(νεώτερη ενημέρωση 1/3/2022) Η ευρω-ρωσική αποστολή ExoMars και η εκτόξευση του ρόβερ «Ρ. Φράνκλιν» για τον Άρη είναι πλέον απίθανο να γίνει το 2022
Είναι πλέον «πολύ απίθανο», σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), ότι θα πραγματοποιηθεί εντός του 2022, όπως προγραμματιζόταν, η εκτόξευση του ρόβερ «Ρόσαλιντ Φράνκλιν» για τον Άρη, στο πλαίσιο της κοινής διαστημικής αποστολής ExoMars από την Ευρώπη και τη Ρωσία. Αιτία είναι η εισβολή της τελευταίας στην Ουκρανία και οι συνεχώς επιδεινούμενες ευρω-ρωσικές σχέσεις, μετά και τις κυρώσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ κατά της Μόσχας.
Σε ανακοίνωσή της η ESA – ένας διακυβερνητικός οργανισμός 22 μελών μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα – εκφράζει τη θλίψη της για «τις ανθρώπινες απώλειες και τις τραγικές συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία». Τονίζει ότι «εφαρμόζουμε πλήρως τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία από τα κράτη μέλη μας». Επισημαίνει ότι, μετά την απόφαση της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos να σταματήσει τις εκτοξεύσεις πυραύλων «Σογιούζ» από το ευρωπαϊκό διαστημοδρόμιο Κουρού στη Γαλλική Γουινέα της Νότιας Αμερικής, θα ληφθεί προσπάθεια το κενό να καλυφθεί από τους υπάρχοντες ευρωπαϊκούς πυραύλους, καθώς και από τους μελλοντικούς Vega-C και Ariane-6.
Σχετικά με το ευρω-ρωσικό πρόγραμμα ExoMars, τονίζεται ότι «οι κυρώσεις και το ευρύτερο πλαίσιο συνθηκών καθιστούν μια εκτόξευση το 2022 πολύ απίθανη». Το βρετανικής κατασκευής εξάτροχο ρόβερ «Rosalind Franklin» (φέρει το όνομα της Βρετανίδας επιστήμονα που συνέβαλε στην ανακάλυψη του DNA), το οποίο διαθέτει και τρυπάνι για να σκάψει στο αρειανό υπέδαφος, προγραμματιζόταν να εκτοξευθεί φέτος τον Σεπτέμβριο με ρωσικό πύραυλο από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν και να προσεδαφιστεί στον Άρη μετά από οκτώ μήνες με τη βοήθεια του επίσης ρωσικού συστήματος προσεδάφισης «Καζατσόκ». Αν το σύντομο χρονικό «παράθυρο» για εκτόξευση στον Άρη (μεταξύ τέλους Σεπτεμβρίου και αρχών Οκτωβρίου) δεν αξιοποιηθεί, τότε η εκτόξευση θα πρέπει να γίνει μετά από 26 μήνες, όταν οι τροχιές τους θα έχουν φέρει ξανά κοντά τη Γη με τον «κόκκινο» πλανήτη.
Εδώ και δεκαετίες η Δύση και η Ρωσία κατάφερναν να συνεργάζονται στο διάστημα ακόμη και στον Ψυχρό Πόλεμο ή εν μέσω γεωπολιτικών κρίσεων όπως της Κριμαίας το 2014. Όμως η εισβολή στην Ουκρανία μπορεί να αποδειχθεί κομβικό σημείο, καθώς φαίνεται τώρα πιο δύσκολη η συνέχιση μιας τέτοιας συνεργασίας. Ερωτηματικά παραμένουν αν η αποστολή ExoMars τελικά θα ακυρωθεί, αν θα αναβληθεί εωσότου οι ευρω-ρωσικές σχέσεις βελτιωθούν ή αν οι Ευρωπαίοι θα επιδιώξουν να προχωρήσουν μόνοι τους. Όμως ο σχεδιασμός, η κατασκευή και η δοκιμή ενός νέου συστήματος προσεδάφισης, που θα αντικαταστήσει το ρωσικό Kazachok, θα απαιτήσει περισσότερα από δύο χρόνια.
Από την άλλη, ειδικά όσον αφορά τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΣΣ), αναγκαστικά αναμένεται να συνεχιστεί η διεθνής διαστημική συνεργασία, αλλιώς απειλείται η ίδια η ύπαρξη του σταθμού. Η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) εξετάζει ήδη πάντως τρόπους για να διατηρήσει τον σταθμό σε τροχιά ακόμη και χωρίς τη ρωσική βοήθεια. Οι αμερικανικές εταιρείες Northrop Grumman και Space X, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, θα μπορούσαν να βοηθήσουν εν προκειμένω.
Προς το παρόν πάντως η Μόσχα δεν έχει δώσει ενδείξεις ότι προτίθεται να εγκαταλείψει τον ΔΣΣ. Το ρωσικό τμήμα του ΔΣΣ και ο «παρκαρισμένος» σε αυτό ρωσικός πύραυλος Progress είναι υπεύθυνοι για την προώθηση και πλοήγηση όλου του σταθμού, καθώς και για τις περιοδικές αλλαγές στην τροχιά του, έτσι ώστε σταδιακά να μην χαμηλώσει και εισέλθει στη γήινη ατμόσφαιρα, αλλά να παραμείνει στο σημερινό ύψος των περίπου 400 χιλιομέτρων. Ο Σταθμός φιλοξενεί αστροναύτες πολλών χωρών αδιαλείπτως εδώ και πάνω από 21 χρόνια.
Τέλος, η NASA έκανε γνωστό ότι το βάρους 1,8 κιλών και κινούμενο με ηλιακή ενέργεια ελικοπτεράκι Ingenuity του ρόβερ Perseverance πραγματοποίησε την 20ή πτήση του στον Άρη. Σε μια πτήση διάρκειας 130 δευτερολέπτων κάλυψε μια απόσταση 391 μέτρων με ταχύτητα 4,4 μέτρων το δευτερόλεπτο. https://www.amna.gr/home/article/627833/I-euro-rosiki-apostoli-ExoMars-kai-i-ektoxeusi-tou-rober-R-Franklin-gia-ton-Ari-einai-pleon-apithano-na-ginei-to-2022
====================================
(νεώτερη ενημέρωση 25/2/2022)
Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα μπορούσε να έχει ως παράπλευρη απώλεια την πολύπλευρη διαστημική συνεργασία της Ρωσίας με τη Δύση, μεταξύ άλλων στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Μάλιστα ο επικεφαλής της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos Ντιμίτρι Ρογκόζιν δήλωσε ότι «αν μπλοκάρετε τη συνεργασία σας με μας, ποιός θα σώσει τον ISS από το να τεθεί ανεξέλεγκτα εκτός τροχιάς και να πέσει στην περιοχή των ΗΠΑ ή της Ευρώπης; Υπάρχει επίσης πιθανότητα πτώσης του 500 τόνων σταθμού στην Ινδία ή στην Κίνα. Θέλετε να τους απειλήσετε με μια τέτοια προοπτική; Ο ISS δεν περνάει πάνω από τη Ρωσία, συνεπώς οι κίνδυνοι είναι όλοι δικοί σας. Είστε έτοιμοι γι’ αυτούς;».
Σε μια σειρά αναρτήσεων του στο Twitter, όπως η φράση «θέλετε να καταστρέψετε τη συνεργασία μας στον ISS;» ο γενικός διευθυντής της Roscosmos προειδοποίησε ότι οι νέες κυρώσεις κατά της χώρας του μπορεί να έχουν πολύ δυσάρεστες επιπτώσεις. Ήδη οι περιορισμοί στις εξαγωγές υψηλής τεχνολογίας, που επέβαλε πρόσφατα ο πρόεδρος Μπάιντεν, εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν αρνητικά το ρωσικό διαστημικό πρόγραμμα. Όπως ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος είπε, «αυτό θα αποτελέσει πλήγμα στην ικανότητα τους να συνεχίσουν να εκσυγχρονίζουν τον στρατό τους. Επίσης θα πλήξει την αεροδιαστημική βιομηχανία τους, συμπεριλαμβανομένου του διαστημικού προγράμματος τους».
Η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) πάντως διευκρίνισε ότι η συνεργασία με τη Ρωσία στο διάστημα – και ειδικότερα στον ISS – θα συνεχιστεί, αν και αυτό στο μέλλον θα μπορούσε να αλλάξει. Όπως ανέφερε, «η NASA συνεχίζει να συνεργάζεται με όλους τους διεθνείς εταίρους της, συμπεριλαμβανομένης της κρατικής διαστημικής εταιρείας Roscosmos, για τις συνεχιζόμενες ασφαλείς λειτουργίες του ISS. Τα νέα μέτρα ελέγχου των (αμερικανικών) εξαγωγών θα συνεχίσουν να επιτρέπουν τη διαστημική συνεργασία ΗΠΑ-Ρωσίας».
Ο ISS αποτελεί μια διεθνή συνεργασία πολλών χωρών, που έχουν κατανείμει αρμοδιότητες μεταξύ τους. Το ρωσικό τμήμα του Σταθμού είναι υπεύθυνο για την καθοδήγηση, την πλοήγηση και τον έλεγχο όλου του ISS, ενώ το ρωσικό μεταγωγικό σκάφος Progress πραγματοποιεί περιοδικά ανοδικές διορθώσεις στην πορεία του Σταθμού, έτσι ώστε να διασφαλίσει ότι αυτός θα παραμείνει σε ύψος περίπου 400 χιλιομέτρων και δεν θα βυθιστεί στη γήινη ατμόσφαιρα (πάντως πρόσφατα έφτασε στον ISS το σκάφος Cygnus της αμερικανικής Northrop Grumman με στόχο να κάνει για πρώτη φορά κάτι ανάλογο με το Progress).
Ο Ρογκόζιν επίσης επέκρινε τις ΗΠΑ ότι ήδη έχουν περιορίσει τις επαφές ανάμεσα στους Ρώσους κοσμοναύτες και στους άλλους αστροναύτες και ανέφερε ότι αν αυτό επιδεινωθεί, μπορεί να οδηγήσει σε κατάρρευση της συνεργασίας για τον ISS. Αυτή την εποχή επτά αστροναύτες βρίσκονται στον Σταθμό: τέσσερις Αμερικανοί, δύο Ρώσοι και ένας Γερμανός.
Ο Ρογκόζιν δήλωσε ότι ο Μπάιντεν δεν έχει επίγνωση ότι χάρη στα ρωσικά συστήματα ο Σταθμός μπορεί να αποφύγει επικίνδυνες «συναντήσεις» με διαστημικά ‘σκουπίδια’, τα οποία, όπως είπε, προέρχονται από «ταλαντούχους επιχειρηματίες» των ΗΠΑ, ένας πιθανός υπαινιγμός για τον Ίλον Μασκ της Space X, η οποία έχει ήδη θέσει σε τροχιά περισσότερους από 2.000 μικρούς δορυφόρους του υπό ανάπτυξη της τεράστιου δικτύου δορυφορικού Ίντερνετ Starlink.
Το 2014, πάλι με αφορμή την ένταση στην Ουκρανία, ο Ρογκόζιν είχε προκαλέσει διεθνή αίσθηση, όταν είχε πει ότι οι Αμερικανοί αστροναύτες θα πρέπει να πηγαίνουν στο διάστημα με…τραμπολίνο, αν δεν χρησιμοποιήσουν τα ρωσικά «Σογιούζ». Ήταν μια εποχή που η Ρωσία ήταν η μοναδική χώρα που μπορούσε να στείλει επανδρωμένες αποστολές στον ISS, κάτι που έχει αλλάξει πλέον χάρη και στη Space X.
Από την πλευρά της Ευρώπης, ο γενικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) Γερμανός Γιόζεφ Ασμπάχερ δήλωσε ότι η συνεργασία με τη Ρωσία συνεχίζεται κανονικά, αν και αναλυτές εκφράζουν αμφιβολίες κατά πόσο αυτή η πολιτική θα επιβιώσει. Υπενθυμίζεται ότι η Ευρώπη και η Ρωσία ετοιμάζονται, στο πλαίσιο της κοινής τους αποστολής ExoMars, να εκτοξεύσουν το ρόβερ «Ρόζαλιντ Φράνκλιν» με προορισμό τον ‘Αρη, κάτι που προγραμματίζεται να γίνει φέτος τον Σεπτέμβριο από τον ρωσικό κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν.
Από την άλλη, η Βρετανική Υπηρεσία Διαστήματος αναγνώρισε ότι η μελλοντική διαστημική συνεργασία με τη Ρωσία μπορεί να αποδειχτεί προβληματική, υπό το φως των εξελίξεων στην Ουκρανία. Όπως δήλωσε, «είναι ορθό να εγερθούν ερωτήματα σχετικά με τη μελλοντική συνεργασία με τη Ρωσία μετά την παράνομη εισβολή στην Ουκρανία. Είμαστε σε συνεννόηση με τους εταίρους μας στην ESA και παρακολουθούμε στενά την κατάσταση».
«Για χρόνια ο ευρωπαϊκός τομέας λειτουργούσε σε πλήρη απομόνωση από το πολιτικό επίπεδο, αλλά με αυτή την κρίση αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Θα υπάρξει μια καθολική αλλαγή δεδομένων», εκτίμησε ο Ζαν-Ζακ Τορτορά, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Διαστημικής Πολιτικής (ESPI). Ιδιαίτερα, τόνισε, αναμένεται η στάση της Γαλλίας, η οποία λειτουργεί το ευρωπαϊκό διαστημοδρόμιο στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνα στη Νότια Αμερική, από όπου η ευρωπαϊκή αεροδιαστημική εταιρεία Arianespace εκτοξεύει τους πυραύλους της Ariane 5 και Vega, αλλά τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιεί επικουρικά και ρωσικούς «Σογιούζ».
Naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
====================================
Τυχόν διακοπή της συνεργασίας πιθανότατα θα δυναμίτιζε την ευρω-ρωσική αποστολή ExoMars που αναχωρεί τον Σεπτεμβριο για Άρη.
Δύο ρώσοι κοσμοναύτες βρίσκονται αυτή την περίοδο στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό μαζί με έναν αστροναύτη της ESA και τέσσερις της NASA, η οποία επίσης σκοπεύει να συνεχίσει την συνεργασία της με τη ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos.
«Παρά την τρέχουσα σύγκρουση, η διαστημική συνεργασία συνεχίζει να αποτελεί γέφυρα» έγραψε στο Twitter ο Γιόζεφ Άσμπαχερ, γενικός διευθυντής της ESA.
Τυχόν διακοπή της συνεργασίας πιθανότατα θα δυναμίτιζε την ευρω-ρωσική αποστολή ExoMars, της οποίας το δεύτερο σκέλος προγραμματίζεται να εκτοξευτεί τον Σεπτέμβριο για να αναζητήσει ίχνη αρχαίας ζωής στον Άρη.
Το πρώτο σκέλος της αποστολής ήταν η εκτόξευση του δορυφόρου Trace Gas Orbiter, o οποίος τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον Άρη για να μελετήσει την ατμόσφαιρά του.
Στην επόμενη φάση, η ρωσική συσκευή προσεδάφισης Kazachok θα μεταφέρει στην επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη το ρομπότ Rosalind Franklin, το πρώτο τροχοφόρο ρομπότ που εκτοξεύει η ESA.
«Η ESA συνεχίζει να εργάζεται σε όλα τα προγράμματά της, συμπεριλαμβανομένων του ISS και της εκτόξευσης του ExoMars, προκειμένου να τιμήσουμε τις δεσμεύσεις στις Χώρες-Μέλη και τους εταίρους μας» ανέφερε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής υπηρεσίας.
«Συνεχίζουμε να παρακολουθούμε την κατάσταση καθώς εξελίσσεται» κατέληξε.
(νεώτερη ενημέρωση)
Η Ρωσία “παγώνει” τις διαστημικές εκτοξεύσεις από τη Γαλλική Γουιάνα
Η Ρωσία αναστέλλει τις διαστημικές εκτοξεύσεις από τη Γαλλική Γουιάνα και αποσύρει το τεχνικό της προσωπικό ως απάντηση στις κυρώσεις της ΕΕ για την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία, ανακοίνωσε το Σάββατο η διαστημική υπηρεσία.
«Σε απάντηση στις κυρώσεις της ΕΕ κατά των επιχειρήσεων μας, η Roskosmos αναστέλλει τη συνεργασία με τους ευρωπαίους εταίρους για την οργάνωση διαστημικών εκτοξεύσεων από το κοσμοδρόμιο Kourou και την απόσυρση του τεχνικού προσωπικού της από τη Γαλλική Γουιάνα», δήλωσε ο Ντμίτρι Ρογκοζίν, επικεφαλής της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 87 Ρώσοι υπήκοοι στη Γαλλική Γουιάνα, ανέφερε το πρακτορείο. Η επόμενη εκτόξευση Soyuz από το Kourou είχε προγραμματιστεί για τις 6 Απριλίου.
Μια συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας και της Ρωσίας για τη χρήση εκτοξευτών υπογράφηκε το 2005. Έδωσε τη δυνατότητα στα ρωσικά Soyuz να χρησιμοποιήσουν το διαστημικό λιμάνι της Ευρώπης στη Γαλλική Γουιάνα ως βάση εκτόξευσης.
Επίσης διακόπτεται η συνεργασία Ρωσίας-ΗΠΑ στην αποστολή Venera-D στην Αφροδίτη:
Κατηγορίες:ΑΣΤΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΔΙΑΣΤΗΜΑ, ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ
physicsgg 
‘Οταν φοιτητής της φυσικής όντας διάβαζα αναγνώσματα επιστημονικής φαντασίας, με είχαν αντυπωσιάσει δύο διηγήματα: Το ένα μιλούσε για μια πύρινη σφαίρα που ήταν τόσο υψηλής θερμοκρασίας που δεν υπήρχε κανένα υλικό να την κρατήσει χωρίς να λυώσει και να ενωθεί μαζί της. Αργότερα έμαθα ότι στην πυρηνική σύντηξη αυτό ακριβώς συμβαίνει και είναι και η κύρια δυσκολία στο να εκμεταλλευτούμε την σύντηξη για να παράγουμε ενέργεια…
Το δεύτερο είναι μία διαστημική περιπέτεια όπου οι αστροναύτες κινούνταν με «έλκυθρα βαρύτητας». Μια έννoια που σήμερα συζητείται ευρέως από τους εξερευνητές των UFO (σήμερα τα λένε Unidentified Aerial Phenomena, UAP) είναι η αντιβαρύτητα με την οποία υποθέτουν ότι κινούνται τα διαστημόπλοια. Σημειωτέον ότι το πεντάγωνο των ΗΠΑ έχει επισήμως ομολογήσει ότι υπάρχουν τέτοια σκάφη και η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει αναθέσει επισήμως σχετικές έρευνες στις υπηρεσίες της.
Η επιστημονική φαντασία τρέχει, προφανώς, πιο γρήγορα από την επιστήμη και η φαντασία των συγγραφέων της θα μπορούσε να βοηθήσει στην κατεύθυνση των εξελίξεων.