Η πυρηνική σύντηξη δευτερίου-τριτίου οδήγησε στον σχηματισμό του αρχέγονου ηλίου που αποτελεί το 25% της βαρυονικής ύλης του σύμπαντος Κατά τη διάρκεια της αρχέγονης πυρηνοσύνθεσης στα πρώτα λεπτά της Μεγάλης Έκρηξης, η αντίδραση σύντηξης δευτερίου-τριτίου 2Η+3Η→n+4Ηe, είναι υπεύθυνη για το… Read More ›
ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗ
Πώς σχηματίστηκαν τα πρώτα άστρα στο αρχέγονο σύμπαν
Τα πρώτα άστρα του σύμπαντος γεννήθηκαν σε ομάδες και όχι ως μεμονωμένα μεμονωμένα άστρα. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουν οι ερευνητές Hartwig et al, στην δημοσίευσή τους με τίτλο «Machine Learning Detects Multiplicity of the First Stars in Stellar Archaeology Data«,… Read More ›
Μια σύγκρουση αστέρων νετρονίων
Όταν ένα τεράστιο άστρο πεθαίνει σε μια έκρηξη σουπερνόβα, μπορεί να αφήσει πίσω του ένα μικρό, αλλά πολύ πυκνό υπόλειμμα που ονομάζεται άστρο νετρονίων. Μερικές φορές, δύο άστρα νετρονίων παγιδεύονται σε έναν βαρυτικό εναγκαλισμό, εκπέμποντας βαρυτικά κύματα καθώς χορεύουν το… Read More ›
Όλο το χρυσάφι του Σύμπαντος δημιουργήθηκε (πιθανότατα) με αυτόν τον τρόπο
Επί δεκαετίες επικρατούσε η άποψη ότι ο χρυσός σχηματίστηκε κατά την διάρκεια των εκρήξεων σουπερνόβα, μαζί με δεκάδες άλλα βαριά στοιχεία που τοποθετούνται στις κάτω σειρές του περιοδικού πίνακα. Όμως, τα τελευταία χρόνια εδραιώνεται μια διαφορετική άποψη. Το 1957 οι φυσικοί Margaret… Read More ›
Διείσδυση στον πυρήνα του Ήλιου με νετρίνα
Μελετώντας τα νετρίνα που παράγονται στον Ήλιο ως προϊόντα μιας σειράς πυρηνικών αντιδράσεων (κύκλος CNO), οι φυσικοί επανεκτίμησαν την χημική σύνθεση του πυρήνα του Ήλιου Τα ηλιακά νετρίνα παράγονται ως προϊόντα των πυρηνικών αντιδράσεων σύντηξης στον πυρήνα του Ήλιου. Οι… Read More ›
Το ενεργειακό παράθυρο Gamow
Στο εσωτερικό των άστρων πραγματοποιούνται πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης, όπως συνέβη και κατά την διάρκεια των πρώτων λεπτών μετά την Μεγάλη Έκρηξη. Για να συμβεί μια πυρηνική αντίδραση σύντηξης πρέπει δύο πυρήνες να έρθουν πολύ κοντά ώστε οι ελκτικές ισχυρές πυρηνικές… Read More ›
Οι μυστηριώδεις ισομερείς πυρήνες
Παρότι οι ισομερείς πυρήνες ανακαλύφθηκαν πριν από έναν αιώνα, οι φυσικοί εξακολουθούν να ξετυλίγουν τα μυστήριά τους Ο βραβευμένος με Νόμπελ Otto Hahn πιστώνεται με την ανακάλυψη της πυρηνικής σχάσης. H σχάση των πυρήνων ήταν μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις… Read More ›
Η κοσμολογική σημασία του δευτεριούχου υδρογόνου
Μερικά λεπτά μετά την Μεγάλη Έκρηξη, όταν το σύμπαν ψύχθηκε τόσο ώστε να σταματήσει η πυρηνοσύνθεση, η σύσταση των στοιχείων που προέκυψε ήταν ~75% υδρογόνο (1Η), ~25% ήλιο (4He) και πολύ μικρές ποσότητες των ελαφρών στοιχείων, κυρίως δευτέριο 2Η (D), 3He… Read More ›
Ένας γρήγορος υπολογισμός της θερμοκρασίας του σύμπαντος
…διαμέσου της αρχέγονης πυρηνοσύνθεσης Η ιδέα της αρχέγονης πυρηνοσύνθεσης κατά την διάρκεια των πρώτων λεπτών της Μεγάλης Έκρηξης – ένα από τα θεμέλια της σύγχρονης κοσμολογίας, διατυπώθηκε για πρώτη φορά στην δημοσίευση του 1948 των Alpher, Bethe και Gamow, και… Read More ›
Πώς δημιουργήθηκαν τα στοιχεία που περιέχει ο περιοδικός πίνακας;
Η κανονική ύλη του σύμπαντος αποτελείται από ταπεινά άτομα. Ο πυρήνας κάθε ατόμου περιέχει πρωτόνια, ο αριθμός των οποίων καθορίζει τις ιδιότητες του κάθε στοιχείου και ονομάζεται ατομικός αριθμός – συμβολίζεται με Ζ. Υπάρχουν πάνω 100 γνωστά στοιχεία που ταξινομούνται… Read More ›
Εντοπίστηκε φθόριο σε γαλαξία σε απόσταση 12 δισ. έτη φωτός από τη Γη
Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων έκανε την πιο μακρινή ανίχνευση φθορίου στο σύμπαν, σε έναν γαλαξία σε απόσταση περίπου 12 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Είναι η πρώτη φορά που το εν λόγω χημικό στοιχείο -το οποίο, μεταξύ άλλων, υπάρχει… Read More ›
Αβεβαιότητες σχετικά με τα πρώτα άστρα
Τα άστρα ανακυκλώνουν την ύλη. Η ύλη που χρησιμοποιείται από μια γενιά άστρων και στη συνέχεια απορρίπτεται, παραλαμβάνεται και επαναχρησιμοποιείται από την επόμενη. Αλλά αυτή η επαναλαμβανόμενη διαδικασία δεν μπορεί να εξηγήσει τις μη αναμενόμενες υψηλές συγκεντρώσεις ασβεστίου στα αρχέγονα… Read More ›
Πυροτεχνήματα πριν από το τέλος του σύμπαντος
Στο πολύ μακρινό μέλλον, μετά τον θάνατο όλων των άστρων του αχανούς σύμπαντος, θα εξακολουθούν να λάμπουν κάποια εκφυλισμένα απομεινάρια άστρων, οι λευκοί νάνοι. Ένα ανοιχτό ερώτημα που δεν έχει απαντηθεί οριστικά σχετίζεται με την τελική μοίρα των λευκών νάνων…. Read More ›
Η προέλευση των χημικών στοιχείων στο Σύμπαν
Ομιλητής: Δρ. Νίκος Πράντζος (Institut d’Astrophysique de Paris, Γαλλία) Ημερομηνία: 17/03/2021 – Ώρα: 13:00 Θα παρακολουθήσουμε τις διαδοχικές εναλλαγές του επικρατούντος προτύπου όσον αφορά την παραγωγή των χημικών στοιχείων στο Σύμπαν, μέχρις ότου οι αστρονομικές παρατηρήσεις πείσουν την επιστημονική κοινότητα… Read More ›
Η Ιστορία της Πυρηνικής Αστροφυσικής
Ομιλητής: Δρ. Νίκος Πράντζος (Institut d’Astrophysique de Paris, Γαλλία) Αίθουσα: Online seminar Περίληψη: Θα παρουσιάσω μια επισκόπηση της εξέλιξης της πυρηνικής αστροφυσικής, από τις αρχές της στη δεκαετία του 1920, μέχρι την ωρίμανσή της στα τέλη της δεκαετιας του 1960…. Read More ›
Φωτογραφίζοντας τον Ήλιο … τη νύχτα
Αυτή είναι μια εικόνα του Ήλιου. Λήφθηκε βράδυ. Με νετρίνα. Τα οποία ταξίδεψαν από τον Ήλιο διαμέσου της Γης, η οποία είναι ουσιαστικά διαφανής στα νετρίνα, για να φτάσουν στον ανιχνευτή Super-Kamiokande. H «φωτογραφική μηχανή» O Super-Kamiokande είναι ένα γιγάντιος… Read More ›
Μια κρίσιμη πυρηνική αντίδραση στα πρώτα λεπτά της δημιουργίας του σύμπαντος
Το δευτέριο [συμβολίζεται με 2Η ή D] είναι το απλούστερο και το πρώτο στοιχείο που σχηματίστηκε λίγα λεπτά μετά την Μεγάλη Έκρηξη από την σύντηξη ενός πρωτονίου με ένα νετρόνιο. Αυτό συνέβη όταν στο αρχέγονο σύμπαν ο λόγος του αριθμού… Read More ›
Η αστρική προέλευση του φωσφόρου
Ανακάλυψη νέου είδους άστρων, πλούσιων σε έναν από τους «σπόρους της ζωής» στο σύμπαν Για ανακάλυψη ενός νέου είδους άστρων, πολύ πλούσιων σε φώσφορο, κάνουν λόγο σε επιστημονικό τους άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications αστρονόμοι του Instituto de Astrofisica… Read More ›
Η ακτινογραφία ενός σπάνιου είδους σουπερνόβα
Σουπερνόβα με υπερ-πλούσια παραγωγή ασβεστίου μελετήθηκε για πρώτη φορά με ακτίνες Χ αποκαλύπτοντας τις τελευταίες στιγμές του Μια σπάνια περίπτωση (υπερ)καινοφανών αστέρων που ταυτοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια από τον Alexei Filippenko και τους συνεργάτες του, χαρακτηρίζονται από την πλούσια παραγωγή… Read More ›
Ένας διαφορετικός τρόπος σχηματισμού του στοιχείου του άνθρακα στο Σύμπαν
Ένα νέο πείραμα στον επιταχυντή του πανεπιστημίου του Οχάϊο και ένα παλαιότερο «παρόμοιο» πείραμα στον επιταχυντή ΤΑNDEM του ΕΚΕΦΕ ΔημόκριτοςΟ άνθρακας (12C), το θεμελιώδες στοιχείο της οργανικής ζωής είτε πρόκειται για τους ανθρώπους είτε για τους κορωνοϊούς, γνωρίζουμε πως σχηματίζεται… Read More ›
Η προέλευση των χημικών στοιχείων
ΔΙΟΝΥΣΗΣ Π. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ* Σε μια πρόσφατη ομιλία μου ανέφερα ότι στο σύμπαν βρίσκουμε ένα περίπου τρισεκατομμύριο γαλαξίες, καθένας από τους οποίους αποτελείται κατά μέσον όρο από περίπου 100 δισεκατομμύρια άστρα. Στο τέλος της ομιλίας, ένας από τους ακροατές με ρώτησε… Read More ›
Επιβεβαίωση της πυρηνοσύνθεσης κατά την σύγκρουση άστρων νετρονίων
Επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά η σύνθεση ενός βαρέως στοιχείου, του στροντίου, κατά την σύγκρουση δύο άστρων νετρονίων. Η ταυτοποίηση έγινε από τον φασματογράφο X-shooter στο Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου (ESO) Μετά την ανίχνευση του βαρυτικού κύματος… Read More ›
Η αστρονόμος Margaret Burbidge έγινε 100 ετών
Η Αμερικανίδα αστρονόμος Margaret Burbidge – γεννήθηκε στην Βρετανία στις 12/8/1919 -, αφιέρωσε την επιστημονική της έρευνα στην κατανόηση της ύλης των άστρων και των διεργασιών που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό τους. Ήταν η πρώτη γυναίκα διευθύντρια του Βασιλικού Αστεροσκοπείου Γκρίνουιτς,… Read More ›
Τα πρώτα βήματα της φυσικής κοσμολογίας και ο James Peebles (νόμπελ φυσικής 2019)
Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 συνέβη μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις στην σύγχρονη κοσμολογία. Η ιστορία ξεκινά το 1964, πάνω σε έναν λόφο στο New Jersey, όπου το εργαστήριο Bell διέθετε μια ασυνήθιστη ραδιοφωνική κεραία. Η κεραία είχε στηθεί… Read More ›
Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2019
(νεώτερη ενημέρωση) Το φετινό βραβείο Νόμπελ στη Φυσική κέρδισαν η Κοσμολογία και η Αστρονομία. Το βραβείο Νόμπελ 2019 στην Φυσική απονέμεται στον James Peebles (1/2) «για τις θεωρητικές του έρευνες στην φυσική κοσμολογία» και στους Michel Mayor (1/4) και Didier Queloz (1/4)… Read More ›
Νέα εκτίμηση για την μάζα του νετρίνου
Σε συνέδριο αστροσωματιδιακής φυσικής που πραγματοποιήθηκε στην Τογιάμα της Ιαπωνίας, η ερευνητική ομάδα του πειράματος KATRIN ανακοίνωσε τους νέους υπολογισμούς της για το εύρος της μάζας ηρεμίας του νετρίνου. Σύμφωνα με την ανακοίνωση «An improved upper limit on the neutrino… Read More ›
Aναζητώντας την σκόνη σβησμένων άστρων στο χιόνι
Το ισότοπο του σιδήρου 60Fe που βρέθηκε στο χιόνι της Ανταρκτικής δημιουργήθηκε από τις εκρήξεις κοντινών υπερκαινοφανών αστέρων (σουπερνόβα) κατά το παρελθόν. Το εύρημα αυτό μπορεί να βοηθήσει την σχετική έρευνα για την προέλευση και τη δομή των διαστρικών νεφών…. Read More ›
Ένας διπλά μαγικός πυρήνας
Το πρώτο αποτέλεσμα του πειράματος HIE-ISOLDE είναι διπλά μαγικό Τα νουκλεόνια (πρωτόνια και νετρόνια) που περιέχονται στους πυρήνες των ατόμων έλκονται μεταξύ τους με την ισχυρή πυρηνική δύναμη, που έχει μεν μικρή εμβέλεια, αλλά είναι η ισχυρότερη από τα άλλα… Read More ›
Το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών στην Πειραματική Φυσική
Το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για πρωτότυπη επιστημονική εργασία σε θέμα Πειραματικής Φυσικής απονεμήθηκε στον Θεόδωρο Μερτζιμέκη, για την εργασία του με τίτλο «First cross–section measurements of the reactions 107,109Ag(p,γ) 108,110Cd at energies relevant to the p process» , Physical Review C96, 035806 (2017). Το πείραμα των A. Khaliel, T. J…. Read More ›
Διονύσης Σιμόπουλος: Ο ανθρώπινος και κάποιος άλλος πολιτισμός, ίσως συναντηθούν
* «Είμαστε Αστρόσκονη» είναι ο τίτλος του ενδιαφέροντος βιβλίου σας. Μπορείτε να μας λύσετε το «μυστήριο» της ανθρώπινης εξέλιξης; Το «μυστήριο», όπως λέτε της ανθρώπινης εξέλιξης έχει μελετηθεί από την εποχή του Κάρολου Δαρβίνου και μέχρι σήμερα από τους ειδικούς… Read More ›
Εντοπίστηκε το πιο μακρινό οξυγόνο στο σύμπαν
Αστρονόμοι ανακάλυψαν ένα πολύ μακρινό γαλαξία, όπου εκτιμάται ότι άρχισαν να σχηματίζονται άστρα απρόσμενα νωρίς, μόλις 250 εκατομμύρια χρόνια μετά την Μεγάλη Έκρηξη που γέννησε το σύμπαν. Στον ίδιο γαλαξία ανακαλύφθηκε επίσης το πιο μακρινό οξυγόνο που έχει ποτέ ανιχνευθεί… Read More ›
Το πρόβλημα των ηλιακών νετρίνων και η δικαίωση του John Bahcall
O Τζον Μπακώλ (30 Δεκεμβρίου 1934 – 17 Αυγούστου 2005) γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Λουιζιάνα. Στο Λύκειο υπήρξε πολύ καλός τενίστας και πρωταθλητής στους αγώνες επιχειρηματολογίας. Φιλοδοξία του ήταν να σπουδάσει φιλοσοφία και να γίνει ραβίνος. Ύστερα από έναν χρόνο… Read More ›
Ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από συγχώνευση άστρων νετρονίων
… με ταυτόχρονο εντοπισμό οπτικού σήματος από τηλεσκόπια (νεώτερη ενημέρωση) Oι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων LIGO και Virgo εντόπισαν για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας βαρυτικά κύματα που παράχθηκαν από την σύγκρουση άστρων νετρονίων. Για πρώτη φορά επίσης, ο εντοπισμός… Read More ›
Η σύνθεση των βαρέων στοιχείων οφείλεται στις αρχέγονες μαύρες τρύπες;
Φυσικοί από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Λος Άντζελες (UCLA), προτείνουν νέες θεωρίες που μεταξύ άλλων θα μπορούσαν να εξηγήσουν πως σχηματίστηκαν τα βαρέα στοιχεία όπως ο χρυσός, ο λευκόχρυσος και το ουράνιο. Κεντρικό ρόλο στις θεωρίες αυτές κατέχουν οι… Read More ›
Ο νόμος του ισχυρότερου επιβάλλεται στην φυσική
… των ασθενών αλληλεπιδράσεων Μια θεωρία της ισχυρής πυρηνικής δύναμης περιγράφει με ακρίβεια την ασθενή πυρηνική δύναμη Υπάρχουν δυο είδη πυρηνικών δυνάμεων: οι ισχυρές και οι ασθενείς. Η ισχυρή δύναμη εμφανίζεται στις αλληλεπιδράσεις των κουάρκς, ενώ η ασθενής δύναμη είναι… Read More ›
Το δευτέριο επιβεβαιώνει την θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης
Η Μεγάλη Έκρηξη είναι η κορυφαία θεωρία εξέλιξης του σύμπαντος. Σύμφωνα με αυτή το σύμπαν στο παρελθόν ήταν θερμότερο, πυκνότερο και μικρότερο, και σήμερα είναι τόσο τεράστιο εξαιτίας της διαστολής του. Αυτή η άποψη ήταν αμφισβητούμενη για πολλές δεκαετίες μέχρι… Read More ›
Τα τρία πρώτα λεπτά μετά την Μεγάλη Έκρηξη
Αναθεώρηση των αβεβαιοτήτων στην αρχέγονη πυρηνοσύνθεση Η αρχέγονη πυρηνοσύνθεση ξεκίνησε ένα δευτερόλεπτο μετά την Μεγάλη Έκρηξη και είχε διάρκεια περίπου τριών λεπτών. Η πυρηνοσύνθεση της Μεγάλης Έκρηξης είναι το μοναδικό παράθυρο που μας αποκαλύπτει τις συνθήκες του νεογέννητου σύμπαντος, πριν… Read More ›
Πως δημιουργείται ο χρυσός στο σύμπαν μας;
Για δεκαετίες οι ερευνητές πίστευαν ότι ο χρυσός και τα άλλα βαριά στοιχεία δημιουργούνται κατά την διάρκεια της έκρηξης των σουπερνόβα. Σήμερα όμως πολλοί υποστηρίζουν την ύπαρξη και ενός διαφορετικού τρόπου δημιουργίας του χρυσού: την συγχώνευση άστρων νετρονίων Πως βρέθηκε ο χρυσός… Read More ›
Μια πιθανή λύση στο κοσμολογικό πρόβλημα του λιθίου
O George Gamow το 1946 για πρώτη φορά πρότεινε [Phys. Rev., 70, 572, 1946: “Expanding Universe and the Origin of Elements”] τις βασικές ιδέες που θεμελιώνουν την θεωρία της θερμής Μεγάλης Έκρηξης – το πλέον αποδεκτό κοσμολογικό μοντέλο του σύμπαντος… Read More ›
Το κοσμολογικό πρόβλημα του λιθίου
Τα άστρα όπως ο Ήλιος μας, συνίστανται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο (4He), περιέχουν όμως και στοιχεία βαρύτερα του 4He ανάλογα με το μέγεθος και την ηλικία τους. Η ανάλυση των φασματικών γραμμών του φωτός των άστρων μας αποκαλύπτει τα… Read More ›
Πως δημιουργήθηκαν τα στοιχεία του περιοδικού πίνακα;
Με ιώδες χρώμα και την ένδειξη Β βλέπουμε τα στοιχεία που δημιουργήθηκαν λίγα λεπτά μετά τη Μεγάλη Έκρηξη (Υδρογόνο και Ήλιο). Με γαλάζιο χρώμα και ένδειξη C τα στοιχεία που προκύπτουν κυρίως από τη διάσπαση πυρήνων στο διάστημα από κοσμικές ακτίνες (π.χ Λίθιο, Βηρύλλιο… Read More ›
Η Μεγάλη Έκρηξη και ο χρόνος ζωής του νετρονίου
Τα ελεύθερα νετρόνια είναι ασταθή σωματίδια. Παρακολουθώντας έναν αριθμό ελεύθερων νετρονίων, θα δούμε τα μισά από αυτά να διασπώνται μέσα σε 10 λεπτά περίπου, σε πρωτόνια, ηλεκτρόνια και αντι-νετρίνα: . Ο πειραματικός προσδιορισμός του χρόνου ζωής του νετρονίου δεν είναι… Read More ›
Ο περιοδικός πίνακας της πυρηνοσύνθεσης
Που δημιουργήθηκαν οι πυρήνες των ατόμων που περιέχει ο περιοδικός πίνακας των στοιχείων; Το Υδρογόνο και το Ήλιο (πορτοκαλί χρώμα) δημιουργήθηκαν λίγα λεπτά μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Τα στοιχεία Λίθιο, Βηρύλλιο και Βόριο (πράσινο χρώμα) προκύπτουν κυρίως με θρυμματισμό από κοσμικές ακτίνες. Τα… Read More ›
Ποιο είναι το τρίτο σε αφθονία στοιχείο στο σύμπαν;
Τις δυο πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν με διαφορά τα στοιχεία Υδρογόνο (H) και το Ήλιο (4He). Ποιο στοιχείο βρίσκεται στην τρίτη θέση; Αρχέγονη πυρηνοσύνθεση Αν πάμε πίσω στο χρόνο στα πρώτα στάδια του σύμπαντος, στα πρώτα λεπτά μετά την Μεγάλη Έκρηξη, το… Read More ›
Υπάρχει σωματίδιο «Ω! Θεέ μου»;
Υπάρχει. Αλλά προσοχή στο όνομα. Όχι «σωματίδιο του Θεού», αλλά σωματίδιο «Ω! Θεέ μου (Oh My God)» Το σωματίδιο «Oh My God» ήταν ένα σωματίδιο κοσμικών ακτίνων, πιθανότατα πρωτόνιο, πολύ μεγάλης ενέργειας, το οποίο ανιχνεύθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1991, από… Read More ›
Βίντεο: η έκρηξη ενός άστρου που πεθαίνει
Τα σουπερνόβα αποκτούν «πατατοειδές» σχήμα όταν εκρήγνυνται Το τιτάνιο-44 (44Ti ) είναι ένα ραδιενεργό ισότοπο που παράγεται κατά τη διάρκεια της έκρηξης των υπερκαινοφανών αστέρων (σουπερνόβα). Έχει χρόνο ημιζωής περίπου 60 χρόνια και κατά τη διάσπασή του εκπέμπονται εκτός από ποζιτρόνια,… Read More ›
Πλουτώνιο-244 στον βυθό του Ειρηνικού
Μια νέα μελέτη εξετάζει την ποσότητα βαρέων στοιχείων στον βυθό του Ειρηνικού Ωκεανού, όπως το πλουτώνιο και το ουράνιο, που παράγονται κατά την διάρκεια των εκρήξεων σουπερνόβα. «Μικρές ποσότητες υλικού από αυτές τις μακρινές εκρήξεις πέφτουν στη Γη καθώς ταξιδεύουν στον… Read More ›
Είμαστε αστρόσκονη
ΔΙΟΝΥΣΗΣ Π. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ – kathimerini.gr Πριν από μερικές ημέρες ένας φίλος μου έστειλε μια επεξεργασμένη φωτογραφία από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ που κατέγραφε την εικόνα ενός ασυνήθιστου είδους σουπερνόβα έκρηξης στον γαλαξία Μ81 προς την κατεύθυνση του αστερισμού της Μεγάλης… Read More ›
Τα νετρίνα «αποκαλύπτουν» την κόλαση στο εσωτερικό του Ήλιου
Το πείραμα Borexino ακτινογραφεί το εσωτερικό του Ήλιου ανιχνεύοντας τα νετρίνα που παράγουν οι πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης στο εσωτερικό τουΤο Borexino είναι ένα πείραμα που πραγματοποιείται στο Gran Sasso της Ιταλίας. Σκοπός του η ανίχνευση των νετρίνων που παράγονται στο… Read More ›
O πυρήνας του άνθρακα-12 ως ισόπλευρο τρίγωνο
Ο πυρήνας του άνθρακα-12 (12C) είναι ένας από τους πιο ενδιαφέροντες πυρήνες, τουλάχιστον για δυο λόγους: πρώτον γιατί αποτελείται από 6 πρωτόνια και 6 νετρόνια και δεύτερον διότι αποτελεί τον πυρήνα του στοιχείου που συνδέεται με το φαινόμενο της ζωής… Read More ›
Fe[26]: ένα παιχνίδι πυρηνικής αστροφυσικής
… η απάντηση των φυσικών στο αντίστοιχο εθιστικό παιχνίδι 2048 Ως γνωστόν στο εσωτερικό των άστρων, όπως ο ήλιος μας, πραγματοποιούνται πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης. Έτσι, στο εσωτερικό του ήλιου τα πρωτόνια με μια σειρά διαδοχικών πυρηνικών αντιδράσεων μετατρέπονται σε πυρήνες… Read More ›
Ανθρωπική αρχή και ανθρώπινος εγωκεντρισμός
Τρία είναι τα ισχυρότερα πλήγματα που δέχθηκε ο ανθρώπινος εγωκεντρισμός από την επιστήμη. Το πρώτο χτύπημα ήταν από τον Κοπέρνικο, ο οποίος τον 16ο αιώνα, υποστήριξε ότι ο άνθρωπος δεν βρίσκεται στο κέντρο του Σύμπαντος. Και δεν είναι το κέντρο… Read More ›
Η αρχέγονη πυρηνοσύνθεση
Παρατήρηση. Η παρατηρούμενη ύλη στο Σύμπαν σήμερα αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και ένα σημαντικό ποσοστό ηλίου . Το ποσοστό μάζας ορίζεται και σήμερα είναι . Βασική υπόθεση. Εκτός από το και μερικά άλλα ελαφρά στοιχεία έχουν κοσμική προέλευση, ενώ τα βαρύτερα… Read More ›
Ο αστροφυσικός παράγοντας S(Ε)
Υψηλές και Χαμηλές Ενέργειες Mετά την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs o όρος «Φυσική Υψηλών Ενεργειών» (High Energy Physics ή συντομογραφικά ΗΕP), συναντάται πολύ συχνά στην επιστημονική ειδησεογραφία. Αντίθετα, σπάνια ακούμε τον όρο Φυσική Χαμηλών Ενεργειών (Low Energy Physics). Στα πειράματα… Read More ›
Βίντεο: Ζουμ στο άστρο HIP 102152 …
… μας δείχνει πως θα είναι ο Ήλιος μετά από 4 δισεκατομμύρια χρόνια Σάο Πάολο, Βραζιλία Χρησιμοποιώντας το ευρωπαϊκό «Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο» που λειτουργεί στην έρημο της Χιλής, διεθνής ομάδα αστρονόμων μελέτησε ένα άστρο που θεωρείται σχεδόν πανομοιότυπο με τον… Read More ›
Το άλφα βήτα και γάμμα της Μεγάλης Έκρηξης
Η πρώτη δημοσίευση για την αρχέγονη πυρηνοσύνθεση (νεώτερη ενημέρωση 1-4-2016) Τα δυο ισχυρότερα επιχειρήματα υπέρ της θεωρίας της Μεγάλης Έκρηξης είναι η παρατηρήσεις των αστρονόμων που αποδεικνύουν την διαστολή του Σύμπαντος (ο Edwin Hubble ήταν ο πρωτοπόρος) και η ανίχνευση… Read More ›
HD 140283: To αρχαιότερο άστρο του σύμπαντος
Το άστρο Μαθουσάλας βρίσκεται σχετικά κοντά στο πλανητικό μας σύστημα – σε απόσταση 190 έτη φωτός Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν τον Μαθουσάλα των άστρων που φέρει το όνομα HD 140283. Το άστρο αυτό βρίσκεται σε απόσταση 190 έτη φωτός μακριά από… Read More ›
Κύκλος CNΟ: ένας μηχανισμός πυρηνικής σύντηξης στα άστρα
Ο μηχανισμός με τον οποίο παράγεται το ήλιο (4He) από το υδρογόνο (p ή 1H) στο εσωτερικό των άστρων, εξαρτάται από τη μάζα του άστρου. Άστρα που έχουν μάζα ίση ή μικρότερη από τη μάζα του Ήλιου μας, μετατρέπουν το… Read More ›
Άστρο καταβροχθίζει τους πλανήτες του
Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι «είδαν» πλανήτη να καταστρέφεται από το άστρο γύρω από το οποίο περιστρεφόταν Υπάρχουν αποδείξεις που δείχνουν ότι ένας πλανήτης καταβροχθίστηκε εξαιτίας της διαστολής του άστρου-ήλιου, το οποίο βρισκόταν στο στάδιο της μετατροπής προς ερυθρό γίγαντα…. Read More ›
Το Hubble φωτογραφίζει τον θάνατο ενός άστρου
…σαν τον Ήλιο μας Tα άστρα ακόμα κι όταν πεθαίνουν καταφέρνουν να δηλώσουν την παρουσία τους με έναν παράξενο και υπέροχο τρόπο. Όπως το άστρο U της Καμηλοπάρδαλης – ή U Cam – που πεθαίνει σε απόσταση 1400 έτη φωτός… Read More ›
Ο κύκλος σύντηξης πρωτονίου-πρωτονίου
Ένα animation με τις βασικές πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό άστρων όπως ο Ήλιος Στο εσωτερικό των άστρων όπως ο Ήλιος παράγεται ενέργεια από μια σειρά διαδοχικών πυρηνικών αντιδράσεων σύντηξης που ονομάζεται κύκλος πρωτονίου – πρωτονίου. Το συνολικό… Read More ›
Ανιχνεύθηκε πυρήνας αποτελούμενος από δυο νετρόνια μόνο
Ένας πυρήνας πλούσιος σε νετρόνια μπορεί να εκπέμψει ένα ζεύγος νετρονίων (dineutron) σαν μια ξεχωριστή οντότητα Το να περιέχει ένας πυρήνας μόνον νετρόνια θεωρείται φυσικώς αδύνατον. Κι όμως ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Michigan παρατήρησαν έναν «πυρήνα» με δυο νετρόνια… Read More ›
Νετρίνα αποκαλύπτουν μια σπάνια αστρική σύντηξη
Γνωρίζουμε ότι στο εσωτερικό άστρων όπως ο Ήλιος μας μετατρέπεται το υδρογόνο (πρωτόνιο – 1H ) σε ήλιο (4He) με μια σειρά διαδοχικών πυρηνικών αντιδράσεων. Το συνολικό αποτέλεσμα της καύσης του υδρογόνου περιγράφεται από την διαδικασία 41H → 4He +… Read More ›
Μπορεί η επιστήμη να απαντά στο καθετί;
Μπορεί η επιστήμη, τελικά να απαντά σε κάθε ρώτημα; Μεταξύ εκείνων που δεν το πίστευαν ήταν ο γάλλος φιλόσοφος Auguste Comte. Περισσότερα από εκατό χρόνια πριν, έδωσε ένα παράδειγμα αναπάντητου ερωτήματος: «Από τι αποτελούνται τα άστρα;». Και σύντομα απεδείχθη ότι… Read More ›
Ένα σουπερνόβα ξεκίνησε τη δημιουργία του ηλιακού συστήματος
Προσομοίωση σε υπολογιστή αποδεικνύει ότι το πλανητικό μας σύστημα δημιουργήθηκε από τις «στάχτες» της έκρηξης σουπερνόβα H προέλευση του ηλιακού συστήματος είναι ένα θεμελιώδες πρόβλημα της αστροφυσικής. Ο γενικός μηχανισμός έχει κατανοηθεί επαρκώς. Ένα γιγάντιο νέφος αερίων μεσοαστρικής ύλης κατέρρευσαν… Read More ›
Νετρίνο: το σωματίδιο που απειλεί τα αξιώματα της Φυσικής
Τα στοιχειώδη σωμάτια Στον παραπάνω πίνακα βλέπουμε τα στοιχειώδη σωμάτια σύμφωνα με το καθιερωμένο πρότυπο. Βλέπουμε τα 6 quarks (up, charm, top, down, strange και bottom) με μωβ χρώμα, τα 6 λεπτόνια (ηλεκτρόνιο, μιόνιο, ταυ και τα αντίστοιχα νετρίνα τους)… Read More ›
Παραγωγή χρυσού από τις συγκρούσεις άστρων νετρονίων
(νεώτερη ενημέρωση 19-7-2013) Πριν από δυο χρόνια ανακοινώθηκε από ερευνητές του Ινστιτούτου Max Planck και του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών ένα θεωρητικό μοντέλο, σύμφωνα με το οποίο, κατά την διάρκεια της σύγκρουσης αστέρων νετρονίων παράγονται βαρέα στοιχεία, μεταξύ των οποίων… Read More ›
H περιεκτικότητα του σύμπαντος σε δευτέριο και η σκοτεινή ύλη
Το δευτέριο είναι ένα ισότοπο του υδρογόνου του οποίου ο πυρήνας του περιέχει ένα πρωτόνιο και ένα νετρόνιο. Σε αντίθεση με το ήλιο ο πυρήνας του δευτερίου είναι πολύ «ευαίσθητος». Για παράδειγμα στις θερμοκρασίες που επικρατούν στο εσωτερικό άστρων όπως… Read More ›
Το άστρο που δεν έπρεπε να υπάρχει
Μια ομάδα ευρωπαίων αστρονόμων χρησιμοποιώντας το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του ESO (VLT) ανακάλυψε ένα άστρο που αποτελείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από υδρογόνο και ήλιο και εξαιρετικά μικρές ποσότητες άλλων χημικών στοιχείων. Το εξασθενημένο άστρο εντοπίστηκε στον αστερισμό του Λέοντα, και… Read More ›
O περιοδικός πίνακας της Αστρονομίας
Για να δείτε τον διαδραστικό πίνακα των στοιχείων που δημιουργήθηκαν κατά την Μεγάλη Έκρηξη πατήστε ΕΔΩ Για τον αντίστοιχο διαδραστικό πίνακα των στοιχείων στην Κασσιόπεια Α πατήστε ΕΔΩ
Πως δημιουργείται το στοιχείο του άνθρακα στο Σύμπαν
Οι παρατηρούμενες ποσότητες του άνθρακα-12 στο σύμπαν (πρόκειται για το τέταρτο σε αφθονία στοιχείο του σύμπαντος) δεν μπορούν να εξηγηθούν από την πυρηνοσύνθεση που πραγματοποιήθηκε στην διάρκεια των πρώτων λεπτών της Μεγάλης Έκρηξης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν… Read More ›
Οι μετρήσεις πυρηνικών μαζών λύνουν το μυστήριο των εκρήξεων ακτίνων Χ σε άστρα νετρονίων
Στα διπλά συστήματα άστρων που αποτελούνται από ένα άστρο νετρονίων και έναν συνοδό που συνίσταται από υδρογόνο και ήλιο, είναι δυνατόν να μεταφερθεί ύλη στην επιφάνεια του αστέρα νετρονίων. Εκεί το υδρογόνο και το ήλιο η συμπιέζονται και θερμαίνονται σε… Read More ›
Νέοι επιταχυντές δίνουν απαντήσεις σε μεγάλα κοσμικά μυστήρια
Τους διαδόχους του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων στο CERN ετοιμάζεται να κατασκευάσει η επιστημονική κοινότητα σε μία προσπάθεια να δοθούν απαντήσεις σε πολλά κοσμικά μυστήρια και να γίνουν νέες εντυπωσιακές ανακαλύψεις. Σύμφωνα με τους επιστήμονες οι νέας γενιάς επιταχυντές θα μπορούν… Read More ›
Η το Ηe, who am the only one
(νεώτερη ενημέρωση 28-6-2013 και 28-6-2017) To 1970 το βρετανικό ροκ συγκρότημα Van der Graaf Generator κυκλοφόρησε τον δεύτερο δίσκο του με τίτλο «Η το Ηe, who am the only one». Το οπισθόφυλλο του δίσκου περιείχε μερικές πυρηνικές αντιδράσεις με το… Read More ›