Το δευτέριο [συμβολίζεται με 2Η ή D] είναι το απλούστερο και το πρώτο στοιχείο που σχηματίστηκε λίγα λεπτά μετά την Μεγάλη Έκρηξη από την σύντηξη ενός πρωτονίου με ένα νετρόνιο. Αυτό συνέβη όταν στο αρχέγονο σύμπαν ο λόγος του αριθμού των νετρονίων προς τον αριθμό των πρωτονίων ήταν περίπου 1/6 (τα νετρόνια έξω από τους […]
10 Αυγούστου, 2020
Ανακάλυψη νέου είδους άστρων, πλούσιων σε έναν από τους «σπόρους της ζωής» στο σύμπαν Για ανακάλυψη ενός νέου είδους άστρων, πολύ πλούσιων σε φώσφορο, κάνουν λόγο σε επιστημονικό τους άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications αστρονόμοι του Instituto de Astrofisica de Canarias (IAC) και ερευνητές επιστημών υπολογιστή του Universidade da Coruña. Κάτι τέτοιο θα εξηγούσε […]
9 Αυγούστου, 2020
Σουπερνόβα με υπερ-πλούσια παραγωγή ασβεστίου μελετήθηκε για πρώτη φορά με ακτίνες Χ αποκαλύπτοντας τις τελευταίες στιγμές του Μια σπάνια περίπτωση (υπερ)καινοφανών αστέρων που ταυτοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια από τον Alexei Filippenko και τους συνεργάτες του, χαρακτηρίζονται από την πλούσια παραγωγή ασβεστίου κστά την διάρκεια των εκρήξεών τους. Η λαμπρότητά τους κυμαίνεται μεταξύ των καινοφανών αστέρων […]
20 Μαρτίου, 2020
Ένα νέο πείραμα στον επιταχυντή του πανεπιστημίου του Οχάϊο και ένα παλαιότερο «παρόμοιο» πείραμα στον επιταχυντή ΤΑNDEM του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος Ο άνθρακας (12C), το θεμελιώδες στοιχείο της οργανικής ζωής είτε πρόκειται για τους ανθρώπους είτε για τους κορωνοϊούς, γνωρίζουμε πως σχηματίζεται στο εσωτερικό των άστρων. Πρώτοι οι αστροφυσικοί Edwin Salpeter και Ernst Öpik, το 1952 […]
9 Δεκεμβρίου, 2019
ΔΙΟΝΥΣΗΣ Π. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ* Σε μια πρόσφατη ομιλία μου ανέφερα ότι στο σύμπαν βρίσκουμε ένα περίπου τρισεκατομμύριο γαλαξίες, καθένας από τους οποίους αποτελείται κατά μέσον όρο από περίπου 100 δισεκατομμύρια άστρα. Στο τέλος της ομιλίας, ένας από τους ακροατές με ρώτησε ποια είναι τα συστατικά από τα οποία αποτελούνται όλα αυτά τα τρισεκατομμύρια των τρισεκατομμυρίων άστρων […]
25 Οκτωβρίου, 2019
Επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά η σύνθεση ενός βαρέως στοιχείου, του στροντίου, κατά την σύγκρουση δύο άστρων νετρονίων. Η ταυτοποίηση έγινε από τον φασματογράφο X-shooter στο Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου (ESO) Μετά την ανίχνευση του βαρυτικού κύματος GW170817 (διαβάστε σχετικά: Ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από συγχώνευση άστρων νετρονίων) που προκλήθηκε από την συγχώνευση […]
19 Οκτωβρίου, 2019
Η Αμερικανίδα αστρονόμος Margaret Burbidge – γεννήθηκε στην Βρετανία στις 12/8/1919 -, αφιέρωσε την επιστημονική της έρευνα στην κατανόηση της ύλης των άστρων και των διεργασιών που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό τους. Ήταν η πρώτη γυναίκα διευθύντρια του Βασιλικού Αστεροσκοπείου Γκρίνουιτς, η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας (AAS) και η πρώτη γυναίκα διευθύντρια του […]
12 Οκτωβρίου, 2019
Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 συνέβη μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις στην σύγχρονη κοσμολογία. Η ιστορία ξεκινά το 1964, πάνω σε έναν λόφο στο New Jersey, όπου το εργαστήριο Bell διέθετε μια ασυνήθιστη ραδιοφωνική κεραία. Η κεραία είχε στηθεί για την επικοινωνία μέσω ενός δορυφόρου, αλλά οι προδιαγραφές της – ανακλαστήρας 6 μέτρων με […]
7 Οκτωβρίου, 2019
(νεώτερη ενημέρωση) Το φετινό βραβείο Νόμπελ στη Φυσική κέρδισαν η Κοσμολογία και η Αστρονομία. Το βραβείο Νόμπελ 2019 στην Φυσική απονέμεται στον James Peebles (1/2) «για τις θεωρητικές του έρευνες στην φυσική κοσμολογία» και στους Michel Mayor (1/4) και Didier Queloz (1/4) (μοιράζονται το άλλο μισό) γιατί «ανακάλυψαν τον πρώτο εξωπλανήτη που περιφέρεται γύρω από ένα άστρο […]
18 Σεπτεμβρίου, 2019
Σε συνέδριο αστροσωματιδιακής φυσικής που πραγματοποιήθηκε στην Τογιάμα της Ιαπωνίας, η ερευνητική ομάδα του πειράματος KATRIN ανακοίνωσε τους νέους υπολογισμούς της για το εύρος της μάζας ηρεμίας του νετρίνου. Σύμφωνα με την ανακοίνωση «An improved upper limit on the neutrino mass from a direct kinematic method by KATRIN» , η μάζα ηρεμίας του νετρίνου δεν […]
13 Αυγούστου, 2019
Το ισότοπο του σιδήρου 60Fe που βρέθηκε στο χιόνι της Ανταρκτικής δημιουργήθηκε από τις εκρήξεις κοντινών υπερκαινοφανών αστέρων (σουπερνόβα) κατά το παρελθόν. Το εύρημα αυτό μπορεί να βοηθήσει την σχετική έρευνα για την προέλευση και τη δομή των διαστρικών νεφών. Κάποιες φορές τα τελευταία 20 εκατομμύρια χρόνια, ένα ή περισσότερα άστρα στην γειτονιά του ηλιακού […]
22 Δεκεμβρίου, 2018
Το πρώτο αποτέλεσμα του πειράματος HIE-ISOLDE είναι διπλά μαγικό Τα νουκλεόνια (πρωτόνια και νετρόνια) που περιέχονται στους πυρήνες των ατόμων έλκονται μεταξύ τους με την ισχυρή πυρηνική δύναμη, που έχει μεν μικρή εμβέλεια, αλλά είναι η ισχυρότερη από τα άλλα τρία είδη δυνάμεων που εμφανίζονται στη φύση – την βαρυτική, την ηλεκτρομαγνητική και την ασθενή […]
22 Δεκεμβρίου, 2018
Το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για πρωτότυπη επιστημονική εργασία σε θέμα Πειραματικής Φυσικής απονεμήθηκε στον Θεόδωρο Μερτζιμέκη, για την εργασία του με τίτλο «First cross–section measurements of the reactions 107,109Ag(p,γ) 108,110Cd at energies relevant to the p process» , Physical Review C96, 035806 (2017). Το πείραμα των A. Khaliel, T. J. Mertzimekis, E.-M. Asimakopoulou, A. Kanellakopoulos, V. Lagaki, A. Psaltis, I. Psyrra, και E. Mavrommatis, πραγματοποιήθηκε […]
23 Οκτωβρίου, 2018
* «Είμαστε Αστρόσκονη» είναι ο τίτλος του ενδιαφέροντος βιβλίου σας. Μπορείτε να μας λύσετε το «μυστήριο» της ανθρώπινης εξέλιξης; Το «μυστήριο», όπως λέτε της ανθρώπινης εξέλιξης έχει μελετηθεί από την εποχή του Κάρολου Δαρβίνου και μέχρι σήμερα από τους ειδικούς βιολόγους. Στο δικό μου βιβλίο περιορίζομαι απλώς να περιγράψω ποια είναι τα χημικά στοιχεία από […]
16 Μαΐου, 2018
Αστρονόμοι ανακάλυψαν ένα πολύ μακρινό γαλαξία, όπου εκτιμάται ότι άρχισαν να σχηματίζονται άστρα απρόσμενα νωρίς, μόλις 250 εκατομμύρια χρόνια μετά την Μεγάλη Έκρηξη που γέννησε το σύμπαν. Στον ίδιο γαλαξία ανακαλύφθηκε επίσης το πιο μακρινό οξυγόνο που έχει ποτέ ανιχνευθεί στο σύμπαν, σε απόσταση 13,3 δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Το προηγούμενο ρεκόρ απόστασης οξυγόνου ήταν τα […]
30 Δεκεμβρίου, 2017
John Bacall was born on this date in 1934. His calculation of the solar neutrino flux led to a great puzzle of 20th physics, when solar neutrino experiments observed only a third of his predicted rate. Bacall was vindicated when this deficit was found to be due to oscillations. pic.twitter.com/Zo0CrAzuR5 — The Center for Neutrino […]
16 Οκτωβρίου, 2017
… με ταυτόχρονο εντοπισμό οπτικού σήματος από τηλεσκόπια (νεώτερη ενημέρωση) Oι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων LIGO και Virgo εντόπισαν για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας βαρυτικά κύματα που παράχθηκαν από την σύγκρουση άστρων νετρονίων. Για πρώτη φορά επίσης, ο εντοπισμός των βαρυτικών κυμάτων συνοδεύεται από ταυτόχρονη παρατήρηση ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων. To νέο βαρυτικό κύμα ονομάστηκε GW170817, αφού […]
2 Σεπτεμβρίου, 2017
Φυσικοί από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Λος Άντζελες (UCLA), προτείνουν νέες θεωρίες που μεταξύ άλλων θα μπορούσαν να εξηγήσουν πως σχηματίστηκαν τα βαρέα στοιχεία όπως ο χρυσός, ο λευκόχρυσος και το ουράνιο. Κεντρικό ρόλο στις θεωρίες αυτές κατέχουν οι μαύρες τρύπες που σχηματίστηκαν στο πρώιμο σύμπαν. Δυο σχετικές εργασίες τους δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Physical […]
13 Αυγούστου, 2017
… των ασθενών αλληλεπιδράσεων Μια θεωρία της ισχυρής πυρηνικής δύναμης περιγράφει με ακρίβεια την ασθενή πυρηνική δύναμη Υπάρχουν δυο είδη πυρηνικών δυνάμεων: οι ισχυρές και οι ασθενείς. Η ισχυρή δύναμη εμφανίζεται στις αλληλεπιδράσεις των κουάρκς, ενώ η ασθενής δύναμη είναι υπεύθυνη για τις ραδιενεργές διασπάσεις βήτα. Ενώ τα δυο αυτά είδη δυνάμεων συμπεριφέρονται εντελώς διαφορετικά, […]
12 Ιουλίου, 2017
Η Μεγάλη Έκρηξη είναι η κορυφαία θεωρία εξέλιξης του σύμπαντος. Σύμφωνα με αυτή το σύμπαν στο παρελθόν ήταν θερμότερο, πυκνότερο και μικρότερο, και σήμερα είναι τόσο τεράστιο εξαιτίας της διαστολής του. Αυτή η άποψη ήταν αμφισβητούμενη για πολλές δεκαετίες μέχρι την λεπτομερέστατη μέτρηση της μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου. Σύμφωνα με το σενάριο της Μεγάλης Έκρηξης, λόγω […]
2 Ιουλίου, 2017
Αναθεώρηση των αβεβαιοτήτων στην αρχέγονη πυρηνοσύνθεση Η αρχέγονη πυρηνοσύνθεση ξεκίνησε ένα δευτερόλεπτο μετά την Μεγάλη Έκρηξη και είχε διάρκεια περίπου τριών λεπτών. Η πυρηνοσύνθεση της Μεγάλης Έκρηξης είναι το μοναδικό παράθυρο που μας αποκαλύπτει τις συνθήκες του νεογέννητου σύμπαντος, πριν από τον σχηματισμό των υπολειμμάτων της Κοσμικής Ακτινοβολίας Μικροκυμάτων. Τότε η θερμοκρασία ήταν κατάλληλη γα […]
26 Μαρτίου, 2017
Για δεκαετίες οι ερευνητές πίστευαν ότι ο χρυσός και τα άλλα βαριά στοιχεία δημιουργούνται κατά την διάρκεια της έκρηξης των σουπερνόβα. Σήμερα όμως πολλοί υποστηρίζουν την ύπαρξη και ενός διαφορετικού τρόπου δημιουργίας του χρυσού: την συγχώνευση άστρων νετρονίων Πως βρέθηκε ο χρυσός στη Γη; Πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια περίπου μετεωρίτες εμπλουτισμένοι με μικρές ποσότητες πολύτιμων μετάλλων – […]
19 Φεβρουαρίου, 2017
O George Gamow το 1946 για πρώτη φορά πρότεινε [Phys. Rev., 70, 572, 1946: “Expanding Universe and the Origin of Elements”] τις βασικές ιδέες που θεμελιώνουν την θεωρία της θερμής Μεγάλης Έκρηξης – το πλέον αποδεκτό κοσμολογικό μοντέλο του σύμπαντος σήμερα. Σύμφωνα με τον Gamow το σύμπαν επεκτάθηκε από μια κατάσταση πολύ μεγάλης πυκνότητας στην […]
29 Μαΐου, 2016
Τα άστρα όπως ο Ήλιος μας, συνίστανται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο (4He), περιέχουν όμως και στοιχεία βαρύτερα του 4He ανάλογα με το μέγεθος και την ηλικία τους. Η ανάλυση των φασματικών γραμμών του φωτός των άστρων μας αποκαλύπτει τα στοιχεία που περιέχονται στην εξωτερική τους ατμόσφαιρα. Οι αστρονόμοι όταν αναφέρονται στην αφθονία βαρύτερων του 4He στοιχείων στα […]
25 Ιανουαρίου, 2016
Με ιώδες χρώμα και την ένδειξη Β βλέπουμε τα στοιχεία που δημιουργήθηκαν λίγα λεπτά μετά τη Μεγάλη Έκρηξη (Υδρογόνο και Ήλιο). Με γαλάζιο χρώμα και ένδειξη C τα στοιχεία που προκύπτουν κυρίως από τη διάσπαση πυρήνων στο διάστημα από κοσμικές ακτίνες (π.χ Λίθιο, Βηρύλλιο και Βόριο). Τα στοιχεία με κίτρινο χρώμα και την ένδειξη S δημιουργούνται στο εσωτερικό μικρών […]
28 Νοεμβρίου, 2015
Τα ελεύθερα νετρόνια είναι ασταθή σωματίδια. Παρακολουθώντας έναν αριθμό ελεύθερων νετρονίων, θα δούμε τα μισά από αυτά να διασπώνται μέσα σε 10 λεπτά περίπου, σε πρωτόνια, ηλεκτρόνια και αντι-νετρίνα: . Ο πειραματικός προσδιορισμός του χρόνου ζωής του νετρονίου δεν είναι εύκολη υπόθεση και συνήθως περιέχει σημαντικά σφάλματα. Υπάρχουν δύο βασικές πειραματικές προσεγγίσεις για τη μέτρηση […]
11 Νοεμβρίου, 2015
Που δημιουργήθηκαν οι πυρήνες των ατόμων που περιέχει ο περιοδικός πίνακας των στοιχείων; Το Υδρογόνο και το Ήλιο (πορτοκαλί χρώμα) δημιουργήθηκαν λίγα λεπτά μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Τα στοιχεία Λίθιο, Βηρύλλιο και Βόριο (πράσινο χρώμα) προκύπτουν κυρίως με θρυμματισμό από κοσμικές ακτίνες. Τα στοιχεία στο μωβ χρώμα δημιουργούνται από την σύντηξη στο εσωτερικό μικρών αλλά και μεγάλων άστρων, […]
13 Ιουνίου, 2015
Τις δυο πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν με διαφορά τα στοιχεία Υδρογόνο (H) και το Ήλιο (4He). Ποιο στοιχείο βρίσκεται στην τρίτη θέση; Αρχέγονη πυρηνοσύνθεση Αν πάμε πίσω στο χρόνο στα πρώτα στάδια του σύμπαντος, στα πρώτα λεπτά μετά την Μεγάλη Έκρηξη, το μόνο που υπήρχε ήταν πρωτόνια, ηλεκτρόνια, πρωτόνια, φωτόνια και άλλα σωματίδια. Αυτό το νεαρό και […]
17 Μαΐου, 2015
Υπάρχει. Αλλά προσοχή στο όνομα. Όχι «σωματίδιο του Θεού», αλλά σωματίδιο «Ω! Θεέ μου (Oh My God)» Το σωματίδιο «Oh My God» ήταν ένα σωματίδιο κοσμικών ακτίνων, πιθανότατα πρωτόνιο, πολύ μεγάλης ενέργειας, το οποίο ανιχνεύθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1991, από τον ανιχνευτή High Resolution Fly’s Eye του Πανεπιστημίου της Utah. Η ενέργεια του σωματιδίου ήταν […]
9 Μαΐου, 2015
Τα σουπερνόβα αποκτούν «πατατοειδές» σχήμα όταν εκρήγνυνται Το τιτάνιο-44 (44Ti ) είναι ένα ραδιενεργό ισότοπο που παράγεται κατά τη διάρκεια της έκρηξης των υπερκαινοφανών αστέρων (σουπερνόβα). Έχει χρόνο ημιζωής περίπου 60 χρόνια και κατά τη διάσπασή του εκπέμπονται εκτός από ποζιτρόνια, ακτίνες γ και Χ. Παρατηρώντας τις ακτίνες γ και Χ προκύπτουν συμπεράσματα για την εξέλιξη […]
21 Ιανουαρίου, 2015
Μια νέα μελέτη εξετάζει την ποσότητα βαρέων στοιχείων στον βυθό του Ειρηνικού Ωκεανού, όπως το πλουτώνιο και το ουράνιο, που παράγονται κατά την διάρκεια των εκρήξεων σουπερνόβα. «Μικρές ποσότητες υλικού από αυτές τις μακρινές εκρήξεις πέφτουν στη Γη καθώς ταξιδεύουν στον Γαλαξία» λέει ο Άντον Ουάλνερ του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης στην επιθεώρηση […]
12 Ιανουαρίου, 2015
ΔΙΟΝΥΣΗΣ Π. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ – kathimerini.gr Πριν από μερικές ημέρες ένας φίλος μου έστειλε μια επεξεργασμένη φωτογραφία από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ που κατέγραφε την εικόνα ενός ασυνήθιστου είδους σουπερνόβα έκρηξης στον γαλαξία Μ81 προς την κατεύθυνση του αστερισμού της Μεγάλης Αρκτου και σε απόσταση 11 εκατ. ετών φωτός από τη Γη. Μία έκρηξη σουπερνόβα ανακοινώνει […]
28 Αυγούστου, 2014
Το πείραμα Borexino ακτινογραφεί το εσωτερικό του Ήλιου ανιχνεύοντας τα νετρίνα που παράγουν οι πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης στο εσωτερικό τουΤο Borexino είναι ένα πείραμα που πραγματοποιείται στο Gran Sasso της Ιταλίας. Σκοπός του η ανίχνευση των νετρίνων που παράγονται στο εσωτερικό του Ήλιου εξαιτίας των πυρηνικών αντιδράσεων σύντηξης. Πριν από δυο χρόνια ο ανιχνευτής Borexino […]
10 Ιουλίου, 2014
Ο πυρήνας του άνθρακα-12 (12C) είναι ένας από τους πιο ενδιαφέροντες πυρήνες, τουλάχιστον για δυο λόγους: πρώτον γιατί αποτελείται από 6 πρωτόνια και 6 νετρόνια και δεύτερον διότι αποτελεί τον πυρήνα του στοιχείου που συνδέεται με το φαινόμενο της ζωής στον πλανήτη μας. Για να απαντήσει στο ερώτημα «πως δημιουργήθηκε η παρατηρούμενη αφθονία του άνθρακα […]
21 Απριλίου, 2014
… η απάντηση των φυσικών στο αντίστοιχο εθιστικό παιχνίδι 2048 Ως γνωστόν στο εσωτερικό των άστρων, όπως ο ήλιος μας, πραγματοποιούνται πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης. Έτσι, στο εσωτερικό του ήλιου τα πρωτόνια με μια σειρά διαδοχικών πυρηνικών αντιδράσεων μετατρέπονται σε πυρήνες ηλίου (διαβάστε σχετικά ΕΔΩ: «Ο κύκλος σύντηξης πρωτονίου-πρωτονίου» ή ΕΔΩ: «Η το Ηe, who am the […]
4 Ιανουαρίου, 2014
Τρία είναι τα ισχυρότερα πλήγματα που δέχθηκε ο ανθρώπινος εγωκεντρισμός από την επιστήμη. Το πρώτο χτύπημα ήταν από τον Κοπέρνικο, ο οποίος τον 16ο αιώνα, υποστήριξε ότι ο άνθρωπος δεν βρίσκεται στο κέντρο του Σύμπαντος. Και δεν είναι το κέντρο του Σύμπαντος, διότι η Γη περιστρέφεται κι αυτή όπως και οι άλλοι πλανήτες γύρω από […]
12 Οκτωβρίου, 2013
Παρατήρηση. Η παρατηρούμενη ύλη στο Σύμπαν σήμερα αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και ένα σημαντικό ποσοστό ηλίου . Το ποσοστό μάζας ορίζεται και σήμερα είναι . Βασική υπόθεση. Εκτός από το και μερικά άλλα ελαφρά στοιχεία έχουν κοσμική προέλευση, ενώ τα βαρύτερα στοιχεία που βλέπουμε γύρω μας παρασκευάστηκαν στο εσωτερικό αστέρων. Με αυτή την υπόθεση μπορούμε να […]
8 Σεπτεμβρίου, 2013
Υψηλές και Χαμηλές Ενέργειες Mετά την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs o όρος «Φυσική Υψηλών Ενεργειών» (High Energy Physics ή συντομογραφικά ΗΕP), συναντάται πολύ συχνά στην επιστημονική ειδησεογραφία. Αντίθετα, σπάνια ακούμε τον όρο Φυσική Χαμηλών Ενεργειών (Low Energy Physics). Στα πειράματα της Φυσικής των Υψηλών Ενεργειών επιταχύνονται δέσμες σωματιδίων σε πολύ υψηλές ενέργειες, πραγματοποιώντας αλληλεπιδράσεις που […]
29 Αυγούστου, 2013
… μας δείχνει πως θα είναι ο Ήλιος μετά από 4 δισεκατομμύρια χρόνια Σάο Πάολο, Βραζιλία Χρησιμοποιώντας το ευρωπαϊκό «Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο» που λειτουργεί στην έρημο της Χιλής, διεθνής ομάδα αστρονόμων μελέτησε ένα άστρο που θεωρείται σχεδόν πανομοιότυπο με τον Ήλιο, είναι όμως σχεδόν τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια γηραιότερο. Οι παρατηρήσεις δίνουν μια εικόνα για το […]
30 Ιουνίου, 2013
Η πρώτη δημοσίευση για την αρχέγονη πυρηνοσύνθεση (νεώτερη ενημέρωση 1-4-2016) Τα δυο ισχυρότερα επιχειρήματα υπέρ της θεωρίας της Μεγάλης Έκρηξης είναι η παρατηρήσεις των αστρονόμων που αποδεικνύουν την διαστολή του Σύμπαντος (ο Edwin Hubble ήταν ο πρωτοπόρος) και η ανίχνευση της μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου (για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε από τους Penzias και Wilson). Ένα τρίτο […]
14 Ιανουαρίου, 2013
Το άστρο Μαθουσάλας βρίσκεται σχετικά κοντά στο πλανητικό μας σύστημα – σε απόσταση 190 έτη φωτός Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν τον Μαθουσάλα των άστρων που φέρει το όνομα HD 140283. Το άστρο αυτό βρίσκεται σε απόσταση 190 έτη φωτός μακριά από το πλανητικό μας σύστημα και έχει ηλικία περίπου 13,2 δισεκατομμύρια χρόνια. Δεδομένου ότι η ηλικία […]
24 Νοεμβρίου, 2012
Ο μηχανισμός με τον οποίο παράγεται το ήλιο (4He) από το υδρογόνο (p ή 1H) στο εσωτερικό των άστρων, εξαρτάται από τη μάζα του άστρου. Άστρα που έχουν μάζα ίση ή μικρότερη από τη μάζα του Ήλιου μας, μετατρέπουν το υδρογόνο σε ήλιο κυρίως μέσω του «κύκλου πρωτονίου-πρωτονίου» Σε άστρα με μεγαλύτερη μάζα από τον […]
22 Αυγούστου, 2012
Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι «είδαν» πλανήτη να καταστρέφεται από το άστρο γύρω από το οποίο περιστρεφόταν Υπάρχουν αποδείξεις που δείχνουν ότι ένας πλανήτης καταβροχθίστηκε εξαιτίας της διαστολής του άστρου-ήλιου, το οποίο βρισκόταν στο στάδιο της μετατροπής προς ερυθρό γίγαντα. Κάτι παρόμοιο θα συμβεί και στο δικό μας ηλιακό σύστημα. Αφού ο Ήλιος μας εξαντλήσει […]
10 Ιουλίου, 2012
…σαν τον Ήλιο μας Tα άστρα ακόμα κι όταν πεθαίνουν καταφέρνουν να δηλώσουν την παρουσία τους με έναν παράξενο και υπέροχο τρόπο. Όπως το άστρο U της Καμηλοπάρδαλης – ή U Cam – που πεθαίνει σε απόσταση 1400 έτη φωτός από τη Γη. Το U της Καμηλοπάρδαλης είναι ένας ερυθρός γίγαντας, ένα άστρο που με […]
13 Απριλίου, 2012
Ένα animation με τις βασικές πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό άστρων όπως ο Ήλιος Στο εσωτερικό των άστρων όπως ο Ήλιος παράγεται ενέργεια από μια σειρά διαδοχικών πυρηνικών αντιδράσεων σύντηξης που ονομάζεται κύκλος πρωτονίου – πρωτονίου. Το συνολικό αποτέλεσμα αυτών των πυρηνικών αντιδράσεων είναι η παραγωγή ενός πυρήνα ηλίου από τέσσερις πυρήνες υδρογόνου […]
10 Μαρτίου, 2012
Ένας πυρήνας πλούσιος σε νετρόνια μπορεί να εκπέμψει ένα ζεύγος νετρονίων (dineutron) σαν μια ξεχωριστή οντότητα Το να περιέχει ένας πυρήνας μόνον νετρόνια θεωρείται φυσικώς αδύνατον. Κι όμως ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Michigan παρατήρησαν έναν «πυρήνα» με δυο νετρόνια – ως προϊόν πυρηνικής διάσπασης – να επιβιώνει για πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Το αποκαλούμενο […]
9 Φεβρουαρίου, 2012
Γνωρίζουμε ότι στο εσωτερικό άστρων όπως ο Ήλιος μας μετατρέπεται το υδρογόνο (πρωτόνιο – 1H ) σε ήλιο (4He) με μια σειρά διαδοχικών πυρηνικών αντιδράσεων. Το συνολικό αποτέλεσμα της καύσης του υδρογόνου περιγράφεται από την διαδικασία 41H → 4He + 2e+ + 2ν + 26.73 MeV Eίναι προφανές ότι η πιθανότητα της ταυτόχρονης αλληλεπίδρασης τεσσάρων […]
30 Νοεμβρίου, 2011
Μπορεί η επιστήμη, τελικά να απαντά σε κάθε ρώτημα; Μεταξύ εκείνων που δεν το πίστευαν ήταν ο γάλλος φιλόσοφος Auguste Comte. Περισσότερα από εκατό χρόνια πριν, έδωσε ένα παράδειγμα αναπάντητου ερωτήματος: «Από τι αποτελούνται τα άστρα;». Και σύντομα απεδείχθη ότι ο Compte έσφαλλε … Πριν από το τέλος κιόλας του 19ου αιώνα, οι αστρονόμοι είχαν […]
3 Νοεμβρίου, 2011
Προσομοίωση σε υπολογιστή αποδεικνύει ότι το πλανητικό μας σύστημα δημιουργήθηκε από τις «στάχτες» της έκρηξης σουπερνόβα H προέλευση του ηλιακού συστήματος είναι ένα θεμελιώδες πρόβλημα της αστροφυσικής. Ο γενικός μηχανισμός έχει κατανοηθεί επαρκώς. Ένα γιγάντιο νέφος αερίων μεσοαστρικής ύλης κατέρρευσαν βαρυτικά διαμορφώνοντας τον Ήλιο και τους πλανήτες – αλλά ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες. Για […]
25 Σεπτεμβρίου, 2011
Τα στοιχειώδη σωμάτια Στον παραπάνω πίνακα βλέπουμε τα στοιχειώδη σωμάτια σύμφωνα με το καθιερωμένο πρότυπο. Βλέπουμε τα 6 quarks (up, charm, top, down, strange και bottom) με μωβ χρώμα, τα 6 λεπτόνια (ηλεκτρόνιο, μιόνιο, ταυ και τα αντίστοιχα νετρίνα τους) και με κόκκινο χρώμα τους φορείς των 4 αλληλεπιδράσεων που εμφανίζονται στη φύση: το φωτόνιο […]
20 Σεπτεμβρίου, 2011
(νεώτερη ενημέρωση 19-7-2013) Πριν από δυο χρόνια ανακοινώθηκε από ερευνητές του Ινστιτούτου Max Planck και του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών ένα θεωρητικό μοντέλο, σύμφωνα με το οποίο, κατά την διάρκεια της σύγκρουσης αστέρων νετρονίων παράγονται βαρέα στοιχεία, μεταξύ των οποίων χρυσός και μόλυβδος. Η επιβεβαίωση αυτού του θεωρητικού μοντέλου έρχεται τώρα από τον Edo Berger […]
9 Σεπτεμβρίου, 2011
Το δευτέριο είναι ένα ισότοπο του υδρογόνου του οποίου ο πυρήνας του περιέχει ένα πρωτόνιο και ένα νετρόνιο. Σε αντίθεση με το ήλιο ο πυρήνας του δευτερίου είναι πολύ «ευαίσθητος». Για παράδειγμα στις θερμοκρασίες που επικρατούν στο εσωτερικό άστρων όπως ο Ήλιος μας, διασπάται ή αντιδρά με άλλους πυρήνες σχηματίζοντας βαρύτερα στοιχεία. Σύμφωνα με τη […]
31 Αυγούστου, 2011
Μια ομάδα ευρωπαίων αστρονόμων χρησιμοποιώντας το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του ESO (VLT) ανακάλυψε ένα άστρο που αποτελείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από υδρογόνο και ήλιο και εξαιρετικά μικρές ποσότητες άλλων χημικών στοιχείων. Το εξασθενημένο άστρο εντοπίστηκε στον αστερισμό του Λέοντα, και φέρει το όνομα SDSS J102915+172927, έχει ελάχιστη περιεκτικότητα σε στοιχεία βαρύτερα από το ήλιο – […]
10 Ιουνίου, 2011
Για να δείτε τον διαδραστικό πίνακα των στοιχείων που δημιουργήθηκαν κατά την Μεγάλη Έκρηξη πατήστε ΕΔΩ Για τον αντίστοιχο διαδραστικό πίνακα των στοιχείων στην Κασσιόπεια Α πατήστε ΕΔΩ
11 Μαΐου, 2011
Οι παρατηρούμενες ποσότητες του άνθρακα-12 στο σύμπαν (πρόκειται για το τέταρτο σε αφθονία στοιχείο του σύμπαντος) δεν μπορούν να εξηγηθούν από την πυρηνοσύνθεση που πραγματοποιήθηκε στην διάρκεια των πρώτων λεπτών της Μεγάλης Έκρηξης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν σταθεροί πυρήνες με μαζικούς αριθμούς Α=5 και Α=8. Οι αστροφυσικοί έχουν δείξει, όπως θα δούμε […]
25 Μαρτίου, 2011
Στα διπλά συστήματα άστρων που αποτελούνται από ένα άστρο νετρονίων και έναν συνοδό που συνίσταται από υδρογόνο και ήλιο, είναι δυνατόν να μεταφερθεί ύλη στην επιφάνεια του αστέρα νετρονίων. Εκεί το υδρογόνο και το ήλιο η συμπιέζονται και θερμαίνονται σε εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες ξεκινώντας διαδοχικές θερμοπυρηνικές αντιδράσεις που εκπέμπουν ακτινοβολία. Οι εκρήξεις ακτινοβολίας οφείλονται στην […]
23 Φεβρουαρίου, 2011
Τους διαδόχους του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων στο CERN ετοιμάζεται να κατασκευάσει η επιστημονική κοινότητα σε μία προσπάθεια να δοθούν απαντήσεις σε πολλά κοσμικά μυστήρια και να γίνουν νέες εντυπωσιακές ανακαλύψεις. Σύμφωνα με τους επιστήμονες οι νέας γενιάς επιταχυντές θα μπορούν για παράδειγμα, να αναπαράγουν τις εκρήξεις σουπερνόβα, τις ισχυρότερες εκρήξεις στο Σύμπαν, οι οποίες είναι […]
28 Ιουνίου, 2010
(νεώτερη ενημέρωση 28-6-2013 και 28-6-2017) To 1970 το βρετανικό ροκ συγκρότημα Van der Graaf Generator κυκλοφόρησε τον δεύτερο δίσκο του με τίτλο «Η το Ηe, who am the only one» Το οπισθόφυλλο του δίσκου περιείχε μερικές πυρηνικές αντιδράσεις με το σχόλιο ότι η σύντηξη των πυρήνων Υδρογόνου (Η) προς τον σχηματισμό πυρήνων Ηλίου (Ηe), είναι […]
14 Νοεμβρίου, 2020
0