ συχνά την προσέγγιση 3·108 m/sec. Τόσο πολύ που κυκλοφορεί ένας μύθος […]
Ένας πρωτότυπος τρόπος διερεύνησης των κρούσεων
3 Μαΐου, 2017
Ένα σχεδόν «μαγικό» πείραμα που μπορεί γίνει πολύ εύκολα είναι το εξής: Πάρτε ένα μπαλάκι του τένις και τοποθετήστε το πάνω σε μια μπάλα του μπάσκετ. Η μπάλα του μπάσκετ έχει αρκετά μεγαλύτερη μάζα από το μπαλάκι του τένις. Αφήστε τις δυο μπάλες να πέσουν στο πάτωμα προσέχοντας έτσι ώστε η μικρή μπάλα να μην ξεφύγει από […]
Η παράλογη αποτελεσματικότητα των Μαθηματικών στην Φυσική
17 Απριλίου, 2017
Μια προσωπική εμπειρία του Δημήτρη Χριστοδούλου απόσπασμα από το βιβλίο του Γιώργου Λ. Ευαγγελόπουλου, «Μαθηματικά: Θεωρητική ή πρακτική επιστήμη, εντέλει;» (εκδόσεις ΕΥΡΑΣΙΑ) (…) Πρέπει να τονιστεί ότι συμβαίνει (…) το πολύ σύνηθες φαινόμενο να μην υπάρχουν τα μαθηματικά εργαλεία προκειμένου να αντιμετωπιστεί ένα δύσκολο μαθηματικό πρόβλημα της Φυσικής. Κι όταν τελικώς επινοηθούν κι αναπτυχθούν τα μαθηματικά […]
Κβαντική εξομάλυνση σχετικιστικών ιδιομορφιών
31 Μαρτίου, 2017
Κβαντομηχανικά φαινόμενα εξαλείφουν μη-φυσικά χαρακτηριστικά του χωροχρόνου που προκύπτουν από την κλασική γενική σχετικότητα. Η γενική θεωρία της σχετικότητας παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος για την περιγραφή του σύμπαντος. Προβλέπει όμως ότι οι μαύρες τρύπες και άλλες ιδιομορφίες διαθέτουν χαρακτηριστικά τα οποία δείχνουν να είναι απαράδεκτα από φυσική άποψη. Ομάδα θεωρητικών φυσικών από Βραζιλία, Ιταλία και […]
Ένας ανιχνευτής βαρυτικών κυμάτων στην Ιταλία
21 Φεβρουαρίου, 2017
Με τα επίσημα εγκαίνια της εγκατάστασης, που πραγματοποιήθηκαν χτες, ξεκίνησε τουλάχιστον τυπικά η νέα φάση λειτουργίας του ανιχνευτή βαρυτικών κυμάτων Advanced Virgo στην Ιταλία. Εγκατεστημένη κοντά στην Πίζα, η πειραματική διάταξη έρχεται να προστεθεί στους δύο ανάλογους ανιχνευτές που υπάρχουν στις ΗΠΑ, στη Λουιζιάνα και την Ουάσιγκτον, και επομένως να βοηθήσει τους επιστήμονες να αξιοποιήσουν […]
Σκοτεινή ενέργεια και ταχύτητα διάδοσης βαρυτικών κυμάτων
10 Φεβρουαρίου, 2017
Το περασμένο αιώνα ο Edwin Hubble απέδειξε ότι το σύμπαν διαστέλλεται. Και δυο χρόνια πριν μπούμε στον 21ο αιώνα, το 1998, οι Saul Perlmutter, Brian Schmidt και Adam Riess, με την παρατήρηση των σουπερνόβα τύπου Ιa (βραβείο Nobel φυσικής 2011), απέδειξαν ότι σύμπαν όχι μόνο διαστέλλεται, αλλά διαστέλλεται με επιταχυνόμενο ρυθμό. Οι εξισώσεις της Γενικής […]
O Διονύσης Σιμόπουλος «κρυφακούει» τα βαρυτικά κύματα
29 Ιανουαρίου, 2017
Τι έχει αλλάξει έναν χρόνο μετά τα «αποκαλυπτήρια» των βαρυτικών κυμάτων; Τι κάνει την ανακάλυψή τους τόσο σημαντική; Ποιά είναι η πιθανότητα του «επιστημονικού λάθους» και τι θα πρέπει να περιμένουμε στο μέλλον; Συνέντευξη του Διονύση Σιμόπουλου στον Πάνο Σάκκα.(πηγή:skai.gr) Ήταν η ανακάλυψη των Βαρυτικών Κυμάτων το «χρονικό ενός προαναγγελθέντος αστρικού θανάτου»; Ο ίδιος ο […]
Η επίλυση ενός χρυσού μυστηρίου
11 Ιανουαρίου, 2017
Νέοι θεωρητικοί υπολογισμοί γεφυρώνουν τη διαφορά μεταξύ πειράματος και θεωρίας σχετικά με την ενέργεια ιονισμού και την ηλεκτρονική συγγένεια του χρυσού Στην ερώτηση «γιατί ο χρυσός έχει κίτρινο χρώμα» η απάντηση είναι: «Διότι ισχύει η θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν». διαβάστε σχετικά: «Η θεωρία της σχετικότητας και ο χρυσός» To λαμπερό χρώμα του χρυσού είναι […]
Τα 5 μεγαλύτερα μυστήρια του σύμπαντος και πως θα τα απαντήσουμε
4 Ιανουαρίου, 2017
1. Τι είναι η σκοτεινή ύλη; 2. Τι είναι η σκοτεινή ενέργεια; 3. Τι υπήρχε πριν την Μεγάλη Έκρηξη; 4. Τι υπάρχει μέσα σε μια μαύρη τρύπα; 5. Είμαστε μόνοι στο σύμπαν; Από την ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων μέχρι την ανακάλυψη του κοντινότερου στη Γη εξωπλανήτη που μοιάζει με τη Γη, το 2016 ήταν μια […]
H ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων σημαντικότερη εξέλιξη στη Φυσική το 2016
13 Δεκεμβρίου, 2016
Ήταν βέβαια αναμενόμενο: η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων που επιβεβαίωσε φέτος μια από τις τελευταίες προβλέψεις του Αϊνστάιν ανακηρύχθηκε η κορυφαία ανακάλυψη στη Φυσική για το 2016 από το περιοδικό Physics World. Τα βαρυτικά κύματα είναι «ρυτιδώσεις» του χωροχρόνου, που προκαλούνται από βίαια κοσμικά συμβάντα, όπως η σύγκρουση μεταξύ μαύρων οπών. Είχαν προβλεφθεί θεωρητικά στο πλαίσιο […]
Το πρόβλημα του χρόνου στην κβαντική βαρύτητα
9 Δεκεμβρίου, 2016
Η απόπειρα ενοποίησης της κβαντικής μηχανικής και γενικής σχετικότητας απαιτεί συμφιλίωση εντελώς διαφορετικών εννοιών του χρόνου. Οι θεωρητικοί φυσικοί που προσπαθούν να ενοποιήσουν την κβαντομηχανική και την γενική σχετικότητα, προς μια θεωρία κβαντικής βαρύτητας αντιμετωπίζουν το επονομαζόμενο «πρόβλημα του χρόνου». Στην κβαντική μηχανική ο χρόνος είναι παγκόσμιος και απόλυτος. τα μονότονά του τικ-τακ καθορίζουν τις […]
Ζητούνται εθελοντές για την αναζήτηση βαρυτικών κυμάτων
14 Οκτωβρίου, 2016
Παραμορφώσεις 10.000 μικρότερες από τη διάμετρο ενός πρωτονίου έπρεπε να ανιχνεύσει το πείραμα LIGO για να εντοπίσει για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα, αποδεικνύοντας έτσι την τελευταία πρόβλεψη της Γενικής Σχετικότητας που δεν είχε επιβεβαιωθεί μέχρι σήμερα, έναν αιώνα μετά τη διατύπωση της θεωρίας από τον Άλμπερτ Αϊνστάιν. Για να γίνει αυτό πραγματικότητα, θα έπρεπε το […]
Αντρέι Ζαχάρωφ: Υπάρχει στοιχειώδες μήκος;
24 Αυγούστου, 2016
Οι εντυπωσιακές συνέπειες της θεωρίας της σχετικότητας και της κβαντικής μηχανικής Ένα άρθρο του Andrey Sakharov (Αντρέι Ζαχάρωφ) που γράφτηκε το 1968 για το περιοδικό Φυσική στη μέση εκπαίδευση. Αναδημοσιεύθηκε το 1991 στο περιοδικό Κvant. Στο ένθετο που ακολουθεί περιέχεται το άρθρο μεταφρασμένο στα ελληνικά, από το περιοδικό Quantum, Τόμος 4 / Τεύχος 4 (Ιούλιος/Αύγουστος 1997) Διαβάστε […]
Η ωραιότερη θεωρία της φυσικής
21 Αυγούστου, 2016
Στα νιάτα του ο Άλμπερτ Αϊνστάιν πέρασε έναν χρόνο χαζεύοντας και τεμπελιάζοντας. Αν δεν «χάνεις» χρόνο, δεν φτάνεις πουθενά, κάτι που δυστυχώς, συχνά οι γονείς των εφήβων ξεχνούν. Είχε επιστρέψει στην οικογένειά του στην Παβία, αφού παράτησε τις σπουδές του στη Γερμανία, όπου δεν μπορούσε να υποφέρει την αυστηρότητα του λυκείου εκεί. Μιλάμε για την […]
Μια πρόσφατη συνέντευξη του Δημήτρη Χριστοδούλου
17 Αυγούστου, 2016
Ο Δ. Χριστοδούλου αναφέρεται στην ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων, στον LHC, στους εξωγήινους, στις μαύρες τρύπες και τη θεωρία της σχετικότητας, στην υδροδυναμική κ.ά. Του Δημήτρη Κυριακόπουλου Η θέση του στην χορεία των κορυφαίων μαθηματικών του πλανήτη, θα μπορούσε να τον έχει καταστήσει έναν από τους πλέον προβεβλημένους Έλληνες, συνυπολογιζόμενης της ευφράδειας, της ικανότητας στον λόγο, που […]
5 νοητικά πειράματα του Αϊνστάιν που άλλαξαν τη φυσική
30 Ιουλίου, 2016
Ανάμεσα σε άλλα χαρακτηριστικά που τον διέκριναν, ένα στοιχείο που συνέβαλε στο να διατυπώσει ο Άλμπερτ Αϊνστάιν ρηξικέλευθες θεωρίες στη φυσική ήταν η εντυπωσιακή του ικανότητα να «σκηνοθετεί» στη φαντασία του καθημερινά σενάρια, για να αναλύει περίπλοκες επιστημονικές ιδέες. Ο ίδιος αποκαλούσε αυτά τα σενάρια Gedankenexperiments, ένας όρος που στα γερμανικά σημαίνει νοητικά πειράματα, […]
Οι Χάφελε και Κίτιγκ επιβεβαιώνουν τον Αϊνστάιν
2 Ιουλίου, 2016
Βρισκόμαστε στο 1971. Οι Χάφελε (Joseph C. Hafele) κι ο Κίτιγκ (Richard E. Keating) έχουν προμηθευτεί τρία ατομικά ρολόγια, τα καλύτερα που φτιάχτηκαν ποτέ. Με το που συγχρονίζονται μεταξύ τους, παραμένουν συγχρονισμένα με εκπληκτική ακρίβεια. Δεν αποκλίνουν πιο πολύ από ένα δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου μέσα σε εκατομμύρια χρόνια. Είναι πράγματι πολύ αξιόπιστα. Οι Χάφελε και […]
LIGO: Νέα ανίχνευση βαρυτικoύ κύματος;
15 Ιουνίου, 2016
(νεώτερη ενημέρωση) διαβάστε: Το LIGO ανίχνευσε 3 φορές βαρυτικά κύματα μέσα σε 4 μήνες ================================= Στις 11/2/2016 είχε ανακοινωθεί επίσημα από το πείραμα LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) η απευθείας ανίχνευση βαρυτικού κύματος για πρώτη φορά στην ιστορία της φυσικής. Σήμερα, στις 20:15 ώρα Ελλάδος, αναμένεται μια νέα ανακοίνωση από το πείραμα LIGO (ακούγεται πως αφορά την […]
Η κλασική διάλεξη του Riemann για τον καμπύλο χώρο
10 Ιουνίου, 2016
Ο Einstein άλλαξε την άποψή μας για το σύμπαν το 1915, όταν δημοσίευσε τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, όπου ορίζεται η έννοια του τετραδιάστατου χωροχρόνου που καμπυλώνεται εξαιτίας της μάζας ή ενέργειας. Όμως, τα μαθηματικά θεμέλια της θεωρίας του είχαν μπει πριν από 60 χρόνια περίπου, από τον Γερμανό μαθηματικό Georg Friedrich Bernhard Riemann (Ρίμαν). Ο Riemann γεννήθηκε […]
Άνοιξε ο δρόμος για τους διαστημικούς ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων
7 Ιουνίου, 2016
Σχεδόν τέλεια ελεύθερη πτώση αντικειμένου στο διάστημα Οι επιστήμονες της αποστολής LISA Pathfinder του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσαν ότι το πείραμά τους ξεπέρασε τις προσδοκίες τους, πετυχαίνοντας τη σχεδόν τέλεια ελεύθερη πτώση ενός αντικειμένου στο διάστημα. Κανένα άλλο ανθρώπινο κατασκεύασμα δεν έχει ποτέ «βιώσει» κάτι ανάλογο, όπως ανέφεραν οι επιστήμονες, οι οποίοι παρουσίασαν τα […]
Το παράδοξο του παππού
17 Μαΐου, 2016
Ας υποθέσουμε ότι οι επιστήμονες κατάφερναν να κατασκευάσουν μια μηχανή που μπορεί να σας ταξιδέψει στο παρελθόν και ας παραβλέψουμε το πρώτο παράδοξο που προκύπτει με το ταξίδι στο χρόνο, την παραβίαση της αρχής διατήρησης της μάζας και της ενέργειας. Aν λοιπόν με μια χρονομηχανή επιστρέφατε πίσω στο χρόνο και δολοφονούσατε τον παππού σας, από […]
Σωματιδιακή φυσική με πρωτόνια, άτομα και μαύρες τρύπες
6 Μαΐου, 2016
Μια διάλεξη του Σάββα Δημόπουλου για την έρευνα στη φυσική πέρα από το Καθιερωμένο Πρότυπο, στον LHC, τα ατομικά συμβολόμετρα και το προηγμένο παρατηρητήριο βαρυτικών κυμάτων LIGO: via JD M
3 εκατ. δολάρια για τους ερευνητές του LIGO
4 Μαΐου, 2016
από το Βραβείο Breakthrough. Ανάμεσά τους 5 Έλληνες. Επιπλέον το Βραβείο Gruber, που συνοδεύεται από το ποσό των 500.000 δολαρίων, θα μοιρασθούν εξίσου οι Ρόναλντ Ντρέβερ, Κιπ Θορν και Ράινερ Γουάις (νεώτερη ενημέρωση) Τρία εκατομμύρια δολάρια που συνοδεύουν το Βραβείο Breakthrough, θα μοιρασθούν οι συνολικά 1.015 επιστήμονες της ερευνητικής κοινοπραξίας LIGO (μεταξύ αυτών και πέντε […]
Ο δορυφόρος MicroSCOPE και η αρχή της ισοδυναμίας
26 Απριλίου, 2016
Από την Πίζα στον MicroSCOPE To σωτήριο έτος 1589, λέει ο θρύλος, ο Γαλιλαίος Γαλιλέι ανέβηκε στον Κεκλιμένο Πύργο της Πίζας και άρχισε να πετά σφαίρες από διάφορα υλικά, προκειμένου να δείξει ότι όλες πέφτουν ταυτόχρονα στο έδαφος ανεξάρτητα από το βάρος τους. Αν και το πείραμα πιθανότατα δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, η Γενική Σχετικότητα του […]
Δημοφιλή άρθρα
Πρόσφατα σχόλια
 | Maria στη Μέτρησα τη ζωή μου με κουταλάκ… |
 | bil στη Μάννα, πλημμάραμε! |
 | physicsgg στη Τα βραβεία Νόμπελ τρελής επιστ… |
 | Κανίδης Γιώργος στη Τα βραβεία Νόμπελ τρελής επιστ… |
 | Ερετζούμ Τριανταμίας στη Στην εξαναγκασμένη ταλάντωση σ… |
 | Κωστας στη To περιοδικό Scientific Americ… |
| Μίλτος στη Σταύρος Κατσανέβας: Ανακαλύπτο… |
| Κανίδης Γιώργος στη Ο κομήτης του Χάλεϋ |
 | βασίλης.δ στη Πόσο δίκαια μπορείτε να κόψετε… |
Άγνωστο κανάλι
- Παρουσιάστηκε σφάλμα. Το κανάλι ίσως είναι εκτός λειτουργίας. Δοκιμάστε αργότερα.
30 Σεπτεμβρίου, 2020
0